Paus klaagt tijdens mis armoede in Polen aai
'Servische kerken zijn
gevangen in verleden'
'Kinderen van de straat'
kan weer een jaar voomit
<#i
Internetproviders moeten
teksten Hubbard verwijdet
Kerk Samenleving
DONDERDAG 10 JUNI
REDACTIE AAD RIETVElf
VANDAAG
Margarita van Schotland, is één van die heili-
I U gen die nauwelijks buiten haar eigen lands-
JUNI grenzen bekend is. In de elfde eeuw trouwde ze
met de Schotse koning Malcolm III. Dat zou
haar een leven van weelde hebben kunnen bezorgen. Wa
re het niet dat zij het christelijk ideaal van de armoede
koesterde en altijd zeer eenvoudig gekleed ging. Iedere dag
verzamelde zich een menigte nooddruftigen voor de poor
ten van haar koninklijk paleis in Edinburgh, omdat ze er
om bekend stond de armen financieel te steunen en de
zieken te helpen. Een en ander leidde uiteraard, na haar
dood op 16 november 1093, tot een heiligverklaring. Mar
garita wordt op 10 juni vereerd, en door de Schotten ook
nog eens op 16 november.
Hervormde erepenning voor Van Vliet
leidschendam D. van Vliet, scheidend penningmeester van de
Generale Financiële Raad van de Nederlandse Hervormde Kerk,
heeft gisteren de zilveren erepenning van die kerk ontvangen.
De versierselen werden hem uitgereikt door secretaris-generaal
B. Plaisier. Van Vliet was sinds 1979 lid van de GFR. Als pen
ningmeester is hij jarenlang adviseur van de synode geweest.
Bovendien was hij gedurende 31 jaar kerkvoogd en administra
teur van de Hervormde Gemeente Den Haag. De erepenning
werd uitgereikt op de laatste vergadering van de GFR, die bij de
samenvoeging van de arbeidsorganisaties van de drie Samen op
Weg-kerken is opgegegaan in de Raad voor Facilitaire Zaken.
Eerder ontvingen onder anderen dominee C.F. Beyers Naudé
uit Zuid-Afrika, de anglicaanse aartsbisschopJlobert Runcie en
de russisch-orthodoxe patriarch Aleksej de zilveren erepenning.
Goede geesten winnen van kwade
denpasar Balinese vrouwen dragen schalen fruit naar een Hin
doetempel in de stad Denpasar voor het Galungan-feest. Op
Galungan vieren de de hindoe's de overwinning van de goede
op de kwade geesten. Het is het grootste religieuze festival op
het Indonesische eiland. Meer dan negentig procent van de be
volking van Bali is hindoe. foto reuters
Van Soest voorzitter Kerkvoogdijen
Dordrecht G. van Soest uit Ede is benoemd tot voorzitter van
de Vereniging van Kerkvoogdijen in de Nederlandse Hervormde
Kerk. Hij volgt J.A. van Riessen op die deze functie vanaf 1985
heeft bekleed. Van Soest is sinds 1989 eerste onder-voorzitter.
Hij was zeven jaar president-kerkvoogd van de Hervormde Ge
meente in Ede. Momenteel werkt hij bij een adviesbedrijf in
Amersfoort. Daarvoor was hij onder meer voorzitter van het be
stuur van de Christelijke Hogeschool, wethouder en loco-bur
gemeester in zijn woonplaats.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Beroepen: te Maurik, A.C. Veld
huizen, kandidaat te Leerdam.
GEREFORMEERDE KERKEN
(VRIJGEMAAKT)
Aangenomen: naar Noardbur-
gum, E.J. van den Bos, kandidaat
uit Kampen, die bedankte voor
Musselkanaal-Valthermond.
NEDERLANDSE GEREFORMEER
DE KERKEN
Beroepen: te Amersfoort, J. Dek
ker te Nijverdal.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen: te Lelystad, J.S. van
der Net te Apeldoorn.
elk rtr/afp/dpa
Paus Johannes Paulüs II heeft de Polen
gewezen op de slachtoffers van de
economische ontwikkeling in het land.
Zij die van de vrije markteconomie
profiteren, mogen minder fortuinlijke
landgenoten niet in de steek laten,
waarschuwde de rooms-katholieke
kerkleider.
