'Geen schending godsdienstvrijheid bij aanstelling imams
'Je raakt elkaar en kan daardoor meer aan
Kerk Samenleving
VRIJDAG 25 JUNI 1999
redactie aad rietveld. 071-5354
25
VANDAAG
Op de twaalfde dag van 'rabie al-awwal', de der
de maand van het jaar, omstreeks het jaar 570
van onze jaartelling, is de profeet Mohammed
geboren. Een heuglijke gebeurtenis in de mos
limwereld, die overal ter wereld wordt gevierd. In sommige
landen wordt Mohammeds verjaardag een dag later ge
vierd, maar dat heeft te maken met verschillen in tijdzo-
ne's. Moslims eten overal vruchten en zoetigheid op Mo
hammeds verjaardag, want een Arabisch spreekwoord zegt
'zoet eten en zoet denken' De profeet was volgens de over
levering gek op griesmeel met boter, en ook dat wordt door
moslims vaak ter ere van de stichter van de islam gegeten.
Turken doen op 'de Verlichte Nacht van de Geboorte' alle
lichten aan in de moskee.
Katholieken eren vandaag de Britse monnik Adelbert, pa
troonheilige van de vrije beroepen. Volgens een beschrij
ving uit de tiende eeuw was hij eigenlijk 'koning Ethelbert
van Kent'. Adelbert zou zijn koninkrijk hebben opgegeven
om kloosterling te worden en in de voetsporen van missio
naris Willebrord Nederland te kerstenen. Naar verluidt was
zijn standplaats Heiloo en trok hij zich voor gebed vaak te
rug in de bossen bij Egmond. In het Kennemerland trok hij
van leer tegen de natuur religies van die dagen. Hij hakte
heilige bomen om en stichtte kerken. In.740 na Christus
overleed Adelbert. Zijn relieken zijn in de kerk van Egmond
bijgezet.
Feest van Johannes de Doper
aliaga Ingesmeerd met modder en gehuld in gedroogde bana
nenbladeren vierden Filipijnse boeren in de provincie Nueva
Ecija giserten het feest van Johannes de Doper. Duizenden
mensen kwamen naar het jaarlijkse feest. Zij smeren zich in met
modder, omdat zij geloven dat de mens uit modder is gemaakt.
FOTO REUTERS
Demonstratie voor Iraanse joden
den haag Dertien joden die in Iran op verdenking van spionage
zijn gearresteerd moeten vrij. Dat is het doel van een demon
stratie van de gezamenlijke joodse jongerenorganisaties op 29
juni bij de Iraanse ambassade in Den Haag. Het Centrum Infor
matie en Documentatie Israël (CIDI) en het Overlegorgaan Jo
den en Christenen (OJEC) hebben bij de Iraanse president Kha
tami geprotesteerd tegen de arrestaties. De joden worden ver
dacht van spionage voor het 'zionistische regime'.
Afscheid van dirigentenechtpaar
alphen aan den run Met een concert in de Salvatorikerk in Al
phen aan den Rijn neemt het tienerkoor Be Glad vanavond af
scheid van Albert en Gabriëlle de Zwaan. Na vijf jaar stopt het
dirigentenechtpaar ermee. Het dertig leden tellende koor, dat
concerten geeft en medewerking verleent aan kerkdiensten,
heeft een gevarieerd repertoire, van gospel tot rap. Het concert
in de Salvatorikerk begint om half acht. De toegang is gratis.
Evangelie Gemeenschap de straat op
alphen aan den run De evangelie gemeenschap Nieuw Leven uit
Alphen houdt vandaag en zondag diensten in de open lucht. Nu
steeds minder mensen naar de kerk gaan moet de kerk de men
sen opzoeken, vinden de voorgangers Ab en Marcia Meerbeek.
