Humanisten zijn op zoek naar 'het goede levt
'Wij zijn nu eenmaal geen evangelisten
Kerk Samenleving
ha«e|
VRIJDAG 11 JUNI 1999
979
Amsterdam anpVerbond (HV) zaterdag in Utrecht het daarin centraal. Een rechtgeaarde hu- Omdat de kwaliteit van het leven voor- en sociale zorgplicht als stag
tweede deel bespreken. Dat deel bevat manist zoekt bovendien een balans op staat, heeft ieder mens recht op eu- len worden gemeengoed.
De humanist van de 21e eeuw is od een concrete uitwerking van het eerste tussen vriiheid en betrokkenheid, valt thanasie. vinden de humanisten. De tekst verwoordt nipt i
VANDAAG
11
De dag van de heilige Barnabas, een tijdgenoot
van de apostelen. Hij was een leviet, lid van de
stam van Levi, die de joodse priesters voort
bracht. Oorspronkelijk heette hij Jozef en kwam
uit Cyprus. De apostelen, waaronder zijn neef Marcus, ga
ven hem de Aramese naam Barnabas. Met Paulus, die hij
na zijn bekering bij de geloofsgemeenschap in Jeruzalem
had geïntroduceerd, werkte hij lange tijd samen. Onder
meer in Antiochië, nu Zuid-Turkije. In de brieven van
Paulus wordt Barnabas meer dan eens genoemd. Toch is
het tweetal uit elkaar gegaan. De reden van hun breuk is
nooit helemaal duidelijk geworden. Barnabas vertrok in
ieder geval alleen naar zijn geboorteland Cyprus en be
keerde daar vele mensen tot het christendom. Niet ieder
een was daarvan gediend, wat hem in 62 na Christus op
dood door steniging kwam te staan. Een brief die de ge
schiedenis is ingegaan als apocriefe Handelingen van Bar
nabas, bleek later niet van zijn hand te zijn. Die dateert uit
de vijfde eeuw.
Ex-bestuurslid AMB studentenpastor
amsterdam/haarlem Trees Versteegen, voormalig bestuurslid
van de vernieuwingsgezinde Acht Mei Beweging (AMB), is be
noemd tot rooms-katholiek studentenpastor in Amsterdam. De
pastoraal werkster is de eerste vrouw die in de hoofdstad in het
rk-studentenpastoraat werkt. Versteegen kwam in 1994 in het
nieuws, nadat kardinaal Simonis haar een functie als pastoraal
werkster in het aartsbisdom Utrecht had geweigerd, omdat zij
in het AMB-bestuur zat. Inmiddels heeft ze geen formele func
tie meer in de koepelorganisatie van vernieuwingsgezinde groe
pen. Haar verleden was voor waarnemend bisschop Punt van
Haarlem blijkbaar geen belemmering om haar in Amsterdam te
benoemen, constateert ze. ,,De zaken lijken nu minder scherp
te liggen dan een aantal jaren geleden. Het huidige klimaat laat
toe dat ik hier kan werken."
Veldman coördinator Missieraad
den bosch De theoloog John Veldman treedt op 1 juli aan als
coördinator van de Nederlandse Missieraad (NMR). Hij zal me
de richting moeten geven aan de ontwikkeling van de 'missio
naire identiteit' van de Rooms-Katholieke Kerk in Nederland.
Veldman was ruim twintig jaar bedrijfspastor in Arnhem en
omstreken. De NMR, een platform van rk-organisaties op het
gebied van missie en ontwikkelingssamenwerking, heeft na ja
ren van interne onenigheid een nieuwe start gemaakt. De bis
schoppen en het NMR-bestuur en veel missieraden in de bis
dommen verschilden van mening over het doel van het missie
werk. De bisschoppen legden de nadruk op evangelisatie en
kerkopbouw in de Derde Wereld, terwijl voor de NMR ontwik
kelingswerk de hoogste prioriteit had.
Paus en patriarch in gebed
DROHiczYNPaus Johannes Paulus II en patriarch Sava Metrop-
oplita van de Pools-Orthodoxe Kerk gingen gisteren samen voor
in een oecumenisch gebed in de Poolse stad Drohiczyn. Het
was een van de hoogtepunten van de zesde dag van het zeven
de pausbezoek aan zijn vaderland. FOTO EPA
De humanist van de 21e eeuw is op
zoek naar 'het goede leven'. Hij of zij is
zorgzaam, open, sociaal actief, matig,
zelfkritisch, bereid tot debat en stelt
zich op als wereldburger. Humanisti
sche organisaties moeten een open
beweging vormen in een 'pluriforme
en dynamische samenleving' zonder
vaste kaders en met vluchtige sociale
verbanden.
