Chicago musicalsensatie van het seizoen
Onsterfelijk door Dood in Venetië
Cultuur Kunst
3 igela Groothuizen uit
.asical 'Blood Brothers'
egie houdt het raadsel in stand
Berlijns orkest heeft verkeerde dirigent
Concert als
locomotief
Maiden Voyage bijzonder orkest
NDAG 10 MEI 1999
chef jan rijsdam, 071-52
1. plv chef annet van aarsen 071 -5356443
Ita) I
wroii rdam hans visser
jbS indt het verschrikkelijk,
het is niet anders, zo laat
»ten. Een cyste op haar
janden heeft ervoor ge-
■01 dat Angela Groothuizen
at hoofdrol in de musical
0 d Brothers' heeft moeten
Ó.4 ven. Woensdag wordt het
el operatief verwijderd.
1 rol in de show wordt tot
|r» ind van dit seizoen over-
ld„ men door Doris Baaten
gela Groothuizen speelde
1 in 'deeltijd', om beur-
Tiet Joke Bruijs. Donder-
i 73Ü rad ze voor het laatst op.
)'2,1bl ;en staat 'Blood Brothers'
het eerst in het Amster-
Koninklijk Theater
dan met Joke Bruijs.
Meiïerdag krijgt Doris Baaten
^.KuJ première.
;ela heeft al een tijdje last
ïaar keel, maar het leek
dat ze de reeks voorstel-
ivek i gewoon zou kunnen af-
in, ook al viel het haar
Tij
steeds zwaarder om op te tre
den. Maar een kou heeft de
kwaal zodanig verergerd dat
de specialist die haar behan
delt, doorgaan met optreden
niet meer verantwoord vindt.
Doris Baaten is pas jongstle
den donderdag benaderd. Ze
speelt mevrouw Jonkers, de
moeder van een tweeling, van
wie ze er één laat adopteren
door een rijke familie. Uitein
delijk komen de twee kinde
ren elkaar toch weer tegen.
Een melodrama met verder
Danny de Munk, Frank Rigter,
Lottie Hellingman en Annette
Nijder.
Het is niet de eerste keer dat
Doris een grote rol overneemt.
In 'My Fair Lady' verving ze
Vera Mann als Eliza DooÜttle
en in 'Evita' nam ze tijdens
het tweede seizoen de plaats
in van Pia Douwes, die daar
voor de titelrol speelde. Ze
maakte van beide vrouwen ei
gen creaties, waarmee ze veel
lof oogstte.
Fantastische show met ondertoon van sarcasme
Misdadigers die zich ontwikkelen tot mediasterren. Fred
Ebb en John Kander waren hun tijd ver vooruit toen ze
dat thema ruim twintig jaar geleden verwerkten in de
voorstelling 'Chicago'. Destijds kreeg de cynische musi
cal lauwe reacties, maar drie jaar geleden keerde de
show op Broadway terug in een geheel nieuwe versie en
toen bleek hoe actueel 'Chicago' nog altijd is. De hele
wereld had zich net zitten vergapen aan het proces rond
O.J. Simpson, de sportheld die ervan verdacht werd zijn
vriendin te hebben vermoord. Dat proces ontwikkelde
zich tot een mediagebeurtenis van de bovenste plank.
In 'Chicago' gebeurt exact het
zelfde, alleen speelt het verhaal
zich af in de jaren twintig van
deze eeuw. In een vrouwenge
vangenis doen de moorddadige
dames Velma Kelly en Roxie
Hart hun best om onder een
veroordeling uit te komen. Met
de hulp van de gladde Billy
Flynn, een slimme advocaat
van de duivel, halen beide da
theater
recensie martin hermens
Voorstelling: 'Chicago'. Teksten. Fred
Ebb. Muziek: John Kander. Script: Fred
Ebb Bob Fosse. Vertaling. Seth Gaaike-
ma. Choreografie' Bob Fosse Ann Rein-
king. Decor: John Lee Beatty. Regie: Wal
ter Bobbie Muzikale leiding: Rene op den
Camp Met Pia Douwes, Simone Kleins-
ma, Stanley Burleson, Serge-Henri Valcke,
Marjolein Touw e v a. Gezien 9/5 Bea-
trixtheater, Utrecht. Open eind-productie.
mes alles uit de kast om via de
media hun misplaatste on
schuld te bewijzen.
