Europa blijft bij
vleesboycot VS
Getronics' gewaagde sprong naar wereldtop
C
touwers Schipholtunnel
onthielden' NS drie ton
Economie
Topdrukte bij graszodenbedrijf Varkenshouders winnen
opnieuw kort geding
Onderzoek
staatssteun
voor Reebok
Directeur Seagram best betaalde topman buiten VS
Fins verpakkingsbedrijf
wil Van Leer overnemen
Brouwerijen Whitbread
mogelijk in de verkoop
OENSDAG 5 MEI 1999
inderzoek naar geboorde tunnels
V
kwuk-delft TNO en TU Delft gaan onderzoeken hoe bij de
anleg van de Betuweroute en de HSL-Zuid gewerkt kan wor-
en met geboorde tunnels. De studie speelt zich in eerste in-
antie af in het Stevin-laboratorium van de TU Delft, dat on-
erdak gaat bieden aan een grote proefopstelling. De eerste
roeven zijn in september op segmenten van de Botlektunnel.
NO en TU Delft willen vooral een goed beeld krijgen van de
rachten die vrijkomen bij het boren van een tunnel. Verder
chtenze zich op de enorme krachten en spanningen in de
oegen tussen de tunnelsegmenten. Bij de aanleg van de Twee-
e Heinenoordtunnel is al met de nieuwe techniek gewerkt.
'ontract Fokker-manager ontbonden
.rlem* De rechter in Haarlem heeft gisteren het arbeidscon-
act van Stork met directeur E. Wagner van Fokker Services
sia per 1 juni ontbonden. De directeur krijgt een (bruto) ver-
oeding van 85.000 gulden. Hij kreeg enige tijd geleden ontslag
mdat hij niet goed zou functioneren. Wagner accepteerde zijn
ntslag niet. Volgens zijn advocaat zijn er bij Fokker Services,
et onderhoudsbedrijf dat Stork overnam uit de boedel van
[iegtuigbouwer Fokker, de afgelopen tijd meer managers ver
rolden. Stork heeft de kennis en de netwerken van de mana-
ers overgenomen en nu moeten die mensen eruit", zo zei Mul-
ers vorige maand. Fokker wil niet ingaan op het conflict.
{ritten gekort op BSE-subsidie
rRAATSBURC Groot-Brittannië krijgt een strafkorting van 72 mil
ten gulden op de subsidies om de gekkekoeienziekte (BSE) uit
bannen. De Britten hebben steken laten vallen bij de vernieti-
ing van risicodieren, constateert de Europese Commissie. Lon
en moest ervoor zorgen dat runderen ouder dan dertig maan-
en niet in de voedselketen zouden komen. De EU betaalde ze-
entig procent van de kosten voor ieder geslacht en afgevoerd
ier. Maar de Britten hebben verzuimd nauwkeurig bij te hou-
len hoeveel runderen zijn vernietigd. De commissie kan dus
inmogelijk nagaan hoeveel Europese subsidie gerechtvaardigd
Ook de controle op het vervoer en de opslag van de carcas-
en was de eerste twee maanden gebrekkig.
)SM ook actief als wijnboer
ieerlen DSM neemt de Franse producent van wijningrediën-
en Laboratoire Oenotechnique in Clermont l'Herault over. Het
edrijf wordt samengevoegd met Littoral Oenologie, afkomstig
ran het vorig jaar overgenomen Gist-brocades. Beide bedrijven
ijn gevestigd in de buurt van Montpellier. Het Laboratoire Oe-
ïotechnique maakt nu nog deel uit van het Italiaanse Delia Tof-
bla. Dat maakt vooral machines voor onder meer de wijnindu-
trie. DSM wil zijn positie als producent van hoogwaardige in
grediënten voor de drank- en voedingsmiddelenindustrie juist
ïitbreiden. Bij het Laboratoire Oenotechnique werken zestien
nensen. Er worden gisten en enzymen gemaakt om wijn helder
e maken en geur en kleur te verbeteren. Het laboratorium is
;oed voor een jaaromzet van 10 miljoen gulden.