Dat staat in de nota het Humanis
tisch Perspectief, kortweg HP21, waar
van de leden van het Humanistisch
Verbond (HV) zaterdag in Utrecht het
tweede deel bespreken. Dat deel bevat
een concrete uitwerking van het eerste
gedeelte, een bundel essays van hu
manistisch geïnspireerde denkers. Op
basis van '21 stellingen voor de 21-ste
eeuw' willen de humanisten met el
kaar het debat over de toekomst aan
gaan.
In het slotwoord van de bundel
sommen de auteurs de kenmerken van
humanistische levenshouding voor de
21-ste eeuw op. Volgens de essayisten
staan respect, tolerantie, gelijkwaar
digheid en menselijke waardigheid
daarin centraal. Een rechtgeaarde hu
manist zoekt bovendien een balans
tussen vrijheid en betrokkenheid, valt
niet terug op hogere machten, structu
ren of staten en neemt zelf verant
woordelijkheid.
De stellingen hebben betrekking op
economie, vrede en geweld, culturele
diversiteit, milieu, opvoeding en on
derwijs en zorg. In het hoofdstuk over
milieu wordt gepleit voor een duurza
me levensstijl, waarin het goede leven
kansen krijgt. „Mensen gaan minder
werken en meer genieten. We laten
klassieke levenskunsten herleven."
Omdat de kwaliteit van het leven voor
op staat, heeft ieder mens recht op eu
thanasie, vinden de humanisten.
Enkele concrete voorstellen van het
Humanistisch Verbond zijn het invoe
ren van het basisinkomen en het in
stellen van ethische toetsingscommis
sies in bedrijven. Over waarden en
normen moet permanent een debat
worden gevoerd. 'Sociaal-ethische ori
ëntatie' en pluriforme levensbeschou
welijke vorming behoren op alle scho
len tot het lespakket. Om ouders bij de
opvoeding te ondersteunen richt de
overheid adviesbureaus op. Zorgverlof
en sociale zorgplicht als s
len worden gemeengoed.
De tekst verwoordt niet I
punt van het bestuur of de
het HV. Het document is de
„een open dialoog, voor e«
debat over de toekomst",
voorzitter Liesbeth Mulder,
fantaseren, beschouwen e
gen", geeft volgens haar kr(
is de kracht die daarvan ui
ons doet uitstijgen boven di
heid over datgene wat wei
mensheid tot nu toe van
hebben."
Voorgan
ger in de
Vrijzinnige
Geloofsge
meen
schap
NPB te
Bloemen-
daal, L.D. Oosterveld
(1928) is een WD'er
van het eerste uur:
overtuigd liberaal,
trouw partijlid, voor
malig bestuurslid,
promotor van de des
tijds nog jonge Hans
Wiegel, en medeop
richter en ex-eindre-
dacteur van het VVD-
-kaderblad 'Liberaal
Reveil'. Daarnaast ver
keert hij ook al jaren
in de links georiën
teerde kringen van de
warme
relatie
hebben
koesteren met new
age. Deze schijnbare
tegenstelling is bij na
der inzien toch niet
vreemd, want de libe
ralen zijn van oudsher
op kerkelijk gebeid
verwant met de vrij
zinnigen. Als rechtge
aard liberaal gelooft
hij in ruimdenkend
heid, iets dat ook naar
voren komt in de NPB,
waar mensen van vrij
wel alle gezindten bij
eenkomen.
Voorganger L.D. Oosterveld van de NPB: „Als mensen geen behoefte meer hebben aan onze gemeenschap sluiten v
ONNO VAN 'T KLOOSTER
Ik ben jarenlang boekhouder en later
voorzitter van de Kerkenraad ge-
weest vanuit de Remonstrantse ge-
meente in Alkmaar. We waren toen
al bezig met verschillende gemeen
ten samen diensten voor te bereiden. Vandaar
dat ik de behoefte kreeg iets meer te weten over
de Bijbel. Er waren in die periode verschillende
vacatures voor predikanten, en daarom zag ik
toevallig dat de Protestantenbond een opleiding
had, waarbij ook aan het Nieuwe en Oude Testa
ment aandacht werd besteed. Die opleiding ben
ik, nu een kleine vijftien jaar geleden, gaan vol
gen. Met het oogmerk alleen die groep over de
Bijbel te doen, want het was een complete voor
gangersopleiding.
