CHAT
Toerisme
Re i stférn c*h ten
Een Rembrandt
in de gang
wild
Gratis hotelgids
Logis de France
Goedkoop naar de camping
DAG 17 APRIL 1999
REDACTIE ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
Je zou hier toch best een majordomus mogen
verwachten. Stamp, stamp, stamp: 'Ladies and
gentlemen, the Duchess of Devonshire'. Maar zo
werkt het tegenwoordig niet meer. Mevrouw staat
plotseling voor de groep. Zomaar. Het verstand
t dat ze stilletjes uit die deur daarginds moet
zijn gekomen; het gevoel dat ze als een 'deus ex
machina' uit het met engeltjes, cherubijntjes en
andere hemelse figuren beschilderde plafond is
nedergedaald. Of beter gezegd nog: tot ons is
gekomen. We zijn hier tenslotte in Chatsworth.
We zijn hier in een andere wereld. We zijn hier in
Good old England.
Verzetsmuseum
Het Verzetsmuseum in Amsterdam (vroeger gevestigd aan de
Lekstraat) wordt op 1 mei aanstaande heropend op een nieu
we locatie: het gebouw Plancius aan de Plantage Kerklaan
61a, recht tegenover Artis. Het museum heeft niet alleen uit
wendig, maar ook inwendig een geweldige metamorfose on
dergaan. Nagebouwde straten en interieurs roepen de sfeer
op van de jaren veertig en videobanden en geluidsfragmenten
vertellen de verhalen van Nederlanders in bezettingstijd. Van
uit het museum is ook een wandeling uitgezet door de Planta-
gebuurt. De route voert onder meer langs de Dokwerker (het
beeld dat herinnert aan de Februaristaking van 1941), het
Auschwitz-monument en het gebouw waarin het voormalige
Bevolkingsregister was gevestigd en dat in 1943 doelwit was
van een aanslag door de verzetsbeweging.
Informatie: Verzetsmuseum, telefoon 020-620.29.60.
Darkride
In het kortelings in andere handen overgegane Avonturenpark
Hellendoorn, wordt gebouwd aan een nieuwe attractie. Het
betreft een 'interactieve darkride' dat de naam Chateau Cris-
tal heeft meegekregen. Bezoekers kunnen in de 'schimmige
catacomben' van het griezelkasteel een rit maken in een even
onvergetelijke als 'onheilspellende sfeer'. Wanneer de aan
winst zal worden geopend, is nog niet bekend. Maar wel staat
vast, dat de eerste ritten nog voor het zomerseizoen zullen
kunnen worden gemaakt.
Informatie: Avonturenpark Hellendoorn, telefoon 0546-655.55.55.
Frankrijk
Het Franse Verkeersbureau in Amsterdam, het Maison de la
France, blijft voor het publiek tot het begin van de zomer 's
ochtends gesloten. Dit als gevolg van het succes van de begin
januari geopende internetsite. Per week komen daarop onge
veer duizend e-mailtjes binnen met aanvragen voor informa
tie. Omdat het bureau gedwongen is baliepersoneel in te
schakelen teneinde snel aan al die verzoeken te kunnen vol
doen, is besloten het kantoor aan de Prinsengracht 670 al
leen in de middaguren van 13 tot 16 uur open te stellen.
Asterix
ide driehoek Manchester-
e-Sheffield gelegen
worth behoort toe aan de
lalf Duke of Devonshire. En
ade, de Duchess natuur-
;re ij-kwiek, scherp, maar
bijna 79 jaar alweer -
it vanochtend de honeurs
egroet het bezoek, ver
over haar landgoed en
t samen met haar visite op
'jaar voorname wijze
thee. Een les in eti-
de vroege zaterdagoch-
(Gratis, niks en voor nie-
Zó hoor je een schotel-
te houden en zó een le-
En let nu heel goed op:
lit men er dus mee te
idgoed Chatsworth blijkt
precies 450 jaar oud te
ook de hertogin is ge-
een wonder te noe-
'Het Paleis van het Peak
1' is immers - lijkt het -
iheersbaar groot, dat het
andere landen al hoog
verkruimeld zou zijn
ngroenbemoste ruïne vol
End ongedierte. En zelfs
Engelsen, die de conserve-
an stokoude landhuizen
rt ietzo'n niets ontziende
rarendheid ter hand ne-
de renovatie van kra-
il ^voetbalstadions, is het
cm ringwekkend. dat het
jj ped er in al z'n praal en
nog altijd ligt.
aar ook dat ze er in grote
Cen naar toe komen.
