,eiden Regio
Bedrijfsleven
mist Nil in
Leidse studie
Handtekeningenactie voor een glijbaan
De oceaan, de golven en de lucht'
u 'optimaal
it kranen in
drinkwater'
Leidse regio
Rabo wil naam verbinden aan Digitaal Lokaal
'Ik ben nog nooit eerder honderd geworden
[EN/REGIO RUUD SEP
Ijsdag 13 juli 1999
Automobilist gewond
jDEtü Een 20-jarige automobilist uit Amsterdam raakte giste-
jngéwond bij een ongeval op de afrit van de A4 ter hoogte van
Éiden/Zoetervvoude Rijndijk. Door onoplettendheid reed hij
iet zijn auto achterop bij zijn voorganger die net vaart aan het
linderen was. Deze 42-jarige inwoner van Broek en Waterland
leef ongedeerd. De Amsterdammer is voor onderzoek naar het
ekenhuis vervoerd.
jj|| [indertelefoon zoekt vrijwilligers
_|Ni De Kindertelefoon in Leiden heeft een tekort aan vrijwil-
'ers. Deze organisatie behandelt jaarlijks talloze vragen en
roblemen van kinderen. Voor meer informatie: 0800-0432.
3 hit
271
lp- ider poeder in de wasma-
v3[ne en minder zout in de af-
rautomaat. Minder kalkaan-
in het koffiezetapparaat en
slotte ook nog eens drink
er van een optimale kwali-
Vanaf deze week komt het
ren groot deel van de Leidse
0 en de Duin- en Bollen-
■ek gewoon uit de kraan:
hard water. Duinwaterbe-
Zuid-Holland (DZH) is op
ïli begonnen met het op
g brengen van haar nieuwe
eronthardingsinstallatie in
3 (atwijkse duinen. Vanaf half
moet al het DZH-water de
drinkwater ideale hard-
1 hebben. De energie- en
:rvoorziening Rijnland
R) distribueert DZH-water
e gemeenten Leiden, Hille-
09o Katwijk, Lisse, Noordwijk,
irdwijkerhout, Oegstgeest,
enheim, Rijnsburg, Valken-
Voorschoten en War-
id.
in de 21 miljoen kostende
'eflallatie in Katwijk is sinds
1998 gewerkt. In april van
tar is het DZH begonnen
testen van de ontharder,
doen we droog", maakt
municatie-adviseur D. Dijs
er. „Het eerste water wordt
be geg°°id. Pas als alles hele-
in orde is, kunnen we
leveren."
arró|nsumenten merken de wa-
ïtharding het eerst bij de
van waspoeder en
tueel bij de afstelling van
'asmachine. Om te was-
iet zacht water is minder
zeep nodig. „En je merkt het
ook bij de shampoo", vertelt
EWR-woordvoerder E. van der
Meij. Op termijn zal ook blijken
dat huishoudelijke apparaten
waarin water wordt verwarmd
langer meegaan. Kalkaanslag is
de grootste vijand van wasma
chines en koffiezetapparaten.
DZH haalt niet alle kalk uit
het water, hoewel het verwijde
ren van meer kalk technisch
geen probleem is en het voor
het wassen en de voorkoming
van aanslag op huishoudelijke
apparaten beter zou zijn. „Maar
als water heel zacht wordt, dan
wordt het agressief voor meta
len. Dan neemt de kwaliteit van
het water als drinkwater afal
dus Van der Meij. „Dit is de op
timale hardheid voor drinkwa
ter."
In het onthardingsproces
worden in grote ketels kleine
hoeveelheden zand en natron
loog aan het drinkwater toege
voegd. Het loog reageert met de
aanwezige kalk en slaat neer op
het zand. Hierdoor kan het ge
makkelijk uit het water worden
gefilterd. Wat in het drinkwater
overblijft is een minimale hoe
veelheid zout.-Volgens de EWR-
woordvoerder heeft die toevoe
ging géén negatieve gevolgen
voor de waterkwaliteit. „Bij de
bereiding van drinkwater ko
men nou eenmaal chemicaliën
kijken. Maar we hebben in Ne
derland nog altijd de beste kwa
liteit drinkwater. We voegen bij
voorbeeld helemaal geen
chloor toe aan het water, terwijl
dat elders nog geregeld ge
beurt."
