Nieuw
betaalmiddel.
Reisbureaus
in actie tegen
sekstoerisme
Binnenland
Verrassing in Emmen
Ook dioxine-fouten leiden tot paarse excuses
Bijlmermeer in ban
van dioxine-ringslang
e Postbank. Van 15 miljoen mensen.
Afgedankt personeel
doet geen overwerk
RDAG 10 JUNI 1999
ANP Algemeen Nederlands Persbure
erde Pers Diensten
netpagina CBL druk bezocht
jdam Grote aantallen mensen hebben gisteren de in-
agina's van het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel
om de lijst met ruim vijfhonderd verdachte producten
tlegen. Volgens een woordvoerder van het CBL werden
ua's rond het middaguur bezocht door 10.000 mensen
uut. Volgens voorlopige gegevens is in Nederland nog
der een website zo massaal bezocht.
J kades door Belgische boeren
i gj<_» Boze Belgische boeren zijn vanmorgen voor de
keer blokkade-acties begonnen. Bij de grensovergang
ink op de A16, Rotterdam-Antwerpen werd de blokkade
rart over tien opgeheven. Overgangen bij Turnhout en
cem en Doornik, waar Frankrijk grenst aan Vlaanderen,
Jaarna nog afgegrendeld. De boeren hielden vrachtwa
gen die België in wilden. Er ontstonden lange files. Gis-
lageli d blokkeerden de boeren ook enkele uren grensovergan
gen oi Hazeldonk, Stein en op de A67 tussen Eindhoven en
-tenj; ut. Met hun actie willen zij voorkomen dat Nederlandse
;n artikelen naar België brengen die daar door het dioxi-
P ndaal niet meer mogen worden verkocht.
dar
)0 jc
l zesi
jw dood door brand
)feet,
m 17| AM_! Een 93-jarige Rotterdamse vrouw is vannacht over-
f an brandwonden. De vrouw raakte 's avonds ernstig ge-
1111 ij een brand in haar woning. De vrouw werd in kritieke
mdst d naar het Brandwondencentrum van het Zuiderzieken-
ald D bracht waar ze overleed. Een 35-jarige man die bij de bu-
het slachtoffer aan het werk was, haalde haar uit haar
nde benedenwoning. Hij liep lichte brandwonden op
IUVV® arm. De brandweer vermoedt dat de brand is veroor-
Dor een pan die vlam vatte.
der doden door geweld
iam Het aantal doden door geweld in Amsterdam is de
rijf maanden van dit jaar sterk gedaald ten opzichte van
ande jaren. Vorig jaar waren rond deze tijd al twintig
op gewelddadige wijze om het leven gekomen. Dit jaar
vegei er ne8en' ^dus politiewoordvoerder Wilting. Als deze
138g ich verder doorzet, kan dat dit jaar leiden tot een belang-
Me be 'in§ van ^et aanta^ geweldsslachtoffers. Het aantal men-
an iu- 'n hoofdstad door moord of doodslag om het leven is
zaak en' schommelt de laatste jaren tussen de 45 (in 1996) en
sderl;
dinai J
Depute nieuwe kenteken
kant,
j de
Minister Netelenbos van verkeer en waterstaat heeft
conin het eerste nieuwe kenteken uitgereikt met de combina-
op cijfers, twee letters, twee letters. De serie met twee let-
ciaal' ee 'etters en hvee cijfers is uitgeput. De nieuwe num-
Aj]er at is: 01-DB-BB. Netelenbos heeft die verstrekt aan de
huis!1 SVG-Groep, een instelling voor zorg- en dienstverlening
leml!nsen met een handicap,
a bre
detfng LI Al maakt meeste herrie
mei Li Een Boeing 747 van het Israëlische El Al was de groot-
ïet gj. aaimaker rond Schiphol in het eerste kwartaal van dit
a Da, uit Tel Aviv afkomstige vrachtjumbo landde op 28 janu-
chriil de Aalsmeerbaan. Een geluidmeetpost in Aalsmeer regi-
0e daarbij het kwartaal-record van 98,6 decibel. Het toe-
anai °8in opdracht van het Israëlische Cargo Airlines. Maar
y voe :ht Boeings-747 eindigden in de top tien van herriema-
j'g re(j :hiphol schrijft dit toe aan het succes bij het weren van
on ste generatie vliegtuigen. Door beperkingen en hogere
itdae >starieven doen nauwelijks nog lawaaiige toestellen van
junj :he makelij de luchthaven aan.
