Het ABN voor doven M
WEER
i
Het Gesprek van de Dag
Onderzoek lek kinderporno
f»
189
f
De omstreden loopbaan
van 'ideale schoonzoon'
ZATERDAG 26 JUNI 1999
COMMENTAAR
Justitie in Haarlem heeft deze week besloten geen onderzoek in te
stellen naar het lek binnen het onderzoeksteam naar de Zand-
voortse kinderporno-affaire. Dat terwijl overduidelijk is dat de
werkgroep Morkhoven materiaal toegespeeld heeft gekregen van
een lid van het team, dat nauw heeft samengewerkt met justitie.
De betrokken politieman zou dit gedaan hebben uit onvrede over
de resultaten van het onderzoek.
De Belgische krant De Morgen publiceerde foto's uit twee bulle
tins, die slechts voor intern gebruik bij de politie zijn bestemd. Ook
kwam de werkgroep in het bezit van afschriften van originele dos
siers. De persofficier zag echter geen mogelijkheid voor een onder
zoek. Het argument is dat zoiets ondoenlijk is, aangezien niet al
leen politiemensen omgaan met vertrouwelijk materiaal. Terecht
merkt strafrechtdeskundige Y. Buruma op dat justitie hiermee een
verkeerd signaal geeft.
Blijft over de mogelijkheid dat de leiding van het korps Kennemer-
land een intern onderzoek instelt. Dit zou wel kans op slagen heb
ben gezien de beperkte omvang van het onderzoeksteam. Daar
mee slaat de korpsleiding een aantal vliegen in één klap: de niet-
lekkende leden van het onderzoeksteam staan niet langer onder
verdenking van onloyaal gedrag. En bovendien kan het korps Ken-
nemerland laten zien dat het na de IRT-affaire intern schoon schip
heeft gemaakt.
De commissie-Kalsbeek, die het politiekorps vrijpleitte van nieuwe
drugstransporten, concludeerde dat Kennemerland zijn zaakjes
goed op orde heeft. Het weigeren van een onderzoek naar interne
lekken kan aan dit goede imago alleen maar afbreuk doen.
Man 'jogt' bijna 500 kilometer
voor vakantiegeld zieke zoon
De vader van een terminaal zie
ke jongen heeft vorige week
zo'n 500 kilometer joggend
door twee woestijnen in de
Amerikaanse staat Californië af
gelegd. Hij hoopte op deze ma
nier sponsorgeld bij elkaar te
krijgen voor een vakantie voor
zijn doodzieke 17-jarige zoon
Luke. De 50-jarige Mouncey
deed een kleine twee weken
over de afstand. De temperatu
ren in de woestijn liepen soms
op tot zo'n 52 graden Celsius.
Hoeveel geld hij bij elkaar heeft
gerend was nog niet bekend.
Mouncey stak al eerder een van
de woestijnen, Death Valley,
over. Daarmee haalde hij vorig
jaar omgerekend ruim 60.000
gulden op voor het ziekenhuis
waar zijn zoon is opgenomen,
bericht de krant The Times.
Wat is ons voedsel goed!
Als het om voedsel gaat, word ik als het ware met de maand wan
trouwiger. Er is ook zoveel gedonder over. En dan al de dingen die
zijn gebeurd en waar we nooit iets over hebben gehoord. Want het
is intussen wel duidelijk dat op het departement van Landbouw,
Veeteelt en Visserij ambtenaren zitten die ware wereldkampioenen
'onder de pet houden'zijn. Op het departement van volksgezond
heid heb ik het wat dat betreft ook niet zo begrepen. Dat roept, als
er weer eens wat is, naar mijn gevoel veel te snel, dat we ons geen
zorgen hoeven te maken want dat het geen kwaad kan. Ja ja.
Dus meteen hoofd vol achterdocht gisteravond gekeken naar het
VARA-programma 'De Ontdekking' dat aan voedsel was gewijd. Tal
van deskundigen kwamen aan het woord en o, wat waren ze alle
maal tevreden. Ons voedsel is veel gezonder, gevarieerder dan vroe
ger. In vorige eeuwen hadden ze geen benul van wat gezond en on
gezond was, ze wisten nog niets van vitaminen en mineralen. Het
dagelijks menu van een landarbeider in de vorige eeuw was een
portie reuzel met brood. Daar moest hij het mee doen. En kijk nu
eens.