De studie was zo leuk, dat ik uiteindelijk maar de
hele opleiding heb gedaan, inclusief een stage bij
de Nederlandse Protestanten Bond in Bloemen-
daal. Dat was voor mij -op z'n Nederlands ge
zegd - een 'oogopener'. Hoewel de remonstran
ten, waartoe ik behoorde, het wel in naam zijn,
vind ik ze niet echt vrijzinnig. In de NPB ontmoet
je talloze mensen die ook openstaan voor bij
voorbeeld new age, het boeddhisme enzovoort.
Je komt van alles tegen: ex-katholieken, -gere
formeerden, -lutheranen, -remonstranten, -her
vormden, en mensen die 'niks' zijn. Het is een
soort kleine oecumene. Dat trok mij erg aan.
Daarom ben ik overgegaan van de remonstran
ten naar de NPB, die tegenwoordig voluit Vrijzin
nige Geloofsgemeenschap NPB heet. En zo ben
ik uiteindelijk voorganger geworden in Bloemen-
daal. Voorganger is nooit mijn hoofdberoep ge
weest. Na de HBS wilde ik theologie studeren.
Maai' mijn vader vond dat niet zo geslaagd, want
dat betaalde slecht. Dus ben ik economie gaan
doen en uiteindelijk, net als mijn vader, register
accountant geworden. Als je wat ouder bent
komt die religieuze belangstelling dan toch weer
boven. Voor mij is het geloof op zichzelf mis
schien niet zo belangrijk. Maar wel dat je bij je
werk en leven toch een een religieuze en filosofi
sche achtergrond hebt, waaruit je kunt putten.
De religieuze houding speelt altijd een rol, niet
alleen in de kerk maar ook tegenover klanten en
de assistenten op kantoor. Na mijn pensionering
ben ik doorgegaan met het religieuze pastoraat.
Maar ik zeg wel eens, dat ik voor die tijd in het fi
nanciële pastoraat zat. Financiën kun je het 'slijk
der aarde' noemen, voor heel veel mensen is het
toch verschrikkelijk belangrijk. Het raakt hun he
le bestaansgrond.
Doordat ik als registeraccountant werkte ben ik,
voor wat betreft het geld nooit afhankelijk ge
weest van mijn politieke en kerkelijke activitei
ten. Paulus verdiende ook zijn geld met het we
ven van tenten en niet met zijn prediking. Daar
om spreekt die figuur mij zo aan. Niet zozeer
omwille van zijn theologie, maar omdat hij onaf
hankelijk was van de gunsten van zijn toehoor
ders. Hij kon zeggen wat hij wilde, of het de men
sen nu uitkwam of niet.
Ik kom uit een vrijzinnig gezin. Oorspronkelijk
waren mijn ouders lid van de Vrije Gemeente in
Amsterdam. Op een gegeven moment zijn ze
overgegaan naar de remonstranten. Dat was in
de tijd dat mijn broer en ik naar de voordrachten
gingen van Jet Modderman, in vrijzinnige krin
gen toentertijd een bekende naam. Mijn ouders
gingen ook wel eens mee. Bovendien waren veel
vrienden en kennissen van mijn ouders remon
strants. Zo is 't gekomen. In de vooroorlogse pe
riode moest je nog ergens bij horen. En ze heb
ben zich nooit tot de grote kerken aangetrokken
gevoeld.
Geloof speelde wel een rol in ons dagelijks leven
- er werd voorgelezen uit de kinderbijbel, en na
tuurlijk werd het in relatie gebracht met de mo
raal van het leven, eerlijk zijn, en dergelijke -
maar het had geen dominante rol. Mijn religieu
ze belangstelling werd pas echt gewekt toen ik
betrokken raakte bij de Vrijzinnig Christelijke
Jeugd Centrale (VCJC). Een enthousiaste en grote
groep jongeren die een beetje doet denken aan
de padvinderij, maar dan zonder al dat touwen
knopen. Wel organiseerden ze zomerkampen:
een week of tien dagen met z'n allen op de hei
rond het kampvuur. We voerden dan gesprekken
over allerlei religieuze en politieke onderwerpen.
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met vrijdag.
