Sterren in de stad
Estafette-verkiezingen
Eetpiraat hoeft voorlopig
even niet te betalen
Het Gesprek van de Dag
Schadevergoeding voor
promotie tegen wil
179
Hugh Ja;
overledd'd
DINSDAG 6 JULI 1999
Bij de jongste opvattingen van Paars 2 lijkt het niet te gaan
om inhoudelijke verbeteringen van de wijze waarop het
volk wordt vertegenwoordigd. Premier Kok wil gemeente
raadsverkiezingen koppelen aan die voor de Provinciale
Staten. Daarmee verhief hij slechts een deel van de voor
stellen van de commissie-Elzinga tot wetsvoorstel - tot
ontsteltenis van de adviseurs zelf.
Natuurlijk, de recente opkomstcijfers bij stembuspeilingen
vallen bepaald niet mee, tenzij we het laagterecord van de
Europese verkiezingen alsnog interpreteren in positieve
zin: stemvee voelt niet voor een halfhartige representatie
op Europees niveau. Bij veranderingen van de kieswet, in
welke zin dan ook, moet de verandering dan ook gestoeld
zijn op een verbetering van de democratische controle.
De grondgedachte van de koppeling van lokale en provin
ciale verkiezingen is niet per definitie alleen bevordering
van de opkomst. Kok heeft echt de wil om de interesse in
de volksvertegenwoordiging te versterken, juist op niveaus
die dicht tegen de noden van de gewone man aanschur
ken. Het gevaar dat landelijke belangen bij een dergelijke
koppeling nog meer de agenda gaan bepalen dan bij de
jongste verkiezingen het geval was, heeft hij echter met dit
voorstel niet uitgebannen. In dat geval zou het paard ach
ter de wagen worden gespannen.
Essentieel bij lokale democratie is dat bij verkiezingen lo
kale issues centraal staan. Waarom niet eerst gekeken wat
er niet deugt aan de communicatie met de kiezer? Waar
om vervolgens niet alles gedaan om de landelijke factoren
bij lokale en provinciale verkiezingen zoveel mogelijk naar
de achtergrond te schuiven? Dat kan door in het hele land
juist niet gelijktijdig naar de stembus te gaan.
Zo moeilijk is dat toch niet? Nederland telt twaalf provin
cies. In het eerstvolgende verkiezingsjaar stemt Groningen
in januari, Friesland in februari, enzovoort. Zodat bij Gro
ningse verkiezingen Groningse belangen worden afgewo
gen en bij Friese Friese. Kunnen de landelijke politici een
jaar lang het land in en zich bezighouden met zaken die
voor de plaatselijke kiezer echt van belang zijn.
De politierechter in Leeuwar
den heeft gistermiddag de 54-
jarige eetpiraat uit Damwoude
veroordeeld tot drie maanden
celstraf omdat hij in restaurants
had gegeten zonder te betalen.
Eerder dit jaar stuurden rech
ters in Zwolle en Leeuwarden
hem ook al voor een paar
maanden de cel in.
Sinds ruim vijf jaar maakt A.B.
(Bangma) er de gewoonte in
een restaurant te eten en te
drinken zonder te betalen.
Officier van Justitie W. ten Kate
vroeg zich gistermiddag hardop
af hoe deze man te stoppen is.
,,Ik heb het idee dat u nooit
meer ophoudt", aldus de offi
cier. De eetpiraat gaf tijdens de
zitting aan dat hij bereid is aan
zijn drankprobleem te werken.
Zodra hij naar de fles grijpt,
gaat hij er op uit om gratis te
eten. Overigens moet hij daar
voor steeds verder van huis,
omdat ze hem in de nabije om
geving allemaal al kennen.
Voorlopig zit de eetpiraat tot
begin volgend jaar vast, omdat
hij nog oude straffen moet uit
zitten. En daar zit volgens de
officier van justitie een voordeel
aan: ,,Hij hoeft nu niet te beta
len voor zijn eten, dus kan hij
ook geen slachtoffers maken."
ANP»
dagen
Een Britse vrouw die tegen haar
zin promotie maakte, heeft
recht op een schadevergoeding
van 67.000 pond (ruim 200.000
gulden). Dat heeft een rechter
in Birmingham bepaald. De
vrouw raakte na haar promotie
in een diepe depressie en zegde
haar baan bij de gemeente Bir
mingham twee jaar geleden op.
De 44-jarige Beverley Lancaster
is nog altijd onder behandeling
bij een psychiater. Zij werkte
twintig jaar tot volle tevreden
heid bij een afdeling voor het
industriebeleid, waar zij leiding
gaf aan tien mensen. Hoewel zij
daarvoor geen opleiding had
gehad en ervaring miste, werd
zij in 1993 bevorderd naar de
dienst voor de toewijzing van
woningen in de sociale sector.