De paus droeg in aanwezigheid van
naar schatting 250.000 gelovigen de
mis op in Elk, een stad in noordoost-
Polen. Het is één van de armste gebie
den van het land, waar de werkloos
heid op zo'n twintig procent ligt.
„Ontwikkeling en economische voor
uitgang mogen nooit ten koste gaan
van mannen en vrouwen en het ver
vullen van hun basisbehoeften in de
weg staan", hield de 79-jarige kerk
vorst de verzamelde pelgrims voor.
De Polen die van de omschakeling
naar het kapitalisme hebben geprofi
teerd, moeten naar de roep om hulp
van de armen luisteren, was de bood
schap van de paus. „Laat ons ernaar
streven die noodkreet te horen. Laat
ons ernaar streven om zo te handelen
en te leven, dat in ons vaderland nie
mand zonder dak boven het hoofd of
brood op tafel is."
Uit Litouwen, Rusland, Wit-Rusland
en de Oekraïne waren duizenden gelo
vigen de grens overgestoken om de
mis in Elk bij te wonen. Onder hen be
vond zich de Litouwse president Val-
das Adamkus. Het is al jaren een grote
wens van de paus om Rusland, Wit-
Rusland en de Oekraïne te bezoeken,
maar door de gespannen rel
orthodoxen en katholieken^
den is daar nog niets van gei
Vandaag houdt de paus el
zo heeft het Vaticaan gemelj
delijk gebruikt hij die rustda
op zijn dertiendaagse reis ij
derland, om dorpen in Mas
zoeken, waar hij in zijn j
kantie is geweest.
De kerken in Servië zouden bij de Kosovo-crisis een be
langrijke rol moeten spelen in het verzoeningsproces.
Maar zij zijn zelf gevangenen van het verleden, consta
teert dominee Bas Plaisier, secretaris-generaal van de
Nederlandse Hervormde Kerk.
den haag gpg
Is er ooit verzoening mogelijk
in Kosovo? Zullen etnische Al
banezen en Serviërs er ooit in
slagen om in vrede als buren
samen te leven? De hervormde
topman dominee Bas Plaisier
hoopt het van harte, maar vree
st dat de herinneringen aan de
verschrikkingen van de oorlog
nog heel lang de Balkan in hun
greep zullen houden. De ge
schiedenis dicteert immers al
eeuwenlang de huidige gang
van zaken op de Balkan.
Onlangs bracht Plaisier met
voorzitter Ruud Huysmans van
de Nederlandse Raad van Ker
ken een bezoek aan Boedapest,
waar hij een driedaags oecume
nisch beraad van kerken over
de Balkancrisis bijwoonde. Die
bijeenkomst was georganiseerd
door de Wereldraad van Kerken
in samenwerking met de Kon-
ferentie van Europese Kerken.
Ook Servische kerkleiders wa-
'onthutsende ontmoeting'. „We
spraken over dezelfde gebeur
tenissen, maar onze uitleg was
totaal verschillend", aldus de
hervormde kerkleider. Vluchte
lingenstromen uit Kosovo, ver
krachting en moord door Servi
sche milities: de Servische kerk
leiders onthielden zich van
commentaar.
„Het was alsof we naar ver
schillende films zaten te kijken.
De Servische kerken benadruk
ten vooral het lijden van het
Servische volk. De bombarde
menten door de NAVO, maar
ook het lijden van weleer. In het
verleden is de Serviërs veel on
recht aangedaan. Ze hebben
eeuwenlang geleden onder het
juk van de islam, dat staat bui
ten kijf, maar dat gegeven voert
nog steeds de boventoon. Ze
zien zichzelf ook nu nog vooral
als slachtoffers."
Een echt gesprek was tijdens
het beraad nauwelijks mogelijk.
De Servisch-orthodoxe kerklei
ders bleven tijdens het beraad
in hun uitspraken dicht bij het
Joegoslavische regeringsstand
punt. Zo hielden ze vol dat de
etnische zuiveringen pas op
gang waren gekomen door de
NAVO-bombardementen, die
zij unaniem veroordeelden.
Verder had in hun ogen de
NAVO de soevereiniteit van Joe
goslavië en het internationale
recht geschonden. Hun opzet
om in het verslag op te nemen,
dat als eerste stap naaï vrede de
NAVO de bombardementen
moest stoppen, lukte niet.