Epson concurrent van HP en Canon
iMSTERDAMDe Japanse printerfabrikant Epson gaat in Neder-
and de strijd aan met Hewlett Packard en Canon. Het bedrijf
ipent daarvoor begin juni een speciale verkoopafdeling in
feenendaal. Epson is na HP de tweede printerproducent ter
vereld. Epson verwacht met de uitbreiding dit jaar ook in Ne-
lerland de nummer twee te kunnen worden. Nu bekleedt het
ïog de derde positie achter HP en Canon. In 1998 verkocht het
jedrijf hier 132.000 printers; dat moeten er dit jaar minimaal
85.000 worden. Topman N. van Heuven denkt dat Epson Ne-
lerland in 1999 een totale omzet van zo'n 100 miljoen zal gene
reren, tegenover tachtig miljoen in 1998. Wereldwijd zette Ep-
;on in 1998 17,6 miljard om. De onderneming is niet beursge-
ïoteerd.
Fusie van Britse oliemaatschappijen
■ONPENDe onafhankelijke Britse oliemaatschappijen Lasmo en
donument Oil Gas gaan fuseren. Lasmo neemt de kleinere
jranchegenoot over via een aandelenruil ter waarde van twee
niljard gulden. Monument liet een maand geleden al weten
door enkele bedrijven te zijn benaderd over een overname.
\nalisten noemden toen als potentiële kopers onder meer Las-
no en Enterprise Oil. Deze twee voerden eerder dit jaar fusiebe-
iprekingen zonder resultaat. Lasmo en Monument zijn beide
ictief in de Britse sector van de Noordzee en Pakistan. De nieu-
ve combinatie heeft verder belangen in de Kaspische Zee, het
didden-Oosten en Noord-Afrika.
[jjswuk-maarssen anp
innemerscombinatie KSS
eeft bij de bouw van de twee-
Schipholtunnel de Neder-
idse Spoorwegen mogelijk
10.000 gulden aan voordeel
ïthouden. Dat concludeert
?t bureau KPMG na onder-
Dek naar vermeende fraude bij
aanleg van de tunnel.
KSS, waarin de aannemers
|BW en Strukton samenwerk
en, begonnen in 1989 met de
inleg van een tweede tunnel
ider Schiphol. De aanneem-
)m bedroeg 500 miljoen gul-
?n, gefinancierd door Verkeer
i Waterstaat.
Van frauduleuze benadeling
volgens KPMG geen sprake,
/el vindt het onderzoeksbu-
fau dat de aannemers de NS in
één geval meer hadden moeten
laten profiteren van behaalde
efficiëncyvoordelen en inkoop
kortingen. NS zouden voor zo'n
drie ton benadeeld zijn.
De NS zoeken de kwestie ver-
•der uit. KSS ontkent dat het de
Spoorwegen heeft benadeeld.
Wel geeft de aannemerscombi
natie toe dat er tijdens de bouw
onregelmatigheden zijn ge
weest KSS gebruikte gefingeer
de facturen waarmee winst
werd verschoven naar HBW en
Strukton. Verder namen mede
werkers bouwmaterialen mee
die vervolgens exclusief BTW
werden terugbetaald.
HBW en Strukton betreuren
de gemaakte fouten. De bouw
combinatie zegt de direct ver
antwoordelijken te hebben
aangesproken.
westdorpe Bij de graszodenkwekerij Verhelst in het
Zeeuwse Westdorpe heerst op dit ogenblik een topdrukte
nu het tuinseizoen in volle gang is. De kwekerij wordt ge
leid door Lianne Verhelst. Zes jaar geleden begon zij met
het bedrijf nadat ze haar baan als verpleegkundige in een
ziekenhuis had opgezegd. Lianne is geregeld op de snijma
chine of heftruck te vinden. foto anp wim van vossen
Amerikanen dreigen met tegenmaatregelen
De handel in landbouwproducten tussen de Europese
Unie en de VS zorgt opnieuw voor grote problemen. Een
rapport over de mogelijke kankerverwekkende eigen
schappen van groeihormonen is de bron van de ruzie.
De groeihormonen worden gebruikt in de Amerikaanse
veehouderij om de vleesgroei bij runderen te bevorde
ren. De VS dreigen met tegenmaatregelen als de EU niet
ophoudt de import van hormoonvlees tegen te werken.
den haag gpd
De EU heeft de import van hor
moonvlees nooit willen toe
staan omdat niet is aangetoond
dat het vlees veilig is voor de
consument. De VS redeneerden
juist omgekeerd: als de schade
lijkheid niet kan worden aange
toond moet het product wor
den toegelaten.
