Winkeliers vrezen
Franse sportketen
m
Economie
erzekeraars willen claims
lillenniumschade beperken
Tarieven overtocht naar
Engeland fors duurder
Tienduizend
jongeren lid
van Yellow
Wit goud heeft het koud
9Niet tot in lengte van dagen wissel trekken op milieu9
Jorritsma geeft 50 miljoen
meer voor energiebesparing
Wat kost Kosovo?
dig eindelijk uit de rode cijfers
De Duitse fabrikant van consumentenelektronica
jdig heeft in 1998 voor het eerst in zeven jaar winst geboekt,
vroegere dochteronderneming van Philips behaalde een be
lt leiden positief resultaat van 15,1 miljoen mark (17 miljoen
den). In 1997 werd nog een verlies geboekt van 118 miljoen
j^Grundig schrijft de verbetering toe aan de ingrijpende sa-
(ing. Die leidde ertoe dat de omzet vorig jaar meer dan hal
sde van 5,9 miljard mark tot 2,66 miljard mark (3 miljard).
;i aantal werknemers daalde met 421 tot 5693, zo heeft het
drijf gisteren meegedeeld.
jjgende omzet non-foodbranche
De non-foodbranche in ons land heeft in februari van
tiaar 5,6 procent meer omzet gedraaid dan in februari van
33. De detailhandel in voedingsmiddelen is hier met een om-
igroei van 2,2 procent bij achtergebleven. Dit blijkt uit recente
tisvan het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek). Met na-
ide artikelen voor de persoonlijke verzorging en woningin-
i hang waren in februari erg in trek. Daar profiteerden met na-
tde drogisterijen (+8,8 procent) van, de meubelzaken (+8,9
ocent)de winkels in huishoudelijke artikelen (+7 procent) en
detailhandel in consumentenelektronica (8,7 procent). De
hele detailhandel heeft in februari voor 10,4 miljard gulden
iiartikelen verkocht. Dat is 3,6 procent meer dan in februari
Bedrijf zou kaalslag veroorzaken in Nederlandse detailhandel
De winkeliers in de textiel-, schoenen- en sportbranche
voelen de hete adem van een grote concurrent in de nek.
De Franse sportartikelengigant Decathlon wil Nederland
veroveren met kolossale winkels.
den haag gpd
'.stemming gevraagd aan NMa
„Een concern als dit zorgt voor
een kaalslag van de kleine de
tailhandel in een straal van
veertig tot vijftig kilometer rond
het op te zetten bedrijf', stelt
voorzitter A. van Arenthals van
de branche-organisatie Mitex.
In haar visie betekent Deca
thlon opnieuw een aanslag op
de kleinere, zelfstandige onder
nemers, het MKB, en zijn het
weer de grote detailhandelcon
cerns die voor oneerlijke con
currentie zorgen. „De bestaan
de detailhandel wordt kapot ge
maakt. De situatie wordt steeds
nijpender", constateert Van
Arenthals.
De laatste tijd hebben kleine
re detailhandelaren, die aange
sloten zijn bij Mitex, hun zor
gen over de komst van de Fran
se sportgigant bij de Van Arent
hals geuit. Het van origine
Franse bedrijf gaat in het voor
jaar van 2000 een enorme win
kel openen in Amsterdam Zuid-
Oost. De winkel gaat voor zestig
verschillende sporten de beno
digde artikelen leveren.
Naast Decathlon bestaan er
ook in andere steden plannen
om verschillende grote detail-
handelconcems op te zetten.
Van Arenthals is van mening
dat gemeentebestuurders zich
teveel laten imponeren door
projectontwikkelaars die de
ruimte aanbieden aan deze
enorme, veelal buienlandse be
drijven.
De Mitex-voorzitter: „Het op
de kaart zetten van een ge
meente en mensen trekken, zijn
argumenten waarvoor gemeen
tebestuurders een zwak heb
ben. Maar met dit soort argu
menten wordt de lokale detail
handel ten gronde gericht".
Grotere winkelketens als Per
ry Sport en Vroom Dreesman
zijn veel minder angstig. „Wij
zijn alert. Laat ze maar komen",
is de zelfverzekerde reactie van
woordvoerder P. van Bakkum
van Vendex.
