KLM opent klinieken
voor speciale prikken
Paars-2 neemt een héél lang zomerreces
Binnenland
Heel veel klimop
Leerlingen University
College bijzonder goed
Directeur Vertrekcentrum
stapt op uit frustratie
Kabinet maandag gewoon weer aan het werk
VVN steunt
alleen echte
vluchteling
DAG 4 JUNI 1999
foto anp vidiphoto
ridderkerk De grootste fly-over van Nederland bij Ridderkerk is langzamerhand toe aan de afwerking. Wegwerkers zijn druk bezig om op de
taluds maar liefst 900.000 klimop-plantjes te planten. Met deze bij tuinliefhebbers bekende woekeraars hoopt Rijkswaterstaat de grond rond
om de binnenmeertjes een groen aanzien te geven. foto anp ton borsboom
Directe concurrent GGD 's, ziekenhuizen en huisartsen
De KLM gaat zich storten op de markt voor speciale vaccinaties en andere
medicamenten die mensen nodig hebben wanneer ze naar een ver land op
reis gaan. De luchtvaartmaatschappij wil in twaalf tot vijftien grotere steden
speciale klinieken gaan openen waar mensen daarvoor terecht kunnen.
Daarmee gaat de KLM via dochter KLM Arbo Services direct de concurrentie
aan met GGD's, ziekenhuizen en huisartsen.
De KLM beschikt reeds over speciale reis-
klinieken op Schiphol-Oost, Schiphol-Cen-
trum, in Den Haag en in Amsterdam. Het
streven van de KLM is om een landelijk
netwerk van medische dienstverlening op
te zetten. De luchtvaartmaatschappij richt
zich daarbij niet alleen op de 'eigen' reizi
gers. „Ze zijn voor iedereen open", aldus
een woordvoerder. Vanmorgen was nog
niet bekend of ook Haarlem en Leiden op
het verlanglijstje van de KLM staan.
In de travel clinics verstrekt de KLM ad
viezen over reizen en gezondheid. Ook
kunnen er vaccinaties en reismedicijnen
als malariapillen worden gehaald. De KLM
wil snelle service gaan verlenen met zo kort
mogelijke wachttijden. Ook kunnen reizi
gers bij de luchtvaartmaatschappij gedu
rende 24 uur per dag telefonisch advies in
winnen tegen een tarief van 1,25 gulden
per minuut. Bellers worden persoonlijk te
woord gestaan.
De vestiging in het douanegebied op
Schiphol-Centrum wordt al veel gebruikt
door niet-KLM'ers. Hier melden zich met
name reizigers die vlak voor hun vertrek
naar verre landen vaccinaties of medicij
nen zijn vergeten.
Gezien het sterk toenemende toerisme
naar verre landen vormt de speciale medi
sche zorg daarbij een eveneens groeiende
markt. Wie naar het buitenland op vakantie
gaat, moet de daarvoor benodigde vaccina
ties en medicijnen overigens zelf betalen.
De studenten van het Universi
ty College Utrecht (UCU) heb
ben in het eerste jaar van deze
voor Nederland nieuwe acade
mische opleiding bovengemid
deld gepresteerd.
Van de 175 studenten die aan
dat semester begonnen, heeft
97 procent het maximale aantal
studiepunten behaald. Twee
studenten gaven er de brui aan,
vijf gaan slechts voorwaardelijk
naar het tweede jaar. Op andere
universiteiten haalt nog niet de
helft van de studenten het
maximaal aantal punten. Na
twee jaar schommelt dat per
centage rond de zestig, zeventig
procent.
Woordvoerder Vlasblom van
de Utrechtse universiteit ver
klaart het grote verschil uit de
veel intensievere vorm van on
derwijs en begeleiding. Decaan
Adriaansens van het University
College bevestigt dat: „We wer
ken met kleinere groepen. Dan
kun je studenten individueel
begeleiden. Bovendien is er zo
meer sociale controle op afwe
zigheid; als op een collegezaal
met 500 studenten een paar
mensen niet komen, dan merkt
niemand dat."
