Winkeliers vrezen Franse sportketen m Economie erzekeraars willen claims lillenniumschade beperken Tarieven overtocht naar Engeland fors duurder Tienduizend jongeren lid van Yellow Wit goud heeft het koud 9Niet tot in lengte van dagen wissel trekken op milieu9 Jorritsma geeft 50 miljoen meer voor energiebesparing Wat kost Kosovo? dig eindelijk uit de rode cijfers De Duitse fabrikant van consumentenelektronica jdig heeft in 1998 voor het eerst in zeven jaar winst geboekt, vroegere dochteronderneming van Philips behaalde een be lt leiden positief resultaat van 15,1 miljoen mark (17 miljoen den). In 1997 werd nog een verlies geboekt van 118 miljoen j^Grundig schrijft de verbetering toe aan de ingrijpende sa- (ing. Die leidde ertoe dat de omzet vorig jaar meer dan hal sde van 5,9 miljard mark tot 2,66 miljard mark (3 miljard). ;i aantal werknemers daalde met 421 tot 5693, zo heeft het drijf gisteren meegedeeld. jjgende omzet non-foodbranche De non-foodbranche in ons land heeft in februari van tiaar 5,6 procent meer omzet gedraaid dan in februari van 33. De detailhandel in voedingsmiddelen is hier met een om- igroei van 2,2 procent bij achtergebleven. Dit blijkt uit recente tisvan het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek). Met na- ide artikelen voor de persoonlijke verzorging en woningin- i hang waren in februari erg in trek. Daar profiteerden met na- tde drogisterijen (+8,8 procent) van, de meubelzaken (+8,9 ocent)de winkels in huishoudelijke artikelen (+7 procent) en detailhandel in consumentenelektronica (8,7 procent). De hele detailhandel heeft in februari voor 10,4 miljard gulden iiartikelen verkocht. Dat is 3,6 procent meer dan in februari Bedrijf zou kaalslag veroorzaken in Nederlandse detailhandel De winkeliers in de textiel-, schoenen- en sportbranche voelen de hete adem van een grote concurrent in de nek. De Franse sportartikelengigant Decathlon wil Nederland veroveren met kolossale winkels. den haag gpd '.stemming gevraagd aan NMa „Een concern als dit zorgt voor een kaalslag van de kleine de tailhandel in een straal van veertig tot vijftig kilometer rond het op te zetten bedrijf', stelt voorzitter A. van Arenthals van de branche-organisatie Mitex. In haar visie betekent Deca thlon opnieuw een aanslag op de kleinere, zelfstandige onder nemers, het MKB, en zijn het weer de grote detailhandelcon cerns die voor oneerlijke con currentie zorgen. „De bestaan de detailhandel wordt kapot ge maakt. De situatie wordt steeds nijpender", constateert Van Arenthals. De laatste tijd hebben kleine re detailhandelaren, die aange sloten zijn bij Mitex, hun zor gen over de komst van de Fran se sportgigant bij de Van Arent hals geuit. Het van origine Franse bedrijf gaat in het voor jaar van 2000 een enorme win kel openen in Amsterdam Zuid- Oost. De winkel gaat voor zestig verschillende sporten de beno digde artikelen leveren. Naast Decathlon bestaan er ook in andere steden plannen om verschillende grote detail- handelconcems op te zetten. Van Arenthals is van mening dat gemeentebestuurders zich teveel laten imponeren door projectontwikkelaars die de ruimte aanbieden aan deze enorme, veelal buienlandse be drijven. De Mitex-voorzitter: „Het op de kaart zetten van een ge meente en mensen trekken, zijn argumenten waarvoor gemeen tebestuurders een zwak heb ben. Maar met dit soort argu menten wordt de lokale detail handel ten gronde gericht". Grotere winkelketens als Per ry Sport en Vroom Dreesman zijn veel minder angstig. „Wij zijn alert. Laat ze maar komen", is de zelfverzekerde reactie van woordvoerder P. van Bakkum van Vendex. Behalve op lijn IJmuiden-Newcastle