r
Acht Mei Beweging: sporen van
gerechtigheid zichtbaar maken
Nederland is voor
rooms-katholieken
geen missieland
Kerk Samenleving
JAC
MAANDAG 10 MEI 1999
redactie aad rietvel
VANDAAG
Rond 880 na Christus probeerde ene Bernard, de
■i n zoon van de hertog van Poitiers, in de Franse
landstreek Berry bij Bourges, de mooie wijnbou
wersdochter Solange het hof te maken. Hij was
één van de velen, want haar schoonheid was tot
in verre omstreken bekend. Solange had zich
echter voorgenomen maagd te blijven en haar leven aan God
te wijden. Overdag hoedde ze schapen, en de avonden
bracht ze biddend door. Tot frustratie van Bernard, die toen
maar probeerde haar te schaken. In de worsteling die volgde
om haar op zijn paard te trekken, kwam ze lelijk ten val. De
hertogszoon pakte een groot mes en hakte haar hoofd eraf.
De overlevering vertelt dat Solange vervolgens haar eigen
hoofd oppakte en naar de dichtsbijzijnde kerk liep om daar
in het bedehuis begraven te worden. Zij is patroonheilige van
de streek Berry en wordt op 10 mei herdacht.
'Rechtspleging stimuleert recidivisme'
scheveningen De Nederlandse rechtspleging bestrijdt niet of
nauwelijks de criminaliteit en stimuleert het recidivisme, zei de
hervormde predikant N. ter Linden gisteren tijdens een viering
in het Penitentiair Complex Scheveningen. „Onverzoende en
beschadigde mensen blijven ongelukkig en gevaarlijk en blijven
zo onheil stichten." Op het binnnenplein van de gevangenis
preekte Ter Linden tijdens een dienst voor genodigden bij het
jubileum van vijftig jaar kerkelijke en veertig jaar humanistische
geestelijke verzorging bij justitie. Even later werd in een gevan
geniszaal een dienst voor gedetineerden gehouden. Uit publica
ties is allang bekend dat opsluiting zonder meer niet werkt.
Voor de overgrote meerderheid van de bevolking is dit een vol
strekt vreemde gedachte. Wat de mensen over criminelen den
ken, had een politicus eens kernachtig verwoord: 'Opsluiten en
verder geen flauwe kul'. Maar wat als die gedetineerde je eigen
kind, een van je ouders of een broer is, vroeg oud-justitiepredi-
kant Ter Linden zich af. Hij zei niet zonder meer tolerantie te
propageren, maar een benadering die verandering en verzoe
ning teweegbrengt. Dat vraagt ook zorg voor de omgeving van
de gedetineerden, het ziekmakend systeem waaruit zij zijn
voortgekomen.
Openluchtdiensten in Tornadogebied
del city Dirigent Mark Johnson (links) van het koor van de
Baptistenkerk in Del City in de Amerikaanse staat Oklahoma
leidt de samenzang tijdens een dienst in de openluchtHet
kerkgebouw van de baptisten, op de achtergrond nog net zicht
baar, werd verwoest toen enkele tientallen tornado's afgelopen
week deze regio teisterden. foto reuters
Oud-bisschop Vogel getrouwd
zürich De vroegere bisschop van Basel, Hansjörg Vogel, die in
1995 aftrad omdat hij vader werd, is met de moeder van zijn
dochter getrouwd. Dat heeft het Zwiterse blad SonntagsBlick
gemeld. Het paar is alleen voor de burgerlijke stand getrouwd.
Voor een kerkelijk huwelijk zou toestemming van de paus nodig
zijn. Vogel woont met vrouw en kind in de buurt van Luzem.
Vogel was 44 toen hij zijn ontslag indiende dat paus Johannes
Paulus II met onmiddellijke ingang verleende. De progressieve
bisschop was slechts zestien maanden in functie. In oktober
1994 had de rechter hem een boete opgelegd, omdat hij afgewe
zen asielzoekers uit Kosovo kerkasiel had verleend.
utrecht anp
Sporen van gerechtigheid zicht
baar maken kan volgens de
Acht Mei Beweging niet zonder
onrecht aan te klagen. De koe
pelorganisatie van vernieu
wingsgezinde rk bewegingen,
die zaterdag haar veertiende
verjaardag vierde, doelt daarbij
onder meer op de oorlog op de
Balkan, de armoede en de
vluchtelingen.