Kander en Ebb maakten er
een energieke en sexy musical
van. Scherpe teksten, een men
geling van dixieland-, rag- en
jazzmuziek gecombineerd met
de innovatieve dansstijl van
Bob Fosse zorgden voor een
opzienbarende productie. Ge
stoken in een jaren-negentig
jasje blijkt 'Chicago' - met een
minumum aan decor - nog
scherper en bitser dan twintig
jaar geleden.
Joop van den Ende liet zijn
oog vallen op 'Chicago' als ope
ningsvoorstelling voor het nieu
we Beatrix-theater in Utrecht.
De vraag bleef hoeveel van deze
op en top Broadway-show zou
overleven in een Hollands pol
dermodel-aanpak. Toegegeven,
dat echte Amerikaanse show-
bizzgevoel kennen we hier niet.
Maar 'Chicago' toont in één
klap aan dat er in Nederland
wel degelijk sterke, humoristi
sche en vooral ook (artistiek)
overtuigende musicals gemaakt
kunnen wordeh.
Met Simone Kleinsma (Roxie
Hart) en Pia Douwes (Velma
Kelly) in de hoofdrollen be
schikt deze 'Chicago' over twee
perfecte leading ladies. Speelt
Kleinsma een wat naïef en lief
moordenaresje, Douwes schit-
.tert als vinnige bitch. En waar
Douwes danstechnisch net iets
meer in huis heeft dan Kleins
ma, straalt laatstgenoemde op
timaal in de comedy-scènes.
Samen vormen ze het vurig
kloppende hart van deze ra
zendsnelle musical.
Stanley Burleson is geknipt
voor de rol van Billy Flynn, de
'prins van de rechtbank'. Tot in
detail weet hij de goede en
vooral de slechte kanten van
deze advocaat perfect te raken.
Serge-Henri Valcke als Amos
Hart, de saaie echtenoot van
Roxie, lijkt zo uit de huiskamer
van je saaie buren weggelopen.
Zijn grote moment komt in de
tweede acte en dat moment is
grandioos. Marjolijn Touw als
moeder van de gevangen vrou
wen is vocaal sterk, maar zou in
haar spel iets meer raffinement
mogen hebben.
Het ensemble is een verade
ming om te zien. Ze brengen de
dansen van Bob Fosse en Ann
Reinking fenomenaal tot leven.
Sexy, geil, grillig, spannend en
met onweerstaanbaar gevoel
voor detail. Gekoppeld aan een
gedreven spelend orkest - dat
terecht een plaats midden op
het toneel gekregen heeft en
continu betrokken is bij de ac-
theater
2ensie susanne lammers
7< ing Het Verjaardagsfeest
•inter door Theater van het Oos-
Jeroen van den Berg. Spel: Sa-
3 huis, Kees Coolen, Frans de Wit
St
Dui
En.sei première in 1958 viel de
over het stuk. Nu wordt
'rjaardagsfeest' van Pin-
klassiek beschouwd en
ipïj i de regisseur en het ge-
i ervan langs. Dat is niet
1 eerlijk, want het is wel
een moeizaam stuk.
precies op het toneel
b^lrindt blijft verborgen en
(lossingen die de kijker
U lor zoekt, bevredigen
dé helemaal. Wie dus,
1. Sn ran de schrijver, het raad-
")n*ftact laat, doet het ver
en wie een oplossing
eert, doet het ook niet
Phe" en van den Berg van het
:r van het Oosten gunt de
zo goed en zo kwaad
2 filijk, een avondje doe-het-
jl'"®*Bij binnenkomst zie je
lgdrv lubollige en smakeloze
(40
woonkeuken. Maar nog voordat
het werkelijk begint wordt er
een metershoge schrootjeswa-
nd voor gezet en tegen dat dé
cor speelt het stuk zich af.