In tegenstelling tot bij haar vo
rige ffmctie moest zij vaak men
sen te woord staan, onder wie
zwervers. De gemeente Bir
mingham hield zich echter niet
aan haar belofte dat zij zou
worden begeleid.
Voor de rechter zei Lancaster
dat zij totaal over haar toeren
was geraakt.,,Mijn werkgevers
lieten mij geheel aan mijn lot
over. Ik had het gevoel dat ik
niet efficiënt genoeg was", zei
zij.
RTR/AFP
Eerst buien, daarna zonnig en warm
Er zijn gisternacht drie gebieden geweest waar het bijzonder
hard geregend heeft. Dat waren de provincie Limburg met
toppers ten noorden van Venlo (Velden, 70 mm) en oostelijk
van Maastricht (Berg en Terblijt, 64 mm), een strook van de
Veluwezoom langs de Sallandse heuvelrug naar Drenthe
(Zuidwolde 78 mm) en Groningen en een neerslageilandje in
onze regio. In het gebied tussen Alphen a/d Rijn en Wasse
naar viel meer dan 30, in Hazerswoude zowaar 58 mm. In de
krant van gisteren had ik u een opgave verstrekt van 35 mm
maar dat blijkt achteraf duidelijk meer te zijn geweest.
Gisteren overdag trok een tweede regengebied langzaam naar
het noorden. Grote hoeveelheden vielen er niet (meest 5 tot
10, lokaal 10 tot 15 mm) maar de nattigheid werd wel over de
hele dag uitgesmeerd. Daardoor vielen ook de maximumtem
peraturen vrij laag uit. Op Valkenburg werd het maar 17,0 gra
den.
Op de weerkaart tekent zich de komende dagen een samen
werkingsverband af tussen een vanuit de regio IJsland naar
het zuidoosten trekkend hogedrukgebied en een 'hoog' boven
de Golf van Biskaje. Deze ontwikkeling loopt de ko
mende tijd uit op droog, zonnig en warm zomerweer
met aan het einde van de week middagtemperaturen
rond 25 graden. Het centrum van het hogedrukgebied
bevindt zich in het weekeinde boven de Noordzee en
Scandinavië. Waar het hoog daarna de ankers laat vie
ren is nog niet zeker.
Morgen hebben we overigens nog te maken met een
zwakke storing die met de noordwestelijke hoogtestro
ming over de Noordzee naar het zuidoosten trekt. Onder
invloed van dit systeem is er meer bewolking en kunnen er
weer een aantal buien tot ontwikkeling komen. Waaien doet
het nauwelijks en de temperaturen stijgen tot omstreeks 24
graden.
jan visser
Schoenpoetsmachine vereist in peperdure hotels
nog |etn
de
;ede
,ctg
Nog 179 dagen en h®
nieuwe millennium
aan. Reden voor dezf
om in een dagelijkseatst.
terug te kijken op be ft g<
rijke gebeurtenissen
plaatsgrepen op cor|el
ponderende data in
gelopen 1000 jaar,
week: 5 juli 1946: eeijuM
kini Louis Reard in I
juli 1895: helden Lot
en Wilhelmina op M isït
veld; 7 juli 1974: Netien.
verliest WK-voetbalfen
8 juli 1695: Christiaa^
Huygens overlijdt: 9f
1877: Wimbledon-t<
komt totstand: 10 ju
Willem van Oranje
moord.
\WL
wijl
MENSELIJK
Er zijn heuse spelregels
voor: het Nederlands kam
pioenschap 'langste appel
schil'. Wie de langste heeft,
wint de hoofdprijs. Deelne
mers krijgen appels van ge
lijke grootte, want anders is
het niet eerlijk. En het
moet een schil aan één
stuk zijn. Thuis oefenen is
raadzaam, want het we
reldrecord ligt op 55 meter.
Een Amerikaan is dat ooit
gelukt. De winnaar heeft
wel een Nederlands record,
want voor zover de organi
satoren weten is nooit eer
der een kampioenschap
appelschillen gehouden.
Plaats van handeling is de
natuur- en fruitfair van 4
tot 6 september in het
fruitmuseum 'T OLDE RAS
te Doesburg, waar 1500 ou
de fruitrassen zijn geplant.