Marlies Dubbeldeman, Cindy en Ryan van Zijp en Suzanne Dubbeldeman (vlnr) voeren actie voor een nieuwe speeltoestel aan het Van der
Waalsplein. foto taco van der eb
LEIDEN ERIC-JAN BERENDSEN
De eis van het viertal is kort
maar krachtig en laat aan dui
delijkheid niets te wensen over:
'Wij willen een glijbaan'. Want
in de Professorenwijk is voor de
jeugd maar weinig te beleven.
En dat valt extra op nu het va
kantie is. In de nabij gelegen
Tuinstadwijk is wel een speel
tuin, maar om daar te komen
moet eerst de gevaarlijke Lam-
menschansweg worden overge
stoken en vervolgens maar liefst
één gulden entree worden be
taald. Daarom voeren de Hugo
de Vriesstraat-bewoners Suzan
ne en Marlies Dubbeldeman
(13 en 10) en de 4-jarige Cindy
van Zijp samen met haar grote
broer Ryan (11) actie voor een
nieuw speeltoestel, die in 'hun'
speeltuintje aan het Van der
Waalsplein, bij de kruising
Lammenschansweg en
Zeemanlaan moet komen.
Daar staan al een klimrek,
twee schommels en een speel
toestel met touwen. „Maar het
is hier zóóó verschrikkelijk
saai", weet Suzanne. „En het
stomme is dat het klimrek ka
pot is, de scharnieren van de
schommels loszitten en de
touwladder verdwenen is." Zo
snel mogelijk opknappen dus,
luidt de boodschap van het
kwartet aan de gemeente. En
als er dan toch wordt gewerkt
kan er op het lege stukje gras in
de speeltuin mooi een glijbaan
worden geplaatst. Een fleurig
hekje er omheen en klaar is
Kees.
Om hun eisen kracht bij te
zetten zijn de jonge actievoer
ders een handtekeningenactie
begonnen. Zij zijn in de buurt
van huis naar huis gegaan en
hebben ook bij station Lam
menschansweg mensen om
een krabbel gevraagd. De 282
handtekeningen worden bin
nenkort aangeboden aan wet
houder Jan Laurier van Wijkbe
heer.
Drie jaar geleden werd er
door de kinderen in de buurt
voor de eerste keer actie ge
voerd. Toen was het speeltuin
tje ook verwaarloosd en lag het
er regelmatig bezaaid met hon
dendrollen. Onder het motto
'geen poep op de stoep' werden
er toen handtekeningen opge
haald, kwam er langs de Lam
menschansweg een hondenuit-
laatstrook en werden bij de
speeltoestellen anti-honden
poep borden geplaatst. Maar
dat is al weer drie jaar geleden,
een héél lange tijd, beseffen de
vier. Zo lang willen ze nu niet
wachten.
Daarom is hun boodschap
aan de gemeente ook zo duide
lijk: opknappen die toestellen
en plaatsen die glijbaan!
De Kamer van Koophandel Rijnland mist de rol van N11 -
west, de weg die de A4 met de A44 moet gaan verbinden,
in de economische beleidsnota 'De bescheidenheid
voorbij' van de gemeente Leiden. Dat bedrijvige steden
goed bereikbaar moeten zijn, ziet Leiden onvoldoende
in, stelt de Kamer in een reactie op de nota.
LEIDEN ROBBERT MINKHORST
Volgens de rapportage is het in
Leiden en in de omliggende ge
meenten mogelijk om de eerste
tien jaar 15.000 banen te schep
pen. Daarmee komt de stad op
het niveau wat bij haar past:
115 banen voor elke honderd
inwoners. Dat is het huidige ge
middelde van de 31 grote ste
den. Onder meer het bebouwen
van de Oostvlietpolder, de in
vesteringen in het gebied rond
de Aalmarkt, de uitbreiding van
de Leeuwenhoek (het bioscien-
ce-park) en de ontwikkeling
van nieuwe bedrijventerreinen
in Oegstgeest, Rijnwoude en Al
kemade levert 15.000 arbeids
plaatsen op. Die groei wil de
gemeente ook het liefst verwe
zenlijken.