Het University College is een
voor Nederland uniek onder
wijsinstituut. In drie jaar tijd
kunnen studenten een bachel
ors halen, een diploma dat toe
gang geeft tot doctoraalstudies
in Nederland of graduate-oplei
dingen aan buitenlandse uni
versiteiten. Bij het UCU doen
studenten niet één vak (bijvoor
beeld genees- of natuurkunde),
maar meer vakken. Ook voor
cultuur, debatteren en sport is
veel aandacht. Zo krijgen de
studenten een brede academi
sche vorming. Een tweede
groot verschil is dat de studen
ten bij elkaar zijn gehuisvest.
Tenslotte kost de studie ook
aanzienlijk meer dan een gewo
ne universitaire opleiding,
waardoor de leerlingen gemid
deld uit beter gesitueerde krin
gen komen. Er is nog altijd een
duidelijk verband tussen de
welstandsklasse van de ouders
en de studieprestaties van hun
kinderen.
tenVkhoven geeft bandjes niet af
In politiek Den Haag is veront
rust gereageerd op het vertrek
van directeur Mulder van het
Vertrekcentrum voor uitgewe
zen asielzoekers in Ter Apel.
Mulder is opgestapt uit onvre
de met de regelgeving vanuit
Den Haag. Die zou het werk
van het Vertrekcentrum belem
meren.
CDA'er Verhagen zegt zich
'buitengewoon grote zorgen' te
maken. Hij wijst op de cijfers:
er werden vorig jaar slechts 53
asielzoekers het land uitgezet,
terwijl het centrum jaarlijks 20
miljoen gulden kost. „Ter Apel
dreigt een enorm fiasco te wor
den." Verhagen kan zich voor
stellen dat Mulder zich door de
overheidsregels gedwars
boomd voelt: „Tegen elke stap
die het Vertrekcentrum zet, zijn
zestien verschillende procedu
res mogelijk. De Kamer heeft
2,5 jaar geleden al geconsta
teerd dat het beleid faalde."
Zowel Justitie als het Cen
traal Orgaan opvang Asielzoe
kers (COA), waaronder het Ver
trekcentrum valt, ontkennen
overigens dat Mulder proble
men heeft met het Haagse be
leid. COA-woordvoerder Van
Bastelaar van het COA: „Hij
heeft de laatste jaren gewoon
zeer hard gewerkt en dat leidt
soms tot overbelasting. Van een
conflict is geen sprake." Mulder
zou slechts tijdelijk zijn terug
getreden. Hij zat overigens al
vanaf 24 februari thuis.
WD'er Rijpstra kan zich goed
voorstellen dat 'het water Mul
der tot aan de lippen was geste
gen'. Rijpstra kenschetst het
uitzettingsbeleid als een 'enor
me papieren rompslomp'.
Diens collega Middel (PvdA)
betreurt Mulders stap. „Als hij
ondanks zijn grote betrokken
heid het bijltje er bij neergooit,
dan is er iets aan de hand. Mul
der deed het voortreffelijk. Wij
komen hier tijdens het volgen
de asieldebat in de Kamer zéker
nog op terug." D66-Kamerlid
Dittrich vindt dat Mulder te
vroeg is met zijn besluit als de
procedures inderdaad de reden
zijn: „De wetgeving wordt aan
gepast. Het zal de mensen uit
de praktijk misschien te lang
zaam gaan, maar de nieuwe
wet wordt rond de jaarwisseling
verwacht." Het aantal procedu
res wordt dan drastisch vermin
derd. „We hebben het sigriaal
vanuit Ter Apel dus ter harte
genomen."
Laatste barstjes binnen coalitie officieel gelijmd
De laatste barstjes binnen de
paarse coalitie zijn officieel ge
lijmd. Gistermiddag sloten de
fractievoorzitters van PvdA,
WD en D66 een formeel ak
koord om de coalitie voort te
zetten. Informateur Tjeenk
Willink gaat waarschijnlijk
maandag naar de koningin om
verslag te doen van de geslaag
de poging om het kabinet weer
te laten doorregeren.
