Ook de wegen naar de Aalmarkt zijn belangrijk
'Verkiezingen moeten wel ergens over gaan'
Meningen
Gemeentelijke herindeling
in Bollenstreek: niet doen
Moeten er soms nog meer
busongelukken gebeuren?
Niet Wiegel maar D( K
is schuldig aan de crii
St. Bonifacius geen ijsheil
WOENSDAG 26 ME11999
97C
REDACTIE PAUL DE VLIEGER, 071-535$
De pagina 'Meningen' staat open voor alle lezers. Bij uw brief gaarne vermelding van onderwerp en publicatiedatum van het artikel waarop u reageert. De redactie kan brieven bewerken, bekorten of weigeren. Alleen brievei
met een volledige adressering komen voor plaatsing in aanmerking. Bijdragen sturen naar: Leidsch Dagblad, postbus 54, 2300 AB Leiden, of faxen naar: 071 - 5321921, of e-mailen naar: redactie.ld@damiate.hdc.nl
Ie krijgt wel eens de indruk dat
er ministerszijn die per se wat
op hun naam willen hebben.
Nu kan dat geen kwaad als het
een verbetering is, maar dat is
niet altijd het geval.
Neem de gemeentelijke her
indelingsplannen van minister
Peper. Het is een poosje rustig
geweest op dat vlak maar nu
wordt er weer een voorzetje ge
geven om gemeenten samen te
voegen in de Duin- en Bollen
streek. Is er reden toe? Willen
de betrokkenen dit zelf? Nee.
De meerderheid is er niet blij
mee. Denk alleen maar aan het
feit dat je bijvoorbeeld ineens
tien kilometer of verder moet
reizen om naar het gemeente
huis te gaan. En hoeveel raads
leden houd je in je gemeente
over? De lijnen worden langer,
de contacten minder. Dit alles
is in strijd met de wens en het
streven om de burger dichter
bij het bestuur te brengen.
Als gemeenten het zelf willen;
als het nodig is voor de levens
vatbaarheid van dorpen, dan
wordt het anders. Maar dat is in
de Duin- en Bollenstreek niet
aan de orde. Niet doen, dus.
J. Wassenaar,
Noordwijkerhout.
Woensdag 12 mei 1999. 16.45
uur: in de Baselstraat rijdt er
een bus pal achter me en zo
vlak bij de stoeprand dat ik als
een haas van mijn fiets op de
stoep stap. De bus zit zo dicht
op me dat hij inoet stoppen.
Vrijdag een avond in april
1999, 19.02 uur: terwijl ik met
een flinke vaart door de Bree-
straat fiets, rijdt er een bus zo
dicht achter me dat ik geen
vaart durf te minderen om
rechtsaf te kunnen slaan. Geba
ren tegen de chauffeur dat hij
afstand moet houden, helpt
niet. Ik rijd een straat verder
door dan ik van plan was.
Zaterdag 29 augustus 1998,
rond het middaguur: op de Tel-
derskade ter hoogte van de
school naast het Vijf Meibad
ligt een vrouw op de rijweg.
Omstanders blijven geschokt
op afstand. Naast haar ligt een
fiets met omgeklapt stuur. Alle
bei haar voeten zijn eraf. Iets
verderop staat een bus. Er
wordt gezegd dat ze met haar
stuur tegen de zijkant van de
bus was gekomen.
Zonder te kunnen zeggen of
ook deze vrouw te weinig ruim
te had gekregen - ik kwam er
net iets later - vraag ik toch:
moet dit soms nog een keer ge
beuren? Waarom nemen chauf
feurs zulke risico's? En beseffen
ze wel dat je een bus soms pas
op het laatste moment hoort?
En dat er altijd iets onverwachts
kan zijn in de bewegingen van
een fietser?
Omstanders bij het ongeval
en politie vonden eensgezind
dat de Telderskade naast het
Vijf Meibad te smal is voor bus
sen in twee richtingen. Kort
daarop heb ik daarover een ge
sprek met wethouder Van Rij
aangevraagd. Er staat namelijk
in de Stadskrant: 'Wilt u eens
praten met het gemeentebe
stuur? Dat kan'. Men zou zien
of het kon worden ingepast. Ik
heb er nooit meer iets van ge
hoord.