In een verklaring, die dit
weekeinde op alle zeventien re
gionale bijeenkomsten is voor
gelezen, hekelt de AMB het feit
dat er wereldwijd miljoenen
mensen op de vlucht zijn, dat
Nederland op ontwikkelingsgel
den bezuinigt hoewel arm
steeds armer en rijk steeds rij
ker wordt en dat er een oorlog
wordt gevoerd die geen oorlog
mag worden genoemd.
Tijdens de bijeenkomst in
Renkum verwees AMB-voorzit
ter Henk Baars naar de uit
spraak van oud-bisschop Ernst
van Breda dat militair geweld
ertoe kan dienen recht te her
stellen, nadat alles is gepro
beerd. In Kosovo had alleen de
Deelnemers aan de Amsterdamse bijeenkomst van de Acht Mei Bewe
ging in de Mozes en Aaronkerk. foto anp
inzet van grondtroepen de etni
sche zuiveringen kunnen voor
komen, aldus Ernst, oud-voor
zitter van de rk vredesbeweging
Pax Christi.
Tijdens de regionale bijeen
komsten, die in bijna alle delen
van het land werden gehouden,
kwamen min of meer alle the
ma's aan de orde die de laatste
jaren binnen de beweging be
langrijk waren. De armoede,
vluchtelingen, Jubilee 2000 (in
ternationaal kerkelijk pleidooi
voor een rechtvaardiger wereld
orde), ambt en homoseksuali
teit.
In Amsterdam presenteerden
zich zes AMB-'participanten',
waaronder het Mozeshuis (lot
genoten helpen lotgenoten), de
Dominicusgemeente („de kerk
van het hart") en de Amster
damse raad voor religies en le
vensbeschouwingen, waaraan
ook de humanisten meedoen,
's Middags gingen de deelne
mers tijdens een wandeling op
zoek naar de sporen die de in
tocht van buitenlandse groepe
ringen en de met hen verbon
den godsdienstige richtingen in
Mokum hebben achtergelaten.
Het was voor het eerst dat de
Acht Mei Beweging geen lande
lijke manifestatie hield. De
kleinschaligheid bleek de
kracht van de dag te zijn, aldus
AMB-woordvoerder Leon van
der Meer. Ontmoetingen met
mensen uit de eigen regio ble
ken mogelijk, terwijl de mensen
zich op een landelijke manifes
tatie nog wel eens verloren wa
nen.
Vorig jaar was er een interna
tionale bijeenkomst in Maas
tricht met Duitse, Vlaamse en
Waalse zusterorganisaties. Op
27 mei 2000 is er weer een grote
landelijke manifestatie, waar
jonge kinderen en jonge ouders
centraal staan. Gezien de ver
grijzing, waarmee de beweging
kampt, een actueel thema.
Studentenpastor haalt uit:
'Kardinaal heeft mensen van
Acht Mei alleen maar beledig
amsterdam anp
Kardinaal Simonis heeft niets
anders gedaan dan de bezoe
kers van de Acht Mei-manifes
taties te beledigen. Hij heeft
nog nooit één begrijpend
woord over hen gesproken.
De aartsbisschop heeft er ab
soluut geen flauw idee van
wat de Acht Mei Beweging is.
De Amsterdamse emeritus
studentenpastor J. van Kils-
donk komt woorden te kort
om zijn woede hierover te ui
ten. „Deze mensen", zegt hij
wijzend naar de honderden
aanwezigen tijdens de regio
nale Acht Mei-manifestatie in
de Mozes en Aaronkerk, „deze
mensen dragen de parochies
in Nederland. Dat doen niet
de anti-hervormingsgezinden,
die luid schreeuwen, de lezers
en redacteuren van hoe heet
dat blad ook al weer, o ja het
Katholiek Nieuwsblad. Dat
zijn fanatici, ruziemakers en
verdachtmakers
De praktijk van de Neder
landse rooms-katholieke kerk
wordt door deze mensen ge
dragen, herhaalt hij. „Ik ben
vanaf 1985 op alle
manifestaties gewees ir
weet wie hier komei :t ove
negen van de tien aa> Ier
of zij kennen mij."