Behalve op lijn IJmuiden-Newcastle
den haag anp/govert wisse
Vorig jaar stuntten de rederij
en regelmatig om hun veerbo
ten naar Engeland vol te krij
gen. Inmiddels zijn er dien
sten opgeheven, gaan twee
maatschappijen samenwer
ken en is de concurrentie af
genomen. Dat heeft de tarie
ven fiks opgedreven.
Dat blijkt uit een onderzoek
van de Consumentenbond. In
zijn Reisgids schrijft de bond
dat ook de rit door de Euro
tunnel een flinke aanslag op
de portemonnee doet. Vorig
jaar gold daar nog een voorde
lig vroegboektarief van 350
gulden, dit jaar kost hetzelfde
retour minstens 200 gulden
meer.
De forse tariefsverhogingen
zijn overigens voorbijgegaan
aan de lijn van Scandinavian
Seaways tussen IJmuiden en
Newcastle. Adjunct-directeur
C.Hilbrink van Scandinavian
Seaways: „Onze prijzen zijn
het afgelopen j$iar maar met
twee a drie procent gestegen."
Volgens Hilbrink is een for
se prijsverhoging ook moeilijk
te verkopen nu de rederij de
capaciteit vanaf aanstaande
donderdag verdubbelt. Dan
gaat naast de Admiral of Scan
dinavia ook de King of Scadi-
navia varen tussen IJmuiden
en Newcastle. Daardoor vaart
de hele zomer elke dag een
ferry tussen beide kustplaat
sen in plaats van drie maal per
week, zoals nu het geval is.
Scandinavian Seaways is
niet van plan de tarieven te
verhogen als op 1 juli de tax
freeshops op de veerboten op
last van de EU dichtgaan. Hil
brink: „Die maatregel gaat de
rederijen geld kosten. De in
komsten zullen uit andere
bronnen moeten komen, on
der meer uit de tarieven. Maar
omdat de brochures al lang de
deur uit zijn, gaan de prijzen
pas volgend seizoen om
hoog."
amsterdam
Ruim 10.000 jongeren zijn de
afgelopen weken lid geworden
van Yellow. KPN Telecom, Ra
dio 538, de Postbank en de tv-
zender TMF richtten Yellow be
gin dit jaar op om jongeren
nauwer aan zich te binden. De
aandeelhouders staken naar ei
gen zeggen enkele miljoenen in
het iniatief.
Door voor 25 gulden lid te
worden krijgt de jeugd voor
deeltjes en kortingen.
De bedrijven die aan het pro
ject meedoen, komen in het be
zit van de gegevens van de
clubleden. Ze komen onder
meer van alles te weten over
het koop- en interessepatroon
van de jongeren.
Yellow hoopt over een kleine
vier jaar over 400.000 leden te
beschikken.
Enkele van de bedrijven die
Yellow van gegevens voorziet
zijn onder meer Videoland, Phi
lips, Free Record Shop, Mojo
Concerts en Apple.
Nederlandse verzekeraars
ben kartelwaakhond NMa
lemming gevraagd voor
polisclausules die de aan-
kelijkheid voor millenni-
:hade beperken. Onge-
driekwart van de maat-
ippijen sluit de dekking in
we bedrijfscontracten uit,
ijl zij van bij hen verzeker-
mdememers eenzijdig ei-
dat die voldoende voor-
en treffen voor de eeuw-
Zo niet, dan keren
et uit.
i soort afspraken, die eer-
concurrentie verhinderen
nninderen, zijn sinds vo-
op grond van de nieu-
Mededingingswet in prin-
verboden. Ondememin-
mogen zij alleen in prak-
irengen na een ontheffing
de Nederlandse Mededin-
autoriteit (NMa), de
ihond tegen concurrentie-
alsing die voor het consu-
ilenbelang waakt. De CDA-
erleden Leers en Wijn
ten WD-minister JorritSr
gisteren om opheldering
over de afspraken
de verzekeraars,
maatschappijen, ver
in het Verbond van Ver-
raars, zijn bang dat de
ide door en als gevolg van
puterstoringen rond de
wisselingen tot enorme
;en kan oplopen. Zij vin-
it zo'n bijzondere situa-
zij met name schade bij
zakelijke klanten zo veel
dijk willen uitsluiten. Ge-
ailijk hebben ze een mil-
eenpeace
lagt praktijken
dlloyd aan
jard gulden in een pot gestopt
voor dergelijke gevallen en
daar willen ze het bij laten.
Particulieren zijn wel gewoon
gedekt.
