'Voorlezen zorgt voor rust in de tent'
Leiden kan een 'themastad' zijn, geen winkelstad
Meningen
Discussie over islam
in Nederland welkom
Hollywood en Mekki
verschillende werelde
n: *1
WOENSDAG 19 MEI 1999
REDACTIE PAUL DE VLIEGER, 071-535$
De pagina 'Meningen' staat open voor alle lezers. Bij uw brief gaarne vermelding van onderwerp en publicatiedatum van het artikel waarop u reageert. De redactie kan brieven bewerken, bekorten of weigeren. Alleen brieven
met een volledige adressering komen voor plaatsing in aanmerking. Bijdragen sturen naar: Leidsch Dagblad, postbus 54,2300 AB Leiden, of faxen naar: 071 - 5321921, of e-mailen naar: redactie.ld@damiate.hdc.nl
UITGELICHT
Met enige regelmaat krijg ik
telefoontjes van lezers die zich
afvragen waarom de krant zo
veel aandacht besteedt aan de
islam. Telkens blijkt dat die le
zers vooral gerustgesteld wil
len worden, omdat ze bang
zijn dat de aandacht voor de
islam ten koste gaat van de
aandacht voor
hun eigen kerk en
dat dat een voor
bode is van wat
Nederland in de
toekomst te wach
ten staat: dat de is
lam de traditione
le zuilen in Neder
land zal verdrin
gen.
Meest recent
roept de serie 'De
nieuwe zuil', die
wekelijks ver
scheen op de pa
gina Kerk Sa
menleving, soort
gelijke reacties op.
En ook discussie,
zo blijkt elders op deze pagina
uit de brief van H. Peeters, die
weer reageert op een brief van
A. Schouten. Beide briefschrij
vers doen ons een groot ple
zier met hun reacties. In het
algemeen vindt de redactie
het prettig reacties te krijgen
van lezers, maar zeker als het
om belangrijke maatschappe
lijke kwesties gaat, juichen wij
het toe als lezers via de krant
met elkaar in discussie gaan.
De krant speelt een hoofdrol
in het publieke debat, dat kan
door artikelen van journalis
ten, maar evengoed door bij
dragen van lezers.
Het Leidsch Dagblad is een
van de weinige kranten in Ne
derland die dagelijks drie
kwart pagina uittrekken voor
nieuws uit Kerk Samenle
ving. Het is nadrukkelijk niet
de bedoeling dat die pagina
alleen interessant is voor kerk
gangers. Zoals onze politieke
berichtgeving voor iedereen is
bedoeld en niet alleen voor
mensen die politiek actief zijn,
zo stellen we aan de rubriek
Kerk Samenleving de eis dat
deze voor alle geïnteresseer
den toegankelijk is.
De islam neemt
als nieuwe zuil in
Nederland een pro
minente positie in.
Het is de taak van
de krant daarover te
berichten. Het
nieuwe roept nu
eenmaal meestal
4 meer vragen op dan
het oude en bij het
zoeken naar ant
woorden speelt de
krant een belangrij
ke rol.
Sommige lezers
leiden uit de aan
dacht voor de islam
af dat de krant de
islam een betere
godsdienst vindt dan bijvoor
beeld de Nederlandse Her
vormde Kerk. Dat is flauwe
kul. Of een bepaalde religie
goed of slecht is, is niet aan de
orde. Maar natuurlijk wel de
vragen die briefschrijvers Pee
ters en Schouten stellen: wat
zal het effect zijn van het ge
geven dat hier steeds meer
aanhangers van de islam ko
men wonen? Het bespreken
van die vraag wordt nogal
eens in de sfeer van intoleran
tie getrokken. Ook dat is flau
wekul. Het getuigt van gezon
de betrokkenheid bij het land
waarin je woont, als je je be
zighoudt houdt met de vraag
hoe dat land er door tal van
ontwikkelingen over een
kwart eeuw uit zal zien.
TON VAN BRUSSEL
HOOFDREDACTIE
Het doet een beetje denken aan het midden in de stad kunt parkeren!
beroemde bijbelverhaal. Het volk van De plannen van de gemeente en het
Babyion gaat een hoge toren bouwen, MAB zijn ambitieus, lijken goed door-
zo hoog dat die de hemel bereikt en ze dacht en zien er spectaculair uit. Geen
God kunnen zien. Absolute groot- idioot idee om wat opslagloodsen
heidswaanzin. De to- achter De Waag te
ren had een symbool slopen en het Van
van macht moeten OPINIE Nelle-gat eens op te
voorstellen, het had
meer van Babel moe
ten maken dan het in werkelijkheid
voorstelde. Het had de stad voor de
omgeving meer aanzien moeten ge
ven.