Een veeteeltgeneticus meldde dat we steentje voor steentje het DNA
van bijvoorbeeld koeien in kaart aan het brengen zijn waardoor er
steeds specifieker kan worden gefokt. De consument, zo zei hij, kan
zo nog beter worden bediend. Anders gezegd: onze biefstuk zal al
leen maar smakelijker worden. Over de dieren zelf geen woord. Een
voedingsexpert zei dat dat procédé ook voor groente en fruit kan op
gaan ('een langer houdbare en smakelijker tomaat'). En naarmate
we meer van het menselijke genenstelsel weten, kunnen we straks
voor specifieke groepen op grond van hun erfelijke situatie bepaalde
voedingsaanwijzingen geven die hun gezondheid louter ten goede
kunnen komen. Over 25 jaar zo zei een van hen, zullen er wellicht
bomen zijn met sinaasappelen die speciaal voor ouderen geschikt
zijn. En weer een ander verwachtte dat het aantal producten zo zal
toenemen dat over 25 jaar de supermarkten twee keer zo groot als
nu zullen zijn. Bracht al dat gemanipuleer met groente, fruit en die
ren wellicht ook enig gevaar met zich mee? De deskundigen stapten
daar opmerkelijk vluchtig overheen.
Ik vond het een oppervlakkig, kritiekloos gemaakt programma over
een onderwerp dat veel beter had verdiend. In een halfuur tijd
werd alleen maar gladjes langs de dingen heengestiefeld. Jammer.
wil buys
Fraai zomerweer
Boeren doen er verstandig aan om vandaag het hooi van het veld
te halen want morgen krijgen we te maken met (onweers)buien.
De buien hangen samen met een onweersstoring die zich van
Normandië via onze omgeving naar zuidelijk Scandinavië ver
plaatst. Voor de storing uit kan er vandaag nog worden genoten
van fraai zomerweer.
Met een uit oostelijke richtingen waaiende wind wordt lucht aan
gevoerd waarin weinig bewolking voorkomt. De middagtempera-
turen lopen op tot 24-25 graden. De windsterkte is over land
matig. In de kustgebieden neemt de wind toe tot vrij krachtig.
Morgen bestaat er vrij grote kans op enkele onweersbuien. Om
trent de zwaarte van de buien raad ik u aan om de berichtgeving
via Radio, TV/Teletekst of het Internet in de gaten te houden. De
temperaturen stijgen tot 19-20 graden en aan de kust wordt
windkracht 5 tot 6, een vrij krachtige tot krachtige wind, uit het
zuidwesten verwacht.
Na het weekeinde wordt het weerbeeld bepaald door een de
pressie bij Schotland. Rond dit systeem circuleren onsta
biele luchtmassa's waarin gebieden met regen en on
weersbuien tot ontwikkeling komen. Verder is het soms
tamelijk winderig en zakken de middagtemperaturen
naar waarden omstreeks 19 graden. Later in de week
gaat de temperatuur weer stijgen. Boven het midden
van Europa ontwikkelt zich namelijk een hogedruk-
gebied waardoor de wind uit zuidelijke richtingen
gaat waaien.
Ijs aan het gras gisteren bij het krieken van de dag in
Veenhuizen (Drenthe) en Oudega (Friesland). Eelde,
waar het kwik in de thermometerhut (meethoogte 1,50
meter) naar 3,2 graad zakte maakte gewag van nacht
vorst (op klomphoogte iets onder nul). De laagste tem
peratuur ooit gemeten tijdens de laatste junidecade be
draagt 1,3 graad op 24 juni 1957 te Witteveen. In onze
regio kwam Schiphol op minimaal 6,3 graad. Overdag
veel zon en middagtemperaturen rond 20-21 graden.
jan visser
Anne Baker eerste hoogleraar Nederlandse gebarentaal
Ze is zelf niet doof, heeft geen doven in haar familie, maar toch is prof. dr. Anne Baker de eerste hoogle
raar in de Nederlandse gebarentaal. Ze beheerst de meeste gebaren goed, maar het blijft voor haar een
tweede taal. Baker ziet dat niet als een probleem. „Ik vergelijk mezelf voor de grap wel eens met Rinus
Michels. Hij is zelf nooit een topvoetballer geweest, maar was wel een uitstekende coach." Een soortgelij
ke rol vervult Baker al een aantal jaren voor de dovengemeenschap in Nederland.
