Legbatterij weg in 2012
'Niet bepaald het type luie Surinaamse'
-F
Economie
Tachograaf op computer tegen ontstaan 'muisarm'
Geen verbod weekmakers
in zacht baby-speelgoed
CPB: groei economie dit
jaar kwart procent hoger
Volvo slaat
af bij snelle
acceleratie
INSDAG 16 JUNI -
lilips doet mee aan straaljagermotor
W «mCiT Phil ps, General Electric en Rolls-Royce gaan samen
EK) ontwikkelen, een nieuwe motor voor gevechtsvliegtui-
Het is de bedoeling dat de nieuwe motor wordt ingebouwd
nieuwe Joint Strike Fighter (JSF), de opvolger van de F-16.
.ïeral Electric, dat nu al 80 procent van de motoren levert
OP r de F-16, wilde ons erbij hebben wegens onze competen-
aldus directeur F. Bastiaanssen van Philips Machinefabrie-
gisteren op de luchtvaartshow op het Franse Le Bourget.
2? üps levert vooral de compressoren en de variabele uitlaten
5! r naverbranders. Het concern komt aan het hoofd te staan
een consortium van Nederlandse onderaannemers. Philips
^{jkt het contract aan het feit dat de Nederlandse overheid 150
is: j0en stak in de ontwikkeling van de JSF. De vliegtuigbouwers
kheed Martin en Boeing strijden nog om de order voor het
gtuig-
urocheques verdwijnen geleidelijk
De banken gaan geleidelijk een eind maken aan het
leoBruik van gegarandeerde eurocheques wegens de gestage ver-
hdering van de belangstelling. De garantie, in Nederland 300
den per cheque, komt eind 2001 te vervallen. Volgens de
id Nederlandse Detailhandel betekent dat het feitelijke einde
de eurocheque in het betalingsverkeer. Er zijn immers vol
gde elektronische betaalmiddelen beschikbaar voor de con-
nent. Bovendien hebben de Nederlandse banken eerder uit-
proken dat er geen eurocheques in euro's komen. In 1989
•den er nog 42,1 miljoen cheques in het buitenland uitge-
reven in vergelijking met 1,1 miljoen transacties via geldau-
ïaten. Vorig jaar was het aantal cheques gedaald tot 14,2 mil-
i, De geld- en betaalautomaten verwerkten toen 64,7 mil-
i transacties.
ersatel koopt Svianed van GAK
;rdam Telecombedrijf Versatel legt 350 miljoen gulden
voor GAK-dochter Svianed. Met de aankoop, die gisteren
meel rond kwam, wordt Versatel de op één na grootste leve-
ïcier van datacommunicatiediensten in Nederland. Versatel
nkt door de overname sneller uit de rode cijfers te kunnen
nen. Vorig jaar leed Versatel een verlies van ongeveer veertig
Ijoen op een omzet van 39,6 miljoen. Svianed is met een om-
van 57 miljoen en een winst van negen miljoen groter dan
nieuwe eigenaar. Het GAK richtte Svianed in 1995 op om de
en administratiekantoren met elkaar te verbinden, maar be-
ïouvvt datacommunicatie niet als kernactiviteit.
otelkamer zakenreiziger duurder
iTERDAM Zakenreizigers zijn in het eerste kwartaal van dit
r opnieuw geconfronteerd met forse prijsstijgingen van de
teltarieven. In Amsterdam betaalden ze voor een luxe-kamer
jrtien procent meer. Dat blijkt uit een inventarisatie van
lerican Express. In de toeristenklasse stegen de prijzen met
rtig procent. De prijzen voor luxere hotelkamers gingen bijna
»ral in de wereld in het eerste kwartaal omhoog. In West-Eu-
»a stegen de prijzen met gemiddeld bijna vier procent. In
isterdam betaalt de zakenreiziger voor een 'first class'-kamer
7;j|jniddeld 369 gulden per nacht. Duurste West-Europese stad
'arijs waar gemiddeld 460 gulden wordt betaald. Uitzonde-
g is Duitsland waar de tarieven bijna een procent daalden
or overcapaciteit.