Het is volgens Van
'een grote vergissinj n
kardinaal en zijn s<
ten' dat de Acht Mei]
in de revolutionaire /aso
de kerk zou zitten. D
de Studentenekklesi rils r<
Dominicusgemeente
sterdam. „De kardin
zijnen durven met
groepen niet in dis >rdat
gaan. Dan krijgen ze
hun neus. En die clulras. v
beschaafd om ruzijmar
ken."
In tegenstelling to
bisschoppen zeggen
Acht Mei Beweging
door de nobele mens gest<
middengroep. Er ligt
tragiek in het feit
rechtvaardige en
mensen bij voortdu
de bisschoppen wo rde
krenkt en verdacht,
Juist deze mensen zij
Van Kilsdonk typis en d
schismatisch. heb
Enquête onder 500 gelovigen
n die
vadi
faral
is op
ela|
hilversum anp
Tweederde van de rooms-ka
tholieken in ons land is erop
tegen dat in Nederland missie
werk wordt verricht. Slechts 27
procent is daarvoor. Dat blijkt
uit een enquête onder 500 ge
lovigen van 18 jaar en ouder,
die de KRO heeft laten houden
voor het zaterdag gehouden
congres Nederland missie
land.
Het hoge percentage tegen
standers is volgens pater H.
Verhoeven wellicht beïnvloed
door de vraagstelling. De term
missie doet denken aan de vo
rige eeuw, toen de kerk pre-
tenteerde de waarheid in
pacht te hebben. In de huidige
cultuur willen de mensen de
ander in zijn of haar waarde
laten en hen niet lastig vallen.
Het congres, dat recht
streeks door de KRO werd uit
gezonden, werd gehouden bij
het afscheid van Verhoeven als
secretaris-generaal van de bis
schoppenconferentie en van
de rooms-katholieke kerk in
Nederland. De term Neder
land missieland ontstond bij
het vijfjaarlijkse bezoek van de
bisschoppen aan de paus in
1993.
Als er al aan missie wordt
gedaan, dan moet die zich vol
gens 97 procent van de onder
vraagden op de jongeren rich
ten, volgens 82 procent op de
rand-katholieken en volgens
57 procent op de niet-gelovi-
gen.
Er is in Nederland een grote
gêne om over het geloof te
praten. Dat zeiden zowel Mar
jolein Schuurmans, vice-voor-
zitter van Pax Christi Interna
tional, als de Nigeriaanse pater
S. Chukwube, die in Neder
land missiewerk verricht. In
Afrika moet je de oren goed
dicht houden, wil je het
Woord van God niet horen. Je
hoort het op de radio, op de
hoek van de straat, eigenlijk
overal. Nederlanders schamen
zich volgens de pater om over
de binnenkant van het geloof
te praten.
De hervormde binnenstads
predikant J. Beumer uit Haar
lem hield de aanwezigen voor
dat de kerk veel meer naar de
samenleving, vooral naar de
mensen aan de onderkant,
moet luisteren. De kerk heeft
nog steeds de pretentie een
woord voor de wereld te heb
ben. Zij begrijpt echter onvol
doende wat zich in de samen
leving afspeelt.
Verhoeven erkende dat hij
bepaalde zaken niet van de
kerk, maar van de samenleving
heeft geleerd. In dit verband
noemde hij de emancipatie
van de vrouw en het milieu
vraagstuk. In de veranderde
maatschappij zullen mensen
het lang niet altijd eens zijn
met de officiële standpunten
van de kerk. Het antwoord
mag dan niet zijn: voor hen is
geen plaats meer in de kerk. Er
moet ruimte zijn om te groei
en in het geloof.
Boekarest Paus Johannes Paulus II heeft gisteren als eerste paus in
de geschiedenis een orthodoxe kerkdienst bijgewoond. Op de laatste
dag van zijn bezoek aan Roemenië zat de 78-jarige paus naast de 84-
jarige roemeens-orthodoxe patriarch Teoctist, die voorging in de
dienst op het Plein van de Eenheid in het centrum van Boekarest.
