Amsterdam slechtst bereikbaar
Economie
pta: KPN moet meewerken
ran delen van gsm-masten
erkoop zaktelefoon
er boven verwachting
Bloemen met zeppelin binnen drie uur in Londen
Verlaging Europese rente
iets groter dan verwacht
Hoogovens overweegt
afstoten Lange Producten
AH neemt wijn met schimmelgif niet terug
Eigen landingsplaats voor heli
(pAG 9 APRIL 1999 958
Ook Utrecht, Rotterdam en Den Haag weinig toegankelijk voor vrachtwagens
Vracht afleveren in Amsterdam is voor vrachtwagens een
bezoeking. Verladers en vrachtvervoerders vinden het
Amsterdamse centrum het slechtst bereikbaar van alle
Nederlandse binnensteden. Dat blijkt uit onderzoeken
van het NIPO en de verladersorganisatie EVO die giste
ren onafhankelijk van elkaar zijn gepresenteerd.
Het NIPO concentreerde zich
op de vier grote steden, waarbij
28 procent van de ondervraag
den Amsterdam bovenaan de
lijst slecht bereikbaar' plaats
ten. Na de hoofdstad volgen
Utrecht (achttien procent), Rot
terdam en Den Haag (beide
dertien procent).
Het EVO-onderzoek is ruimer
van opzet (42 steden) en uitge
breider in vraagstelling. Zo wer
den vervoerders gevraagd een
cijfer te geven aan de hinder
nissen (rotondes, lostijden)
waarop ze stuiten en de ver
keersmaatregelen (inrijverbo-
den, parkeermaatregelen) die
steden nemen. De te behalen
score kon liggen tussen de min-
50 (zeer slecht bereikbaar) en
plus-50 (goed bereikbaar).
Amsterdam springt er met
min 20,6 het slechtst uit, op de
voet gevolgd door Utrecht.
Delft, Kampen en Goes com
pleteren de negatieve top-vijf,
terwijl Den Haag (min 2,4) een
goede middenmoter is.
Opvallend is dat de EVO Rot
terdam tot de best bereikbare
steden rekent. De havenstad
(score 3,8) deelt met Assen der
de plaats. Alleen Meppel en Ede
scoren beter.
EVO-directeur D. van den
Broek Humphreij vindt dat ver
voerders en overheden snel iets
moeten doen om te voorkomen
dat de binnensteden dichtslib
ben. .Anders sterft de stad af,
en daarmee onze economie.''
Volgens de NIPO-studie kan
beter openbaar vervoer al veel
opleveren. De personenauto
wordt op die manier terugge
drongen wat vrachtvervoer
meer ruimte oplevert. Ook een
betere infrastructuur, verkeers
circulatieplannen, kleinere
vrachtwagens, flexibelere laad-
en lostijden en speciale distri
butiesystemen voor de stad zijn
goed voor de bereikbaarheid.
Het verhuizen van winkels
naar de stadsrand lijkt geen op
lossing.
Zowel dienstverleners (67 pro
cent) als consumenten (tachtig
procent) voelen daar niets voor,
aldus het NIPO.
ING wil kantoren buiten grote stad
Het financiële concern ING
overweegt een deel van het
werk dat nu nog in de grote
steden wordt uitgevoerd, te
verplaatsen naar gemeenten
waar de forensen wonen. Vol
gens voorzitter M. Hermanns
van de centrale onderne
mingsraad (COR) zijn in dat
verband Almere en Zoeter-
meer genoemd.
Alleen al in Amsterdam
heeft ING 10.000 mensen wer
ken. Uit onderzoek blijkt dat
de meesten niet in de hoofd
stad wonen, maar dagelijks in
de file staan op weg naar hun
werk. Besluiten over het ver
plaatsen van de werkgelegen
heid zijn nog niet genomen.
De COR-voorzitter gelooft niet
dat alle 10.000 arbeidsplaat
sen uit de hoofdstad verdwij
nen, maar denkt wel dat er
werkplekken buiten de stad
komen. Ook over thuiswerken
en flexibele werkplekken
wordt nagedacht.
Ais voorbeeld noemt hij het
centrale centrum voor infor
matietechnologie in Amster
dam Zuidoost. „Van de men
sen die daar werken, woont
zeventig procent boven het IJ.
In Zaandam is onlangs een
kantoor leeg komen te staan.
Als een deel daar kan werken,
bespaar je de mensen een
hoop ellende", zo vat Her
manns de gedachte samen.
'Vooruitgang' in
WTO-overleg met
premier China
President Clinton zei gisteren
na besprekingen met de Chine
se premier Zhu Rongji dat er
'beduidende vooruitgang' is ge
boekt ten aanzien van China's
wens om lid te mogen worden
van de Wereld Handels Organi
satie (WHO). De twee landen
zullen proberen de resterende
problemen op te lossen voordat
eind november een nieuwe
ronde in het wereldhandels-
overleg begint. Sommigen ver
wachtten dat gisteren al een ak
koord zou worden gesloten.