De aanleiding daartoe was in
1988 haar benoeming tot hoog
leraar algemene taalweten
schap aan de Universiteit van
Amsterdam. Ze volgde prof.
Ben Tervoort op, die onderzoek
had gedaan naar de Nederland
se gebarentaal. De universiteit
vroeg de geboren en getogen
Engelse deze studie voort te
zetten. Baker ging enthousiast
aan het werk. Inmiddels heeft
ze diverse promovendi gehad in
de Nederlandse gebarentaal en
is het onderwijsaanbod voor
studenten uitgebreid. Vanaf dit
seizoen is het bovendien moge
lijk af te studeren in de Neder
landse gebarentaal.
De hoogleraar werd in 1997
voorzitter van de Commissie
Nederlandse Gebarentaal. Doel
was uit te zoeken op welke ma
nier de Nederlandse gebaren
taal als officiële minderheids
taal erkend kan worden. De
werkgroep kwam vorig jaar met
het rapport 'Meer dan een ge
baar' met daarin 64 aanbevelin
gen. Eén daarvan was de komst
van een leerstoel Nederlandse
gebarentaal.
Een belangrijke taak van Baker
wordt de samenstelling van een
standaardvorm van de Neder
landse gebarentaal. „Een soort
Algemeen Beschaafd Neder
lands (ABN) voor doven", legt
ze uit. „Dat kennen we nu nog
niet. Er is vrij veel regionale va
riatie. Doven in Groningen ge
bruiken bijvoorbeeld andere
gebaren dan in het westen of
zuiden van het land."
Regionale verschillen zijn er na
tuurlijk ook in de gesproken
taal, maar daar geldt het ABN
als algemene norm. „De ont
wikkeling van het ABN gaat in
feite vanzelf doordat mensen
uit verschillende delen van het
land elkaar ontmoeten en met
elkaar spreken. Bij doven was
dat tot voor kort niet zo. Die
hadden meestal nauwelijks
contact met doven uit andere
regio's. Dat is pas de laatste ja
ren aan het veranderen."
In mei zijn onderzoeken gestart
om een standaardvorm van de
Nederlandse gebarentaal te
ontwikkelen. De Universiteit
van Amsterdam werkt daarbij
samen met de Nederlandse
Stichting voor het Dove en
Slechthorende Kind, het Neder -
Anne Baker verwacht binnen twee jaar een compleet overzicht van de Nederlandse gebarentaal, het ABN
voor doven, te kunnen presenteren. foto cpd marco okhuizen
landse Gebarencentrum en de
doveninstituten in Groningen,
Amsterdam, Voorburg, Rotter
dam en St. Michielsgestel. Ba
ker: „Binnen twee jaar willen
we een cd-rom presenteren
met een compleet overzicht van
gebaren. Dat wordt dan het Al
gemeen Beschaafd Nederlands
voor doven." Het ministerie
van onderwijs heeft dit als eis
gesteld om de Nederlandse ge
barentaal officieel te erkennen
als minderheidstaal, wat bij
voorbeeld het Fries al is. Na de
erkenning kan aanspraak wor
den gemaakt op extra geld en
meer faciliteiten. „Daarom heb
ben we alle krachten gebun
deld", aldus de professor.
Baker en haar staf, een univer
sitair docent en twee dove ge-
barendocenten, werken ook
aan andere aanbevelingen. Zo
als het bevorderen van tweeta
lig onderwijs op doveninstitu
ten. Volgens de hoogleraar
wordt te veel gebruik gemaakt
van alleen gesproken taal, zodat
dove kinderen moeten liplezen.
„Voor een aantal vakken zou de
gebarentaal de voertaal moeten
zijn", stelt ze. „Dove leerlingen
kunnen dan veel beter informa
tie opnemen. Met liplezen zijn
ze vaak vooral druk met het
goed spellen van bepaalde
woorden en het samenstellen
van zinnen."