Nieuwe polissen voor bedrij
ven bevatten sinds enige tijd
ook een clausule die bepaalt
dat de klant zelf alles moet
hebben gedaan om millenni-
umschade te voorkómen. Dat
betreft onder meer verzekerin
gen tegen brand, aansprake
lijkheid, rechtsbijstand, trans-
portschade, oogstschade, tech
nische schade enzovoorts.
Voor de twee CDA-leden van
de Tweede Kamer is juist dat
laatste aanleiding om vragen te
stellen. Zij vrezen dat de verze
keraars zo'n ruime clausule
kunnen gebruiken om in vrij
wel alle gevallen onder vergoe
ding van de schade uit te ko
men. Vanzelfsprekend is de
(zakelijke) consument in dat
geval de dupe, vandaar ook dat
het Verbond van Verzekeraars
bij de NMa moest aankloppen.
Het Verbond van Verzekeraars
dekt namelijk het overgrote
JdeeL,.i;.yan0o'rjÖe J^fëderlandse
markt.
Verzekeringen tegen millen-
niumschadeTbij grote en mid
delgrote bedrijven zijn in Ne
derland slechts verkrijgbaar bij
internationaal werkende assu
rantietussenpersonen als Aon
en Mees Marsh McLennan.
Ook deze stellen uitgebreide
voorzorgsmaatregelen bij de te
verzekeren onderneming ver
plicht. Maar als aan deze dui
delijk omschreven verplichting
is voldaan dan is een verzeke
ring tenminste wel mogelijk.
raalte Aspergekweekster Ogink uit het
Overijsselse Raalte oogst voorzichtig 'het wit
te goud'. Door de afgelopen koude nachten,
waarin op veie plekken in het land de tempe
raturen onder nul kwamen, komt de oogst
maar langzaam op gang. De planten zijn op
zich klaar voor de oogst, maar koelen 's nachts
te veel af, zegt mevrouw Ogink. Vorig jaar
werden bij haar de eerste asperges pas rond
Koninginnedag geoogst. Ze verwacht dat de
oogst na enkele warme nachten goed op gang
zal komen. foto martin hollering
AH-topman pleit voor honderd procent biologische producten
alkmaar gpdgeruchten. Albert Heijn zou voor onbespoten groenten.
hk. marktaanrlppl vprlip7pn Hp Hprppn Hip nnif ppn L-rnn hin
ffls een persconferentie
EZ-minister Jorritsma in
iKong heeft Greenpeace
indacht gewaagd voor de
ier waarop P&O Nedlloyd
pen laat slopen in China,
ais de milieuorganisatie
de deels Nederlandse rede
nde schepen, die gevaarlij
ken bevatten, slopen op
tope werven waar nauwe-
milieuregels gelden,
snpeace heeft dit jaar een
de Nedlloyd-schepen ge-
1 tot in China. Daar bleek
aartuig te worden gesloopt
arbeiders zonder enige
temende kleding, hoewel
*iiepen onder meer asbest
loodoxide bevatten. Afval
de werf terecht kwam,
'daar gewoon liggen, aldus
«peace. In Westerse lan
dden juist zeer strenge re-
ioor deze sloopwerkzaam-
a.
Knpeace stoorde in Hong
de persconferentie die
Gma gaf voor de Hong
pers. „We hadden
al geprotesteerd bij
Nedlloyd-kantoor in Hong
tToen we hoorden dat de
premier van Nederland
g zou zijn, besloten
aar op de hoogte te stellen
deze problemen", aldus
Oordvoerder van Green
fin Hong Kong.
unster Jorritsma zegde toe
rapport dat Greenpeace
de kwestie heeft geschre-
'e zullen bestuderen. Wel
5de ze over de actie. „Ik
liet eens waar het over
<ze hadden mij van tevoren
On kunnen inlichten. Bo-
len hoort dit volgens mij
•r thuis bij het ministerie
HOM", klaagt Jorritsma.
dijks worden zo'n zeven-
«d zeeschepen aangebo-
v°or de sloop. Hoeveel
ran in China en in andere
ftkelingslanden terecht
is niet bekend.
Aarde en Waarde. De nieuwe
slogan binnen de supermarkt
keten van Albert Heyn. Top
man R. van Solt lijkt op de mi
lieutour. „Luilekkerland be
staat niet", zegt hij. „Ook niet
in onze winkels. Wij moeten
beseffen dat de wereld ergens
ophoudt. Je kunt niet tot in
lengte van dagen een wissel op
het milieu blijven trekken. Wat
telt, is de kwaliteit van het le
ven."