Gelukkig gelooft niet iedereen
zoals het grootste gezin Flietstra
Naar aanleiding van het bericht
'Grootste gezin in Efteling' in
de krant van 17 mei, het vol
gende. Wat een geluk dat er in
het dichtbevolkte Nederland
slechts enige personen rondlo
pen met de geloofsovertuiging
van Fenny en Ynze Flietstra.
Het ruimtebeslag in verband
met huizenbouw zou anders
wel eens zo groot kunnen wor
den dat er voor parken als De
Efteling geen plaats meer is.
Milieubioloog Flietstra kan dan
bovendien beter naar een ander
beroep uitzien, want veel 'mi
lieu' zal er niet overschieten.
Onlangs besloot het Leidse college dient zo min mogelijk te worden aan-
van burgemeester en wethouders tot getast.
nader onderzoek en doorberekening Dat klinkt als een klok: hoe meer
van een aantal infrastructurele com- bijzondere voorzieningen bij elkaar in
ponenten van de Aalmarktplannen, een aantrekkelijke omgeving, des te
zoals de aanleg van een nieuwe steeg, meer reden voor het publiek om naar
een plein achter De Waag en een extra Leiden te komen, mits de voorzienin-
brug over de Rijn. gen bereikbaar zijn.
Ook moet er een op- En: hoe meer pu-
lossing komen voor HPIMIF bliek er naar Leiden
de verkeersproble- UrllwÈC komt, des te aan-
matiek rond de Aal- trekkelijker wordt
markt. Over de functies in het gebied
wordt later nagedacht.
Prima dat een aantal zaken nader
wordt onderzocht voordat er straks
definitieve besluiten moeten worden
genomen. De vraag is echter of de in
frastructurele kant van het plan los
kan worden gezien van het totale
planconcept. Moeten we niet eerst kij
ken of het concept dat er nu ligt wel
aansluit bij de doelen die we voor
ogen hebben? Wat wilden we ook al
weer met dat Aalmarktgebied?
Het Aalmarktproject beoogt de eco
nomische functie van de binnenstad
te versterken, door 1) de bereikbaar
heid van het centrum te verbeteren en
2) het creëren van een kwalitatief
hoogwaardig, (speciaalzaken én klein
schalige voorzieningen) aanbod van
culturele- en winkelfuncties. Het mo
numentale karakter van ons stadshart
biedt een belangrijke meerwaarde en
Stella ter Harmsel is
fractievoorzitter van
GroenLinks in de Leidse
gemeenteraad. Zij schreef een
opinie over de Aalmarkt
plannen van de gemeente
Leiden.
het voor gespecialiseerde onderne
mers om zich te vestigen. Ik zal de
laatste zijn om die uitgangpunten te
bestrijden. De vraag is alleen: hoe
zorg je voor optimale bereikbaarheid
en een gedifferentieerd aanbod? Vol
staat het om een afgebakend gebied te
herstructureren en een parkeergarage
te bouwen, of moeten we verder kij
ken?
Ik denk het laatste en zal dat toe
lichten. Neem de bereikbaarheid.
Goede bereikbaarheid betekent toe
gankelijkheid voor alle verkeersstro
men (fietsen, openbaar vervoer, voet
gangers, auto's). Momenteel parkeren
automobilisten aan de rand van het
centrum en vervolgen hun weg te voet
of per openbaar vervoer. Het meren
deel van de Leidse bezoekers komt
echter met de fiets, openbaar vervoer
of lopend naar het centrum. Per be
zoeker besteden zij minder dan auto
mobiele consumenten, maar vele
kleintjes maken één grote.
Onder het motto 'No parking no
business' hebben de huidige plannen
uitsluitend oog voor automobiele be
reikbaarheid: bouw een parkeergarage
en de bereikbaarheidsproblemen zijn
opgelost. Jammer, want al kunnen er
enkele honderden extra automobilis
ten in het centrum worden gepar
keerd; daarmee is de stadseconomie
niet gered. Zeker niet als dat ten koste
gaat van andere bezoekersgroepen.
