Helft bedrijven denkt aan
inkoop extra voorraden
Zwaar weer dreigt
voor KLM in Noorwegen
Duits porno-aandeel vurig begeerd
Economie
Containers worden 'doorgelicht'
Luchtverkeersleiding
wil tarieven verhogen
'Daling huizenprijzen
kan economie schaden'
Nieuwe loods rondom oude
Weer grote telecomfusie op
komst in Verenigde Staten
fGEWl gunning HSA voor export radar
JUR
5Ëör E
(018 MEI 1999
D, Hollandse Signaalapparaten (HSA) mag radarappara-
mde Indonesische marine leveren. Het ministerie van
ndse Zaken heeft uiteindelijk positief geadviseerd over
irtvergunning. HSA is blij met het besluit van minister
jri>en. Tot voor kort had het ministerie problemen met
qjortvergunning (waarde 81 miljoen gulden). Van
avond het onjuist dat Indonesië zoveel geld uit zou ge-
n defensie terwijl het land in een economische crisis ver
bolgens een woordvoerster van het ministerie heeft het
uniddels laten zien op de goede weg te zijn. De huidige
ng probeert serieus werk te maken van de opbouw van de
cratie via onder meer vrije verkiezingen en met de VN is
lossing overeengekomen voor Oost Timor.
en Antwerpen dicht door staking
De haven van Antwerpen is gisteravond gesloten als
van een wilde stakingsactie. Actievoerders hebben de
dichtgedaan. De Belgische radio meldde dat deze situa-
vanmorgen acht uur voortduurde. De actievoerders zijn
i kleine bond Personeelsbelangen en eisen veiliger werk-
ndigheden, betere dienstroosters en een hogere vergoe-
oor hun werkkleding.
M schaft adviestarief makelaars af
it. De Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM)
gisteren met onmiddellijke ingang haar advies tarieven af-
iaft, Dit betekent dat klanten van NVM-leden vrij met de
treffende makelaar afspraken kunnen maken over de prij-
an de dienstverlening. De NVM-tarieven zijn sinds 1994
in adviestarieven. Toen bestond al het voornemen om
iteem op termijn af te schaffen. Bij de NVM zijn driedui-
makelaars onroerend goed en vastgoeddeskundigen aan-
taast op Duitse Telecolumbus
bdam Kabelbedrijf United Pan-Europe Communications
laast op de Duitse branchegenoot Telecolumbus. UPC
I binnen twee weken een bod uit te brengen op het na
sche Telekom grootste kabelbedrijf van Duitsland. Een ge-
dbod zou de eerste stap betekenen van UPC in Duitsland,
ntree bij de oosterburen staat of valt niet met Telecolum-
schetst een UPC-woordvoerder gisteren. „Er zijn meer
ie kabelmaatschappijen waar we in geïnteresseerd zijn."
ïault mag investeren in Nissan
U De Europese Commissie heeft de deelname van het
3.50«Renault in het Japanse Nissan goedgekeurd. De twee
ngeen dominante positie op de Europese auto- en vracht-
nmarkt, aldus Brussel. Renault kocht eind maart een be-
ran36,8 procent in Nissan. Daarmee is 33 miljard Franse
(11 miljard gulden) gemoeid.
vo roept S80 terug wegens airbag
Volvo roept zevenhonderd auto's van het type S80 terug,
een materiaalfout in de bekleding van de bestuurders-
waardoor de side-airbag bij een aanrijding zich legen de
an de bestuurder opblaast. De stoelen zijn in Thailand ge-
tdoor het Amerikaanse concern Lear Corporation.
til verkoopt Amerikaans gasbedrijf
EDAM» Shell heeft het Amerikaanse gasbedrijf Transok
700 miljoen dollar (1,44 miljard gulden) verkocht aan
ex. De koper neemt ook de lange termijn schulden van 173
en dollar over, waarmee de waarde van de transactie uit-
op873 miljoen dollar (bijna 1,8 miljard). De verkoop is
deel van een reorganisatie in de jacht op een beter rende-
Transok is een dochter van Tejas. Sheill Oil kreeg deze
stributeur begin vorig jaar in hande|i vpof 4^7 'miljard gul-
Shell Oil meldt dat het zich door de verkoop kan concen-
nop het transport en opslag van gas en vloeibaar gas.