usbedrijf Arriva lonkt naar Duitsland
•bergen Het Engelse busbedrijf Arriva aast op een sprong
ar Noord-Duitsland. Directeur K. Arends van Arriva Neder-
ïd in Driebergen noemt de regio 'heel interessant'. De Engel
moedermaatschappij verwierf in Denemarken al het ver-
ersbedrijf bus Danmark voor zo'n 300 miljoen gulden. Arriva,
took in Friesland, Groningen, Drenthe en een deel van Zuid-
nburg rijdt, is op overnamepad na de recente verkoop van de
risie autolease voor 1,8 miljard gulden aan General Motors,
it Engelse moederbedrijf wil zich tóeléggén op het personen-
rvoer. De busdivisie van Arriva behöolt föt'efé vijf grootste
rticuliere ondernemingen van Europa. Er werken ruim 24.000
msen.
iteresse uit VS voor Pharma Bio
idlaren Pharma Bio Research in Zuidlaren komt mogelijk in
nerikaanse handen. Het noodlijdehde instituut voor genees-
iddelenonderzoek is in onderhandeling met een aantal over-
imekandidaten. Een van deze kandidaten is het Amerikaanse
idrijf Parexel Mirai. Volgens een woordvoerder van het Drent
instituut gaat de voorkeur van de directie uit naar de Ameri-
lanse kandidaat. Waarschijnlijk valt nog deze week het besluit
rer de eventuele overname. De vakbonden houden zich op de
akte, maar bevestigen dat er serieuze gesprekken gaande zijn.
een woordvoerster van het in Amsterdam gevestigde filiaal
Parexel Mirai bevestigt dit.
GGM en VGZ kopen arbodienst
n haag Pensioenfonds PGGM en zorgverzekeraar VGZ willen
t landelijke arbodienst De Twaalf Provinciën inlijven. De be-
Deling is om deze arbodienst samen te voegen met het eigen
tios arbo. PGGM en VGZ willen komen tot één grote landelijke
bodienst met een sterke positie in verschillende sectoren. De
enst richt zich op het voorkomen en terugdringen van ziekte-
erzuim in vooral zorg en welzijn, midden- en kleinbedrijf, za-
ïlijke dienstverlening en (semi) -overheid. Avios arbo verleent
ensten voor 20.000 werkgevers met ongeveer 450.000 werkne-
lers in vooral de zorg en het welzijn. De Twaalf Provinciën telt
>.000 klanten uit bedrijfsleven en overheid, ook met rond de
iO.OOO werknemers. De grootste partij op de arbomarkt is Arbo
nie. De nieuwe combinatie wordt met 25 tot 30 procent num-
lerdrie. De definitieve koop is begin juli.
Al het varkensvlees
in Nederland is veilig
voor consumptie.
Gericht onderzoek heeft aangetoond dat Nederlands
varkensvlees niet met dioxine besmet is, of is geweest.
Uit voorzorg hebben uitgebreide controles op herkomst
en productiewijze plaatsgevonden. Dit is in Nederland
mogelijk omdat de kwaliteitszorg in de varkenssector,
herkenbaar aan het Vleeskeurnierk PVE/IKB, zeer
nauwkeurig is. Hierdoor is de herkomst van diervoeder,
dieren en vlees alojd te herleiden. Vlees en vlees
producten die u bij de Nederlandse verkooppunten
aantreft zijn dus gegarandeerd veilig voor consumptie.
Hoe kunt u weten waar het vlees vandaan komt? Bij
onverpakt vlees kunt u die informatie van uw slager
krijgen. Verpakt vlees draagt altijd het ovale keurmerk
van de EE G. In dit keurmerk staat een lettereode die
aangeeft waar het product verpakt is. ALs u de code
"NL" op de verpakking aantreft, weet u dat het vlees in
Nederland verpakt en gecontroleerd is.
FNV Bondgenoten heeft een tachograaf voor
beeldschermen ontwikkeld tegen de muisarm.
Het softwareprogramma registreert hoe lang en
intensief mensen op de computer werken.