Willen we straks méér bezoekers
trekken, en niet alleen andere, dan
moeten we ook aandacht besteden
aan de bereikbaarheid per openbaar
vervoer, fiets of te voet. Voor fietsers
betekent dit voldoende fietsvoorzie-
ningen en (doorgaande) fietsroutes;
voor diegenen die niet willen lopen of
fietsen, efficiënt binnenstadsvervoer.
o Het experiment met de citybus zou
Z bijvoorbeeld voor de hele ring rond
5 het centrum kunnen gelden (vanaf de
parkeergarage) inclusief een lijn aan-
o sluitend op het regionale openbaar
vervoer dat in het stationsgebied aan
komt.
Voor voetgangers zijn met name de
toevoerroutes van belang (Stationsge
bied/Beestenmarkt, Lange
Mare/Vrouwenkerkplein, Hooglandse
Kerkgracht, Pelikaanstraat). Aantrek
kelijke routes met voldoende afwisse
ling (leuke winkels, rustpunten en
goede bewegwijzering) moeten be
zoekers als het ware de stad inzuigen.
De infrastructurele kant van het Aalmarktplan kan niet los worden gezien van het totale planconcept. foto henkboum !en
Zo bezien is het Aalmarktgebied
niet langer een afgebakend loopvier
kant, maar een spin midden in het
web van toevoerwegen. Zonder dat
web vangt de spin geen vliegen en hoe
steviger het web, des te groter de
prooi.
Voor de route vanaf het station be
tekent dit een verdere investering in
de Beestenmarkt, als evenementen
plein en als rustpunt op weg naar het
centrum. Van cruciaal belang daarbij
is de oversteek van de Beestenmarkt
naar de Haarlemmerstraat: die moet
zo verkeersluw mogelijk worden ge
maakt. Looproutes en auto-luwe ge
bieden mogen niet worden doorkruist
door drukke verkeers- en bevoorra
dingsroutes. We kennen immmers de
gevolgen van druk verkeer voor de
Breestraat. Daarom is het goed dat de
mogelijkheid van ondergrondse be
voorrading nu in de plannen wordt
betrokken.
Een vergelijkbaar verhaal geldt voor
de Hooglandse Kerkgracht en het
Vrouwenkerkplein als toevoerroutes.
Ook hier kan gedacht worden aan een
functie als rustpunt (horeca, terras
sen, bankjes), evenementen, straat
muziek- of theater. Het Vrouwenkerk
plein vraagt bovendien om een betere
ontsluiting en een oplossing voor de
restanten van de Vrouwenkerk. Daar
naast moeten zich meer (startende)
ondernemers in het gebied vestigen.
Dat brengt mij op het tweede punt:
versterking van de economische func
tie. De herinrichting van het Aal
marktgebied brengt waarschijnlijk een
verplaatsing van voorzieningen te
weeg. Als dat elders leidt tot een ver
zwakking van de economische functie
dan is het netto resultaat nul. Erger:
dan hebben we voor niets geïnves
teerd.
Kwaliteit komt 'niet vanzelf. Een
economische impuls in het Aalmarkt
gebied kan daarom niet los worden
gezien van aangrenzende winkelge
bieden en vraagt bovendien extra
maatregelen, zoals actief wervingsbe
leid (gespecialiseerde voorzieningen),
aantrekkelijke vestigingsvoorwaarden
en het goed benutten van werkgele-
genheidsmaatregelen binnen en bui
ten het Aalmarktgebied.
Hetzelfde geldt voor de culturele
functies. We moeten ons terdege af
vragen wat de gevolgen van megabio
scoop en -disco zijn voor de uitgaans-
ftinctie van de Beestenmarkt. Kunnen
de bioscopen daar de concurrentie
aan? En, als de uitgaansfunctie daar
verzwakt, wat zijn dan de. gevolgen
voor de toegankelijkheid naar de bin
nenstad? De belangrijkst succes- en
faalfactor voor het Aalmarktgebied zit
mijns inziens in de inbedding van
plan in de fysieke en economische ,j(je
frastructuur van Leiden. Daai m
moet er een antwoord komen op o lcj jj
vragen:
1. Hoe kan de bereikbaarheid van
centrum voor alle vervoersstron
worden versterkt zonder dat de ku enr
teit van de binnenstad wordt aai
tast?