Philips investeert
ruim drie miljard
in beeldschermen
den haag gpd
Philips koopt zich voor 50 pro
cent in bij de dochter van het
Koreaanse LG Electronics op
het gebied van platte beeld
schermen, LG LCD. In totaal
investeert Philips zo'n 3,3 mil
jard gulden in het bedrijf. Eer
der dit jaar maakte Philips al
bekend dat het voor een paar
miljard gulden het Amerikaan
se chip-bedrijf VLSI over wil
nemen.
LG LCD is volgens Philips
marktleider en bovendien
winstgevend. De markt voor
platte beeldschermen is daar
naast een snel groeiende. Phi
lips spreekt van twintig pro
cent. De omzet van LG LCD be
droeg in 1998 een dikke miljard
gulden en zal dit jaar door
groeien tot 3,7 miljard.
Eind juli moet de zaak be
klonken zijn zodat de joint ven
ture officieel in augustus kan
starten. Het elektronicaconcern
is de laatste jaren actief op het
gebied van platte beeldscher
men in allerlei soorten en heeft
al gezamelijke ondernemingen
met Sony, Pioneer, Toschiba en
Hosiden.
Rotterdam De controlemogelijkheden van de
douane op de Rotterdamse Maasvlakte is sinds
gisteren fors uitgebreid. Er werd nieuwe appara
tuur in gebruik genomen waarmee containers kun
nen worden 'doorgelicht' zonder te zijn geopend.
De scanapparaten bieden de mogelijkheid om met
behulp van röntgenstralen de inhoud van een con
tainer die op een vrachtwagen is geladen te con
troleren. Bestaat er twijfel over de inhoud dan kan
besloten worden alsnog een nader onderzoek in te
stellen naar eventuele aanwezigheid van smokkel
waar. FOTO ANP
Vanwege teruglopende groei Schiphol
schiphol richard mooyman
De teruglopende groei van
Schiphol heeft ook gevolgen
voor de inkomsten van Lucht
verkeersleiding Nederland
(LVNL). Om de tegenvallende
inkomsten op te krikken over
weegt het bestuur de tarieven
voor het begeleiden van vlieg
tuigen te verhogen. De lucht
verkeersleiding sloot 1998 af
met een exploitatieverlies van
vier ton, zo blijkt uit het jaar
verslag.
De groei van Schiphol vlakte
vorig jaar af tot 7,1 procent.
LVNL merkte dat aan een min
der snelle groei van de inkom
sten. Op starts en landingen op
Schiphol werd een positief re
sultaat behaald van 1,9 miljoen
gulden, maar op doorgaande
vliegroutes werd een verlies ge
boekt van 2,3 miljoen gulden.
LVNL (872 medewerkers) zorgt
ook voor de begeleiding van
vliegtuigen bij de luchthavens
van Rotterdam, Eelde en Beek.
Op Schiphol werd vorig jaar
een nieuw, geavanceerd lucht
verkeersleidingssysteem in ge
bruik genomen. Na aanloop
problemen functioneert het
systeem volgens LVNL inmid
dels uitstekend. Het systeem
heeft een grotere capaciteit en
biedt een hoger veiligheidsni
veau, aldus het jaarverslag. De
investering van ruim 350 mil
joen gulden drukt flink op de
begroting.
De kostenstijgingen werden
slechts gedeeltelijk gecompen
seerd door hogere inkomsten.
De milieubeperkingen voor
Schiphol resulteerden in 1998
in een afvlakkende groei. LVNL
ontving vorig jaar ruim 276 mil
joen gulden uit heffingen, bijna
zes miljoen gulden meer dan in
1997. Inclusief een bijdrage van
de rijksoverheid voor de regio
nale luchthavens en overige op
brengsten ontving de organisa
tie in totaal 308,7 miljoen gul
den. Een aantal Bijlmerbewo
ners heeft bij LVNL een schade
claim ingediend wegens ver
meende fouten bij de ramp-
vlucht van de El Al-Boeing in
1992. LVNL wijste elke aanspra
kelijkheid af en heeft daarom
geen voorzieningen getroffen.