Vanavond om zeven uur staan zij met de Praiseband op het
Thorbeckeplein, zondagmiddag om twee uur bij de kinderboer
derij in park Zegersloot.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Bedankt: voor Putten (wijkge-
meente IV), W. Arkeraats te Wer
kendam
Beroepbaar: C.H. Oechies, vica
ris te Hulsten Hontenisse, Breit-
nerstraat 31, 4532 GS Terneu-
zen. Tel. 011-5616667
CHRISTELIJK GEREFORMEERDE
KERKEN
Beroepen: te Heerde, G. van de
Groep te Opperdoes.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen: te Aalburg, te Alblas-
serdam. te Gouda en te Oud-Beij-
erland. C. Neele. kandidaat uit
Krimpen aan den IJssel.
OUD GEREFORMEERDE GEMEEN
TEN IN NEDERLAND
Beroepen: te Oosterland. H. Mo
lendijk, lerend ouderling te Oos
terland; te Ede, G. Gerritsen, le
rend ouderling te Barneveld.
den haag anp
De regels voor het verlenen van
werkvergunningen aan imams
uit Turkije tasten de gods
dienstvrijheid van moslims in
Nederland niet aan. De Turkse
moskeeorganisaties, die dat
voor de Haagse rechtbank be
toogden, willen zich gewoon
niet aan de regels houden. Dat
zei landsadvocaat G. Hoogvliet
gisteren.
De Turks-Islamitische Cultu
rele Federatie (TICF) en negen
tien moskeeorganisaties willen,
dat de overheid geen beperkin
gen meer oplegt bij het aanstel
len van voorgangers uit Turkije.
De behandeling van aanvragen
voor werkvergunningen duurt
zo lang, dat negentien moskee-
en al een tijd zonder imam zit
ten. Daarmee komt de vrijheid
van godsdienst in het geding,
aldus advocaat R. Moszkowicz.
Volgens de wet moet een
moskee aantonen dat in Neder
land en de Europese Unie geen
geschikte kandidaten zijn, voor
dat een imam uit Turkije kan
worden gehaald. In Nederland
moet de vacature vijf weken
worden opengesteld, daarna in
Europa nog eens acht weken.
Terwijl bij voorbaat duidelijk is
dat daar geen geschikte kandi
daten worden gevonden, stelde
Moszkowicz. De moskeeën wil
len voorgangers die tot hun
stroming behoren, en die wor
den uitsluitend geleverd door
het Turkse ministerie voor
godsdienst.
De landsadvocaat zei dat
imams die zich gedupeerd voe
len, zich tot de vreemdelingen
rechter moeten wenden. Vol
gens Hoogvliet wijst Arbeids
voorziening bijna nooit aanvra
gen voor een Turkse imam af
omdat er in Nederland of Euro
pa gelijkwaardige kandidaten
zijn. De afwijzingen hebben
meestal te maken met de slech
te financiële positie van de
werkgever.
Rechtbankpresident A. van
Delden wees de moskeeën er
op, dat ze weten wanneer de
ambtsperiode van hun imam
afloopt en dus tijdig een opvol
ger kunnen zoeken. Maar vol
gens Moszkowicz staan de kan
didaten in Turkije niet zomaar
klaar en leidt de 'rigide' regi
ving tot extra vertraging.
Hoogvliet meende dat niet
Nederlandse wet, maar het
brek aan imams in Turkije
probleem is. „Men wil gewt
de vrije hand bij het aanstt
van imams, en geen overheii
bemoeienis. Men wil niet
derworpen zijn aan de regel
dit land."
De rechtbank doet op 9
uitspraak.
e 1
I
A
In Benne-
broek is
het kan
toor van de
Werkgroep
Religieu
zen Tegen
Vrouwen
handel (WRTV). Joke
Johanna den Duik
(1928) is vice-voorzit-
ter en rechterhand
van zuster Michel
Keesen van de Zusters
van Onze Lieve Vrouw
van Amersfoort, die in
1991 de WRTV op
richtte. Den Duik
woont al jaren samen
met zuster Keesen.
Een blik in hun medi
tatieruimte op zolder
leert, dat beide vrou
wen bewust over ker
en dog
ma's
heenkij
ken. Op
een hou
ten
bordje staat Joke's lijf
spreuk: 'Mens word'.