Het zal voor veel mensen
even wennen zijn, deze filoso
fische woorden vanachter een
bestuurstafel vandaan. Hoewel
Van Solt, vorig jaar benoemd
als eerste man bij AH, er voor
wil waken om te boek te staan
als 'prediker van het nieuwe
geloof, komt hij toch graag uit
voor het nieuwe denken bij de
grootgrutter. „Misschien heb
ben we het nooit zo sterk uit
gedragen, maar binnen Albert
Heijn leeft het bewustzijn van
Aarde en Waarde al langer."
Van Solt geeft een voorbeeld.
„We verkopen al heel lang
geen eieren meer afkomstig
van legbatterijen. Het verhaal
erachter is eigenlijk simpel. De
schappen zijn rtiet van elastiek.
Je kunt maar een X-aantal ver
schillende soorten eieren kwijt
in een winkel. Wij kiezen voor
kwaliteit. Een scharreleitje is
bij ons het minimum. Per
soonlijk vind ik dat vanzelf
sprekend, maar wellicht heb
ben wij dat niet eerder als zo
danig uitgedragen. Dat doen
we nu nadrukkelijk wel."
Dat een betere milieuzorg
tot een kwalitatief beter leven
leidt, lijkt voor de dozenschui-
vers onder de supermarktke
tens anno 1999 meer religie
dan werkelijkheid. Dat blijkt
ook uit de besteding in de win
kels zelf. „In Nederland wordt
amper een procent besteed
aan biologische producten. In
andere landen in de westerse
wereld ligt dat percentage op
Directievoorzitter R. van Solt van Albert Heyn: „Op termijn zouden er
alleen nog maar biologische groenten in de winkel moeten liggen".
foto gpd joop boek
zeven tot acht procent. Zelfs
als we dit jaar tot meer dan een
verdubbeling zouden komen
van het aandeel biologische
producten dan hebben we nog
een hele lange weg te gaan."
Van Solt vindt dat een en an
der Albert Heyn er niet van
moet weerhouden om toch te
proberen aandacht te wagen
voor verantwoord telen en oog
sten. „Op termijn zouden er al
leen nog maar biologische
groenten in de winkel moeten
liggen."
In de markt wordt gegist naar
de 'ware' reden achter deze pu
blieke ommezwaai. Binnen de
levensmiddelen- en super
marktbranche gaan de wildste
geruchten. Albert Heijn zou
marktaandeel verliezen, de
omzet per vierkante meter zou
ten opzichte van de concur
rentie teruglopen en het beeld
dat Albert Heijn oproept bij de
klanten zou niet stroken met
de praktijk in de winkel.
Van Solt kent ze allemaal 'en
nog wel een paar meer'. „Maar
het klopt niet", reageert hij.
„De omzet groeit, het markt
aandeel neemt nog steeds toe
en de groei van het bedrijfsre
sultaat is hoger dan gemiddeld
in de markt. Die 'nieuwe' visie
op de samenleving is al veel
eerder in gang gezet. Al vanaf
1990 praten wij met telers over
terugdringen van het gebruik
van bestrijdingsmiddelen", be
klemtoont hij.
Dat Albert Heijn terrein zou
verliezen aan de goedkopere
ketens, lijkt Van Solt nog het
meeste te raken. „Wij preten
deren niet de goedkoopste
winkel te zijn. Dat zijn we niet
en dat willen we ook niet. Dat
we met ons huismerk Euro
shopper wel degelijk een goed
koper pakket levensmiddelen
aanbieden en in een omvang
die een gemiddelde discounter
ruimschoots overstijgt, heeft
een andere reden. We vinden
dat Albert Heijn een super
markt moet zijn voor elke por
temonnee. Dat neemt niet weg
dat we sterker gericht zijn op
de bovenkant van de samenle
ving."
Die bovenkant bestaat meer
en meer uit jongere tweever
dieners met een ruime beurs,
een druk leven en bereid om te
betalen voor gemak en kwali
teit. „Hun levensstijl en die van
veel andere moderne gezinnen
is de ene dag exclusief uit eten,
de andere dag boerenkool en
de volgende dag een snelle hap
bij McDonald's. Hun motto is
genieten. Daar sluiten wij op
aan met producten die iets
toevoegen aan de kwaliteit van
hun leven. Kwaliteit is mede de
reden voor ons om te kiezen
voor onbespoten groenten. Ie
dereen die ooit een krop biolo
gische sla heeft gegeten, zal dat
beamen."
