:i
Reuzenstappers voor de 'groten der aarde'
1
Slinger voor gratis energie Dutch Individuals tonen favoriete ontweipen
Trends
3 i
r
DINSDAG 4 MEI 1999
tSDA
REDACTIE MARGOT KLOMPMAKER EN SASKIA STOELINGA 023-5*
Georg Wessels uit Vreden levert schoeisel tot maat 69
TON OUWEHAND
Dat de grootste Duitser ter we
reld uitgerekend Klein moet he
ten. Georg Wessels (47) moet
erom grinniken. Hij kent Con-
stantin Klein persoonlijk. Even
als nagenoeg alle groten der
aarde. Van de 243 centimeter
lange Rus Alexander Sizonenko
tot 's werelds langste handbal
speler Valeri Savko. En niet te
vergeten de boomlange Neder
lander Rob Bruintjes. En Chris
Green, die enorme Brit.
Georg Wessels uit het Duitse
plaatsje Vreden, net over de
grens bij Winterswijk, pakt de
zaken groot aan. Hij levert
schoenen aan mensen die let
terlijk op grote voet leven. Waar
de reguliere schoenhandel
stopt, begint hel assortiment
van Wessels. Dames kunnen bij
hem terecht voor de maten 42,5
tot 55. En herenschoenen heeft
Wessels op voorraad in de ma
ten 47 tot 69.
Het zijn schoenen waarvoor
een wegenbelastingtarief zou
kunnen gelden. Jonge kinderen
kunnen er verstoppertje in spe
len. De reuzenschoenen die
Wessels aan de man brengt, le
veren hem al vijftien jaar een
vermelding op in het Guinness
Book of Records. Hij staat be
schreven als vervaardiger van
de grootste confectieschoenen
ter wereld. De grootste schoe
nen die nog gedragen worden
ook.
Wessels stamt uit een schoe
nengeslacht. Sedert 1745 doet
de familie Wessels te Vreden in
schoenen. Het ging altijd om
schoeisel in doorsnee maten.
Het idee om zich op stappers
voor de grote voet te specialise
ren ontstond in 1975, een pe
riode waarin het niet bijster
goed ging met de zaak. Het was
de tijd dat vader Wessels een
van de zes schoenenzaken van
Vreden dreef, een plaatsje met
toen zo'n zestienduizend inwo
ners.
Georg Wessels: „Op een dag
ging ik met mijn vader mee
naar een leverancier in Waal
wijk. We kwamen daar ook in
het Schoenenmuseum terecht.
Georg Wessel: „Onze klanten komen uit de hele wereld."
Er was een expositie over Rigar-
dus Rijnhout, de reus van Rot
terdam. Er hingen foto's van
hem, z'n kleren waren te zien.
En zijn schoenen: maat 62. Dat
fascineerde me. Het bracht me
op het idee om ons als schoe
nenzaak te gaan toeleggen op
grote maten. Een gat in de
markt, leek me. Wij waren in de
zaak nooit verder gegaan dan
maat 50. En dat was al vrij groot
in die tijd. Maar ik vond dat we
maar een maatje groter moes
ten gaan verkopen. We gingen
tot maat 56 en maakten daar
veel reclame voor. Riepen dat
wij de grootste schoenen ter
wereld verkochten. Maar dat
zul je altijd zien, er liepen men
sen de zaak binnen die maat 59
hadden, of maatje zestig. We
zijn toen die grotere schoenen
gaan maken. En zo is de zaak
uitgegroeid tot wat het nu is."
„We hadden het geluk dat het
Duitse Schoenen Instituut in
Frankfurt en het Guinness Book
of Records er vrij snel bovenop
sprongen. Dat leverde zoveel
naamsbekendheid op, dat het
niet lang meer duurde of de
klanten stroomden toe. Uit heel
Europa. Nu hebben we een
klantenbestand van zo'n tien
duizend personen met vijftig
nationaliteiten. Onze klanten
komen uit de hele wereld."
Het zag er eerst helemaal niet
naar uit dat hij de schoenentra
ditie van het geslacht Wessels
zou voortzetten. Wessels stu
deerde aanvankelijk MO Neder
lands in Hengelo. Niet om als
leraar Nederlands op een mid
delbare school terecht te ko
men, maar omdat zijn toenma
lige verloofde uit Zutphen af
komstig was. „Ik vond het wel
handig dat ik goed Nederlands
zou kunnen spreken. Boven
dien was ik in die tijd manager
van Nederlandse bluesgroepen
voor de Duitse markt: Cuby and
the Blizzards, Flavium." In 1981
ruilde hi noodgedwongen de
muziek in voor schoenen.
