'Zen is tweeduizend jaar oud postmodernisme
'Ik zal de humor, warmte en oliebollen missen
Predikant uit ambt ge
Muskens is weer thi
Kerk Samenleving
6 0 30
MAANDAG 12 JULI 1999
979
VANDAAG
De heilige Camillus de Leilis is de patroon van de
ziekenzorg. Hij leefde in de zestiende eeuw in
Italië, waar hij aanvankelijk bij de Venetiaanse
marine streed tegen de Turken. Een beenwond
noopte hem zijn militaire carrière vaarwel te zeggen. Maar
de beslissing als kloosterling in te treden bij de blootsvoets
lopende Capucijnenorde was, ook vanwege zijn oorlogs
wond, geen succes. Na een verblijf in een hospitaal in Rome
besloot de inmiddels tot priester gevrijde Camillus zelf een
orde op te richten (Camillianen) waarvan de leden in zie
kenhuizen of militaire veldhospitalen werkten. Vandaag de
dag zijn er nog steeds honderden tehuizen en medische
posten van deze charitatieve priesterorde.Twaalf juli is ook
de feestdag van de heiligen Nabor en Felix, naar verluidt
twee grote, sterke zwarte Afrikanen die omstreeks 300 na
Christus een bevel van Keizer Diocletanus om het christen
dom af te zweren, in de wind sloegen. Ze moesten het beko
pen met de dood.
Ambitieuze bisschoppen gehekeld
rome De voorzitter van de rooms-katholieke Congregatie voor
de Geloofsleer, de Duitse kardinaal Joseph Ratzinger, vindt dat
bisschoppen tot hun aftreden als zij 75 jaar worden, in beginsel
in hun eigen bisdom moeten blijven. In een interview met het
katholieke maandblad Trenta Giorni haalt hij uit naar het jagen
op een carrière binnen de kerk. „In de kerk zou geen enkele
vorm van carrièrisme mogen bestaan", zegt de kardinaal. Hij
meent dat een bisschop „behalve in uitzonderlijke gevallen" al
tijd in hetzelfde bisdom moet blijven. Tot de uitzonderingen re
kent Ratzinger de overplaatsing naar een groot bisdom, waar
een zekere ervaring noodzakelijk is.
IKV wil dialoog met dissidente Syriërs
den haag Het IKV wil een dialoog met 'dissidente' groeperin
gen in Syrië. Daartoe heeft secretaris Mient Jan Faber met de
coördinator van het project Euro-Arabische Dialoog een vijf
daags bezoek gebracht aan het land in het Midden-Oosten. Er is
in Syrië grote belangstelling voor een dialoog met Europa, zei
Faber na terugkeer. Maar er heerst ook angst voor de risico's die
aan contacten met het Westen zijn verbonden. „In Syrië is een
minderheid aan de macht, die steunt op een enorme geheime
politie die alles controleert." De kerken in Syrië zoeken, tot ver
bazing van Faber, nauw contact met de regering om zo een ze
kere vrijheid voor eigen activiteiten te verlaijgen.
De hervormde predikant W.
Moonen uit Heusden is uit het
ambt gezet. Hij heeft zich
schuldig gemaakt aan het
schenden van vertrouwen in
pastorale relaties. Volgens de
regionale commissie van toe
zicht kon de 50-jarige predi
kant daarom niet langer in
zijn functie worden gehand
haafd. Moonen verliest ook de
bevoegdheid om h«r
verder uit te oefenen,
over grenzen heengeg m
een pastor nooit ma|
schrijden, zegt secre a
Compagner van de Pn
le kprlcvpraarlprino'
kerkvergadering,
heeft Moonen het
hein geschonden en w
enkele ongeregeldhed
treffende fiscale zaken
de eerste beschuldigii
de zwaarste.'
hilversum anp
Bisschop Muskens van Breda,
die na twee herseninfarcten in
het ziekenhuis was opgeno
men, is afgelopen donderdag
thuis gekomen. Dat bleek gis
teravond uit het RKK/KRO-tv-
programma Kruispunt, de
zendtijd van de bisschoppen.
,,lk voel me elke dag beter",
zei de 63-jarige bisschop, die op
14 juni in het ziekenhuis De Ba
ronie werd opgemomen. „Ik
heb veel hoop voor de toe
komst dat ik weer helemaal
mijn energie terugkrijg en dat ik
alle mankementen kwijt zal ra
ken."
