Magische beelden
van roomse rituelen
Kerk Samenleving
Nauwelijks werk voor leraren
met islamitische achtergrond
Nog steeds geen erkenning
voor Scientology in Frankrij
ZATERDAG 3 JULI 1999
VANDAAG
Waarschijnlijk was het de liefde tot God waar
de twee heiligen, die vandaag worden vereerd,
voor zijn gestorven. Ireneus, diaken in het Ro
meinse Sutri, en de adellijke dame Mustiola,
waren geen geliefden. Toch vond Mustiola de dood, om
dat ze openlijk haar afschuw uitte over de wijze waarop
Ireneus werd gemarteld wegens zijn geloof. Boosdoener in
dit verhaal is de verliefde, maar tevens hardvochtige Ro
meinse officier Turcius. Hij liet Ireneus arresteren, en
Mustiola bezocht hem en andere christenen in de gevan
genis. Dit weer tot woede van Turcius, die probeerde de
gunst van Mustiola te verkrijgen. Uit wraakzucht liet de of
ficier Ireneus martelen, onder meer door zijn lichaam met
ijzeren kammen open te rijten en te bewerken met gloei
ende ijzers. Toen eenmaal uitgemaakt was dat Mustiola
niets meer van hem moest hebben, liet hij ook haar dood
knuppelen. Op 3 juli worden beide heiligen herdacht.
De eerste heiligverklaring ooit viel in 993 te
beurt aan de ridder en bisschop van Augsburg,
Ulrich. Het was een man die voorop ging in de
verdediging van zijn geboortestad tegen de
Hongaren, maar hij leidde een uiterst vroom leven. Elke
nacht rond drie uur begaf hij zich naar de kerk om te bid
den. Pas tegen het middaguur kwam hij er weer uit. En el
ke dag waste hij de voeten van twaalf armen, naar het
voorbeeld van Christus die de voeten waste van de twaalf
apostelen. Daarnaast bezocht en preekte Ulrich in alle pa
rochies van het bisdom Augsburg. Hij verzorgde zieken en
hervormde kloosters. Op 4 juli in 973 stierf hij.
'Kampen' en VU werven samen
kampen De twee gereformeerde theologische opleidingen, in
Kampen en aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, werven
voor het komende studiejaar samen studenten. In afwachting
van een beoogde fusie in september 2000 plaatsen zij alvast ge
zamenlijk advertenties in dag- en weekbladen. De Hervormde,
Gereformeerde en Lutherse Kerken besloten eind vorig jaar dat
de faculteit godgeleerdheid van de VU en de Theologische Uni
versiteit Kampen (ThUK) moeten opgaan in een nieuwe oplei
ding onder kerkelijk bestuur, die wordt gevestigd aan de VU. De
stuurgroep VU-Kampen werkt nog aan een definitief fusieplan,
waarover de synode van de drie kerken dit najaar beslist.
Roder Jongenskoor in Leiden
leiden De Royal School of
Church Music in Engeland
noemde het Roder Jongens
koor 'better than most Eng
lish Cathedral Choirs'. Zon
dagavond treedt het koor,
onder leiding van de diri
genten Daniël Rouwkema
en Benjamin Bakker op tij
dens de Evensong in de
Hooglandse Kerk in Leiden.
Het concert van het jon
genskoor begint om zeven
uur, de kerk is om half zeven
open. Dominee Ad Alblas
spreekt een overweging op
basis van de dagboekaante
keningen van de Zweedse
mysticus Dag Hamerskjold.
Moslimraad behoudt zendtijd
Hilversum De zendtijd voor moslims op radio en televisie blijft
in handen van de Nederlandse Moslimraad. Het Commissariaat
voor de Media heeft de zend tij daan vraag van de Raad van Mos
keeën afgewezen. De Raad van Moskeeën, die 230 vooral Turkse
moskeeverenigingen bundelt, is volgens het commissariaat niet
representatief voor de hele moslimgemeenschap in Nederland.
De raad zou slechts de Turks-islamitische gemeenschap verte
genwoordigen, en dat nog maar gedeeltelijk.
BEROEPINGSWERK
GEREFORMEERDE KERKEN (VRIJGEMAAKT)
Aangenomen: naar Ridderkerk, B. van Zuijlekom te Pijnacker-Nootdorp,
die bedankte voor Bergschenhoek en voor Emmeloord (sectie noord
oost).