den haag anp/govert wisse Vorig jaar stuntten de rederij en regelmatig om hun veerbo ten naar Engeland vol te krij gen. Inmiddels zijn er dien sten opgeheven, gaan twee maatschappijen samenwer ken en is de concurrentie af genomen. Dat heeft de tarie ven fiks opgedreven. Dat blijkt uit een onderzoek van de Consumentenbond. In zijn Reisgids schrijft de bond dat ook de rit door de Euro tunnel een flinke aanslag op de portemonnee doet. Vorig jaar gold daar nog een voorde lig vroegboektarief van 350 gulden, dit jaar kost hetzelfde retour minstens 200 gulden meer. De forse tariefsverhogingen zijn overigens voorbijgegaan aan de lijn van Scandinavian Seaways tussen IJmuiden en Newcastle. Adjunct-directeur C.Hilbrink van Scandinavian Seaways: „Onze prijzen zijn het afgelopen j$iar maar met twee a drie procent gestegen." Volgens Hilbrink is een for se prijsverhoging ook moeilijk te verkopen nu de rederij de capaciteit vanaf aanstaande donderdag verdubbelt. Dan gaat naast de Admiral of Scan dinavia ook de King of Scadi- navia varen tussen IJmuiden en Newcastle. Daardoor vaart de hele zomer elke dag een ferry tussen beide kustplaat sen in plaats van drie maal per week, zoals nu het geval is. Scandinavian Seaways is niet van plan de tarieven te verhogen als op 1 juli de tax freeshops op de veerboten op last van de EU dichtgaan. Hil brink: „Die maatregel gaat de rederijen geld kosten. De in komsten zullen uit andere bronnen moeten komen, on der meer uit de tarieven. Maar omdat de brochures al lang de deur uit zijn, gaan de prijzen pas volgend seizoen om hoog." amsterdam Ruim 10.000 jongeren zijn de afgelopen weken lid geworden van Yellow. KPN Telecom, Ra dio 538, de Postbank en de tv- zender TMF richtten Yellow be gin dit jaar op om jongeren nauwer aan zich te binden. De aandeelhouders staken naar ei gen zeggen enkele miljoenen in het iniatief. Door voor 25 gulden lid te worden krijgt de jeugd voor deeltjes en kortingen. De bedrijven die aan het pro ject meedoen, komen in het be zit van de gegevens van de clubleden. Ze komen onder meer van alles te weten over het koop- en interessepatroon van de jongeren. Yellow hoopt over een kleine vier jaar over 400.000 leden te beschikken. Enkele van de bedrijven die Yellow van gegevens voorziet zijn onder meer Videoland, Phi lips, Free Record Shop, Mojo Concerts en Apple. Nederlandse verzekeraars ben kartelwaakhond NMa lemming gevraagd voor polisclausules die de aan- kelijkheid voor millenni- :hade beperken. Onge- driekwart van de maat- ippijen sluit de dekking in we bedrijfscontracten uit, ijl zij van bij hen verzeker- mdememers eenzijdig ei- dat die voldoende voor- en treffen voor de eeuw- Zo niet, dan keren et uit. i soort afspraken, die eer- concurrentie verhinderen nninderen, zijn sinds vo- op grond van de nieu- Mededingingswet in prin- verboden. Ondememin- mogen zij alleen in prak- irengen na een ontheffing de Nederlandse Mededin- autoriteit (NMa), de ihond tegen concurrentie- alsing die voor het consu- ilenbelang waakt. De CDA- erleden Leers en Wijn ten WD-minister JorritSr gisteren om opheldering over de afspraken de verzekeraars, maatschappijen, ver in het Verbond van Ver- raars, zijn bang dat de ide door en als gevolg van puterstoringen rond de wisselingen tot enorme ;en kan oplopen. Zij vin- it zo'n bijzondere situa- zij met name schade bij zakelijke klanten zo veel dijk willen uitsluiten. Ge- ailijk hebben ze een mil- eenpeace lagt praktijken dlloyd aan jard gulden in een pot gestopt voor dergelijke gevallen en daar willen ze het bij laten. Particulieren zijn wel gewoon gedekt. Nieuwe polissen voor bedrij ven bevatten