„Mijn ouders overleden vrij
plotseling. Mijn broers waren te
jong om de zaak over te nemen,
dus ik moest wel."
Wessels heeft sinds vijf jaar ook
een Filiaal in Zutphen. „Waar
om? Ik begreep dat in Neder
land nog steeds veel mensen
wonen die met geen stok naar
Duitsland zijn te krijgen. Zal
met de oorlog te maken heb
ben. Daar komt bij dat als ie-
foto gpd charel van tendeloo
mand in Amsterdam hoort dat
hij voor zijn schoenen naar
Duitsland moet, hij domweg te
rugschrikt. Dat klinkt te ver
weg. Het feit dat Vreden net
over de grens ligt, maakt in dat
geval niets uit. Een voordeel
van een vestiging in Zutphen is
trouwens ook de bereikbaar
heid. Er is een station. In Vre
den kun je met openbaar ver
voer nauwelijks komen."
De groten der aarde mag hij tot
zijn kennissenkring rekenen.
„Wij sponsoren de tien grootste
mensen ter wereld en voorzien
ze van schoenen. De kostprijs?
Van zo'n bijzonder paar zal dat
zo ergens rond de drie-, vier
duizend mark liggen. Maar ze
hoeven er niets voor te betalen.
Het levert ons publiciteit op."
Er staat een buitensporig groot
model herenfiets in de winkel.
Heeft hij laten maken toen zijn
grote vriend Alexander Sizo
nenko, oftewel Big Alex, eind
vorig jaar langskwam. Met 243
cm de grootste man ter wereld.
„Hij zou twee weken bij ons ko
men. Het leek me leuk om sa
men wat in de omgeving te
gaan fietsen. Maar zijn gezond
heid liet dat niet toe. Hij was
wel blij met het bed dat we voor
hem hadden laten vervaardi
gen. Eentje van 260 cm. Ik
dacht: je kunt zo'n man niet in
een gewoon bedje proppen.
Zielsgelukkig was hij ermee. Hij
heeft het meegenomen naar St-
Petersburg."
„Hij is meervoudig basketbal
kampioen geweest. Speciaal om
hem het spelen onmogelijk te
melken, zijn de reglementen van
basketbal gewijzigd. De bal in
het net leggen, kostte hem geen
moeite. Maar hij liep moeilijk.
Nadat hij had gescoord, duurde
■het altijd even voordat hij op
zijn eigen helft terug was. Door
aan die teruglooptijd een maxi
mum te stellen, hebben ze
voorkomen dat hij langer zou
basketballen."
De Amerikaan Matthew
McGrory is met 236 cm een kop
kleiner dan 'Big Alex'. Maar hij
is wel in het bezit van de groot
ste voeten die er op aarde rond
lopen. Hij heeft maar liefst
maatje 69. Als Wessels zich
weer met vijf paar flinke stap
pers in Philadelphia meldt, laat
de lange McGrory zich graag
met zijn schoenenleverancier
op de foto zetten. Maar samen
op tv, vond hij net een stap te
ver.
„Vijf jaar geleden werden we
samen gevraagd gast te zijn in
de Late Night Show van Tho
mas Gottschalk op RTL Televi
sion. Matthew met z'n grote
voeten, ik als de man die de
schoenen had gemaakt. We
zouden ieder 25.000 dollar krij
gen. We hadden de tickets om
hem naar Duitsland te laten
overkomen al in huis. Maar uit
eindelijk wilde Matthew toch
niet. Kan ik hem niet kwalijk
nemen. Grote voeten hebben is
natuurlijk geen prestatie."
ALEX VAN HOOF
Zelden is er met zoveel lovende woorden over
een product gesproken als bij de opwindbare ra
dio. De Amerikaanse president Clinton en prins
Charles van Groot-Briltannië hebben een felicita
tiefax naar de fabriek verzonden en de Engelse
regering spreekt enthousiast over het 'millenni
umproduct van 1999'. Het geheim achter de op
windbare radio is een combinatie van een slin
ger, een veer en een speciale generator waarmee
gratis energie ontstaat. Batterijen en een stop
contact zijn voor het luisterplezier overbodig. In
Nederland zijn de apparaten sinds kort voor on
geveer tweehonderd gulden ook bij de warenhui
zen van de Bijenkorf te koop.