Voor de ogenschijnlijke cul
tuuromslag is echter wel een
markt nodig. Grote vraag is of
de consument daar aan toe is.
„Het draagvlak groeit snel, al
blijft het een geleidelijk proces
waarin we zelf het voortouw
moeten nemen. De filosofie
moet in de winkels door onze
eigen mensen worden uitge
dragen. Daar werken we hard
aan via scholings- en onder
steuningsprogramma's, maar
ook door promotiecampagnes
in de supermarkten zelf."
De kwaliteit van het leven is
de waarde waarmee Albert
Heijn het nieuwe millennium
instapt. Wat Van Solt betreft,
een tijdperk van voortgaande
groei. De samenstelling van de
klantenkring zal in sterkere
mate het assortiment in de
winkels gaan bepalen. „Zo
hebben we opnieuw de buurt-
winkel ontdekt. In Utrecht heb
ben we zo'n proef genomen
waarbij we het assortiment fei
telijk gehalveerd hebben. Toch
is de omzet gestegen."
AH verwacht veel van de ge
plande gemakswinkels in de
grotere benzinestations. „Ook
zijn we nog in overleg met de
Spoorwegen over kleinere win
kels op de stations. We beraden
ons nog steeds op bankformu-
les in de supermarkten en de
mogelijkheid om - als het groe
ne Echt komt - in de winkels de
verkoop van geneesmiddelen
op recept te introduceren.
De vernieuwingen moeten
bijdragen aan de verdere groei
van Albert Heijn in Nederland.
Nu nog ligt het marktaandeel
op 28 procent. Dat kan volgens
Van Solt uitgroeien tot dertig
procent en wellicht meer. „Kei
harde omzetgroei is geen stre
ven. Groei moet, net als in de
natuur, via de weg van geleide
lijkheid gaan."
den haag anp
investeringsbedrag.
De nieuwe regeling, die deze
week is gepubliceerd in de
Staatscourant, is enigszins ver
ruimd ten opzichte van het tot
nu toe bestaande systeem. Ook
investeringen in nieuwe bouw
werken, processen, apparaten
en transportmiddelen, die aan
bepaalde eisen voldoen, komen
voortaan voor steun in aanmer-
king.
Het extra geld dat Jorritsma
voor de EIA ter beschikking
stelt is afkomstig uit heffingen
van de ecotax. Het kabinet
heeft onlangs besloten uit de
opbrengst van deze belasting
op energieverbruik een deel
aan te wenden voor het stimu
leren van energiebesparing. Uit
dat potje is de extra 50 miljoen
afkomstig.
Minister Jorritsma van econo
mische zaken trekt dit jaar 50
miljoen gulden meer uit voor
stimulatie van energiebespa
ring door ondernemers. Dat ge
beurt via de Energie Investe-
ringsaftrekregeling (EIA). Het
gevolg hiervan is dat voor dit
subsidie-instrument dit jaar
een bedrag van 230 miljoen be
schikbaar is.
De EIA geeft ondernemers
die investeren in energiezuinige
bedrijfsmiddelen en duurzame
energie de mogelijkheid om een
deel daarvan direct in minde
ring te brengen op de vennoot
schapsbelasting. Het netto fi
nanciële voordeel bedraagt
voor de ondernemers op zijn
minst veertien procent van het
ECONOMIE WIJZER
bleem. Wat kost een soldaat per
uur? Want daar is geen markt
prijs voor. Natuurlijk, hij krijgt
een salaris, maar dat weerspie
gelt absoluut niet de investering
in kennis en opleiding, om te
zwijgen van transport, huisves
ting, voedsel en kleding. En hoe
zit het met zijn pensioenkos
ten? De staat betaalt die, dus ei
genlijk zou je ze moeten meere
kenen. Het is niet ondoenlijk,
maar wel lastig.
Toch zijn er wel een paar kern
getallen. Iemand die handig is
in boekhouden en een aanslui
ting op CNN heeft, kan er mis
schien wel iets mee uitrichten.
Vast staat dat een F-16 ons 55
miljoen guldén kost, de zogehe
ten 'mid-life update' van 15
miljoen inbegrepen. En dat één
vlieguur 5.200 gulden kost aan
brandstof en onderhoud. Over
de kosten van de
f~ - piloot tasten we in
het duister, over
de munitie niet.
