4
Voor een tientje slapen naast de frituur Paars-2 is een
Het gezicht van de Consumentenbond vertrekl
Binnenland
Aids-patiënten nog
altijd niet welkom in VS
'moetje' geworden
'Nederlanders vinden verdiensten te laag'
ZATERDAG 3 JULI 1999
ANP Algemeen Nederlands Persbureau GPD Geassocieerde Pers Diei
AMSTERDAM GPD
Mensen die zijn besmet met
het aids-virus lopen nog
steeds het risico dat hen de
toegang tot de Verenigde Sta
ten wordt ontzegd. Onlangs
overkwam dat Marnix van
Maele. Na een twee uur du
rend verhoor op de luchtha
ven van Washington, werd hij
op het vliegtuig terug naar Ne
derland gezet. Van Maele (38)
is er nog steeds beduusd van.
„Al zeven keer ben ik zonder
problemen naar Amerika ge
weest."
Op 21 juni vertrok Van Mae
le in het volste vertrouwen
voor een bezoek aan zijn
vriend Patrick in San Francis
co. Zoals gebruikelijk moest
hij in het vliegtuig een formu
lier invullen voor de Ameri
kaanse immigratiedienst.
Daarin wordt onder meer
naar overdraagbare ziekten
gevraagd. De seropositieve
Van Maele zegt die in het En
gels gestelde vraag niet goed
te hebben begrepen. Zoals al
tijd beantwoordde hij die
vraag dus negatief.
„Op de luchthaven van
Washington werd ik er door
de douane uitgepikt. Ze wil
den van alles weten. Ik zei dat
ik niet werk, omdat ik ziek
ben. Ik toonde de brief van
mijn aids-specialist in het
AMC, prof. Danner. Daarin
schrijft hij dat ik een chroni
sche ziekte heb en medicijnen
gebruik. Toen ze mijn hand
bagage doorzochten troffen ze
daarin mijn medicijnen aan."
Van Maele kreeg hierna van
de immigratiedienst te horen
dat hij als HIV-geïnfecteerde
een visum nodig had. „Ik
moest meteen het land weer
uit."
De Amerikaanse ambassade
bevestigt dat mensen met be
smettelijke ziekten die een ge
vaar kunnen opleveren voor
de volksgezondheid in de Ver
enigde Staten, een visum no
dig hebben. HlV-geïnfecteer-
den krijgen een ontheffing als
zij voor een congres of fami
liebezoek in Amerika moeten
zijn.
Tien jaar geleden liet de in
middels overleden Nederlan
der Hans Paul Verhoef zich bij
aankomst in Amerika arreste
ren. Hij mocht het land niet in
omdat hij was besmet met het
aids-virus. Pas toen de rechter
bepaalde dat hij een gering
gevaar vormde voor de volks
gezondheid, werd Verhoef als
nog toegelaten. De Verenigde
Staten beloofden toen de be
perkingen voor HlV-géïnfec-
teerden te versoepelen.
Toch krijgt de HIV Vereni
ging Nederland nog enkele ke
ren per jaar klachten over die
inreisbeperkingen. De vereni
ging adviseert altijd een visum
aan te vragen en te vermelden
dat de reiziger komt voor con
gres- of familiebezoek. Medi
cijnen kunnen beter vooruit
per post worden verstuurd.
De PvdA-Kamerleden Reh-
winkel en Koenders hebben
minister Van Aartsen van Bui
tenlandse Zaken inmiddels
om opheldering verzocht. Zij
vragen de minister bij de
Amerikaanse autoriteiten aan
te dringen op intrekking van
de beperkingen.
Van Maele heeft inmiddels
een visum aangevraagd en
hoopt binnenkort opnieuw te
vertrekken. Het nieuws van
zijn uitzetting heeft intussen
ook de Amerikaanse organisa
tie van aids-patiënten bereikt.
„Er is al een geldinzameling
begonnen voor een nieuw
vliegticket. En bij aankomst in
San Francisco word ik waar
schijnlijk demonstratief bin
nengehaald."
Scheidend directeur Westendorp wil crisisteam bij problemen met voedsel
DEN HAAG ALEX BOGERS
Directeur Dick Westendorp heeft deze week afscheid ge
nomen van de Consumentenbond. Zeventien jaar was
hij het gezicht van de Consumentenbond. Nu vindt hij
het tijd voor wat anders. Zijn werkweek moet worden te
ruggebracht van zeventig naar dertig uur. In de agenda
moeten meer open plekken komen voor ontspanning en
gezin.
