Leiden Regio
Huurders nu
echte partner
na convenant
Verzet jewees geen
kritiekloos tv-consumentt
Jelle zit al 45 jaar
in zijn knollentuin
Alleen socialistische ouderen vieren 1 mei Leids-Amsterdams hypochondrie-onderzoek
Pillen slikken of
leren om jezelf
gerust te stellen
d
E
:ei
Jan Hoekema spreekt
bij Leidse 5 meiviering
IAANDAC 3 MEI 1999
9
£f wim wegman. 071-5356414. plv -chef herman joustra. 071-5356430
Steekpartij in Van Hogendorpstraat
m. Asieiden Een 44-jarige Leidenaar heeft gistermorgen zijn 39-jari-
Ania te echtgenote in hun woning aan de Van Hogendorpstraat
127/5tneerdere keren met een mes gestoken. Het slachtoffer is naar
het ziekenhuis gebracht; ze is buiten levensgevaar. Problemen
)sities|n de relationele sfeer liggen aan het drama ten grondslag.
6 uur.j"
Fietser botst tegen paard
8cn"ia-EIDEN Aan Hofvlietweg, langs de A4 bij recreatiegebied
7 uurMietland, sloeg gistermiddag een paard op hol. De berijdster,
een 23-jarige vrouw uit Hazerswoude kon het dier niet meer on
der controle houden nadat het was geschrokken. Het beest liep
emst(pardoes tegen een fietser aan die uit tegenovergestelde richting
icwam. De fietser, een 26-jarige Nootdorper belandde daarbij in
een sloot maar wist daar op eigen kracht uit te klimmen. In het
ijk wertUMC bleek hij een gebroken sleutelbeen en een paar gebroken
eek tobben aan de ontmoeting' te hebben overgehouden.
e vi
•-
ur )e Leidse huurderorganisaties hebben voortaan meer te
leggen over het volkshuisvestingsbeleid van de gemeen-
2^75.r won'ngbouwverenigingen, de Federatie van Leid-
iners^e Huurdersorganisaties (FLHO) en de gemeente zijn
•rvekj'en convenant aangegaan waarin is vastgelegd dat de
p t/m Juurders op gelijke voet komen te staan met de woning
corporaties.
LEIDEN ERIC-JAN BERENDSEN
Het was beslist geen pro-Servië
bijeenkomst, zaterdagmiddag
op de Hooglandse Kerkgracht.
Weliswaar was het een manifes
tatie tegen de NAVO-bombar-
dementen op doelen in het
voormalige Joegoslavië, maar
bij het 'Albanees en Servisch
nationalisme' werden ook kriti
sche kanttekeningen geplaatst.
Kortom, het was een protest te
gen de Balkanoorlog en een bij
eenkomst voor alle slachtoffers
die er al zijn gevallen. Want dat
daar een oorlog aan de gang is,
dóór zijn de leden van het Anti
.Oorlogscomité Leiden (AOL) al
lang van overtuigd. Ondanks
sussende geluiden van de VS,
NAVO en de Nederlandse rege
ring.
Bezorgde burgers, studenten
en sympathisanten van Euro-
dusnie hebben zich verenigd in
het AOL. Zaterdagmiddag hield
de groep een manifestatie voor
vrede op de Hooglandse Kerk
gracht met muziek en een aan
tal sprekers om het Nederland
se volk wakker te schudden.
Want de gewone man en vrouw
moeten hun stem maar eens
verheffen, vindt Leidenaar Her
man de Tollenaere. historicus
en één van de sprekers. „Wees
geen kritiekloos tv-consument.
Verzet je tegen deze oorlog. Er
wordt op de Balkan een onzin
nige oorlog gevoerd door de
NAVO zonder een mandaat van
de Verenigde Naties. Trouwens,
in de statuten van de NAVO
staat dat de alliantie alleen een
defensieve oorlog mag voeren.
Het internationaal recht is niet
aan de orde geweest. Er is geen
publiek debat gevoerd." Dat
laatste geldt volgens De Tolle
naere ook voor Nederland. „We
zijn lid van de NAVO, dus elke
Nederlander is in oorlog. Maar
de regering zwijgt in alle talen,
buiten de gebruikelijke reto
riek."
De Tollenaere ziet vooral in
diplomatie een mogelijkheid de
oorlog te beëindigen. „De vre
desbesprekingen in Rambouil-
let waren een dictaat in plaats
van echte onderhandelingen.
Daar zie ik dus nog ruimte ze
ker als de Russen als bemidde
laar een betere kans krijgen.