Muskens heeft nog veel last
van zijn linkerhand, maar hij is
„blij dat het nog zo is afgelo
pen". Hij verwees naar de Ame
rikaanse president Roosevelt
„die vanuit de rolstoel de Twee
de Wereldoorlog heeft gewon
nen. Met een mankement kan
men nog veel doen." Komende
woensdag vertrekt hij voor na
dere revalidatie naar een speci-
jan
alistische instelling in
gen. De verwachting
over twee maanden
beginnen met werken.
Muskens werd eerst i n
vervolgens in juni door
seninfarct getroffen,
instantie werd hierdldei
functioneren van zijn
hand en -arm beïnvloei
volg van de tweede in!
hij korte tijd problen
zijn geheugen en com
alsmede met een bt
laatste problemen
voorbijgaande aard.
Muskens, die in
schop Ernst opvolgde,
kend door zijn onvers
inzet voor de gemargi
den in Nederland. Mei
roep op de leer van de
Katholieke Kerk zei hij
arme in tijden van
brood mag stelen. Na
sprek in het Torentje
enkele jaren geleden
Kok, die eerst niets
tiek wilde weten, de
„een bondgenoot
L O F O
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/ vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
F. Blok, chef eindredactie algemeen
T Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D C van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties 071- 5323 508
Familieberichten: 023- 5317!
023- 5320 216
Redactie: 071- 5321 921
Hoofdredactie: 071- 531592'
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.301:
071- 5356 230
RUBRIEKSADVERTEN1
Maandag t/m vrijdag v
071- 5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging!
het automatisch afschrijven v:
abonnements- geld, ontvangen I
betaling.
VERZENDING PER POS
Voor abonnementen die per postft
worden verzonden geldt een toes'.—-*
aan portokosten per verschijndag
LEIDSCH DAGBLAD OP CAS5
Voor mensen die moeilijk lezen,
hebben of blind zijn (of
leeshandicap hebben), is een sa»
van het regionale nieuws uit het
Dagblad op geluidscassette besef
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken LectW
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonde
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
WEEROVERZICHT BUITENLAND
CPl409157WEG000wee 12/07
505_Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met dinsdag.
Noorwegen:
In het zuiden meest droog en
flink wat zon, in de noordelijke
helft meer wolken van tijd tot tijd
regen. Maxima uiteenlopend van
15 in het noorden tot 28 graden
in het zuiden.
Zweden:
Perioden met zon en alleen in
het noorden af en toe een bui.
Maxima van 20 graden in het
noorden tot 30 plaatselijk in het
zuiden.
Denemarken:
Flinke perioden met zon, maar
vooral morgen ook stapelwolken
en dan kans op een regen- of on
weersbui. Maxima rond 25 gra
den.
Engeland, Schotland, Wales en
Ierland:
Zonnig en droog, morgen in Ier
land en Schotland meer wolken
en wat regen. Maxima van 16
graden in Schotland tot 25 in de
omgeving van Londen.
België en Luxemburg:
Perioden met zon, maar ook ge
regeld stapelwolken en vooral
morgen kans op een regen- of
onweersbui. Middagtemperatuur
dalend naar ongeveer 24 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Perioden met zon, maar ook en
kele wolkenvelden en vooral in
de oostelijke departementen
kans op een regen-of onmweers-
bui. Maxima rond 26 graden,
langs Het Kanaal een stuk fris
ser.
Portugal:
Perioden met zon, maar vooral
langs de kust ook wolkenvelden.
Hier en daar enkele onweersbui
en. Vandaag in het noorden mo
gelijk met flink wat neerslag.
Maximumtemperatuur dalend
naar 30 graden in het binnen
land, langs de kust 23 graden.
Madeira:
Wolkenvelden, ook af en toe zon
en op de meets plaatsen droog.
Middagtemperatuur ongeveer 25
graden.
Spanje:
Perioden met zon, maar ook wol
kenvelden en vooral in het noor
den kans op enkele regen- of on
weersbuien, soms met flink wat
neerslag. Maxima uiteenlopend
van 22 graden langs de golf van
Biskaje, tot 30 graden in het bin
nenland, morgen in het zuiden
weer tot 35 graden.
Canarische Eilanden:
Perioden met zon, vooral aan de
noordzijde van de eilanden eerst
nog wolkenvelden, maar waar
schijnlijk wel droog. Middagtem
peratuur omstreeks 28 graden.
Marokko:
Westkust: naast zon plaatselijk
ook wolkenvelden en nog een
kleine kans op een regen- of on
weersbui. Maxima uiteenlopend
van 25 graden aan de kust in be
wolking, tot 43 in het binnen
land.