Op de laatste dag van de on
derhandelingen werden geen
harde afspraken meer ge
maakt. Wel werd doorgepraat
hoe de bestuurlijke vernieu
wing de komende jaren moet
worden ingevuld. Dinsdag
werd al bekend dat de drie
fractievoorzitters het eens wa
ren geworden over de spoedige
invoering van een niet-bin
dend correctief referendum.
PvdA en D66 vinden dat het
kabinet gesterkt uit de strijd is
gekomen. WD-fractievoorzit-
ter Dijkstal is voorzichtiger. „Je
hebt een groot conflict, je legt
het bij en gaat versterkt verder?
Dat is natuurlijk niet zo." Vol
gens D66-fractievoorzitter De
Graaf heeft de coalitie door de
afgelopen crisis een flinke klap
opgelopen, maar is het onder
ling vertrouwen weer voldoen
de hersteld om 'met nieuw
elan verder te gaan'. Het ver
trouwen was geschonden na
dat WD-senator Wiegel twee
weken geleden de invoering
van het correctief referendum
blokkeerde met zijn tegen
stem. Hierop besloot D66 uit
het kabinet te stappen, waarna
onder het motto 'samen uit,
samen thuis' het gehele kabi
net z'n ontslag aanbood.
Dijkstal bleef erbij dat de
crisis wat hem betreft hele
maal niet nodig was geweest.
„Ik vind het zeer verheugend
dat we het eens zijn geworden,
want ik heb het zeer betreurd
dat de crisis ontstaan is. Ik
vond dat buitenproportio
neel." Bij de PvdA speelde
vooral mee „dat Nederland
niet op een kabinetscrisis zat
te wachten en zeker niet op
deze crisis", aldus Melkert. Hij
bestreed dat het kabinet al
sinds zijn aantreden tien
maanden geleden kwakkelt
„Dat heb ik niet zo waargeno
men."
Twee jaar geëist
voor helers van
harde schijven
haarlem
Tegen twee mannen die als he
lers optraden na een miljoe-
nenroof bij Schiphol van com
puteronderdelen is gisteren
twee jaar cel geëist. Bij de in
braak werden 17.000 harde
schijven buitgemaakt. De poli
tie kwam via-via een 30-jarige
Amsterdammer op het spoor.
Hij werd in februari betrapt bij
een loods in Grootebroek, waar
een deel van de buit was opge
slagen. Daar dook ook een 27-
jarige Amsterdammer op.
De rechtbank wijst vonnis op
17 juni.
testland wil meer bouwen
tot 2010 6.600 nieuwe woningen bouwen, bijna het dubbele
cPrii wat is voorzien. Van de 3.200 extra nieuwe woningen zijn er
a in (jo bedoeld voor Westlanders. De andere 1.200 (zeer) luxe
ir. Dpen zijn ook voor mensen van buiten het gebied. De bouw-
jg. gnnen staan in een plan voor de ontwikkeling van het West-
a tot 2010, dat gemeenten, provincie en bedrijfsleven giste-
n}a' hebben gepresenteerd. Er komt ruimte voor veel nieuwe
itin^ingen omdat volgens het plan ruim een kwart van de glas-
vakljbouwbedrijven verdwijnt. Een deel van die ruimte is be
an £nd voor de bedrijven die overblijven. De kassen staan te
^^nt op elkaar. Ook komt er meer groen. Glastuinbouw blijft
de economische motor van het Westland.
amsterdam anp
De Vereniging Vluchtelingen
werk Nederland wil een onder
scheid gaan tussen echte en
economische vluchtelingen.
Volgens adjunct-directeur Na-
zarski is het werkterrein van
WN de afgelopen jaren zo uit
gebreid, dat mensen niet meer
weten waar Vluchtelingenwerk
nu precies voor staat.