Van oudsher heeft dat land
goede banden met Servië, ge
bruik die metlsen dan. Dat
heeft meer zin dan het gooien
van bommen." De historicus is
ook tegen een eventuele grond
oorlog. „Mocht Milosevic na
onderhandelingen besluiten
zijn troepen uit Kosovo terug te
trekken, moeten daar VN-waar-
nemers komen."
De Leidse historicus Herman de Tollenaere spreekt het publiek toe op de zaterdagmiddag op de Hooglandse
Kerkgracht gehouden manifestatie tegen de Balkanoorlog. foto taco van der eb
Na de bijeenkomst op de
Hooglandse Kerkgracht trok
een 25-tal mensen te voet rich
ting het Verzetsmonument
naast Molen de Valk. Daar werd
een vredesboodschap voorgele- steld. „Ook al komt er maar een
zen, een minuut stilte gehou- man of vrouw opdagen, dan
den en bloemen neergelegd, weten we dat we het in ieder
Over de matige opkomst was geval niet voor niks hebben ge-
De Tollenaere niet teleurge- daan."
EIDEN ROBBERT MINKHORST
heugd over de inhoud van het
convenant, laat V. van der Hid-
de van de Leidse Welzijnsorga
nisatie weten. Als lid van het
team Wonen binnen de LWO
ondersteunt Van der Hidde de
federatie. „Dit is een erkenning
rt Sonj
v waak We willen overleg op basis van
1 uurjelijkwaardigheid", zegt wet-
louder T. van Rij (wonen),
foorheen werden de huurders-
g meörganisaties steeds pas na af-
roepsDOp bij gemaakte afspraken, voor de rol die huurdersorgan:
!0 14ussen gemeente en corporaties
ietrokken. „De huurders wil
len er eerder bij zijn. Ze had-
len soms het gevoel dat ze er
-angevat bijhingen en pas achteraf stedelijk niveau, en dus niet al
,ctan B leen in wat een enkele woning
bouwvereniging betreft."
saties tot dusver hebben ge
speeld. Ook zij zijn deskundig
op het terrein van volkshuisves
ting, en in onderwerpen van
^"lan de baJc kwamen." De
j'opgiieente steunt de wens van de
'ngei ?LHO van harte en wil van haar
13-lien volwaardige partij in het
t/m vr«verleg maken.
mteni n*
1 De huurdersfederatie is ver-
Dodenherdenking
dinsdag 4 mei a.s.
om 19.00 uur
in de Marekerk.
Aansluitend
Stille Tocht
om 19.45 uur.
Om 20.00 uur twee
minuten stilte
bij het monument bij
molen De Valk
Rapporten over het woonbe
leid in de gemeente onderstre
pen dat, meldt Van der Hidde.
Vorig jaar presenteerden de
huurdersorganisaties de zelf ge
schreven beleidsvisie 'Bouwen
voor leegstand'. In 1996 ver
scheen de Schaduwnota, over
het ontstaan van arme en rijke
wijken in de stad.
Het convenant is pas onder
tekend, maar de praktijk is al
een half jaar dat de FLHO aan
dezelfde tafel zit als de gemeen
te en de woningcorporaties.
„We praten al een tijd met 'de
grote jongens'. Minimaal eens
in het kwartaal voeren de drie
partijen overleg over sociale
woningbouw, nieuwbouw en
andere volkshuisvestingsplan
nen. Ook andere thema's als
veiligheid en buurtbeheer wor
den besproken.
LEIDEN JANNEKE DE JONGE
De Dag van de Arbeid lijkt een
fenomeen van voorbijgaande
aard te zijn. Stond vroeger jong
en oud in socialistisch Neder
land op 1 mei extra vroeg op
om de partijgenoten te ont
moeten, in Leiden worden er
slechts nog bijeenkomsten
voor de ouderen georgani
seerd. Omdat veel van die ou
deren niet meer in staat blijken
de 4eur uit te gaan, werd het
programma dit jaar voor het
eerst in verzorgingscentrum de
Robijn gehouden. Zo'n 70
PvdA'ers en oudleden kwamen
daar bijeen om strijdliederen
te zingen en te luisteren naar
Tweede-Kamerlid Jet Busse-
maker.
„Jongeren doen inderdaad
niet meer zoveel aan de 1 mei
viering", bevestigt Bart Werk,
secretaris van de Senioren-
groep van de Leidse PvdA. „Zij
zingen die strijdliederen niet
meer. Vroeger opende de
VARA er iedere dag de uitzen
dingen mee, maar dat is al lang
niet meer zo." Dat de ouderen
de liederen maar wat graag
zingen, blijkt even later, als de
Stem des Volks inzet met 'Eens
komt een klare, schoone dag,
als 't volk zijn boeien breekt'
en 'Batailons van d'Arbeid op!
