M Liegen zit mens en dier in het bloed TV WEER Het Gesprek van de Dag Van Dijke en de homo's 204 Spraakgestuurde computer bij Zonnecrème 'Inlichtingen' bestaat niet tegen nmPels Dartmachine verslaat Bar Pasleed re; VRIJDAG 11 JUN11999 152 Het Haagse gerechtshof heeft een verstandig vonnis gewezen in de zaak van de van homohaat beschuldigde RPF-leider Van Dijke. Het reformatorische Tweede Kamerlid werd eerder door de Haagse rechtbank veroordeeld, omdat hij in een vraaggesprek met het weekblad Nieuwe Revu de vraag opperde 'waarom een praktise rend homoseksueel beter zou zijn dan een dief. Die veroordeling was behalve misplaatst ook nogal onbevredi gend. Vrijheid van meningsuiting is in Nederland een groot goed, dat niet meteen aan de eerste de beste schijnbaar gekwetste groep moet worden opgeofferd. Parool-columnist Holman kreeg eerder van de rechter de vrijheid om over 'christenhonden' te schrijven, daarmee willens en wetens een inmiddels ook minderheidsgroep in Nederland op zijn ziel trappend. Na zo'n rechterlijke uitspraak is niet goed in te zien waarom Van Dijke, daartoe nadrukkelijk door journalisten uitgedaagd, moet afzien van een verklaring waarom hij zich op grond van zijn geloof zorgen maakt over de to lerantie tegenover homoseksuelen. De rechter heeft in zijn uitspraak de context van Van Dijke's uit spraken meegewogen, geoordeeld dat niets er op wijst dat het Ka merlid morgen een kruistocht tegen homoseksuelen wil beginnen en ook vastgesteld dat het klimaat in Nederland ten opzichte van homoseksualiteit redelijk tolerant is geworden. In die laatste overweging schuilt wel de paradox van dit vonnis. Juist het feit dat Van Dijke zorgen baart - de groeiende acceptatie van homo's - schept een klimaat waarin niet iedere uitspraak tot een veroordeling hoeft te leiden. Met alle respect voor de overtui ging van de heer Van Dijke, maar de gelijkwaardigheid van men sen, ongeacht hun afkomst, sekse, seksuele voorkeur of religieuze gezindheid is een belangrijke verworvenheid van de naoorlogse periode. De tijd dat homoseksuelen de opvattingen van een geres pecteerd lid van de Tweede Kamer te vrezen hadden, is gelukkig voorbij. De week van de ringworm Wil je geld ophalen voor een goed doel: schakel kinderen in. Tegen een volwassene zegje nou eenmaal makkelijker 'nee'. Dat weten ze bij de Tros en het Wereld Natuur Fonds ook. En dus zagen we gis teravond kinderen met WNF-aandelen dooreen wijk in Amersfoort hollen. Om de gorilla te redden. „Wij van de Tros en het Wereld Natuur Fonds hebben echt alles uit de kast gehaald om de gorilla te helpen zei de trotse presentator Rob Fruithof Die is niet bang om wat onzin te verkopen. Tros en WNF hebben deze week uitgeroepen tot 'de week van de go rilla'. Het beest is nu elke avond op de televisie. „Een dier dat zo tot de verbeelding spreekt laten we toch niet uitsterven", vroeg Fruithof retorisch. De leefomgeving van de gorilla in Kameroen wordt vernield, liet de Tros ons zien, door bedrijven die tropisch regenwoud kappen. Tro pisch hardhout is populair materiaal. Maar als wij voor vijftig gul den een 'aandeel in de toekomst van de natuur kopen'zorgt het WNF ervoor, dat delen van dat regenwoud beschermd worden. Om ons zover te krijgen dat wij zo'n aandeel kopen, stort de Tros een week lang elke dag een berg flauwekul over ons uit.,, Van alle dieren heeft de gorilla ongetwijfeld de slechtste reputatie", zei Fruit- horst.Kingkong heeft vijftig jaar lang het beeld van de gorilla be paald. En om te laten zien dat dat waar is waren straatinten>iews gehouden, waarin mensen dingen zeiden als: ,Als hij honger heeft, eet hij je