NEDERLANDS GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Katwi|k i.c.m. Lisse en te Wormer, C M. van der Klis, kan
didaat uit Stellendam.
OUD GEREFORMEERDE GEMEENTEN IN NEDERLAND
Beroepen: als lerend ouderling te Utrecht. G. Gerritsen te Barneveld.
3
JULI
4
JULI
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met vrijdag.
Noorwegen:
Wisselvallig en van tijd tot tijd
regen. Morgen in het zuidoosten
bijna overal droog en vooral in
het zuidoosten zonnige perio
den. Maxima meest tussen 13
en 18 graden, morgen in het
zuidoosten middagtemperatuur
ongeveer 21 graden.
Zweden:
Wisselvallig weer met van tijd tot
tijd regen. Morgen in het zuiden
droog en zonnige perioden.
Maxima van 18 graden in het
noorden tot 22 in het zuiden.
Denemarken:
Vandaag bewolkt en enige tijd
regen. Morgen perioden met zon
en tot de avond droog. Middag-
temperatuur oplopend naar on
geveer 23 graden.
Engeland, Schotland, Wales en
Ierland:
Nu en dan zon, vooral morgen
ook enkele buien, soms met on
weer. Middagtemperatuur tussen
17 en 22 graden, vandaag in En
geland plaatselijk 25 graden.
België en Luxemburg:
Flink wat zon maar morgen enke
le regen- en onweersbuien. Mid
dagtemperatuur oplopend naar
26 tot 30 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Zonnig, maar vandaagavond en
morgen vanuit het westen toene
mende kans op enkele regen- of
onweersbuien.' Middagtempera
tuur tussen 28 en 34 graden,
morgen in het westen enige af
koeling.
Portugal:
Veel zon, maar in het noorden en
westen geleidelijk meer bewol
king en morgen kans op wat re
gen. Maxima dalend naar 20 gra
den bij Porto en ongeveer 30 in
het zuiden.
Madeira:
Wolkenvelden, ook zonnige pe
rioden. Middagtemperatuur on
geveer 24 graden.
Spanje:
In het noordwesten wolkenvel
den en kans op een buitje. Mid
dagtemperatuur ongeveer 21
graden. Elders veel zon en land
inwaarts een kleine kans op een
onweersbui. Maxima van 30 gra
den aan zee tot ongeveer 40 in
het binnenland. Morgen iets
minder heet.
Canarische Eilanden:
Veel zon, aan de noordkant van
de eilanden ook wolkenvelden.
Middagtemperatuu r tussen 26
en 32 graden.
Marokko:
Westkust: veel zon, maar plaat
selijk ook hardnekkige wolken
velden. Droog. Maxima op de
stranden van 21 graden bij be
wolkt weer tot 28 in zonnige ge
bieden.
Tunesië:
Zonnig bij maxima van 30 gra
den aan het strand tot 40 plaat
selijk in het binnenland.
Zuid-Frankrijk:
Zonnig, morgen in de bergen een
kleine kans op een onweersbui.
Middagtemperatuur tussen 32
en 37 graden, aan zee iets min
der heet. Morgen in het westen
enige afkoeling.
Mallorca en Ibiza:
Veel zon bij maxima rond 34 gra
den.
Italië:
Veel zon, in de Alpen en Dolo
mieten een kleine kans op on
weer. Maxima oplopend naar 28
tot 33 graden.
Corsica en Sardinië:
Zonnig bij maxima rond 32 gra
den.
Malta:
Zonnig bij maxima rond 32 gra
den.
Griekenland en Kreta:
Vooral aan de stranden in het
zuiden veel zon. Op het vaste
land ook stapelwolken en enkele
verspreide regen- en onweersbui
en. Maxima tussen 26 en 31 gra
den.
Turkije en Cyprus:
Veel zon maar landinwaarts ook
stapelwolken en een lokale on
weersbui. Maxima tussen 27 en
33 graden.
Duitsland:
Flink wat zon en droog, maar
vandaag in het noorden mogelijk
wat regen. Maxima oplopend
naar 30 graden.
Zwitserland:
Veel zon maar morgen in de ber
gen ook kans op een lokale on
weersbui. Middagtemperatuur
verder oplopend tot 31 graden.
Oostenrijk:
Eerst nog enkele wolkenvelden.
Verder veel zon en vrijwel overal
droog. Middagtemperatuur oplo
pend naar 30 graden.
Hongarije:
Droog en veel zon. Maxima oplo
pend tot 30 graden.
