PvdA bekritiseert financieel beleid
A
oe
LVD: minimabeleid is slechts
m iemand in leven te houden
Snelle konijnen en slimme vliegtuigen
Algemene beschouwingen met
maar weinig originele plannen
Leiden Regio
onderzoek
2i30zh3gn0
ENSDAG 16 JUN11999
CHEF WIM WEGMAN, 071-5356414, PLV.-CHEF HERMAN JOUSTRA, 071-5356430
VD: vaart achter Lammermarkt
Het schiet niet op met de ontwikkeling van het gebied
Ijcfde Lammermarkt, vindt de WD en dus vroeg fractieleider
l lultz gisteravond aandacht voor dat probleem. Uitstel van de
ireiding van de Lakenhal heeft ertoe geleid dat de ontwikke-
,Van dat terrein 'helemaal op de achtergrond is geraakt',
ak vaart, maande Schultz burgemeester en wethouders tot
e. De gemeente heeft nota bene al een groot aantal panden
,aar bezit.
jcld gaat op aan asfalt, staal en beton'
Fractievoorzitter M. Vlasveld (LWG/De Groenen) had
weinig op met de nieuwe plannen van burgemees-
aar en wethouders - heel weinig. Om haar verhaal kracht bij te
kom ten hield ze de gemeenteraad voor hoeveel geld waar naar
vg [gaat. „85 Procent gaat naar asfalt, staal en beton." De bur-
twi neester en de wethouders Laurier, Pechtold, Kruijt en Baaij-
Di s slokken 19,2 miljoen gulden het komende jaar op. Wethou-
eze rVan Rij alleen al is goed voor 108,5 miljoen, zei Vlasveld,
hout at geeft de verhoudingen in Leiden goed weer."
kom,
>oldermodel is ondemocratisch
krijg
BE: Is de alom bejubelde Nederlandse overlegcultuur - het
e vai roemde poldermodel - nou echt zo fantastisch? De Leidse
rche: oenLinks-fractie vindt in ieder geval van niet. In haar algeme-
elijl beschouwingen ging GroenLinks-fractieleider S. ter Harmsel
keri gebreid in op het poldermodel. Haar conclusie: al dat over-
ieorr [gen met belanghebbenden tast de macht van de gemeente-
\vc ad aan, en leidt er daardoor toe dat burgers zich afkeren van
mee politiek. ,,Zo lijkt ons zo bejubelde poldermodel vooral de
rlog isitie te versterken van professionele bestuurders en machtige
rtijen in het veld. En daar geldt het recht van de sterkste", al-
is Ter Harmsel.
LEIDEN RUUD SEP
De oppositie in de Leidse raad staat niet alleen in haar
kritiek op het financiële beleid van de gemeente. Ook
PvdA-fractieleider R. Hillebrand had gisteravond nogal
wat aan te merken op de manier waarop het college vro
lijk geld uitgeeft zonder te kijken of er misschien nog er
gens kan worden bezuinigd. „Zorgwekkend", noemde
Hillebrand de onmacht van burgemeester en wethou
ders om te bezuinigen.
nota was de PvdA'er op regel
recht 'broddelwerk' gestuit. Zo
was het geld voor de opvang
van daklozen volgens hem twee
keer uitgegeven. Tenslotte vond
Hillebrand dat de gemeente
veel te weinig energie steekt in
het binnenhalen van geld uit al
le mogelijke fondsen. Zo zou
Pechtold zich meer moeten
storten op de subsidiepotten
van het ministerie van volksge
zondheid, welzijn en sport voor
de verbetering van de sportvel
den.
Tenslotte had de PvdA ook
wat bedenkingen bij het meest
besproken deel van de Leidse
Het is dan ook zelfs zo dat het
college moet melden dat in het
verleden geplande bezuinigin
gen op verschilende fronten
uiteindelijk niet gehaald zijn.