De Spanjaard PACO RABAN an
met het ontwerpen van haute
De herfst- en wintercollectie
seizoen 1999-2000, die hij
presenteert, is zijn laatste. D;
de Spaanse Puig-groep, het
bedrijf van het modehuis van
ne, gisteren bekend gemaakt,
ne zal wel blijven .waken ove
voortbestaan van de kwaliteit
merk door de ontwerpers te
den." Rabanne zette zijn modL0
1966 op. In 1986 werd hij
door de Puig-groep, die ook
huis Nina Ricci en de merker
Herrera en Victorio en Lucchi ,e]
haar gelederen heeft. De mo< h,
per kwam recentelijk in het
doordat hij voorspelde dat he:
station Mir op 11 augustus o| g~
neerstort. Ook zegt Rabanne ec
reïncarnatie is van de moordf £e
een farao en een maïtresse v^
wijk XV.
ELTON JOHN is ernstiger ziek dan ver
wacht. De Britse zanger, die zondag in
Italië na een optreden werd getroffen
door een 'hitteberoerte', is gisteren te
gen het advies van artsen in naar zijn
huis in Berkshire teruggevlogen. Dat
meldt het Britse showbizzpersbureau
Wenn. Elton John heeft zijn Europese
toernee afgeblazen om zich te onder
werpen aan een grondig medisch on
derzoek. Sir Elton moest door de ernsti
ge hitteflauwte ook al het huwelijk van
voetballer David Beckham en Spice Girl
Victoria Adams missen. Hij zou het
bruidspaar toezingen vanachter de
vleugel.
b
h ok
In Amsterdam is het
vijf-sterrenhotel in op
mars. Met 19 van deze
superluxe hotels
scoort de hoofdstad
internationaal zeer
hoog. Aan welke eisen
moeten de peperdure
paleisjes voldoen? Op
pad met inspecteur
Ben Jonker die checkt
of de 'wegwerp dou-
chekap' in de badka
mer ligt en de schoen
poetsmachine op de
gang staat.
o lani
ie
n|ln
6 JULI 1895 "K
Het Malieveld, 6 juli 18! 21
nadiers en Jagers staan
voor de ontvangst van 1
Wilhelmina en regentesr °f
'Ten aanschouwe van an'
talrijke menigte kwami
ninginnen om twee uur
schrijft de krant enthou
Wat volgt is de uitreikii
een groot aantal decora
'voor onze helden van
bok'. 'Een jaar eerder h<
helmina nog in haar daj
geschreven dat de toest
Lombok zorgelijk is', st(
fessor Cees Fasseur, hoi
koloniale geschiedenis
den en Wilhelmina-bio
Hij herinnert eraan hoe
derlands-Indisch leger
gustus 1894 door Baline j||
standelingen wordt ove
nadat er eerder een so<
penstilstand met hen w
sloten. 'Dat is als het 'vi faa
van Lombok' de geschil gd
ingegaan'. Bij die overvd- C
men bijna honderd NeiSS€
se militairen om het lev11
gaat er een kreet van ve
waardiging door het lai
de zware verliezen woi
en gezag hersteld, op e
nier die decennia later
zal worden belicht. Voi
is op deze 6de juli 1895
plaats. Emma zegt: 'Me.
naam uwer jonge konir f
breng ik hulde aan dat
waar ook zoveele schitt
bewijzen gaf van plicht
zelfverloochening en di
achting'.
irioer
10 lis
die
Restaurateur Hugh Jans -
terdag op 85-jarige leefi
zijn woonplaats Amstei
overleden. Jans schreef
1950 en oktober vorig
Vrij Nederland wekelij
kookrubriek en publice
cepten in Het Vrije Voll
tal van culinaire tijdsch
Verder produceerde hij
boeken. In de jaren zes
Jans mede-eigenaar vai
rant Les Quatre Caneto
Amsterdam.
da
Gered door de nazi 's
met de maximale snelheid zou passeren.
Mijn broer en ik - het was een calvinis
tisch familietripje - doorkruisten het
dorpscentrum een ruime meter boven de
grond, maar het liep goed af.
Minder goed liep het aftoen ik, op solo-
tocht, een lange afdaling in de Elzas
maakte. De weg was te breed om het
hellingspercentage in de haarspeld-
bochtgoed te schatten en helaas had ik
voor de bocht niet genoeg geremd. En
remmen in de bocht zelf lijdt tot een
vrijwel zekere valpartij. Terwijl mijn
snelheid onrustbarend opliep, besloot ik
om niet te remmen maarzo scherp mo
gelijk naar binnen hangend op het asfalt
te blijven. Desondanks zag ik mijn voor
wiel meter na meter naar de buitenkant
drijven. Zien kon ik niets, ik hing zo
schuin dat ik tegen het asfalt van de
buiten bocht opkeek, en wat daar achter
was? Een ravijn, een betonnen muur,
een bos?