ZONDAG 4 JULI 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 05.27 Zon onder 22.01
Maan op 00.35 Maan onder 11.19
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 07.55 20.25 03.38 15.54
Laag 03 45 11.16 23.46 •11.47
Zon- en maanstanden
Zon op 05.28 Zon onder 22.00
Maan op 01.00 Maan onderl2.32
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 08.39 21.16 03.38 15.54
Laag 04.36 16.56 23.46 11.47
Weerrapporten 02 juli 08 u
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Vlissingen
Maastricht
Aberdeen
Barcelona
Boedapest
Bordeaux
Brussel
Cyprus
Frankfurt licht bew
Geneve licht bew
Helsinki halfbew
onbewolkt
licht bew
onbewolkt
licht bew
half bew.
licht bew.
half bew.
Klagenfurt
Kopenhagen
Las Palmas
MAANDAG 5 JULI 1999
*2 23 15 0.2
4 23 15 0.0
iw 1 25 13 0.0
3 16 11 0.0
o2 31 21 0.5
rw5 29 17 0 0
4 25 17 0.6
iw3 28 18 0.0
8 34 21 0.1
2 25 13 00
8 29 22 0.0
4 23 13 3.0
3 27 17 0.1
1 30 14 0.0
r# 1 25 20 0.1
0 3 28 12 0.0
4 29 21 0.0
v2 29 14 0.0
rw6 20 15 0 3
K>13 29 22 0 0
v5 29 16 00
v 1 29 16 0.0
1 26 14 01
ol 25 13 00
r 1 35 37 0.0
5 30 20 0.0
!W3 34 17 0.0
4 29 20 0.0
1 31 18 0.0
3 27 17 0.0
1 26 23 0.0
w3 17 12 7.0
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
zonnig
19 temperatuur
luchtdruk in
hecto pascal
Parijs
onbewolkt 020
30
16
0.0
Casablanca
halfbew. o2 26
21 0.0
Praag
licht bew n 3
23
13
01
Johannesburg
onbewolkt o2 24
15 0.0
Rome
licht bew wzw
7 28
19
0.0
Los Angeles
zwaar bew. zo2 20
16 00
Split
licht bew. wzw
7 31
20
0.0
New Orleans
licht bew zoO 33
24 20
Stockholm
licht bew zzw
3 20
16
0.0
New York
zwaar bew zw9 26
23 110
Warschau
onbewolkt nnw
5 25
19
0.0
Tel Aviv
halfbew wnw3 31
21 0.0
Wenen
licht bew. nnw
1 28
17
0.0
Tokyo
regenbui zzw 4 29
21 0.1
Zürich
onbewolkt nnw
2 28
14
0.0
Toronto
halfbew. wzw8 28
19 4.0
langkok
half bew zw
33
26
00
Tunis
onbewolkt wnw5 31
19 0.0
Buenos Aires
zwaar bew. z:o
10
8
0.0
Vancouver
zwaar bew no 2 12
10 43.0
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres. Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr.18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L:F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
F. Blok, chef eindredactie algemeen
t. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D C. van der Plas, chef eindredactie regio
j. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W.F Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties. 071- 5323 508
Familieberichten: 023- 5317 337
023- 5320 216
Redactie: 071- 5321 921
Hoofdredactie. 071- 5315 921
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8 30 tot 1
071- 5356 230
RUBRIEKSADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17
071-5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per halfjaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging verstre
het automatisch afschrijven van het
abonnements- geld, ontvangen 1,- kol
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binner
worden verzonden geldt een toeslag van
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTEI
Voor mensen die moeilijk lezen, slecht
hebben of blind zijn (of een andere
leeshandicap hebben), is een samen
van het regionale nieuws uit het Leids
Dagblad op geluidscassette beschikbi
informatie 0486-48648F
(Centrum voor Gesproken Lectuur, Gi
'Uil
K
N H U I Z
ONGEVALLEN DIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
Ja
'Het mooiste was de spanning door het lange wachten
'Schoolbesturen blokkeren benoeming'
Moslimleraren levensbeschou
wing hebben grote moeite met
het vinden van een baan. Chris
telijke scholen voor voortgezet
onderwijs, waar het vak op het
rooster staat, bieden wel mond
jesmaat stageplaatsen aan.
Maar een aanstelling zit er voor
de eerste groep afgestudeerde
leerkrachten nog niet in.