Tunesië:
Zonnig en droog. Morgen meer
wolken en toenemende kans op
een regen- of onweersbui. Maxi
ma uiteenoplopend van 36 gra
den aan zee tot 45 in het bin
nenland.
Zuid-Frankrijk:
'S Ochtends steeds wat zon, ver
der flink wat stapelwolken en ge
regeld enkele regen- of onweers
buien. Maxima tussen 27 en 32
graden, morgen overal iets koe
ler.
Mallorca en Ibiza:
Flinke perioden met zon en
waarschijnlijk de hele periode
droog. Maxima rond 32 graden.
Italië:
In de bergen in het noorden ta
melijk veel wolken en geregeld
enkele regen- of onweersbuien.
Elders veel zon en droog. Maxi
ma meest tussen 30 en 35 gra
den.
Corsica en Sardinië:
Flinke perioden met zon en
waarschijnlijk droog. Maxima
iets onder de 30 graden op Cor
sica en net boven de 30 graden
op Sardinië.
Malta:
Zonnig en droog zomerweer bij
maxima rond 31 graden.
Griekenland en Kreta:
Overwegend zonnig, maar in het
noorden kans op een regen- of
onweersbui. Maxima aan zee
rond de 30 graden, in het bin
nenland omstreeks 35 graden.
Turkije en Cyprus:
Zonnig en droog zomerweer bij
maxima tussen 30 en 35 graden.
Duitsland:
In het noorden zonnig en droog.
Naar het zuiden toe meer wolken
en enkele regen- of onweersbui
en. In de loop van de periode
overal meer wolken en enkele re
gen- of onweersbuien. Maxima
tussen 25 en 28 graden.
Zwitserland:
Wisselend bewolkt en enkele pit
tige regen- of onweersbuien.
Maxima uiteenlopend van 25
graden aan de noordzijde van de
Alpen, tot 28 graden in het zui
den.
Oostenrijk:
Tamelijk veel bewolking en gere
geld regen- of onweersbuien. Ge
leidelijk wel meer droge perio
den. Middagtemperatuur onge
veer 25 graden.
Polen:
Wisselend bewolkt en enkele ste
vige regen- of onweersbuien. In
Kermispastor Niënhaus verlaat kermis
Zenmeester Rients Ritskes mediteert voor de wereldvrede
De wereldvrede is een stap dichterbij gekomen. Op con
ferentiecentrum De Tiltenberg in Vogelenzang mediteer
den vorige week een dertigtal beoefenaren van Zen on
der leiding van de Friese meester Rients Ritskes met dit
doel voor ogen. Volgens Ritskes breekt uiterlijk 2020 de
totale wereldvrede uit. Het stellen van concrete doelen,
kenniscumulatie en Internet spelen daarbij een rol.
tatie voor managers en het be
drijfsleven. Tegenwoordig
woont hij in Denemarken.
Het was tijdens een medita-
tieweek zoals deze, op de Til
tenberg tien jaar geleden, dat
Ritskes' leraar Enomiya-Lasalle
de voorspelling deed van een
op handen zijnde wereldvrede.
„Hij zei dat er interessante tij
den aankwamen. Dat binnen
20, 30 jaar de wereldvrede wel
eens kon uitbreken. Dat is bij
mij blijven hangen. Over tien,
twintig jaar dus. Uiterlijk. En als
we met z'n allen 2020 als eind
datum nemen voor oorlogen,
dan is de kans dat het te realise
ren is groot. Why not. Er is al zo
vaak voorspeld dat de aarde zal
vergaan. Dus ik dacht: laat ik
eens het uitbreken van wereld
vrede voorspellen."
Ritskes geeft toe dat er nog
geen tekenen zijn, die er op wij
zen dat hij gelijk krijgt. Maar in
het wereldomspannende com
puternetwerk internet ziet hij
een mogelijkheid. „Kennis cu
muleert enorm snel. Mijn
vrouw werkt aan de universi
teit. Als ze 's avonds een vraagje
opgooit op het net heeft ze de
silvan schoonhoven
„Het zou me verbazen als het
mediteren hier geen effect zou
hebben op de wereldvrede
zegt Ritskes. „Aan de andere
kant zou het me verbazen als
het meetbaar was. Ik vond het
leuk om te horen dat het goed
gaat in Noord-Ierland. In Afrika
schijnt een of andere burger
oorlog beëindigd te zijn. En de
spanningen tussen India en Pa
kistan nemen af. Dat komt alle
maal door deze conferentie.