Het is opvallend: de opwindbare radio is in 1993
uitgevonden en in 1996 in productie gegaan,
maar pas vanaf begin dit jaar gaat de innovatie
als een lopend vuurtje de wereld rond. „Dat
komt, doordat het eerste model nogal wat kin
derziekten had. De nieuwe, verbeterde radio is
veel praktischer", zegt directeur Frank Govers
van Freeplay Energy uit Tilburg. Dit bedrijf im
porteert de radio's uit Zuid-Afrika, waar de fa
briek staat, en verkoopt ze in de Benelux en
Duitsland.
Govers wijst op een andere, zeer belangrijke re
den voor de plotselinge belangstelling: „De tech
niek is toepasbaar gemaakt voor andere appara
ten. Sinds kort ligt bijvoorbeeld de opwindbare
draagbare Freeplay schijnwerper voor 180 gulden
in de winkels en dit of volgend jaar maken mo
biele telefoons, draagbare tv's, gameboys en lap
tops hun opwachting. Op termijn verschijnen er
misschien opwindbare koelkasten en wasmachi
nes op de markt. Kortom, the sky is the limit",
zegt hij hoopvol.
Niet een zeer verfijnde hightech uitvinding staat
aan de basis van de nieuwe opwindtechniek; het
is de combinatie van een eenvoudige slinger,
veer en de zogenoemde BayGen generator die de
geestdrift bij menigeen losmaakt. Door aan de
slinger van een Freeplay radio te draaien, wordt
de veer als het ware in elkaar gedrukt. De veer
loopt vervolgens langzaam terug en de energie
die hierbij ontstaat, zet de generator om in elek
triciteit. Twintig seconden aan de slinger drahien,
levert een uur lang luisterplezier op. Is de veer
uitgewerkt, dan stopt de muziek resoluut en
moet er opnieuw aan de slinger worden ge
draaid.
Geheel nieuw is dit principe niet, want bijvoor
beeld een wekker werkt op min of meer dezelfde
wijze. „Bij het opdraaien van een wekker ontstaat
mechanische energie, terwijl de BayGen genera
tor die energie in elektriciteit omzet, waardoor
Opwindbare apparaten maken elektriciteit en batte
rijen overbodig. foto gpd
het opwindmechanisme voor veel meer produc
ten is toe te passen", legt Govers uit. Stroom zon
der stopcontact, batterijen of eén accu in de
buurt is een uitkomst voor velen, maar vooral
mensen in ontwikkelingslanden hebben er baat
bij. In deze landen is elektriciteit vrij kostbaar of
gewoonweg niet aanwezig. Dit probleem is het
uitgangspunt van de Engelsman Trevor Baylis,
die zes jaar geleden naar een tv-documentaire
keek waarin een Afrikaanse minister uitlegde hoe
lastig het is om analfabete mensen voor aids te
waarschuwen. Een preventiefolder kunnen ze
niet lezen en geregeld batterijen voor de radio
aanschaffen is onbetaalbaar. Gegrepen door dit
dilemma ontwikkelde Baylis een radio die altijd
en overal werkt: het opwindbare exemplaar.
Met dezelfde humane insteek dienen zich vervol
gens investeerders aan om de radio in Zuid-Afri
ka te produceren. In Kaapstad bouwen ze een fa
briek waar de radio's door met name gehandi
capten in elkaar worden gezet en enkele jaren la
ter gaan in het schijnwerperbedrijf ex-gedeti
neerden aan de slag. Opvallend is dat alle mede
werkers volop aandelen in de onderneming krij
gen, die vanaf begin dit jaar onder de naam Free
play Energy Group Holdings bekend staat.
Voor meer informatie: Freeplay Energy, tel. 013-
542.4749
THEA WAMELINK
Nederlandse designers, opere
rend onder de naam Dutch In
dividuals, exposeren binnen
kort in Amsterdam hun favo
riete ontwerpen uit de nieuwe
collecties die zij onlangs op de
Meubelsalon in Milaan presen
teerden. De groep - een stich
ting die in 1998 werd opgericht
en toen bestond uit Copray
Scholten, Dumoffice, Optie en
Richard Hutten Ontwerpen - is
uitgebreid met Ineke Hans, Nót
torn dick harry van Claudy
longstra, JKN Arnhem en
Job/Ozo van lob Smeets. Doel
stelling van Dutch Individuals
is de krachten van individuele
ontwerpers te bundelen en de
contacten met de industrie te
bevorderen door internationale
presentaties en promotie. Mi
laan bleek ook dit jaar weer
wereldwijde belangstelling te
trekken. Een afspiegeling van
deze presentatie zal bij The
Frozen Fountain te zien zijn.