De vereniging werkt met vier
honderd betaalde krachten en
zeker 10.000 vrijwilligers in bij
na alle steden en dorpen waai'
vluchtelingen en asielzoekers
worden opgevangen. In onge
veer 40 procent van de gemeen
ten houdt de WN zich ook be
zig met de begeleiding van mi-
granten in het algemeen. Daar
komt niet abrupt een einde
aan, maar volgens Nazarski
moet wel helder zijn dat WN
de prioriteit legt bij mensen die
bij terugzending naar het eigen
land ernstig gevaar lopen.
Nazarski kan niet zeggen op
welke gronden Vluchtelingen
werk voortaan de selectie gaat
maken.
De Verenigingsraad vergadert
op 17 juni over de beleidswijzi
ging. Nazarski verwacht geen
grote verschillen van mening.
wijk De Belgische werkgroep Morkhoven die onderzoek
it naar kinderporno, staat vooralsnog geen bandopnamen af
t de Duitse justitie. Op de bandjes zouden in het geheim op-
ter tornen telefoongesprekken staan over de in 1993 verdwenen
levers 12-jarige Manuel Schadwald. Volgens de werkgroep Mork-
i de jfen blijkt uit de tapes dat Schadwald uit Berlijn is ontvoerd
/ers% een Duitser die in Rotterdam een jongensbordeel runde
;aaf: In 1995 daarvoor tot zes jaar cel is veroordeeld. De Duitse
1 hij titie had om de banden gevraagd na publicatie van delen er-
vroui in een Berlijnse krant. De werkgroep wil volgens een
d vabrdvoerder eerst een Nederlander opsporen die mogelijk be-
d- Tlfcken is bij de verdwijning van enkele kinderen in de omge-
se veg van Antwerpen. De bandopnamen zouden daarbij behulp-
m Mnl zijn.
een f
zo'n
'insjjkstal pal achter Van den Doel
[Ier tiiHAAGWD'er Van den Doel, lid van de enquêtecommissie
oral jnerramp, had alle gelijk van de wereld toen hij tijdens het
it hijmerdebat niet voor de moties van afkeuring stemde tegen
datïister Borst en Jorritsma. Het is onbegrijpelijk dat andere
er' vfltse' leden van de enquêtecommissie dat wél deden, vindt
onstp-fractievoorzitter' Dijkstal. Hij ging daarmee gisteren pal
veleiter het veelgeplaagde WD-lid van de commissie staan. Van
n le\( Doel haalde zich tijdens het debat de woede van commis-
boeifoorzitter Meijer (CDA) op de hals omdat hij beide moties
j-estuiafkeuring niet steunde. Van den Doel had het tijdens het
l gebiat toch al verbruid bij de rest van de commissie toen uitlekte
opa,lbij in een vertrouwelijke brief aan Kamervoorzitter Van
erij, siiwenhoven afstand had genomen van het onderzoek. Vol-
i z'np Dijkstal heeft Van den Doel ook hier 'zuiver gehandeld',
hij zitngens wordt de brief waarschijnlijk volgende week open-
is uef^Üs het debat over de Bijlmerramp formeel wordt afgeslo-
l is al'
■rkt d'
no lel stiller na dodelijke schietpartij
e^mr ^et *s duidelijk minder druk geworden in het uitgaanscen-
zjtn in Tiel sinds de schietpartij vorig jaar maart, waarbij een
ise jongen per ongeluk werd doodgeschoten. De politie heeft
'at 'r jndruk dat het incident nog steeds een grote invloed heeft op
en sijritgaanspiibliek in de regio. Vooral de eerste tijd was het
js stuk rustiger in de weekeinden, maar nog steeds is het min-
druk in het uitgaanscentrum voor de wijde regio. Het aantal
veldsdelicten is sinds de dodelijke schietpartij afgenomen,
de door de schietpartij zijn de gemeente Tiel, de horeca en
politie gestart met het project Veilig Uitgaan. De partijen
>ben strikte afspraken gemaakt over drank- en drugsgebruik
wapenbezit. Tien bezoekers kregen sindsdien een horecaver-
I en burgemeester Van Tellingen heeft twee waarschuwingen
jedeeld aan een coffeeshop en een café.