Goed, een beetje humor is toe
gestaan in zen. En ik zou het
vervelend vinden om te horen
dat er juist drie oorlogen be
gonnen waren in de week dat
wij aan het mediteren zijn."
Ritskes ontdekte de meditatie
op de middelbare school. „Ik
kon me slecht concentreren en
begon met transcendente me
ditatie. Binnen een week had ik
resultaat." Jaren later zegde hij
zijn baan aan de universiteit op,
pakte zijn koffers en ging naar
Japan, waar hij zich in zen ver
diepte. Terug in Europa wierp
hij zich op cursussen zenmedi-
Ritskes: 'Uiterlijk in 2020 is er totale wereldvrede.'
FOTO DICK HOCEWONINC
volgende ochtend een lijst pas
klare antwoorden. Papoea's
krijgen internetcursussen om
contact te hebben met andere
kleine culturen. Op die manier
kunnen ze van elkaar leren hoe
ze hun bedreigde tradities in
stand kunnen houden."
Op de Tiltenberg heerst stilte.
De mediterenden laten zich
nauwelijks zien. Alleen het ger
atel van werkzaamheden aan
de gevel verstoort af en toe de
bijna aziatische sfeer. Zoete
wierook kringelt omhoog, de
kruidenthee staat te trekken.
Ritskes vertelt over een CD die
hij maakte, helemaal gevuld
met stilte. Periodes van digitale
stilte omlijst door meditatieve
geluiden. Is dat zen?
„Zen is een meditatievorm
waarbij we proberen te denken
wat we willen denken. Als we
kunnen denken wat we willen
zijn we beter in staat om te
doen wat we willen doen. En
wie wil dat niet? Wat je doet is
je concentreren op het tellen
van je ademhaling. Een onmo
gelijke zaak, want je merkt dat
gedachten je afleiden. Die ge
dachten zijn precies waar je
mee zit. Door even met die ge
dachten te zitten werk je ze uit
en dan zit je er niet meer mee.
Door zen te beoefenen neemt je
concentratie toe. Je word effec
tiever en minder gestresst. Ik
hoor van mijn klanten dat ze
zich beter voelen. Vroeger me
diteerde ik in de vakanties
nooit. Ik had een volmaakte re
latie met mijn vrouw, zonder
ergernisjes, behalve op vakan
tie. Dus nu mediteer ik op va
kantie ook maar.
„Zen is tweeduizend jaar oud
postmodernisme. De dingen
zijn niet wat ze lijken te zijn, en
de waarheid is niet te kennen,
el
zeiden ze toen al. Zen
ondogmatisch en verho ini
tot het boeddhisme als je|
het hindoeïsme: je kan
niek beoefenen zonder itf
sofie aan te nemen,
ook niet zo in de bi
sche terminologie van
natie, karma en nirvaifcrc
mij maar de hemel oj Ja;
De zon schijnt, we hebfc e v
en een leuk gesprek, jei
ontbreekt er niets aan
luk."
„En ervaringen van
natie? Ach, ik zit m
maar suf te concenti
het tellen van ademha
ha. Als ik mediteer he
eens een ervaring wa
denk: hé, wat is
meestal heb ik gewoon
om mijn ogen open te
Nee, voor mystieke er,
moet je niet bij zen
kun je beter naar de
van transcendente m e
want die doen aan hop\ v
spectaculairder. Daar
wel eens jaloers op, ja."
Of het doel van dei
wel of niet bereikt woi
kes houdt het erop dat
mensen wat dan ook ri
geestelijke ontwikkeling,m
doen, de wereldvrede d n
komt. Onrealistisch
zijn streven naar vrt
„Tegen de managers
zencursussen zeg ik
moet concrete doelen
Hoe concreter, hoe
hoe groter de kans van
ui-
kir
utrecht
patricia van der zalm
Voordat de eucharistieviering
bij de botsautootjes op de ker
mis in Utrecht begint, wil be
stuurslid J. Kabalt van het ker
mis- en circuspastoraat even
een ding rechtzetten: hulpbis
schop J. Niënhaus, die aan
stonds de dienst leidt, neemt
weliswaar afscheid van
'Utrecht' maar gaat nog niet
weg als Nederlandse bisschop.
„Daarvoor heeft hij nog teveel
taken. En hij hecht eraan dat
straks tijdens de dienst de ker
misexploitanten hoofdzaak zijn
en zijn afscheid van Utrecht bij
zaak. Ik wens u veel devotie".
