Ballenbak vol kwijl en luierlekjes
Het onvolmaakte in porselein
Ga vooral zitten
in de showroom
Trends
DINSDAG 6 JUL11999
REDACTIE: MARCOT KLOMPMAKER EN SASKIA STOELINCA 023-ï
ANAGRAM
Op elke verticale regel dient een woord
van vier, een van vijf en een van zes let
ters te worden ingevuld. Het woord van
vijf letters bestaat uit de letters van het
voorgaande woord plus 1het woord van
zes letters bestaat uit de vijf letters van
het voorgaande woord plus 1. Als de hele
puzzel juist is ingevuld, vormen de letters
in de vet omlijnde kolom een woord.
1Legio - kwaal - snoepje;
2. wagenvracht - stelen - import;
3. wandpilasfer - verlangen - treuzelen;
4. zwart afzetsel - schaakstuk - leidsman;
5. kalmte - vis - lange winterjas;
6. niveau - open stadsruimte - smeer-
dopje;
7. rekening - vreemde munt - watten-
prop;
8. voertuig - schrijfkosten - vreemde
taal;
9. verfstof - rechtop zijn - medemens;
10. god v.d. liefde - geur - om die reden.
Oplossing van maandag:
Horizontaal: 1. Stal; 4. sage; 7. heler; 9.
ho; 11. ton; 12. en; 13. oot; 15. end; 16.
trek; 18. rite; 19. Ido; 20. eelt; 22. bora; 25.
lei; 27. bel; 28. al; 29. sir; 31. na; 32. galei;
34. dier; 35. loot.
Verticaal: 1. Schot; 2. ah; 3. Let; 4. sen; 5.
ar; 6. einde; 8. lok; 10. oordeel; 12. ente
ren; 14. te; 15. ei; 17. kit; 18. rob; 20.
eland; 21. li; 23. Ob; 24. alant; 26. lil; 29.
sar; 30. rel; 32. ge; 33. Io.
HEINZ
Een ontwerp van William Brand en Annet van Egmond; witte sl
met metalen staafjesversiering.
Boxspring en design
Aan een boxspring valt weinig vonn te geven. Het blijft eenj
ke rechthoek. Alleen met hoofd- en voeteneind valt nog walf
doen. Al ruim zestig jaar produceert Zevenslaper boxspring]
combinaties. Sinds enkele jaren laat deze fabrikant ontwerpl
los op de hoofd- en voetborden. Ian des Bouvrie was in 1991
eerste die met zijn ontwerpen aan de klassieke boxspringccl
binaties een nieuwe dimensie gaf. Sinds 1997 bedacht het M
ge duo een aantal modellen. Onlangs zijn daar ontwerpen vl
Piet Hein Eek en Brand en Van Egmond bijgekomen. Het is*
merkelijk hoe binnen de beperkingen van het gegeven - varï
ties op een hoofd- en een voetbord - toch een zo uiteenlopel
reeks van ontwerpen mogelijk blijkt. Piet Hein Eek ontwierp!
wel bedborden van kersenhout als van aluminium met kersf
houten accenten. Hoewel qua vormgeving vrijwel identiek
schillen beide uitvoeringen hemelsbreed in stijl. Daarnaast in I
nog een heel strakke uitvoering met stoffen bekleding. De bj
springcombinaties van William Brand en Annet van EgmonJ
kenmerken zich door de toepassing van stof met knopen daj;
wel staafjes in metaal of hout.
Tafelfauteuil Koto van Wittmann is in drie uitvoeringen leverbaar: zon
der armleuningen, met halve en met schuin aflopende leuningen. Hij is
(evenals de tafel) een ontwerp van de Japanse designer Toshiyuki Kita.
foto cpd
De ballenbak: niet meer weg te
denken vertier voor de Hol
landse peuter en kleuter. Elke
dag duiken duizenden kinderen
in een bad met felgekleurde
plastic ballen. Bij Ikea, McDo
nald's, crèche, binnenspeeltuin
of tuincentrum. Ze kwijlen van
enthousiasme en plassen in
hun broek van opwinding. De
ballen en de bak worden er niet
schoner op.