Ineke Hans exposeert daar ke
ramische objecten, zoals een
kandelaar voor diverse forma
ten kaarsen. Zij heeft onder
meer ook naam gemaakt met
haar tafels van gerecycled plas
tic. Claudy Jongstra brengt in-
terieurstoffen van vilt. Zij ont
wikkelde voor haar uitings
vorm zelf een productietech
niek. Tot nu toe ontwierp zij
haar stoffencollecties vooral
voor de kledingmode. JKN Arn
hem is gespecialiseerd in por
selein en projecten die met
eten en drinken te maken heb
ben. Dit bureau (opgericht
door Jan Broekstra en Sander
Luske) is bekend geworden
met een porseleinen wegwerp-
servies, maar het maakt ook
oogverblindende porseleinen
kroonluchters. Zoals het ont
werp 'light applejuice', be
staande uit een tros ongegla
zuurd porseleinen lampen met
centraal een lamp van gekleurd
glas. Bij deze lamp kon men in
Unit voor wassen en douchen van Copray Scholten. foto gpd
Milaan even verpozen onder
het drinken van een glas biolo
gisch appelsap. Het nieuwste
ontwerpconcept van Job/Ozo
bestaat uit een audioset met
speakers, cd-spelers en verster
kers. De hele installatie en de
bijbehorende stoel zijn vervaar
digd van gegoten aluminium en
rubber.
Ook van de vier oprichters van
Dutch Individuals zijn er ont
werpen te zien. Richard Hutten
toont onder meer een construc-
tieloze stoel (ontworpen voor
het centraal Museum in
Utrecht). Van Dumoffice is er
Photek, een hanglamp met
stoffen kap, die ontleend lijkt te
zijn aan een plunjezak of een
kledingstuk. Door aan het 'ca-
puchontouwtje' te trekken
wordt het licht naar boven ge
richt en gedimd. Copray
Scholten tonen mobiele interi
eurconcepten voor uiteenlo
pende functies, zoals een unit
voor wassen en douchen. Hugo
Timmermans van Optie neemt
iedereen in het ootje: zijn O
Collection is gebaseerd op een
fictief computerdesign pro
gramma Form-O. Hierbij dient
de letter O als basis voor een
hele reeks producten, zoals een
tapijt, lamp, optisch behang,
vaas en schaal.
Info: 7 mei t/m 18 juni 1999,
The Frozen Fountain, Prinsen
gracht 629, Amsterdam, Exposi
tie Dutch Individuals. Open: ma
van 13-18, di, ivo en vrij van 10-
18 uur, do van 10-21 uur en za
van 10-17 uur.
Hanglamp met binnenkap (geappliceerd) en buitenkap van gekretë1'11
organdie. De hoogte van beide delen is verstelbaar. foto gfza'1
De meeste lampen in de serie
Ko Kan van Margot Nijhe zijn
opvouwbaar. Ze worden gele
verd in een envelop van or
gandie. De naam is afgeleid
het Japanse woord voor coro
na, de lichtkrans die bij een
zonsverduistering rond de zon
ontstaat. Organdie is een
transparante stof die door het
twisten van garens een geste
ven textuur heeft verkregen.
Nijhe roept met dit papierach
tige materiaal, gekreukt of
glad gestreken, aparte effecten
op. Applicaties, eveneens van
organdie, zorgen voor een
sfeervolle licht- en schaduw
werking. De organdie wordt
exclusief en met de hand ge
maakt voor Fou l'art van Mar
got Nije. De ontwerpster viel
reeds eerder op met een serie
verlichtingsarmaturen op de
woonbeurs Residence. Bij de
Website wonen
nieuwe collectie gaat het onals c
kubusvormige binnenkappl
die door buitenkappen in ann
dere geometrische vormen[
worden omgeven. Er zijn liük
hang-, vloer-, tafel- en waniig'11
lampen. Bij sommige herkwdt j
nen we de kuif van veertje»ePl
aan haar eerste collectie heg11 C
nert. Gezien door de transpt°Pi
rante buitenkap lijkt het alsPr n
er een vogel boven de lampkst
zweeft. De lampenkappen a.