mis" erstand in top-drie deze eeuw
i De al maandenlang voortdurende hogere waterstand
aotis Sr016 "vieren staat in de top-drie van deze eeuw. Alleen
nsen i en 1970 was er een langere aangesloten periode van on-
[UjSÏ ipen uiterwaarden langs Rijn, Waal en IJssel. Over de he-
'rïgu v gerekend staat de Rijn bij Lobiüi slechts vijftien procent
e tijd hoger dan elf meter boven NAP, het moment waarop
lt|t 2 aterstaat spreekt van hoge waterstanden. In de winter
VOO[ 93 op 1994, de eerste keer dat er dijkdoorbraken dreig-
tonden de uiterwaarden in een halfjaar tijd 113 dagen
water maar niet in een aaneengesloten periode, sbureau
eeft gemaakt. Volgens een woordvoerder van Rijkswater-
taan de uiterwaarden Sinds februari van dit jaar - toen het
water van de enorme sneeuwval in de Alpen naar Neder-
wam - al 81 dagen onder water. Daarnaast was er in no-
'11 :r en december vorig jaar extreem vroeg hoogwater, zodat
1 ike is van langdurig hoge waterstanden.
Speciale training reisleiders
De Nederlandse reisorganisaties willen het sekstoeristen
moeilijker maken om misbruik te maken van kinderen in
het buitenland. De grootste touroperator Travelunie gaat
driehonderd reisleiders in landen als Sri Lanka en de Fil-
lipijnen een instructie geven om sekstoeristen te leren
herkennen.
Ecpat heeft al trainingsmate
riaal waardoor reisoperators
hun steentje kunnen bijdragen
aan de bestrijding van sekstoe
risme. Reisleiders moeten op de
hoogte zijn van het probleem
en ernaar weten te handelen.
Reizigers dienen voorgelicht te
worden als op een reisbestem-
ming seks met kinderen kan
worden aangeboden. Als de
reisleider een toerist betrapt op
strafbaar gedrag moet hij de
Nederlandse of de plaatselijke
justitie inlichten.
De reisorganisaties geven met
hun instructie gehoor aan de
wens van de Nederlandse be
volking om sekstoerisme aan te
pakken. Onderzoek in 1998
wees uit dat 92 procent van de
bevolking sektoerisme veraf
schuwt.
Volgens een woordvoerder van
de Travelunie, waarin onder
meer Arke en Holland Interna
tional participeren, is het nog
niet duidelijk hoe de instructie
er precies uit gaat zien. De reis-
gigant werkt samen met de ho
geschool voor toerisme in Bre
da en Ecpat Nederland aan
praktische invulling. De Breda
se hogeschool rondt binnen
kort een studie naar sekstoeris
me in Nederland af.
Ecpat Nederland is onderdeel
van de Internationale Coalitie
tegen Commerciële Uitbuiting
van Kinderen. Een woordvoer
der van de Nederlandse afde
ling prijst het initiatief, maar
zegt dat de reisorganisaties eer
der met maatregelen hadden
kunnen komen.
emmen Het Noorderdierenpark in Emmen is een jong nijlpaardje rijker. De geboorte van de kleine Balenga kwam gisternacht nog als een verras
sing. Moeder Suzy wilde 's avonds niet met de andere dieren naar het nachtverblijf en werd daarom buiten gelaten. Tot verbazing van het dieren-
tuinpersoneel dobberde ze de volgende dag samen met haar kersverse nakomeling in het water. Vijfjaar geleden werd voor het laatst een nijl
paardje in Emmen geboren, Emiel, de vader van Balenga. foto anp jan anninca
Onderzoek in augustus afgerond
amsterdam gpd
Niet alleen België, maar ook
de Bijlmer is in de ban van
dioxine. In de Bijlmerweide is
een door dioxine vergiftigde
ringslang aangetroffen. De
slang, die zich al sinds febru
ari in het laboratorium van
de Universiteit van Amster
dam bevindt, heeft een drie
keer zo hoog dioxinegehalte
als een normale slang. De ge
meente Amsterdam heeft gis
teren 75,000 gulden beschik
baar gesteld voor een onder
zoek naar mogelijke dioxine-
verontreiniging in de Bijlmer.