Terwijl ze elkaar tot tweemaal omhelsden, riepen de kerkleiders op
tot beëindiging van het militaire geweld in Joegoslavië en hervatting
van de onderhandelingen. Daarbij vroegen zij ook aandacht voor het
lot van de Serviërs die lijden onder de 'moorddadige' bombardemen
ten van de Navo.
Het driedaagse bezoek van de paus aan Roemenië is de eerste offi
ciële toenadering tussen het Westers en Oosters christendom, dat bij
het schisma van 1054 uiteenviel. „Dit zijn dagen van verge*
verzoening", zei de paus. Hij sprak de wens uit dat „wij in li
gende millennium wellicht niet geheel herenigd zijn, maarij
ledige kerkelijke gemeenschap een stuk dichterbij is."
Tijdens een openluchtmis voor ongeveer een miljoen roe
lieken riep de paus gistermiddag op tot eenheid van de Rooi
tholieke en de Orthodoxe Kerken. Op de drempel van het dl
lennium 'moet de oecumenische beweging worden verstem,
daarvan is de volledige eenheid van alle christenen. Aan de|
men ook de 84-jarige patriarch Teoctist en de Roemeense pr
Constantinescu deel. De paus keerde gisteravond terug ii
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met maandag.
Noorwegen:
Wolkenvelden,maar langs de
westkust ook flink wat zon.In het
zuiden af en toe regen.Maxima
uiteenlopend van 5 graden in het
noorden tot 15 in het zuiden.
Zweden:
In het midden en noorden wol
kenvelden en kans op sneeuw.In
het zuiden af en toe regen.Mid-
dagtemperatuur tussen 6 en 12
graden.
Denemarken:
Vandaag eerst zon,later op de
dag regen- en
onweersbuien.Morgen wisselend
bewolkt en enkele buien.Maxima
vandaag 17 graden,morgen rond
13.
Engeland, Schotland, Wales en
Ierland:
Wisselend bewolkt en enkele
buien,tussendoor ook zon.Maxi
ma tussen 14 en 18 graden.
België en Luxemburg:
Vandaag enkele stevige regen
en onweersbuien.Later op de dag
opklaringen.Morgen perioden
met zon,maar tegen de avond
meer bewolking gevolgd door re
gen.Maxima vandaag tussen 18
en 24 graden,morgen overal
rond 18.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Vandaag in het oosten enkele
buien,soms met onweer.In het
westen perioden met zon en
slechts een enkele bui.Morgen
van tijd tot tijd zon,maar later
vanuit het westen regen.Middag-
temperatuur rond 16 graden in
het westen en 23 in het oosten-
vandaag in het oosten warmer.
Portugal:
Flinke perioden met zon.Van
daag in het noorden kans op een
bui.Maxima van 23 graden in het
noorden tot 28 in de Algarve.
Madeira:
Vrij zonnig en droog.Maxima
rond 23 graden.
Spanje:
Vrij zonnig met in het noordwes
ten een enkele
bui.Middagtemperatuur uiteen
lopend van 23 in het noordwes
ten tot 35 in Andalusie.
Canarische Eilanden:
Overwegend zonnig en droog-
Maximumtemperatuur tussen
25 en 30 graden.
Marokko:
Westkust:zonmge perioden en
droog. Middagtemperatuur tus
sen 24 en 28 graden.
Tunesië:
Vrij zonnig en droog.Maxima tus
sen 27 en 35 graden,langs de
oostkust 23.
Zuid-Frankrijk:
Flink wat zon en op de meeste
plaatsen droog.Maxima tussen
25 en 30 graden,vandaag langs
de Riviera wind van zee en dus
koeler.
Mallorca en Ibiza:
Vrij zonnig en droog.Maxima on
geveer 28 graden.
Italië:
Vrij zonnig,maar in het noorden
vooral vandaag wat meer wolken
en kans op
onweer.Middagtemperatuur tus
sen 25 en 30 graden.
Corsica en Sardinië:
Zonnig en
droog.Maximumtemperatuur tus
sen 23 en 28 graden.
Malta:
Zonnig en
droog.Middagtemperatuur rond
26 graden.
Griekenland en Kreta:
Flink wat zon,maar vandaag een
kleine kans op een bui.Middag
temperatuur rond 26 graden,op
de eilanden iets lager.