149 - toen Chatsworth
opengesteld voor het pu-
ontving het fameuze
ied 15 miljoen bezoekers.
Ikan niet anders of die
ven allemaal met openval-
mond en met ogen op
jk jesdoor het kasteel. En
de over de heuvels golven
de tuinen. En langs de zilver-
spattende waterval. En in de
met tropische exotica dichtge
groeide kassen. Het is er - daar
niet ver van Manchester - van
een onvoorstelbare rijkdom.
Waarin een als goud gloeiende
Rembrandt niet eens echt meer
opvalt. De rondleidster in het
voorbijgaan: 'Die is in 1742
aangekocht door de third Duke
of Devonshire. De prijs was 78
pond en 15 shilling. Rather
cheap, indeed.'
En dat hangt dan in een pand,
dat ooit werd gebouwd als 'n
eenvoudig buitenhuis. Een dag
je jagen, een feestje... voor meer
hadden Bess of Hard wiek en de
tweede van haar vier hoogge
plaatste echtgenoten, Sir Wil
liam Cavendish, het niet nodig.
Historici omschrijven Bess als
een 'redoubtable woman', een
'geducht wijf. Kan ook niet an
ders als je zoiets durft neer te
zetten in een soppig, heuvel
achtig gebied waarin zelfs al
voor een kippenhok moet wor
den geheid. Maar ach: de plek
mocht bouwkundig dan wat
problemen opleveren: het uit
zicht was fantastisch.
En dat is het nog steeds. Er zijn
- vooral op de bovenste verdie
ping - vensters van waaruit het
panorama over Engelands
groenste heuvels en de met
tondeuze, nagelschaartje en
pincet onderhouden tuinen zo
adembenemend mooi is, dat je
het al even fraaie interieur wa
rempel zou vergeten. Niet voor
lang natuurlijk. Want daar is de
met op zó'n kunstzinnige wijze
met marmer belegde North
Corridor', dat je er maar beter
niet over moet gaan lopen. Of
lopen... In Chatsworth wordt
men niet geacht te lopen, maar
te schrijden. Door de Painted
Hall, over de Great Stairs, naar
de State Dining Room, de State
In het aan de Al (35 kilometer ten noorden van Parijs) lig
gende Pare Astérix in Frankrijk is een nieuwe attractie ge
opend. Het betreft het Oxygénarium, een rijtje 'reddingsboei
en', die de passagiers met allerlei omwegen naar een hoogte
van twintig meter brengt. Daar volgt een 400 meter lange af
daling in een waterroetsjbaan vol bochten en stroomversnel
lingen. Een toegangskaartje voor het aan de stripfiguren Aste
rix en Obelix gewijde themapark kost 170 francs (kinderen tot
12 jaar betalen 120 Pare).
Stoomtram
Chatsworth: een paleis in het Peak District.
Drawing Room, de State Music
Room, de State Bed Room, de
State Dressing Room en - voor
al niet te vergeten - de China
Closet.
De vraag lijkt ietwat ongepast,
maar wordt natuurlijk altijd
weer gesteld. Zelfs als de
stilmakende kapel, de rijk geor
namenteerde bibliotheek en de
grote, met chic damast, zilver,
porselein en kristal gedekte eet
zaal nog niet zijn ontdekt. 'Me
vrouw, pardon, hoeveel kost
zoiets nou aan onderhoud?' De
hertogin glimlachend: 'Ettelijke
miljoenen per jaar. Mijn
schoonvader heeft in het begin
van deze eeuw nog een groot
aantal kunstwerken, een stapel
bijzondere boeken en stukken
land moeten verkopen om het
landgoed in stand te kunnen
houden.'
Zou niet meer nodig zijn ge
weest. Het feeërieke Chats
worth werd in 1967 eigendom
van een stichting en deze ver
huurt niet alleen een aantal ri
ante, in het kasteel verborgen
optrekjes aan de adelijke, aan
de koninklijke famlie gelieerde
familie Devonshire, maar kan
ook een beroep doen op 66 vas
te en 23 deeltijd-personeelsle
den. Mocht dat niet voldoende
zijn (de 175 kamers, 17 trap
penhuizen en 1100 meter aan
gangen worden - om maar iets
te noemen - verlicht door 2084
lampjes) dan kan er nog een
beroep worden gedaan op hon
derden vrijwilligers die des
noods op hun knieën uit Lon
den willen komen. De hertogin:
'Wij verkeren in de gelukkige
omstandigheid dat Chatsworth
onderhand een nationaal bezit
geworden.'