Als jonge vrouw koos
zij voor een celibatair
leven in dienst van de
medemens. Met af en
toe een moment van
spijt, want ze is nog
steeds gek op kinde
ren. Ze was kraamver
zorgster en werkte in
de geestelijke gezond
heidszorg. Een van de
meest bewogen perio
des bracht ze door in
Nieuw Guinea.
door ONNO VAN 'T KLOOSTER
élk heb mij altijd aangetrokken ge
voeld tot de zending. Daarvoor was
ik wijkverpleegster, gezinsverzorgster
en ook nog leerling-verpleegster in
het Academisch ziekenhuis in Lei
den. Nadat ik een speciale cursus in
Oegstgeest had gevolgd mocht ik in 1957 einde
lijk voor de zending naar Irian Jaya, in Neder
lands Nieuw Guinea. De eerste tijd zat ik bij Ne
derlandse marinemensen. Maar ik was gekomen
voor de plaatselijke bevolking en heb overplaat
sing gevraagd en gekregen naar Biak en Mano-
kwari. Dat was de leukste tijd.
Ik leidde er papoeameisjes op tot kampongver
zorgster. De mensen daar hebben veel indruk op
mij gemaakt. Ze waren heel puur. Intelligent ook.
Misschien wel omdat je intelligent moest zijn om
te overleven. Het waren moeilijke tijden. Ze wa
ren onvoorstelbaar gelovig. Alles ging met hart en
ziel. Zoals ze eerst opgingen in hun eigen geloof
zijn ze later totaal in het christendom opgegaan.
Uiteindelijk heb ik maar vierenhalf jaar, van 1957
tot 1962, in Nieuw Guinea gezeten. Het is er
nooit van gekomen om terug te gaan, zoals ik
graag wilde. Wel ben ik vorig jaar nog op bezoek
geweest in Irian Jaya. Het was veranderd, maar
toch weer heel indrukwekkend.
In 1962 kwam ik bij de Stichting Geestelijke Ge
zondheidszorg, die later opging in de RIAGG.
Eenmaal aan het werk krijg je binding met het
werk zelf en de mensen om je heen. Het was een
tijd van pionieren. De eerste jaren deed ik alles.
Later, toen er een splitsing kwam, ben ik naar de
jeugdafdeling gegaan. Ik heb er verschillende
cursussen voor gevolgd, met name op het gebied
van gedragstherapie. Bij elkaar heb iK tot 1988 in
de geestelijke jeugdgezondheidszorg gewerkt.
Voor de kleintjes maakte ik vaak gedichtjes en
verhaaltjes, en zette ze dan op een cassetteband
je, zodat ouders ze voor hen konden afspelen.
Kinderen hebben mij mijn hele leven gefasci
neerd. Ik ben mijn werkzame leven begonnen als
wijk- en gezinsverzorgster. Daar hield ik natuur
lijk al vaak kinderen in mijn armen. Toch is het
anders als het je eigen kind is. Soms, en dat zijn
niet meer dan flitsen geweest, heb ik wel eens
spijt gehad van mijn beslissing niet te trouwen.
Vroeger werd een getrouwde vrouw met kinde
ren geacht thuis te blijven. Dat wilde ik niet.
Mijn jeugd heb ik doorgebracht in Scheveningen.
Ik ben van 1928, dus in mijn pubertijd brak de
Tweede Wereldoorlog uit. Daar ligt de kiem van
mijn latere beslissing om nooit te trouwen. Ik
wilde geen kinderen grootbrengen die later de
oorlog in gestuurd zouden worden. Dat zou een
nagel aan mijn doodskist worden. Je ziet als kind,
want dat ben je feitelijk nog, in de oorlog vreselij
ke dingen: honger, geweld. Ik verbleef een keer in
een huis waarvan de verdieping waar ik sliep,
momenten nadat ik naar beneden was gegaan,
kapot werd geschoten. Ik haatte de Duitsers.
