Lijm vervangt metselspecie
ZONZOEKERS REGELEN HUN
EIGEN VAKANTIEGELD
Trots op wat ik achterlaat
'Aardgas blijft de
bron van welvaart'
Economie
Hoofd-zaak
Frans-Duitse
top:euro
blijft solide
ANDAG 31 MEI 1999
akingsactie bij chemiefabriek Elf
De productiemedewerkers van de Vlissingse che-
ifabriek van Elf Atochem hebben vanmorgen het werk neer-
egd. In een laatste brief liet de Elf-directie weten dat ze het
nbod van drie procent per jaar niet wil verhogen. Het geschil
Elf draait om een half procent. De stakers eisen 3,5 procent
nsverhoging. Geen van beide partijen wil een duimbreed
geven. Het komt in Nederland niet vaak voor dat voor zo'n
lin verschil wordt gestaakt. Volgens FNV Bondgenoten, die de
o ie organiseert, zijn de verhoudingen bij Elf in Vlissingen
:ht. Andere vakbonden doen niet mee aan de staking.
ogere vergoeding bij vliegrampen
Qntreal' De schadeloosstellingen voor slachtoffers van vlieg-
gongelukken gaan flink omhoog. Daarover hebben de lidsta-
van de International Civil Aviation Organization (ICAO) een
2;oord bereikt. De nieuwe overeenkomst vervangt de bepalin-
21 in de Conventie van Warschau uit 1929. Daarin is een maxi-
i2im vastgelegd van 8.300 dollar (17.400 gulden). Dat gaat om-
hg naar 135.000 dollar (283.500 gulden), ongeacht de schuld-
o ag. Als de verantwoordelijkheid voor het ongeluk bij de
shtvaartmaatschappij ligt, geldt geen beperking meer voor de
5}ims van slachtoffers of hun nabestaanden. De nieuwe rege-
imaakt het ook mogelijk claims in te dienen in het thuisland
het slachtoffer. De overeenkomst wordt van kracht na ratifi-
1( ie door dertig van de 185 lidstaten.
Cl Worldcom koopt SkyTel
vork Het Amerikaanse telecomconcern MCI WorldCom
rdt eigenaar van SkyTel Communications, de op één na
óotste aanbieder van semafoondiensten in de VS. De transac-
Cverloopt via een aandelenruil van 2,75 miljard gulden. De
jikoop past in het streven van MCI WorldCom een goede po-
te verwerven in het draadloze telecomverkeer. SkyTel heeft
miljoen klanten en boekte vorig jaar een omzet van ruim
miljard gulden. MCI WorldCom kwam uit op ruim zestig
4 jard gulden. Het concern ontstond vorig jaar door een fusie
MCI en WorldCom. De twee bedrijven hadden al nauwe za-
c jke banden. Beide ondernemingen zijn gevestigd in Jackson
'e staat Mississippi.
iljoen auto's in VS terug naar garage
iHiNGTONHet Duits-Amerikaanse autoconcern Daimler-
ysler haalt in de Verenigde Staten bijna een miljoen auto's
ïg naar de garage wegens het gevaar van kortsluiting in het
pag-systeem. Het gaat om de modellen Dodge Caravan, Ply-
uth Voyager en Chrysler Town Countiy uit de bouwjaren
4 en 1995.
anse oliereus wil Saga overnemen
o_i De Franse oliemaatschappij Elf Aquitaine'heeft een ver-
:end bod uitgebracht op het Noorse Saga Petroleum. Elf
litaine is bereid circa 4,5 miljard gulden te betalen voor de
arse olie- en gasproducent. Het Franse olieconcern over-
•ft daarmee een eerder bod van de Noorse concurrent Norsk
iro ASA. Het bod van Elf ligt naar eigen zeggen acht procent
■en dat van Norsk Hydro. Norsk Hydrom, dat door de Noor-
taat wordt gecontroleerd, biedt geen contant geld m^ar ei-
aandelen voor de Saga-aandelen. Het Franse concern wil
inlijven om zijn positie op de Europese markt te verster-
De Saga-voorraden zouden de gas- en oliereserves van Elf
litaine met een kwart doen toenemen.
