m
Irootse 24ste editie North Sea Jazz itephenHng"'tigj^°hrl;
Werfpop als alternatief voor Efteling
p
J
a
zz
Cultuur Kunst
Opvallende gasten
Gouden Leeuw voor Jerry Lewis
HfJDAC 12 JULI 1999
n rijsdam, 071-5356444, plv. chef annet van aarsen 071-5356443
iingen Het stripalbum 'Barbaraal' van de Groningse strip-
nares Barbara Stok is genomineerd voor de jaarlijks door
Stripschap uitgereikte prijs Album van het Jaar. Behalve
baraal' dingen de albums 'Rampokan 1: Java' en 'Fokke en
*'erle ke 2' mee naar de prijs die tijdens de Stripdagen op 9 en 10
iber in Den Bosch wordt uitgereikt.
pinho
Dertien in een dozijn op een royale badhanddoek
leiden pablo cabenda
Tussen trossen ballonnen, authentiek gekopieerde in-
dianenmocassins, dekbedovertreksets, een ronselend
BNN promotieteam (gratis zomerbarbecues voor maar
12,50), kraampjes met tie-dye zomerjurkjes en dikke
truien om de vrieskou van Andes hoogvlakten te trotse
ren is er ook nog: muziek! Twee aanwijzingen daarvoor:
de flarden geluid die om je aandacht concurreren met
de geur van vette broodjes karbo en natuurlijk de stands
met t-shirts. Op Werfpop '99 kan iedereen zijn eigen
idool, morsdood of nog in de luiers, voor een schappelij
ke prijs op zijn lijf dragen. Wilt u Marilyn Manson in
small, medium of large?
maken. Als je lang genoeg blijft
zitten, merk je vanzelf wel wat
er langskomt. Een oude volks
wijsheid van de gratis popfesti
vals luidt: Schijnt de zon? Maal
nergens om! Dan dondert het
niet wie er hoe laat optreedt. Ze
komen toch wel. Hoe zat het
dan met al die andere publieks
trekkers?
The Mashed Potatoes hielden
de regionale eer hoog met een
aanstekelijk mengsel powerpop
en surf. André Williams, de
man die zich ietwat overspan
nen laat aankondigen met de ti
tel 'the fucking on and only
king of rhythm 'n blues' kwam
op met krijtstreepbroek en een
overhemd waarvan knoop en
knoopsgat elkaar pas onder de
navel ontmoeten. Meneer Wil
liams is een prima entertainer
maar een doorsnee zanger die
het vooral van zijn gimmick-
waarde moet hebben. Een
zwarte bluesman die in de jaren
vijftig zijn finest hour beleefde
maar onlangs door een stel
blanke Amerikaanse kids is ont
dekt die nu zijn carrière probe
ren te recyclen. Minder freaky
dan Screaming Jay Hawkins en
met dezelfde voorliefde als Jerry
lewis. In bijna elk nummer
maakt de man duidelijk dat hij
Het Leidse popfestival legt de
festivalbezoeker weer flink in de
watten met randverschijnselen.
En die bezoeker laat het zich
prima smaken. Shoarma in de
ene hand, biertje in de andere.
En het programma? Het pro
gramma daar zit je op, want je
wil natuurlijk je broek niet vies
Werfpop is een ware sit-in geworden.
nog wel een jong blaadje lust.
Na veertig minuten heb je daar
je buik wel van vol.
Het valt inmiddels op dat de
eerste rijen nog enig enthousi
asme kunnen opbrengen, maar
de rest van het grasveld ligt in
een soort zonnecoma. Popfesti
vals zijn ware sit-ins, of erger
nog sleep-ins, geworden. En
daar kunnen zelfs U-Gene en
Oh-Jay niets aan doen. De hip
hop van het tweetal wordt op
het podium nog versterkt met
een zangeres, bassist en drie
rappers, maar met zelfs al dat
geschut helt de muziek van U
en O toch teveel naar de softe
soul kant om op een festival
flink te kunnen boeien.
Nee, dan de Whisky Priests.