Werkt iemand te lang, dan gaat er een rood
waarschuwingslampje branden. De tachograaf
is gisteren tijdens de tweede nationale beeld
schermendag in Ede gepresenteerd.
Ongeveer veertig procent van de ruim 2,5 mil
joen mensen die dagelijks achter de computer
zitten heeft last van klachten aan nek, schou
ders, armen, handen en vingers. RSI (repetitive
strain injury), een muisarm in de volksmond, is
volgens staatssecretaris Hoogervorst van sociale
zaken en werkgelegenheid de beroepsziekte van
de volgende eeuw.
FNV Bondgenoten vindt dat werkgevers veel
meer moeten doen aan het voorkomen van RSI.
„Zolang dat te weinig gebeurt, kunnen werkne
mers, met de tachograaf zelf kijken of zij risico
lopen op het krijgen van de ziekte", zegt J. War
ning, bedenker van het softwareprogramma.
Een gebruiker van een computer, stelt met
een aantal vragen over zijn werksituatie de ta
chograaf in. Ook moeten mensen een stukje tik
ken en een oefening met de muis doen. „Zo
ontstaat een persoonlijk profiel. Werkt iemand
veel te lang of typt iemand veel te veel achter el
kaar, dan gaat er een lampje branden. Oranje
betekent kijk uit u nadert de gevarenzone, bij
rood zit iemand er al in", legt de maker van de
tachograaf, E. Lambooy, uit.
Volgens de wet mag iemand niet meer dan zes
uur per dag met een computer werken. Uit on
derzoek blijkt dat bijna een kwart van de beeld
schermwerkers veel langer achter hun pc zit. Zij
lopen hierdoor een verhoogde kans op RSI.
Landbouwministers: meer leefruimte voor kippen
DEN HAAG ANP
Er komt een verbod op het
houden van kippen in leg
batterijen vanaf 2012. De
Europese ministers van
landbouw sloten gisteren
dat compromis. Tussen
twee kampen: het noorden
en het zuiden van Europa,
bleek aanvankelijk een
groot verschil van mening.
D66-minister Brinkhorst
toonde zich tevreden om
dat voorkomen wordt dat
Nederland alleen die stap
zou moeten zetten.
luxemburg anp
Volgens het regeringsakkoord
van Paars-2 zou Nederland
voor 2002 op eigen houtje een
verbod afkondigen als er geen
Europese regels kwamen,. Dat
laatste had de voorkeur gezien
de concurrentiepositie van de
Nederlandse kippenboeren. Die
zijn goed voor veertig procent
van de jaarlijkse EU-export, of
wel 150 miljoen gulden. De sec
tor was niet verguld met de af
spraak uit het regeerakkoord.
LTO-Nederland sprak van 'een
pistool op de borst'.
Vooruitlopend op het EU-
verbod krijgen leghennen meer
leefruimte, maar dat houdt niet
over. De huidige 450 vierkante
centimeter gaat naar 550 vanaf
2003, ofwel een ruimte ter
groottte van een velletje A4. De
Europese Commissie gunde in
haar oorspronkelijke voorstel,
dat weliswaar geen verbod in
hield, de leghen 800 vierkante
centimeter.
Verder is afgesproken dat
vanaf 2003 er geen nieuwe leg
batterijen meer gebouwd mo
gen worden. De Fransen had
den dat liever in 2007. Met an
dere zuidelijke lidstaten en Bel
gië hadden ze grote moeite met
het verbod. Uiteindelijk schik
ten zij zich, op Spanje na dat
blanco stemde, omdat ze met
2012 uit de voeten konden.
Minder dan tien jaar was gezien
de afschrijvingskosten niet
haalbaar. „Ik vond dat begrijpe
lijk", aldus Brinkhorst.
Een Duits compromis voor
een verbod'vanaf 2017 noemde
Brinkhorst, gesteund door an
dere noordelijke lidstaten 'be
spottelijk'. De D66-bewinds-
man was zich er wel van be
wust dat volgens een recente
peiling in Nederland zo'n drie-
bleem tot nu toe was dat er
geen betrouwbare methode
was om te meten hoeveel ftala-
ten vrijkomen. Wel was al vast
gesteld dat die zelden boven de
maximumnorm uitkwam. On
der dat maximum is effect op
de gezondheid uit te sluiten.