Opeens verloor mijn voorwiel de grip op
het grind in de berm, en met de ogen
dicht schoot ik over de rand. Een enor
me pijn in mijn ballen deed mij opkij
ken. Ik stuiterde over een zandweg, die
volstrekt toevallig gelijk met mij de
hoofdweg verliet. Ik kwam stuiterend tot
stilstand, keek.op, en bevond mij onder
een gietijzeren poort met het opschrift
'Arbeit machtfrei'. Het
Nacli t- u nd -Neb el- kamp Natzu >eiler
had, puur door zijn aanwezigheid, mij
een frontale botsing met een boom be
spaard. Gered door de nazi's.
FOTOS CPD PHIL NIJHUIS
soms in een vermakelijke strijd.
Binnen het overlegorgaan van
tophotels in Amsterdam woedt
momenteel een discussie over
de onlangs verplicht gestelde
schoenpoetsmachine op de
gang. Wie het apparaat weigert,
raakt zijn ster kwijt. Tegenstan
ders vinden het een onzinnige
eis, omdat ieder zichzelf res
pecterend luxueus hotel al een
schoenpoets-service aanbiedt.
Maar inspecteur Jonker wil van
geen wijken weten: „Misgrijpen
is lastig, daar komt de klant niet
voor. Bovendien is zo'n poets
machine op de gang wel han
dig. Zakenmensen snellen met
hun schoen langs de draaiende
borstels en verschijnen zonder
veel gedoe netjes op hun vol
gende afspraak."
Het Marriott hotel dat tegen
over het Leidseplein ligt, speelt
graag in op de wens van de
klant. Sinds kort zijn de stan
daard kamers - nu 415 gulden
per nacht: de prijs varieert per
seizoen - uitgerust met strijk
plank en strijkijzer. De gast
bleek hier behoefte aan te heb
ben. „Degene die zelf niet aan
het werk wil, weet ons echt wel
te vinden", aldus Jorine Heu-
tink, verantwoordelijk voor alle
kamers.
Na afloop van het bezoek wordt
de auto van inspecteur Jonker
door de portier voorgereden.
Ook een verplichte service. Jon
ker: „Ik heb een keer meege
maakt dat ik mijn auto bij de
parkeerdienst van een hotel
achterliet en een medewerker
zei: 'Sorry meneer, maar ik heb
geen rijbewijs'. Dat kan natuur
lijk niet. Zodra een bezoeker ar
riveert, moet hij alles kunnen
loslaten. Dat is nou een vijf
sterrenhotel."
CARINE NEEFJES
In de lobby van het monumen
tale hotel 'The Grand', gelegen
aan de rand van de Wallen,
heerst een nerveuze stemming.
De Britse acteur Hugh Grant,
hoofdrolspeler in de nieuwe
film 'Nothing Hill*, is net bin
nen en wordt omringd door ca
meramensen. De in mantelpak
gestoken gastvrouwen van het
hotel benen driftig heen en
weer om de topacteur een beet
je bescherming te bieden. „We
zijn hier natuurlijk wel wat ge
wend, maar de komst van een
artiest blijft spannend", vertelt
Dorien Buis, verantwoordelijk
voor het ontvangst van alle gas
ten.
Samen met inspecteur Ben Jon
ker van het bedrijfschap Horeca
en Catering dwaalt Buis over de
met pluche beklede gangen van
'The Grand'. De inspecteur
heeft sinds kort de Amsterdam
se hotels onder zijn hoede en
checkt of de horecabedrijven
voldoen aan de eisen die de
sterren stellen. Vandaag zijn de
peperdure paleisjes aan de
beurt.
Gewapend met het 'inspectie
formulier' controleert Jonker
elk detail. Hij let niet alleen op
de 'wegwerp douchekap' in de
badkamer, maar ook op het
aantal en de grootte van de
handdoeken. Per persoon moet
er minimaal een badlaken zijn
met een afmeting van 63 centi
meter bij 1,26 meter. Twee klei
nere handdoeken van 45 bij 85
centimeter per gast, zijn ook
verplicht. Na 21 jaar ervaring is
de professionele oogopslag vol
doende, het meetlint zit niet in
zijn binnenzak.
Als Buis een standaard kamer
toont - 780 gulden per nacht
exclusief ontbijt - schrikt de in
specteur. Het lijkt net of er geen
aparte schrijftafel is en dat is
wel een van de eisen voor een
vijf-sterrenhotel. Werken aan
de salontafel is immers hoogst
ongemakkelijk. Na een kleine
rondgang ontdekt Jonker dat
het bureau met fax in een klein
aangrenzend zijkamertje staat.