„Men is bang voor onze isla
mitische achtergrond", zegt Ali
Eddaoudi (25). Niet alleen zijn
eigen ervaringen bij sollicita
ties, maar ook die van zijn me
destudenten tonen volgens Ed
daoudi aan dat schoolbesturen
de benoeming van moslimlera
ren blokkeren. „Er zijn scholen
die ons letterlijk zeiden dat ze
nog lang niet toe waren aan le
raren met een islamitische ach
tergrond."
Directeur M. Wolffensperger
van de Academie voor Theolo
gie van de Educatieve Faculteit
Amsterdam (EFA) kent de
moeilijkheden die haar studen
ten ondervinden bij sollicita
ties. Ze spreekt van een groot
probleem. De afgestudeerden
van de erkende 4-jarige leraren
opleiding Islam-Godsdienst zijn
volgens haar stuk voor stuk be
kwame leerkrachten. Maar het
perspectief op een baan ont
breekt.
Eddaoudi meent dat hij het
vak levensbeschouwing kan ge
ven zonder dat zijn eigen ge
loofsovertuiging in de lessen
naar voren komt. Leerlingen
krijgen tijdens de lessen een al
gemeen overzicht van de grote
godsdiensten. Eddaoudi zegt
dat hij de christelijke grondslag
van een school kan respecte
ren. ,,Als geïntegreerde Marok
kaan en overtuigd moslim wil ik
de uitdaging aangaan en sa
menwerken. We zijn geen fun-,
damentalisten."
Maar in veel gevallen moeten
leerkrachten zich akkoord ver
klaren met de grondslagen en
doelstellingen van de school.
Voor moslims kan dat lastig
zijn, zegt directeur J. Constand-
se van het christelijk college
Prins Willem-Alexander in
Leerdam. Moslimleerlingen die
de grondslag respecteren, zijn
altijd welkom op zijn school.
Van aankomende docenten
vraagt het schoolbestuur de bij
belse grondslag te onderschrij
ven. Maar Constandse bena
drukt, dat moslims niet bij
voorbaat worden afgewezen bij
een sollicitatie.
De eerste EFA-lichting mos
limleraren levensbeschouwing
bestaat uit zeven leerkrachten.
Zij kregen deze week hun diplo
ma. In oktober studeren de
overige dertien af.
De Scientology Kerk mag zich in Frankrijk nog
steeds geen erkende godsdienstgemeenschap
noemen. Het hoogste rechtscollege van Frank
rijk heeft een uitspraak van een gerechtshof,
waarbij de kerk als zodanig werd erkend, niet
overgenomen.
Dit blijkt uit het arrest van het Hof van Cassa
tie in Lyon. Het bekrachtigt de uitspraak van
het gerechtshof in diezelfde plaats uit 1997,
waarbij enkele Scientologyleiders tot voorwaar
delijke straffen werden veroordeeld. Zij waren
onder meer beschuldigd van oplichting en frau
de.
Het gerechtshof had zich twee jaar geleden
ook uitgelaten over de status van de Scientology
Kerk. Volgens de uitspraak zou de omstreden
beweging zich een geloofsgemeenschap mogen
noemen, die zich binnen het kader van de be
staande wetten vrij mag ontwikkelen. Ook
mocht de kerk zending bedrijven 'zieltjes win
nen'.
Het Hof van Cassatie noemt dit oordeel over
de kerk 'buiten de orde'. Dat deel van de uit
spraak heeft volgens het Hof van Cassatie geen
enkele juridische betekenis. Het gerech
had alleen tot taak om vast te stellen of sci
logyleiders zich aan bepaalde vergrijpen s
dig hadden gemaakt.
De voorzitter van de beroepsvereniging
rechters, Georges Fenech, liet direct na t'
spraak in 1997 weten, dat de rechterlijke
niet de bevoegdheid heeft om zich over t
ning van een religie uit te spreken. Hij
hierin bijgevallen door de Franse ministe
binnenlandse zaken, Jean-Pierre Chevene
„De regering is niet van plan de Scient
Kerk te erkennen."
De Franse staat erkent de vrijheid van
dienst op grond van een wet uit 1905. Er
geloofsgemeenschappen genieten
voordelen. Eerder deze maand maakte
Franse parlement bekend, dat het nieuwe r
euze bewegingen (sekten) hard wil aanp
vooral op het gebied van belastingontdui
In het rapport van een parlementaire
missie staat, dat een proces tegen de Sci
gy Kerk jarenlang is tegengehouden, on
het Paleis van Justitie in Parijs stukken z
dwenen. Overigens is niet nooit bekend gevoo
den wie daarvoor verantwoordelijk is.
regen. Marie Cécile: „Het mooi
ste was toen de spanning, door
het lange wachten. Vooral de
kinderen raken dan afgeleid."