Zo is het niet gelukt om het be
drag dat de gemeente bijpast
bij het Volkshuis te verlagen
door de exploitatie te verbete
ren.
„Welke creatieve oplossingen
heeft wethouder Pechtold in de
afgelopen jaren bedacht om
iets aan de exploitatie te dpen?
wilde Hillebrand weten.
Verderop in de Perspectief
begroting, de verlaging van de
Zalmsnip naar 75 gulden. „Die
korting komt het hardst aan bij
de bewoners van goedkopere
woningen", aldus Hillebrand.
De PvdA-fractie wil dat wethou
der financiën H. Kruijt onder
zoekt of de onroerende-zaakbe-
lasting (OZB) het afgelopen ja
ren zoals afgesproken met het
inflatiecijfer is gestegen, of dat
de stijging als gevolg van de ve
le bezwaren tegen de hertaxatie
uiteindelijk lager is uitgevallen.
In dat laatste geval zou de OZB
als het aan de PvdA ligt moeten
worden verhoogd, waarna het
geld dat daarmee wordt bin
nengehaald weer moet worden
gebruikt om de Zalmsnip toch
weer te verhogen tot boven de
75 piek. Deze herverdeling zou
gunstig uitpakken voor bewo
ners van goedkope woningen,
en nadelig zijn voor bedrijven
en voor mensen die in een duur
huis wonen.
De fractieleiders van WD, SP
en RPF/SGP/GPV stonden uit
gebreid stil bij de grote financi
ële risico's die Leiden nog bo
ven het hoofd hangen. F. van As
(RPF/SGP/GPV) vergeleek de ri
sico's die de gemeente loopt
zelfs met het spelen van 'bal
letje-balletje'. Volgens hem
neemt het college als het om
het financiële beleid gaat een
veel te nonchalante houding
aan.
WD-leider M. Schultz kon
digde aan dat haar fractie met
een voorstel zal komen waarin
de Zalmsnip niet met 25 gulden
wordt verlaagd, maar juist met
datzelfde bedrag wordt ver
hoogd.
Overigens kan de WD wel
begrip opbrengen voor het doel
waarmee het college de snip wil
kortwieken: een extra uitkering
voor armere Leidenaars die een
te groot deel van hun inkomen
kwijt zijn aan huisvesting. Die
maatregel noemde Schultz 'een
nuttig instrument'.
Wethouder k Kruijt (financiën)
foto hielco kuipers
LEIDEN RUUD SEP
.ROBBERT MINKHORST
?dest Igens de WD in Leiden is het
jimabeleid slechts bedoeld
'mensen in leven te hou-
Tijdens de algemene be-
hel ouwingen van gisteravond
akte oppositieleider M.
kei ultz een punt van het ruim-
iciale beleid in de stad.
werkt de gemeente
e Wi rzelf straks alleen maar in
K nesten, voorspelde Schultz.
ito Ie liberale werd tijdens haar
spraak prompt uitgedaagd
d va r R. Hillebrand (fractievoor-
lix er PvdA) en J. Laurier (wet-
ee ider sociale zaken). „De
di wil nu al korten op het mi-
abeleid omdat het straks
meer te betalen is", scham-
nfde de eerste. Laurier wilde
en of Schultz de keuzemo-
3-jar kheid voor minima, om zelf
gi bepalen waar ze hun geld
i uitgeven, als een basisbe-
d efte zag. „Dat heeft niets te
ken met jezelf in leven hou-
antwoordde de WD'er.
kei
ven
an hel
en/1
Laurier: „Wat raar voor een li
berale partij om het niet eens te
zijn met een vrije besteedbaar
heid van inkomen."
Bij een economische terugval
doen meer Leidenaars een be
roep op sociale voorzieningen
in de gemeente. De WD noemt
dat een 'gemeenteval', omdat
die trend een bres zal slaan in
de begroting van sociale zaken.