Vastbesloten, onverschrokken!'
De aanwezigen laten het koor
niet alleen zingen. „De melo
dieën ken ik nog wel door het
vele horen, maar de woorden
niet meer", merkt een dame
Alleen ouderen zingen vandaag de d
tussen twee coupletten door
op. Dat blijkt voor meer men
sen te gelden, want de meesten
turen ijverig op het blad met
de teksten. Wie niet meezingt,
beweegt mee met het hoofd of
tikt met de benen op de grond.
Behalve de oude bekende
nummers, zingt het koor ook
een nieuw lied. „Onze minister
van sociale zaken heeft het lied
pas geschreven, dus u beleeft
de première", deelt een van de
koorleden mee. Het koor
g nog strijdliederen. Zoals hier tijdens de 1 mèi-viering.
foto henk bouwman
schalt nu alleen, want de aan
wezige ouderen kennen het
nieuwe lied natuurlijk niet.
Aandachtig luisteren ze naar
het paradijs van minister Klaas
de Vries: 'Geef mij een land,
waar aandacht is voor elkaar,
zonder geweld, verdrukking of
terreur'.
Het blijft echter niet bij zin
gen. Als de leden van de Stem
des Volks hun stoelen weer
hebben opgezocht, verschijnt
kamerlid Bussemaker ten to
nele. Voor het gedateerde
spandoek 'SDAP afdeling Lei
den' brengt ze de Leidse oude
ren op de hoogte van het nieu
we beginselprogramma van de
JA'dA, dat in voorbqreicfing is.
Dat de tijden veranderd zijn,
blijkt ook weer uit haar ver
haal. „In 1894 bij de oprichting
van de SDAP heette het begin
selprogramma nog 'strijdpro-
gramma"', verhaalt Bussema
ker. „Maar dat weet u allemaal
vast veel beter dan ik."
o-ia
antoWerkleumd tot op het bot kwam
p lejde 15-jarige Jelle Kleefstra in
\oedrp54 voor het eerst in Leiden.
:fsUiPloeterend op zijn fietsje door de
/6, nbittere januarikou vanuit Ha-
zerswoude-Rijndijk. Op de Ho-
j/T^gew°erd sprak hij een gitzwarte
kolenboer aan met de vraag
Langkvaar de Nieuwsteeg was. De
se *man brabbelde wat maar de
lopejkleine Jelle begreep toch dat-ie
'es %og een stukje moest doorfiet-
sen. Om uiteindelijk bij Bur
in i.gersdijkSiNiermans op de hoek
/an van de Kloksteeg aan te komen.
en s>70f 0p fag van vandaag is
in 'hij er niet meer weggeweest.
„Het was precies 7 kilometer ki-
5, fot
lometer fietsen vanuit Hazers
woude", herinnert de jubilaris
zich nog. Onlangs werd hij we
gens zijn 45-jarig dienstverband
onderscheiden met de Gouden
Speld van de Vereniging ter be
vordering van de belangen des
boekhandels.
Kleefstra kwam in 1948 met zijn
ouders vanuit Friesland naar
Hazerswoude. In het westen
was immers werk. De kleine Jel
le ging in Koudekerk naar de la
gere school en volgde de ULO
in Alphen. Die opleiding afma
ken was er echter niet bij. Daar
voor was in huize Kleefstra on
voldoende geld. Via een adver-
De Blauwe Steen, die al 700 jaar in
de Breestraat ligt, is het symbolische
middelpunt van de stad
tentie in de krant solliciteerde
hij als administratieve hulp bij
Burgersdijk&Nièrmans, anti
quariaat, boekhandel en boek-
veilingen. Dat fraaie pand met
het bordje Templum Salomonis
aan de gevel.
Het werk bestond vooral uit het
verrichten van hand- en span
diensten op de boekenveiling.
„Ik was boekophouder maar
mocht 's avonds niet werken.
Daar was ik nog te jong voor."
Na drie maanden volgde pro
motie door het ontslag op
staande voet van een collega.
„Ik begon met het omnumme
ren van boeken voor de veiling.
Die boeken kregen vervolgens
een aanmaaknummer en daar
na een catalogusnummer. Dat
gebeurde op kaartjes in een ou
de Olympia- schrijfmachine."
Weldra ging Kleefstra een stapje
verder. Hij leerde boektitels be
schrijven en kavels te omschrij
ven. Hij maakte zich het catalo
giseren en afslaan eigen. Kort
om hij werd veilingmeester.