Voor Plaisier is het niet dui
delijk geworden hoe groot de
speelruimte is voor de kerken.
„Ik herinner me dat een jaar of
wat geleden een aantal Ser
visch-orthodoxe kloosters wel
de etnische zuiveringen veroor
deelde. Ik vraag me daarom af
in hoeverre kerkleiders op dit
moment andere standpunten
kunnen huldigen, of dat zij dan
meteen buitenspel staan."
Overigens moet de invloed
van de kerken ook niet over
schat worden. Volgens antro
poloog Ger Duijzings, die on
langs aan de Universiteit van
Amsterdam promoveerde op
een proefschrift over religie en
identiteit in Kosovo, heeft de
Servisch-Orthodoxe Kerk nog
maar weinig invloed op de sa
menleving. Religie is in Servië
'culturele bagage' geworden, al
dus Duijzings. „Serviërs gaan
niet vaak naar de kerk, maar
zien hun orthodoxe identiteit
als essentieel. Datzelfde geldt
eigenlijk voor veel Albanezen
en hun islamitische identiteit."
leiden silvan schoonhoven
Een vertegenwoordiger van de Bond zonder
Naam overhandigde gistermiddag in het ge
bouw van de Gezamenlijke Diaconieën een
cheque van 25.000 gulden aan mevrouw W. van
Vliet. Zij had het buurtproject 'kinderen van de
straat' voorgedragen als kandidaat voor deze
gift. 'Kinderen van de straat' is gericht op Ma
rokkaanse en Nederlandse kinderen in de Leid-
se wijk Pancras-oost. Een aantal van hen was
gisteren aanwezig op de feestelijke receptie.
„Willen ze dan niemand op straat meer zien?
vroeg voorzitter van de Hervormde Diaconie
P. van den Broek zich af, „hebben ze straatfobie
of een hekel aan daglicht?" Dat bleek niet het
geval. Het project van de kerken, onder leiding
van Najiha Hader-el Boujadayni, wil kinderen
creatieve vaardigheden aanleren en helpen met
huiswerk maken. Bedoeling is om de kinderen
een tweede thuis te geven en hen een aantal
vaardigheden bij te brengen om prettiger door
het leven te gaan. Het project draait goeddeels
op vrijwilligers.
De Bond zonder Naam, de schenker van het
bedrag, is eind jaren dertig opgericht door de
bekende Pater de Greve, die de kijkers op televi
sie opriep vriendelijker voor elkaar te zijn. De
Bond, die geen statuten heeft en ook een Krant
Zonder Naam uitgeeft, wil onderlinge solidari
teit en verdraagzaamheid bevorderen en geeft
elk jaar geldbedragen aan goede doelen. De
Bond viert dit jaar het 60- jarig jubileum.
Coördinatrice Najiha Hader van 'Kinderen
van de straat' zei erg blij te zijn met het geld, dat
de levensduur van dit project weer met een jaar
verlengt. „Ik had wel veiwacht dat ergens geld
vandaan zou komen. Ik ben een optimist."
den haag anp
Internetproviders die weten dat
er Scientology-teksten op hun
computersysteem staan, moe
ten die onmiddellijk verwijde
ren op straffe van een dwang
som van vijfduizend gulden per
dag. Doen ze dat niet, dan
schenden ze de auteursrechten
die berusten bij de Scientology
Kerk.
Dit heeft de Haagse recht
bank gisteren bepaald in de bo
demprocedure, die de Sciento
logy Kerk tegen mim twintig in
ternetproviders en publiciste
Karin Spaink had aangespan
nen. Spaink had enkele jaren
geleden grote delen uit 'gehei
me' werken van L. Ron Hub
bard, de oprichter van Sciento
logy. op haar homepage op het
Internet staan. De rechtbank
achtte bewezen dat de Sciento
logy Kerk de auteursrechten
heeft op de werken van Hub
bard. Gedurende de periode
dat zij die werken op haar
homepage had staan, maakte
Spaink inbreuk op die rechten.
Het staat haar echter vrij, zoals
ze sinds februari 1996 doet, uit
die werken te citeren, aldus de
rechtbank.
De rechtbank beval de be
trokken internetproviders, dat
zij binnen drie dagen na een
verzoek daartoe aan de eisers
de namen en adressen verstrek
ken van de gebruikers, die be
doelde documenten openbaar
maken of verveelvoudigen. Ook
hier geldt een dwangsom van
vijfduizend gulden per dag.