NQ
elstraf geëist voor verkrachting
TH bosch Verkrachting, terwijl het slachtoffer onder invloed
l het levensgevaarlijke narcosemiddel GHB verkeerde. Voor
misdrijf hoorde een 27-jarige Eindhovenaar gisteren drie
evenFce' eisen- Het slachtoffer had het middel weliswaar zelf in-
ajkeiiomen' maar Mst volgens justitie niet van de gevaren en kon
- sp-afer invloed van de 'weerloos makende drug' geen weerstand
Zee,^en aan de seksuele handelingen die-verdachte met haar
ten fgée. Volgens officier van justitie Pieters gebruikt de medi-
10 mee wereld het middel vrijwel niet meer vanwege het risico op
laan.na b^J onjuiste dosering. In het huis van de verdachte wer-
,e eC|i bladen met informatie over het middel, een grote fles GHB
gen ^meer dan honderd buisjes gevonden waarin hij het spul
eid tfr§00t- Justitie kwalificeerde deze vondst als handelsvoor-
or efd. De rechtbank doet 17 juni uitspraak.
richt
amuUtodief snel weer in de fout
rcrïrïtjNDERLOOEen 31-jarige Doetinchemmer is gisteren aange-
iden op een camping in Hoenderloo. De man was dinsdag
11 *:ra)r de rechtbank in Zutphen veroordeeld tot twee jaar cel voor
f*"8 Stallen autodiefstallen en tanken zonder betalen. Bij zijn aan-
"ete'iding bekende de Doetinchemmer dat hij alweer zes auto-
1 strïstallen had gepleegd. De man verscheen twee weken gele-
te, nu njet jn rechtszaal, waar hij werd gekenschetst als 'de
2inigjag van de Veluwe en de Achterhoek'. Hij stal niet alleen tien-
1S auto's, hij reed ook uitsluitend op gestolen benzine, Bij
ueve^ veroordeling gelastte de rechtbank opsporing. Een agente
^eelde man uit Doetinchem tanken in Hoenderloo. Bij navraag
3eel(fek hij opnieuw niet betaald te hebben. Na enig speurwerk
®eli sek dat de gezochte man alweer in een gestolen auto reed. De
n i te vor,é hem uiteindelijk op de camping: hij was daar met
ïtiefl vr^ent^n °P vakantie.
re zei
Jjn 61
^-undia bestaat 50 jaar!
f4 Bij besteding van 500,- krijgt u
kers< bij inlevering van deze advertentie
caninaar 50,- feestelijke korting!
";2^SQjaar
-^Nederland!
iv.lundia.nl
Paars-2 heeft een valse start gemaakt die
nu al tien maanden duurt. Te veel be
windslieden maken al een uitgebluste
indruk, premier Koks gebrek aan visie
en inspiratie vallen in een haperende
ploeg eens te meer op en de crisis rond
het referendum heeft de slechte verhou
dingen tussen de drie coalitiepartijen
genadeloos blootgelegd.
In paarse kringen gaat nu een zucht van
verlichting op dat de lijmpoging van in
formateur Tjeenk Willink is geslaagd en
de twee vice-premiers Borst en Jorrits
ma het Bijlmerdebat hebben overleefd.
Men hoopt dat Paars vanzelf weer vaart
krijgt doordat het enkele politiek zeer
explosieve onderwerpen achter zich kan
laten. Maar zoiets gaat niet vanzelf:
Paars moet zich aan de eigen haren op
trekken uit haar moeras, en zowel bij de
oppositie als zelfs in eigen coalitiegele
deren staan er mensen klaar om dat te
verhinderen.
Die destabiliserende krachten in eigen
huis zijn uiteraard het gevaarlijkst. Zo
wel tijdens het finale Bijlmerdebat als
eerder, meteen na de Nacht van Wiegel,
bleek een minderheid binnen de PvdA-
fractie ongevoelig voor de oproep van
fractieleider Melkert om Paars te red
den. Daarbij gaat het niet om anonieme
backbenchers. Tot in het fractiebestuur
heerst verdeeldheid over de politieke
koers die de PvdA moet varen.
