Ellende verbroedert
TV
WEER
Onderwijs is een vak
Echte tranen; gemengde gevoelens
COMMENTAAR
Om het toenemend tekort aan leraren te verminderen, wil onder
wijsminister Hermans meer leerkrachten zonder diploma voor de
klas halen. Hij omgeeft zijn noodmaatregel wel metde nodige
voorwaarden en waarborgen, die moeten voorkomen dat allerlei
prutsers en charlatans op de schoolkinderen worden losgelaten.
Het alternatief op de korte termijn is slechter: in overvolle klassen
steken leerlingen weinig op. Dan hebben ze inderdaad meer aan
een onbevoegde docent, die zich de onderwijskundige vaardighe
den binnen twee jaar nioet eigen maken.
Hermans doet echter wel een stap van drie decennia terug, naar de
tijd dat de leerkracht zonder didactische bagage een algemeen ver
schijnsel was. Werkloze ingenieurs, meesters in de rechten, docto
randi en uitgediende legerkapiteins konden probleemloos op mid
delbare scholen aan de slag. Eventuele didactische capaciteiten,
naast hun vakkennis, waren mooi meegenomen maar niet vereist.
Niet voor niets heeft de rijksoverheid aan die situatie een eind ge
maakt. Een ingenieur kan immers nog zo goed thuis'zijn in de wis-
en natuurkunde, als hij zijn kennis niet kan overbrengen op de
kinderen is hij geen goede leraar. Daarom werden didactische
vaardigheden verplicht gesteld.
Zeker voor het onderricht aan jonge kinderen op de basisschool
zijn pedagogische kennis en onderwijstechnieken onontbeerlijk.
Het protest van de vereniging van Pabo-studenten tegen het voor
nemen van Hermans om ook in het basisonderwijs ongediplo
meerde leerkrachten toe te laten, is dan ook terecht. Als de over
heid enerzijds alles op alles zet om de toestroom van jongeren
naar de pedagogische academies te bevorderen, is het een ver
keerd signaal als iemand ook zonder Pabo-opleiding voor een ba
sisschoolklas mag gaan staan. Het versterkt de misvatting dat het
onderwijs een tweederangs vak zou zijn, dat ook aan goedwillende
amateurs kan worden overgelaten.
Voor de langere termijn is nodig, dat de overheid als de wiede
weerga wat gaat doen aan de opwaardering van het onderwijzers
vak zelf. In dat verband móet vooral een wervingsprobleem wor
den opgelost. Het onderwijzerschap heeft een te brave, weinig
avontuurlijke uitstraling. Daar loop je als Pabo-student liever niet
mee te koop in de kroeg. Een beter salaris kan helpen de meewari
ge glimlach van de buitenwacht minder pijnlijk te maken. Daarbij
is niet zozeer de hogere salariëring zelf van belang, als wel de gro
tere maatschappelijke waardering die ermee tot uitdrukking komt.
Tussen twee depressies in
Vanaf 1 maart 1998 tot en met 15 april 1999 is er in De Bilt 60%
meer neerslag gevallen dan normaal. Over deze periode van ruim 13
maanden bedraagt de score tenminste 1500 mm tegen normaal (bere
kend tot mei) 938 mm. De getallen over de enorme hoeveelheid he
melwater zijn gebaseerd op dagelijkse aftappingen met de hand: over
de afgelopen maand en de eerste 15 dagen van april aangevuld met
registraties van de elektronische regenmeter. Voor wat betreft april
staat de (elektronische) teller op het KNMI in De Bilt op ongeveer 40
mm tegen normaal 52.
Daar zal nog wel het één en ander bijkomen want de wisselvalligheid
lijkt ook volgende week te worden geprolongeerd. Met een meer weste
lijke stroming trekken uitlopers van depressies over de Britse eilanden
naar de Noordzee. Morgen bevindt ons land zich tussen twee depres
sies in. Enerzijds gaat het om een systeem dat over het midden van
Europa naar Polen trekt. Ten oosten van de depressie was het gisteren
op de Balkan op veel plaatsen meer dan 20 graden. Anderzijds trekt
een lagedrukgebied via Frankrijk naar het zuidelijk Alpengebied. De
systemen laten onze omgeving morgen min of meer ongemoeid.
Om die reden zal het, op een enkele bui in de middag na,
droog weer zijn met geregeld zon en 10-11 graden.