De Kamer van Koophandel
kan zich grotendeels vinden in
de analyse die in de nota is ge
maakt. De reactie is in overleg
met de Leidse Verenigingen van
Industriëlen (LVI) en het Cen
trummanagement Leiden tot
stand gekomen. De Kamer
heeft meer aan te merken op de
inhoud en op de ambities van
de nota, maar hamert vooral op
de noodzaak om een auto(snel-
)weg tussen de A4 en de A44
aan te leggen. „Het bedrijfsle
ven heeft grote twijfels of de
voorgestelde maatregelen toe
reikend zullen zijn om de be
oogde doelstellingen te halen."
In 'De bescheidenheid voor
bij' staat dat in hoofdzaak het
openbaar vervoer gestimuleerd
moet worden. Een zeer belang
rijke verbinding is de sneltram
tussen Katwijk en Alphen, de
Rijn-Gouwe Lijn. De Kamer on
derschrijft dat, maar gaat nog
een stap verder: ook de Nil
moet worden voltooid. De in
stantie ziet ze als elkaar aanvul
lende vervoersmogelijkheden:
de tram is vooral geschikt voor
mensen die naar hun werk rei
zen en voor toeristen, de weg is
bedoeld voor vrachtwagens
(met bijvoorbeeld bloemen van
de veiling Flora) en noodzake
lijk personenverkeer ('perso
neel op de weg
„Het ontbreken van een goe
de oost-westverbinding kost
het bedrijfsleven jaarlijks mil
joenen. De aanleg van de weg
ontlast bovendien de stad van
doorgaand verkeer over onder
andere de Churchilllaan." Ook
verbindt de NI 1 in de toekomst
twee economische knooppun
ten (de Oostvlietpolder en de
bedrijven langs de A44 met el
kaar. Verder pleit de Kamer van
Koophandel voor een betere l
bereikbaarheid van industrie
terrein De Waard. Ook vanaf de
Hoge Rijndijk en de Kanaalweg
moeten vrachtwagens en auto
mobilisten op het terrein kun
nen komen. Nu is dat alleen
mogelijk via de (drukke en1
smalle) Lage Rijndijk, die daar
bij een eenrichtingsweg wordt.
dse ondernemer sponsort bijzonder project
was ooit mijn jongensdroom, maar
vier jongens verwezenlijken hem."
directeur van het uitzendbureau Luba
er, Rob Mantel praat vol trots over het
sponsorproject Tocorimé. Mantel
tert geen jaloezie jegens de jongens die
opgeven en achterlaten om in hun zelf
uwde zeilschip, een schoener, de we-
rond te varen. „Ik heb geen behoefte
aan dat zwerversbestaan." Ter ere
le tewaterlating heeft hij met Saskia El-
manager kwaliteit en opleiding, 'de
ens' opgezocht op hun werf in Brazil-
.Ik benijd ze niet" vertelt Mantel. „Ik
)nder ze."
ie jaar geleden werd Mantel benaderd
Kit, Mare en Calle, drie jongens met
aspiraties. Zij wilden een eigen zeil-
bouwen, maar hadden geld nodig,
ia kwamen ze bij de directeur terecht,
verd gepakt door hun enthousiaste ver-
gecombineerd met hun typisch Hol-
ie ondernemingsgeest. Bovenalles ben
flgek' dus bij mij waren ze waren aan
■üste adres."
uitels fanatisme voor de woelige baren
uit de verfraaiing van het kantoor,
ie witte muur hangt een grote foto van
eilschip, krachtig hangend in de wind.
e grote ronde vergadertafel staat, be-
de benodigde computers, een houten
e. de wijzerplaat heeft de vorm van
'tuurwiel. In de keurig geordende kast
|het sponsorcontract met de Tocorimé
[een gouden lijst omrand,
pkscherend had Mantel al wel eens ge
zegd dat we maai- eens moesten controle
ren waar ons geld bleef', vertelt Elberse. In
april viel een officiële uitnoding voor de te
waterlating van het casco bij Luba Beheer
in de bus. De beslissing was gauw gemaakt.
Binnen zes dagen legden Mantel en Elberse
dertigduizend kilometer af, en zaten ze zes
tig uur in het vliegtuig. „Het was het
waard", vertelt Mantel terwijl zijn ogen
glimmen als hij terugdenkt aan het avon
tuur.