Het is de ontbijtkamer van
een pension, waar één vaste
gast het leven bepaalt. Stanley
(Matthieu Güthschmidt) is de
troetel van Meg (Sacha Bult
huis). Haar man Petey (Frans
de Wit) is een goedaardige lob
bes, die alle kanten van zijn hu
welijk inmiddels door en door
kent en daar niet vrolijk van ge
worden is. De zorg om Stanley
is het enige dat dit huishouden
nog een reden tot bestaan geeft.
Bulthuis speelt haar rol van
lief, naïef zörgdier vooral met
haar ogen. Zorgelijk groot staan
ze, en ze vragen erom gekwetst
te worden. Dat doet Güth
schmidt met zijn tekst, maar
met zijn houding drukt hij
voornamelijk uit hoe ver hij van
de wereld is. Hij is de mislukte
fantast, die weet dat hij slechts
bij deze mensen een schuil
plaats vindt.
Die schijnzekere wereld
wordt verstoord door de komst
van twee mannen, die het op
Stanley gemunt hebben. Wat ze
met hem doen en waarom blijft
verhuld. Maar aan het slot laat
Stanley zich willoos afvoeren.
De eerste verklaring die zich
aandient, is dat de twee man
nen een wrekende gerechtig
heid, een vorm van geweten
zijn. Stanley wordt gestraft voor
zijn lethargie, voor de misluk
king die hij van zijn leven ge
maakt heeft, voor zijn gebrek
aan liefde. Maar deze verklaring
is te zweverig om bij de aardse
opzet van de voorstelling te
passen, die bol staat van de na
turalistische details. Bovendien
wringt dan de vertolking van
Kees Coolen en Wannie de Wijn
als Goldberg en McCann. Mafi-
oos en gewetenloos, eerder op
lichters dan hemels gerecht. En
hun missie lijkt eerder het reso
cialiseren van Stanley te zijn,
zoals ze het zelf letterlijk zeg
gen; dus weer een mens-in-het-
gareel van hem maken.
Van den Bergs regie houdt
het raadsel in stand. Wat er
werkelijkheid gebeurd is en wat
niet, het blijft aan de kijker dat
uit te maken. Maar belangrijker
dan het opwerpen van vragen is
het opwekken van meegevoel,
en dat lukt ondanks alle ver
warring.
leiden Lee Towers wist zijn publiek als vanouds in de ban te houden tijdens het Nederlands Sterren Feest afgelopen zaterdag in de Leidse
3 Octoberhal. Towers was het onbetwiste hoogtepunt van het artiestengala dat voor de derde maal werd gehouden. Het Sterren Feest stond
net als vorige keren in het teken van de Nederlandse muziek. Behalve Lee Towers traden op Imca Marina, Dennie Christian, Dries Roelvink,
Hanny, De Straatklinkers, Arthur van Steijn, Willeke D'estell, Ronald van der Lee en het One Two Trio. foto taco van der eb
Dirk Bogarde (1921-1999)
5*1
s de droom van elke ac-
staVeJom ooit zo mooi dood te
als het Dirk I
I is geweest. En dan moe-
id 2 re niet denken aan zijn
heiden op 78-jarige leef-
tiano an de gevolgen van een
ffs. tanval, afgelopen weekend
^jj~ inden, maar aan de sublie-
iiorai nale van 'Death In Veni-
n v le film waarin Bogarde de
even drol speelde die hem on-
elijk heeft gemaakt,
it van 1971 daterende
sterwerk van Luchino Vis-
2 i, naar een roman van
s nas Mann, speelde de
iiven e acteur op aangrijpende
f* i Aschenbach, het alter
Fur van componist Gustav
m Ier. Hij heeft een fatale
°°é8 e onder de leden en heeft
e Hu ichepen achter zich ver-
d, als hij de kans grijpt om
zv/K et strand van het Vene-
lawii ise Lido nog een paar da-
erm te genieten van wat hij be-
'rijdi uwt als de ultieme
3 i onheid op aarde, in de
g 5 pon van een engelachtige
>y c< ische adolescent.