Ze wilde eerst weten in hoever
re de gemeentelijke maatrege
len leiden tot een zogeheten ar
moedeval: waarbij minima er in
inkomen op achteruit gaan als
ze een baan krijgen en dus geen
aanspraak meer kunnen maken
op allerlei voorzieningen. Ze
vroeg wethouder J. Laurier om
een onderzoek naar de effecten
daarvan te laten doen.
In het verlengde daarvan
noemde Schultz de 'gemeente-
val'. „Daarmee doel ik op het ri
sico dat bij een economische
terugval de claims op de toela
gen worden vergroot, terwijl de
economische positie van de ge
meente juist slechter wordt.
Vervolgens blijkt het mini
mabeleid niet te bekostigen en
komt de gemeente in de pro
blemen."
Ook M. de Jonge (CDA) vroeg
aandacht voor de armoedeval.
In navolging van Leeuwarden
en Groningen moet ook Leiden
onderzoek doen. „Het pro
bleem is in Leeuwarden en
Groningen veel ernstiger dan
men had aangenomen. Mensen
die gaan werken verliezen het
recht op allerlei subsidies en
zijn dan veelal slechter af dan
mensen met een uitkering. Dat
kan ook in Leiden zo zijn."
D66'er O. Welling wees De Jon
ge erop dat dat al het geval was:
werknemers van Het Waren
huis zijn sinds ze daar in dienst
zijn getreden er op achteruit
gegaan.
De Jonge zag als groot voor
deel van een vroeger armoede-
onderzoek (het staat nu ge
pland voor volgend jaar) dat de
gemeente dit jaar haar beleid al
op de uitkomsten kan aanpas
sen. Bijvoorbeeld door de inko-
mensnorm voor gratis voorzie
ningen wellicht te verhogen
naar 125 procent. Hillebrand
noemde het CDA-voorstel 'een
interessant idee'.
Verlevendig de stad door naar
Frans voorbeeld bij historische
gebouwen 'Son et Lumière' -
licht- en geluidsspelen - op te
voeren, en plaats als reactie op
de oprukkende vergrijzing meer
bankjes in de stad. Het zijn
twee van de ideetjes die giste
ren werden gelanceerd tijdens
de eerste ronde van de algeme
ne beschouwingen bij de be
handeling van de Perspectief
nota. De algemene beschou-
ONNO HAVERMANS
Cees van Kemenade promoveerde op recombinatief evolutionair zoeken
Naar het front der wetenschap, dat is het streven van de
lidse universiteit. En met succes. Niet zelden brengen Leidse
onderzoekers opmerkelijke resultaten onder de aandacht.
Maar ook onderzoeken die minder opvallen dragen bij aan
een inzichtelijker samenleving. In Onderzoek houdt een
dwarsdoorsnede van de Leidse wetenschap tegen het licht.
Elke week vertelt een andere onderzoeker over zijn of haar
werk. Vandaag Cees van Kemenade.
gieren van de natuur om inge
wikkelde problemen op te los-
Daar gaat het om bij evo-
itionair rekenen. De methode
gebaseerd op Darwins evolu-
etheorie survival of the fittest.
an een reeks willekeurige mo-
elijkheden mogen de meest
5317 3! eschikten zich voortplanten
loor (re)combinatie met ande-
'fitte' opties. Zo ontstaat
innen enkele generaties een
oede oplossing,
hechter Cees van Kemenade
leed enkele jaren onderzoek
laar de toepasbaarheid van
recombinatief evolutionair
oeken', bij de afdeling evolu-
ionaire algoritmen van het
.entrum voor Wiskunde en In-
ormatica (CWI) in Amsterdam,
'an Kemenade ontwikkelde
inder anderen modellen om
iet luchtruim zo efficiënt mo-
[elijk te gebruiken. Hij promo-
•ostfbiit reerde medio maart in Leiden,
toes'ag'tten slim konijn dat hard kan
open maakt de beste kans op
zassefl iverleven. En krijgt dus ook het
sie meeste nageslacht. Domme en
n am" konijntjes zÜn in e wre"
heue 'e natuur als eerste het haasje,
beschii: Niet al te snuggere langoren
met goed ontwikkelde achter
poten en pientere konijnen
behoud* f0n(Ier haast hebben gelijke
Damiat- ^nsen, maar hun kroost doet
|het mogelijk weer beter omdat
het de beste eigenschappen
van pa en ma konijn combi
neert. Darwins evolutietheorie:
de sterkste wint en daardoor
wordt dë soort steeds sterker.