Millenniumangst grijpt om zich heen
Steeds meer organisaties en bedrijven overwegen extra
voorraden in huis te nemen met het oog op de komende
eeuwwisseling. Het gaat inmiddels om 43 procent van de
publieke- en private sector, die denkt meer dan normaal
in te slaan. In het najaar van 1998 was dat nog de helft
minder. De dreigende hamsterwoede blijkt uit het vierde
Nationaal Millenniumonderzoek dat het bureau PA Con
sulting Group in opdracht van het Millennium Platform
verrichtte en dat vandaag werd gepresenteerd.
kozen wordt voor het opmaken
van bestaande voorraden".
De conclusies in het rapport
staan voor een deel in schril
contrast met de geruststellende
woorden die de commissie-Al-
ders onlangs sprak. Deze com
missie verwachtte dat dq kans
op ernstige problemen in vitale
sectoren niet groter is dan nor
maal. Voorzitter Jan Timmer
den haag gpd
„Het genoemde percentage kan
voor significante verstoringen
gaan zorgen, omdat extra vraag
naar producten al snel kan lei
den tot overspannen reacties",
aldus de onderzoekers. „Ook
moet rekening worden gehou
den mét een vraagdaling na de
eeuwwisseling, omdat dan ge-
van het Millennium Platform
spreekt dat tegen. „De cijfers
wijzen onomstotelijk uit dat we
niet zeker kunnen zijn van een
business-as-usual-situatie, di
rect na de jaarwisseling, zoals
wel eens wordt voorspeld".
Het onderzoek werd gehou
den onder 10.000 organisaties
van overheid en bedrijfsleven,
eenvijfde deel daarvan deed
mee. Uit de resultaten blijkt dat
het afgelopen jaar weliswaar
grote vooruitgang is geboekt bij
het oplossen van het millenni
umprobleem, maar lang niet al
le kritische en vitale situaties op
tijd zijn opgelost. Het gaat om
28 procent van de cruciale pro
ducten, diensten, processen,
systemen en objecten die niet
tijdig millenniumgereed zijn.
Vooral gemeenten, overheids
diensten, de zorgsector (zieken
huizen), landbouw en visserij
en de transportsector komen
slecht uit het onderzoek.
De computerbug - veroor
zaakt omdat datumvelden in
computers niet goed reageren
op de nullen in het jaartal 2000
- blijkt ook minder belangrijke
bedrijfsdelen te treffen. Bijna
zestig procent van de respon
denten zegt niet op tijd klaar te
zijn. Het Millennium Platform
waarschuwt dan ook dat: 'Ern
stig rekening moet worden ge
houden met het ontstaan van
verstoringen in tal van bedrijfs-
en maatschappelijke processen.
Dit zullen geen grote verstorin
gen zijn, maar er is een kans op
een situatie waarin gelijktijdig
heid en volume van dit soort
verstoringen cruciaal worden'.
de overwaarde van hun huis ge
bruikt voor grote consumptieve
uitgaven. De consumptie was
daardoor een van de aanjagers
van de economie. De OESO
waarschuwt ervoor dat de con
sumptie sterk zal afnemen als
reactie op een eventueel inzak
ken van de huizenprijzen.
De OESO verwacht dat de
economie in ons land dit jaar
met 2,2 procent zal groeien.
Volgend jaar zal de groei 2,4
procent bedragen. Met deze cij
fers zit de organisatie iets onder
de ramingen die het IMF een
maand geleden publiceerde.
Ondanks de afname van de
economische groei (in 1998 nog
3,8 procent) gaat de OESO er
van uit dat de spanning op de
arbeidsmarkt blijft bestaan.
Daardoor is er een gevaar dat
lonen en prijzen sterker om
hoog gaan dan was voorzien.