„Het is waanzinnig om te zien hoe deze
jongens werken", vertelt Mantel vol be
wondering. „Het vakmanschap en het
doorzettingsvermogen van de vier (inmid
dels heeft Canadese Marcus zich bij het
Holandse drietal gevoegd) is uniek." De
Tocorimé is een 36 meter lange en 7 meter
brede schoener, die helemaal met de hand
wordt gemaakt. De jongens worden door
lokale timmerlui geholpen die alles nog ou
derwets op het oog maken. „Het enige dat
ze uit Nederland hebben meegenomen is
een boormachine", vertelt Mantel nog
steeds vol ongeloof.
Het karkas van het schip werd in Santa-
rem, een klein dorpje aan de Amazoneri
vier tewatergelaten, om vervolgens op dat
water te worden afgebouwd. „Dit moest
speciaal gebeuren op 14 mei", vertelt El
berse. „In die periode van het jaar, omdat
dan het water het hoogst staat, ook omdat
ze op deze datum, vijf jaar geleden, begon
nen aan dit avontuur. Maar vooral omdat
veertien het rugnummer van Cruijff is." Dit
geluksnummer mocht niet baten, op de
dag zelf ging er nog van alles mis. „Ze ver
blikten of verbloosden niet. het zijn echte
Braziliaanse 'laatste-moment-organisato-
ren' geworden" aldus Mantel. Het karkas
kon uiteindelijk toch te water gelaten wor
den. „Dat was zo vreselijk emotioneel, ie
dereen was in tranen", herinnert Elberse.
„Met bloed zweet en tranen is er aan ge
werkt, na zoveel tegenslagen gleed het
symbool voor kamaraadschap dan toch het
water in."
Daarna kregen de jongens te maken met
een tegenvaller. Het geld was op, de vier
moesten zich opsplitsen om opnieuw
sponsors te zoeken, en geld bij te verdie
nen. „Dat kon ik niet laten gebeuren. Ze le
veren een topprestatie, dit is Hollands glo
rie aan de Amazone." Mantel besloot ter
plekke de jongens uit hun financiële nood
te helpen. „Ik heb het sponsorbedrag ver
dubbeld."
In ruil voor de financiële bijdrage mogen
de mensen van Luba Beheer nu zelf 30 da
gen op het schip varen. Mantel blikt alvast
vooruit: In het jaar 2000 moet alles klaar
zijn en dan varen ze naar Nederland. Mis
schien zeil ik wel met ze mee de oceaan
over." Elberse daarentegen vreest dat ze
niet meer zal varen op de Totjorimé. Als
ik met ze meega, wil ik nooit meer terug in
dit Westerse georganiseerde leven."
Inmiddels zijn Elberse en Mantel al enige
tijd weer in Nederland, maar de indrukken
werken door. „Het zet je aan het denken
over deze jachtige maatschappij", vertelt
Elberse. Mantel vult haar aan: „Het leven
daar is zo anders. Je voelt dat je eigenlijk
maar zo weinig nodig hebt. Je hebt de oce
aan, de golven en de lucht, en dat is alles
om voor te leven."
De Rabobank wil dat zijn naam
aan het Digitaal Lokaal voor
ouderen en jongeren, het af
scheidscadeau van burgemees
ter Cees Goekoop voor de stad,
wordt verbonden. Die eis heeft
de bank gesteld in ruil voor een
sponsorbijdrage van 40.000 gul
den.
In het Digitaal Lokaal kunnen
ouderen en jongeren het Inter
net op. Er worden ook cursus
sen gegeven. Het Digitaal Lo
kaal is een initiatief van oud
burgemeester Goekoop en gaat
in september open in de open
bare bibliotheek van Leiden in
de Nieuwstraat. Het afscheids
cadeau van Goekoop leverde
80.000 gulden op, maar dat is
niet genoeg. Om die reden is
gezocht naar andere geldschie
ters.
„Op dit moment is er nog
geen akkoord", zegt directeur
Hans Veen van de openbare bi
bliotheek. „De Rabobank is in
principe bereid om een bijdra
ge te geven. De bank vraagt een
zekere exposure en dat is lo
gisch. Het is nog even zoeken
naar overeenstemming. Ik vind
het niet juist om daar nu verde
re mededelingen over te doen."
Of die afwachtende houding er
op duidt dat de bibliotheek en
de andere partners (LWO, de
gemeente) het niet met de
voorwaarde eens zijn, wil Veen
noch bevestigen of ontkennen.