op", en: „Als hij je niet mag, slaat hij je dood. Om dat beeld vervolgens weer recht te zetten waren er beelden van een gorilla die met een lief klein poesje speelde en een tje die in een dierentuin een gewond jongetje naar de uitgang van de apenkooi sleepte. Heel lief allemaal. De ringivorm, een stukje van onze Nederlandse natuur, schijnt net als de kip aan dioxine ten onder te gaan. Maar die spreekt niet tot de verbeelding. Een ringworm zal nooit eens een katje aaien of een kind redden. De 'week van de ringworm' zal de Tros niet gauw uit roepen. Als je een 'aandeeltje-WNF' koopt ten bate van de gorilla, zei Fruit hof, krijg je een informatiepakket, stickers, ansichtkaarten, het blad Panda en een heus certificaat met de handtekening van prins Bern- hard! En dan word je ook nog, beloofde hij, „op de hoogte gehou den van de ontwikkelingen met betrekking tot de gorilla. Toe maar! Alsof het voor niks is! Ik denk dan: hou die rotzooi toch bij je! Zo ben je die vijftig gidden al voor de helft weer kwijt voor er iets zinnigs mee is gedaan. wil buys Lagedrukgebied weet van geen wijken M I LLENNIU nog dagen Nog 204 dagen enhi nieuwe millennium': aan. Reden voor dez om in een dagelijkse terug te kijken op be rijke gebeurtenissen plaatsgrepen op con ponderende data in gelopen 1000 jaar. 7 1967: 3e dag zesdaag oorlog; 8 juni 1786:1 eerste ijsje (of niet);' 1934: beroemdste ee boren: Donald Duck juni 1886: rellen naj Domela Nieuwenhu juni 1971: opening E poort door koningin ana; 12 juni 1381: be opstand in Londen. 11 JUNI 1971 Op 11 juni 1971 vaart Kt Juliana op een naar has der vernoemd motorsdi Europoort-gebied binni opent zij de dan net gen komen definitieve toega Europoort (en de Maas\ Daarmee is het uit de jai tig daterende haven- en striecomplex echt volta Sindsdien kunnen ooki den tankers van 250.00Ö Europoort bereiken. De plannen voor deze uitbi van de Rotterdamse hav de nieuwe havenmondl van Holland dateren o\ï al uit het midden van df vijftig. De oorlogsschadt steld en de Rotterdamse begint aan een niet te st groei. Eerst wordt het a ker gelegen Botlek-gebii gelegd. Maar al snel mo terdam op zoek naar an mogelijkheden om zijn; vens uit te breiden. Dat teert in 1957 in het plan Europoort, het vijftien k ter lange westelijk havei plex. In ongekend hoog krijgt Europoort vorm. I ste tanker loopt al in 191 nen. Twee jaar later maj terdam zich de grootste ter wereld noemen. De; van de Maasvlakte zorgt verdere groei. Anno 199 de haven rechtstreeks w ruim 60.000 mensen. Ni 240.000 banen elders in land hebben hun bestas de haven te danken. marjolein dekker Wolfgang Röder, de Berlijnse meteoroloog die al jaren met wisselend succes seizoenswichelarij bedrijft, zinspeelt op een warme hoogzomer (juli/augustus). Daarmee toont hij zich buitengewoon standvastig want ook de afgelopen maanden deed hij reeds kond van zomerwarmte. De man baseert zich zoals gewoonlijk op luchtdrukafwijkingen op het Noordelijk Halfrond gedurende de afgelopen maanden. Jaren met in de voorafgaande periode overeenkomstige drukafwijkingen waren 1899, 1908, 1911, 1920, 1925, 1933, 1934, 1937, 1939, 1971, 1973, 1983, 1988, 1992 en 1995. Daar zitten een aantal zomers (juni-augustus) tussen die er wezen mochten zoals 1899 (De Bilt 31 zomerse dagen), 1911 (34 keer zo mers), de mooie jaren dertig toen juni nog echt zonnig was, 1983 (40 zomerse dagen) en 1992 en 1995 (38 zomerse dagen). In juli ver wacht de Berlijnse meteoroloog hogedruk boven het noorden van Euro pa en lagedruk bij de Azoren en in augustus een krachtige Noordzee- blokkade. Vooral die laatste maand maakt daardoor kans een uitblin ker te