Zou het niet prachtig zijn dit
[enetische principe te gebrui
ken voor berekeningen met
veel wisselende waarden? De
luchtvaart zou er bij de route-
planning profijt van kunnen
hekken. Door willekeurige op-
;en op elkaar te leggen
en uit de beste opties steeds
een betere samen te stellen.
Net als bij de konijntjes.
Werkt het echt zo? Ja, zegt Van
Kemenade. „Het concept is
hetzelfde. Stel dat je twee rede
lijke routeplanningen hebt
voor het luchtruim, waarbij de
eerste routeplanning goed
functioneert boven Nederland,
maar nogal wat problemen be
vat boven Italië, terwijl voor
tweede planning juist het om
gekeerde geldt. Een geschikte
combinatie van delen van bei
de planningen zal dan mogelijk
veel beter zijn en zowel boven
Nederland als Italië goed func
tioneren."
Verdeling van het luchtruim is
een steeds complexer pro
bleem, want er komen meer en
meer 'vliegbewegingen'. Veilig
heid staat voorop. Om die te
garanderen, zijn tal van maat
regelen van kracht. Zo mogen
vliegtuigen niet te dicht in el-
kaars buurt komen. Daarnaast
zoekt elke maatschappij na
tuurlijk naar de kortste route
van A naar B.
Dat is wel in een computerpro
gramma te vatten, maar elke
vertraging stelt de luchtver
keersleiding voor grote proble
men. Bij de constructieve me
thode stort de hele handel als
een kaartenhuis ineen als er in
de planning iets verandert of
de regels wijzigen. Dan moet je
weer van voren af aan begin
nen. Bij de evolutionaire me
thoden is dit minder proble
matisch aangezien je minder
gedetailleerde kennis over het
toepassingsgebied gebruikt.
De zoektocht leidt dan ook niet
tot dé perfecte oplossing, maar
tot de oplossing die goed ge
noeg is. Van Kemenade ge
bruikt het voorbeeld van een
Cees van Kemenade.
distributiecentrum waar
vrachtwagens worden volge
pakt en de snelste route zoeken
om hun spullen af te leveren in
de stad. Bij de constructieve
methode zoek je naar de oplos
sing waarin de wagens vol zit
ten én de kortste route volgen.
Maar mislchien bereik je wel
het snelste resultaat door die
wagens niet helemaal vol te la
den, zodat ze eerder kunnen
vertrekken en eerder terug zijn.
Daar kom je achter door diver
se oplossingen te combineren,
evolutionair te rekenen.
foto hielco kuipers
Natuurlijk heeft Van Kemena
de niet het ei van Columbus
gevonden. Door een reeks wil
lekeurige oplossingen op el
kaar te leggen, ontstaan allerlei
nieuwe mogelijkheden. „De
prijs die je betaalt is dat je hon
derd oplossingen produceert
die minder goed werken. Daar
door werkt recombinatief zoe
ken trager dan de constructief
zoeken. Daarom kies ik vaak
voor de tussenweg: een combi
natie van beide methodes. Dat
noemen we de hybride metho
de. Vooral in het begin moet je
goed nadenken welke gegevens
je in de computer stopt. Je
moet zorgen dat het zoekpro
ces zich over het hele gebied
uitstrekt en voorkomen dat
deeloplossingen die misschien
best goede kernmerken heb
ben er al in een vroeg stadium
worden uitgegooid. Dat moet
je soms forceren. Teveel na
druk op één facet, snelheid of
intelligentie bijvoorbeeld, komt
in de natuur niet voor. Overle
ven is veel complexer dan het
optimaliseren van een proces
in enen en nullen in de com
puter. Je kunt ook niet alles uit
de natuur klakkeloos overne
men."