Logisch. Wie sluit het landgoed
- als hij het eenmaal heeft be
zocht - nou niet in zijn armen?
FEITEN
CIJFERS
Chatsworth ligt een ietsje ten zuidwesten van
Sheffield, tussen Baslow en Rowsley aan de
B6012. Vanaf de Ml (Nottingham-Shefield) moet
afrit 29 worden genomen (richting Chesterfield)
en vanaf de M6 (Birmingham-Manchester) afrit
19. In het nabij gelegen Chesterfield is een spoor
wegstation.
Vanuit Londen (St. Pancras) organiseert Midland
Mainline (telefoon: 0990.125.242) dagtrips naar
het kasteel, dat dit jaar is geopend van 17 maart
tot 31 oktober. Op het landgoed is een camping
met 123 plaatsen (telefoon: 01246.582.226).
Meer informatie: Chatsworth Manor, telefoon
01246.565.300 of in Amsterdam BTA, telefoon
020-685.50.51.
Met de stoomtram Hoorn-Medemblik kunnen niet alleen dag
tochten worden gemaakt, maar sinds enige tijd ook meer
daagse mini-vakanties. Uiteraard maakt een ritje met de mu-
seumlijn deel uit van de diverse arrangementen; de rest-van
het programma moeten de deelnemers met eigen vervoer af
werken. Er zijn zes verschillende trips, in lengte variërend van
twee tot zes dagen. Elk arrangement heeft een thema. Zoals
'Genieten van de Houten Driehoek' (met bezoeken aan onder
meer de Zaanse Schans en het Museum Broeker Veiling), di
neren in de 'Candlelight Express' (een culinaire avondtrip
met de stoomtram) en 'Sporen naar Bontekoe'. Een gratis
brochure kan worden aangevraagd bij de Museumstoomtram,
Postbus 137, 1620 AC Hoorn, telefoon 0229-21.92.31.
M
ris jjjPEN DOBBELSTEEN
ijaar moest er nog ruim
Men voor worden be-
dit jaar is de ook in Ne-
"d buitengewoon po-
re hotelgids van Logis
^ce gratis. Cadeautje
aanleiding van het vijf-
igbestaan van de Fran-
jen waarin zich nu pre-
[682 hotels hebben ver-
'■24 minder dan in
■Zij voldeden niet meer
enormen, zoals het be
nban regionale tradi-
'uthenticiteit en een
ePrijs/kwaIiteitverhou-
nde meestal op het
tond staande Logis de
:a-hotels (met het be-
g ^schoorsteentje als lo
go), hoeft voor een kamer
nooit meer dan tussen de
250 en 330 francs worden be
taald; een streekmenu wordt
geserveerd voor een bedrag
van 80 tot 150 francs.
De brochure waarin de gege
vens van de bijna 3700 leden
zijn opgenomen, is dit jaar
weliswaar een stuk minder
dik dan voorheen (384 pagi
na's tegen bijna 850 vroeger),
maar daar staat tegenover
dat hij aanmerkelijk over
zichtelijker is geworden. Ge
volg van het feit dat de sa
menstellers eindelijk zijn af
gestapt van de voor de mees
te Nederlanders nogal ver
warrende departementale
rangschikking. Alle hotels -
of beter gezegd, de plaatsen
waar ze zijn gevestigd- staan
nu op alfabetische volgorde
in de brochure die kan wor
den aangevraagd bij het Mai
son de la France, Prinsen
gracht 670, 1017 KX in Am
sterdam, telefoon 0900-
1.12.23.32 (1 gulden per mi
nuut) of via internet http:
/www.fransverkeersbureau-
.nl. Voor verzendkosten
wordt 4,95 gulden in reke
ning gebracht.
De Provinciale VW Overijssel
introduceerde ooit het kennis
makingsweekend voor kam
peerders en caravanners: ofwel
met het hele gezin goedkoop
naar de camping. De actie werd
zo'n succes, dat andere VW's
spoedig volgden. Zo kunnen
koopjesjagers dit seizoen met
hun tent of caravan voor om en
nabij de 30 gulden naar bij
voorbeeld elf campings op de
Utrechtse Heuvelnig (dit week
einde), naar camping De Sche-
leberg in Lunteren (28 t/m 30
mei en 4 t/m 6 juni), naar ne
gentien campings in Drenthe (4
t/m 6 juni), naar 14 campings
in Friesland (11 t/m 13 juni) en
naar Texel (18 t/m 21 juni en 27
t/m 30 augustus.