ofljt KPN bij verkoop belang Arcor
fddorpUnisource, het internationale samenwerkingsver-
id van KPN, het Zweedse Telia en Swiss Telecom, verkoopt
aandeel in de Duitse telefoonmaatschappij Arcor. Het con-
Tieraat ontvangt hiervoor bijna f,550 pjyljoen. Een flink deel
dat geld gaat naar KPN. Unisource heeft nu nog een belang
7,5 procent in Arcor, dat de grootste''ë'óncui+ènt van' Deut-
3 Telecom is. De onderneming wil zich in de toekomst ech-
raoral richten op de eigen activiteiten. Naar verluidt houdt
I bijna 200 miljoen gulden over aan de transactie. KPN zelf
zich niet uit over de hoogte van het bedrag.
j Unilever 'handel in vrije dagen'
rERDAMEen groot deel van het personeel van Unilever
poeders, ijsjes, margarine, shampoo) kan vanaf-2001 zelf
lissingen nemen over de arbeidsvoorwaarden. Snipperdagen
nen bijvoorbeeld worden bij gekocht of juist ingeruild tegen
er loon. Vakbonden en de multinational zijn het daarover na
laatste nachtelijke marathon-onderhandeling zaterdagmor-
eens geworden. De precieze invulling van de CAO a la carte
later. De nieuwe CAO geldt voor 4.200 mensen. De lonen
n dit jaar met drie procent omhoog. Unox-medewerkers
jen de salarisverhoging per 1 april 1999, de Unilever-mede-
kers kunnen die per 1 juni tegemoet zien. In juni 2000 krijgt
reen er structureel 2,25 procent bij. De CAO loopt tot 1
ifert 2001.
Gevel met gelijmde bakstenen sterker dan metselwerk
In het nieuwe millennium staan metselaars wellicht niet
meer met een speciekuip en troffel op de steiger maar
met een lijmpistool. Uit onderzoek blijkt dat een gevel
met aan en elkaar gelijmde bakstenen veel sterker is dan
traditioneel metselwerk. De muren zijn strakker, kunnen
beter geïsoleerd worden en het bewerkelijke voegen is
niet nodig. Direct na het lijmen kan de steiger weg.
DEN HAAG GPD
fred nicolai
Het verlijmen van bakstenen waarbij de troffel en de speciekuip is ver
vangen door een lijmpistool.
Het Koninklijk Verbond van
Baksteenfabrikanten heeft en
kele jaren geleden onderzoek
laten verrichten naar de toepas
sing van lijmtechnieken. Uit de
gezamenlijke studie van TNO-
Bouw en de Technische Uni
versiteit van Eindhoven kwam
naar voren dat de zogeheten
hecht- en buigtreksterkte van
gelijmde gevels drie keer zo
hoog is als van traditioneel
metselwerk. Voordeel is dat
muren slanker kunnen worden
gebouwd en overspanningen
groter.
Het lijmen van bakstenen is
minder revolutionair dan het
klinkt. Peter Bakker van Hanson
Desimpel, een van de grootste
baksteenfabrikanten van Euro
pa, wijst er op dat het verlijmen
van binnenwand-blokken al de
gewoonste zaak van de wereld
is. Geschikte lijmmortels waren
al beschikbaar", grootste strui
kelblok was de vormvastheid
van de baksteen. Door de veel
smallere voeg, mogen de afme-
foto gpd paul janssen tingen van de stenen, niet of slang aangesloten is op een
nauwelijks verschillen. Daarom
ontwikkelde Hanson Desimpel
een nieuwe baksteen: het Han
son Snel Lijm Blok (HSL Blok).
Het nieuwe product is een
stuk strakker, smaller, hoger en
langer dan het gangbare Waal-
formaat. Voor hoeken en ko
zijnaansluitingen zijn speciale
stenen ontworpen. Het verschil
tussen verlijmde muren en tra
ditioneel metselwerk is enorm.
Door de grotere steen en de
veel smallere voegen oogt de
muur veel strakker. De geringe
re dikte van het HSL-blok
maakt het mogelijk de spouw
ruimte te vergroten, zodat de
muur beter geïsoleerd kan wor
den. Ander pluspunt is dat de
gevel niet meer gevoegd hoeft
te worden. Werkzaamheden als
uitkrabben, schoon borstelen
en bevochtigen behoren daar
mee ook tot het verleden.
Bakker verwacht tevens dat
de arbeidsomstandigheden van
de metselaar zullen verbeteren.
Hij hoeft niet langer gebruik te
maken van de speciekuip en de
troffel, maar gaat aan de slag
met een lijmpistool dat via
mengapparaat. Dankzij het gro
tere formaat van de HSL-blok
ken - in een vierkante meter
gaan 30 blokken tegen 75 ste
nen van het Waal-formaat - zal
de bouwsnelheid toenemen.