De Consumentenbond, be
trokken bij het ontwikkelen van
de meetmethode, had liever
een verbod gezien. De bond
vraagt zich af of de test wel 100
procent zekerheid biedt. Mi
lieuorganisatie Greenpeace
vindt dat alleen een verbod op
de verkoop van zachte pvc-
speeltjes kleine kinderen af
doende beschermt. Ook zij be
twijfelt of de afgifte van week
makers goed te meten is. „Ieder
speeltje zou gecontroleerd
moeten worden omdat de sa
menstelling kan wisselen", al
dus een woordvoerster. „Veel
Europese landen hebben al een
verbod of werken daaraan", al
dus Greenpeace. De organisatie
meent dat minister Borst speelt
met de gezondheid van jonge
kinderen.
Minister Borst (volksgezond
heid) wil weekmakers in zacht
pvc-speelgoed voor baby's niet
verbieden. Wel komt in een
Warenwetregeling te staan hoe
veel van deze weekmakers
maximaal mogen vrijkomen
wanneer baby's op dit speel
goed sabbelen, zo heeft de mi
nister gisteren besloten.
Er is een betrouwbare manier
om in het laboratorium vast te
stellen hoeveel weekmakers of
ftalaten bij sabbelen of zuigen
vrijkomen, aldus een onlangs
verschenen TNO-rapport, dat
op verzoek van VWS is ge
maakt. Hoe de Warenwetrege
ling er precies komt uit te zien.
is nog onderwerp van overleg
met bedijfsleven en belangen
organisaties.
Weekmakers zijn mogelijk
schadelijk voor de gezondheid.
Wanneer baby's of peuters op
speelgoed sabbelen, kunnen de
ftalaten vrijkomen. Er bestaat al
een internationaal vastgesteld
maximum voor die afgifte. Pro-
Vertrouwelijk stuk lekt uit
Legbatterijen na 2011 taboe, maar als het aan de Dierenbescherming ligt al enkele jaren eerder, foto anp
kwart van de bevolking tegen
legbatterijen is. Hij nam maan
dag in Den Haag nog 175.000
handtekeningen in ontvangst.
Maar om de leidende positie
van de Europese eiproducenten
op de wereldmarkt te handha
ven, zal Europa ervoor pleiten
dat dierenwelzijn op de agenda
komt van de besprekingen over
vrijere wereldhandel eind dit
jaar. Brinkhorst vond dat daar
mee de landbouwministers la
ten zien dat zij zich ook om an
dere zaken dan productiegroei
druk maken.
De Nederlandse Dierenbe
scherming is gelukkig met het
bereikte akkoord. „Het is ons
tweede grote succes in de strijd
tegen de bio-industrie", aldus
een woordvoerder. Eerder be
werkstelligde de bond al een
verbod op het houden van kist
kalveren. „Wij zijn minister
Brinkhorst dankbaar voor zijn
inzet om de afschaffing van de
legbatterij te vervroegen van
2017 naar 2012. Nu gaan we
proberen te regelen dat Neder
land het verbod eerder invoert
dan Europa. Wij streven naar
2009."
den haag anp
De economische groei komt dit
jaar niet op twee maar op 2,25
procent uit. Dat voorspelt het
Centraal Planbureau (CPB) in
een vertrouwelijk stuk dat het
kabinet als uitgangspunt ge
bruikt bij het opstellen van de
begroting voor 2000. De bijstel
ling is een gevolg van betere in
ternationale economische
vooruitzichten en een hoger
dan verwachte binnenlandse
economische groei van drie
procent in het eerste kwartaal
van dit jaar. Voor 2000 hand
haaft het CPB zijn eerdere voor
spelling van twee procent.