Noorwegen:
In het zuidoosten veel bewolking
en regenachtig. Elders bijna
overal droog en geregeld zon.
Maxima tussen 13 en 18 graden,
in het zuidwesten lokaal 20 gra
den.
Zweden:
Vooral in het zuiden een aantal
fikse buien, ook met onweer. Op
andere plaatsen overwegend
droog en zonnige perioden. Mid-
dagtemperatuur uiteenlopend
van 17 tot 25 graden.
Denemarken:
Af en toe zon en enkele regen- of
onweersbuien. Middagtempera-
tuur ongeveer 18 graden.
Engeland, Schotland, Wales en
Ierland:
Zonnige perioden en vooral in
het oosten kans op een bui, mo
gelijk met onweer. Middagtem-
peratuur van 13 graden in
Noord-Schotland tot 20 in de
omgeving van Londen.
België en Luxemburg:
Hier en daar zon en mogelijk een
bui. Maxima omstreeks 18 gra
den.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Geregeld zon en vrijwel overal
droog. Maxima rond 20 graden.
Portugal:
Bijna overal zonnig. Maxima
rond 30 graden, langs de west
kust lokaal minder warm.
Madeira:
Afwisselend zon en wolken en
droog. Maxima ongeveer 23 gra
den.
Spanje:
Veel zon. maar langs de Golf van
Biskaje plaatselijk hardnekkige
wolkenvelden. Vrijwel overal
droog. Maxima langs de Golf van
Biskaje rond 20 graden. Elders
uiteenlopend van 25 graden aan
zee tot tussen 28 en 33 graden
landinwaarts.
Canarische Eilanden:
Zonnig, maar vooral aan de
noordzijde van de eilanden ook
wolkenvelden. Lokaal veel wind
en maxima tussen 22 en 28 gra
den.
Marokko:
Westkust: veel zon maar vooral in
het zuiden ook plaatselijk hard
nekkige wolkenvelden. Maxima
op de stranden rond 22 graden,
landinwaarts veel warmer.
Tunesië:
Zonnig. In het noorden soms ook
wolken en morgen mogelijk een
bui. Middagtemperatuur van 28
graden vlak aan de noordkust tot
43 plaatselijk in het zuiden.
Zuid-Frankrijk:
Flinke zonnige perioden en lo
kaal kans op een onweersbuien,
met name in de Alpen. Maxima
omstreeks 23 graden.
Mallorca en Ibiza:
Veel zon bij maxima van onge
veer 27 graden.
Italië:
Flink wat zon en vooral in de ber
gen kans op onweer. Maxima van
25 graden in het noorden tot
ruim 30 in het zuiden.
Corsica en Sardinië:
Flinke zonnige perioden, maar
eerst misschien nog een bui.
Middagtemperatuur tussen 24
en 29 graden.
Malta:
Flinke zonnige perioden en
droog. Maxima omstreeks 30
graden.
Griekenland en Kreta:
Vrij zonnig. Later in het noorden
ZATERDAG 12 JUNI 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 05.20 Zon onder 21.58
Maan op 04 45 Maan onder20.09
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 02.57 15.26 02.30 14.59
Laag 10.44 23.35 10.25 23.16
Weerrapporten 11 juni 08 uur:
station weer wind temp neersl
Amsterdam regen w4 18 11 1.0
De Bilt motregen wnw2 19 10 0.6
Deelen regen w3 10 0.2
Eelde regen zzw4 16 10 0.6
20 8 0.1
14 10 1.0
18 11 1.0
20 9 0.1
18 11 1.0
20 10 0.1
12 8 0.1
34 22 0.0
24 17 0.0
20 14 3.0
26 17 0.0
21 13 0.0
Brussel regenbui wzw 2 10 01
Cyprus onbew. n 1 29 20 00
Dublin zwaar bew. w3 15 8 0.1
Frankfurt half bew. wnw2 20 13 0.0
Genève onbew. w.s.O 16 11 11.0
Helsinki licht bew. w3 22 14 - 0.0
Innsbruck regen ver. 1 23 13 10.0
misschien onweer. Maxima on
geveer 30 graden, op de eilan
den in de Egeische Zee iets la
ger.
Turkije en Cyprus:
Veel zon. Landinwaarts kans op
enkele onweersbuien. Maxima
ongeveer 28 graden.