De komende nacht verloopt overigens tamelijk koud met
plaatselijk 1-2 graden vorst. Hier en daar ontstaan ook
enkele mistbanken. Zondag neemt de buienactivi
teit in de loop van de dag weer toe.
Gisteren is het aan de kust droog gebleven met flink
wat zon. In het oostelijk deel van onze regio waren
wel enkele buien actief en hoewel er geen grote hoe
veelheden neerslag vielen, duurde het even voor het
droog werd daar er weinig vaart zat in de atmosfeer.
De buien gingen vergezeld van sneeuw en hagel en
wat opviel waren de machtige wolkenluchten.
Ook achter de schennen in studio iedereen lief voor elkaar
Hoogtepunt tussen de bedrijven door
Het was een keurig inzamelprogramma dat TV2, RTL4 en SBS6 in
een nog ongekende samenwerking gisteravond op her scherm
brachten. Serieus en degelijk. Het leverde een mooi bedrag op voor
de gevluchte Kosovaren, zonder dat de buis werd vervuild met ran
zige bedelpartijen.
Keurig dus.
Met aardige muziek - en een oprecht huilende Ilse de Lange - en
volop informatie.
Nogmaals, keurig.
Maar indrukwekkend?
Gek genoeg niet.
Natuurlijk, de beelden van die eindeloze stroom berooide en gemo
lesteerde vluchtelingen laten een mens niet onberoerd. Maar die
verschrikkingen zijn al drie weken te zien. En hoe cynisch dat mis
schien ook klinkt, op een gegeven moment ga je daar toch een beetje
op instellen. Beelden van de hereniging van een gezin, een uurtje
daarvoor in het Journaal, waren eigenlijk veel emotioneler. God
zijdank, eindelijk eens iets dat hoop gaf.
En er was in het inzamelingsprogramma ook niets dat die loden
lasteen beetje onderbrak. Tweeënhalf uur moppentoppen voor Kos
ovo is misschien een beetje ongepast, maar een enkel grapje hier en
daar had toch wel gemogen? Zelfs Youp van 't Hek greep de uitzen
ding aan om er meteen maar een serieus lied tegenaan te gooien.
Zo werden de tekstjes die geregeld onder in beeld liepen over toege
zegde bijdragen, wellicht onbedoeld, nog het vrolijke hoogtepunt
van het programma. 'MwHalff, camping Frankrijk, 50 gulden',
'Fam. Tholen, al hun spaarzegels', 'Zusjes Jansen, zakgeld, 2x3 gul
den'. En dat tussen toegezegde bijdragen van bedrijven en instellin
gen die in de duizenden zo niet honderdduizenden guldens liepen.
Waar de programmamakers, mocht het onverhoopt ooit nodig zijn,
de volgende keer zeker mee moeten stopppen, zijn die spotjes met
bekende Nederlanders. Als ze geen open deuren intrapten, stonden
ze regelrechte flauwekul te verkopen. Met als dieptepunt doelman
Edwin van der Sar. 'Mensen zeggen wel eens', meldde hij serieus kij
kend, 'wat een ramp isAjax dit seizoen. En dan zeg ik: ramp, ramp?
Het gaat niet goed metAjax. Maar in Kosovo, dat is pas echt een
ramp'.
Wat een gezwets.
Maar ja, dat ga je ook krijgen als je spelers wijsmaakt dat voetbal
ook oorlog is.
Ellende verbroedert. Terwijl de
concurrentieslag tussen de pu
blieke omroep en de commer
ciële stations én de commerci
ële stations onderling dagelijks
groteske vormen aanneemt,
waren de schouderklopjes gis
teravond achter de schermen
van Studio 22 in Hilversum
tussen medewerkers van TV2,
RTL 4 en SBS 6 niet van de
lucht. Ze hadden elkaar tijdens
de gezamenlijke uitzending
voor de vluchtelingen in Koso
vo, die aan het eind van de
avond al zo'n 42 miljoen had
opgeleverd, helemaal gevon
den.
De verbroedering vond plaats op alle ni
veaus. Voorlichters van de drie zenders
stonden gedurende de actieavond gebroe
derlijk ditjes en datjes uit te wisselen en
RTL 4-programmadirecteur Bert van der
Veer hield met VPRO's Peter van Ingen kort
voor het begin van de uitzending nog even
het draaiboek tegen het licht. Van der Veer
en Van Ingen warenn gezamenlijk verant
woordelijk voor het verloop van de lange
rechtstreekse uitzending en zij hadden zich
gezamenlijk geposteerd op een soort bal
kon van Studio 22. „Ze noemen ons al de -
Muppets," grinnikte Van der Veer, refere
rend aan de gelijknamige tv-serie waar
twee wat oudere heren het schouwspel be
neden hen observeren.