Dat toenemende aanbod was
voor pionier Overijssel reden
weer af te haken. De spoeling
wordt te dun. Maar er is voor
vervanging gezorgd: de natuur-
weekends op 19 juni en 18 sep
tember (40 tot 60 gulden; 2
overnachtingen, inclusief
standplaats), Kampeerders
kunnen op deze tussendoortjes
meedoen aan gezinsactiviteiten
van Staatsbosbeheer. In de
Achterhoek presenteren 22
campings kinder- (30 april t/m
9 mei) en griezelweken (16 t/m
31 oktober), met activiteiten die
variëren van heksentochten tot
horroravonden.
In de jacht op kampeerders
brengt Limburg Aartje Twinkel
in de strijd. Hij is de mascotte
van elf campings met veel
speelmogelijkheden en een uit
gebreid animatie- en recreatie
programma, met name voor ge
zinnen met kinderen. Zij treden
vanaf Hemelvaart gezamenlijk
naar buiten als 'Kinder Kam
peer Wereld Limburg'. Nieuw
in Limburg is ook het Kampeer-
abonnement. Daarmee kan het
hele seizoen (met uitzondering
van het hemelvaart- en pink
sterweekend enin de maanden
juli en augustus) worden over
nacht op zes verschillende
campings. Prijs 270 gulden
(voor 9 nachten) en 390 gulden
(15 nachten).
Brochures met informatie over de
kennismakingsweekends en kam-
peeracties kunnen onder meer
worden aangevraagd bij Utrechtse
Heuvelrug Campings, Antwoord
nummer 2944, 3500 VM Utrecht;
Camping De Scheleberg, telefoon
(0318).48.59.96; Provinciale VW
Drenthe, telefoon 0592-37.37.55;
VW Texel, telefoon 0222-31.47.41;
Provinciale VW van Friesland, te
lefoon 058-234.06.40); Overijssels
Bureau voor Toerisme, telefoon
0546-53.55.35; Streek-VW Achter
hoek, telefoon 0900-269.28.88 en
Provinciale VW Limburg, telefoon
043-601.73.73.
Niet zodra is de toerist in donker Afrika gearriveerd of hij wil
leeuwen zien. Alsof die ook niet rondlopen in de Beekse Bergen
bij Tilburg. Ooit stonden we in Kenia met 24 safari-busjes in
een verdrietig stemmend kringetje rondom één in het gras lig
gende leeuwin. Ze sliep. Maar het kan ook best zijn dat ze te
blasé was om haar ogen te openen. Of misschien lag ze zelfs wel
langzaam te creperen van de uitlaatgassen.
Wild in het wild valt tegen. Althans als je't met alle geweld gaat
zoeken.
Tijdens diezelfde reis begon het- niet ver van de grens met Tan
zania-plotseling te regenen. Geweldig spannend. Binnen enke
le seconden kromp de wereld ineen tot nauwelijks een halve
hectare. Waar eerst land lag, schuimde nu water. Waar eerst een
vettig spoor liep. gorgelden nu beekjes. Zwiepend, slippend en
glibberend bereikten we nog net een plek die Mara Governors
Camp werd genoemd.
De nacht klom al uit de rivier, toen de laatste druppels vielen.
Verdergaan was onmogelijk. Er werden wat tenten opgezet en
één van de bedienden maakte een vuurtje. De twee olifanten za
gen we pas toen ze op nog maar vijftien meter afstand van ons
nerveus makende rondjes begonnen te draaien. Don't worry',
zei de gids en wierp laconiek een nieuwe tak op de knetterende
fit
Het duurde nog vrij lang voordat twee andere begeleiders de oli
fanten zachtjes stampend, murmelend en sissend wisten te ver
jagen. Daarna werd het een nachtzoals je die alleen in Kenia
kunt meemaken. Zwoel, dampend en vol vreemde geluiden.
Toen ik wakker werd, stonden er wat
bloemkoolwolkjes aan een verder
bleekblauwe lucht. Ik lag nog in mijn
slaapzak met m'n hoofd uit de tent.
Links speelden zebra's, recht voor me
lummelde een kudde gnoes en op een
heuvelrug trok een peloton giraffen
als wajangpoppen van links naar
rechts.
Wilder heb ik het nooit meegemaakt.