Die zetten hun hele hebben en
houwen in om het veld aan het
hossen te krijgen. Des te schrij
nender wordt het dan als bij elk
nummer de vergelijking met die
ander Ierse follcband zich op
dringt en niet meer uit je hoofd
weggaat. De Whisky Priests be
heren braaf de nalatenschap
van de Pogues en missen de
smerige bravoure van die band.
FOTO DICK HOCEWONINC
Zion Train bewijst het ritme
van een zomerdag feilloos aan
te voelen. Het dance collectief
dat deel uitmaakt van de Engel
se ethnic dance stroming speelt
lege drum en basgrooves die ui
terst spaarzaam worden inge
vuld met wat suggestieve pia
noakkoorden en flarden blaas
instrumenten. Maar met alleen
trage dubreggae kun je je festi-
valpubliek niet geboeid hou
den. Ziontrain gooit aan het
eind van de set alles in de vier
de breakbeatversnelling en dan
breekt de pleuris uit in Babyion.
In 'War inna babyion' komen
flarden Bob Marley voorbij, Ed
win Starr's War (what is it good
for) en dat alles terwijl de tech
nicus van de band alleen maar
zijn voet op het gaspedaal
houdt en hier en daar wat bij
stuurt door de stem van de zan
geres te vervormen. Het is zo
simpel en goedkoop als wat,
maar uiterst effectief en bij vla
gen opwindend.
Iets dat Project 2000 op pa
pier ook is. Ga maar na, een Se
negalese zanger, een rapper,
dwarsfluit, en drum 'n bass rit
mes. In levenden lijve is het
vlees noch vis. Het komt bijna
nergens tot een interessante
symbiose. En na verloop van
tijd bekruipt je het gevoel dat
concept en naam meer uit mar
ketingtechnische overwegingen
zijn verzonnen dan uit artistie
ke noodzaak. Techno-dj Michel
de Hey tenslotte vormde het le
vende bewijs dat je met plaatjes
tegenwoordig meer mensen op
de been kunt krijgen dan met
bandjes. Het was de enige keer
op het festival dat het hele veld
in beweging kwam.
Alles bij elkaar leverde dat
acht acts op, op een festival met
het formaat van een royale bad
handdoek, èn het bewijs dat er
soms minder dan dertien in een
dozijn gaan.
Maar maakt het ook uit. Het
was lekker weer. En misschien
is de term popfestival in deze
achterhaald? Als we Werfpop
voortaan 'parafernaliapop-
markt - met- aardige- live- mu -
ziek-d'rbij' noemen klinkt het
zoveel leuker en maakt het dui
delijk wat Werfpop dit jaar was:
een meer dan redelijk alterna
tief voor een dagje Efteling. En
voor dat laatste moet je nog al
tijd betalen.
hagjohn oomkes
empi
ord Marsalis waarschuwt
:n keer. Vrijdagnacht, aan
inde van de openings-
ivan het North Sea Jazz
vanl d. 'egt de Amerikaanse
relet eider aan de jongsten on-
w, t/i ijn gehoor uit wat dit keer
lissie is. Branford, een van
ste saxofonisten van de
isie generaties: ,,Ik weet
nogal wat mensen zijn
tel ophebben met mijn
p-funkband Buckshot Le-
e, maar als je dat reper-
live wilt horen moet je
len tot 2001, dan zijn we
op tournee. Vanavond is
irejazz."
concert dat volgt, staat
ieei, i I voor de hele 24ste editie
jrutn et North Sea Jazz Festival,
dens|s een van de beste afleve-
a uit de geschiedenis in de
in zal komen. De 68.500
en die afgelopen weekein-
igeg n of meer dagen de zes-
•tto. lodia in, op en nabij het
sopl lands Congres Centrum
n Haag hebben bezocht,
:n met eigen ogen en oren
>nl in constateren dat het
Spet ment zich in perfecte ba-
levindt tussen de historie
ejazz en de 21ste eeuwse
mst van de jazz en aan-
nte muziekstijlen.
steJcock
«J dis wordt zondag moeite-
[eëvenaard door de kers-
Lelde Edison-winnaar Hancock
nsop euvreprijs alias life-time
vement) die een treffende
oor Gershwin in gedach-
ceft en al improviserend
e vleugel tijd en verhou-
n uit het oog verliest. Nog
tijd annonceert hij 'Hol-
own, own, own..." Hoe
ze ook al weer? Trijntje
rhuis dient hem vervol-
Ó-18 muzikaal van repliek met
vel heel expliciete versie
Langi troniertime.