JuLnj r die visioenen verzoend
jur zijn snel naderend einde,
e h elt hij zich in een strand-
van Hotel Des Bains en
elt in slaap. Als het gaat
nen en het strand is verla-
11 zit Aschenbach daar nog
11 is. En als de regen de
J rte verf uit zijn haren be
te spoelen, wordt de
lonheidsminnaar daar niet
ie's r wakker van.
Stf Bogarde heeft ooit gezegd
toe iet spelen van deze
'en lenbach voor hem het te-
iofl leel was van een moeilijke
1 a ive, omdat de rol hem pas-
spc s een maatkostuum. En
e 1 gedistingeerde Brit hield
de ^an maatkostuums. De in-
;en homoseksuele erotiek,
el Des omringende esthetiek,
yperbeschaafde beheer-
J van zeer diepe emoties,
'|ia vas allemaal karakteristiek
?ljc Bogarde zelf en voor de
rde e rollen die hij heeft ge
in- ld. De stijl van Aschen-
'0' i had hij van huis uit mee-
d® egen, als zoon van een in
eerland geboren kunstcriti-
a,s van The Times,
a filmaspiraties waren in
1939 schuchter van stapel ge
lopen met een figurantenrol in
George Formby's klucht 'Come
On George', toen de oorlog uit
brak. Pas in 1949 werd de film
loopbaan hervat. Hij kreeg
aanvankelijk vooral rollen te
spelen die hij zelf eens typeer
de als 'delinquenten in ver
kreukelde regenjassen, op de
vlucht voor de politie'. Vervol
gens ontwikkelde hij zich tot
held van huisvrouwenfilms.
Die melodrama's bezorgden
Bogarde in het Engeland van
de jaren vijftig een immense
populariteit. Meest succesvol
was zijn reeks dokterfilms
('Doctor in the House', 'Doctor
At-Sea', 'Doctor At Large',
'Doctor's Dilemma') waar hij
zich later net zo hard voor ge
schaamd heeft als voor de ge
watergolfde kuif waarmee hij
in die jaren rondliep.
Maar de bijzondere distinctie
van zijn acteren begon steeds
vaker de kwaliteit te overstij
gen van de films waarin hij was
te zien en dat leidde uiteinde
lijk tot serieuzere projecten. De
film die zijn verdere loopbaan
het meest heeft gedefinieerd
was 'Victim' waarin hij de tra
giek verbeeldde van een man
die zijn homoseksualiteit moet
ervaren als een sociale vloek.
En nog meer spraakmakend
werd twee jaar later zijn titelrol
in The Servant', een net zo ve
nijnige aanval op het treurige,
benepen Engeland van die tijd.
Het hoogtepunt van Bogarde's
filmcarrière viel tussen 1963 en
1976, toen zijn naam een waar
merk werd voor de Europese
art cinema. Vier keer werkte hij
met Joseph Losey ('The Ser
vant' in 1963, 'King and Coun
try' in 1964 "Modesty Blaise'
in 1966 'Accident' in 1967)
twee keer met Luchino Viscon
ti ('The Damned' in 1969,
'Death in Venice' in 1971) en
Richard Attenborough ('O,
What A Lovely War' in 1969 en
'A Bridge To Far' in 1977) en
verder onder anderen met Lili-
ana Cavani ('The Night Porter'
in 1974 )en Rainer Fassbinder
('Despair' in 1978).