„Nog beter", knikt hij tevreden.
Het vijf-sterrenhotel is in op
mars. Nederland telt inmiddels
31 van deze luxueuze verblijven
waarvan er maar liefst 19 in
Amsterdam staan. Het aantal
bedden in deze comfortabele
branche is in het eerste kwar
taal van dit jaar gestegen met
zeven procent, zo blijkt uit cij-
.fers van het bedrijfschap Hore
ca en Catering in Zoetermeer.
De nu florerende bedrijfstak
heeft ook een slechte periode
gekend. Begin jaren negentig,
ten tijde van de Golfoorlog,
stonden de dure hotels nage
noeg leeg. De Amerikaanse gas
ten bleven massaal weg, bang
dat de Golfcrisis ook naar Euro
pa zou overslaan. Hoteleige
naars wisten van gekkigheid
niet wat ze moesten doen. Als
bezuinigingsmaatregel werden
de extra handdoeken uit de
badkamer gehaald. Om toch
toeristen te trekken boden de
vijf-sterrenhotels kamers aan
voor één dollar per nacht.
Door de gunstige economische
ontwikkelingen in ons land is
de comfortabele hotellerie weer
populair. Directeur Jan Hendrik
Peters van het bedrijfschap Ho
reca en Catering: „Bedrijven die
goed draaien, zijn geneigd hun
werknemers in de watten te leg
gen door tijdens een zakenreis
of congres een verblijf in luxe
hotel aan te bieden." Verder
blijkt uit consumentenonder
zoek dat dure locaties tegen
woordig ook worden bezocht
tijdens bruiloften en partijen.
De race om de fel begeerde vijf
sterren te behouden, uit zich
Inspecteur Ben Jonker controleert ook in
JÈL
peperdure kamers elk detail.
rieden, in een groene kom waar een
kaarsrechte weg in afdaalt, om even
kaarsrecht weer op te stijgen aan de
overkant. Het eerste buitenlandgevoel.
Vanaf nu is het aftellen geblazen, en
vragen de kinderen ieder kwartier 'zijn
we al in Frankrijk?'
Ik geloof niet dat ik ooit op vakantie ben
geweest in een land zonder bergen. En
zo kwam het dat op een merkwaardige
dag mijn leven werd gered door een con
centratiekamp.
Pardon?
Jawel. Ik zal het uitleggen. Jarenlang
was mijn favoriete vakantiebesteding:
fietsen in de bergen. Een zeer calvinisti
sche activiteit, want sober en zuinig en
er moet flink gewerkt worden. Geleden,
zelfs. Maar. en dat is het mooie, al het
lijden wordt uiteindelijk beloond: na
een investering van vele kilometers berg
op, waarbij in het lichaam een groeien
de hoeveelheid potentiële energie werd
opgeslagen, volgt de orgastische afdaling
waar uren stampwerk zich omzetten in
bewegingsenergie, met snelheden van
boven de 70 kilometer per uur.
Wel valt aan te raden om, voor u de eer
ste afdaling inzet, het Franse en Spaanse
woord voor 'verkeersdrempel' van bui
ten te leren. De eerste keer dat ik met een
kilometertje of 65 zo'n bord passeerde
rekende ik op wilde zwijnen, bouwver-
keer of wat dan ook, maar niet op de
springschans die geplaatst was in het
diepste punt van het dal, precies daar
waar het verkeer - zonder drempel dan -
De meeste Nederlanders zien ze alleen in
hun vakantieheuvels en bergen. De au
to is volgeladen, de kinderen op de ach
terbank houden zich nog rustig, de reis
naar het zuiden is aanvaard. En dan be
gint het wachten op het eerste buiten
landgevoel. Vroeger had je dat al bij het
naderen van België. De bebouwing ver
anderde, al even voor de grens. Leisteen
op de gevels, ander soort schoorstenen,
andere kleuren. Maar het
meeste onderscheid is in-
middels vervallen, langs
f de bermen voert de archi-
1 {£-% tectuur van het bedrijven-
park de boventoon. Ook
de grens zelf is niet
meer. Geen slagboom,
geen stoplicht, geen
hokje van waaruit
een vermoeid
ogende be
ambte een blik
langs vader en
moeder laat
gaan, en met
een wegwuif-ge-
baar de vakantie
officieel laat be
ginnen. Dat ge
beurt tegenwoordig
pas vele kilometers
zuidelijker, ergens in
midden-België. Het
eerste dal. Opeens
staren de voorwielen
van de auto naar be-