En toch: het was een Duitse soldaat die mij eens
hielp met houtkappen. Door alle ellende besef je
juist de waarde van momenten waarop anderen
je helpen. Wanneer iemand je onderdak geeft of
eten. Ik heb in die tijd een sterk gevoel van be
scherming gekregen. Het gaf mijn leven verdie
ping. Naderhand las ik daarin een boodschap: ik
heb mij overgegeven aan God en gezegd dat ik
mij wilde inzetten voor de medemens. Aan die
hele oorlogstijd heb ik in ieder geval een aversie
overgehouden tegen geweld. In de jaren zeventig
en tachtig, toen met de demonstraties in Woens-
drecht en dergelijke, ben ik ook zeer actief ge
weest. Ik ben nu nog lid van Kerk en Vrede.
Michel Keesen leidde in die tijd, zo rond 1973,
een groep probleemkinderen. Ze kon daar goed
hulp bij gebruiken en daarom bracht een betrok
ken schoolarts in Noordwijk ons samen. Zo heb
ben we elkaar ontmoet. We raakten elkaar vooral
op het gebied van de religiositeit. Zie het maar
als een soort geestverwantschap.
Op aanraden van de toenmalige deken van Haar
lem zijn we later bij elkaar gaan wonen. Religieu
zen wonen vaak in groepsverband. En hij zag
waarschijnlijk dat het samenleven goed voor ons
zou zijn. Ik zie het ook in verband met de roeping
in je leven. Iedereen is geroepen de mens te wor
den die je bent.
In 1988 kreeg Michel het idee een huis voor
zwerfkinderen op te zetten in Haarlem, De Terp.
Drie jaar later kregen we bestuurlijke problemen.
En het eind van het liedje was dat we weggingen.
Samen met ons zijn nog zo'n zestien mensen,
vooral vrijwilligers vertrokken. Het is nu reguliere
opvang geworden, van de kinderbescherming.
Eigenlijk is het project ons uit handen genomen.
We zijn daar heel kwaad over geweest en zaten
vast met gevoelens van boosheid en wrok.
Toen hebben we gezegd: 'zo kunnen we niet
der', en hebben een sabbatjaar genomen,
jaar waarin we naar de bedevaartplaatsen Sant
go de Compostella en Lourdes zijn gegaan. 0\
nachten deden we in kloosters en refugio's,
of nauwelijks in hotels, 's Morgens wisten we
waar we 's avond zouden zijn. Dat jaar heeft
enorm goed gedaan. Het was een bevrijding.
Aanvankelijk had ik, wellicht ook vanwege r
protestantse achtergrond, enige moeite met
idee van een pelgrimage. Maar een bevriende
ter zei eens: 'pelgrimeren is je leven spelen'
ontmoet moeilijkheden en momenten van die
innerlijke vreugde. Je komt mensen tegen,
jonge mensen, die net als jij op weg zijn. Je ra;
elkaar en kan daardoor meer aan. Dat alles
vaar je in korte tijd. Toch heb je de rust om
ervaring echt te beleven. We gingen er naar!
om een steen van ons hart te halen, in verba
met de toestanden rond De Terp.
Ik weet nog dat we in Lourdes een kruisweg
den. Voordien stak ik nog een kaars aan voor
mensen waartegen ik wrok koesterde. We zijn
de kruisweg gaan bidden voor de mensen die
den, geslagen worden en in armoede leven. Mi
het mooiste was dat we aan het einde van
kruisweg zagen, hoe de steen voor het graf Jez
was weggerold. Wij vonden dat zo
mooi en symbolisch. De steen voor a
het graf was weg, net als de steen die
wij op ons hart droegen. Ik noem die
periode niet een 'eyeopener', maar
een 'hartopener'.
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met zaterdag.
Noorwegen:
In het westen wolkenvelden en
af en toe regen. Elders van tijd
tot tijd zon en meest droog.
Maxima variërend van 17 gra
den langs de kust tot 25 in het
binnenland.