Consumentenbond de laatste
jaren misschien een inschat
tingsfout heeft gemaakt op ba
sis van toen bekende gegevens.
In 1996 keurde de bond het ge
bruik van gemanipuleerde soja
goed na overleg met het minis
terie van volksgezondheid. Het
gebruik van versleutelde gewas
sen mag volgens de bond zo
lang dit maar duidelijk op het
etiket staat en het geen gevaar
oplevert voor de volksgezond
heid. Volgens Westendorp
overweegt de bond, door de
nieuwe informatie die uit ver
schillende hoeken komt, haar
uitspraken aan te scherpen.
De laatste tijd komen name
lijk steeds meer berichten naar
buiten over de schadelijkheid
voor de gezondheid van 'Fran
kenstein voedsel'. De VS en Eu
ropese Unie ruziën over de ge
manipuleerde soja omdat de
etiketteringsregels in Europa
strenger zijn dan in de VS. De
EU overweegt hierdoor een ver
bod op de import van produc
ten met dergelijke soja. Daar
naast laten steeds meer instan
ties en personen zich uit tegen
het gebruik van gemanipuleer
de gewassen. De Britse kroon
prins Charles is zo'n verklaard
tegenstander.
Westendorp zegt dat de bond
op dit moment nog geen duide
lijk beeld heeft van de huidige
stand van zaken. Zo vraagt hij
zich af wat de beweegredenen
zijn voor de woordenstrijd tus
sen de EU en de VS. Dit zou
volgens hem ook een zoveelste
hoofdstuk kunnen zijn van de
al decennia durende land-
bouwoorlog tussen de twee
Want het was een roerig be
staan als baas van de bond. De
organisatie staat continu in het
middelpunt van de belangstel
ling. Al is het maar doordat zij
continu zelf aan de bel trekt
over ondeugdelijke producten
en beslissingen van de overheid
die de belangen van de consu
ment schaden. Westendorp
draafde op voor alle media.
Maar vooral bij de 'tegenpartij'
licht hij de standpunten telkens
weer toe.
Tussen alle afscheidsrecep
ties door kreeg Westendorp nog
te maken met het ene voedsel
schandaal na het andere. De
bond zal zich de komende jaren
steeds meer bezighouden met
voeding, zegt Westendorp. De
recente problemen met de di
oxine-kippen, de ziekmakende
Coca Cola en de al wat oudere
problemen met BSE-koeien en
varkenspest bewijzen de nood
zaak.
Hij pleit voor meer controle
op de productieprocessen en
wil dat er een landelijk crisis
team komt. Ook de bond moet
daarin zitting krijgen. „Zo'n
team moet meteen bij elkaar
komen zodra er wat speelt",
zegt Westendorp. „Heel snel
moet dat team bepalen waar de
problemen zitten en wat de
consumenten moeten weten.
Wij willen erbij zitten zodat de
partijen die nu overleggen -
overheid en bedrijven - geen in
formatie achter kunnen hou
den. Dat blijkt nu iedere keer
wel weer het geval."
Westendorp erkent dat de
Scheidend directeur Dick Westendorp van de Consumentenbond: „Je
moet je altijd afvragen: hoe effectief zijn de barricaden."
FOTO CPD PHIL NIJHUIS
blokken. „Door de handelspro
blemen loop je het risico dat
het gezondheidsaspect onder
geschikt raakt", zegt Westen
dorp. „Wij willen zekerheid
voordat we ons verder uitspre
ken.'
Wat in de jaren dat Westen
dorp aan het bewind was onte
genzeggelijk veranderde, is dat
de bond meer en meer geac
cepteerd raakte door de 'tegen
partij'. Westendorp overlegt
met iedereen, zoals verzeke
raars, banken, het kabinet, de
SER, de kabelexploitanten en
de Rijksluchtvaartdienst. En de
bond is in allerlei overlegorga
nen terechtgekomen en heeft
mensen voorgedragen voor tal
van geschillen-commissies.
Hij ontkent dat de bond hier
door milder is geworden. Via de
bond komen dan wel verschil
lende mensen in overlegorga
nen en commissies, zij zitten
daar op eigen titel en niet na
mens de bond. De bond draagt
ze alleen voor, zegt Westen
dorp.
Volgens de scheidend direc
teur is het ook de vraag of pro
testeren altijd evenveel succes
oplevert. „Je moet je altijd af
vragen: hoe effectief zijn de
barricaden. Wij bepalen altijd
eerst wat we willen bereiken.