2. Hoe kan de economische fun
van het centrum daadwerkelijk
den versterkt en worden voorkoi
dat het zwaartepunt van econoi
activiteiten slechts verschuift?.
Als deze vragen niet bevrei
kunnen worden beantwoord, dan
een nieuwe brug of steeg niet helj
Laten we ons niet uitsluitend al
kelijk maken van infrastructure!! f
ken, maar vooral investeren ir -
kwaliteit van de voorzieningen. Ik
benieuwd hoe de wethouder eq
mische zaken dat denkt te bereil
Blokker hebben we overal. Me
komen straks hopelijk naar L '8<
voor het bijzondere aanbod van 011
shop, cd-speciaalzaken, boetieks,
oorbellenwinkels of bijzonder 1
bons.
Niets lijkt op Leiden.
dpi
VI
dan M.
STELLA TER HARMSEL
ANKBORD
Dezer dagen kan men via alle
media de uitdrukking 'De nacht
van Wiegel' vernemen. Wie er
mee begon weet ik niet, maar
iedereen neemt het over, wel
licht deels uit gemakzucht. En
natuurlijk is de 'Nacht van.Sch-
melzer' een voor de hand lig
gend referentiekader. Toch is
de uitdrukking onjuist, aange
zien zij op een denkfout berust.
Deze denkfout wordt vooral
bewust gehanteerd in kringen
van vliegtuigkapers en stakings
leiders en zou daarom het gij
zelnemers-model kunnen wor
den genoemd; de truc van de
delegatie-van-onderaf van de
verantwoordelijkheid.
Het gegeven: D66 wil invoe
ring van het correctief referen
dum en dreigt dat het, bij af
stemmen, uit de coalitie zal tre
den. Deze democratische partij
verwerpt dus bij voorbaat een
democratisch genomen besluit:
hoogst ongebruikelijk en getui
gend van een ongekende va-
banque-mentaliteit. Alleen al
daarom zou je tegenstemmen.
D66 speelde hoog spel en
verloor. Een WD-senator, zijn
naam is eigenlijk van geen be
lang, stemde tegen, omdat hij
vanuit zijn integriteit dacht dat
hij zijn stem mocht uitbrengen
'zonder last of ruggespraak'.
D66 overschatte de bindende
krachten binnen Paars 2 en ver
loor. In plaats van moedig op
de blaren te gaan zitten wordt
een WD-senator nu 'politiek
onfatsoenlijk gedrag' verweten.
fiel
Neen, D66, gij zijt het
billen hebt gebrand, do< q>e'r
vast te rekenen op Pa\l >p0j
drag bij de senatoren. M nvjj
zen zijn natuurlijk niet 2 jjgerl
op die zetels gekomei !ette
moeten eerst iets beweze oer t
ben, zulks in tegenstelli oefj,.j
de Tweede-Kamerleden.
Het is en blijft D66 da
coalitie treedt, ongeacht
al dan niet onbedoeld, d( j
te aanleiding toe gaf. Di eer
tuigkapers die dreigen e
minuten na het verstrijl
het ultimatum een
dood te schieten en d
roepen dat 'de verantw
lijkheid nu geheel bij dei
teit en ligt' zijn al even'
zijn het die de trekker
len en hun geweten m
moord beladen.
De stakingsleiders
gen dat na het verstrijk
hun ultimatum 'alles pl
zijn het die de chaos
wust veroorzaken, en
de bestuurders die de
nieuwe CAO om welke
dan ook afwijzen.
Geen nacht van Wiej
geen besturen of regerin
verantwoordelijk zijn vo
os en moord, maar gewt
botte strijd om de mach
vermeende gelijk; touvl
om te zien wie het st
Maar geef dat dan ook
toe, en laat Wiegel nis
huizen.
H
Oef
In de krant van woensdag 12
mei werd in de 'Heiligenkalen
der' op de pagina Kerk Sa
menleving bij de ijsheiligen ver
noemd: 'St. Bonifacius te vieren
op 14 mei'. Mag ik u erop attent
maken dat deze genoemde hei
lige niet de bedoelde ijsheilige
is. De door u beschreven per
soon Bonifacius is de man die
in het jaar 754 in Dokkum werd
vermoord (feestdag 5 juni).