De Gemeente Leiden wil in de bin
nenstad investeren. Slopen en bou
wen om meer te betekenen voor de
regio. Laten zien dat Leiden ook po
tentie heeft en sjieke winkels kan aan
trekken. Laten zien dat je in de toe
komst ook voor het winkelen in Lei
den in de file kunt staan maar dan wel
Jeroen Alting von Geusau in
bewoner van de Leidse
binnenstad. Hij schreef een
opinie over de
Aalmarktplannen van de
gemeente Leiden.
vullen. Ook geen
gek idee om met
wat panden te schuiven, wat anderen
neer te halen met behoud van de ou
de voorgevels. Het zal dat gedeelte
van de stad zeker goed kunnen doen.
Een parkje achter De Waag zal verder
voor vele romantische gevoelens zor
gen.
Maar dan: V&D verplaatsen? De
stadsschouwburg vergroten? Minerva
verplaatsen? Nieuwe bioscopen en
uitgaanscentra? Meer winkelruimte?
Een parkje dat met het huidige beleid
ongetwijfeld vol zwerfvuil komt te lig
gen? Zit de Leidse bevolking daar nu
op te wachten?
De huidige winkel-leegstand in en
om de Haarlemmerstraat en Bree-
straat laat anders zien. Ook het huidi
ge theater- en muziekaanbod zal ve
len er niet van weerhouden alsnog
hun heil te blijven zoeken in Den
Haag of Amsterdam. Een luxe hotel in
de huidige V&D, dat zal binnen de
kortste keren failliet zijn en gekraakt
worden door taartenbakkers zonder
dat de gemeente toestemming tot
ontruiming zal geven.
Willen we als stad gaan concurreren
op een markt die al wordt gedomi
neerd door steden als Haarlem. Am
sterdam, Den Haag, Rotterdam en
Alkmaar? Leiden is geen winkelstad
bij uitstek. En dat heeft zeker niet al
leen met het parkeerprobleem te ma-
0 ken. De stad heeft daar gewoon de
juiste sfeer niet voor. Als stad moeten
j we ons niet zo blijven focussen op die
J winkels. Uiteindelijk ben je met een
winkelbestand niet meer te onder-
scheiden van andere steden daar alle
steden tegenwoordig dezelfde winkels
herbergen.
Wat heeft de stad dan wel? Prachti
ge monumenten, schitterende bin
nenstad, goede musea, etcetera.
Rondom deze zaken moet de stad
proberen haar potentie uit te breiden.
Maak er een themastad van met bij
voorbeeld veel aandacht voor water,
oude manieren van bouwen, anti-
'Het opknappen van de Aalmarkt is een goed streven. Maar laat dan de V&D op die plaats bestaan, Minerva haar traditionele
standplaats behouden en ga geen mooie oude panden tegen te vlakte gooien'.
quairs en dergelijke. Daarnaast heeft
de stad de oudste universiteit van Ne
derland binnen haar grenzen. Gebruik
ook dat thema voor het aantrekken
van boekenmarkten en dergelijke. De
universiteit zorgt immers voor veel
buitenlandse gasten die anders de
stad zeker links hadden laten liggen.
Daarnaast kunnen monumenten als
de Pieterskerk nog meer worden inge
zet voor bijvoorbeeld concerten. Waar
de gemeente dan wel voor moet zor
gen is goede wandelroutes, goed
openbaar vervoer (tram) en goed be
reikbare parkeerplaatsen.
De synergie zal zijn dat de horeca
betere omzet zal draaien en bepaalde
winkels vanzelf hun weg naar de stad
zullen vinden.
De gemeente zelf zal vervolgens
meer aandacht moeten gaan besteden
aan het schoonhouden van de stad
zodat we niet meer tot de meest sme
rige steden van Nederland behoren.
Veel mensen komen na een eerste be
zoek aan Leiden immers niet meer te
rug omdat de stad er zo onverzorgd
uitziet. Daarnaast zijn er genoeg stra
ten te vinden die er haveloos uitzien
en die schreeuwen om aandacht van
de gemeente. En wat te denken van al
die huisjesmelkers die hun huizen vol
studenten stoppen en vervolgens la
ten instorten.