sinds enige tijd ook een clausule die bepaalt dat de klant zelf alles moet hebben gedaan om millenni- umschade te voorkómen. Dat betreft onder meer verzekerin gen tegen brand, aansprake lijkheid, rechtsbijstand, trans- portschade, oogstschade, tech nische schade enzovoorts. Voor de twee CDA-leden van de Tweede Kamer is juist dat laatste aanleiding om vragen te stellen. Zij vrezen dat de verze keraars zo'n ruime clausule kunnen gebruiken om in vrij wel alle gevallen onder vergoe ding van de schade uit te ko men. Vanzelfsprekend is de (zakelijke) consument in dat geval de dupe, vandaar ook dat het Verbond van Verzekeraars bij de NMa moest aankloppen. Het Verbond van Verzekeraars dekt namelijk het overgrote JdeeL,.i;.yan0o'rjÖe J^fëderlandse markt. Verzekeringen tegen millen- niumschadeTbij grote en mid delgrote bedrijven zijn in Ne derland slechts verkrijgbaar bij internationaal werkende assu rantietussenpersonen als Aon en Mees Marsh McLennan. Ook deze stellen uitgebreide voorzorgsmaatregelen bij de te verzekeren onderneming ver plicht. Maar als aan deze dui delijk omschreven verplichting is voldaan dan is een verzeke ring tenminste wel mogelijk. raalte Aspergekweekster Ogink uit het Overijsselse Raalte oogst voorzichtig 'het wit te goud'. Door de afgelopen koude nachten, waarin op veie plekken in het land de tempe raturen onder nul kwamen, komt de oogst maar langzaam op gang. De planten zijn op zich klaar voor de oogst, maar koelen 's nachts te veel af, zegt mevrouw Ogink. Vorig jaar werden bij haar de eerste asperges pas rond Koninginnedag geoogst. Ze verwacht dat de oogst na enkele warme nachten goed op gang zal komen. foto martin hollering AH-topman pleit voor honderd procent biologische producten alkmaar gpdgeruchten. Albert Heijn zou voor onbespoten groenten. hk. marktaanrlppl vprlip7pn Hp Hprppn Hip nnif ppn L-rnn hin ffls een persconferentie EZ-minister Jorritsma in iKong heeft Greenpeace indacht gewaagd voor de ier waarop P&O Nedlloyd pen laat slopen in China, ais de milieuorganisatie de deels Nederlandse rede nde schepen, die gevaarlij ken bevatten, slopen op tope werven waar nauwe- milieuregels gelden, snpeace heeft dit jaar een de Nedlloyd-schepen ge- 1 tot in China. Daar bleek aartuig te worden gesloopt arbeiders zonder enige temende kleding, hoewel *iiepen onder meer asbest loodoxide bevatten. Afval de werf terecht kwam, 'daar gewoon liggen, aldus «peace. In Westerse lan dden juist zeer strenge re- ioor deze sloopwerkzaam- a. Knpeace stoorde in Hong de persconferentie die Gma gaf voor de Hong pers. „We hadden al geprotesteerd bij Nedlloyd-kantoor in Hong tToen we hoorden dat de premier van Nederland g zou zijn, besloten aar op de hoogte te stellen deze problemen", aldus Oordvoerder van Green fin Hong Kong. unster Jorritsma zegde toe rapport dat Greenpeace de kwestie heeft geschre- 'e zullen bestuderen. Wel 5de ze over de actie. „Ik liet eens waar het over <ze hadden mij van tevoren On kunnen inlichten. Bo- len hoort dit volgens mij •r thuis bij het ministerie HOM", klaagt Jorritsma. dijks worden zo'n zeven- «d zeeschepen aangebo- v°or de sloop. Hoeveel ran in China en in andere ftkelingslanden terecht is niet bekend. Aarde en Waarde. De nieuwe slogan binnen de supermarkt keten van Albert Heyn. Top man R. van Solt lijkt op de mi lieutour. „Luilekkerland be staat niet", zegt hij. „Ook niet in onze winkels. Wij moeten beseffen dat de wereld ergens ophoudt. Je kunt niet tot in lengte van dagen een wissel op het milieu blijven trekken. Wat telt, is de kwaliteit van het le ven." Het zal voor veel mensen even wennen zijn, deze filoso fische woorden