Turkije en Cyprus:
Vrij zonnig en op de meeste
plaatsen droog.Middagtempera
tuur ongeveer 25 graden.
Duitsland:
Vandaag eerst zon en broeierig
warm.Later op de dag vanuit het
westen stevige regen- en on
weersbuien.Morgen perioden
met zon en slechts een enkele
bui.Maxima vandaag 23 tot 27
graden,morgen 16 in het noor
den en 22 in het zuiden.
Zwitserland:
Vanuit het westen meer bewol
king en enkele onweersbuien-
Morgen in het zuiden zonnig,in
het noorden nog wolken en een
enkele bui.Maxima 23 tot 27
graden.
Oostenrijk:
Vandaag zonnig en warm.Morgen
meer wolken en een enkele re
gen- of onweersbui.Maxima tus
sen 23 en 27 graden.
Polen:
Wolkenvelden en af en toe regen
of onweer.Vandaag ook nu en
dan zon.Maxima variërend van
12 graden in het noorden tot 18
in het midden en zuiden.
Tsjechië en Slowakije:
Vandaag zonnige perioden en
slechts een enkele bui.Morgen
meer buien,soms met onweer-
Maxima tussen 20 en 25 gra
den.
Hongarije:
Flinke zonnige perioden met een
kleine kans op een bui.Maxima
rond 25 graden.
DINSDAG 11 MEI 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 05.53 Zon onder 21.19
Maan op 04.26 Maan onder 15.50
Waterstand
limuiden Katwijk
Hoog 00.36» 13.16 00.09 12.49
Laag 08.14 21 25 07.55 21.06
Weerrapporten 10 mei 08 uur:
Twente
Vlissmgen
Maastricht
Aberdeen
Barcelona
Berlijn
Boedapest
Bordeaux
Cyprus
Dublin
Frankfurt
Genève
Helsinki
Innsbruck
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen
Las Palmas
Lissabon
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
half bew.
half bew.
19 14 0.1
21 12 0.0
21 12 0.1
19 9 0.1
22 12 0.0
16 13 0.1
21 14 0.1
20 9 0.0
21 14 0.1
21 12 0.0
15 10 4.0
22 15 0.0
20 14 0.0
17 11 01
21 11 0.5
26 15 0.0
21 14 0.1
23 14 0.0
14 10 2.0
21 9 0.0
20 11 0.0
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging
Ma. t/m/vr. 18.00-19 30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 ui
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
F. Blok, chef eindredactie algemeen
T Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M van der Veer, chef redactie
Duin-en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties: 071 - 5323
Familieberichten: 02 3- 53l
023- 5320 216
Redactie: 071- 5321 921
Hoofdredactie: 071-5315!
ADVERTENTIE!
Maandagt/m vrijdag
071-5356 230
i RUBRIEKSADVERTE
071-5128 030 Maandag t/m vrijdag
071-5143 545
ABONNEMENTE
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiginc
het automatisch afschrijven vank
abonnements- geld, ontvangen; dv
betaling.
VERZENDING PERK
Voor abonnementen die per post
worden verzonden geldt een toe
portokosten per verschijndag >G
11!
LEIDSCH DAGBLAD OP CAS 0,
Voor mensen die moeilijk lezei
hebben of blind zijn (of een ai
leeshandicap hebben), is eens
i het regionale nieuws uit h n
Dagblad op geluidscassette be
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Leffif
|fa;
r. 1 20 6 0.1 Moskou
ver. 1 19 8 0.6 Nice
wzw6 11 9 0.1 Oslo
nno9 23 18 0.0 Parijs
zzw2 20 17 0.0 Praag
w.s.0 23 15 0.0 Rome
zw4 21 12 0.1
ver. 1 20 11 0.0
z2 12 0.0
wnw3 24 15 0.0
o4 27 15 0.0
Bangkok half bew.
Buenos Aires onbew.
Casablanca licht bew
Johannesburg onbew.
Los Angeles licht bew
New Orleans onbew.
New York zwaar bei
K
N H U I
Split
Stockholm
Warschau
Wenen
ZOrich
23 12 2.0 TelAviv
0 0.0 Toronto
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth 24 u per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezond
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111