Zogeheten 'slim
me bommen' - ra
ketten mèt laser -
kosten tussen
450.000 en
950.000 gulden
per stuk. 'Domme
bommen' kosten
tussen 6.500 en
10.000 gulden.
De vraag naar het
verbruik van munitie kan de
woordvoerder alleen beant
woorden voor de duurste slim
me bommen. We hebben het
dan over de bommen van bijna
1 miljoen gulden per stuk:
'Eén.'
Dan de manschappen. De Ne
derlandse soldaat krijgt een sa
laris van gemiddeld 2.850 gul
den bruto per maand, een offi
cier 6.500 gulden. Ongeacht
hun rang krijgen alle militairen
in Albanië en Macedonië een
toeslag van 130 gulden per dag.
Dat is voor 'ovenverk'; de CAO-
werktijden van 09.00 tot 17.00
uur worden daar wat onwerke
lijk. Over de toeslag heft de
staat belasting. (Duitse soldaten
krijgen hun toeslag van 145 gul
den overigens belastingvrij.)
De Sunday Times heeft de kos
ten van Kosovo begroot op on
geveer 6 miljard gulden tot nu
toe. De schatting strookt met
die van de Amerikaanse Senaat.
Als Nederland vijf tot tien pro
cent draagt, is dat 300 tot 600
miljoen gulden. Natte vinger
werk, maar hoe dan ook: het is
veel geld. De opvangende lan
den, Albanië, Macedonië en
Montenegro zijn de armste van
Europa. Wat mij betreft steken
we ons geld in Marshallhulp en
zoeken we samen met Rusland
naar een oplossing in Servië. Zo
kan iets kwaads misschien nog
in iets goeds verkeren.
t de nieuwe eeuw op
een cruise naar de zon!', roept
de tekst in Die Zeit je toe. Op de
foto eronder vaart het cruise
schip Queen Elisabeth-2 fris in
de verf onder een blauwe lucht
met een wolk erin. Wie nu in
Hamburg aanmonstert krijgt
twintig procent korting.
Een groter contrast is nauwe
lijks denkbaar. Want op dezelf
de pagina ernaast vraagt een
aalmoezenier zich af hoe Duits
land zal reageren als straks de
eerste dode Bundeswehrsoldaat
zal aankomen op vliegveld Keu
len. Want natuurlijk zijn er kos
ten, ook aan de kant van de
Navo, al staan die nu niet op de
voorgrond. In mensenlevens en
ook in geld.
Het bracht me op de vraag wat
de crisis in Kosovo Nederland
nu eigenlijk kost. Een vraag die
gemakkelijker ge
steld blijkt, dan be
antwoord kan wor
den. Bij navraag
blijkt dat zelfs het
ministerie van de
fensie het antwoord
niet weet. Het ligt
aan de manier van
boekhouden. Om
een voorbeeld uit
de praktijk te ge
ven: de F-16s die
Nederland in deze
crisis inzet, zijn niet
speciaal voor dat doel gekocht.
Die hadden we al. De piloot die
het toestel bestuurt, stond óók
al klaar. Dat soort uitgaven re
kenen we daarom niet mee. Ze
staan elders op de begroting
onder één noemer, je zou kun
nen zeggen als 'overhead.'
Eigenlijk is dat wel jammer,
want daardoor is het grootste
deel van de kosten onzichtbaar.
Het maakt het bij voorbaat on
mogelijk om Kosovo van een
prijskaartje te voorzien. Wat re
kenen we dan wel? Eigenlijk al
leen de 'variabele' kosten. Dat
zijn bijvoorbeeld de huisvesting
van soldaten in het buitenland,
transportkosten van mensen en
van materieel, brandstof en on
derhoud. Ook munitie wordt
tot de variabele kosten gere
kend.
De variabele kosten van Kosovo
vallen onder de 53,5 miljoen
gulden die op de begroting van
1999 staat onder het kopje 'on
voorzien' De rest van de 'vre
desoperaties' staat erop voor
270 miljoen gulden. Niet alleen
is dat het topje van de ijsberg,
ook staat vast dat de post 'on
voorzien' tekort zal schieten.
Wat kost Kosovo? Je zou na
tuurlijk gewoon de kosten van
de gebruikte munitie, van ma
terieel en transport en de uur
lonen van de manschappen
kunnen optellen. Maar dan
stoot je op een nieuw pro-
PAULINE VAN DE VEN
Econome en publiciste