Het opknappen van de Aalmarkt is
een goed streven. Maar laat dan de V
&D op die plaats bestaan, Minerva
haar traditionele standplaats behou
den, ga geen mooie oude panden te
gen te vlakte gooien en leg niet zo'n
sterke nadruk op winkels en binnen
stadsupermarkten. Met name dit laat
ste punt is van belang. Winkelleeg
stand is er al genoeg in Leiden. Het
uitvoeren van het MAB-project zal dit
probleem alleen maar vergroten. De
kleine kruidenier en zelfstandige win
kelier zal er zeker de dupe van wor
den.
Pak de problemen in de binnenstad
ARCHIEFFOTO HIELCO KU1*
K
nu eens constructief aan en neem
volgende punten mee:
Leiden themastad
Mooie wandelroutes
Betere bereikbare parkeergelegeiï
den en openbaar vervoer
De stad schoonhouden
1 Huisjesmelkers aanpakken als v
een bende van maken
Studenten en andere bewoners
spreken als ze er een bende vani
ken
Niet alles maar tolereren
Kortom: een aantal MAP-aanhj
lingen is het overnemen waard n
het redeneren vanuit het winkelt:
zeker niet lonend op de lange term a
Een advies aan de gemeente:
kijken hoe anderen gemeenten
doen zoals parkeren (onder Jer
gracht) in Alkmaar, winkels (zot ide
neonreclame) in Florence of the
stad Dubrovnik.
JEROEN ALTING VON GEUSAU
Ouders verzuimen veelal
hun kinderen voor te
lezen, zo wijst een NIPO-
onderzoek uit. De
Stichting Lezen
organiseert daarom
vandaag de Nationale
Voorleesdag die daar
verandering in moet
brengen. De stichting
stelt in een advertentie
dat 'kinderen aan wie veel
wordt voorgelezen, later
gemakkelijker leren
lezen' en dat 'voorlezen
een samensmedende
factor tussen ouderen en
kinderen vormt'.
Voorlezen moet een vaste
plaats hebben in het
dagprogramma van zowel
ldnderopvanginstel -
lingen, basisscholen als
ouders, meent de
stichting. Is voorlezen een
soort maatschappelijke
verplichting?
ludith Straathof, schaatsster,
las vanmorgen voor aan de
kinderen uit groep 7 en 8 van
de basisschool Corbulo in Zoe-
tervvoude-Dorp: ..Toen ik heel
klein was. werd ik voorgelezen.
Uit sprookjesboeken. Ik vond
het heel erg leuk. En ik denk dat
het ook heel goed is. vooral
voor heel jonge kinderen. Zo
raken ze geïnteresseerd in le
zen. Ik heb geen kinderen,
maar als ik ze zou hebben, zou
ik zeker voorlezen. Ik heb zelf
vroeger niet zo heel veel gele
zen. ik was meer bezig met an
dere dingen. Maar dan moet je
op school ineens verplicht, voor
je lijst. Ik vond het toen niet
leuk Maar inmiddels lees ik
met plezier een boek.
Directeur/leerkracht F. Stolk
van protestants chrisdijke-ba-
sisschool De Rijnenburch in
Hazerswoude-Rijndijk: ..Daar
zijn we het in het onderwijs wel
over eens. Het bevordert de
band tussen ouders en kinde
ren en bovendien het enthousi
asme voor het lezen. Je merkt
aan kinderen die nu op onze
kleuterschool binnenkomen
dat die veel meer moeite met
lezen hebben dan tien tot vijf
tien jaar geleden het geval was.
Toen werd er nog veel voorge
Schaatsster Judith Straathof leest voor a
lezen. Bij ons wordt niet altijd,
maar wel bijna elke dag voorge
lezen. Nieuwe leerkrachten
moet ik er wel eens op wijzen
om het niet te vergeten. Ik merk
dat er in de opleiding voor leer
krachten minder de nadruk op
gelegd wordt dat voorlezen een
voorwaarde is voor goed onder
wijs."
Anne Eibers van de Leidse kin
derboekwinkel Silvester: ..Ik
ben ervan overtuigd dat je kin
deren moet voorlezen. Het de
len van zo'n moment met je
kinderen om een verhaal, een
avontuur, te beleven is heel erg
belangrijk. Kinderen gaan
openstaan voor taal en krijgen
daardoor een grotere woorden
schat. Daarbij kan het ook een
manier zijn om dingen te ver
werken. Ik heb zelf vier kinde
ren. De oudste is twaalf en die
lees ik ook nog voor."