De Nederlandse inflatie ligt nu
al met twee procent op jaarba
sis één procent boven hel ge
middelde in de Europese Unie.
Een eventuele daling van de nu
zeer hoge prijzen van koopwo
ningen kan ernstige gevolgen
hebben voor de Nederlandse
economie. De consumptie zou
daardoor sterk afnemen. En dat
heeft ingrijpende gevolgen voor
de economische groei.
Dat zegt de OESO, de organi
satie van de 27 belangrijkste in
dustrielanden, in zijn halfjaar
lijkse rapport. „Een feitelijke val
van de huizenprijzen zal schade
toebrengen aan consumptie en
groei," schrijft de OESO.
Vooral als gevolg van de
enorme toename van hypothe
ken zijn de schulden van huis
houdens, als percentage van
het beschikbare inkomen, sinds
1990 vrijwel verdubbeld. Deze
stijging van hypotheekschulden
heeft de kwetsbaarheid van
huishoudens voor een correctie
in woningprijzen vergroot.
Bovendien hebben veel Ne
derlanders de afgelopen jaren
jardenclaim
ce Telecom
en Duitsers
-opa
the Telekom kan een mil-
tclaim tegemoet zien we-
ijn fusie met Telecom Ita-
i France Telecom
het Duitse telecomcon-
ten strategische alliantie
iken. De Fransen maak-
isteren bekend de zaak
leggen aan de interna-
Kamer van Koophandel
Duitse en Franse tele-
ediijf sloten de alliantie
jaar. Daarin stond ook
ld dat elke fusie of acqui-
an tevoren aan elkaar zou
in gemeld. Volgens Fran-
lecom heeft DT dit niet
met Telecom Italia,
loor het recht heeft op
enoegdoening van 'enkele
den euro's'.
itsche Telekom en Tele-
talia besloten in april sa-
Ie gaan nadat Telecom I ta
li overvallen zag door een
an de voormalige Italiaan-
lemachinefabrikant Olive-
ance Telecom vroeg zich
(elopen weken of de alli-
met zijn Duitse partner
wel zin heeft na het Itali-
avontuur van Deutsche
om.
Duitsers hebben evenwel
nnen gegeven ook verder
fel met France Telecom,
'an Ron Sommer bena-
dit gisteren nog eens. Hij
tl dat de Franse aantijgin-
de samenwerking steeds
in gevaar brengen. Ze
fn onder meer samen in
Uiantie Global One, waar
'ft Amerikaanse Sprint aan
'eemt.
!nmcr ontkende de be-
iging dat het France Te
niet gekend heeft in de
Volgens de topman is zijn
collega Michel Bon op
itérw* >°^e gehouden.
IrRoofö s in Italië is ontevreden-
over de plannen, vooral
Deutsche Telekom de
'rheid van de aandelen
jnden krijgt. In Italië is in-
tef*i een 8rote advertentie
tje begonnen die de
'inatie aanprijst. Daarin fi-
!ft de populaire Duitse au-
182a- tcur Michael Schumacher
JP dat er vele voorbeelden
cie aantonen dat Duits-Ita-
samenwerkingen leiden
freldsucces.
uithoorn Aan de Machineweg in Aalsmeer is een ludieke manier
gevonden om een oude loods te vervangen door een nieuwe. Terwijl
de oude nog in gebruik is wordt er rondom een nieuwe veel grotere
US West en Global Crossing samen
gebouwd. Zodra de nieuwbouw gereed is kan met de sloop van de
overbodig geworden oude loods worden begonnen.
FOTO DIJKSTRA OR SALVERIUS
Analisten houden rekening met greep in pensioenpot
amsterdam ronald frisart
Voor de KLM doemen forse
problemen op in Noorwegen.
De Scandinavische concurrent
SAS wil zijn aandeel in de
Noorse luchtvaartmarkt flink
uitbreiden. De Noorse KLM-
partner Braathens zal daardoor
klappen krijgen. Analisten voor
zien dat de KLM ofwel flink
geld in Braathens moet pom
pen ofwel zich uit Noorwegen
terugtrekt. Morgen publiceert
de KLM de jaarcijfers 1998-'99.