Het CPB heeft ook zijn ver
wachtingen over de werkloos
heid bijgesteld. Het aantal
werklozen zal 25.000 lager uit
komen dan waarop aanvanke
lijk werd gerekend. Een andere
belangrijke bijstelling van het
CPB betreft de ontwikkeling
van de inflatie. Het Planbureau
ging er in april nog vanuit, dat
de inflatie zich dit en volgend
jaar tegen de één procent zou
bewegen. Inmiddels rekent het
CPB met een aanzienlijk hogere
inflatie van 1,5 procent over
1999 en een nog hogere inflatie
in 2000.
Het kabinet had dit voorjaar
op basis van de toen beschikba
re prognoses en een aantal te
genvallende uitgaven rond de
opvang van asielzoekers en de
schadevergoedingen rond wa
teroverlast al besloten tot extra
bezuinigingen. In 1999 moet
een kleine twee miljard extra
worden bezuinigd; in 2000 bij
na vijf miljard.
De bezuinigingen (oplopend
naar 1,7 miljard in 2000) op
grond van de extreem lage in
flatie werden daarbij echter
'met potlood geschreven' in de
verwachting dat de inflatie uit
eindelijk fors hoger zou uitval
len dan toen nog werd aange
nomen.
Op het ministerie van Finan
ciën kon men gisteren nog niet
aangeven, of de hogere inflatie
betekent dat dat deel van de be
zuinigingen helemaal kan wor-
den geschrapt. „Maar vast
staat, dat we een belangrijk deel
nu weer kunnen weggummen,"
aldus een ingewijde.
De etnische ondernemer
In Leiden en omstreken wonen vele duizenden buitenlanders. Veel migranten vinden hun weg in de samenleving door een
eigen zaak te openen. In een zesdelige serie portretteert het Leidsch Dagblad etnische ondernemers. Vandaag aflevering 3,
Lucy Scheerder, afkomstig uit Suriname en eigenaresse van een kledingzaak.
Voorlichtingsbureau Vlees
Infor.
leiden rené van trigt
'Ik wens je alle goeds', luidt
vanuit het Latijn de vertaling
van Omnia Fausta. Lucy
Scheerder vond dat wel een
toepasselijke naam voor haar
kledingwinkel. Vanaf 1989 is
haar eenmanszaak gevestigd
aan de Hogewoerd in Leiden.
Een beetje onopvallend, net
buiten het centrum. Geen pro
bleem, vindt ze. „Een A-locatie
is veel duurder en uit de drukte
krijg ik gelukkig ook niet het ijs-
slurpende wandelpubliek in
mijn winkel." Ze heeft één zaak
en daar blijft het bij. Lucy
Scheerder is nu eenmaal niet
het type dat meer zaken wil,
want dan wordt ze manager en
moet ze voortdurend allerlei
winkels afracen. En daar heeft
ze geen zin in. Wel heeft ze drie
man personeel in dienst.
Haar product omschrijft ze als
kwalitatief goede kleding, die
niet op elke hoek van de straat
verkrijgbaar is. „Mijn doelgroep
wil kwaliteit, maar wil niet op
zichtig met allerlei merkjes lo
pen. Okay, Hugo Boss mag,
maar het merk Books dat van
de kleding afdruipt, kan bij mij
niet."
Met dit concept trekt ze een
overwegend Nederlands pu
bliek aan en stoot ze eigenlijk
Surinaamse klanten af. „Want",
zegt Scheerder: „Surinaamse
mensen willen veelal kleurrijke
kleding, opzichtig gemerkt, met
glitter en glans." Om vervolgens
te schrikken van haar eigen ge
neralisatie. „Natuurlijk is er ook
een Surinaamse groep die dat
helemaal niet wil. Die komt
weer wel bij mij."
Lucy Scheerder (39) kwam op
haar vijftiende naar Nederland.
Ze is geboren in Paramaribo.
Toen Lucy amper twaalf jaar
oud was, kreeg haar moeder
een ernstige hersenbloeding.
Een dokter adviseerde haar
moeder naar Nederland te emi
greren, omdat de medische
stand daar verder was. Zo
kwam het gezin terecht in Lei
den. Lucy Scheerder kan zich
die eerste dagen in Nederland
nog goed herinneren. „Afschu
welijk! We arriveerden op een
grauwe oktoberdag. Alles was
zo grijs in Nederland, het weer,
onze flat in Merenwijk."