worden. Zijn kansberekening voor de afgelopen winter (het zou te zacht worden) is een daverend succes geweest. Alle maanden scoorden ruimschoots boven normaal: ook de 'sneeuwmaand' februa- Amerikaanse psychiater Ford: „We doen het zonder het te willen" We hoeven niet eens te spreken om te kunnen liegen. Ook non-verbaal, i lange neus als hij niet de waarheid spreekt. Liegen doen we allemaal. Zelfs zonder dat we er erg in hebben. Bij voortduring houden we anderen en ook ons zelf voor de gek. „En dat is niet bijzonder slecht, net zo min als het uitgesproken goed is", zegt de Amerikaanse psychiater Charles V. Ford. „Het is gewoon de werkelijk heid, liegen doen we zonder het te willen." i onze houding en uitstraling, liegen en bedriegen we dat het een aard heeft. Al krijgt alleen Pinokkio een FOTO GRAPHIC NEWS Mannen en vrouwen liegen even veel. Daarin zit geen ver schil. „Anders is het met het doel van de leugen," vertelt prof. Ford. „Vrouwen liegen om relaties goed te kunnen houden en te zorgen dat anderen zich fijn voelen. Mannen liegen vooral om te krijgen wat ze hebben willen." Ford, auteur van het boek 'Lies! Lies!! Lies!!!', is dezer dagen in ons land om een openbare lezing te houden aan de Katholieke Universiteit Brabant in Tilburg. De leugen zit de mens volgens de Amerikaanse wetenschapper als het ware ingebakken. Ster ker nog: ouders en andere op voeders wakkeren de leugen bij kinderen zelfs aan. Terwijl ze nadrukkelijk het tegendeel be weren. Volgens Ford worden kinderen hierdoor flink in ver warring gebracht. Het betreft zelfs een van de eerste en een van de moeilijkste ethische pro blemen die kinderen moeten oplossen. „Bijna alle ouders houden hun kinderen voor dat liegen verkeerd is. Je mag nooit liegen, zeggen ze. Maar als een kind van oma een cadeautje krijgt waarmee het nou niet zo heel erg blij is, mag hij dat ab soluut niet uitspreken. Dan moet het kind juist liegen en zeggen het geschenk prachtig te vinden." Maar ook de lerares op school kan er wat van, weet Ford. „Op maandag zegt ze dat liegen het ergste is wat de kinderen kun nen doen. Op dinsdag houdt ze de klas voor dat verklikken min stens zo erg is. Maar o wee als dan donderdag een van de leer lingen op het bord 'de juf is gek' krast. Dan zijn de rapen gaar. Met bezwerende vinger kijkt ze vervolgens elke leerling doordringend aan om die over te halen te verklikken wie die wandaad op zijn of haar gewe ten heeft. Moet het kind nu de waarheid spreken, zoals het op maandag nog zo duidelijk werd voorgehouden? Maar dan klikt het en komt het in botsing met het gebod dat op dinsdag de hoofdmoot van de les vormde." Uit Fords houding spreekt de vertwijfeling die menig kind bij zo'n dilemma moet voelen. We hoeven niet eens te spreken om te kunnen Legen. Ook non verbaal, in onze houding en uitstraling, liegen en bedriegen we dat het een aard heeft. We pretenderen ermee bijvoor beeld dat we ons op ons gemak voelen en het naar ons zin heb ben. Ook dit non-verbale liegen geven we door aan onze kinde ren. „Die moeten vriendelijk heid, beleefdheid en dankbaar heid uitstralen," weet Ford, „zeker als ze op bezoek zijn bij anderen. Ook als ze zich eigen lijk rot voelen." Mensen zijn overigens niet de enige levende wezens die het liegen als het ware in het bloed zit. Ook dieren gaan een leugen niet uit de weg als het ze voor deel kan opleveren. Er bestaat bijvoorbeeld een vuurvliegje waarvan het vrouwtje lichtsig nalen uitzendt als teken aan het mannetje dat ze wel in is voor seks. Het signaal werkt onver biddelijk, de mannetjes vliegen er voor... Een ander soort heeft die kunst echter afgekeken en zendt