Bakker ziet ook mogelijkheden
voor het prefabriceren van ge
vels. Door de verlijmde con
structie zijn de muren veel ster
ker en dus beter te vervoeren.
Ondanks alle pluspunten'
wordt de nieuwe bouwtechniek
nog niet op grote schaal toege
past. De bouwers kijken de kat
uit de boom. Lijmen is volgens
hen fors duurder dan gewoon
metselwerk.
Bakker bestrijdt dat. Reke
ning houdend met alle voorde
len is de nieuwe methode 15 tot
twintig procent goedkoper,
schat hij. TNO-Bouw en de TU
Eindhoven voeren een kost
prijsvergelijking uit. De uitkom
sten zijn nog niet bekend.
Volgens architect Rein de
Valk vallen de kosten ongeveer
de helft hoger uit. ,,Wie mooi
wil zijn, moet pijn lijden", zegt
de bouwmeester uit Drachten,
die een notariskantoor heeft
ontworpen met verlijmde bak
steenmuren. Over het resultaat
is hij erg te spreken. Je krijgt er
heel strak metselwerk van. Het
ziet er bijna uit als tegelwerk.
De muren blijven ook veel
schoner. Je voorkomt op deze
manier salpeteruitslag." Nor
maliter ontstaat dit door een
chemische reactie tussen stof
fen in de stenen en het cement.
Koophuis met
tuin blijft in trek
voorburg «anp
De Nederlander wil nog steeds
een huis met een tuin, en heeft
daar veel geld voor over. Uit het
jaarlijkse onderzoek van de Ne
derlandse Vereniging van
Bouwondernemers (NVB) blijkt
dat de koopwoning populairder
is dan ooit.
Driekwart van de onder
vraagden - alleen mensen met
minimaal een modaal inkomen
doen mee met het onderzoek -
wil per se een koopwoning. Ook
mensen die nu huren èn met
verhuisplannen rondlopen, wil
len èn masse kopen. De toe
komstige verhuizers laten drie
keer zoveel huurwoningen ach
ter als er vraag is.
Het nieuwe huis moet een
tuin hebben, zeggen negen op
de tien Nederlanders. En niet
zo'n kleintje:- minimaal vijftien
meter diep, zegt een kwart. Een
rijtjeshuis is niet goed genoeg.
54 procent haalt daar zijn neus
voor op. Het populajrst is de
twee-onder-een-kap-woning
(63 procent).
Liefst 19 procent van de hui
zenkopers is van plan een huis
van meer dan een half miljoen
gulden aan te schaffen. Slechts
elf procent zoekt een pand tot
240.000 gulden. Het onderzoek
van de NVB schetst elk jaar het
zelfde beeld: er moeten meer
duurdere woningen komen.
Je wilt deze zomer van alles, maar geld: hó maar. Daar
is dus een oplossing voor: vakantiebezorger! Dat tikt
lekker aan: je verdient meteen al méér dan het
minimumloon, pakt een vergoeding voor je fiets en
als je minimaal drie weken loopt, vang je ook nog
'vakantiegeld mét': 25 piek extra premie En dat
allemaal voor een uurtje fietsen per dag!
Van 1 juni tot 1 september kun je net zo lang
of zo kort een wijk (vlakbij je eigen buurt)
lopen als je zelf wilt. Dat we rekening hou
den met je eigen vakantieplannen,
spreekt voor zich. Wil je ook een volle
vakantie-knip en ben je 15 jaar of
ouder? Stuur dan de bon in, of bel
even 023 - 5150110 (maandag/
\v\ vrijdag 9-5 uur; zaterdag 8-12 uur)
abuja Het traditionele gebruik om materiaal op het hoofd te vervoeren is in Nigeria nog steeds populair. Deze straathandelaar torst zijn me
rendeels elektronische handelswaar door de hoofdstad op zoek naar potentiële kopers. Zaterdag werd in Nigeria na vijftien jaar de democratie
weer hersteld. De militaire regering droeg de macht over aan de gekozen president Olesegun Obasanjo. foto reuters george mulala
toulouse rtr/afp
De regeringsleiders van Frank
rijk en Duitsland hebben zater
dag verklaard dat de euro een
solide munt blijft. Volgens hen
leidt de stabiliteit van de euro
niet onder het besluit Italië een
groter begrotingstekort toe te
laten staan dan afgesproken.
