God is een God van wvan
Kerk Samenleving
'Minimumloon geen zaak van de kerken' SOW-kerken wille
normen krijgsmacl
■TmiwnTTFRnw
REDACTIE AAD RIETVELD, 07|.
17
VANDAAG
In de eerste eeuw na Christus hadden de Ro
meinse autoriteiten het niet goed voor met de
christenen, die in groten getale werden ver
moord. Paus Anicetus voelde niets voor het
martelaarschap, dat toentertijd in hoog aanzien stond
bimien de christengemeenschap. Anicetus wilde liever
blijven leven en de kerk leiden. Hij zette zich in voor de
onderdrukking van ketterijen en meer praktische kwes
ties, zoals het vaststellen van één datum voor Pasen. In
166 na Christus stierf Anicetus een natuurlijke dood. Dat
verhinderde niet dat hij later heilig werd verklaard. Op 17
april wordt hij herdacht.
MORGEN
u q De dag van de heilige Appolonius, een senator
I O die rond de tachtiger jaren van de eerste eeuw
na Christus het lef had een rede ten gunste
van het christendom te houden in de Romein
se senaat, een soort parlement van de Romeinen. Appolo
nius moest zijn betoog bekopen met de dood. Wat hij ge
zegd heeft is nog steeds na te lezen, want zijn gewraakte
redevoering is bewaard gebleven. In de kunst wordt Ap
polonius afgebeeld als senator met een witte toga en een
zwaard en martelaarspalm in de hand.
Rondleidingen in Zendingshuis
oegstgeest Veel inwoners van Oegstgeest hebben het Zen
dingshuis aan de Leidsestraatweg 11 nog nooit van binnen ge
zien. Daarom heeft de Raad voor de Zending der Nederlandse
Hervormde Kerk besloten, nu het huis binnenkort definitief
wordt gesloten, op twee zaterdagen de deuren te openen. Op 17
en 24 april worden er tussen half elf en drie uur rondleidingen
gegeven, die ongeveer drie kwartier duren. Bezoekers kunnen
dan een beeld krijgen van het werk dat vanuit het Zendingshuis
de afgelopen tachtig jaar is gedaan.
Herdenking Jodenvervolging in Leiden
leiden Mevrouw Bloeme Evers-Emden vertelt over haar onder
zoek naar de verwerking van de oorlog door ondergedoken
joodse kinderen bij de de herdenking van de jodenvervolging,
die zondagavond in de Hooglandse kerk wordt gehouden. Het
is de derde keer dat in Leiden, op initiatief van kerken in Leiden
en omgeving, de jodenvervolging wordt herdacht. In de dienst
spreekt ook journalist Arie Kuiper, die een biografie van Abel
Herzberg schreef. Gecollecteerd wordt er voor de restauratie
van een synagoge in Sighet, waar Elie Wiesel met zijn familie
woonde tot zij in 1944 werden weggevoerd naar Auschwitz. De
dienst begint om zeven uur.
Bedevaart naar Smakt
leiden De Leidse pastoor Vreeburg begeleidt dit jaar op maan
dag 26 april de bedevaart naar het Jozefheiligdom in het Lim
burgse Smakt. Het heiligdom bestaat dit jaar driehonderd jaar.
De bus met bedevaartgangers heeft opstapplaatsen in onder
meer Leiden en Alphen aan den Rijn. In Smakt wordt op 26
april om 11.00 uur een gezongen Heilige Mis opgedragen. Na
een koffietafel en een gebedsdienst in de Jozefkapel vertrekt het
gezelschap naar een Mariabedevaartplaats in de buurt. Op de
terugreis wordt gestopt voor een diner. Inlichtingen over de be
devaart zijn verkrijgbaar bij W. van Houdt in Leidschendam (te
lefoon: 070-3204723).
Muzikant spreekt bij baptisten
alphen aan den run Muzikant Wim Bevelander spreekt, zingt en
speelt gitaar in de ontmoetingsdienst die de Baptistengemeente
Ichthus in Alphen zondag houdt in het Groene Hart Lyceum.