Daar beneden viel aanvankelijk echter nog
weinig te zien. Het 300-koppige publiek zat
braaf op stoeltjes en was voor de uitzen
ding geïnstrueerd dat het vooral gedeci
deerd moet klappen. Want het is natuurlijk
geen amusemenstsprogramma. In een ach-
terafruimte van de studiovloer waren de
journalisten van kranten, radio en televisie
'gedreven'. Wie ook maar de geringste aan
stalten maakte om enigszins in de buurt
van de presentatoren te komen, werd reso
luut bij de armen vastgepakt. Ofschoon dat
ook het geval is bij gewone opnamen, had
de organisatie gisteravond wel erg strenge
voorzorgsmaatregelen genomen. De irrita
tie tussen journalisten en de breedge
schouderde bewakers stak dan ook gere
geld de kop op.
Nee, dan de omroepmensen op de vloer.
„Wat ik zo leuk vind, is de gemoedelijkheid
tussen alle medewerkers," meldde een
woordvoerder van RTL 4 trots. „Maar ja, we
hebben natuurlijk ook een gezamenlijk
doel, vulde zijn collega van SBS 6 hem
aan. Oók op 'hoger' niveau was het alle
maal koek en ei. Toen Bert van der Veer,
Bob Bremer (TV2), Fons van Westerloo
(SBS 6) en Hans van Beers (NOS-bestuur)
vrijdag rond de tafel gingen zitten om over
een gezamenlijke actie te praten, was de
zaak binnen de kortste keren geklaard. In
drie kwartier waren de heren het erover
eens dat de uitzending Help Vluchtelingen
Kosovo er moest komen. En zo geschiedde
zes dagen later. „Je praat op hetzelfde ni
veau." aldus Van der Veer, „wantje hebt
het over dezelfde wetmatigheden en vak
matigheden. We waren het er snel over
eens dat je niet het ene tergende beeld
moest laten opvolgen door het andere ter
gende beeld."
Hoewel Van der Veer op tv-gebied al van
alles heeft meegemaakt, vond hij de uitzen
ding buitengewoon spannend. „Het was li
ve en we hadden nauwelijks kunnen repe
teren, terwijl het om een vreselijk groot
aantal schakelingen ging. Er we hebben er
weer van geleerd. De volgende keer kan het
nog veel sneller."
De telefooncentrale die voor de inzame
lingsactie voor de vluchtelingen uit Kosovo
werd gebruikt, raakte gisteren halverwege
de avond overbelast. SBS6-presentator Ro
bert ten Brink riep de bellers echter op
vooral niet op te geven als ze niet direct ie
mand te spreken kregen. Voor de telefoni
sche inzamelingsactie waren 2250 lijnen
beschikbaar; het grootste aantal uit de Ne
derlandse tv-geschiedenis.
jan van stipriaan luscius
Ballykisscingel
Vreest u ze ook, die series op de buis? Ik ben er als de
dood voor. Eer je goed en wel beseft wat er aan de
hand is. zit je er weken aan vast. Toen ik in Rijswijk
bij de Rijksverdedigingsorganisatie werkte, zei een
arts tegen mij: 'Televisie, vreselijk, maar die serie
The Avengers is schitterend. Daar mag je geen afle
vering van missen.Dus ik kijk op mijn piepkleine
zwart-wit televisietje naar De wrekers. Zie ik
daar Diana Rigg, alias Emma Peel, op het
schermpje van mijn muizenval Verlies ik daar
binnen twee minuten heel mijn hart aan. Geen
aflevering heb ik toen meer gemist.
Jaren later zag ik haar terug in een remake
van de Jüm Witness for the Prosecution.
Weer was ik dagenlang van slag. Toen
hoorde ik dat ze ook optrad in een James
Bond film: 'On Her Majesty's Secret Servi
ce'. Voor die film ben ik - iïc kan het zelf
haast amper geloven - speciaal naar de bio
scoop gegaan. In die film wordt Diana Rigg
omgebracht. Toen dat eenmaal gebeurd was,
ben ik snikkend naar buiten gegaan. De rest
hoefde ik niet meer te zien.
In de jaren tachtig gaf mijn zwart-wit televisie
de geest. Ik kocht een kleuren-televisie. Ik zette
Ilse DeLange: echt ontroerd.