Speciaal controversieel was
'The Night Porter', waarin
Bogarde een nazi speelde die
na de oorlog opnieuw Charlot
te Rampling ontmoet als een
kampgevangene met wie hij
een sadomasochistische ver
houding had gehad en met wie
hij terugvalt in dat perverse
oude patroon. In de nuqhtere
jaren tachtig werden hem geen
filmrollen meer aangeboden
waarmee hij eer kon inleggen.
In 1990 heeft Bernard Taver-
nier hem nog een keer weten
terug te halen om hem de va
der van Jane Birkin te laten
spelen in 'Daddy Nostalgie',
maar tot echt een comeback
heeft dat niet geleid.
pieter van lierop»
muziek
recensie aad van der ven
Concert: Berliner Philharmonisches Or-
chester olv Claudio Abbado Werken
van Mozart en Bruckner Gehoord: 8/5,
Concertgebouw, Amsterdam Berliner
Philharmonisches Orchester o.l.v. Bernard
Haitink, Werken van Bntten en Mahler
Gehoord: 9/5, Concertgebouw, Amster
dam (uitzending: 16 mei, Radio 4,14.00)
Aan symfonische pracht geen
gebrek. In het Amsterdamse
Concertgebouw wisselden het
Concertgebouworkest en het
Berliner Philharmonisches Or
chester elkaar af.
Wie er bij was, kon ook deze
keer vaststellen, dat het harde
werkers zijn, die Berlijnse musi
ci. Niet alleen hun virtuositeit,
maar ook hun energie is op
zienbarend.
Maar wie er alleen zaterdag
avond was, kreeg een onvolle
dig, om niet te zeggen verkeerd
beeld van dat orkest. Toen
speelde het onder leiding van
nota bene chefdirigent Claudio
Abbado. Gisteravond trad Ber
nard Haitink aan. Een verschil
van dag en nacht.
Als ooit duidelijk werd, dat
het Berlijnse orkest in 1988 de
verkeerde dirigent heeft geko
zen, dan was het wel deze keer.
Abbado hield in Bruckners Ne
gende symfonie zijn musici vol
strekt niet in bedwang. In zo'n
Meesterspeurders
in 'Maand van het
Spannende Boek'
amsterdam anp
Onder het motto 'Van Marlowe
tot Maigret' staan dit jaar tij
dens de Maand van het Span
nende Boek meesterspeurders
centraal in boekwinkel en bi
bliotheek. De maand van het
spannende boek is van 28 mei
tot en met 30 juni. De Britse
misdaadauteur Minette Walters
schreef op uitnodiging van de
Stichting CPNB het geschenk
boekje voor de maand van het
spannende boek 1999; 'De ton
deldoos'. Het gaat over de Ierse
Siobham Lavenham die op het
Engelse platteland wordt ge
confronteerd met brandstich
ting en moord. Wie tijdens de
maand van het spannende
boek voor ten minste 29,50 gul
den aan boeken koopt, krijgt
een exemplaar cadeau.
situatie lijkt het Berliner Phil
harmonisches Orchester al lang
geleden te hebben vergeten wat
een pianissimo is. Dan wordt
Bruckner slachtoffer van Prui
sisch machtsvertoon. Dan
klinkt een strijkerstremolo alsof
er een boom wordt doorge
zaagd.
Amper vijf minuten na het
begin van het eerste deel had
het orkest al zijn kruit verscho
ten. Dat was uiteraard funest
voor de spanningsopbouw. En
het scherzo ontaardde in agres
sief geblaf. Waarna het adagio
gelukkig binnen de perken
bleef.
Veel geconcentreerder en
veel geïnspireerder speelde het
orkest gisteravond onder lei
ding van Haitink, die al jaren
lang één van de meest geliefde
gastdirigenten in Berlijn is. In
Mahlers Vierde symfonie was
de samenwerking hechter en
intensiever dan ooit het geval is
geweest bij Haitink en het Con
certgebouworkest, zelfs tijdens
hun meest harmonieuze perio
de. Een weergaloze uitvoering
was dit, duidelijk in de kleinste
details, transparant en glan
zend, in een voortdurend fluc
tuerende beweging. Er was aan
dacht voor nostalgie, maar ook
de talrijke snaakse capriolen en
accenten (houtblazers) kwa
men prachtig tot hun recht.