er in wit, grijs, beige, ivoor, jst
uiteenlopende formaten. OT
het elektriciteitssnoer als stP^
rend element te camouflenf1"11*
is dit met witte of grijze text™ b
bekleed. Bij de lampen zijnf1
ook gordijnen van organdieP he
met vergrote blokvormige
plicaties ontworpen. De Ko;'^
Kan lampen zijn te vinden iP 'c
winkels met designverlichtif0'11
Info: 020-625 81 26 ?me
en
De website van het Perscentrum Wonen, die 400.000 hits perj
maand registreert, heeft een restyling ondergaan. Nieuw is dt
rubriek noviteiten. De informatie daarin over producten, klei
ren en materialen voor elk vertrek in het huis wordt maande!
geactualiseerd. Wekelijks verschijnt er een woontip op het
scherm. De site informeert over de woonmode voor de kom»
de seizoenen en vermeldt belangrijke beurzen, evenementen
adressen, www.perscentrumwonen.nl.
1<J
Sauna in badkamer
De sauna, die bij particulieren
vaak moet uitwijken naar zol
der, kelder of garage, wint ter
rein in de badkamer. Er is wel
iswaar een ruimte van enig
formaat nodig, maar die
wordt tegenwoordig stêeds
vaker gevonden door een
slaapvertrek als badkamer in
te richten. Een sauna zonder
douchegelegenheid is echter
maar een halve voorziening.
Cleopatra heeft met in de
AquaSauna de boel gecombi
neerd en passend gemaakt
voor een niet te kleine bad-
ruimte. Met een beetje heen
en weer lopen kan men afwis
selend een sauqa. stoombad
en/of (koude) douche nemen.
De cabines zijn uitgevoerd in
hout en voorzien van een
glasdeur. Daardoor voelt de
gebruiker zich niet zo opge
sloten.
In de sauna kan een tempera
tuur van negentig graden v
den bereikt bij een luchtvod
tigheid van omstreeks acht 1
procent. In de douche/stool
cabine kan een stoombad ,Q1
worden genomen bij een tel 1
peratuur van 45 graden en e
luchtvochtigheid van hondfYM
procent. In beide typen cabi
nes is zitgelegenheid. Er zijijrug
één- en tweepersoons uitvotpio
ringen. De kant-en-klaar gelite 1
verde cabines kunnen meeswir
rechtstreeks worden aangesper
ten op water en elektriciteit! 1)
zonder dat er ingrijpend ge-B vi
broken behoeft te worden, gscl
Voor een eenpersoons comlpov
natie is een achterwandbreéoai
te van 2,23 m en een grootst d
diepte van 1,14 m nodig. Bij4
een tweepersoons uitvoerinj
is dit respectievelijk 2,60 mfi
1.33 m. Een complete instdiP^
tie kost ten minste 20.000 gu
den. MJj
n ii
U
De Aquasauna met links de stoomdouchecabine en rechts de saui|rin;
foto G/f <ni
s van het voorgaande woord
tiel voorgaande woord plus 1
omlnnde kolom een woord.
P U Z Z E
Anagram
Op elke verticale regel dient een woord van vier een van vijf
den ingevuld. Het woord van vijf letters bestaat uit de lette
plus Ihet woord van zes letters bestaat uit de vijf letters van
Als de hele puzzel juist is ingevuld, vormen de letters in de vei
1Wandelplaats - zeerover - vis;
2. lastdier - uitzoeken - vrouwelijk zoogdier:
3. fris - deurraampje - schaakterm:
4. regelmaat - opdracht - fantast:
5. huwelijk - niet krom - evenwel:
6. bijenkoningin - zure kers - prullen:
7. kleur - platte steen - leidsel;
8. bolvormig - wielerwedstrijd - korte wandeling;
9. dokter - oogziekte - insect:
10. schaakstuk - verspieder - muziekinstrument.
Oplossing van maandag:
Horizontaal: 1. Plan; 4. iets; 7. heler; 9. ar: II tap; 12. ga: 13 air: 15. bar; 16. teek: 18. eest;
19. aas; 20. eten; 22. peen; 25. rei; 27. blo; 28. llr; 29. pet: 31. de: 32. panel: 34. trap; 35. lint.
1.8 lat:
?i; 15.
Ite y££v££L M£ aooo m M'fJ
££A/TJ£. KWAM MAAS
££M£ '££VWD£AMSS