In 1994 werd onder toezicht
van de wereldhandelsorganisa
tie WTO afgesproken dat de EU
haar gezondheidsargumenten
wetenschappelijk moest onder
bouwen. De EU gooide er toen
een grote wetenschappelijke
conferentie tegenaan, die de
schadelijkheid van groeihormo
nen op het menselijk lichaam
moest aantonen. Dat bewijs
konden de wetenschappers
echter niet leveren.
Dat leidde er toe dat de WTO
de EU verplichtte de invoer van
Amerikaans rundvlees per 13
mei 1999 toe te staan. De EU
haalde vervolgens het etikette
ren van Amerikaans rundvlees
van stal. Als het vlees in Europa
verkocht mocht worden, moest
er wel duidelijk opstaan dat het
was behandeld met groeihor
monen.
De VS waren hier op tegen.
Een etiket zou toch de suggestie
wekken dat er iets loos was met
het vlees en dat zou de consu
ment kopschuw kunnen ma
ken. Het lijkt er nu op dat de
EU haar laatste offensief heeft
ingezet. Vorige week kwam er al
een rapport uit dat in het nu
geïmporteerde Amerikaanse
rundvlees, de zogenoemde Hil
ton beef, hormonen waren aan
getroffen. Nu komt daar als een
duveltje uit een doosje het we
tenschappelijk rapport over de
schadelijkheid van groeihormo
nen overheen.
De EU wil het rapport gebrui
ken om het importverbod van
Amerikaans rundvlees te hand
haven. Daartoe moet de WTO
besluiten.
„Het rapport geeft het bewijs
voor de argumenten die de EU
al die tijd heeft gebruikt", aldus
een woordvoerder van het Pro
ductschap voor Vee en Vlees
(PWE). „Wij exporteren nau
welijks vlees naar de VS. De De
nen exporteren veel varkens
vlees. Als dat wordt getroffen
door een heffing van de VS zal
het wel op de Europese markt
komen. Dat kan een prijsdruk-
kend effect op de prijzen voor
varkensvlees hebben", aldus de
woordvoerder.
De telers van trostomaten
zijn wel de pineut. „We expor
teren jaarlijks voor 140 miljoen
gulden aan trostomaten naar
de VS. Dat is twintig procent
van de totale export van trosto
maten. Als die export wegvalt is
dat een gevoelige klap", aldus
een woordvoerster van het Pro
ductschap Tuinbouw.
straatsburg anp
De Europese Commissie
heeft gisteren besloten een
diepgaand onderzoek te
openen naar Nederlandse
steun aan de Amerikaanse
Reebok-groep. Brussel ver
moedt dat de overheid de
sportschoenenfabrikant met
ongeoorloofde subsidies
naar Rotterdam heeft gelokt.
De havenstad was met
Zuid-Limburg en de Belgi
sche steden, Luik, Tongeren
en Genk in de slag om het
Europees distributiecentrum
van Reebok binnen te halen.
In januari 1998 maakte het
bedrijf bekend voor vestiging
in het Distripark Maasvlakte
te hebben gekozen.
Volgens concurrenten, die
een klacht hebben inge
diend, is bij deze keuze de
aanmoedigingspremie van
4,3 miljoen gulden en de la
ge huurprijs doorslaggevend
geweest. De commissie heeft
deze steunmaatregelen be
cijferd op een totaal van 11,2
miljoen gulden.
Het Gemeentelijk Haven
bedrijf Rotterdam wil een ge
bied van 11,4 hectare verhu
ren voor 8,50 gulden per
vierkante meter per jaar en
dat voor een periode van 25
jaar. Dat komt volgens de
commissie neer op een kor
ting van 30 procent ten op
zichte van de normale prij
zen.
new york ap
De directeur van het Canadese
bedrijf Seagram, E. Bronfman
Jr., is de best betaalde directeur
buiten de VS. Hij verdiende in
1998 4.5 miljoen dollar (9,3 mil
joen gulden) volgens het Rijd
schrift Forbes Global. Dat is nog
altijd minder dan een procent
van wat de best betaalde Ame
rikaanse directeur, M. Eisner
van Disney, verdient. Eisner
streek volgens het blad in 1998
1,22 miljard gulden op.