De nog vrij onbekende Deen
se sopraan Inger Dam-Jensen
zong de solo in het laatste deel
van Mahler fraai, maar een
beetje vlak. Maar engelachtig
klonk dit 'himmlische Leben' in
elk geval wel. Minstens zo over
tuigend was zij in 'Les Illumina
tions' van Benjamin Britten,
waarbij overigens de zeer tem
peramentvol spelende Berlijnse
strijkers haar af en toe over
vleugelden.
Abbado had Bruckner ge
combineerd met Mozarts Con
cert voor fluit, harp en orkest.
Eigenlijk had die uitvoering ar
tistiek meer te betekenen dan
die van de kolossale symfonie
die er op volgde. Mozarts KV
299 was hier een en al sierlijk
heid en verfijning. En dat is
voor dit stuk eigenlijk genoeg.
Bovendien kunnen de solopar
tijen moeilijk beter worden ge
speeld dan door musici als Em
manuel Pahud en Marie-Pierre
Langjamet, respectievelijk so
lofluitist en soloharpiste bij dit
orkest.
Claudio Abbado heeft al aan
gekondigd, dat hij na afloop
van zijn contract-periode op
stapt. Dat duurt nog een paar
jaar. Tegen die tijd zal er weer
druk gespeculeerd worden. Be
staan er eigenlijk nog dirigen
ten, die tegen dit orkest opge
wassen zijn?
tie - en een haast hitsige verta
ling van Seth Gaaikema strat
hier het bewijs dat musical op
topniveau in Nederland echt
kan.
Het geheim van deze over
weldigende 'Chicago' schuilt in
de flitsende eenheid van de
groep. Iedereen - solisten, en
semble, orkest - heeft zijn eigen
Grote Moment en krijgt van re
gisseur en choreografe ook alle
gelegenheid om dat neer te zet
ten. Die eenheid is bijzonder;
ze ontbrak vaak in de andere
musicals die dit jaar de revue
passeerden. En dat maakt met
recht van 'Chicago' de musical-
sensatie van dit seizoen. 'Geef
ze een show die fantastisch is,
maar waarvan de ondertoon
sarcastisch is', zingt de club op
toneel. Dat is ook precies wat je
te zien krijgt.
van de Amsterdamse 8ach Solisten, met
soli door Henk Rubingh, viool en Toon
Durville, hobo. Gehoord 9/5, Stadsge
hoorzaal, Leiden
De 'Concerti' van Antonio Vi
valdi (1678-1741) zijn in de
muziekgeschiedenis vooral van
belang vanwege hun puur mu
zikale kwaliteiten. Zijn solocon
certen krijgen nog eens een ex
tra dimensie door de verande
ring in dramatische spanning.
De solist wordt bij Vivaldi de
leidende persoonlijkheid in het
geheel. En zo is de eerste violist
Henk Rubingh van de Amster
damse Bach Solisten prominent
aanwezig in zowel 'La tempesta
di mare' in Es als in het Concert
voor viool en strijkers in D. In
de twee presto's van La tem
pesta rukt de storm als een wil
de om zich heen; het largo fun
geert hier als stilte tussen twee
rukwinden in. Rubinghs streek
is opwindend, geagiteerd in
korte felle halen, kortademig,
weerbarstig in het hoge register;
slank en nerveus in het eerste
allegro, opzwepend in het
tweede met zijn kordate fugati-
sche begin.
Ook als het concertino (vier
violen) tegenover het ripieno
(het volledige orkest) staat, laat
Rubingh zich de kaas niet van
het brood eten. In het
(slot)concert voor vier violen en
strijkers in b voert hij de boven
toon. Als de 'tweede viool' het
thema krijgt toebedeeld, krijgt
ze weinig ruimte om haar baan
iets minder ruig uit te zetten.