Zweden:
Zonnige perioden en vooral in
het zuiden kans op een bui.
Maxima tussen 20 en 24 gra
den.
Denemarken:
Zonnige perioden, maar ook
een enkele bui. Maxima tegen
de 20 graden.
Engeland, Schotland, Wales en
Ierland:
Flink wat zon, maar in de nacht
ook kans op mist. Morgen van
uit het westen meer bewolking
en in Ierland en Schotland af
en toe regen. Maxima tussen
17 graden in Schotland en 23
graden in Zuid-Engeland.
België en Luxemburg:
Perioden met zon en waar
schijnlijk droog. Middagtempe-
ratuur rond 21 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Vrij zonnig, maar morgenmid
dag mogelijk een onweersbui.
Maxima tussen 24 en 28 gra
den.
Portugal:
Zonnig. Maxima langs de kust
rond 23 graden, landinwaarts
rond 30.
Madeira:
Afwisselend wolken en zon.
Middagtemperatuur ongeveer
23 graden.
Spanje:
Droog en overwegend zonnig.
Maxima tussen 30 en 37 gra
den, langs de Golf van Biscaje
rond 23.
Canarische Eilanden:
Zonnige perioden en droog.
Middagtemperatuur rond 27
graden.
Marokko:
Westkust: vrij zonnig, maar
dicht bij de kust ook enkele
wolkenvelden. Maxima op de
stranden rond 25 graden, land
inwaarts veel warmer.
Tunesië:
Zonnig en warm. Maxima' ruim
30 graden.
Zuid-Frankrijk:
Vrij zonnig met morgen mis
schien een bui. Maxima tussen
25 en 30 graden.
Mallorca en Ibiza:
Vrij zonnig bij maxima rond 30
graden.
Italië:
Zonnig, in het noorden morgen
kleine kans op een bui. Maxi
ma tussen 25 en 30 graden.
Corsica en Sardinië:
Zonnig. Middagtemperatuur
tussen 25 en 30 graden.
Malta:
Zonnig. Maxima rond 29 gra
den.
Griekenland en Kreta:
Vrij zonnig en droog. Op de
Egeische Zee een stevige noor
delijke wind. Maxima tussen
25 en 30 graden.
Turkije en Cyprus:
Vrij zonnig en bijna overal
droog. Maxima 25 tot 30 gra
den.
O L O F O
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
F Blok, chef eindredactie algemeen
T Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties: 071 - 5323 508
Familieberichten: 023- 5317 337
023- 5320 216
Redactie: 071- 5321 921
Hoofdredactie: 071- 5315 921
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17
071-5356 230
RUBRIEKSADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17 uur
071- 5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per halfjaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging verstrekker
het automatisch afschrijven van het
abonnements- geld, ontvangen 1,- kortingp
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van ƒ0,8
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTEBAND
Voor mensen die moeilijk lezen, slechte og9
hebben of blind zijn (of een andere
leeshandicap hebben), is een samenvatting
van het regionale nieuws uit het Leidsch
Dagblad op geluidscassette beschikbaar. Va
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectuur, Grave)
K
N H U I Z
Duitsland:
Flinke perioden met zon, maar
vooral in het noorden in de
middag en avond ook een en
kele bui. Maxima 17 tot 23
graden.
Zwitserland:
Veel zon en morgen kans op
een bui. Maxima 24 graden in
het noorden en 28 in het zui
den.
Oostenrijk:
Flinke perioden met zon en op
de meeste plaatsen droog.
Middagtemperatuur 22 tot 26
graden.
Polen:
Van tijd tot tijd zon en enkele
regen- en onweersbuien. Maxi
ma 18 tot 23 graden.
Tsjechië en Slowakije:
Perioden met zon, maar ook
enkele buien. Maxima tussen
19 en 25 graden.
Hongarije:
Zonnige perioden en mogelijk
een bui. Middagtemperatuur
rond 25 graden.
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111
FOTO UNITED PHOTOS DE fi( g
Zuster Michel Keesen en Joke den Duik.