Volgens hoofdredacteur Mi-
nard zijn de Amerikaanse direc
teurssalarissen zo hoog vanwe
ge de stijging van de aandelen
markten. „Neem directeur M.
Moody-Stuart van het Brits-Ne
derlandse Koninklijke Shell. We
schatten zijn inkomen vorig
jaar op 3,5 miljoen gulden, ter
wijl Shell qua vermogen het
grootste bedrijf is." Moody-Stu-
art staat daarentegen 24ste op
de lijst van best betaalde direc
teuren.
Buiten de VS verplichten al
leen Groot-Brittannië, Canada
en Australië bedrijven om hun
topsalarissen bekend te maken.
Daarom maakte Forbes Global
voor het verkrijgen van de gege
vens gebruik van het 20-F for
mulier, dat bedrijven die han
delen op de Amerikaanse aan
delenmarkt moeten invullen.
De lijst vermeldt verder de volgende namen:
2. Jan Feschly, Smith Kline Beecham, (geneesmiddelen), F.ngeland, 3,18 mil-
joen dollar.
3. Matthew Barrett, Bank of Montreal, (financiële diensten), Canada, 3,12 dol
lar.
4. lurgen Schrempp. DaimlerChrysler. (auto's), Duitsland. 2,96 dollar.
5. Donald Walker. Magna International, (auto-onderdelen). Canada. 2,77 dol-
i Smurfit. (hout en papierproducten), Ierland,
7. Gregory Hutchings, Tomkins, (conglomeraat), F.ngeland, 2,7 dollar.
8. )ohn Sunderland. Cadburv Schweppes, (voedsel en dranken), Fngeland
2.59 dollar.
9. Dennis Eck. Coles Myer, (detailhandel). Australië. 2,58 dollar
22. Kees Storm. Aegon, (verzekeringen). Nederland. 1,72 dollar
24. Mark Moody Stuart, Koninklijke Shell, Nederland/Engeland. 1.7 dollar.
25. Cor Boonstra, Philips, Nederland, 1,63 dollar
den haag anp
Het ministerie van landbouw
mag niet meer handelen vol
gens de omstreden varkenswet,
want die heeft de rechter eerder
voorlopig buiten toepassing
verklaard. Met die uitspraak tik
te de Haagse rechtbank minis
ter Apotheker gisteren weer op
de vingers.
Op 23 februari oordeelde de
rechter dat de omstreden var
kenswet voorlopig in de ijskast
moet. tot de bodemprocedure
is afgewikkeld. De wet regelt
een gedwongen verkleining van
de varkensstapel. De boeren
verzetten zich daartegen. Land
bouw bleek zich niet helemaal
aan die uitspraak te houden zo
dat de varkenshouders een kort
geding aanspanden.
De kwestie draait om de ver
handeling van zogenoemde
varkensrechten tussen boeren
onderling en het opkopen er
van door de overheid. Ook dat
is geregeld via de varkenswet.
Het bureau heffingen, dat de
verkopen registreert, schreef
varkenshouders medio maart
dat ze zich voor 7 mei akkoord
moesten verklaren met de han
del en opkoop, en daarmee ini
pliciet met het bestaan van de
varkensrechten en dus met een
deel van de wet. Wie zich niet
akkoord verklaarde, liep het ri
sico dat de overheid de op-
koopaanvraag afwees.
In de uitspraak zegt de rech
ter dat die werkwijze niet door
de beugel kan. De Staat moet
zich onthouden van alle activi
teiten die uitvoering geven aan
de varkenswet, zolang die bui
ten werking is gesteld. Ook mag
het bureau geen actie onderne
men tegen varkenshouders die
weigeren zich akkoord te ver
klaren.
den haag gpd
Het Finse verpakkingsbedrijf
Huhtamaki Oyj wil het verpak
kingsconcern Van Leer overne
men. Huhtamaki is bereid 62
gulden te betalen voor een aan
deel Van Leer dat gisteren ruim
37 gulden noteerde. Van Leer
gaat praten met de Finnen,
maar wil niet zeggen of het bod
aanvaard wordt of niet.