Een ander belangrijk punt is het
tekort aan doventolken. Dat
probleem speelt al jaren en is
extra actueel door het faillisse
ment van Madido, de grootste
tolkendienst in Nederland. „Ik
maak me daar zorgen over",
zegt Baker. „Hopelijk leidt het
er niet toe dat tolken stoppen
met hun werk." Ze heeft kennis
genomen van een toezegging
van staatssecretaris Vliegen-
thart van volksgezondheid. Die
gaat na vragen uit de Tweede
Kamer samen met het ministe
rie van onderwijs bekijken of de
opleiding voor doventolken kan
worden uitgebreid. „Ik hoop
dat ze er serieus werk van
maakt, want er moet echt iets
gebeuren. Je moet bedenken
dat zo'n 250.000 mensen in Ne
derland - doven en alle perso
nen met wie zij te maken heb
ben - gebruik maken van geba
rentaal."
wim vonk
MILLENNIUM
nog
dagen
Nog 189 dagen en het
nieuwe millennium brei
aan. Reden voor deze
om in een dagelijkse si
terug te kijken op belanj
rijke gebeurtenissen die
plaatsgrepen op corres
ponderende data in de;
gelopen 1000 jaar. Deze
week: 21 juni 1884: Kroo
prins Alexander overlijd
22 juni 1775: Amerikaan
congres voert dollar in;;
juni 1667: slot tocht naa
Chatham; 24 juni 1948:
Rusland begint blokkadi
Berlijn; 25 juni 1988: On
je Europees voetbalkarn
oen; 26 juni 1284: Rattei
vanger Hameln slaat toe
26 JUNI 1284
Spijt klinkt nog altijd door in
zijn stem. Als we Martin Bro
us herinneren aan de televis
serie uit de jaren zeventig
u mij de weg naar Hameien
vertellen, meneer?', noemt li
het doodzonde dat slechts'
van de 45 afleveringen van
immens populaire reeks be
waard zijn gebleven. „Je kui
het gerust een cultuurfout
men", zegt de Amsterdamse
teur, die in de serie de slung
ge Arnout Koffeij speelt. „Hi
sprookjesachtige van Hamel
maakte er iets tijdloos van.
had het zomaar nu op de tel
sie kunnen vertonen, Maar j
de meeste banden bestaan:
meer". Het verhaal, dat vele
duizenden kinderen aan de
beeldbuis gekluisterd houdt
ontleend aan het sprookje
de rattenvanger van Hamele
Volgens de sage worden op
juni 1284 de jongeren uit he
Duitse stadje weggevoerd di
een gekrenkte rattenvanger
zijn loon niet heeft ontvangt
Begin en einde van de Nedei
landse televisieserie haken a
bij die oorspronkelijke versii itjj
de rest is er mooi bij verzon
nen. Martin Brozius koestel
die periode, zeker ook omdi
de nogal bang uitgevallen A
nout een fraai tegenwicht
vormt met de snelle Martin
Brozius die hij dan is in het
levisiespel 'Ren je Rot'. Ook
zanger Rob de Nijs en Loeki
Knol maken furore in Hame
Met dank aan het sprookje
1284.
henkruul»
MENSELIJK
De Engelse actrice ELIZABETH HURLEY kan haar
droom om als intellectueel door het leven te gaan
opgeven. De vriendin van de Engelse acteur HUGH
GRANT wilde deelnemen aan een discussie in het
gerenommeerde televisieprogramma Question Ti
me van de BBC. Maar de producenten van de show
wezen haar volgens het Britse showbizzpersbureau
WENN af. Hurley had volgens hen niets te melden.
Voormalig Spice Girl GERI HALLIWELL en de uit
gesproken milieubewuste zanger STING mogen wel
meedoen aan de aflevering van Question Time
waar beroemdheden hun licht laten schijnen over
politieke onderwerpen. Een van de producenten
van het programma hoorde Hurley vooraf uit over
politieke kwesties. ,,ln het geval van Liz Hurley
hebben wij een oriënterend vraaggesprek gehou
den om te kijken of ze een mening had over politie
ke thema's. Er kwam weinig uit en daarom hebben
we besloten haar niet uit te nodigen", aldus een
woordvoerder van Question Time. „Beroemd zijn is
niet genoeg om deel te nemen aan de show."