„Door de kunst af te kijken bij
collega's van andere veilinghui
zen." Kleefstra veilt zoals een
mitrailleur vuurt. Snel, gericht
en zonder horten of stoten. „Je
moet de mensen actief bezig
houden. Ik veil soms meer dan
200 nummers per uur. Het is
een misvatting dat als je rustig
en lang veilt de prijs wordt op
gedreven."
In 1985 ging zijn toenmalige
chef met de vut. Dat betekende
werktijden van negen uur 's
ochtends tot elf uur 's avonds.
„Mijn vrouw kwam warm eten
brengen. Gelukkig woonden we
al in Leiden." Hij adviseerde de
eigenaresse de zaak maar te
LEIDEN ONNO HAVERAAANS
De polikliniek psychiatrie van
het LUMC is op zoek naar hy
pochonders. Mensen die vre
zen een ernstige ziekte onder
de leden te hebben en zich ook
na een uitvoerig medisch on
derzoek niet gerust laten stel
len. Pas sinds enkele jaren lijkt
het mogelijk hier aan iets te
doen. Onderzoekers in Leiden
en Amsterdam proberen uit te
vissen wat werkt: pillen slikken
of leren jezelf gerust te stellen.
„Tot begin jaren negentig
was hypochondrie een ziekte
beeld in de psychiatrie waar
niet echt een behandeling voor
bestond", vertelt psychiater
l.w. Merkelbach van het
Leidsch Universitair Medisch
Centrum. „Heel vervelend,
want voor sommige patiënten
is het een dagelijkse kwelling en
hun partners worden er soms
horendol van."
Zo heb je mensen die bang
zijn voor hartziekten. Of dat ze
darmkanker hebben Ze inter
preteren onschuldige signalen
als een steek op de borst of
darmkramp meteen als iets
ernstigs. Ook heb je mensen die
bang zijn dat ze dement wor
den omdat ze dingen gaan ver
geten. „Ze reageren door hun
lichaam voortdurend te contro
leren, met elk plekje de huisarts
te bezoeken en bevestiging te
halen uit de medische encyclo
pedie. Of ze houden zich juist
stil, durven niet meer aan sport
te doen en vermijden elk moge
lijk risico."
Beide reacties leiden eerder
tot versterking van de klachten
dan tot afname ervan, stelt
hoogleraar klinische psycholo
gie Ph. Spinhoven. „Als je maar
lang genoeg op dezelfde plaats
aan je lichaam plukt, ontstaat
er vanzelf een rode plek, als je
niet meer aan beweging doet
krijg je hartkloppingen van elke
inspanning. Als je niet oppast
kom je in allerlei vicieuze cir-
cels terecht."
Sinds kort gloort echter hoop
voor hypochonders. „We weten
uit diverse publicaties dat be
paalde anti-depressiva goed
werken tegen angst- en dwang-
klachten. Sinds enkele jaren
zijn er aanwijzingen dat ze ook
bij hypochrondrie kunnen wer
ken. Het onderzoek is echter
nog aan de magere kant. Een
vergelijkend onderzoek met een
placebo, bijvoorbeeld, isnog
niet gedaan aldus Merkel
bach. En dat moet wel om zekei
te weten of het middel werkt of
alleen de gedachte dat een pil
de problemen oplost.
Een andere oplossing kan zit I
ten in 'cognitieve gedragsthera- i
pie'. Patiënten krijgen de op
dracht op te schrijven wat ze i
denken als ze iets in hun li
chaam voelen en samen met de
behandelaar uit te zoeken of 1
hun angst wel gegrond is. „De
patiënt moet leren zijn gezonde
verstand gebruiken", aldus
Merkelbach. „Niets is effectie
ver dan dat je leert jezelf gerust
te stellen", zegt Spinhoven.
„Voorheen legde de patiënt zijn j
lot in handen van de arts, nu j
geven we hem zelf controle",
vuil Mnkrihw h na
Samen met onderzoekers van 1
de Valeriuskliniek en het Sloter j
vaart Ziekenhuis in Amsterdam
gaan Merkelbach en Spinhoven
die twee behandelmethoden 1
vergelijken. Voor dat onderzoek
zijn ruim 140 hypochondrie j
patiënten nodig; dat betekent
zo'n 45 in Leiden. „Het is een
hele klus om ze bij elkaar te
krijgen", zegt Merkelbach. In
Amerikaans onderzoek bleek
dat van elke huisarts één a twee
procent van de patiënten aan
de angstziekte lijdt Maar veel
huisartsen onderscheiden hen
niet als aparte groep en tellen i
ze mee bij de patiënten met so
matische (niet aanwijsbare)
klachten. „Bovendien laten hy-
pochonders zich niet zomaar j
naar de psychiater sturen."