Dat bleek een brug te ver voor
de VS. De Amerikaanse presi
dent kreeg wel voor elkaar dat
China met onmiddellijke in
gang de belemmeringen op de
verkoop van Amerikaans rund
vlees, tarwe en citrusvruchten
zal opheffen. Het uitblijven van
een volledig akkoord is een te
leurstelling voor China, dat al
dertien jaar probeert het lid
maatschap te verwerven.
Telecom is opnieuw te-
gewezen door de Opta.
eer omdat de vroegere mo-
>list het 'delen' van gsm-
masten met zijn concur-
•n zou tegenwerken. Vol-
economisch directeur E.
jen van Dutchtone kan zijn
ijfzich nu de bouw van 120
ten 'in landelijk gebied' be
en. KPN vindt de uitspraak
onderdelen onredelijk en
t bezwaar aangetekend.
N en Libertel zijn wettelijk
licht hun masten te verhu-
tan hun concurrenten. Vol-
Dutchtone houden beide
n c-r de boot af. Het beschul-
:,I e KPN van 'vertragingstac-
ka n' en diende daar een
it over in bij de Opta.
n de 200 aanvragen van
htone om Dutchtone-an-
es aan KPN-masten te han-
heeft KPN er in de afgelo-
zes maanden maar twintig
andeld'. Dat heeft volgens
gen tot nu toe geresulteerd
wee overeenkomsten. „We
delen twee masten met KPN."
De. Opta heeft KPN nu een
hoger tempo gedicteerd, van
minimaal vier aanvragen per
week per aanvrager. Huygen
denkt daardoor snel tussen de
120 en 130 KPN-masten 'in lan
delijk gebied' te kunnen betrek
ken, die zijn bedrijf dan niet
zelf hoeft te bouwen.
Voor een landelijk gsm-1800
netwerk moeten op ongeveer
2.000 plaatsen antennes wor
den neergezet. In dorpen en
steden is dat doorgaans een
kwestie van een huurcontract
met de eigenaars van kerkto
rens en flatgebouwen.
In de polders en langs de
snelwegen komt het aan op het
bouwen van een twintig tot
dertig meter hoge stalen mast,
waaraan de ongeveer twee me
ter lange, paneelvormige anten
nes worden geschroefd. Bou
wen kost volgens Dutchtone
150.000 gulden per stuk. Huren
van KPN komt op 10.000 gul
den per jaar.
Dutchtone heeft tegen Liber
tel geen klacht ingediend. Huy
gen zegt nu 'met deze uitspraak
van Opta in de hand' ook met
het Limburgse bedrijf te gaan
onderhandelen.
KPN heeft bezwaar aangete
kend tegen de beslissing van de
Opta, omdat die volgens
woordvoerder M. Potman 'op
enkele punten te ver gaat'. Zo
wordt KPN verplicht ruimte aan
zijn masten te verhuren wan
neer die vier maanden niet is
gebruikt. Potman: „We voelen
er niet voor om voor een ander
te bouwen en de vergunningen
te regelen. Bovendien is het ar
gument dat wij toch ook van de
concurrenten kunnen huren
een wassen neus. Telfort, Ben
en Dutchtone hebben bijna
geen masten gebouwd. Wij
hebben er 750, die drie samen
minder dan honderd. Daar
hebben wij dus niet veel aan."
Volgens Potman wordt een
verkeerd beeld geschetst. „KPN
heeft 350 verzoeken voor 'site
sharing' van Libertel, Telfort,
Ben en Dutchtone gehonoreerd
en daarvan zijn er inmiddels
200 gerealiseerd."
erkoop van zaktelefoons is
joven verwachting. De vijf
iele netwerken schreven in
rt 350.000 nieuwe gsm-bel-
in, waarmee het totaal op
miljoen is gebracht. De
al hooggestemde verwach-
n van de branche zijn
verre overtroffen,
heksenketel en een onge-
jke drukte", zeggen
dvoerders van verschillen-
lecombedrijven.
markt voor mobiele tele-
lijkt geëxplodeerd na de
de van Telfort in septem-
jaar en Dutchtone en
als vierde en vijfde netwerk
begin februari. Drie jaar gele
den rekende de sector er nog
op dat het aantal van 4 miljoen
mobiele bellers ergens in het
jaar 2000 zou worden gehaald.
Nu lijkt de prognose van twee
maanden geleden - 5 miljoen
eind 1999 - al oudbakken en zal
het aantal op 31 december bo
ven de 7 miljoen uitkomen als
de huidige lijn wordt doorge
trokken.
Van de 350.000 nieuwe klan
ten ging 42 procent naar KPN
(146.000) en 33 procent naar Li
bertel (114.000). Telfort, Dutch
tone en Ben verdeelden de res
terende 90.000. De nieuwko
mers willen dat cijfer niet preci
seren.