Begonnen als zanger/gitarist wordt Bevelander steeds vaker ge
vraagd om te spreken in kerken. De dienst in de school aan de
Henry Dunantweg 1 begint zondagavond om half zeven.
Vassula Rvden op video in Antonius
leiden Haar volgelingen geloven dat de boodschappen die zij
spreekt haar door God worden ingegeven. Vassula Rvden, in
Egypte geboren in een Grieks-Orthodoxe familie, is een feno
meen. Zij hield in tien jaar zo'n zeshonderd voordrachten in
meer dan vijftig landen en schreef boeken met de titel 'Het ware
leven in God'. Een video van een van haar voordrachten wordt
dinsdag 20 april vertoont in het Antonius Zalencentrum aan de
Lange Mare 43 in Leiden. De openbare bijeenkomst begint om
half zeven.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDS GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Ede. W. Smouterte Breukelen.
Bedankt: voor Amersfoort (tweede predikantsplaats) en voor Zoetermeer.
J. Kierste Den Helder.
utrecht anp
De kerken moeten in hun uitspraken over
economie slechts de norm van de menselij
ke waardigheid benadrukken. Met zaken
als de hoogte van het minimumloon kun
nen ze zich beter niet bemoeien. .Als de
kerken over de hoogte van het minimum
loon spreken, gaat daar erg weinig gezag
van uit", aldus voorzitter H. Wijffels van de
Sociaal Economische Raad tijdens de Ne
derlandse predikantendag.
Als het gaat om concrete maatregelen
bijvoorbeeld om de armoede te bestrijden,
kunnen de kerken 'beter geen uitwedstrij
den spelen', hield de rooms-katholiek Wijf
fels de driehonderd protestantse predikan
ten voor. Het is ook nooit goed, mopperde
voorzitter P. Robbers-van Berkel van de
kerkelijke werkgroep De Arme Kant van
Nederland. Toen de kerken in de jaren '80
de slogan 'Armoede is onrecht' lanceerden,
was dat volgens politici een ,,te gemakkelij
ke ethische kreet". Maar als ze pleiten voor
verhoging van het sociaal minimum, krij
gen ze het verwijt dat ze op de stoel van de
politiek gaan zitten.
Wijffels haastte zich te benadrukken, dat
hij de rol van de kerken in het armoedede-
bat positief waardeert. Het is volgens hem
mede aan de inbreng van de kerken te dan
ken dat een commissie van de SER nu naar
wegen zoekt om het sociaal minimum te
verhogen zonder de aan het minimumloon
verbonden loonkosten te laten stijgen.
Ook in de strijd tegen de apartheid in
Zuid-Afrika hebben de kerken zich volgens
Wijffels aan al te concrete stellingnames
gebrand. Achteraf gezien hebben ze mis
schien wel ten onrechte gepleit voor het
vertrek van Shell uit het land. „Ik denk dat
als je het Mandela vraagt, hij blij is dat Shell
gebleven is."
De kerkelijke campagne voor kwijtschel
ding van de schulden van de armste landen
in het jaar 2000 heeft wel Wijffels' sympa
thie. Hij waarschuwde tegen een al te onge
nuanceerd pleidooi voor volledige kwijt
schelding, omdat daarmee de toekomstige
kredietverlening aan ontwikkelingslanden
in gevaar zou komen.
De kerken zijn volgens Wijffels achterge
bleven bij organisaties als Amnesty Inter
national en Greenpeace bij het inspelen op
ontwikkelingen in de samenleving. Bij de
stormachtige opmars van de informatie- en
biotechnologie hoort een ethische bezin
ning, waaraan zij een bijdrage moeten leve
ren. „Maar in het debat over biotechnolo
gie kom ik de kerken niet tegen."
leidschendam 'anp
De drie Samen op Weg-kerken
willen een stelsel van normen,
waaraan het vredesbeleid van
de krijgsmacht kan worden
getoetst. In het kader van de
Strategische Toekomstdiscus
sie Defensie reageren de ker
ken op de Hoofdlijnennotitie
voor Defensie 2000. Minister
De Grave (Defensie) wil daar
mee een brede maatschappe
lijke discussie over de toe
komst van de krijgsmacht op
gang brengen.