En als de motiefjes niet hele
maal exact genoeg naar Ru
binghs zin samensporen, wordt
er streng omgekeken. Maar op
een enkele strubbeling na bij de
eerste violen verloopt de avond
als een voortrazende locomo
tief; een concert waarin de stijl
van de barok hoorbaar lonkt
naar de stijl van de Klassieken,
het nieuwe muzikale ideaal.
Minder dominant legt Toon
Durville z'n wil op aan het or
kest in het concert voor hobo
en strijkers in a. Het larghetto
heeft hier al een programma
tisch, beeldend karakter. Ele
gant en fier verloopt het aan
vankelijk in kleine schokkende
pasjes van de strijkers, dan pas
voegt de hobo zich in het ge
heel, blaast een lange droeve
melodielijn, slechts onder
steund door eerste en tweede
violen; het continuo zwijgt. Als
de hobo er genoeg van heeft,
uitwijkt, gaan de strijkers zoals
ze gekomen zijn: stapvoets.
Prachtig is de felle hagelbui van
violen in het allegro en bevlo
gen zoekt Durville zijn weg, in
warme intieme kleurschakerin
gen.
Gezien 8/5, Hot House in de Burcht. Lei-
Het zal zelfs de doorgewinterde
jazzliefhebber ontgaan zijn,
maar de grote, merendeels Ne
derlandse formatie die onder
de naam Maiden Voyage af en
toe de Nederlandse podia aan
doet bestaat al bijna twintig
jaar. Na het overlijden van de
Britse trompettist Jeff Reynolds
in 1983 heeft saxofonist Paul
Stockér, van oorsprong Ameri
kaan, de leiding overgenomen
Het is op z'n zachtst gezegd
nogal lastig om zo'n grote
groep professionele muzikan
ten (vier trompetten, vier trom
bones, een tuba, vijf saxofoons
en ook nog de ritmesectie in
clusief gitaar) bijeen te laten ko
men voor langere tournees, zo
dat de continuïteit vooral in het
repertoire te vinden is. Zo was
de aangekondigde stersolist Er
ic Vloeimans vervangen door
de in deze context misschien
juist beter passende Jarmo
Hoogendijk.
De muziek van Maiden Voya
ge is van het begin af stevig ge
worteld in de historische big
band-traditie vanaf Fletcher
Henderson tot Sun Ra. Een an
dere specifiek kenmerk is het
aandeel Zuid-Afrikaanse kwela.
De ouderwetse big band-deug
den zijn naast de modernere
invloeden ruimschoots aanwe
zig; een grote dynamische ex
pressiviteit, een brede klank
kleur met nadruk op agressief
koper en een stevige dosis ont
spannen swing kenmerken het
geluid van Maiden Voyage.
De stijl van arrangeren van
Paul Stocker, zowel voor het
oudere, bekendere werk als
voor de eigen stukken van Stoc
ker, bassist Jacko Schoonder-
woerd en pianist Tony Heimer,
lijkt er vooral op gericht om het
groepsgeluid zoveel mogelijk in
de breedte uit te bouwen. Het
nieuwere materiaal van vooral
de laatste twee is vaak nogal
complex, maar biedt goede mo
gelijkheden om te spelen met
oudere vormen in meer heden
daagse contexten.
Over het ensemblewerk is bij
na alleen maar goeds te mel
den, maar ook de individuele
capaciteiten van de solisten
maken van dit orkest iets bij
zonders; eigenzinnige improvi
satoren als Sean Bergin, 'loon
de Gouw, Willem Schoenma
ker, Tony Heimer of de leider
zelf zorgen voor de nodige mu
zikale surprises tijdens het op
treden. Ook op Big Band-ge
bied heeft Nederland zich de
laatste jaren een bijzondere po
sitie binnen de internationale
jazzwereld weten te veroveren.