,n t» ^üval profiteert van bij-
ëiieC t goed weer. Zonder ge
houden de mensenmas-
:ich aan de marges van
bewegingsruimte. Suri-
deri'n se en Amerikaanse fami-
>rgen in de Statenhal voor
campingachtig sfeertje
tnet koelboxen en tafeltjes
expos .le dijken en het feest
je voortdurend nieuw le-
n te blazen. Ze worden
s in uitbundigheid over-
n ^oor geestdr'ft waar
een uitgelaten Tuinpavil-
zondag de krasse oudjes
et Cubaanse ensemble La
Trova Santiaguera ont-
en vervolgens wordt ont-
op ragfijne vocalen en
"bbéf ritmische verschuivingen.
,lb"Jmicht
De Amerikaanse horrorschrijver Stephen King
(51), die na een ongeluk vorige maand vijf keer
is geopereerd, is vrijdag uit het ziekenhuis ont
slagen. Volgens zijn artsen voelt King zich fit en
kan hij weer lopen.
De schrijver raakte zwaargewond toen hij op
19 juni werd aangereden door een bestelbusje
bij zijn huis in North Lovell, in de staat Maine.
De bestuurder was kennelijk de macht over het
stuur kwijtgeraakt.
De in de Verenigde Staten best betaalde au
teur liep een meervoudige beenbreuk op. Hij
zal wel nog maandenlang fysiotherapie moeten
ondergaan.
Bekende romans van King zijn Carrie, The
Shining, Firestarter, Christine. Pet Cemetary,
Miseiy en Dolores Claiborne. Veel boeken wer
den verfilmd.
eert neer inclusief een indruk
wekkende percussieve ode aan
de Victoria Watervallen, zange
res Helen Merrill eert zaterdag
The Duke en Billy Holiday en
voormalige Ellington-bandle-
den doorzien onder leiding van
drummer Louie Bellson nog
een keer foutloos Prelude to a
Kiss van het diepbronzen kope
ren decor. De generatie Marsa-
lis-cs. maakt het ook mogelijk
dat goede acts uit de dance-
scene zoals het buitengewoon
soulvolle Rae Christian uit
Manchester of U-Gene Oh-
Jay uit eigen land zeer goed in
dit festival passen.
Chick Corea speelde al in
1971 virtuoze duetten met vi-
brafonist Gary Burton, maar de
twee vrienden zijn nog steeds
niet op elkaar uitgekeken. Hun
symbiose is even groot als het
samenspel van good old Toots
Thielemans en pianist Kenny
Werner. Toots komt tot een van
zijn beste concerten van de
□ORTHSEQ
'Fes
iHzai
DFn HrtrtG
laatste tien jaar. Hij attaqueert
vol humor moeilijke stukken
van Steve Swallow en Miles Da
vis. Edison-winnaar Eric Vloei-
mans loopt als een grote jongen
rond in een gelegenheidskwar
tet met Mare Johnson, Peter
Erskine en John Taylor en ver
zuipt geen seconde.
Jaren zeventig
Misschien moet je van jazzrock
houden, maar het nieuwe
kwintet Vert met Stanley Clarke
en de duivelse vijfsnarige violis
te Karen Briggs brengt Return
to Forever uit de jaren zeventig
zonder wansmaak in herinne
ring. Dan graaft de geoliede
machine die George Duke met
vocaal acrobate Rachelle Ferrell
om zich heen heeft vergaard
aanzienlijk minder diep. Maar
die opmerking gaat ook op voor
het gladde entertainment dat Al
Jarreau, Dianne Reeves, Oleta
Adams, Courtney Pine en gos
peldominee Kirk Franklin. Het
zijn de onvermijdelijke succes
nummers en die moeten er op
zo'n festival ook zijn.