Ballenbak, ballenbad, ballen
tent, ballenparadijs. Eenvoudig
als een plastic bak of ingewik
keld als doolhof met netten,
springkussens en glijbanen.
Met veel ballen, heel veel ballen
in heel felle kleuren. Dikke pret
voor ieder kind dat sterk ge
noeg is om z'n hoofd boven de
ballen te houden. Met tiental
len tegelijk nemen ze een duik
in het diepe. En dan gaat er wel
eens wat mis: een tweejarige
verliest z'n poepluier, een kleu
ter wordt een bloedneus ge
stompt, een ander wordt duize
lig van opwinding en gaat over
z'n nek.
„Hoe het staat met de hygiëne
in ballenbakken, zegt u? Hè get-
verdemme, ik weet nog hoe
mijn kinderen stonken als ze
eruit kwamen," zegt de telefo
niste van de GG&GD Utrecht
voordat ze doorverbindt. Er
blijken geen hygiëneregels te
zijn waaraan een exploitant van
een ballenbak zich moet hou
den. Het Keurmerkinstituut, dat
onder meer waakt over de vei
ligheid en hygiëne van speelge-
legenheden, kent geen normen
op dit gebied.
De GG&GD, de instantie die
toezicht houdt op kinderdag
verblijven, heeft dan ook weinig
te controleren. Gerda Bemink,
inspecteur van de GGD: „Ik ga
ervan uit dat de kinderdagver
blijven de boel schoonmaken.
Ik denk dat ze daar schoon-
maakschema's voor hebben,
net als voor de rest van het
speelgoed, maar ik controleer
de bale niet."
Ook de Inspectie Waren en Ve
terinaire Zaken (voorheen de
Keuringsdienst van Waren)
heeft nog nooit een bal onder
een microscoop gelegd of richt
lijnen opgesteld. Inspecteur
non-food P.Bragt: „We zijn er
nog niet aan toegekomen. We
zoeken vooral naar gevaarlijke
situaties waar kinderen kunnen
vallen of stikken of stroomsto
ten kunnen krijgen."
„Er kunnen wel wormeneitjes
inzitten," moet de inspecteur
erkennen, „maar dan moet er
sprake zijn van ontlasting tus
sen de ballen." Dat dat hele
maal niet zo bijzonder is, weet
Eric Verstappen. Met zijn
schoonmaakbedrijfje VCS reist
Verstappen vanuit het Brabant
se Liempde door het hele land
om bij zijn klanten de felge
kleurde ballen te wassen. „We
vinden wel eens een luier, ja.
Het is ook duidelijk dat luiers
die wél aanblijven, niet alle
Het schoonmaken van ballen uit het ballenbad bij Mc Donald. Via een slang worden de ballen naar een ma
chine gezogen. foto gpd/brand overeem
maal even lekdicht zijn. Er
poept ook wel 'es een kind in
de bak. En kots komen we ook
geregeld tegen. Nu ik het me
zelf zo hoor praten, is een bal
lenbak eigenlijk maar een vies
ding."
Dat realiseren ook verschillen
de bedrijven zich. Onder meer
Ikea, McDonald's, Intratuin,
het Dolfinarium en diverse 'bal
lententen' huren Verstappen in
om de ballen schoon te maken.
Hij rijdt met zijn vrachtwagen
tje naar de bedrijven toe, haalt
zijn wasmachine uit de auto en
plaatst die naast de ballenbak.
Hij vult de machine met water
en zeep, en laat de ballen door
een slang het apparaat inzui
gen. Vervolgens worden de bed
ien stuk voor stuk, in razend-
tempo schoongeborsteld.
20.000 ballen per uur.