De concurrentie op de Noorse
luchtvaartmarkt is moordend.
Kenners spreken van 'een
bloedbad'. Dat komt onder
meer door de malaise in de om
vangrijke Noorse olie-industrie.
Die sector koopt veel minder
vliegtickets en dat draagt bij
aan de ferme overcapaciteit aan
vliegtuigstoelen.
KLM-partner Braathens - die
voor dertig procent eigendom
is van de Nederlandse maat
schappij - leed in het eerste
kwartaal van dit jaar 104 mil
joen gulden verlies. Topman
Braathen verwacht ook over
heel 1999 verlies te lijden.
In kringen van SAS is vernomen
dat deze grote Scandinavische
maatschappij van plan is zijn
aandeel in de Noorse vlieg-
markt uit te breiden van veertig
naar zestig procent. „Waar het
bloed dan gaat vloeien, is wel
duidelijk: bij Braathens", aldus
een analist in Amsterdam.
Waarnemers verwachten dat de
KLM flink extra geld in Braat
hens moet pompen. „Naast de
200 miljoen die er al in gesto
ken zijn, met een tot nu toe
dramatisch rendement." Kon
digt de KLM-top morgen geen
nieuwe kapitaalinjectie in
Braathens aan, dan is dat vol
gens sommigen een aanwijzing
dat de KLM zich op termijn uit
Noorwegen terugtrekt. Dan zou
die markt aan de concurrentie
worden gelaten, en dat stemt
analisten ook niet erg vrolijk.
Of de KLM-directie zich mor
gen durft te wagen aan een
prognose van het resultaat over
het op 1 april begonnen boek
jaar is de vraag. Als er toch zo'n
voorspelling komt, dan zal die
tamelijk somber zijn. Voor
waarnemers geen verrassing,
want de internationale lucht
vaart maakt een vrij moeilijke
periode door. Sommigen slui
ten niet uit dat de KLM-top de
druk wat zal verlichten door
new york» krf-anp
In de VS is opnieuw een grote
fusie in de telecomindustrie
aangekondigd. US West en Glo
bal Crossing maakten gisteren
bekend samen te gaan via een
aandelenruil op basis van ge
lijkwaardigheid. De nieuwe on
derneming gaat Global Cros
sing heten en krijgt 63.000
werknemers.
US West behoort tot de regio
nale telefoonmaatschappijen
die in 1984 ontstonden door de
opsplitsing van monopolist AT
&T. De meeste van deze 'Baby
Bells' zijn de afgelopen jaren
fusies aangegaan, maar US
West had nog geen partner.
Global Crossing bestaat nog
maar twee jaar, maar maakt via
overnemingen een snelle groei
door. Onlangs werd een ak
koord gesloten voor de aan
koop van Frontier Corporation
voor 23 miljard gulden. Global
Crossing richt zich vooral op
het data- en internetverkeer.
De omzet van US West be
droeg vorig jaar 25,5 miljard.
Global Crossing had vorig jaar
een omzet van slechts 873 mil
joen gulden, maar de beurs
waarde van het bedrijf is groter
dan die van de partner. Global
Crossing is 75 miljard gulden
waard en US West 64,5 miljard
gulden.
BERLUN ANP
De gang naar de beurs van de Duitse por
nokoningin Beate Uhse is bij voorbaat een
succes. Financiële deskundigen verwach
ten een stormloop op de bijna 8,4 miljoen
aandelen van het bedrijf, waarop vanaf
morgen kan worden ingetekend. Volgens
het concern gaat het om het eerste 'eroti
sche aandeel' in Europa.
De aankondiging van de 79-jarige op
richtster Beate Uhse uit het Noord-Duitse
Flensburg om zich op de beurs te laten
noteren, baarde opzien. Uhse draagt, on
danks hel enorme zakelijke succes met
haar sekswinkels, nog altijd een zondig en
pikant stempel. Experts bekijken de zaak
heel wat nuchterder. Volgens de Com-
merzbank, die de beursgang begeleidt,
gaat het bij Uhse om een betrouwbaar
aandeel van een marktleider. De erotische
handel loopt praktisch altijd, ongeacht de
economische situatie. „Sex sells, is de
overeenheersende opvatting in de financi
ële wereld. Of zoals Uhse het zelfstelt: On
ze business - de mooiste bijzaak van de
wereld en daarbij ook nog crisisbestendig.