vanachter een bestuurstafel vandaan. Hoewel Van Solt, vorig jaar benoemd als eerste man bij AH, er voor wil waken om te boek te staan als 'prediker van het nieuwe geloof, komt hij toch graag uit voor het nieuwe denken bij de grootgrutter. „Misschien heb ben we het nooit zo sterk uit gedragen, maar binnen Albert Heijn leeft het bewustzijn van Aarde en Waarde al langer." Van Solt geeft een voorbeeld. „We verkopen al heel lang geen eieren meer afkomstig van legbatterijen. Het verhaal erachter is eigenlijk simpel. De schappen zijn rtiet van elastiek. Je kunt maar een X-aantal ver schillende soorten eieren kwijt in een winkel. Wij kiezen voor kwaliteit. Een scharreleitje is bij ons het minimum. Per soonlijk vind ik dat vanzelf sprekend, maar wellicht heb ben wij dat niet eerder als zo danig uitgedragen. Dat doen we nu nadrukkelijk wel." Dat een betere milieuzorg tot een kwalitatief beter leven leidt, lijkt voor de dozenschui- vers onder de supermarktke tens anno 1999 meer religie dan werkelijkheid. Dat blijkt ook uit de besteding in de win kels zelf. „In Nederland wordt amper een procent besteed aan biologische producten. In andere landen in de westerse wereld ligt dat percentage op Directievoorzitter R. van Solt van Albert Heyn: „Op termijn zouden er alleen nog maar biologische groenten in de winkel moeten liggen". foto gpd joop boek zeven tot acht procent. Zelfs als we dit jaar tot meer dan een verdubbeling zouden komen van het aandeel biologische producten dan hebben we nog een hele lange weg te gaan." Van Solt vindt dat een en an der Albert Heyn er niet van moet weerhouden om toch te proberen aandacht te wagen voor verantwoord telen en oog sten. „Op termijn zouden er al leen nog maar biologische groenten in de winkel moeten liggen." In de markt wordt gegist naar de 'ware' reden achter deze pu blieke ommezwaai. Binnen de levensmiddelen- en super marktbranche gaan de wildste geruchten. Albert Heijn zou marktaandeel verliezen, de omzet per vierkante meter zou ten opzichte van de concur rentie teruglopen en het beeld dat Albert Heijn oproept bij de klanten zou niet stroken met de praktijk in de winkel. Van Solt kent ze allemaal 'en nog wel een paar meer'. „Maar het klopt niet", reageert hij. „De omzet groeit, het markt aandeel neemt nog steeds toe en de groei van het bedrijfsre sultaat is hoger dan gemiddeld in de markt. Die 'nieuwe' visie op de samenleving is al veel eerder in gang gezet. Al vanaf 1990 praten wij met telers over terugdringen van het gebruik van bestrijdingsmiddelen", be klemtoont hij. Dat Albert Heijn terrein zou verliezen aan de goedkopere ketens, lijkt Van Solt nog het meeste te raken. „Wij preten deren niet de goedkoopste winkel te zijn. Dat zijn we niet en dat willen we ook niet. Dat we met ons huismerk Euro shopper wel degelijk een goed koper pakket levensmiddelen aanbieden en in een omvang die een gemiddelde discounter ruimschoots overstijgt, heeft een andere reden. We vinden dat Albert Heijn een super markt moet zijn voor elke por temonnee. Dat neemt niet weg dat we sterker gericht zijn op de bovenkant van de samenle ving." Die bovenkant bestaat meer en meer uit jongere tweever dieners met een ruime beurs, een druk leven en bereid om te betalen voor gemak en kwali teit. „Hun levensstijl en die van veel andere moderne gezinnen is de ene dag exclusief uit eten, de andere dag boerenkool en de volgende dag een snelle hap bij McDonald's. Hun motto is genieten. Daar sluiten wij op aan met producten die iets toevoegen aan de kwaliteit van hun leven. Kwaliteit is mede de reden voor ons om te kiezen voor onbespoten groenten. Ie dereen die ooit een