Funky
Tot de grote ontdekkingen van
NSJF behoren ditmaal de Brazi
liaanse zanger-songschrijver Vi-
nicius Cantuaria, de violiste Re-
gina Carter, soulzangeres Jheli-
sa (Anderson) en gitarist Russell
Malone die historisch voor
beeld Wes Montgomery op een
hoog voetstuk plaatst maar zich
qua techniek voor niemand
hoeft onder te doen. De Ameri
kaanse violiste Regina Carter
beschikt niet alleen over een
rotsvaste streek en een bijna
alt-achtig geluid, ze begrijpt
ook nog dat een goede begelei
dingsband alles is, wil je werk
van Eddie Harris funky kunnen
spelen. Vinicius Cantuaria
werkt met een uitzonderlijk
goede drummer (veteraan Pau
lo Braga), maar voorziet zijn
werk van veelzeggende accen
ten met cello en melodica. Jhe-
lisa's donkerbruine alt zoemt
goddelijk voort op een fantas
tisch schakelende band.
Op het Zuidafrikaanse podi
um kan ambassadeur Niehaus
zondag bijna niet uit over het
succes van 'zijn' artiesten.
Vooral Jimmy Dludlu en druk-
teschopper Winston 'Man-
kuklu' Ngozi blazen flink in de
bus met cross-over stijlen die
eigenzinnig en vitaal zijn als de
jonge republiek zelf. Uit de rest
van de wereld komt de fascine
rende 'snater'stijl van Jose' 'El
Canario' Alberto die salsako
ningin Celia Cruz zondagnacht
echt niet van het podium zingt.
En dan zijn er soms grote te
leurstellingen. In een feestende
Statenhal blijkt de legendari
sche soulzanger Wilson Pickett
alleen nog de contouren van
een ooit razend scherp stemge
luid te koesteren. Bovendien is
hij overgeleverd aan de nukken
en de kuren van een verzame
ling muzikale gangsters die
niets begrijpen van de finesses
van Long Tall Sally of Mustang
Sally. Dan doet voormalig pre
dikant en superbe soulzanger
Al Green het een stuk beter, Hij
bedient zijn dankbare gehoor
met klassiekers van anderen
(My Girl van Smokey Robinson
en Sittin' on the Dock of the
Bay van Otis Redding), maar
schiet wat tekort in het echte
smartlappenwerk.
Jazz
Wie zondag het vakbekwame
tentet van neo-veteraan David
Murray de meer obscure wer
ken van Duke Ellington en Billy
Strayhorn hoort uitvoeren (met
de stevige stem van vocaliste
Chris Murrell in de mooie bal
lad Warm Valley) weet dat het
goed zit met het niveau waarop
jazz wordt uitgevoerd. Gelukkig
wordt de ernst van de improvi
satie soms doorbroken door
een meester van het lied. Elvis
Costello is zondagnacht de uit
zondering op de regel: hij cro
ont de songs die Burt Bacha-
rach ooit zo quasi lichthartig
schreef over overspel op groot
se wijze. En breekt met alle for
maliteit door het publiek in de
doorgaans keurige Prins Wil-
lem-Alexanderzaal te wijzen op
de percussieve kwaliteit van
een camerasluiter. Tegen de fo
tografen: „Wel allemaal gelijk,
feilas!
KB: meer
aandacht voor
gebruikers
De Koninklijke Bibliotheek (KB)
moet gebruiksvriendelijker en
publieksgerichter worden. Ook
moeten er meer verschillende
zoeksystemen komen. Dit zijn
enkele uitkomsten van een eva
luatie door een commissie van
externe deskundigen, waarvan
onder anderen prof. L.J. Engels,
emeritus hoogleraar Middel
eeuwse Latijnse taal- en letter
kunde en oud-rector magnifi
cus van de Rijksuniversiteit
Groningen, deel uitmaakte. Het
is voor het eerst sinds de ver
zelfstandiging in 1993 dat de KB
onder de loupe wordt genomen
door een dergelijke commissie.
De evaluatie is onderdeel van
het jaarverslag over 1998.
De commissie, die overigens
in het algemeen erg positief is
in haar oordeel, denkt dat de
publieksgerichtheid kan wor
den verbeterd met een op
marktonderzoek gebaseerde
marketingstrategie en een ver
sterking van de externe com
municatie. Ook zou de KB van
het rijk meer geld moeten krij
gen voor nieuwe taken. De
commissie pleit daarom voor
een adequate verhoging van de
rijksbijdrage.