De ijsheilige Bonifacius leef
de in de vierde eeuw na Chris
tus en werd vermoord in Tarsus
in Cicilië onder keizer^
tianus. De ijsheiligen P j^kstl
us, Servatius en boven#de fl
de Bonifacius leefden
in de vierde eeuw. De
Pancratius wordt
in onze streken onder
middels het plaatsje St.
in Noord-Holland en k
Enkhuizen en Sassenhe 'a'gel
de Leidse Hooglandse! jlde
St. Pancras.
>Stee
Mgn:
inho
maak
Moet
Kee s]
Een Pavlov-reactie fioemt de
Leidse politicoloog R. Andeweg
het automatisme waarmee in
Nederland verkiezingen volgen
zodra een van de
coalitiepartijen vertrekt. Zelf
ziet hij een nieuwe gang naar
de stembussen absoluut niet
zitten: PvdA en WD houden
ook zonder D66 een
meerderheid; Nederland is in
oorlog en aan de kiezers zijn
nieuwe verkiezingen niet uit te
leggen. Heeft hij gelijk? Moet
Nederland nu maar verder met
een 'romp-kabinet'? Heeft de
lijmpoging misschien een kans?
Of gaan we toch maar weer met
zijn allen naar de stembureaus
in het najaar?
Alexander Geertsema, Leids WD-
raadslid: ,,Ik hoop dat de keuze ver
kiezingen of rompkabinet niet aan de
orde komt en dat het zal lukken om de
breuk te herstellen. Dat moet mogelijk
zijn. Er is immers geen conflict in de
Tweede Kamer. Er is slechts één sena
tor in de Eerste Kamer dwars gaan lig
gen. Iemand bovendien, die naar mijn
smaak nog wat oude persoonlijke re
keningen wilde vereffenen en zijn ge
oliede publiciteitsmachine weer eens
wilde uittesten. Het lijkt me ook voor
D66, gezien de recente peilingen, niet
verstandig om verkiezingen te houden.
Lukt lijmen niet, dan prefereer ik dat
WD en PvdA een nieuw kabinet vor
men."
Ton Berkheij, wethouder vastgoed,
economie en toerisme in Katwijk en
lid van het CDA: ,,Als het lijmen niet
lukt - en dat zou jammer zijn - vind ik
dat er verkiezingen uitgeschreven
moeten worden. PvdA, WD en D66
hebben indertijd nadrukkelijk ingezet
op doorgaan met deze drie partijen.
Een combinatie van WD en PvdA
moet dus verantwoord worden. Willen
ze met z'n tweeën doorgaan, dan vind
ik het noodzakelijk dat je daar het oor
deel van de bevolking over vraagt, ver
Crisis in Den Haag na 'De nacht van Wiegel'. Wat moet er gebeuren: lijmen, zonder D66 verder regeren, of stemmen? foto anp
kiezingen dus. Dan kun je zien hoe de
partijen zich tot elkaar verhouden en
of het CDA nog steeds rond de 32 ze
tels zit. Als de PvdA en de WD na ver
kiezingen een coalitie vormen kun je
zien of dat terecht is of niet. De verkie
zingen moeten juist daarover gaan,
over krachtsverhoudingen. Het is jam
mer dat het kabinet over zoiets onbe
nulligs struikelt, maar nu moeten ze
daar ook de consequenties van ne
men. En dat dan de besluitvorming
wordt vertraagd, tja, dat is niet an
ders."
A. Berkhout, directeur van de Kamer
van Koophandel voor Rijnland: ..Toe
vallig vandaag hebben we voor het
eerst duidelijk iets gemerkt van de ka
binetscrisis. Begin juni zou staatsse
cretaris Ybema van economische za
ken een bezoek brengen aan de regio
en daar zou de Kamer van Koophandel
dan ook bij zijn. Maar die heeft afge
zegd. Verder merken we nog niet zo
veel. We zijn dan ook niet zozeer op de
nationale politiek gericht, meer op de
regionale. We hopen in ieder geval dat
ze de lopende werkzaamheden zullen
voortzetten. Dat zou een goede zaak
zijn. Er staan wat dringende zaken op
het programma die geen vertraging op
moeten lopen. De regio heeft bijvoor
beeld dringend bedrijfsterreinen nodig
en ook rijksweg 11 moet worden afge
rond. Over de oplossingen die moeten
worden gekozen om de kabinetscrisis
te verhelpen wil ik niets zeggen. Wij
zijn politiek neutraal."