De jonge deelnemers aan de
processies vormen voor de fo
tografe een dankbaar onder
werp. De meisjes worden aan
gekleed als engeltje of bloe
menmeisje en de jongens lopen
mee als misdienaar of padvin
der. Thijs: „De ouders zijn altijd
op afstand aanwezig, waardoor
de kinderen apetrots zijn."
Thijs groeide als het ware op
met de camera. Op haar elfde
jaar stond zij al naast haar va
der - 'een liefhebber' - in de
donkere kamer en leerde ze
spelenderwijs haar eigen foto's
afdrukken. Toch koos zij na de
middelbare school voor een
studie in de rechten. Al op haar
24-ste trad ze als advocaat toe
tot het kantoor Nauta Dutilh.
Na vier jaar in de advocatuiir
sloeg plotseling de vonk weer
over.
Over haar foto's in 'Roomse
rituelen' zegt ze: „Het zal ver
bazing wekken, want veel men
sen weten niet dat dat die we
reld nog bestaat. Tegelijkertijd
is het universeel: in Limburg is
het geïntegreerd in de samenle
ving."
Hoewel Marie Cécile Thijs
geen geschiedkundig boek
heeft willen maken, is het toch
een document geworden. De
fotografe: „Ik heb vooral sfeer
beelden willen vastleggen. Het
is mystiek gefotografeerd. Daar
door komt het heel dichtbij,
terwijl het ook beschouwend
blijft. Het legt een stukje cul
tuur vast."
'Roomse rituelen, processies
en communies', telt 112 pagi
na's en kost 39,50 gulden.
De jonge deelnemers aan de stadsprocessie in Maastricht moesten lang wachten
De jachtige Randstedeling van tegenwoordig kent nau
welijks nog de (Roomse) geloofsgebruiken. Maar in een
provincie als Limburg maken ze nog onlosmakelijk deel
uit van de samenleving. Processies, bijvoorbeeld, vor
men een jaarlijks terugkerend ritueel.
FOTO MARIE CECI
De Rotterdamse fotografe en
juriste Marie Cécile TWjs legde
in haar geboorteprovincie en in
het Belgische Veurne enkele
van deze tradities vast. Een se
lectie van haar foto's is gebun
deld in het boek 'Roomse ritue
len, processies en communies'.
Een aankondiging van de
jaarlijkse stadsprocessie vanuit
de St. Servaasbasiliek in Maas
tricht bracht Marie Cécile Thijs
(34) twee jaar geleden op het
idee. Ze is in Heerlen opge
groeid en er van kinds af aan
mee vertrouwd. „Ik heb er niet
in meegelopen, maar ik heb wel
veel processies gezien," vertelt
Thijs. „Ik vond dat soms best
bizar."
Hoewel de processies verge
lijkbaar zijn in opzet, is de ont
staansgeschiedenis verschil
lend, zo valt op te maken uit de
toelichting in het boek. De
stadsprocessie van Maastricht
bij voorbeeld, wordt gehouden
ter ere van de naamdag van de
heilige Servatius. Deze was bis
schop van Maastricht en stierf
in het jaar 384. De boeteproces
sie in Veurne stamt uit 1644 en
werd gehouden om oorlog en
pest te weren. De verschijnings
vorm is vermoedelijk geïnspi
reerd op de Spaanse boetetoch
ten uit die tijd. Mannen in don
kerbruine pijen en op blote
voeten torsen zware houten
kruizen door het stadje.
Fotografe Marie Cecile Thijs.
FOTO GPD
De Sacramentsprocessie in
Eijsden krijgt een bijzondere
sfeer, doordat deze door de
glooiende Limburgse heuvels
trekt. De bewoners van het
dorp versieren de straten met
tapijten van bloemen en ge
kleurd zand. Langs de route
worden rustaltaren opgericht.
Marie Cécile Thijs had vooral
aandacht voor de emotionele
wereld achter de rituelen. Een
uitgelezen kans voor de foto
grafe deed zich voor bij de Ser-
vaasprocessie, twee jaar gele
den. Die ging uiteindelijk niet
door vanwege de aanhoudende