De krijgsmacht moei
gens de kerken in dienst
van een vredes- en
heidspolitiek, die de bevt
ring van de internati
rechtsorde bevordert. Ab
om vrede en rechtsorde i
dan baseren de kerken zj
het woord van de profeet
ja: 'de vrucht der
heid zal vrede zijn, de u
king der gerechtigheid n
vrede tot in eeuwigheid'
ja 32 vers 17).
„Bijbel en Koran zijn oorlogsboeken. De mensheid is
een bijna mafia-achtige solidariteit verschuldigd aan
God. Als de profeet Samuel, op bevel van God, koning
Agag van de Amalekieten aan stukken hakt, doet dat
gedrag denken aan mensen als Saddam Hussein. Dat
God liefde zou zijn, is, vrees ik, een vrome wens. God is
een God van wraak." Met die woorden verbaasde deze
week dr. J. Jansen, expert in talen en culturen van het
islamitische Midden-Oosten, het publiek bij de lezing in
de reeks 'Oorlog en Vrede' van de Universiteit Leiden.
door ONNO VAN 'T KLOOSTER
De veelzeggende titel 'Gods
dienst is oorlog', naar analogie
van Rinus Michels' uitspraak
'voetbal is oorlog', trok relatief
veel publiek. En getuige de vele
verontwaardigde vragen achter
af, had Jansen met zijn boude
beweringen het publiek danig
geschokt.
De onder veel Westerse intel
lectuelen en theologen aange
hangen idee dat het Nieuwe
Testament veel 'zachtaardiger'
is dan het wrede Oude, wees
Jansen resoluut van de hand.
„Ik vind het prachtig om in een
eeuw te leven waarin de nadruk
op de meer menslievende as
pecten van de Bijbel wordt ge
legd. Maar dat wil niet zeggen,
dat het in het Nieuwe Testa
ment ook echt allemaal pais en
vree is. Dat is een vrome wens."
Jansen begon zijn lezing met
een voorbeeld.Aan het einde
van het laatste bijbelboek,
Openbaringen, is sprake van
een oorlog in de hemel waarbij
Satan de strijd verliest. Satan is
in deze context (net als in de
Koran) de belichaming van het
kwaad. Maar hij is vooral de be
lichaming van 'ongehoorzaam
heid aan God'. Hij heeft de oor
log tegen God verloren en komt
op aarde terecht. Daar gaat de
strijd tussen 'de partij' van Sa
tan en 'de partij' van God (Hez
bollah in het Arabisch) voort.
Een hemelse stem zegt, dat Sa
tan de aardse oorlog al evenmin
kan winnen. Hij heeft immers
in de hemelse oorlog al een be
slissende nederlaag geleden.
Het wordt pijnlijk benard voor
de grondtroepen, moet u maar
denken. Want de luchtmachten
hebben het pleit al beslecht."
De analogie met de luchtaan
vallen in Servië en Kosovo
drong zich op. Uit het publiek
kwam dan ook de vraag wat de
ze oorlog met godsdienst te
maken heeft. Jansen wist daar
niet zo goed raad mee. „Het is
moeilijk. De geschiedenis leert
dat godsdienst wel degelijk een
rol speelt in dit conflict. Het
verval van het islamitische Ot
tomaanse rijk in de vorige eeu
wen heeft het hele Balkan ge
bied gedestabiliseerd. Daar zat
een eeuwen durende oorlog
achter tussen christenen en is
lamieten, die beide naar de he
gemonie streefden. De gevol
gen zijn vandaag de dag evi
dent. Al ben ik het met de
vraagsteller eens, dat de oorlog
in Servië niet alleen aan gods
dienst te wijten is."