Bondskanselier Gerhard
Schroder zei dat het om een
uitzondering gaat. Na afloop
van de tweedaagse Frans-Duit
se top in Toulouse bevestigde
hij, samen met de Franse presi
dent Chirac en premier Jospin,
de betrouwbaarheid van de Eu
ropese munt. Ze noemden en
kele maanden te kort om een
evenwichtig oordeel te vellen.
De ministers van Financiën
van de EU verklaarden vorige
week dinsdag dat door de te
genvallende groei Italië dit jaar
niet in staat is het begrotingste
kort terug te brengen tot de af
gesproken twee procent van het
bruto nationaal product. Rome
zegde toe het tekort niet meer
te laten zijn dan 2,4 procent.
Desondanks leidde de aankon
diging tot een verdere koersval
van de euro ten opzichte van de
dollar.
Endemol helft
eigenaar Stokvis
Endemol Entertainment wordt
voor de helft eigenaar van het
televisieproductiebedrijf René
Stokvis, dat onder meer 'Te
land, ter zee en in de lucht' en
'Chirurgenwerk' maakt. Ende
mol neemt het belang over van
eigenaar en naamgever René
Stokvis.
René Stokvis Producties
boekte vorig jaar een omzet van
ongeveer zestien miljoen gul
den. De samenwerking met En
demol is vooral gericht op de
exploitatie van de programma's
van Stokvis in het buitenland.
REDT U MIJ
VAN LEPRA?
De kleine Irmawati in Indones
is één van de ruim half miljoen
nieuwe leprapatiënten die elk
jaar weer worden ontdekt.
Het opsporen, behandëleji.
en genezen van
Topman Bax verlaat eind deze week IHC Caland
ROTTERDAM GPD
Ja, ik word vakantiebezorg(st)er
Ik kan de krant bezorgen
in de periode van:
Naam:
Adres:
Postcode/Plaats.
Telefoonnummer
Geboortedatum (min. 15 jr.):
In envelop (zonder postzegel) sturen naar:
Dagbladuitgeverij Damiate b.v., afdeling Oplage-Logistiek-Binnendienst.
antwoordnummer 416, 2000 VC Haarlem.
alexander bakker
Jan-Diederick Bax (63) zwaait
vrijdag af als topman van IHC
Caland. De vorige zomer lag hij
onder vuur vanwege een om
streden order die vooral het mi
litaire regime in Myanmar, het
voormalige Birma, ten goede
zou komen. Even was Bax een
bekende Nederlander. „Een
vervelend moment", herinnert
hij zich.
IHC Caland staat anno 1999
voor een maritiem-technisch
concern, dat wereldwijd actief
is. Met bijna 3.000 werknemers
en zeven dochterondernemin
gen is het bedrijf actief op het
gebied van ontwerp en bouw
van offshore-materieel, bagger
schepen en veerboten. Vorig
jaar haalde IHC Caland met een
omzet van 1,4 miljard gulden
ruim 145 miljoen gulden winst.
„Mooie cijfers", vindt Bax.
IHC Caland is, na alle be-
drijfshuwelijken en -scheidin
gen voor en na het RSV-drama,
een gezond bedrijf. Dat stemt
Jan-Diederick Bax, die bij de
vorming van het concern een
niet uit te wissen rol heeft ge
speeld, tevreden. „Als bedrijf
moet je om de zo veel tijd van
koers veranderen. Ook ik heb
hele nare beslissingen moeten
nemen."
Hij herinnert zich het afsto
ten van het belang in een Fran
se boormaatschappij, die door
de oliecrisis 'een gigantische'
verliespost was geworden.
„Ook bij Gusto Engineering heb
ik moeten herstructureren en
moest de bemanning voor de
was in grote problemen geraakt
en dreigde ten prooi te vallen
aan een concurrent van IHC.
De tweede hadden Bax en con
sorten vooral nodig voor het Groningen gpd
bouw van een groot bagger
schip, waarvoor de eigen wer- „Aardgas blijft ook in de toe
ven toen geen ruimte hadden. komst de bron van voorspoed,
Jorritsma op congres in Groningen
Directeur Jan Diederick Bax
neemt afscheid als topman bij
IHC Caland foto gpd
niels van der hoeven
helft van boord. Dat moest.
Maar zo'n besluit gaat je niet in
je koude kleren zitten."
Liever praat Bax over de suc
cessen. Over bijvoorbeeld de
geslaagde herstructurering van
IHC Holland, dat in het midden
van de jaren tachtig linea recta
op een bankroet afstevende.