Als de overname slaagt ont
staat een verpakkingsbedrijf
met een omzet van zes miljard
gulden en activiteiten in 55 lan
den.
De bedrijven zijn al enige tijd
in gesprek met elkaar. „In de
verpakkingsindustrie praat ie
dereen met iedereen", aldus
een woordvoerder van Van
Leer. „Huhtamaki gaf aan ver
der te willen met ons en een
bod te overwegen. Dat moeten
we kenbaar maken aan de aan
deelhouders, vandaar deze me
dedeling. De komende weken
en maanden moet blijken of we
het met elkaar eens kunnen
worden."
De meerderheid van de aan
delen Van I.eer is in handen
van de Stichting Van Leer
Group Foundation. Deze stich
ting gebruikt de dividenden
voor goede doelen over de hele
wereld. Huhtamaki heeft als
grootste aandeelhouder de Fin
nish Cultural Foundation, een
stichting die zich ten doel stelt
de Finse cultuur te ondersteu
nen. „We hebben enige over
eenkomsten wat onze aandeel
houders betreft. Dat kan mis
schien een voordeel zijn", aldus
financieel directeur T. Salonen.
Huhtamaki en Van Leer vul
len elkaar goed aan. Beide be
drijven zijn sterk in verpakkin
gen voor consumentenproduc
ten als ijsbakken en margarine
kuipjes en wegwerpserviezen.
Qua omzet is Van Leer met 4,4
miljard gulden een stuk groter
dan Huhtamaki met 2,7 miljard
gulden. Beide bedrijven maak
ten een nettowinst van 130 mil
joen gulden. De verpakkingsdi
visie van Huhtamaki is goed
voor een omzet van 1,62 mil
jard gulden.
Dat Huhtamaki Van Leer wil
kopen en niet andersom is het
gevolg van de sterke financiële
positie van Huhtamaki. „We
staan er financieel ijzersterk
voor. We zijn compleet schul
denvrij en hebben zelfs geld
over", aldus financieel direr
teur Salonen.
Huhtamaki kwam vorige
week ook al in het nieuws. Toen
maakte voedingsmiddelencon
cern GSM bekend de kauw
gumfabrikant Leaf over te ne
mén van de Finnen voor 860
miljoen gulden.
londen krf-anp
Allied Domecq wil 3.600pubs verkopen
werijen ligt naar schatting rond
de 2,5 miljard gulden. Komen
ze in de verkoop, dan gelden
Heinekcn en Interbrew als kan
didaten.
Analisten schatten de prijs
van de pubs on 7,7 miljard gul
den. Het overleg is nu nog ex
clusicf, maar dat verandert als
Whitbread een formeel bod uit
brengt. Volgens de Britse peis
zullen zich dan bij Allied
mecq waarschijnlijk ook andere
geïnteresseerden melden,
waaronder Punch Taverns
(1.500 put»)
Whitbread heeft naast bron
werijen err pubs onder meer
belangen in hotels en restau
rants. Allied Domecq conceit
treert zich steeds meer op ster
ke drank. Het concern is op dat
terrein de op één na grootste
ter wereld, achter het Britse
Diageo. Allied was vroeger eige
naar van de Oranjeboom bron
werij in Breda. Die werd begin
1995 verkocht aan Interbrew,
De Britse bierproducent Whit
bread onderhandelt over de
overname van de 3.600 pubs
van het drankenconcern Allied
Domecq. Als het overleg slaagt,
wordt Whitbread de grootste
pubeigenaar in Groot-Brittan
nië, maar zal het zijn drie brou
werijen moeten verkopen.
Daarmee zou een eind komen
aan een 257-jarige geschiedenis
als brouwer.
Whitbread heeft al 3.400
dranklokalen. De Britse concur
rentieregels verbieden een
brouwer meer dan 5.000 pubs
te bezitten. Daarom zal het
concern zijn brouwerijen moe
ten afstoten. Het marktaandeel
van Whitbread in Groot-Brit
tannië bedraagt ruim 15 pro
cent. Het bedrijf heeft behalve
de eigen merken ook licenties
voor Heineken en het merk
Stella Artois van het Belgische
Interbrew.
De waarde van de drie brou-
Nu bijVSB Bank:
Hypotheekrente
10 jaar vast vanaf
Kom langs of bel 0800-8182.