Eigen wasmachine
Verstappen heeft ballententen
als Bal-lorig in Zaandam en
Duinrell in Wassenaar inmid
dels van een eigen wasmachine
voorzien. Al heeft hij maar een
handvol kinderdagverblijven
onder zijn klanten. De rest
moddert zelf wat aan. Een
greep uit de gehanteerde me
thodes: de werkster komt een
dag extra om de ballen stuk
voor stuk met Dettol te ont
smetten; de crècheleidsters ne
men elk een zak ballen mee
naar huis voor een schoon
maakbeurt (in de vaatwasser, in
een sloop in de wasmachine,
onder de douche of in bad);
toestemming vragen aan het
plaatselijke zwembad om de
ballen in het chloorwater te
gooien; een schoonmaakpro
ject opzetten met de kinderen;
de ballen in een rolcontainer
stoppen en de hogedruk- of
tuinslang er op zetten.
Uitbesteden van de schoon
maak kost, afhankelijk van de
hoeveelheid ballen, tussen de
tweehonderd en duizend gul
den per keer. Ikea ('Jeffrey wil
graag opgehaald worden uit het
kinderparadijj;') heeft het geld
er graag voor over. De frequen
tie van de schoonmaak hangt af
van het aanta'l bezoekertjes.
„De meeste van onze ballen
bakken word en eens in de
maand gereinigd. Dat ben je
verplicht aari je klanten," vindt
Johanna Souitendijk van Ikea
Nederland.
„Behalve de grote schoon
maakbeurt, komt ook de eigen
schoonmaakdienst wel eens in
actie, Als er den ongelukje is ge
beurd, een pilasje of een kotsje
of zo. Dan gaat de boel meteen
dicht en worden de vieze ballen
eruit gehaald. Elke vestiging be
schikt over een set reservebal-
len." Zolang er geen officiële
richtlijnen ziijjn, is het schoon
houden van de ballenbak een
kwestie van g;ezond verstand,
vindt de PR-dame van Ikea.
„Maar we helbben geregeld rug-
genspraak met de Warenin-
spectie. Warit zodra er richtlij
nen zijn, hoi "en we het graag."
De schoonheid van het onvol
maakte. Zo karakteriseert de
Koninklijke Tichelaar Makkum
de pas uitgebrachte witporse-
leinen B-set van vormgeefster
Hella Jongerius. Het bedrijf be
heerst nagenoeg alle kerami
sche technieken - „van bak
steen tot steengoed" - maar
had tot nu toe nog geen erva
ring opgedaan met porselein.
Dat manco bleek zowel voor Ti
chelaar als de kunstenares een
pluspunt te zijn.
Jongerius ontwerpt namelijk,
zoals ze dat noemt, vanuit het
materiaal. Normaal deformeert
porselein tijdens het bakken al
tijd. Bij de productie wordt er
dan ook alles aan gedaan om
dat te voorkomen. Dat vindt
Jongerius onzin. Sterker nog, ze
is van mening dat je dergelijke
'foutjes' juist moet laten zien.
„Dat sloot mooi aan bij ons",
zegt directeur Jan Tichelaar,
„want wij begonnen juist met
porselein".
De B-set van de jonge vorm
geefster doet het goed. Niet al
leen in Nederland, maar ook
ver daar buiten. In Amerika,
Italië en Duitsland wordt het
zevendelige servies met plezier
ingekocht, omdat er veel be
langstelling voor is. De set be
staat uit een koffiekopje, een
beker, een klein en een groot
bord, een kleine en een grote
kom en een schenkkan.
Doordat de oven iets te hoog is
gestookt, heeft elk onderdeel
van het servies tijdens het bak
ken zijn eigen vorm verkregen.
„Nette stapeltjes maken van dit
serviesgoed is dan ook niet mo
gelijk", zegt Tichelaar. Geen
kopje of beker is gelijk aan een
ander kopje of beker en datzelf
de geldt voor de andere servies
onderdelen. Alle serviesstukken
zijn voorzien van een stempel,
waarin kenners de klei- en gla-
zuurcode plus de initialen van
de vormgeefster zullen ontdek
ken.