krop biolo gische sla heeft gegeten, zal dat beamen." Voor de ogenschijnlijke cul tuuromslag is echter wel een markt nodig. Grote vraag is of de consument daar aan toe is. „Het draagvlak groeit snel, al blijft het een geleidelijk proces waarin we zelf het voortouw moeten nemen. De filosofie moet in de winkels door onze eigen mensen worden uitge dragen. Daar werken we hard aan via scholings- en onder steuningsprogramma's, maar ook door promotiecampagnes in de supermarkten zelf." De kwaliteit van het leven is de waarde waarmee Albert Heijn het nieuwe millennium instapt. Wat Van Solt betreft, een tijdperk van voortgaande groei. De samenstelling van de klantenkring zal in sterkere mate het assortiment in de winkels gaan bepalen. „Zo hebben we opnieuw de buurt- winkel ontdekt. In Utrecht heb ben we zo'n proef genomen waarbij we het assortiment fei telijk gehalveerd hebben. Toch is de omzet gestegen." AH verwacht veel van de ge plande gemakswinkels in de grotere benzinestations. „Ook zijn we nog in overleg met de Spoorwegen over kleinere win kels op de stations. We beraden ons nog steeds op bankformu- les in de supermarkten en de mogelijkheid om - als het groe ne Echt komt - in de winkels de verkoop van geneesmiddelen op recept te introduceren. De vernieuwingen moeten bijdragen aan de verdere groei van Albert Heijn in Nederland. Nu nog ligt het marktaandeel op 28 procent. Dat kan volgens Van Solt uitgroeien tot dertig procent en wellicht meer. „Kei harde omzetgroei is geen stre ven. Groei moet, net als in de natuur, via de weg van geleide lijkheid gaan." den haag anp investeringsbedrag. De nieuwe regeling, die deze week is gepubliceerd in de Staatscourant, is enigszins ver ruimd ten opzichte van het tot nu toe bestaande systeem. Ook investeringen in nieuwe bouw werken, processen, apparaten en transportmiddelen, die aan bepaalde eisen voldoen, komen voortaan voor steun in aanmer- king. Het extra geld dat Jorritsma voor de EIA ter beschikking stelt is afkomstig uit heffingen van de ecotax. Het kabinet heeft onlangs besloten uit de opbrengst van deze belasting op energieverbruik een deel aan te wenden voor het stimu leren van energiebesparing. Uit dat potje is de extra 50 miljoen afkomstig. Minister Jorritsma van econo mische zaken trekt dit jaar 50 miljoen gulden meer uit voor stimulatie van energiebespa ring door ondernemers. Dat ge beurt via de Energie Investe- ringsaftrekregeling (EIA). Het gevolg hiervan is dat voor dit subsidie-instrument dit jaar een bedrag van 230 miljoen be schikbaar is. De EIA geeft ondernemers die investeren in energiezuinige bedrijfsmiddelen en duurzame energie de mogelijkheid om een deel daarvan direct in minde ring te brengen op de vennoot schapsbelasting. Het netto fi nanciële voordeel bedraagt voor de ondernemers op zijn minst veertien procent van het ECONOMIE WIJZER bleem. Wat kost een soldaat per uur? Want daar is geen markt prijs voor. Natuurlijk, hij krijgt een salaris, maar dat weerspie gelt absoluut niet de investering in kennis en opleiding, om te zwijgen van transport, huisves ting, voedsel en kleding. En hoe zit het met zijn pensioenkos ten? De staat betaalt die, dus ei genlijk zou je ze moeten meere kenen. Het is niet ondoenlijk, maar wel lastig. Toch zijn er wel een paar kern getallen. Iemand die handig is in boekhouden en een aanslui ting op CNN heeft, kan er mis schien wel iets mee uitrichten. Vast staat dat een F-16 ons 55 miljoen guldén kost, de zogehe ten 'mid-life update' van 15 miljoen inbegrepen. En dat één vlieguur 5.200 gulden kost aan brandstof en onderhoud. Over de kosten van de f~ - piloot tasten we in het duister, over de munitie niet. Zogeheten 'slim me bommen' - ra ketten mèt laser - kosten tussen 450.000 en 950.000 gulden per stuk. 