Mensen in het Westen, Ameri
kanen voorop, hebben de 'Uni
versele Rechten van de Mens'
tot een religie verheven, zei Jan
sen. Wie die rechten aan zijn
laars lapt kan rekenen op 'ge
rechtvaardigde wraak'. Net als
oorlogvoerende naties dat de
den, en nog doen, uit naam van
God. Jansen las een fragment
van Johannes van Patmos uit
Openbaringen (12:7—12), waar
in de aartsengel Michaël en zijn
engelen de oorlog aanbinden
tegen de draak, die genaamd
wordt Duivel en Satan'. En hij
vToeg zich af waarop die vrome
krijgshaftigheid is gebaseerd.
Zijn conclusie was fundamen
teel. „De moderne mens gaat
het liefst uit van een maakbare
samenleving. Bijbel en Koran
kijken daar heel anders tegen
aan. Zij gaan ervan uit, dat wat
een mens doet beperkt is, on
volledig en eindig. De bijbelse
en koranische redenering gaat
verder dan een modern mens
zou willen. Wij worden geken
merkt door beperktheid,
kwaadaardigheid, domheid en
sterfelijkheid. Alles wat we op
eigen kracht ondernemen is tot
mislukken gedoemd. Alleen
met Gods hulp kunnen we iets
blijvends en goeds presteren."
Daar zit 'm dus de kneep, zei
Jansen. Bijbel en Koran zijn in
zijn visie oorlogsboeken, die
wel 'vredige' elementen bevat
ten, maar als clou hebben dat
mensen onvoorwaardelijk loy
aal moeten zijn aan God. Over
treders van die wet staan de
meeste verschrikkelijke straffen
te wachten.
„De verhalen van Koran en Bij
bel", zei Jansen, „illustreren dat
de mens een bijna mafia-achti
ge solidariteit verschuldigd is
aan het goede. Als God aan Ko
ning Saul (1 Sam. 15:15) op
dracht geeft de Amalekieten uit
te roeien, voert Saul dat bevel
uit. Maar hij laat de koning
Agag in leven. Krijgsmakkers
onder elkaar, ziet u. Maar God
vindt dat niet goed. Hij had op
dracht gegeven 'alle' Amalekie
ten te doden. God neemt Saul
zijn gebrek aan loyaliteit kwa
lijk, en stuurt zijn profeet Sa
muel, die de weerloze Agag aan
stukken hakt.
Een ander, bekender voorbeeld
is het bijbelverhaal waarin
Abraham van God zijn eigen
zoon moest offeren. Jansen:
„De verteller maakt van Abra
ham, vanwege die blinde ge
hoorzaamheid aan het godde
lijke bevel, geen misdadiger of
RIAGG-patiënt. Hij geniet er
van ons te laten zien, dat Abra
ham als weinig anderen God tot
in het absurde gehoorzaamde,
en dat elke gelovige daar een
voorbeeld aan zou moeten ne
men."
„In de jaren zestig", vertelde
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht KNMI
Geldig tot en met zaterdag.
Noorwegen:
Nu en dan zon en vooral langs de
westkust een enkele winterse
bui. Middagtemperatuur meest
tussen 5 en 10 graden.
Zweden:
Eerst geregeld zon. Van het oos
ten uit toenemende bewolking
en zondag ook een toenemende
kans op regen, mogelijk vooraf
gegaan door sneeeuw. In het
oosten ook veel wind. Maxima op
de meeste plaatsen tussen 5 en
10 graden.
Denemarken:
Vrij rustig weer met zonnige pe
rioden. Waarschijnlijk droog.
Maxima rond 9 graden.
Engeland, Schotland, Wales en
Ierland:
Wisselvallig met soms zon, maar
ook buien, vooral in het noorden
met winterse neerslag. Middag-
temperatuur tussen 6 en 11 gra
den.
België en Luxemburg:
Nu en dan zon en mogelijk een
regen- of onweersbui Middag-
temperatuur ongeveer 12 gra
den, in de Ardennen enkele gra
den lager.
Noord- en Midden-Frankrijk:
In de noordoostelijke departe
menten zonnige perioden en
droog. Elders meer bewolking en
van tijd tot tijd regen. Middag-
temperatuur tussen 8 en 14 gra
den.