In de praktijk van de luchtvaart
wordt nog altijd gewerkt vol
gens het 'corridorconcept'. Als
of er een snelwegennet door
het luchtruim loopt. Deze
planningsmethode is ontwik
keld in de tijd dat men slechts
een radio en een verrekijker
had om het luchtverkeer te lei
den. Met de huidige geavan
ceerde apparatuur zijn com
plexere planningsconcepten
waarschijnlijk efficiënter. Dit is
ook nodig, want over een jaar
of tien krijgen we te kampen
met een groot capaciteitspro
bleem. Men wil toe naar een
vrije-routeplanning. Nu al
wordt gekeken of het mogelijk
is de planning tijdens de vlucht
bij te sturen. De toekomst is
aan slimme vliegtuigen, waar
bij voor vertrek de hele vlucht
nog niet precies vaststaat."
Van Kemenade wilde daar niet
op wachten. Hij stapte kort na
zijn promotie van het CWI over
naar the Boston Consulting
Group, een toonaangevend
consultancybureau. „Dat is
dichter bij de praktijk. In de
wetenschap sta je daar vaak zo
ver van af. Het duurt zeker tien
jaar voordat luchtverkeerslei
ders eventueel gaan werken
met de bevindingen van mijn
onderzoek."
Het CWI gaat intussen door
met het ontwikkelen van theo
rieën. Want verbetering van de
rekenmethode is altijd moge
lijk.
wingen, die traditioneel hét po
dium zijn om originele plannen
te lanceren, leverden op dit
punt deze keer slechts een ma
gere oogst op.
De WD, de grootste opposi
tiepartij, had er nog het meeste
werk van gemaakt om origineel
uit de hoek te komen. Naast het
idee van een 'Son et Lumière'
in Leiden pleitte fractievoorzit
ter M. Schultz ook nog voor de
instelling van een 'Leerstoel
Leiden' aan de universiteit. Al
dan niet bekende Leidenaars
zouden colleges moeten gaan
geven over de Sleutelstad. Ver
der kwam Schultz met het
voorstel om als gemeente een
speciaal loket in te stellen waar
bedrijven die geld willen steken
in sociale projecten in de stad
in contact brengt met 'goede
doelen'.
GroenLinks-fractieleider S.
ter Harmsel hield een pleidooi
voor extra bankjes waarop de
oude Leidenaars kunnen uit
rusten, maar riep daarnaast ook
de wethouder economische za
ken op om zich in te spannen
voor de komst van meer am
bachtelijke en culturele winkel
tjes van vluchtelingen. M. de
Jonge (CDA) kwam met het idee
om wijkverenigingen een 'wijk
budget' te geven dat ze naar ei
gen inzicht mogen besteden
aan zaken als openbaar groen
en verlichting.
En daarmee was het wel zo'n
beetje gedaan met de leuke
ideeën. Of het moet zijn dat het
onafhankelijke raadslid D.
Sloos aan wethouder T. van Rij
aanbood om te bemiddelen
tussen gemeente en Trekvaart-
pleinbewoners. SP-voorman C.
Vergeer kwam niet verder dan
het opnieuw onder de aandacht
brengen van een paar oude
koeien: de waterbus en een
stadsdebat over de Aalmarkt
plannen - plannetjes die eerder
al op niets zijn uitgelopen.
Runderbiefstuk
Met de gratis kruidenboter smaakt
het nog lekkerder. Vers bij o
t de Leidsch Dagblad
ANNO 1899
Vrijdag 16 Juni
LEIDEN - Naast het bekende voortbrengsel der Ne-
derlandsche distilleerderijen, de oude jenever, heeft
de firma Hartevelt en Zoon, alhier, een geheel nieu
wen drank in den handel gebracht: Oud-Holland-
schen Brandewijn.