Bax zag nog kansen, maar er
was nog wel veel geld nodig. Al
leen toenmalig ABN-'paus'
Langman durfde zijn nek uit te
steken met een participatie van
tien procent in het nieuwe ka
pitaal.
Na de redding van IHC Hol
land volgden de overname van
scheepswerf De Merwede in
Hardinxveld-Giessendam in
1993 en, in het najaar van 1997,
de koop van scheepswerf Van
der Giessen-de Noord in Krim
pen aan den IJssel. De eerste
„Die overnames kwamen niet
voort uit een geldingsdrang. Ze
zijn gedaan ter bescherming
van de eigen baggerbouwactivi-
teiten."
Na de overname is Bax om
schreven als de nieuwe
scheepsbouwtycoon van Ne
derland. Het recept voor zijn
succes bestond uit een mix van
de scherpe Nederlandse han
delsgeest van Bax en de Schotse
zuinigheid van zijn financieel -
directeur G. Docherty.
Jan-Diederick Bax stamt uit
een marinefamilie. Vader,
grootvader en zijn schoonvader
hebben gevaren, de eerste is
nog directeur geweest van de
Rijkswerf in Den Helder. De
jonge Bax is ook gaan varen en
diende elf jaar als officier. Hij
was gespecialiseerd in automa
tisering en wapengeleidingssys-
temen. „Ik ben afgezwaaid om
dat ik achter een bureau dreig
de te belanden."
'Met vertrouwen' geeft
strateeg Bax nu het roer over.
„Het ziet.er voor de komende
jaren goed uit. Er zitten hier
goede kerels. Olie en bagger
zijn basics, die gaan altijd door.
Wij zijn een prominente speler,
zijn commercieel agressief, zijn
technisch goed en hebben in de
wereld een uitstekende naam.
Ik ben trots op wat ik achter
laat."
welvaart en aanhoudende
krachtige groei in Nederland.
Hoewel gasvoorraden vermin
deren en door openstelling van
de Europese markt de concur
rentie toeneemt, blijft de Ne
derland gasproductie en handel
een sterke pijler voor de Neder
landse economie". Die overtui
ging sprak demissionair minis
ter Jorritsma(economische za
ken) vanmorgen uit bij de ope
ning van een internationaal
aardgascongres in Groningen.
Aanleiding is dat veertig jaar
geleden in Slochteren een van
de grootste aardgasvelden ter
wereld werd gevonden. Jorrits
ma wees erop dat niet alleen dit
gas, maar ook de enorme om
vang ervan en de hoge druk in
het veld (waardoor het gas rela
tief eenvoudig kan worden ge
wonnen) de basis vormden
voor de Nederlandse gaspoli-
tiek. Door Slochteren als basis-
veld te gebruiken was het mo
gelijk elders onrendabeler klei
ne velden in productie te bren
gen en werd de totale Neder
landse gasopbrengst immens
groot.
De minister benadrukte dat
de regering dat geld (in de afge
lopen veertig jaar is zo'n 275
miljard aan aardgasbaten de
overheidskas ingestroomd) zal
blijven gebruiken voor het ver
sterken van de economische en
infrastructurele basis. „Daar
plukken we nu al de vruchten
van en dat willen we ook in <^e
toekomst blijven doen."
Directeur Roels van de Ne
derlandse Aardolie Maatschap
pij (NAM) wees er met trots op
dat het Nederlandse .gassys-
teem nog nooit heeft gefaald. Al
die jaren zijn NAM en Gasunie
in staat geweest de zekerheid
van levering te garanderen. Ep
dat zal ook in de toekomst zo
blijven, verzekerde Roels. Én
Slochteren blijft, na de opknap
beurt waarmee inmiddels een
aapyang is genomen, het klop
pend hart van de Nederlandse
gasindustrie. „Nog vele tiental
len jaren".
Ook drs. Verberg van de Ne
derlandse Gasunie wees op het
grote belang van de flexibiliteit
van het Slochterenveld: er kan
heel snel heel veel gas worden
geleverd. Samen met onder
grondse opslag zal de Gasunie
daar volop gebruik van blijven
maken. De Gasunie kan bijna a
la minuut inspelen op fluctua
ties in de vraag van de klant,
terwijl leveranciers uit Rusland
(Gazpromj en Noorwegen (Sta-
toil) het juist moeten hebben
van een grote volumes die in
een permanente stroom 24 uur
per dag bij de klant afgezet
moeten worden. „Dat biedt de
Gasunie als serviceverlener vol
op mogelijkheden," aldus Ver-
berg.