Portugal:
Flink wat wolken en vooral in het
noorden en oosten eerst af en toe
regen. Van het zuidwesten uit
geleidelijk meer zon en droog.
Zaterdag maxima van 11 graden
in het noorden tot 20 in de Al-
garve; zondag hogere maxima,
vooral in het midden.
Madeira:
Afwisselend wolkenvelden en
zon en waarschijnlijk droog.
Maxima rond 18 graden.
Spanje:
Zaterdag onbestendig met flink
wat wolken, en overal kans op
buien, misschien met onweer.
Ook veel wind. Zondag in het
noorden nog buiig, elders droog
en zonnige perioden. Zaterdag
maxima van 9 graden langs de
Golf van Biskaje tot rond 21 in
het zuiden. Zondag overal een
paar graden warmer.
Canarische Eilanden:
Een stevige noorden- tot noord
oostenwind. Verder in het noor
den wolkenvelden en mogelijk
een buitje, langs de zuidstran-
den overwegend zonnig weer.
Middagtemperatuur 20 tot 25
graden.
Marokko:
Westkust: in het noorden wol
kenvelden en kans op een bui.
Naar het zuiden toe droog en
meer zon. Middagtemperatuur
van 16 graden bij Tanger tot
ruim 20 in het zuiden.
Tunesië:
Zonnige perioden maar vooral in
het noorden ook stapelwolken.
Vrijwel overal droog. Aan zee
maxima rond 20 graden.
Zuid-Frankrijk:
Zeer wisselvallig, met veel wind,
veel wolken en perioden met re
gen. Ook kans op onweer. Zon
dag in het zuidoosten zonnige
perioden en een stevige Mistral.
Middagtemperatuur uiteenlo
pend van 9 graden langs de
westkust tot 15 aan de Middel
landse Zee.
Mallorca en Ibiza:
Zaterdag onbestendig met veel
wind, veel wolken en enkele re
gen- en onweersbuien. Zondag
meer zon en waarschijnlijk
droog. Middagtemperatuur op
zaterdag rond 17 graden, zondag
hoger.
Italië:
Nogal wisselvallig met veel be
wolking en van tijd tot tijd stevi
ge regen- en onweersbuien. Ook
veel wind. In het zuiden ook dro
ge perioden met zon. Middag
temperatuur meest tussen 11 en
18 graden, maar zaterdag in het
zuiden nog een graad of 20.
Corsica en Sardinië:
Bewolkt en buiig, misschien ook
onweer. Tamelijk veel wind. Met
name op Sardinië ook kans op
zon. Middagtempertuur uiteenlo
pend van 12 graden in het noor
den van Corsica tot 19 in het zui
den van Sardinië.
Malta:
Afwisselend zon en wolken en
toenemende kans op buien. Vrij
veel wind. Middagtemperatuur
zondag rond 20 graden.
Griekenland en Kreta:
Zaterdag enkele fikse regen- of
onweersbuien. Zondag opkla
rend en geregeld zon. Middag
temperatuur ongeveer 25 gra
den, zondag wat lager. Op Kreta
zaterdag eerst nog tropisch
warm.
Turkije en Cyprus:
Flinke perioden met zon en klei
ne kans op een regen- of on
weersbui. Middagtemperatuur
ongeveer 28 graden, vlak bij zee
wat lager.
Duitsland:
Geregeld zon, maar ook een en
kele bui. In het oosten, bij Ber
lijn meer wolken en regenachtig.
Maxima tussen 7 en 12 graden.