I. Nieuwenhuizen, administra
tief medewerkster bij de Kin
der Bios in Voorschoten: ..Ik
denk niet dat je er nou gelijk
een bredere woordenschat of
zo van krijgt, Ik denk wel dat
kinderen er beter door leren te
luisteren. Maar het blijft heel
erg individueel. Toch wel grap
pig dat ik hier op mag reageren.
Als ik zo nu en dan eens om me
heen kijk en ik zie wat er van
bepaalde mensen geworden is
in de maatschappij, denk ik:
nee, dat heeft toch niets te ma
ken gehad met het voorlezen."
Hans Edink, eigenaar van de
Leidse Stripshop: ..Strips of
leesboeken; voorlezen is sowie
so belangrijk Maar mensen zijn
dat niet meer gewend. Ze zetten
hun kinderen liever voor Se
samstraat of komen met casset
tebandjes. waar boeken op
staan ingesproken. Dat is nog
steeds erg populair. Het lijkt
wel of ouders een soort van
angst hebben om voor te lezen.
Het is gemakzucht of angst. En
uiteraard tijdgebrek. Maar wat
is nou een uur of een half uur
op een dag die 24 uur duurt? In
principe zijn ook heel veel
strips geschikt om uit voor te
lezen. Een groot aantal strips
vind ik zeer verantwoord. Een
ander deel is dan ook wel echt
rotzooi, hoor. Maar strips staan
nu eenmaal niet zo goed be
kend. In 1947 schreef het toen
malige ministerie van onderwijs
aan de scholen dat ze geen
beeldverhalen meer moesten
opnemen in hun lesmateriaal,
omdat dat tot leesluiheid zou
leiden. Die misvatting is er nog
steeds."
J de Bil, directeur van de
Schoolbegeleidingdienst Rijn
land in Leiden, J. de Bil in het
Leidsch Dagblad van 21 janua
ri 1998: „Het is niet duidelijk of
er een verband bestaat tussen
voorlezen en een taalachter
stand."
Jeanette de la Farra leidt het
Kinderatelier in Katwijk en is
ook leerkracht op de Katwijk-
se Christelijke Opleidings
school: ..Ik vind het héél be
langrijk. Het moet echt een on
derdeel zijn van het leerproces.
Ik sta ook voor de klas en heb
altijd een sprookjesboek bij me.
Hun taal wordt er door verrijkt
en ze leren goed te luisteren.
Televisie zorgt voor een beperk
tere beeldvorming bij kinderen,
omdat het dan om kant-en-kla-
re beelden gaat. Ik vind verha
len vertellen nóg belangrijker,
omdat je daarbij je mimiek kan
gebruiken. Daardoor wordt het
spannender en gaan kinderen
nog meer vragen stellen als ze
iets niet weten."
Nellie van dei; Zande, onder
wijsdeskundige bij de School
begeleidingsdienst DIWAN-
consult in Leiderdorp, daar
voor studeerde ze pedagogiek
en had kinder- en jeugdlitera
tuur als bijvak: „Ik vind dat de
Stichting Lezen heel goed werk
doet. Voorlezen is lange tijd een
ondergeschoven kindje ge
weest. Met goede kinderboeken
kun je zoveel. Het is zowel goed
voor de cognitieve ontwikke
ling, als voor de emotionele
•ontwikkeling. Als je niet wordt
voorgelezen, mis je gewoon een
essentieel deel. Scholen moeten
zeker tot in de bovenbouw blij
ven voorlezen. Annie M.G.
Schmidt heeft ooit eens gezegt
dat er lees- en leefkinderen zijn.
Tja, die leefkinderen zullen na
verloop van tijd stoppen met
zelf lezen. Hoewel ze dan al
heel wat informatie hebben
meegekregen. Maar voor die
leesldnderen is het echt een op
stapje."
Psychotherapeute A. Roskan
uit Lisse: „In de eerste plaats is
de hele maatschappij tegen
woordig zo visueel gericht. En
dan wil ik het vooral hebben
over die Teletubbies. Die zijn zo
godvergeten taai-arm. 't Is ge
woon een verschrikking! En dan
over het voorlezen: ik kan me
nauwlijks voorstellen dat je niet
voorleest. Maar weet je waarom
dat voor sommige mensen toch
niet meer kan? Het is een dol
gedraaide maatschappij. Ieder
een gaat 38 uur werken, terwijl
dat echt niet altijd nodig is.