Op zeven plaatsen in Am
sterdam-Zuidoost, waaron
der ook het gebied waar in
oktober 1992 het El Al-vlieg-
tuig neerstortte, worden
prooien van de ringslang ge
vangen. De onderzoekers kij
ken of kikkers, padden en wa
tersalamanders een abnor
male hoeveelheid dioxine be
vatten. Verwacht wordt dat
het onderzoek in augustus
wordt afgerond.
De vergiftiging van de ring
slang uit de Bijlmer kwam tij
dens een geheel andere zaak
aan het licht. Voor het onder
zoek naar de ernstig vervuilde
Diemerzeedijk ten oosten van
Amsterdam, werden ringslan
gen uit dit gebied onderzocht
op dioxine. De slang uit de
Bijlmer maakte op het labo
ratorium onderdeel uit van
de 'controlegroep'. Toen
bleek dat bij deze slang het
dioxinegehalte drie keer zo
hoog was, is bij de gemeente
Amsterdam aangedrongen op
een nader onderzoek naar di
oxine-verontreiniging in de
Bijlmer.
Met de Girofoon kunt u nu ook
telefonisch betalen van Giro naar bank.
bankzaken regelen doet u voortaan in een handomdraai. Met de verwerking maakt uw betaalgemak compleet. Meer weten? Bel gratis 0800-0400,
n van de Postbank. Daarmee kunt u nu ook naar bankrekeningen kijk op www.postbank.nl of loop
Dat kan met elke telefoon. Op elk moment van de dag. En de snelle binnen bij het postkantoor. POSTBANK
den haag maurice wilbrink
De sorry-democratie van Paars
schrijft met de gifkippenaffaire
weer een nieuw hoofdstuk.
Twee bewindslieden, minister
Borst van volksgezondheid en
staatssecretaris Faber van land
bouw, geven toe dat ze de di
oxinekwestie slecht hebben be
oordeeld en dat ze te laat heb
ben gereageerd. Het spijt hen,
staatssecretaris Faber doet zelfs
al een week aan publieke zelf
kastijding, maar nu gaan ze
over tot de orde van de dag.
De gebeurtenissen van de afge
lopen dagen onthullen weer
hoeveel moeite de overheid
heeft met een van haar kernta
ken, de bescherming van de
consumenten tegen onveilig
voedsel. Vorige week ontstond
al het beeld van ambtelijke or
ganisaties die weken voorbij lie
ten gaan, voordat een dioxine
melding tot maatregelen leidde.
Allengs wordt dat beeld precie
zer.
Het onderzoeksbureau Rikilt in
Wageningen, geschokt door de
vondst van hoge dioxinegehal
ten in Belgische kip, alarmeert
al op 29 april het ministerie van
landbouw. Een beleidsmede
werker hoort het aan en men
laat acht dagen verstrijken.
Staatssecretaris Faber heeft
daar begrip voor: het is een ver
trouwelijke tip, de opdrachtge
ver van het Rikilt-onderzoek
moet geheim blijven. Faber,
gisteren:Je kunt niet veel met
informatie, waarvan men zegt:
dit is geheim." Minister Borst,
terugkijkend, is het daarmee
oneens: „Ook al is de informa
tie nog zo geheim, de bewinds
lieden moeten vertrouwelijk ge
ïnformeerd worden."
Ook in de weken daarna, als de
informatie wel doordruppelt in
Supermarkten
studeren op
schadeclaims
zaandam anp
Supermarkten zijn niet van
plan de schade ais gevolg van
de dioxine-affaire zelf te dra
gen. Zowel Laurus (moeder van
onder meer Edah, Super de
Boer, Basismarkt en Konmar)
als Albert Heijn zeggen te stu
deren op schadeclaims.