hetzelfde lichtsignaal uit, maar dan met een geheel ander gevolg. Het verslindt het hij gend aangevlogen op seks be lust mannetje met huid en haar. Zo weet Ford ook van vogels die er een bepaalde roep op na houden om de soortgenoten in de groep voor gevaar te waar schuwen. Het gekrijs is het te ken dat ze zo snel mogelijk uit elkaar moeten gaan en wegvlie gen. De knapste vogels van de groep gebruiken het alarmsig naal echter ook veelvuldig om er hun groepsgenoten mee op het verkeerde been te zetten. Op die manier hebben ze het voedsel voor zich alleen. Liegen is universeel. Ford kent geen cultuur waar het meer voorkomt dan een andere. Er zijn echter wel cultuurverschil len die tot grote misverstanden kunnen leiden. Zo vinden Ja panners het onbeleefd om nee te zeggen. „Uit de non-verbale signalen begrijpen Japanners onderling wel dat hoewel er 'ja' wordt gezegd de spreker eigen lijk 'nee' bedoelt. Maar die sig nalen zijn de meeste 'vreemde lingen' onbekend." Ongeveer hetzelfde kan gebeu ren in het zuiden van de Ver enigde Staten, waar Ford leeft en werkt aan de universiteit van Alabama in Birmingham. „De kans is groot dat iemand je uit nodigt gauw eens bij hem thuis te komen eten. Maar wacht er maar niet op want je hebt eer der kans dat je omkomt van de honger dan ooit bij hem thuis aan tafel aan te kunnen schui ven. Het is gewoon een leugen, niets meer of minder." De professor spreekt geen oor deel uit of liegen nu goed is of slecht. „De meeste mensen koesteren positieve illusies over zichzelf waarmee ze een goed zelfbeeld in stand houden en waardoor ze zelfvertrouwen hebben. We denken in het alge meen ook beter over onszelf dan anderen. Depressieve men sen doen juist het tegendeel." zegt Ford, „die houden zichzelf een stuk minder voor de gek. Zij begrijpen het leven eigenlijk beter." hans sonders Let's play darts! Gistermiddag klonken die woorden voor een speciale wedstrijd. De wereld kampioen darten, Raymond van Barneveld, nam het op het terrein van de faculteit werk tuigbouwkunde van de TU Delft op tegen een heuse dart machine. En verloor. De machi ne van studententeam Bullfrog liet Barney volledig kansloos. Het evenement hoorde bij de jaarlijkse ontwerpwedstrijd van de faculteit werktuigbouwkun de en de studievereniging Ge zelschap Leeghwater. Achttien teams deden dit jaar mee aan de wedstrijd, waarbij het de be doeling was een dartmachine te ontwerpen. Barney was niet erg teleurgesteld over zijn verlies: „Ik heb hier van iets unieks ver loren, daar schaam ik me niet voor. Wat ik hier vandaag heb gezien is zeer apart en indruk wekkend. Daarnaast isi evenement natuurlijkei prachtige promotie vooi dartsport." Vital van Reeven, Martij Os en Evert van der Plas van team Bullfrog woim rieus. „We wisten dat hö gelijk was, al moet dat in wedstrijd natuurlijk ook blijken. En dat is gelukki beurd. Het geeft tochwi goed gevoel om van den kampioen darten te win Ze kregen een cheque va gulden mee naar huis. De dartmachine van dei naars leek nog het mees! een mechanische kruisb Pijltjes werden vanaf een je met een touw ge' Een laserstraal bepaalde richting. ri. Tijdens het weekeinde wordt het weerbeeld nog steeds bestierd door een depressie op de Noordzee. Het systeem stelt aan het aardoppervlak weinig meer voor maar op grote hoogte weet het lagedrukgebied van geen wijken. Daardoor blijft de atmosfeer onstabiel en vooral later op zaterdag neemt van het westen uit de kans op enige regen of een bui weer toe. De wind waait uit het zuidwesten en is zwak tot matig. De tempe raturen stijgen tot waarden omstreeks 18-19 graden. Op zondag nagenoeg.hetzelfde weerbeeld: meest droog met af en toe zon maar een bui kan niet worden uitgesloten. De temperatuur gaat iets omhoog en dat proces zet zich na het weekeinde voort. Een overgang naar zomerse condities lijkt voor de langste dag vrijwel uitgesloten. jan visser Het nieuwe nummer voor 'Inlichtingen' (118) is helemaal niet zo geavanceerd als KPN Telecom doet voorkomen. Niet een hypermoderne en stemgestuurde computer zoekt het juiste tele foonnummer op, maar een ouderwets luiste rende telefoniste. 