Kinderen komen dan tekort.
Ouders komen thuis, eten, gaan
de kinderen knuffelen en wild
maken en vervolgens willen ze
niet meer naar bed. Ik vind
voorlezen absoluut een must.
Maar ouders moeten het an
ders inrichten. Of ik zelf kinde
ren heb? Man, ik heb er vijf en
ik heb ze allemaal voorgelezen.
Voorlezen zorgt voor rust in de
tent. Het geeft prikkels voor de
fantasie en je kan lekker dicht
tegen pappie of mammie aan
kruipen. Het is in de eerste
plaats een taak van de ouders."
ANDRE VANHAELEN
Op de pagina 'Meningen' van 5
mei was A. Schouten uit Alphen
aan den Rijn zo vriendelijk, in
te gaan op mijn ingezonden
brief waarin ik stel dat de stel
ling 'De islam alhier begint Ne
derlandse trekken te vertonen'
omkeerbaar is: Nederland be
gint islamitische trekken te ver
tonen. De kop boven mijn bij
drage - 'Ons land krijgt steeds
meer islamitische karaktertrek
ken', die net iets verder gaat -
kwam overigens van de redactie
van de krant. Maar de teneur
blijft dezelfde.
Ik zou er nog aan kunnen
toevoegen dat het eerste wa
pengekletter in Leiden al weer
klonken heeft, toen een islami
tische groepering een stuk
grond trachtte te kopen van de
gemeente, die zich echter be
riep op haar beleid, alleen
grond in erfpacht uit te geven.
Ja, maar. luidde het tegenargu
ment, de koran eist dat die
grond ons eigendom wordt en
blijft, omdat er ondermeer een
moskee op gaat komen. Dat is
dan erg jammer voor de koran,
maar we zijn hier in Nederland
en hier geldt (nog) de Neder
landse wet.
Hoe het in de toekomst zal
zijn, wanneer moslims de rela
tieve, of zelfs de absolute meer
derheid zullen vormen, is vers
twee. Het ontstaan van feno
menen als de 'Partij van de
Deugd', waartegen zelfs de re
gering van het islamitische Tur
kije steigert, laat weinig ruimte
voor optimisme.
eb
Nogmaals, ik sta open
de vrome wens dat de islai jdt
verdraagzame en vredelia
godsdienst zal blijken,
waarom kennen dan zovi rijz
lamitische landen één o(
groeperingen die ook
moord niet terugdeinzen t nid
mensen 'terug te brengeni esti
koran'? In Algerijë vielen
derden vrouwen en kin:
door 'fundamentalist
moordenaarshanden: zij
den met afgesneden kele:
getroffen. En fundame
tisch wil toch zeggen:
beroep op de koran?
Het Leidsch Dagblad
onlangs dat men in 'onze
genuanceerd denkt over
nelen, wanneer zij trouv
gens de koran leven.
daar toen op deze pa{
gereageerd: er lijkt een
tje te liggen tussen
schappelijk gedrag en
leving van de koran, al
eigenlijk een 'contradic
terminis' moeten opleven g
Ik zal de heer of m?
Schouten vóór zijn: de
vaarders hebben in de
eeuwen duizenden
over de kling gejaagd,
kreet 'God wil het!' op
pen. Maar dat was dan
eeuwen geleden, toen de
aanmerkelijk
we mogen toch aannefli L
de mensheid als geheels
tijd op vooruit gegaan is.
Schouten betoogt
dat door de 'eeuwe
grondstoffenroof en heit
van etnische conflicten 4
westerse mogendhedff
Derde-Wereldlanden ff
den en de massale efl
naar Europa op gang k»
kunt dat proces ook
andere kant bezien: na
rugtrekken van de kolom
de mogendheden, wis
bewoners van de voor
koloniën niet hoe snel
voormalige 'onderdruk! m-|(
uitbuiters' achterna ff
reizen. Alles liever dan fl
gen mensen geregeerd' m.
den.
Jammer dat Schouten
buiten de discussie
dwaalt naar 'Nederland
zalstaat van Amerika', of
van consumptiepatrotf
mensen die 'fast food
zich in spijkerbroek h« „j
Hollywood-films bezoefc
zen daarvoor in alle
een keuze die de di
slachtoffers van de isK lT)Qn
den noch hebben.
lenr
alle