Duitsland:
Zonnige perioden. Vooral van
daag in het zuiden en oosten en-
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen
Las Palmas
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
half bew.
half bew.
licht bew.
onbew.
zwaar bew,
half bew
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Boedapest
Bordeaux
hall bew
motregen
Stockholm
Warschau
Zurich
Bangkok
Buenos Aires
Casablanca
Johannesburg
Los Angeles
New Orleans
New York
Tel Aviv
Tokyo
hall bew.
onbew.
half bew
14 9 0.0
23 19 0 0
28 16 0.0
17 14 15.0
18 12 0.0
19 10 0.0
12 0.0
23 16 0.0
28 12 0.0
31 22 0.0
30 16 0.0
17 12 11,0
23 17 2.0
15 11 50
17 11 0.0
22 13 0.1
33 19 0.0
0.0
16 7 0.0
19 14 0.0
23 13 0.0
17 12 11.0
32 25 24.0
14 3 0.3
25 18 0 0
22 3 0.0
18 15 0.0
28 23 31.0
21 16 0.0
29 21 0.0
26 21 0.0
26 18 0.0
24 20 0.0
17 10 0.1
kele forse regen- en onweersbui
en. Maxima van 17 graden in het
noordwesten tot 23 in het zuid
oosten.
Zwitserland:
Vooral in het oosten en zuiden
enkele regen- of onweersbuien.
Naar het noordwesten toe droger
en meer zon. Maxima rond 20
graden, bij Locarno ongeveer 24.
half bew.
licht bew.
In die tijd, zo vlak na de Tweede Wen
werd daar hevig over gediscussieerd. D
een enorme indruk op mij.
Gedurende die jaren raakte ik ook geïnl
in de politiek. Die VCJC was nogal 'rood
nelijk hoorde het bij mij leeftijd om mij
tegen af te zetten. Ook later, zo rond
dententijd, toen ik te oud werd voor
bleef die interesse. Ik ben lid gewordt
Partij van de Vrijheid van Stikker, D. 1
die later samenging met
PVDA-fractievoorzitter P.J. Oud. Daai
WD ontstaan. Ik heb met een groepje
nog de JOVD, de jongerenorganisatii
WD, opgericht. En eind jaren vijftig ot
derblad 'Liberaal Reveil'. Zo heb ik du
ontstaansgeschiedenis van JOVD en VY
maakt.
Het was ook de bloeitijd van NPB's. Nu
tamelijk vergrijsde gemeenschap. Ik
daar niet druk om. Dat streven naar n
den hoeft van mij niet zo. Ik ben niet
tisch. Er zijn ook NPB afdelingen die
doende jongeren trekken. Maar als
mensen geen behoefte meer hebben
aan onze gemeenschap sluiten we
gewoon de deuren. Dan komt er
vanzelf wel weer een andere spiritu
ele ontwikkeling. We zijn nu een
maal geen evangelisten.
L O F O
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
bewolkt
onweer
V warmtefront
fifü
regen
sneeuw
V koufront
,32:.
opklaringen
lagedruk
mist
windrichting
/Y hogedruk
zonnig
19 temperatuur
mnn luchtdruk in
0 hecto pascal
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voornabezorging
Ma. t/m/vr. 18 00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
F Blok, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W F Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties: 071 - 5323 505
Familieberichten: 023- 531?
023- 5320 216
Redactie: 071- 5321 921
Hoofdredactie. 071- 531592
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag va
071-5356 230
RUBRIEKSADVERTEK
Maandag t/m vrijdag va
071- 5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
het automatisch afschrijven van NS
betaling.
VERZENDING PER POS
Voor abonnementen die per post|l Ul
worden verzonden geldt een toesb C
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CAS!'
Voor mensen die moeilijk lezen,
hebben of blind zijn (of een and 1
leeshandicap hebben), is een sar .F
van het regionale nieuws uit he:
Dagblad op geluidscassette bes?
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lect-
Oostenrijk:
Half tot zwaar bewolkt en van
tijd tot tijd regen- en onweers
buien. Middagtemperatuur rond
20 graden.
Polen:
Een aantal (soms zware) regen-
of onweersbuien. Nu en dan ook
zon. Middagtemperatuur om
streeks 24 graden.
Tsjechië en Slowakije:
Zonnige perioden maar ook en
kele regen- of onweersbuien.
Maxima uiteenlopend van 19 tot
29 graden.
Hongarije:
Perioden met zon maar buien,
vaak met onweer. Maxima iets
dalend tot omstreeks 24 graden.
N H U I
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonde
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111