Daarnaast wordt het zakelijk risico ver
kleind door de brede pakket producten en
diensten. Beate Uhse AG omvat niet alleen
ruim vijftig eigen seksshops en 56 licentie
houders. het bedrijf doet ook aan postor
ders. telefoonsekslijnen en is 'nummer 1
bij de online-erotiek via Internet'.
Ook wordt de deelname aan digitale te
levisie overwogen en wil de onderneming
programma's leveren aan erotische kana
len. Met de opbrengst van de beursgang
wil het concern nog meer in het buiten
land expanderen. Na Zuid- en Oost-Euro
pa zijn Frankrijk en Scandinavië aan de
beurt, Nederland en de andere Benelux-
staten staan ook op het verlanglijstje.
Uhse, bekend bij 98 procent van alle
Duitsers, vergrootte het afgelopen jaar de
omzet met bijna een derde tot 190 miljoen
gulden. De winst van rond 4,5 miljoen in
1998 stijgt dit jaar waarschijnlijk naar 16,5
miljoen. Verwacht wordt een verdubbe
ling van de winst in 2001 bij een omzet
van 330 miljoen, vooral dankzij de cybers-
eks via de computer.
Na de beursgang van het Uhse-concern
behoudt de oprichtersfamilie van het
seksimperium rond zeventig procent van
de aandelen. Voor vrije aandeelhouders
komt twintig procent beschikbaar, de rest
is voor zakenpartners en het manage
ment. De geschatte prijsmarge bedraagt 6
tot 9 euro per aandeel. 1 let aandeel is van
af 27 mei aan de beurs in Frankfurt geno
teerd. De stukken zijn geïllustreerd met
een naakte en drie schaars geklede dames.
een greep te doen in de overre-
serves van de pensioenfondsen.
Een puntje van aandacht is ver
der dat dochtermaatschappij
Martinair niet volledig, maar
slechts voor de helft is verwerkt
in de KLM-jaarcijfers. KLM-
woordvoerster S. Maas heeft
dat gisteren bevestigd. De re
den is, dat de Europese Com
missie nog steeds geen toe
stemming heeft gegeven voor
de volledige inlijving van Mar
tinair door de KLM. Martinair
was voor de helft in KLM-han-
den. De andere helft nam de
nationale luchtvaartmaai
schappij vorig jaar voor 350
miljoen gulden over van Ned-
lloyd onder voorbehoud van
het Brusselse fiat.
Martinair boekte in 1998 een
winst vóór belasting van ruim
74 miljoen gulden. Volledige
consolidatie zou de KLM-cijfers
volgens sommigen dus aardig
kunnen oppoetsen. Anderen
wijzen er echter op dat dat
voordeel ongeveer wegvalt te
gen de rente die de KLM nog
aan Nedlloyd schuldig is. Het
gaat om de rente over het aan
koopbedrag van 350 miljoen.
Dat geld is nog niet aan Ned
lloyd overgemaakt.
Duitse ministeries
bezuinigen flink
BONN DPA-ANP
De Duitse ministeries moeten
volgend jaar zo'n 34 miljard
gulden bezuinigen. Minister
Hans Eichel (financiën) heeft
dit gisteren voorgesteld. Het
Duitse ministerie van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid
moet met 14,4 miljard het
meeste inleveren, aldus Eichel.
Ook defensie moet volgend jaar
fors minder uitgeven: een klei
ne v«er miljard gulden.
De nieuwe minister om
schreef in zijn brief de huidige
financiële situatie van de minis
teries als 'dramatisch'. Tot 2003
voorziet hij meer dan 55 miljard
aan bezuinigingen. Eichel heeft
zijn collega's tot eind mei de
tijd gegeven om met bezuini
gingsplannen te komen.