Daarvoor stellen we termijnen.
Dan maken we aan het publiek
duidelijk wat er aan de hand is,
zodat we een achterban vor
men. Daarna gaan we pas pra
ten. Maar alleen als we be
trouwbare gesprekspartners
kunnen vinden. En als je er dan
niet uitkomt, verhard je de
standpunten en ga je de barri
caden op."
Dat de barricaden niet altijd
effectief zijn, bewijst Westen
dorp aan de hand van het vele
jaren slepende conflict met de
verzekeraars. Zij lokten klanten
voor spaarproducten met te
mooie beloftes en ondoorzich
tige producten. Begin jaren
tachtig was de bond hier al over
aan het onderhandelen met de
verzekeraars. De partijen kwa
men er niet uit, waarna de
bond het contact verbrak en de
barricaden opklom. „Dat resul
teerde er wel in dat we jaren
niet met de verzekeraars ge
sproken hebben over dit onder
werp", zegt Westendorp. „De
situatie is dus jarenlang hetzelf
de gebleven."
Uiteindelijk kwam er toch
een code Rendement Risico;
een serie afspraken waarbij de
verzekeraars in advertenties
duidelijk moeten maken dat
aan beleggen risico vast zit en
dat de koersstijgingen ook lager
kunnen zijn dan zij het liefste
doen geloven. Die code kw;
tot stand na enige druk van
minister van financiën. „Gt
eigen regels, dan wetgevin
dreigde minister Zalm.
De code laat echter nog ov
tredingen zien. Er zijn verze
raars die zich niet houden e
de verplichtingen. Maar t
maakt de branche-organisa
het Verbond van Verzekerat
volgens Westendorp niet onl
trouwbaar. „Het gaat om in
viduele verzekeraars die de
gels overtreden en van oi
mensen die de kwestie volg
weet ik dat het steeds be
gaat. Daarbij is een Raad
Toezicht in het leven geroep
waarbij de verzekeraars over
kaar kunnen klagen. Dit klag
vindt ook plaats. De raad tikt
verzekeraar dan op de vingc
Mijn verwachting is dat teg
het eind van het jaar alle ver
keracirs in het gareel lopen. E
bedrijf dat zich niet aan de i
de houdt, krijgt dan te veel i
gatieve publiciteit." Westt
dorp blijft de Consumenti
bond volgen, maar wel op en
afstand. Hij zal zich niet m
bemoeien met het dagelijks I
stuur van de bond. Wel kan
nog worden ingezet als de bo
daarom vraagt. „De bond kr
continu verzoeken om mem
af te vaardigen voor verschilli
de commissies en raden. Ik t
al voorgedragen voor de Stii
ting Klachteninstituut Verzei
ringen en ga bij die stichting
het bestuur zitten." Daarna
is Westendorp gevraagd v(
functies. Zo wordt hij voorzit
van de kwaliteits-adviesn
van Foster Parents en zal hij
uitnodiging van het ministe!
van economische zaken vo
lichting geven aan consumt
tenorganisaties in Estlai
„Maar eerst ga ik een maand
vakantie en een beetje aan m
conditie werken", zegt Westt
dorp.
Huisvesting illegale werknemers onveilig en erbarmelijk
POLITIEK VIZIER
vort ALKMAAR «JAN VRIEND
Een schuur, ergens achteraf,
per Gammel dak, twijfelachtige
vloer. Binnen een smerige
bij douche met een wc in de
or hoek. Twee tafels met frituur-
j pannen fungeren als keuken.
Een paar verlengsnoeren
eij kronkelen richting de meter-
kast. Daaronder een doos vol
te doorgeslagen stoppen. Met de
stroom is het beroerd gesteld,
)ass; zeg maar gewoon gevaarlijk.
1 En toch staan in dit decor der
tig bedden. Het krot is de
slaapplaats voor tientallen il
legale werkers. Ver weg? Nee,
ge- gewoon in Noord-Holland,
ld er
I te „En daar betalen deze buiten-
landers een tientje per persoon
per nacht voor. Het is bescha-
J mend", zeggen de agenten die
ze 's, dit tafereel aantroffen. Bij een
031 controle deze week op een
stus: camping in 't Zand trof de poli-
®n tie 38 Oekraïners en een Pool
I aan. Stuk voor stuk bleken ze
zonder geldige verblijfspapie-
I ren in ons land te zijn.