Ilse DeLange - de zangeres met de snik
in de stem - zong tegen een decor van
huilende vluchtelingen in Kosovo dat
ze ook alle antwoorden niet wist. Tij
dens een instrumentaal intermezzo
huilde Ilse en toen het lied uit was ook.
Echte tranen. Haar mascara liep door.
Het was een ontroerend moment tij
dens de grote, gezamenlijke televisieac
tie voor de vluchtelingen van Kosovo,
waartoe de 'publieken' en 'commercië-
len' voor één avond de handen ineen
sloegen, een unicum in het vaderlandse
televisiewereldje. De samenwerking
tussen de publieken en commerciëlen
leverde overigens geen wezenlijk ande
re televisie op dan voorgaande inzame
lingsacties, door publieken dan wel
commerciëlen afzonderlijk op touw ge-
zet.
Het werd dus weer zo'n avond van ge
mengde gevoelens.
Van echte emoties en opgeklopte emo
ties. Van echte tranen en krokodillen
tranen. Van schaamteloos effectbejag
en van hartverwarmende, volstrekt be
langeloze blijken van medemenselijk
heid. Dat mag ook allemaal. Omdat bij
zo'n actie uiteindelijk alleen het resul
taat telt: zoveel mogelijk geld voor zo
veel mogelijk mensen, die, van huis en
haard verdreven, zelfs het laatste restje
menselijke waardigheid is ontnomen.
Op zo'n avond neem je dus die altijd
wat gênante borstklopperij, dat door
zichtige appèl op ons 'wij'-gevoel, voor
lief. Een centrale presentator als Karin
de Groot die rond kwart voor tien kirt
dat 'we buitengewoon op dreef zijn' en
al ruim 22 miljoen bij elkaar hebben
hem aan om eens te kijken hoe dat zou bevallen.
Viel ik midden in een serie, met de naam Hotel. Het
was allemaal opgeblazen poenigheid, maar er
speelde een meisje in, ik geloof dat ze Connie Selleca
heette, met lang zwart haar. Goed, geen Diana Rigg,
want daar is er maar één van, en zo wanhopig ver
liefd als ik op haar geweest ben, dat komt hopelijk
nooit meer terug, maar toch: die Connie, wat een
prachtig meisje. Die serie duurde maar voort, we
kenlang, inaandenlang zat ik eraan vast. En dat al
leen maar om telkens een glimp van die zwarte
Connie op te vangen.
En nu heb je dan, dinsdagavond laat, Ballykissan-
gel. Ik zag toevallig een piepklein stukje ervan als
pilotfilmpje vooraf. Een priester is per bus op weg
naarz'n nieuwe standplaats in Ierland. Voor hij in
het dorpje aankomt, stapt hij uit de bus om het
laatste eindje te wandelen. Maar het gaat regenen.
Hij krijgt een lift van een donker meisje. Je voelt, je
ziet dat het meteen klikt tussen die twee. Natuurlijk
kan er niets van komen, want hij is een priester en
zij een ongelovige caféhoudster.
Nu al tien weken moet ik elke dinsdagavond tot
middernacht opblijven om naar Ballykissangel te
kijken. Inmiddels ben ik, net als die priester, tot over
m'n oren verliefd op dat donkere meisje. Ze heet As-
sumpta. Gelukkig zijn er in totaal maar vijftien af
leveringen. dus over vijf weken is het leed geleden en
weten we ofAssumpta en de priester uiteindelijk in
eikaars armen terecht komen.
Het is overigens niet eens zo'n geweldig goede serie,
al is de vrouw van de plaatselijke politie-agent een
fenomenale actrice. Ook de man die haar vader
speelt, is fantastisch. Maar de priester zelf en zijn
superieur hebben niets clericaals. Ze zijn veel te we
relds. En de verhaallijn is ook tamelijk klungelig.
Nee, was die Assumpta er niet, ik zou.niet kijken.
Gelukkig draagt ze vaak foeilelijke, belachelijk ou
derwetse lange rokken. Daardoor blijft m'n verliefd
heid beheersbaar. In de aflevering van deze week
ging ze in een scène in een spijkerbroek naar buiten
en kwam ze even later in een afschuwelijk lelijke
grijze rok weer binnen. Foutje van de regie, maar ik
was er blij om. Eén Diana Rigg in mijn leven is ge
noeg. Die droeg overigens altijd de allerleukste en
sembles, pakjes, jurken. Ik geloof dat ik haar toch
maar eens een brief ga schrijven. Ze zal nu wel een
jaar of zestig zijn. Inmiddels is ze misschien wel
door haar man in de steek gelaten.