Jongerius wil het servies terug
brengen naar de jonge mensen.
Volgens Tichelaar slaagt ze daar
zonder meer in. „Er zijn men
sen die geporteerd zijn van een
servies van naam en er dan ook
alles aan doen om dat bij elkaar
te krijgen, terwijl anderen hun
specialiteiten juist verwerven
op de rommelmarkt. Deze B-set
moet worden gezien als een
goed alternatief', aldus Tiche
laar.
Het ruim vierhonderd jaar oude
Makkumer bedrijf is nog steeds
bezig te groeien en dan vooral
in de breedte. Van oudsher be
staat er veel belangstelling voor
het echte Makkumer aarde
werk, maar daarnaast zoekt Ti
chelaar meer mogelijkheden
om de know-how van het be
drijf te benutten. Naast de klas
sieke producten worden er mo
derne collecties uitgebracht.
Ook Jongerius' bijdrage moet in
die hoek worden geplaatst.
De onderneming levert daar
naast aan tegelspeciaalzaken
voor de inrichting van onder
andere keukens en badkamers.
Voorts voert het bedrijf speciale
opdrachten uit voor verenigin
gen, bedrijven en gemeenten.
Voor de bouw worden grof ke
ramische zaken als rietvorsten
en geglazuurde dakpannen en
bakstenen vervaardigd. Ook
houdt het bedrijf zich bezig met
restauratiewerk, van klein tot
groot. In toenemende mate
wenden vormgevers en archi
tecten zich tot Tichelaar voor
het realiseren van speciale pro
jecten.
Hella Jongerius van Tichelaar wil het servies terugbrengen naar de jonge mensen. roTO gpd/erik hesmerg
Voelbaar zacht tapijt
f
In de woonwereld wordt druk gefilosofeerd over de New Ag
zou een tijdperk aanbreken waarin rust en bezinning centra
staan. In het interieur is in elk geval al enkele jaren een tend
zichtbaar naar een zekere versobering: aardse, neutrale klei
eenvoudige vormen en natuurlijke materialen zorgen voort
ingetogen sfeer zonder uiterlijke overdaad. Wie voor de vlot Lt
bewust kiest voor kwaliteit die lekker aanvoelt, komt autom
tisch uit bij tapijt. Natuurlijke, aardse tinten zetten de toon: 'e
kleuren van lucht en water, zand en zee, rotsen en schelpen 15
betekent veel neutrale grijzen, aquarels en bruintinten, maa11
ook wat levendiger kleuren zoals ijsblauw, terra, aubergine,
zand, geel, olijfgroen, tomaatrood en mistig blauwpaars. V\ï
groen worden getipt als nieuwe trendkleuren. De hernieuw i
belangstelling voor de natuur heeft ook geleid tot meer vraa'c
naar natuurlijke tapijten zoals katoen, wol en polyamide gan-
Hoe rustiger de kleuren hoe beter het structuureffect van eif?
tapijt tot uitdrukking komt.
Merkwaardig bijzettafeltje. f
Bij zetterij e met lift !i
Het bijzondere van dit bijzettafeltje met de merkwaardige n
ROI- 51867 is het liftplateau. Het tafelblad is belegd dubbel J
De bovenste glasplaat kan door middel van een metalen grt
omhoog worden gedraaid. De instelhoogte is variabel, zoals
pianokruk of kappersstoel. Zo kan het tafeltje van 35 cm ho
uitgroeien tot een etagère van maximaal 49 cm hoogte. Heis"
duct is van Giorgetti naar een ontwerp van Chi Wing Lo. He f
feitje is van esdoornhout, in vier kleuren, en heeft metalen
ten. De doorsnede van het blad is 55 cm. Het tafeltje is ond ,s
deel van een complete serie met ook nog ovale, vierkante e;
rechthoekige modellen. Prijs van de ronde uitvoering f 2.941
Schuiven veranderen ;k
Mensen die van verandering houden kunnen naar hartelus n$
schuiven met het modulaire zitsysteem Scene dat Gijs Papa d
ne voor Montis ontwierp. Het bestaat uit een combinatie va
rechthoeken en rondingen, van vierkante poefs, leuninglozi t
bankjes en hoge, geronde ruggen die op talloze manieren n
elkaar gecombineerd kunnen worden. De ruggen kunnen d n
maar ook diagonaal tegenover elkaar worden geplaatst. Dei
de, omvattende kraagvorm van de leuningen maakt zitten ii en
verschillende richtingen mogelijk zonder het meubel te hoeferi-
bijdraaien. Doordat als bekleding een stevige stretchstof is^e»
kozen ontstaat een comfortabele ondersteuning in de rug.