Spaink was verheugd, maar
ook ongerust, omdal
bank ook zogenaam
links afkeurt. Daarov
Nederlandse recht:
nooit gesproken.
Spaink is dat deel va
nis 'absoluut
Kinderporno verkopi
baar, een bord mei
'Hier is kinderpornt
volgens haar niet.
De rechter heeft vi
entology bevestigd,
auteursrecht heeft o
ken van Hubbard. Ve
organisatie blij dat ht
net evengoed geldt o
als bij conventionele
van publiceren. „Het'
niet een vrijhaven vo
ding van rechten c
mom van vrijheid var
uiting."
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met vrijdag.
Noorwegen:
In het zuidoosten veel bewolking
en af en toe met regen. Elders op
de meeste plaatsen droog en gere
geld zon. Maxima tussen 13 en 18
graden, in het zuidwesten lokaal
20 graden.
Zweden:
Afwisselend wat zon en enkele bui
en, mogelijk met onweer. Middag-
temperatuur tussen 16 en 21 gra
den.
Denemarken:
Af en toe zon en enkele regen- of
onweersbuien. Middagtempera-
tuur ongeveer 16 graden.
Engeland, Schotland, Wales en Ier
land:
In het oosten mogelijk nog een
bui. verder droog en nu en dan
zon. Maxima van 13 graden in het
noorden van Schotland tot 18 bij
Londen.
België en Luxemburg:
Af en toe zon en kans op een bui.
Maxima omstreeks 17 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Geregeld zon en vooral vandaag
nog kans op een lokale bui. Maxi
ma rond 20 graden.
Portugal:
Zonnig maar langs de westkust
mogelijk ook laaghangende bewol
king. Maxima rond 30 graden,
langs de westkust iets minder
warm.
Madeira:
Droog weer-met afwisselend zon en
wolken. Maxima ongeveer 23 gra
den.
Spanje:
Langs de Golf van Biskaje plaatse
lijk hardnekkige wolkenvelden.
Verder veel zon maar in het bin
nenland vooral 's middags en 's
avonds ook enkele lokale onweers
buien. Maxima langs de Golf van
Biskaje rond 20 graden. Verder
middagtemperatuur aan zee tus
sen 24 en 28, landinwaarts tussen
28 en 33 graden.
Canarische Eilanden:
Zonnig maar aan de noordzijde van
de eilanden ook wolkenvelden. Lo
kaal veel wind en maxima tussen
22 en 28 graden.
Marokko:
Westkust: veel zon maar vooral in
het zuiden ook plaatselijk hardnek
kige wolkenvelden. Maxima op de
stranden rond 22 graden, landin
waarts veel warmer.
Tunesië:
Zonnig maar in het noorden soms
ook enkele wolkenvelden. Middag-
temperatuur van 28 graden vlak
aan de noordkust tot 43 plaatselijk
in het zuiden.
Zuid-Frankrijk:
Vandaag in de bergen, met name
de Alpen, enkele stevige regen- en
onweersbuien. Verder droog en
flinke zonnige perioden. In de Pro
vence en langs de Middellandse
Zeekust ronduit zonnig bij een ma
tige Mistral. Maxima van 20 gra
den op het Centraal Massief tot 27
plaatselijk langs de Middellandse
Zeekust.
Mallorca en Ibiza:
Veel zon bij maxima van ongeveer
27 graden.
Italië:
Flink wat zon maar vooral in de
bergen ook geregeld onweer. Maxi
ma van 26 graden in het noorden
tot 35 plaatselijk in het zuiden.
Corsica en Sardinië:
Vandaag wisselend bewolkt en een
enkele regen- of onweersbui. Mor
gen droog en veel zon. Middagtem
peratuur tussen 24 en 29 graden.
Malta:
Droog en veel zon bij maxima van
ongeveer 31 graden.
Griekenland en Kreta:
In het zuiden veel zon. Verder voor
al landinwaarts wat meer bewol
king en morgen kans op onweer.
Maxima ongeveer 30 graden, op de
VRIJDAG 11 JUNI 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 05.21 Zon onder 21.57
Maan op 04.12 Maan onderl8.47
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 02.02 14.28 01.35 14.01
Laag 09.54 22.50 09.35 22.31
Weerrapporten 09 juni 20 u
Istanbul onbew.