Nog 260 dagen en hi
nieuwe millennium
aan. Reden voor de^
om in een dagel
terug te kijken op btl
rijke gebeurtenissen ht
plaatsgrepen op cordi
ponderende data in
gelopen 100 jaar. De
week: 12 april 1961:1
garin eerste mens in
te; 13 april 1598: Edi
Nantes uitgevaardig jj
april 1991: miljoene:
uit Van Goghmuseu r
april 1912: Titanic zild
april 1889: Charlie C jj
geboren: 17 april 19( l(j
mislukte invasie Vaq
baai.
16 APRIL 1889
Ze noemen het wel hetles'
filmmuseum ter wereld dt
Museum of the Moving idi
kortweg Momi - in Lon: di
natuurlijk is er daar een
plek voor de komiek Ch kl
Chaplin (1889-1977), va ;v
we vandaag zijn geboon
herdenken. „Wij beschc
hem als de grondlegger
stomme film", zeggen
Momi, waar onder mee
hoed van Chaplin is ten ij
vinden. De filmregisseu el
rico Fellini beschrijft Q I.
fenomenale creatie, de; ie
met bolhoed en slobbe: d
als „een soort Adam, w
wij allemaal afstammen ii
beroemde filmacteur ki
ruim aandacht in het Li g
museum, dat op een ste
afstand ligt van de pleki bj
Chaplin werd geboren,
beurt op 16 april
Street, een armoedige!:
neerslachtige wijk waai it
ders wonen als zij hunt li
reiken in de Londensei
halls. „Ik ben achtervolj
het spook van de armoe li
schrijft hij. Het is dezeb 1
berde jeugd die het lew t:
werk van Chaplin zulla a
len. „Ik'heb gehongerd
den en om me heen ge
zegt hij in een voorwooi j
een Duitse biografie uil
„Tot mijn verdriet zichi 1!
de in gelach. En nu lach e
le wereld om me en ken d
clown. Het is goed dat;
niet weten welke pijn ti
grondslag ligt aan die k e
henkruul*
MENSELIJ
te'
gebracht. Een wat al te uitbundige An
toinette Hertsenberg, die meldt dat er
toch maar mooi 1000 mensen de tele
foonlijnen bemannen, terwijl er tijdens
de actie voor de slachtoffers van de or
kaan Mitch nog maar 650 zaten.
Jeroen Pauw van RTL bleef bewonde
renswaardig journalistiek en nuchter te
midden van alle al dan niet opgeklopte
emotie. Hij confronteerde premier Kok
ook gewoon met de zeker op deze
avond pijnlijke misser van de NAVO,
waarbij vluchtelingen uit Kosovo de
dood vonden. Een beetje flauw mis
schien, zei Pauw tegen Kok, maar als
Nederland zijn we door deelneming
aan die NAVO-acties toch ook mede
verantwoordelijk voor deze 'vergissing'.
ben siemerink
MAARTEN rT HART
PAMELA ANDERSON LI
aan het scheiden is vani
TOMMY LEE heeft vorige
door middel van een opa
haar borsten laten verkle
Het fameuze stel is zeka
maat kleiner gemaakt. D
het persbureau WENNg
Doel van het Playboy-nw
vroegere Baywatch-sterii
te keren naar haar natuui
staat", zei haar publicite
dewerkster Marleah Lesl
om de juiste voortzetting
haar carrière te verzekert
had de operatie al vorigj
len laten uitvoeren, maai
te tot een pauze in deopj
voor haar nieuwe serieVI
Ze stonden er allemaal:!
vrienden, zijn vertrouwd
zijn trouwste fans. De 81
Zwolse dakloze BRAMP1
TIER had niet te klageno
langstelling bij zijn afscl
Israël. Zelfs televisieploi
SBS en RTL waren uitga
dit bijzondere tafereel of
vast te leggen. Bram one
alle belangstelling zoals!
eigen is. Heel nuchter.A
dagelijks naar Israël reisl
dat is bepaald niet zo. ft
naar Israël is een grote»
Poortier,'die eindelijkin
ling ging. Als zoon vans
se moeder werd de aanfe
kracht van Israël naarirë
ouder werd alleen maarf
Door inzet van de ge mee
Zwolle zag hij deze week
lang gekoesterde wensi'
linggaan. Van zijn AOW
ring werd elke maand ee
opzij gezet.