Directeur René de Jong van
Rabobank Leiden en Oegst
geest: „Wij vinden het belang
rijk dat voor de toegang naar
nieuwe media de drempel
wordt verlaagd. Een project als
dit is een van de weinige dingen
waarin de bank zich kan onder
scheiden van anderen. Dat wil
len we ook graag laten zien. De
tijd dat bedrijven alleen zakken
met geld neerlegden, is voor-
bij."
Cees Goekoop heeft er geen be
zwaar tegen als behalve zijn
naam ook die van de Rabobank
aan het Digitaal Lokaal wordt
gekoppeld. „In bescheiden ma
te, zeggen we in zo'n geval. Het
mag niet schreeuwend, het is
geen Tour de France. Het be
langrijkste is niet of mijn naam
of die van een bank wordt ge
noemd. Het gaat erom dal ou
deren er gebruik van kunnen
maken."
Het is een
groot schip
waaraan de
drie Hollan
ders bouwen:
36 meter lang
en 7 meter
breed.
Bij een ver
jaardag hoort
tegenwoordig
gebak. De jari
ge zelf, me
vrouw Pijnna-
ken-Labordus,
blaast de
kaarsjes uit.
foto henk
bouwman
„Ik ben niet de jarige, ik ben nog helemaal
geen honderd", grapt ze met een ondeu
gende blik. Maar Mevrouw M. Pijnnaken-
Labordus viert wel degelijk haar honderd
ste verjaardag in het Lorentzhof Zorgcen
trum. Wat ze ooit nog een het liefste zou
willen doen? „Laat mij nog maar weer
eventjes zestien zijn, dan zou ik stiekem
naar de jongens kijken."
„Maanden geleden was ik eigenlijk al ze
nuwachtig voor vandaag. Of iedereen wel
zou komen, en of het allemaal wel goed
zou gaan. Ik weet ook niet hoe zo'n dag
verloopt, ik ben tenslotte nog nooit eerder
honderd geworden." Haar zenuwen blijken
overbodig, De hele familie is er tot de ach
terkleinkinderen aan toe. „Ik heb zoveel ca
deaus gehad, de bloemen passen niet meer
in mijn kamer, de hele gang staat vol." Tot
haar grote verrassing krijgt ze ook nog hoog
bezoek. Oud-burgemeester Goekoop komt
haar feliciteren. „Ik had vorig jaar immers
beloofd dat ik op uw honderdste verjaardag
zou komen." De jarige kleurt van haar 'eer
volle' bezoek'.
Mevrouw Pijnnaken had nooit verwacht
dat ze zo oud mocht worden. „Mijn geheim
is goed eten, en bezig blijven. Van werken
is nog nooit iemand doodgegaan." Zo
maakt mevrouw Pijnnaken nog altijd zelf
haar bed op en stoft ze zelf haar kamer.
„De verzorgsters zeggen dat ik dat niet
meer hoef te doen, maar zo gebeurt het
tenminste op mijn manier."
Haar jonge uiterlijk weet de jarige op
leeftijd ook te verklaren. „Ik slik iedere dag
mijn knoflookpillen, en gebruik een 'snip-
pie' make-up. Niet te veel, want het moet
niet al te zichtbaar te zijn. Ik heb in hon
derd jaar nog nooit lippenstift gebruikt." Af
en toe kijkt ze zenuwachtig om zich heen.
„Het is wel erg druk, dat was vroeger
nooit." Volgens Mevrouw Pijnnaken is er
wel meer veranderd in de honderd verjaar
dagen: „Al die overdaad aan drank en ge
bak. Daar was vroeger helemaal geen geld
voor." Erg vervelend vond ze dat duidelijk
niet: „Van gebak wordt je toch alleen maar
dik." Mevrouw Pijnnaken-Labordus is ge
boren en getogen Leidse. „Wij woonden in
een heel klein huisje met een heel groot ge
zin, maar er was nooit herrie. Dat is nu wel
anders door die geweldadigc televisie,
vroeger was het fijner." Toch geniet de jari
ge van de toekomst en héér dag. „Mis
schien word ik ooit nog wel tweehonderd
jaar," zegt ze lachend. „Maar dan word ik
daar nu al zenuwachtig van."