'Domme bommen' kosten tussen 6.500 en 10.000 gulden. De vraag naar het verbruik van munitie kan de woordvoerder alleen beant woorden voor de duurste slim me bommen. We hebben het dan over de bommen van bijna 1 miljoen gulden per stuk: 'Eén.' Dan de manschappen. De Ne derlandse soldaat krijgt een sa laris van gemiddeld 2.850 gul den bruto per maand, een offi cier 6.500 gulden. Ongeacht hun rang krijgen alle militairen in Albanië en Macedonië een toeslag van 130 gulden per dag. Dat is voor 'ovenverk'; de CAO- werktijden van 09.00 tot 17.00 uur worden daar wat onwerke lijk. Over de toeslag heft de staat belasting. (Duitse soldaten krijgen hun toeslag van 145 gul den overigens belastingvrij.) De Sunday Times heeft de kos ten van Kosovo begroot op on geveer 6 miljard gulden tot nu toe. De schatting strookt met die van de Amerikaanse Senaat. Als Nederland vijf tot tien pro cent draagt, is dat 300 tot 600 miljoen gulden. Natte vinger werk, maar hoe dan ook: het is veel geld. De opvangende lan den, Albanië, Macedonië en Montenegro zijn de armste van Europa. Wat mij betreft steken we ons geld in Marshallhulp en zoeken we samen met Rusland naar een oplossing in Servië. Zo kan iets kwaads misschien nog in iets goeds verkeren. t de nieuwe eeuw op een cruise naar de zon!', roept de tekst in Die Zeit je toe. Op de foto eronder vaart het cruise schip Queen Elisabeth-2 fris in de verf onder een blauwe lucht met een wolk erin. Wie nu in Hamburg aanmonstert krijgt twintig procent korting. Een groter contrast is nauwe lijks denkbaar. Want op dezelf de pagina ernaast vraagt een aalmoezenier zich af hoe Duits land zal reageren als straks de eerste dode Bundeswehrsoldaat zal aankomen op vliegveld Keu len. Want natuurlijk zijn er kos ten, ook aan de kant van de Navo, al staan die nu niet op de voorgrond. In mensenlevens en ook in geld. Het bracht me op de vraag wat de crisis in Kosovo Nederland nu eigenlijk kost. Een vraag die gemakkelijker ge steld blijkt, dan be antwoord kan wor den. Bij navraag blijkt dat zelfs het ministerie van de fensie het antwoord niet weet. Het ligt aan de manier van boekhouden. Om een voorbeeld uit de praktijk te ge ven: de F-16s die Nederland in deze crisis inzet, zijn niet speciaal voor dat doel gekocht. Die hadden we al. De piloot die het toestel bestuurt, stond óók al klaar. Dat soort uitgaven re kenen we daarom niet mee. Ze staan elders op de begroting onder één noemer, je zou kun nen zeggen als 'overhead.' Eigenlijk is dat wel jammer, want daardoor is het grootste deel van de kosten onzichtbaar. Het maakt het bij voorbaat on mogelijk om Kosovo van een prijskaartje te voorzien. Wat re kenen we dan wel? Eigenlijk al leen de 'variabele' kosten. Dat zijn bijvoorbeeld de huisvesting van soldaten in het buitenland, transportkosten van mensen en van materieel, brandstof en on derhoud. Ook munitie wordt tot de variabele kosten gere kend. De variabele kosten van Kosovo vallen onder de 53,5 miljoen gulden die op de begroting van 1999 staat onder het kopje 'on voorzien' De rest van de 'vre desoperaties' staat erop voor 270 miljoen gulden. Niet alleen is dat het topje van de ijsberg, ook staat vast dat de post 'on voorzien' tekort zal schieten. Wat kost Kosovo? Je zou na tuurlijk gewoon de kosten van de gebruikte munitie, van ma terieel en transport en de uur lonen van de manschappen kunnen optellen. Maar dan stoot je op een nieuw pro- PAULINE VAN DE VEN Econome en publiciste

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 11