Filip van As, fractievoorzitter van de
RPF in Leiden: ,,Ik zat laatst Buitenhof
te kijken en Biesheuvel had daar een
heel interessant verhaal. Dat ging over
de mogelijkheid om met twee partijen,
WD en PvdA dus, verder te gaan. Met
z'n tweeën hebben ze een ruime
meerderheid, dus het moet makkelijk
kunnen. Ik spreek nu vanuit mezelf hè,
niet vanuit de RPF als oppositie-partij.
Kijk, die roep om verkiezingen door de
oppositiepartijen is niet in het lands
belang, maar om er zelf beter van te
worden. De kans bestaat om hieruit
winst te boeken. Ik ben helemaal geen
voorstander van Paars, hoor. Maar na
de verkiezingen lagen de verhoudin
gen nu eenmaal zo dat de PvdA en de
\AD de grootste partijen waren. Daar
heeft de kiezer voor gekozen. De kiezer
heeft toen ook D66 afgestraft. Dat de
kiezers dat gedaan hebben, wil niet
zeggen dat de bevolking Paars niet zag
zitten. Met de PvdA en de WD houd je
het grootste deel van Paars overeind.
D66 is niet zo nodig. Er is toch ook al
lemaal heisa voor nodig geweest om
D66 bij het kabinet te betrekken, toen
Paars tot stand kwam? PvdA en WD
wilden het graag en hebben toen aan
een heleboel wensen van D66 moeten
toegeven. Alleen maar lastig. Nee, laat
ze maar doorgaan met z'n tweeën. An
ders heb je tot het eind van het jaar
een niet goed functionerende regering.
Maar ook in verband met de oorlogssi
tuatie is dit het meest in het landsbe
lang. Het allerbeste is als ze doorgaan
als romp-kabinet."
Huug van Duijn, CDA-fractievoorzit-
ter in Katwijk: ,,Ik ben voor een coali
tie van PvdA en WD, omdat die vorig
jaar het mandaat van de kiezers heb
ben gekregen. D66 was vorig jaar al het
derde wiel aan de fiets, of eh... het vijf
de wiel aan de wagen. Het CDA in het
kabinet is ook wel prettig natuurlijk,
maar als je verkiezingen houdt, zit je
een half jaar zonder kabinet. Het beste
is dat ze gewoon tot het eind van de
periode met z'n tweeën doorgaan. De
kiezer heeft duidelijk laten zien dat 'ie
Paars wel zag zitten. Maar laten we wel
wezen: die steun is nooit voor D66 ge
weest. Dus: als ze dan ruzie krijgen en
eindelijk blijkt dat ze niet samen kun
nen regeren, is het CDA weer aan de
beurt. Maar voorlopig moet er gewoon
geregeerd worden."
Gerard Mostert, fractievoorzitter van
GPV/RPF/SGP in Rijnsburg: „Wilt u
daar meteen een reactie op? Nou goed.
Lijmen lukt niet, dat kunnen we wel
aannemen. Ik vind dat de PvdA en de
WD op welke basis dan ook voortzet
ting moeten geven aan de kiezersuit
spraak van net één jaar geleden. Dat
D66 niet meer mee kan, is niet zo erg.
D66 had bij die verkiezingen al zo ver
loren. Het lag toen al erg voor de hand
dat PvdA en WD met z'n tweeën door
zouden gaan. En als je verkiezingen
wilt houden moeten die wel ergens
over gaan en dat is nu helemaal niet
het geval. Het parlement is niet ont
bonden of zo. Het probleem ligt bij het
kabinet zelf. Nou, en dat is helemaal
niet zo erg."
ANDRE VANHAELEN