Winkeliers moesten gister
morgen in allerijl tientallen
producten van de schappen ha
len. Het Centraal Bureau Le
vensmiddelenhandel had een
lijst samengesteld van spullen
waarvan niet met honderd pro
cent zekerheid kan worden
vastgesteld dat ze vrij van dioxi
ne zijn.
Laurus kan nog niet zeggen
hoe groot de schade is. „Als het
lang duurt voor er duidelijkheid
komt en de producten raken
over de datum, dan is er duide
lijk derving. Anders valt het
mee", aldus een woordvoerder.
Ook Albert Heijn weet nog
niets. „Ik heb binnen ons be
drijf eens rondgevraagd en de
schade komt waarschijnlijk in
de miljoenen", aldus de woord
voerder. De supermarktketens
zeggen dat voor de consumen
ten voldoende keuze overblijft.
Staatssecretaris Faber tijdens het debat
de beide ministeries, reageren
ambtenaren traag en terughou
dend. De bewindslieden wor
den lang onkundig gehouden
van de dan bekende feiten en
pas op 2 juni begint het kabinet
het publiek te waarschuwen.
De eerste Belgische kip- en ei-
producten verdwijnen hier uit
de schappen. Drie dagen later
geven Faber en Borst een warri
ge persconferentie die de onze
kerheid bij de consument weg
moet nemen. De bewindslieden
stellen vast dat alleen 'een par
tijtje soepkippen' met te veel
dioxine op de Nederlandse
markt is gekomen. Maar die
kippen zijn grotendeels al op
gegeten, dus dat verandert niets
meer aan de zaak, vinden Borst
en Faber.
Borst relativeert dan ook de on
rust rond de dioxinekwestie on
der verwijzing naar de 'beperk
te' gezondheidsrisico's. Dat
doet ze gisteren weer: „Als je
een aantal maanden lang elke
dag een halve kip eet, zijn er
nog geen risico's." Maar zwan
gere vrouwen raadt ze con
sumptie van kip nu met klem
af. GroenLinks-Kamerlid Vos:
„Waarom heeft u dat advies
niet half mei al gegeven?"
Volgens Borst komt er bij haar
ambtenaren maar liefst twee
keer per week een noodmel
ding binnen, afkomstig van het
Rapid Alert System van de Euro
pese Unie. Dan moet altijd de
afweging worden gemaakt tus
sen onnodig paniek zaaien en
tijdig waarschuwen, aldus de
minister.
Borst en Faber zoeken de op
lossing nu in een bureaucrati
sche maatregel. Er komt een
nieuw beoordelingsbureau dat
namens Landbouw en Volksge
zondheid signalen moet oppik
ken over mogelijke verontreini
ging in de keten van de voed
selproductie. Deze informatie
wordt gewogen en er komt een
advies of de minister moet in-
deventer-den haag gpd
De directie van vleeswarenfa-
briek Stegeman in Deventer
klaagt over een dreigende
miljoenenstrop omdat het
personeel weigert over te
werken om de gevolgen van
de dioxine-affaire op te van
gen. Stegeman kondigde on
langs juist het ontslag van
vijftig werknemers aan, nota
bene omdat er productie
naar België wordt verplaatst.
De betrokken werknemers
zien nu kans de directie 'te
rug te pakken'.
Op de lijst van eventueel
besmette producten die het
Centraal Bureau Levensmid
delenhandel (CBL) heeft sa
mengesteld, staan ongeveer
honderd producten van het
zusterbedrijf van Stegeman
uit België. Die moeten uit de
schappen van de supermark
ten worden gehaald. Om het
tekort te compenseren zou de
Nederlandse vestiging meer
kunnen leveren. Maar dat
feest lijkt nu niet op te gaan.
Stegemandirecteur Helder
kan zich de gevoelens van de
werknemers wel voorstellen.