Om mee te kunnen doen aan 1
het onderzoek moeten patiën
ten minimaal een half jaar
klachten hebben. Belangstel
lenden kunnen bellen met de
poli psychiatrie van het LUMG:
071 - 526 37 85.
Jelle Kleefstra: „Het samenstellen van een veilingcatalogus is een moeilijke materie."
verkopen „Dat leven was niet
meer vol te houden maar zelf
de zaak overnemen? Daar was
geen sprake van." Uiteindelijk
namen de huidige eigenaars Ar-
ne Steenkamp en Arno de Bruin
het roer in 1986 over en vroe
gen Kleefstra te blijven. „Ik
kwam van de hel in de hemel",
herinnnert Kleefstra zich.
„Want ik heb er geen proble
men mee om te werken met
mensen die een stuk jonger zijn
dan ik."
De oude Olympia werd vervan
gen door een moderne compu
ter en die werd al gauw steun
en toeverlaat bij het samenstel
len van de veilingcatalogi in de
complexe wereld van het we
tenschappelijk boek. Gum en
tippex werden ingeruild voor de
schraptoets maar voor de ze
kerheid hield Kleefstra toch nog
maar een eigen boekhouding
aan. „Want veel vertrouwen
had ik aanvankelijk niet in zo'n
modem apparaat." Na goede
ervaringen kan hij nu niet meer
zonder. En gelukkig maar.
„Want het samenstellen van
een catalogus is intensief en
geestelijk belastend werk. Di
rect bepalen of iets wel of niet
interessant is. Mensen moeten
blindelings kunnen vertrouwen
op de catalogus want het is het
visitekaartje van de firma." Het
boekwerk komt immers in han
den van vermaarde weten
schappers en collega-antiqua
ren. „De omschrijvingen moe
ten goed zijn", weet Kleefstra.
„Van een collega-veilingmees-
ter zal ik niet'snel een pluim
krijgen. Maar professoren heb
ben de grootste bewondering
voor mijn vak. Die willen nog
foto henk bouwman
wel eens een complimentje uit
delen. Leuk, want dat kietelt
toch wel een beetje."
Kleefstra kan zich voorstellen
dat buitenstaanders zijn baan
ais muffig en duf zien. „Ande
ren zouden na één dag gilJend
de straat oprennen. Ik zie mijn
werk als een hobby. Ik realiseer
me 's avonds als ik in bed lig
wel eens dat er één streepje ver
keerd staat in de proef van de
veilingcatalogus. Dat wordt ui
teraard de volgende dag verbe
terd. Ja, het samenstellen blijft
een moeilijke materie. Je bent
nooit uitgeleerd maar ik geniet
van elke uitdaging. Als ik dan
intens gelukkig op mijn plekje
achter de computer zit, zeggen
mijn collega's: Kijk, Jelle zit
weer in zijn knollentuin."
Al 45 jaar lang.
LEIDEN ERIC-JAN BERENDSEN
Het Leidse Tweede-Kamerlid
Jan Hoekema (namens D66)
houdt dit jaar de 5-meilezing
tijdens de officiële herdenking
van de bevrijding in de Burger
zaal van het Stadhuis. Jan
Hoekema zal onder de titel 'Een
nieuwe eeuw, een nieuwe ge
schiedenis' spreken over het
nut van herdenken na de eeuw
wisseling.
De deuren van de Burgerzaal
gaan op woensdag 5 mei om
19.30 uur open. Na korte ope
ningswoorden van voorzitter P.
Brouwer van het Leidse 5-mei-
comité en burgemeester J. Post
ma is om 20.10 uur het woord
aan Hoekema.
De bijeenkomst wordt vanaf
20.45 uur afgesloten met mu
ziek, een drankje en een hapje
DUIVENBERICHTEN
De duiven vlogen dit weekeinde vanuit Peronne:
P.V. Het Oosten
W. Kop 1,8; N. de Groot en Zoon 2, 4, 5. 6, 9, 10: P Mooten 3, 7.
P.V. Blauwkras
Groenendijk/Pikaar 1; P. Landesbergen 2, 5: R. v/d Geer 3, 4, 6, 7,
8, 9,10.
P.V. De Vriendenclub
F. v/d Nieuwendijken Zn. 1, 2, 3, 7; A, v/d Lee 4, R. v/d Nieuwendijk
5; L. Koopman 6; Th. Habraken 8, 9, 10.