TEFKAP
Volgende week trouwt mijn oude vriend de
markies van Rupelmonde IV. In het dagelijks
leven heet hij Frank Cools. Tijdens zijn rechten
studie ontdekte Frank dat de adelijke titel mar
kies wettelijk niet beschermd is. Onmiddel
lijk liet hij visitekaartjes drukken. Markies
van Rupelmonde IV. Dat markies is dus
onzin, Rupelmonde bestaat evenmin
en het cijfer vier is slechts toege
voegd om het adelijk geslacht een
schijn van ouderdom te geven.
Maargoed, hij gaat nu trouwen
met Judith II - zijn eerste meis
je heette ook Judith - dus feli
citaties zijn op zijn plaats.
Over namen en titels gespro
ken, wie in Nederland Van
Oranje heet maakt kans op het
koningsschap. Wie anders heet
valt buiten de prijzen. Dat is
niet eerlijk natuurlijk. Nou pro
beren die Van Oranjes de pil wel
te vergulden door zo gewoon mo
gelijk te doen - spijkerbroek en zo
- maar daar trap ik niet in. Wie
een baantje heeft dat uit de tijd is
moet zich daar ook naar durven
gedragen. Ze hoeven niet meteen op
de markt met oude ambachten te
gaan staan maar wat extravagant
gedrag en een schandaaltje op zijn
tijd is toch het minste.
Laten onze monarchen liever een
Het echtpaar Cotter uit Beloit in de Amerikaanse
staat Wisconsin heeft zijn kat Gray een nieuwe
naam gegeven: Lucky. Het'dier overleefde doorbo
ring met een 76 centimeter lange pijl en maakt het
goed. Wie de pijl afschoot weet RICHARD COTTER
niet. „Dat is het lastige met pijlen, ze hebben geen
serienummers", zegt de Amerikaan. „Wie doet er
nou zoiets?" De tien maanden oude grijze kat was
een paar weken zoek, maar ELAINE COTTER vond
haar terug in de garage. Ze bleek zwaargewond:
een pijl was onder haar linkeroor naar binnen ge
schoten en bij haar rechterschouder weer naar bui
ten gekomen. Cotter sneed een stuk van de pijl af
en bracht het lijdende beestje onmiddellijk naar de
dierenarts. Die constateerde dat er wonderbaarlijk
genoeg geen belangrijke organen waren geraakt en
kon het projectiel met een kleine operatie verwijde
ren. Lucky is nu weer kerngezond, zegt hij. „Ze is
een sterke kat en God heeft haar geholpen."
voorbeeld nemen aan de Engelse Familie Wind
sor. Die zorgden in de eerste helft van deze eeuw
voor een koning die er met een gescheiden da
me vandoor ging. En in de tweede helft was er
een hele reeks seksschandalen zoals een net vor
stenhuis betaamt. Zaterdag jongstleden liet de
familie een nieuw staaltje van zijn kunnen
zien. De jongste telg Prins Edward trad in het
huwelijk. Bij die gelegenheid werd hij benoemd
tot graaf van Wessex.
Het is al aardig dat ze van een prins een graaf
maken. Het lijkt een beetje op iemand die ter
gelegenheid van zijn proefschrift een bewijs
krijgt dat hij de lagere school met goed gevolg
doorlopen heeft. "The Earl (graaf) Formerly
Known As Prince' kopte een Engelse krant. Nog
aardiger is natuurlijk dat Wessex niet bestaat.
De naam komt alleen voor in romans en oude
volksverhalen. Je kan je zoon ook hertog maken
van Luilekkerland of koning van Kaskoeskili-
wan.
Met deze benoeming is prins Edward definitief
toegetreden tot een bordkartonnen rijk Daar
mag hij de scepter gaan zwaaien met collega's
als graaf Dracula van Transylvanië tot Holly
wood. graaf Daililo van de lustige Witive, mar
kies van Carabas van de sprookjes, Baron van
Münchhausen van de roman, Prince de Lignac
van cle schriftelijke cursus en Lady Willweïl,
Lord Kenneth Moore en Iwan Kapotjeplof van
de moppenboekjes. En niet te vergeten met mijn
oude vriend de markies van Rupelmonde IV.