ZONDAG 18 APRIL 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 06 38 Zon onder 20.40
Maan op 08.22 Maan onder23.47
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 05.56 18 19 05.29 17.52
Laag 01.23 14.00 01.04 13.41
MAANDAG 19 APRIL 1999
Zon- en maanstanden
Zon op 06 36 Zon onder 20.42
Maan op 09.03 Maan onderOO.OO
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 06.40 19.05 06.13 18.38
Laag 02.16 14.45 01.57 14.26
Weerrapporten 16 april 20 uur:
station weer wind temp neersl
Amsterdam half b<
Maastricht
Aberdeen
Athene
Barcelona
Bpedapest
Bordeaui
Brussel
Cyprus
Dublin
Frankfurt
Genève
Helsinki
Innsbruck
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen
r. 1 12 2 0.3
regenbui wnw2 11 2 0.1
half bew nnw 5
Jansen, „werd mij verteld
de Bijbel geen geschieden
vat, maar 'heilsgeschieda
Maar de vertellingen vani
bel en Koran zijn geen hei
schiedenis. Ze vertellen 01
het 'onheil', dat ons overt
als we niet loyaal zijn aan
Onheil is vaak oorlog. Hel
verdoemenis in deze, énd
mende wereld is het deeli
wie Gods wil niet navolgt,
is een God van wraak, d
vijanden hier en nu al hei
straffen. Afvallige Israëliet
andere goden aanbiddeni
den door Nebukadnes
oorlog voert tegen Jen
gestraft - hun stad verwen
Gods tempel leeggeroofdi
verbrand. Nebukadnezari
meer dan een werktuig va
God. In de Islam vinden»
dergelijks, als de moslims
oorlog tegen ongelovigen!
slag verliezen bij Uhu. We
nemen uit de Koran datdt
leen maar geschied is
proeving van de gelovigen
En dan is er nog de factt
macht. „Godsdienst brt
ders voort", zei lansen,
dat duizenden jaren geled
een groepje mensen ovei
steppen wandelt en één
er aangevallen en opgegi
door een leeuw. Dan sti
gene die daar een 'teken
boven' in ziet sterker dan
mand die zegt: 'ach, die
moet ook eten'. Iederei
weet, dat er duizenden:
zijn waarin zonder leidi
iedereen naar de verdoe
Tot slot van zijn lezing p
de de Leidse doctor de
dat godsdient ook een m
de invloed heeft op deoi
zucht en bloeddorst vani
sen. Want er is één dingi
dan de combinatie oorli
zucht en godsdienst. Dat
logszucht, zonder godst
„De godsdienstoorlogen
de reformatie zijn vanzei
stopt, zonder tussenkom*
de NATO. En ook de mosi
zijn op een gegeven monii
met oorlogvoeren gestopt
moslimse wet geeft daaiil
regels voor. Daarmee won
islamitische visie op oorlo
strijd en expansie niet ma
of acceptabeler. Godsdietï
helpt de mens de moorda
van anderen te verdragen
de moordzucht van zijn el!
bende te rechtvaardigen.!
dienst helpt zelfs om moa
zucht te temperen."
O L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma t/mvr.18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
F. Blok, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin-en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties 071 - 5323 51
Familieberichten: 023- 5317 33?
023- 5320 216
Redactie: 071-5321 921
Hoofdredactie 071-5315 921
ADVERTENTIES
Maapdag t/m vrijdag van 8.30tof!
071- 5356 230
RUBRIEKSADVERTEN1
Maandag t/m vrijdag van 8 30 tof ff
071-5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging *e
het automatisch afschrijven v;
abonnements- geld, ontvangen 1,-
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (biW
worden verzonden geldt eer
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSET1
Voor mensen die moeilijk lezen, sk
hebben of blind zijn (of een andere
leeshandicap hebben), is ei
van het regionale nieuws uit het
Dagblad op geluidscassette beschil
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectuur,i
23 10 0.0
15
0.0
9 1 05
22 12 0.0
8 -1. 0.2
10 3 0.2
7 2 0.0
4 3 4.0
2 0 650
22 11 00
14 8 11.0
oil 21 17 0.1 München
nnw 1 12 2 3.0 Parijs
zo 1 10 1 0.1 Praag
zw9 12-1 0.6 Rome
zw7 20 8 0.0 Split
2 1 13.0
17 11 08
8 -2 0.9
12 1 0.7
5 0.0 Moskou
I Z I
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
Dr. J. Jansen: „Bijbel en Koran gaan ervan uit, dat wat een mens doet beperkt is, onvolledig en eindig."
FOTO TACO VAN DER EB