Klagenfurt onbew.
Kopenhagen licht bew.
Las Palmas onbew
Lissabon onbew
Amsterdam onbew
De Bilt onbew.
Deelen licht bew
w5 18 9 0.5 Nice
6 19 9 1,0 Oslo
w7 18 10 2 0 Parijs
5 19 9 0.3 Praag
aflft
bewolkt
SE
onweer
W warmtefront
sfl*
regen
sneeuw
koufront
opklaringen
hagel
L lagedruk
mist
windrichting
hogedruk
zonnig
19
temperatuur
luchtdruk in
1000 hecto pascal
eilanden in de Egeische Zee iets noordwesten tot 22 in het zuidoos-
Turkije en Cyprus:
Veel zon maar landinwaarts enkele
onweersbuien. Maxima rond 30
graden.
Duitsland:
Wisselend bewolkt en enkele ver
spreide regen- en onweersbuien.
Maxima van 17 graden in het
ten.
Zwitserland:
Vandaag half tot zwaar bewolkt en
enkele regen- of onweersbuien.
Morgen meer zon en op de meeste
plaatsen droog. Maxima rond 20
graden, bij Locarno ongeveer 24.
Oostenrijk:
Af en toe wat zon maar ook enkele
Innsbruck onbew.
regen- en onweersbuien. Morgen
in het westen meer zon en droger.
Middagtemperatuur rond 20 gra
den, vandaag in het oosten nog cir
ca 25.
Polen:
Eerst geregeld zon, vandaag later
op de dag en morgen half tot zwaar
bewolkt en enkele regen- of on
weersbuien. Vandaag maxima rond
23 graden, morgen van 21 in het
27 19 o.o
23 10 0.1
16 12 8.0
25 20 0.0
28 15 0.0
24 13 0.0
19 7 0.0
18 7 0.0
24 16 2.0
25 19 0.1
25 16 0.1
32 22 0.0
31 15 0.0
20 10 0.0
24 19 00
15 12 11.0
20 13 00
20 7 0.1
28 16 0.0
0.0
17 14 0.0
20 13 6.0
22 10 7.0
21 7 0.0
32 26 24.0
11 9 0.0
22 17 0.0
21 10 0.0
16 14 0.0
30 23 27.0
29 24 0.0
30 19 0.0
27 19 10
25 15 0.0
29 21 0,0
14 10 2.0
westen tot 27 in het oosten.
Tsjechië en Slowakije:
Zonnige perioden maar ook enkele
regen- of onweersbuien. Maxima
van 21 graden in Tsjechie tot 28 in
het oosten van Slowakije.
Hongarije:
Zonnige perioden en vooral in het
westen enkele regen- of onweers
buien. Maxima rond 27 graden.
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
Casablanca half bew.
Johannesburg onbew.
Los Angeles zwaar bew
New Orleans regen
New York zwaar bew
Tel Aviv onbew
kantoor
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
abonneeservice
Abonnementen 071 -5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
directie
B.M Essenberg,
W.MJ. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
hoofdredactie
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
redactie
F. Blok, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W.F Wegman, chef redactie Leiden
Z I
K
TELEfAX
Advertenties. 071- 5323
Familieberichten 023- 5311
023- 5320 216
Redactie: 071- 5321 921
Hoofdredactie. 071- 5315? u
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 te
071- 5356 230
RUBRIEKSADVERTEIlft
Maandag t/m vrijdag vz
071-5143 545
ABONNEMENTEN e
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per halfjaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging' I
het automatisch afschrijven v<
abonnements- geld, ontvangen/I
betaling. L
VERZENDING PER PC a
Voor abonnementen die per post l YE
worden verzonden geldt een toes a;
aan portokosten per verschijndag
LEIDSCH DAGBLAD OP CASS
Voor mensen die moeilijk lezen c
hebben of blind zijn (of ee
leeshandicap hebben), is ei
van het regionale nieuws uit het
Dagblad op geluidscassette betf
informatie 0486-486486 P'
(Centrum voor Gesproken Lectufl
Auteursrechten voorbebf
Dagbladuitgeverij Da#
N H U I Z I
ongevallendienst
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08 00-17.00 u. (uitgezondeju
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
inlichtingen bezoekuren ziekenhuizen
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111