„Maar dat neemt niet weg dat
met niet overwerken het be
drijf commercieel een gewel
dige deuk kan oplopen." Ste
geman zet zaterdag een in-
leenploeg in.
Een ander bedrijf dat bij
zondere problemen heeft is
bonbonproducent Leonidas.
Die probeerde aanvankelijk
met certificaten van her
komst de klanten te overtui
gen dat zijn producten in or
de zijn. Maar de beëdigde
verklaringen van een Belgi
sche ambtenaar van de 'eet-
wareninspectie', ene Ivan De-
praetere te Brussel lijken eer
der averechts te werken. Uit-
eindelijkTteeft Leonidas maar
besloten alle veertig winkels
in Nederland tot zaterdag te
sluiten.
Leonidas-directeur Min:
„Het vertrouwen in ons pro
duct is beschadigd. Daar is
niet tegen op te boksen. Ook
in België zijn al onze twee
honderd vestigingen gesloten
en is de productie in onze fa
briek tot nader order ge
staakt. Wij kunnen wel met
certificaten gaan zwaaien,
maar geen mens gelooft ons
grijpen.
Daarnaast heeft Borst, die al vijf
jaar leiding geeft aan haar mi
nisterie, nu eindelijk aan haar
ambtenaren opgedragen dat in
formatie over mogelijke voed-
selverontreiniging meteen moet
worden doorgegeven naar de
ambtelijke top, en vervolgens
naar de minister. In de dioxine
affaire duurde het liefst acht
tien dagen voordat Borst op de
hoogte werd gebracht.
Dat de overheid door ambtelij
ke traagheid zo laat heeft gerea
geerd op een dioxine-alarm,
betekent dat er 'willens en we
tens risico's zijn genomen met
de volksgezondheid', zegt WD-
Kamerlid Oplaat. De vaststel
ling achteraf van minister Borst
dat als het gaat om de volksge
zondheid, er niet alleen ratio
nele afwegingen aan de orde
zijn, maar ook emotionele, doet
sterk denken aan de afwikkeling
van de Bijlmerramp.
Ook in de lange Bijlmernasleep
werd op het ministerie van
volksgezondheid jarenlang uit
sluitend rationeel gereageerd:
er stond niet medisch vast dat
lichamelijke klachten werden
veroorzaakt door de ramp, dus
de overheid hoefde verder niets
te ondernemen. Pas in een zeer
laat stadium begon Borst te er
kennen dat emotioneel-psy-
chologische elementen ook een
belangrijke rol spelen. En pas
onder druk van de publieke
opinie begon ze te reageren, net
als nu bij de dioxine-affaire.
Eenmaal onder zware politieke
pressie gekomen, wordt er be
terschap beloofd. De paarse
partijen in de Tweede Kamer,
die hiermee genoegen namen
in het Bijlmerdebat onder het
motto 'eens maar nooit meer',
laten het nu wederom passé-
Geen onderzoek
Nederlandse
toeleveranciers
rüswük» anp
Het openbaar ministerie heeft
nog geen plannen voor straf
rechterlijk onderzoek bij de Ne
derlandse toeleveranciers van
de Belgische vetsmelter Verkest.
Die hebben het Vlaamse bedrijf
mogelijk verontreinigde grond
stoffen geleverd. Het OM wacht
eerst af wat monsters uitwijzen
die bij de drie bedrijven zijn ge
nomen.
De Algemene Inspectiedienst
(AID) heeft de afgelopen dagen
zeven smokkelaars aangehou
den die zich niet hielden aan
het importverbod op Belgische
vee, vlees en zuivel. Sinds de af
kondiging van het verbod afge
lopen vrijdag zijn totaal veer
tien processen-verbaal uitge
schreven. Belgische boeren zijn
gisteravond een blokkade be
gonnen bij drie grensovergan
gen.
Eén op de drie consumenten
heeft langzamerhand ook min
der vertrouwen in producten
van Nederlandse bodem. Eén
op de zes huishoudens koopt
voorlopig geen Belgische of Ne
derlandse kip en kipproducten.
Dat blijkt uit een onderzoek van
Trendbox onder ruim 250 be
zoekers van de supermarkt.