In Leiden werd ze als kind vrij
snel opgenomen. „Iedereen
was aardig, ook natuurlijk om
dat mijn moeder zo ziek was."
Haar donkere huidskleur vorm
de nooit een probleem. Hoe
wel, toen zij op latere leeftijd
kamers zocht in het keurige
Leiden, kreeg ze naar haar ei
gen gevoel iets te vaak nul op
het rekest. Ook zegt Scheerder
een keer te zijn afgewezen toen
zij solliciteerde voor een repre
sentatieve functie bij een recla
mebureau. „Toen ik binnen
kwam, zag ik die man denken;
O, een negerin."
Met een zieke moeder en als
oudste dochter met drie jonge
re broers, voelde de jonge Lucy
Lucy Scheerder in haar kledingwinkel. foto henk bouwman
zich snel verantwoordelijk voor werd ik creatief om te overle-
het gezin. „Noodgedwongen ven.'
werd ik vroeg zelfstandig en Thuis bleven ze vrolijk en opti
mistisch en dat is nou typisch
Surinaams, vindt ze. Overleven
onder moeilijke omstandighe
den en blijven lachen. Na haar
studie aan een technische
school voor mode en kleding
ging ze werken bij een grote
confectieketen, Superconfex. Ze
werd in Zoeterwoude hoofd
van de damesafdeling. „Die af
deling liep als een trein, maar
daardoor werd ik ook een be
dreiging voor mijn collega's. Ik
werd weggepest. Op een gege
ven moment dacht ik, bekijk
het maar, wat ik voor jullie kan,
kan ik ook voor mijzelf."
In 1988 schreef ze een marke
tingplan en kreeg zonder een
stuiver op zak een lening bij de
bank om in Leiden een pandje
te huren en een eenmanszaak
te beginnen. ,,Ik zocht zelf con
tact met de betere kledingim-
porteurs en fabrikanten. In het
begin waren ze wantrouwig en
kreeg ik niks, maar in de loop
van de tijd zagen ze mijn zaak
wel als een goed verkooppunt."
Omzetcijfers wil ze geheim
houden, maar het concept slaat
aan. „In het begin kocht ik op
jaarbasis in voor enige tiendui
zenden guldens. Nu, mag je
best weten, voor enkele tonnen,
als het niet meer is."
Om vervolgens knipogend te
besluiten met: „Niet bepaald
het type van luie Surinaamse
hè?"
De nieuwste Volvo-model-
len, de V40 en S40, kunnen
tijdens het rijden plotseling
inhouden of zelfs afslaan.
Het probleem doet zich voor
wanneer er flink wordt geac
celereerd. Volgens Volvo Ne
derland ligt de oorzaak van
het mankement in de com
puter van de stuureenheid.
Volvo is naarstig op zoek
naar een oplossing.
Volgens Mark Hermans uit
Oirsbeek, bezitter van een
Volvo V40, slaat de wagen af
bij een snelheid van rond de
tachtig kilometer per uur.
„Het is me inmiddels wel
tien keer overkomen. Ik ben
zelfs een keer op een spoor
wegovergang stil komen te
staan," aldus Hermans. „De
computer van mijn auto is al
twee keer vervangen. Dat
heeft niets geholpen.
Volvo-woordvoerder Je
roen Maas ontkent dat de
wagens afslaan. „De auto
heeft de neiging tot inhou
den als er lange tijd mee in
de stad is gereden," aldus
Maas. „Bij een laag vermo
gen vindt er vervuiling van
de motor plaats." Volvo
zoekt naar een manier om de
programmering van de
stuureenheid aan te passen.
Wanneer dat niet helpt,
wordt de gehele computer
vervangen.
Maas verwacht dat Volvo
nog twee weken nodig heeft
om een oplossing te vinden.
„Alle klanten die zich met de
klacht bij ons melden, wor
den kosteloos geholpen,"
belooft Maas.