Internet: hypothekeavsb.nl
VSB BANK
VSB. Daar kom je verder
amsterdam gpd
frank hendrickx
Het oude Getronics staat op het
punt te verdwijnen. Met de geplan-
dé megaovername van het Ameri
kaanse Wang Global behoort de au
tomatiseerder in één klap tot de
wereldtop, maar tevens wordt af
scheid genomen van de financiële
degelijkheid die het geesteskind
van oud-topman Ton Risseeuw zo
kenmerkte. Getronics kan de koop
van het tweemaal zo grote, maar al
tijden verliesgevende, Wang niet
zelf financieren en hoopt op de wel
willendheid van de beleggers en een
gunstig beursklimaat.
Onder leiding van Risseeuw groeide
het bedrijf, voornamelijk op eigen
kracht, gestaag uit tot de nummer 1
van de Nederlandse automatise-
ringsmarkt. Getronics deed welis'
waar regelmatig overnames, maar al
tijd van beperkte omvang. En de on
derneming Financierde de acquisities
zelf. Bij banken klopte Risseeuw
nooit aan, want dankzij de gestage
groei bulkte zijn automatiseerder van
Getronics president-directeur Cees van Luijk.
het geld. „We kregen op de aandeel
houdersvergadering regelmatig te
horen wat we toch met al dat geld
moesten", merkte financieel topman
Jan Docter gisteren op. Nu weten de
beleggers het; Wang kost 3,7 miljard
gulden.
foto anp hans stiinmeier
De timing is opmerkelijk, omdat Ris
seeuw onlangs verrassend opstapte.
De eerste publieke daad van zijn op
volger Cees van Luijk is de aankondi
ging van een overname die zijn gelij
ke niet kent in de geschiedenis van
het bedrijf. De van Price Waterhouse
afkomstige Van Luijk: „Risseeuw
heeft deze overname vorig jaar zelf in
gang gezet en ik heb het de laatste
twee maanden afgemaakt."
Wang Global is met een omzet van
6,1 miljard gulden en 20.000 mede
werkers aanmerkelijk groter dan de
Nederlandse automatiseerder, die
het moet doen met een omzet van
3,5 miljard gulden en 12.500 mede
werkers.
Door grote klanten wordt Getronics
volgens Van Luijk nog steeds gezien
als een kleine niche-speler. Dat is ze
ker in Europa, waar het Amerikaanse
Wang zeventig procent van zijn om
zet behaalt, definitief van de baan.
Getronics hoopt hierdoor de auto
matisering van multinationals volle
dig voor zijn rekening te kunnen ne
men. Ook krijgt de Nederlandse au
tomatiseerder nu voet aan de grond
in Amerika. Het zal daar echter
moeilijker zijn om potten te breken.
Wang is juist naar Europa gegaan,
omdat de concurrentie in de VS
moordend is.
Oneerbiedig zou Wang Global een
brekebeen genoemd kunnen wor
den. Begin jaren negentig was het
Het hoofdkantoor van Wang - nu In Billerlca In de Amerikaanse staat Massachu
setts - wordt verplaatst naar Amsterdam. De vestiging in Leiden blijft gehand
haafd. foto» ap» julia malakii
bedrijf op een haar na failliet en
moest het langdurig op het straf-
bankje van de Amerikaanse scher
menbeurs Nasdaq plaatsnemen. Pas
in 1993 werd de handel in Wang
weer vrijgegeven, nadat er duidelijk
heid was over een drastische reorga
nisatie.
Ondanks de volgens Getronics 'ge
slaagde herstructurering' is Wang
Global nog steeds verliesgevend en
ook de beurskoers is ver achtergeble
ven. De afgelopen vijf kwartalen
kwam het bedrijf nooit uit de rode
cijfers. Voor een gedeelte komt dat
door een overname die de Ameri
kaanse automatiseerder in maart
1998 deed. Voor 450 miljoen dollar
kocht Wang toen het IT-bedrijf Olsy,
het voormalige Olivetti Solution. De
integratie van dat bedrijf verloopt
moeizaam en kost meer dan begroot
Getronics is er echter van overtuigd
dat Wang op het juiste moment
wordt gekocht.