'Spreek na de piep, naam, eventueel adres en woonplaats in van degene die u zoekt' - is sinds half april de boodschap per computer. Na eni ge bedenktijd spreekt de computer het tele foonnummer uit. Alleen wanneer het nummer niet gevonden wordt, komt een telefoniste aan de lijn. KPN Telecom liet half april bij de introductie van de vernieuwde dienst weten dat de aan vraag per computer verloopt. Maar in werke lijkheid is de telefoniste al vanaf het begin aan wezig. Na de piep tikt een werknemer van KPN Telecom razendsnel de gegevens van de ge zochte persoon in. Het juiste nummer wordt vervolgens niet door de telefoniste uitgespro ken, maar na een druk öp de knop door de computer verteld. Het komt heel modem over en de indruk wordt gewekt dat er geen mens meer aan te pas komt. „Dat is niet zo," beaamt een woordvoerder van KPN. „We hebben op dit moment niet de intentie om spraakgestuurde computers te gebruiken. Wekt ons persbericht wel die indruk? Ach, wat maakt het ook uit. Als het maar werkt. Wie interesseert zich nou in de techniek achter 118? De telefonisten doen hun werk goed en daar gaat het om." De tijdwinst van de 'elektronische facade' zit 'm voor KPN Telecom in veel kortere telefoon tjes van consumenten. Bellers verkeren in de veronderstelling met een computer verbonden te zijn en maken geen praatje meer met de (zwijgende) telefoniste. gpd Weer of geen weer. Regen of zon neschijn. Smeer elke dag zonne brandcrème op je huid en je gaat rimpelloos door het leven tot je tachtigste. Dat voorspelt de Britse dermatoloog Cristopher Griffiths. De crème moet wel minimaal be schermingsfactor 15 hebben. De professor deed zijn uitspraken op een congres van de Royal So ciety of Medicine in Londen. „Het ouder worden van de huid is vooral gerelateerd aan de mate van blootstelling aan de zon. Kli nisch wordt je huid eigenlijk pas op na je tachtigste oud", aldus Griffiths. Niet meer roken doet trouwens ook wonderen voor je huid, meldde hij nog. MAARTEN 'T HART MENSELIJK Meer dan tweeduizend memo rabilia van ELVIS PRESLEY gaan in oktober onder de hamer tijdens een grote veiling in Las Vegas. Liefhebbers kunnen onder meer bieden op brieven van Frank Si natra, president Kennedy en de Britse koningin aan de The King. De opbrengsten komen ten goede aan een liefdadigheidsinstelling van de Presleys. De Nederlandse Spoorwegen zijn van plan om alle loketten op te heffen. Binnenkort kun je alleen nog bij zo'n gele NS-auto- maat een kaartje krijgen. ROl-FR heeft meteen geprotesteerd, maar de NS lijkt niet onder de indruk. Omdat ik al sinds jaar en dag kaartjes uit die manshoge gele auto maten te voorschijn tover, treur ik er niet om dat de loketten verdwijnen. Ik wou al leen dat die automaten zich niet zo idioot gedroegen. Ik had een goede giropas. Overal kon ik er mee pinnen. Geld uit de muur - ner gens problemen. Maar een trein- i kaartje kopen - dat lukte niet. Stee ast werd mijn giropas geweigerd. Ik begrijp er nog steeds niets van. Hoe kan een giropas die overal bruikbaar blijkt, door zo'n mal le NS-automaat afgewezen wor den? Enfin, in het kader van de ver nieuwing van de giromaatpassen, kreeg