Bij D66 heerst vooral argwaan. D66-lei-
der De Graaf heeft de afgelopen twee
weken tot vervelens toe herhaald dat
zijn coalitiegenoten betrouwbaar moe
ten zijn. Hij doelde dan met name op de
WD, die niet had kunnen voorkomen
dat één ijdeltuit uit haar midden het
correctief referendum in de senaat om
zeep hielp. De Graafs gehamer op be
trouwbaarheid verraadt een fundamen
teel gevoel van onzekerheid, dat D66 als
kleinste regeringspartij sinds vorig jaar
kwelt.
Het wachten is op de volgende aanlei
ding voor D66 om zich aangevallen te
voelen. Minister Borst, over wie voort
durend wordt gespeculeerd dat ze haar
termijn van vier jaar niet wil volmaken,
is een verzwakte bewindsvrouw die ge
plaagd wordt door tegenvallers. Ze krijgt
geen greep op de onstuimig toenemen
de uitgaven aan geneesmiddelen en ont
moet daarvoor steeds minder begrip. De
uitdaging voor De Graaf is om Borst tij
dig en geruisloos door iemand anders te
vervangen - Rogier van Boxtel is de logi
sche keus - zonder dat D66 weer heel
Paars in de stress jaagt.
Bij de WD sluimert ook onvrede over
dit kabinet, maar de liberalen hebben
van de drie partijen het meest enthousi
ast geïnvesteerd in de coalitie. Die laten
te onvrede zal pas een uitweg zoeken als
de liberalen het gevoel krijgen dat D66
of de PvdA geestelijk afscheid hebben
genomen van Paars-2. Veel WD'ers lo
pen al enige tijd in de Tweede Kamer
rond met een houding van: daag ons
niet te veel uit.
Hoe moet dit verder? In andere, net zo
Wim
respectabele parlementaire democratie-
en, grijpt de regeringsleider in als hij het
gevoel krijgt dat het niet lekker loopt
met het kabinet. Hij wisselt een minister
of hij wijst een beleidsterrein aan waar
mee gescoord moet gaan worden. Een
beetje regeringsleider houdt op zo'n
moment een publiek verhaal waarin hij
zijn visie toont en weer richting geeft
aan zijn ploeg.
Wim Kok maakt echter een onmachtige
indruk. Zijn visie op Nederland blijft ste
ken bij het veelgeprezen poldermodel
waaruit hij zelf als premier is voortgeko
men. Zijn stijl van leiding, waarbij colle
ga-ministers een grote vrijheid van han
delen hebben en Kok intussen op af
stand zorgvuldig het politieke evenwicht
probeert te handhaven, werkt als een
kabinet lekker draait. Maar het schiet te
kort als zo'n ploeg vast loopt. Er is nie
mand in deze regering die het charisma
heeft om dat tekort op te vullen, de twee
vicê-premiers Borst en Jorritsma al hele
maal niet.
Het is ook niet te verwachten dat de
Tweede Kamer het tweede kabinet-Kok
de sleutel aanreikt tot succes. De Paarse
fracties hebben tijdens de referendum
crisis afgesproken elkaar en de regering
niet te veel voor de voeten te lopen. Men
gaat nu weer even keurig het regeerak-1
koord uitvoeren. Maar echt nieuw elan
brengen in een coalitie die de sporen
van een breuk blijft dragen, is politiek en
psychologisch veel gevraagd.
Waarom zou bijvoorbeeld Ad Melkert al
z'n politieke prestige op het spel zetten
om een uitgebluste coalitie weer op
gang te helpen? Voor hij het weet, wordt
Melkert bestempeld als een gevaarlijke
concurrent voor partijleider en premier
Kok. Melkerts moment komt nog wel,
maar dan is Paars-2 al opgedoekt. Voor
lopig zetten coalitiefracties en kabinet
het werk dus plichtmatig voort, erop
gokkend dat de beeldvorming rond
Paars door rust in de tent gunstig wordt
beïnvloed. Nu er geen verkiezingen ko
men, dreigt een héél lang zomerreces.