verdere verhoging van het comfort zijn losse kussens toegei'o/
Die kunnen in contrasterende kleuren worden gekozen. De
massieve zitelementen bieden een comfortabele zithoogtei ce
48 cm waarvan men gemakkelijk weer opstaat. Ze staan op ïji
gante pootjes die het geheel iets luchtigs geven. Als accesso m
biedt men een cirkelvormig tafeltje dat aan een voetje is ge ei
monteerd. Het kan links dan wel rechts worden toegepast./
elementen zijn in een reeks van kleuren leverbaar. P''<
krijgen, maar ga zelf ook zitten
om de theorie aan de praktijk te
toetsen. Tafelfauteuils met arm
leuningen moeten altijd vol
doende ver uit elkaar staan om
bij het opstaan of aanschuiven
de handen om de leuning te
kunnen leggen zonder daarbij
met de naaste buren in conflict
te komen. Controleer ook hoe
ver hij naar achteren moet om
probleemloos van tafel te kun
nen gaan als er anderen naast
je zouden zitten. En meet dat
vooral even op. In de grote
ruimte van een showroom ziet
alles er nu eenmaal anders uit
dan in de eigen - bescheidener
- eethoek.
Een feestelijk besluit van elk
etentje is altijd het natafelen.
Ondersteund door de ellebogen
op tafel - na het eten mag dat -
of relaxed achterovergeleund.
Bij sommige typen fauteuils is
de zitkuip naar achteren
zwenkbaar. Zodra men tegen
de rug van de stoel leunt Idept
de kuip een fractie naar achte
ren. De eerste keer is zoiets al
tijd een beetje eng. Denk je dat
je met stoel en al achterover
valt. Maar hij houdt voet bij
stuk en biedt een uiterst ont
spannen nazit.
Niet elke fauteuil zit even lekker
aan tafel. Wie alleen op het oog
tafelfauteuils koopt, doet zich
zelf tekort. Ga toch vooral een
tijdje zitten in de showroom. Of
liever nog thuis. Aan de tafel
naar keuze. Probeer of de zit
goed blijft, ook bij urenlang ge
zellig tafelen bij voorbeeld. Be
langrijk is vooral de hoogte van
de armleuningen. De meeste
mensen schuiven tijdens het
eten graag zo dicht mogelijk bij
en soms zelfs iets onder de ta
fel. Handig dus als de armleu
ning lager is dan het tafelblad.
Sommige fauteuils hebben
daarom schuin omlaag lopende
armsteunen of ze zijn iets kor
ter dan de zitting. Ook de hoog
te van de zitting moet op de ta
felhoogte worden afgestemd.
Niets zo hinderlijk als in een te
lage stoel - of aan een te hoge
tafel - een hapje te eten. De zit
hoogte kan uiteenlopen van 46
tot ruim 48 cm. Een tafelfau
teuil heeft vrijwel altijd een ste
vige ritting die niet inzakt.
In elke meubelshowroom staan
prachtige opstellingen, com
pleet met gedekte tafels. Daar
aan kun je meteen zien hoeveel
gasten er een plaats kunnen