Vooral de manier waarop de
buitenlanders waren gehuis
vest, trok de aandacht van de
agenten. De illegalen verbleven
met grote groepen in caravans
en in hokjes die boven schuren
waren getimmerd. „Ze zaten
daar onder mensonwaardige
omstandigheden", zegt Jos
Molenaar, hoofd vreemdelin
genzaken van de politie Noord-
Holland Noord. „En het was
niet de eerste keer dat we men
sen uit Oost-Europa in zo'n
treurige situatie aantroffen. Die
schuur en die frituurpannen
waren ook niet uniek. Je weet
soms niet wat je ziet. Groepen
j die maandenlang in een oude
caravan zitten. Vier overdag,
s iij vier 's nachts."
I „In deze tijd van het jaar gaat
I het nog wel, maar als het vriest
iei| is het helemaal beroerd. Ze be-
I talen een tientje per persoon
per nacht. Sommigen verdie
nen niet meer dan vijf gulden
per uur. Dan weet je dat ze
an| door hun werkgever én door de
campingbaas worden geplukt."
En Idagen kan niet. Want wie
j hier illegaal is, heeft geen poot
om op te staan.
Gelokt door de welvaart ko
men de Polen en de Oekraïners
hier om geld te verdienen.
j Vooral de agrarische sector is
a" in trek. „Daar is altijd volop
nel werk", vertelt Karei Westbroek,
chef vreemdelingenzaken Alk
maar. „Is het niet in de sla,
kunnen ze wel helpen in de
bollen, de kool of de lelies. Nu
het in Polen economisch iets
beter gaat, zien we het aantal
-ID Oekraïners toenemen. Om de
reis vanuit hun geboorteland
I zo goedkoop mogelijk te ma-
^i ken, stappen ze met vijf, zes
man in de auto. Hier willen ze
De politie op controle bij een tuinder.
geld verdienen om een andere
wagen te kopen en daarmee te
rug te rijden."
Molenaar: „Ze komen bin
nen op een toeristenvisum dat
meestal niet langer dan dertig
dagen geldig is. Omdat deze
mensen van buiten de Europe
se Unie komen, is het niet toe
gestaan dat ze hier werken. Een
werkvergunning is er dus niet,
zodat ze alleen zwart aan de
slag kunnen. De agrarische
branche-organisaties wijzen er
regelmatig op dat de illegale
werkers en hun zwarte circuits
oneerlijke concurrentie in de
hand werken. Een ander argu
ment om de illegalen in de ga
ten te houden, is dat ze regel
matig met onverzekerde auto's
blijken rond te rijden. Die au
to's zetten de recherche vaak
op het spoor van hun verblijf
plaatsen.
Bij de afdeling vreemdelin
genzaken van de politie Noord-
Holland Noord werken 44
ambtenaren. Samen doen die
gemiddeld drie controles per
maand, waarbij soms niet meer
dan vijf maar soms ook tiental
len mensen tegelijk worden op
gepakt. Noem deze acties geen
razzia's. Molenaar: „Dat woord
roept een beeld op waar ik
niets mee te maken wil heb
ben. Bij onze controles werken
we in alle redelijkheid. De
meesten gaan heel gelaten
mee. We zien ze niet als ver-
GROOTEBROEK GPD
Jan Haanstra, burgemeester van de gemeente
Stede Broec
„De eigenaren komen altijd met het verhaal dat
ze vrienden en kennissen tijdelijk aan onderdak
helpen. Bij nadere controle blijkt de inrichting
tamelijk permanent te zijn. We eisen dat de
panden alle regels voldoen, met name met het
oog op de brandveiligheid. Want dat is de in
valshoek om als burgemeester in te grijpen."
Nazan Bobitski, woordvoerder van het Oekra
ïense consulaat in Den Haag
„In de Oekraïne verdient de gemiddelde werk
nemer ruim 120 gulden per maand. Het land
heeft moeite met de overstap van de commu
nistische naar de kapitalistische aanpak. Veel
bedrijven zitten in de problemen, het is geen
uitzondering dat er maar een deel van het loon
wordt betaald. Vooral de goed opgeleiden, die
hun talen spreken en een bredere horizon heb
ben, reizen naar het westen. De meesten ko
men naar Nederland om daar in korte tijd geld
voor de familie te verdienen. Gemiddeld blijven
ze drie maanden tot een half jaar. Dat ze onder
slechte omstandigheden moeten wonen, ne
men ze noodgedwongen voor lief. In de Oekra-
ine gebeurt het vaker dat twee of drie generaties
bij elkaar in een tweekamerflat wonen."