Gert en Hermien traden in de jaren zeventig regelmatig op in program
ma's van de Evangelische Omroep. archieffoto
JOOST PRINSEN
In de etalage van Kruimeltje lig
gen twee singles die de carrière
van Gert Timmerman (64) aar
dig samenvatten. De eigenaar
van de tweedehands boekwin
kel in hartje Enschede speelt
graag in op de actualiteit, ver-
telt-ie. Hij heeft net in de krant
gelezen wat Sandra vertelt, over
ontuchtige handelingen door
haar vader op haar tiende. En
dus heeft de boekenwurm twee
plaatjes uit zijn Gert en Her-
mien-collectie gekozen en uit
gestald. Op het ene singletje
zingt Gert Timmerman de
mierzoete klassieker 'Ik heb
eerbied voor jouw grijze Ha
ren', samen met ene Tonny
Sotthewes. De compositie van
Bobbejaan Schoepen stond in
1963 zeven maanden in de hit
parade. De toen 28-jarige Tuk
ker verkocht er een berg van,
750.000 stuks.
Verderop slingert een single op
het CNR-label. Op de hoes staat
een boerenwagen met een
paard ervoor; op de bok zwaai
en een piepjong bruidje en een
bruidegom met een keurige
zwarte kuif. Hermien en Gert -
in die volgorde - Timmerman
zingen 'Der bunte Hochzeits-
wagen' (de fleurige bruiloftswa-
gen...). De eigenaar van Krui
meltje wil de schijfjes best even
uit de etalage halen, maar ze
zijn na een middag in de zon zo
krom als golfkarton.
Het is haast symbolisch voor de
loopbaan van de volksjongen
van de Enschedese wijk Stads-
veld, ooit begonnen met optre
dens in het roemruchte Wiener
Café, Twente's eerste nacht
club. Want tussen zijn allereer
ste kraker 'Blume von Tahiti'
tot nu (de luidruchtige schei
ding van Hermien en Sandra's
uitvoerige incestrelaas) is de
ene na de andere steen in de
onpeilbare vijver die Timmer
man heet gegooid. Fans en ha
ters van smartlappen zagen
steeds opnieuw de 'kringen'.
Over het opnemen van porn
oplaten in de witte bungalow
bij Usselo - Huize Con Amper -
tot een gewonnen plagiaatpro
ces rond Frans Bauer en Mari
anne Weber. D'r was nogal
eens wat loos.
Veel van de 'ellende' die Gert
en Hermien meemaakten, lie
ten ze een paar jaar geleden op
tekenen in 'Het ware Verhaal'.
De biografie van de Timmer
mannen werd gepresenteeri
met een uitgekiende publici
teitscampagne en een nieuw
cd met veertien lief- en leed
liedjes.
Tegenover hun ghostwriter
gooien Gert en Hermien hun
(bijna) hele hebben en houw
op straat, de diepe dalen in
cluis. Over ruim drank- en
pillengebruik; God, de EO
Pinkstergemeente ('We gingi
van de ene verslaving naar
andere'); over de gekte van
showbiz ('We waren machi-
nes'); over het'verkwanselen
van zangeres Wilma voor 25
gulden aan hun uitgekookte
manager; over het verwaarlo
zen van hun twee dochters e
zoon; over de terugkeer naai
het wereldse leven door eeni
treden met Normaal; over de
naaktsessie van Sheila en Sai
dra in Playboy; over hun
den in nachtclubs en op hou
parties.
In 'Het ware Verhaal' vertelt
Timmerman waarom hij seks
platen ging opnemen. De zal
ger had veel geld gestoken
een studio bij zijn Usselose
stulpje met de bekende 'beel
dentuin'. Ondanks toezeggiiv
gen investeerden Gooise mu
ziekproducenten geen stuivfl
in het project. Studiotechnio
Theo Wijtzes zag wel een opl
sing. 'De mensen willen teges
woordig smerigheid', riep
De populaire zanger zag een
in de markt. Hij benaderde u
gever Peter Muller van het sd
blad Candy. De heren beslot!
een 'erotisch hoorspel' op
nemen, geschreven door
en Theo.
Hij zou elf gulden per elpee'
dienen, maar incasseerde al
leen ellende. Gert kreeg een
dagvaarding, voor het prodiü
ren van porno. De plaat, waa
op sensueel badgespatter wei
nagebootst met een afwasboi
stel in een gootsteen, werd de
de rechter als 'misdadig' be
stempeld, de voorraad moest
worden vernietigd.
bert janssen
)p te
r Ger
peeu