Monseigneur J. Niënhaus
(69), dertien jaar verbonden
aan het kermis- en circuspasto
raat, krijgt dan in een aangren
zende portocabin zijn mijter
opgezet. Hij is gereed voor zijn
grand finale, de laatste kermis-
mis die hij zal voorgaan. Drie
kwartier voor aanvang van de
dienst zijn vrijwel alle zeshon
derd klapstoelen bezet, groten
deels door oudere dames en
heren. Het geroezemoes in de
botsauto-tent, onder knippe
rende oranje, gele en paarse di
scolampjes, is constant. Elders
op het kermisterrein heerst nog
zondagse rust.
Bijzondere taferelen, daar in
de tent. Bezoekers die te laat
komen, wurmen zich in de aan
weerszijden geparkeerde bots
autootjes. Een oudere heer
voelt zich duidelijk ongemakke-
Monseigneur Niënhaus in gebed verzonken tijdens de eucharistieviering op de Utrechtse Maliebaankermis.
lijk, zo met zijn benen in zijn
nek. Maar het alternatief is an
derhalf uur staan, terwijl de
temperatuur in en buiten de
tent snel oploopt. De muzikan
ten van fanfarekorps Sint Cae-
cilia uit Schalkwijk, oude be
kenden op de kermis-mis,
stemmen hun instrumenten.
De zingende zusters Augusti-
nessen nemen linksvoor plaats,
tegen een achtergrond van dek
zeil met taferelen van clowns
en schaars geklede meiden.
De 'mannen in rode pakken'
roepen links en rechts vragen
op. T. Tersteeg uit Utrecht
vraagt zich af of die ene een
FOTO ANP
'kap Qp zijn kop' heeft. Het zijn
de leden van de Sardijnse man-
nenzanggroep Tenore Angelo
Caria in vol ornaat. Met hun
doordringende, ruige stem zin
gen zij oude liederen over de
liefde voor hun geloof, over de
streken die de zee hen levert en
over de opbrengst van hun
oogst. In Sardinië maakt deze
zang deel uit van een eeuwen
oude cultuur.
Niënhaus leest voor uit Lu
cas, het verhaal over de barm
hartige Samaritaan, die oog en
oor heeft voor de 'mens langs
de weg' en zich over hem be
kommert terwijl anderen het la
ten afweten. ,,Op onze per
soonlijke levensweg hebben we
vaak het gevoel: wat kan ik er
aan doen? Of we hebben teveel
haast, of zijn zo opgesloten in
onszelf dat we de man langs de
weg niet eens opmerken. Er zijn
velen die andere mensen niet
zien en een spoor van een
zaamheid achterlaten." De ker
misexploitanten, vertelt hij,
heeft hij in de afgelopen dertien
jaar ervaren als mensen van de
weg. „Met een groot hart,
scherpe ogen en naastenlief
de".
Niënhaus krijgt een korte af
scheidsspeech, al houdt hij er
niet van in de belangstelling te
staan. „Maar u hebt het aan
uzelf te danken want u bent een
warm en barmhartig mens". Na
de mis wordt dat afscheid in de
poffertjeskraam nog eens over
gedaan. Wat hij het meest van
het kermis- en circuspastoraat
zal missen? „Het smeuïge, het
hartelijke, de warmte en de hu
mor". En niet te vergeten de
oliebollen, teddybeertjes en an
dere geschenken waarmee hij
altijd overladen werd.
reëen
opklaringen
=EEE mist
zonnig
spa. onweer W warmtefront
sneeuw koufront
safe hagel lagedruk
windrichting H hogedruk
luchtdruk in
19 temperatuur -1000—hecto pascal
het noordoosten waarschijnlijk
droog en meer zon. Maxima rond
27 graden.
Tsjechië en Slowakije:
Wisselend bewolkt en enkele pit
tige regen- of onweersbuien.
Maxima rond 27 graden.
Hongarije:
Tamelijk veel bewolking en enke
le stevige regen- of onweersbui
en, met vooral in het oosten
plaatselijk veel neerslag. Mid
dagtemperatuur rond 26 graden.
DINSDAG 13 JULI 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 05.36 Zon onder 21.55
Maan op 05.58 Maan onder22.10
_Waterstand
IJmuiden Kat\
Hoog 04.15 16.47 ®8.
Laag 12.24 00.00 83
^-1010—-^