ik zo'n mooie nieuwe pas met een groen kaartje van Neder land en Maestro erop, en een gou den vierkantje links en zilveren vleugeltjes rechts, plus aan de ach terkant ook nog allerlei logo's. Opge togen ging ik naar het station. Mijn pasleed zou met die nieuwe kaart rot het verleden behoren. aar niks hoor, ook deze splinternieuwe pas werd prompt weer geweigerd door de gele NS-automaten. En dat terwijl hij, mits ik de juiste pincode gebruikte, overal elders reuze welkom bleek. Ik belde de girodienst, legde mijn probleem voor. Nadat ik vijf keer was doomerbonden. zei een vriende lijk stem: ja, dat kan gebeuren. Die NS-au tomaten staan zo fijn afgesteld dat ze dè kaarten kritischer bekijken dan de pinap- paraten in winkels.Ik kreeg het advies om een nieuwe kaart aan te vragen. Mooi en aardig, maar om een nieuwe kaart te kunnen krijgen moetje je oude kaart inleveren. Op zich niet erg, maar als je geen giropas hebt, kun je a) geen geld opnemen en b) nergens pinnen. Knap las tig als het vier weken duurt voor je je nieu we kaart krijgt nadat je je oude hebt inge leverd. Enfin, uiteindelijk kwam de nieuwe kaart. Met nieuwe pincode. Moet je ook maar weer uit je hoofd leren. Niet erg, ik onthoud zo'n code nadat ik hem één keer gezien heb. Mijn probleem is alleen dat ik de oude pincodes niet kan vergeten. Ik heb een hoofd barstensvol pincodes, en ben daardoor gedwongen te onthouden welke ook alweer de laatste was. Met de allernieuwste giropas ging ik naar her station. Wat gebeurt? Ook deze pracht- pas werd meteen door de NS-automaat ge- iveigerd. Sprakeloos was ik, ik kon niet eens meer vloeken. Omdat ik verder alleen groot geld bij me had, moest ik wel naar een loket. Daar stond echter een rij van zes meter. Toen dacht ik: laat ik nog één po ging wagen bij de automaat die in dit hal letje staar. Laat nu die automaat m'n nieu we pas wèl slikken! Inmiddels heb ik overal in den lande aan de NS-automaten m'n nieuwe pas geoffreerd. De meeste weigeren hem hooghartig. Op station Leiden staan zes automaten. Slechts één en>an accepteert m'n pas. Kunt u dat begrijpen? Ik snap er totaal niets van. Hoe deze NS-nukken en Spoor- grillen te verklaren? Waarom heb je slechts hier en daar sjans met je giropas? En wat doe je als de enige automaat die je pas ac cepteert buiten gebruik is zoals laatst in Leiden het geval was? Of als er uitgerekend voor die automaat drie supertreuzelaars staan? Het ergste is nog dat ik, als ik op een stati on kom waar ik niet eerder geweest ben, eerst moet uitzoeken welke automaat m'n pas accepteert. Laatst ben ik op Schiphol tivintig minuten lang op zoek geweest naar een willige automaat. Twee treinen heb ik daardoor gemist. Wat een zotternij! Alsje blieft, NS, schaf desnoods de loketten af. maar zorg dan in godsnaam voor automa ten zonder luimen en kuren. Duikles op een boot met een cri mineel verleden. Dat kan in de toekomst bij de Haagse duik school GET WET die een 44 me ter lange sleepboot uit de boedel van crimineel Johan V., alias De Hakkelaar heeft gekocht. Het schip, genaamd Fogo Isle, werd enkele jaren geleden gebruikt voor het transport van grote hoe veelheden hasj van Curacao naar Nederland. Get Wet kocht de sleepboot'van de dienst Domei nen van het ministerie van finan ciën. De school wil het schip in zetten voor maritieme training op de Noordzee. Get Wet organiseert daar geregeld cursussen voor dui- kers, surfers en leden van dingsbrigades. De Fogo Is middels dertig jaar oud e» een bewogen geschiedeni vankelijk werd het schipg voor de tonijnvisserij, late de jacht op zeehonden in da.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 2