Martin Maassen, regioconsulent Noord-Holland
van de RECRON, de organisatie van recreatie-
ondernemers: „Campingbedrijven die zichzelf
serieus nemen, laten geen illegale werknemers
toe. Dat haalt de naam van de camping onder
uit. De illegalen zitten vooral bij kleine cam-
Wim van Hilten, champignonkweker in Blokker
„Onze achterban zit met een enorm perso
neelsprobleem. En het aanbod van de arbeids
bureaus is daarop geen antwoord. Nederlan
ders vinden de verdiensten te laag. Dus hebben
de collega's liever een Pool of een Oekraïner die
hard wil werken."
dachten of criminelen, maar als
mensen die worden uitgebuit,
als een groep die het thuis zo
slecht heeft dat ze hier voor
zichzelf de beste weg zoekt."
Westbroek: „Dertig procent van
de mensen die we ophalen, is
vrouw. Die reageren vaak opge
lucht als ze mee kunnen. Als wij
komen, valt er een last weg en
kunnen ze naar huis. Weg van
het zware werk en weg uit de
slechte huisvesting."
De Oekraïners die dinsdag in
't Zand werden opgepakt, zitten
nu in een Huis van Bewaring in
Tilburg. Met ingehuurde tolken
werden hun verklaringen op
papier gezet. Geen van allen
wilde wat kwijt over zijn werk
zaamheden, dus de agrariërs
voor wie ze aan de slag waren,
gaan vnjuit.
Ook de verhuurder van de
slechte huisvesting kan de poli
tie niet aanpakken. „Wat we
zien, geven we door aan de ge
meente. Daar moeten ze bepa
len of ze er wat aan doen." De
politie vermoedt dat er op de
achtergrond een paar regelaars
aan de touwtjes trekken van de
arbeidsbemiddeling en de huis-
FOTO ARCHIEF
vesting. „Maar zolang iedereen
daarover zijn mond houdt, zijn
die figuren niet op te sporen."
De Oekraïners zijn met arres
tantenbussen naar Noord-Bra
bant gebracht en gaan ook met
speciaal vervoer naar Schiphol
waar ze op het vliegtuig worden
gezet. Hun reiskosten komen
voor rekening van de Neder
landse staat. Westbroek beseft
dat een deel van de groep bin
nenkort weer bij een tuinderij
in de regio aan het werk is. „De
auto die ze hebben gekocht,
willen ze toch ophalen. Sommi
gen hebben we al drie keer het
land uit gezet."
Steeds weer nieuwe contro
les, een kostbare afwikkeling.
En toch steeds weer meer ille
galen. „Het aantal neemt alleen
maar toe", weten de politie
chefs. Hoe zinvol is hun werk?
„Over die wetgeving zou de
overheid best eens kunnen na
denken. Maar bedenk wel dat
er nog veel meer Oost-Europea
nen deze kant op zouden ko
men als we niet controleren.
Dan loopt het echt uit de hand
met het zwarte werk. En er is
niet alleen een economisch be
lang. Het is vooral ook een
kwestie van waarden en nor
men. Je laat iemand niet op de-
ze manier voor dit geld werken,
je laat iemand niet zo wonen.
Het zijn mensen. En mensen
verdienen beter."
Wim Kók én Els Borst zwem
mend met dolfijnen in Mexico.
Jan Pronk en Annemarie Jor-
ritsma strompelend over de
modderige Wadden, op zoek
naar zichzelf en de zin van hun
gemeenschappelijke avontuur.
Zen-meditatie en energietrai
ningen in de tuin van het Cats-
huis. Torentjesberaad met Emi-
le Ratelband. Visie, waar ben je?
Elan, waar zit je? PaEirs smacht
naar inspiratie.
Altijd dat gezeur om visie,
hoor je Wim Kok mopperen.
Met tegenzin beraadt hij zich
deze zomer op de make-over
van zijn kabinet. Het land moet
geregeerd worden! In een coali
tieregering betekent dat com
promissen sluiten, het haalbare
proberen uit te voeren in plaats
van het wenselijke of - nog er
ger - het gedurfde.
Maar Wim Kok zal er niet aan
ontkomen. Het gaat niet goed
met Paars. De club oogt moe en
ontmoedigd. De politieke broe
ders Melkert (PvdA) en De
Graaf (D66) hebben het kabinet
opgeroepen ambitieuzer te
worden. Zij hebben hun wens
voor Prinsjesdag 1999 al opge
schreven: het moet nieuwer en
uitdagender. Ook al denkt Frits
Bolkestein er anders over, er
moet groots en meeslepend
worden geregeerd opdat het
eerste desastreuze jaar van
Paars-2 snel vergeten zal zijn.