Als namiddagdrank zal deze zich ongetwijfeld het
burgerrecht veroveren door zijn zachten, vollen
smaak en buitengewoon fijn aroma, twee eigen
schappen, die men van zulk een artikel eischt. Niet
alleen echter een nieuwen namiddagdrank te fabri-
ceeren was het doel der firma Hartevelt; het was bo
vendien: een nieuwen namiddagdrank te distillee-
ren, die den gewonen brandewijn, waar hij gebruikt
wordt voor het bereiden van advocaat en boerenjon
gens of het inleggen van vruchten, overtreft. Het
lijdt geen twijfel of de huisvrouw zal er haar voordeel
mede doen. Voor de deugdelijkheid en zuiverheid
strekt de voortdurende controle tot waarborg.
ANNO 1974
-V 1
A - B 4
WARMOND - Tussen de plechtige Hoogmis en de receptie bracht de muziekvereniging St. Matthias de
pastoor een grote show, waar hij zichtbaar van genoot. foto archief leidsch dagblad
Maandag 17 juni
LEIDEN - Burgemeester Vis van Leiden is een van
de kandidaten voor het burgemeesterschap van
Utrecht. Dat meldt vandaag het Utrechts Nieuws
blad in het laatste van drie commentaren, waarin
kandidaten onder de loep worden genomen. Burge
meester Vis, van wie het UN niet weet of hij heeft
gesolliciteerd, wordt in een adem genoemd met een
andere liberaal, die contacten met Leiden heeft, de
vroegere Leidse wethouder Drijber, nu burgemeester
van Zwolle. De strekking van het commentaar in het
UN is, dat beide kandidaten niet acceptabel zijn als
burgemeester van 's lands vierde stad. Volgens het
blad moet de burgemeester een modern man zijn,
die gevoel bezit voor wat er onder de burgerij leeft en
geen aanhanger van het rechtlijnige 'recht en orde'.
Commentaar van Vis op onze vraag: geen commen
taar.
WARMOND - Gisteren vierde pastoor Mussert zijn
25-jarige priesterjubileum te midden van zijn paro
chianen. Na de plechtige Hoogmis die door hem zelf
werd gelezen was er een receptie in 't Trefpunt. Dit
was tevens de gelegenheid om afscheid te nemen
van de pastoor, die Warmond gaat ruilen voor een
grotere parochie. Om één uur werd er een muzikale
show gegeven door de muziekvereniging St. Mat
thias, waar een receptie voor genodigden op volgde.
De heer Walenkamp Sr. sprak namens de commissie
van voorbereiding een felicitatie en dankwoord uit
en ook de wens dat de pastoor een onvergetelijke
dag zou hebben. Daarop nam burgemeester De Vree-
ze het woord over namens het gemeenbestuur en
overhandigde de jubilerende pastoor een fraai boek
werk over Warmond met de woorden dat de pastoor
nog weieens met weemoed aan dit dorp zou terug
denken.
Dominee Den Tonkelaar sprak nog over hun beider
werk ieder voor z'n eigen kerkelijke gemeenschap
maar met beide de wonderlijke verschijnselen van
het geloof wat leidde tot een hechtere binding tus
sen beide kerken. De dominee bood zijn diensten
aan voor eventuele moeilijkheden, veroorzaakt door
het openvallen van de pastoor z'n plaats.
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing een ingevulde cheque (geen
overschrijvingskaart] ter waarde van vijf gulden (voor een exemplaar van 13 bij 18 In zwart wit) op te sturen naar het leidsch
Dagblad, t.a.v. Leidsch Dagblad Archieven, postbus 54, 2300 AB Lelden of door contante betaling aan de balie van het Leidsch
Dagblad aan de Rooseveltstraat 82. II ontvangt de foto binnen drie weken.