Uit het jaarverslag blijkt ver
der dat het aantal ingeschreven
leners, na een daling in 1997 tot
9500, terug is tot boven het ni
veau van 1996. De KB had vorig
jaar'10.600 ingeschreven leners
en er werden 4350 dagpassen
uitgegeven. Het aantal bezoe
kers van de bibliotheek daalde
echter opnieuw. In 1998 waren
het er 61.700. Dat zijn er 1600
minder dan in 1997.
leiden Ze zijn genoemd naar een Italiaans toetje en ze zorgen voor
vertier. Tiramisu was zaterdag één van de vele straattheater-groe
pen, die op pleinen en in straten in de binnenstad van Leiden acte
de présence gaven. Het straattheater is zo langzamerhand vast on
derdeel van de Lakenfeesten geworden. Opvallend detail van de af
gelopen editie: stelten zijn in. Niet alleen Tiramisu bediende zich er
van, ook bijvoorbeeld een groep als Walt Raaf. Handig bekeken: als
je meer dan twee meter lang bent, ziet niemand je in de drukte over
het hoofd. Maar nadelen heeft deze truc ook: lopen over de kinder
hoofdjes bleek knap vermoeiend.
FOTO HENK BOUWMAN
den haag gpd
De Amerikaanse filmkomiek Jerry Lewis zal op
het aanstaande Filmfestival van Venetië worden
onderscheiden met een Gouden Leeuw voor zijn
totale oeuvre. Deze ere-Leeuw zal worden uitge
reikt op de openingsavond van het festival op 1
september. De 73-jarige Jerry Lewis heeft 61 films
op zijn naam staan. Tussen 1946 en 1956 vormde
hij een legendarisch duo met Dean Martin. Met
de solo-films die hij daarna maakte verwierf hij
zich vooral grote populariteit en kritische bewon
dering in Europa. In Frankrijk kreeg hij de bij
naam 'Le Roi du Crazy'. De voorlaatste film
waarin Jerry Lewis te zien is geweest, Arizona
Dreams, werd in 1993 op het festival van Berlijn
onderscheiden met een Zilveren Beer. Regisseur
was de Joegoslaaf Emir Kusturica, die dit jaar op
het Festival van Venetië de jury zal presideren.
Kusturica won vorig jaar in Venetië drie prijzen
met zijn film Black Cat, White Cat. Eerder won hij
de Gouden Leeuw in 1981 met Do You Remem
ber Dolly Bell? De Gouden Palm van Cannes wist
hij te veroveren in zowel 1985 (met Vader Gaat
^p Zakenreis) en in 1995 (met Underground).
irbara Stok genomineerd
onder de vuurtoren
Voor wie even genoeg had van strand en zee, was er
in Noordwijk de boekenmarkt onder de vuurtoren. Het
is inmiddels traditie geworden in de badplaats. Bij
handelaren richtten een kraam in met antiquarische
boeken. En ondanks het mooie strandweer,
ze toch nog de nodige kopers.
FOTO DICK HOCEWONINC
al.
stolen Matisse gevonden
Het schilderij van Matisse dat 19 juni uit een museum in
was gestolen, is zaterdag teruggevonden. Het gaat om het
leven met boeken' uit 1890. De politie houdt de man die van
liefstal wordt verdacht, nog vast. Sporen op de plaats van
misdrijf hebben tot de arrestatie geleid. Het doek van Henri
J5JJ isse was twee weken geleden in het bezit gekomen van een
oner van het Zuidfranse stadje Villefranche-sur-Mer. Deze
niet door dat het om gestolen waar ging. Het doek van de
esn ise schilder was gestolen uit het Matisse-museum in de
I-Franse stad Nice. Het kleine schilderij werd uit de lijst g
den. De volgende ochtend bij de opening van het museum
iiian d de diefstal ontdekt. De geschatte waarde van het olieverf is
inel eveer800.000 gulden.
De kersverse Edison-winnaar Hancock vergat dat hij een
own, own..." Juist, Trijntje Oosterhuis.
speciale gastzangeres had geëngageerd. Nog net op tijd annonceert hij 'Hollands own,
FOTO CPD