De vraag is of het allemaal
nog helpt. Het paarse imago is
zwaar beschadigd door de vele
affaires. Uit opinie-onderzoek
blijkt dat veel burgers hun ver
trouwen in deze ooit als ver
nieuwend ervaren coalitie heb
ben verloren.
In één jaar tijd is het tweede
kabinet Kok erin geslaagd alle
vooroordelen over 'Den Haag'
te bevestigen. Ministers zitten
aan het pluche geplakt en ne
men geen verantwoordelijkheid
voor ambtelijk falen. De vierde
macht - de ambtenaren - heeft
het in Nederland voor het zeg
gen. Benoemingen zijn en blij
ven politieke spelletjes: wie ho
gerop wil, moet de goede poli
tieke vrienden hebben. De bur
ger hoeft ook niet te rekenen op
zorgzaamheid van de overheid,
zo heet het, want de bestuur
ders hebben het zo druk met
hun loodgieterstassen dat er
laks wordt omgegaan met de
belangen van consumenten,
patiënten en slachtoffers. Ook
ontbreekt het Kok en zijn colle
ga's aan medemenselijkheid
gezien de aanmatigende reac
ties op het vertrek van minister
Apotheker.
De deceptie over dit alles bij
veel kiezers is vooral zo groot
omdat met Paars een nieuw
tijdperk zou aanbreken. De ver
houding tussen bestuur en bur
ger zou worden verbeterd tc
falende ministers zouden wl, U
den vervangen. In plaats dan
van regent het echter schamEL
len, die vooral te maken h<Sj|
ben met een haperende co|H
municatie op en tussen miriH
teries. Bewindslieden blijklj
vrij machteloos: ze kunnen n A
alles op hun ministerie in 'i
gaten houden. Het is allemfffl
te complex: de nasleep van i|e
vliegramp in de Bijlmer, de U't
oxine in de kippen en het haj jJ'E
rende onderzoek naar de smi
kei van cocaïne met hulp v
corrupte ambtenaren.
Paarse politici op het Binntj
hof zeggen elkaar na dat het
lemaal niet ernstig genoeg
om af te treden. Ze denken o
dat het niets oplevert. Die c
stelling zorgt in Den Haag vc
de muffe sfeer van een geslot
bolwerk. De ramen van de T
veszaal moeten open opt
daar de geur van wantrouw
kan doordringen die rondwa
in het land.
Na de Nacht van Wiegel is
- zonder al te veel zichtb.
succes - veel aan gedaan 1
onderlinge vertrouwen tuss
PvdA, WD en D66 te herstellij!
Maar uit niets blijkt dat er oM
maar één ogenblik is nagedacl1-
over het geloof van de kiezer I.
goed Paars bestuur. WaaromjPJ
het voor de politici zo moeiljl
hun verantwoordelijkheid
nemen? Waarom heeft Els Bo|
zich niet opgeofferd om l|L
vertrouwen van de burger p
het 'zelfreinigend vermogt
van de politiek te herstelle
Waarom heeft Geke Faber c
niet gedaan? Of Benk Kortha
Ze zouden er een heldenstat
mee hebben bereikt, die zfe
weerga niet kent.
De kans is groot dat de '2 F'
mer van Reflectie' vele loverl.
waardige voornemens opleve r
Misschien een nieuwe slogcjrj
bedacht door een speciale n j r
nisteriële werkgroep. Of een f P1
ragraaf mooie woorden in lp
Troonrede over de vernieuwi !f
van de samenleving, met de
rige wens voortaan de 'mailr!
schappelijke drift' beter aan jr'
voelen. En ongetwijfeld zal 1 i t;
kabinet zich voornemen 1
kwaliteit van de overheid en lrJ
informatievoorziening op 1.
ministeries te verbeteren. |1"
En dan staat Kok-2 klaar I1
een nieuw jasje. Maar nlf
steeds met hetzelfde gelocf
waardigheidsprobleem,
staat niet langer voor een and
re politiek, noch voor een g
droomde politieke coalitie,
gebrek aan levensvatbare alt<
natieven, moet Paars door. H
is een 'moetje' geworden, m
plucheplakkers als kinderen.
DEN HAAG ANS BOUWMANS