)pen overleg' over reorganisatie CBS
De verlaging van de Europese
rente met een half procent is
groter dan menigeen had ver
wacht. De meeste financiële
specialisten gingen er van uit
dat de Europese Centrale Bank
(ECB) niet verder zou gaan dan
0,25 procentpunt.
Het tarief in de elf landen van
de Europese Unie die de euro
hanteren, gaat van 3 naar 2,5
procent.
Het is de eerste maal dat de
ECB de rente naar beneden
haalt, sinds zij op 1 januari van
start is gegaan.
Met lagere rente kan de groei
worden gestimuleerd. Geld
wordt dan immers goedkoper.
Aan de andere kant betekent
een renteverlaging dat de koers
van de euro als Europese munt
eenheid onder druk kan komen
te staan. Die staat immers al op
een betrekkelijk laag peil.
De renteverlaging betreft het
belangrijkste tarief van de ECB,
de zogenoemde beleningsrente.
Bankpresident W. Duisenberg
zei gisteren dat de verlaging de
weg baant voor meer economi
sche groei in de eurolanden. Hij
noemde de kleinere banengroei
in het laatste kwartaal van vorig
jaar als een van de redenen
voor het rentebesluit. Van een
recessie is overigens geen spra
ke, aldus de bankpresident.
Overigens heeft Groot-Brit-
tannië als niet-euroland giste
ren zijn rente verlaagd van 5,50
tot 5,25 procent. Het land doet
nog niet mee met de euro. maar
wil niet dat zijn rente te veel uit
de pas loopt met die in de euro
landen.
Bestuur waagt zich niet aan winstprognose
het bij het mislukte Boël-avon-
tuur zou gaan om een foute in
vesteringsbeslissing. Het deba
cle in La Louvière weet hij be
halve aan de Azië-crisis vooral
aan gebrek aan vertrouwen in
Hoogovens van de regionale
overheid, de vakbonden en het
personeel in Wallonië.
De bestuursvoorzitter erken
de voor het eerst dat het ver
overen van marktaandeel de
voornaamste drijfveer is ge
weest om in 1997 in Boël te
stappen. „Dat behoort nog
steeds tot de mogelijkheden",
zei hij, wijzend op de florerende
Boël-vestiging in het Franse
Maubeuge, die deel blijft uit
maken van de Hoogovens-boe-
velsen-noord ronald frisart
Als het niet lukt een partner te
vinden voor Hoogovens Staal
Lange Producten (HSLP) zal dit
onderdeel van het staalconcern
worden afgestoten. Bestuurs
voorzitter J. van Duyne zei dat
gisteren tijdens de aandeelhou
dersvergadering in Velsen-
Noord. Bij HSLP werken ruim
700 mensen.
Vorig najaar maakte Hoog
ovens bekend dat gezocht zou
worden naar een partner voor
HSLP, waar onder meer smeed-
staal en betonijzer worden ge
maakt. Die partner acht de con
cernleiding noodzakelijk voor
de investering in een nieuwe
elektro-oven. Zonder deze oven
krijgt HSLP vanaf volgend jaar
te maken met een toenemend
gebrek aan grondstoffen, wat
het voortbestaan van Lange
Producten in gevaar brengt.
Diverse aandeelhouders
vroegen naar de gang van zaken
rond het staalbedrijf Boël in het
Waalse La Louvière. Hoogovens
maakte vorige maand bekend
zich daaruit terug te trekken.
Voor de afwikkeling is ongeveer
170 miljoen gulden ten laste ge
bracht van de jaarrekening
1998. Van Duyne bestreed dat
del.
Een winstverwachting voor
dit jaar durft de raad van be
stuur niet uit te spreken. De in
ternationale staalmarkt is vorig
jaar fors ingezakt. Van Duyne
noemde het gisteren 'een licht
puntje' dat sindsdien 'een zeke
re stabilisering' is ingetreden.
De vraag naar staal en de prij
zen lopen niet verder terug.
„Hier en daar is zelfs enig her
stel te zien, maar de tekenen
zijn nog te zwak om daarop een
resultaatprognose voor 1999 te
baseren", aldus Van Duyne.
lelystad richard mooyman
vervolg voorpagina
In eerste instantie hoopt het
consortium uit Lelystad vooral
zeppelins te leveren voor crui
ses en ferrydiensten. Maar ook
vrachttransport is mogelijk. Zo
zouden bloemen vanaf de vei
ling in Aalsmeer in 2,5 uur naar
Londen kunnen worden ge
bracht. De initiatiefnemers ver
wachten overigens niet dat zij
het vliegtuig serieuze concur
rentie zullen aandoen. „Het is
meer een alternatief, milieu
vriendelijk vervoermiddel', al
dus L. Deuzeman van het con
sortium. Hij mikt met name op
de markt van luxe-cruises. De
luchtschepen kunnen worden
uitgerust met eetzalen en slaap
verblijven. De ramen zouden
zelfs open kunnen zodat passa
giers de ijle lucht kunnen snui
ven. Nog nooit is iemancf lucht-
ziek geworden in de rustig zwe
vende zeppelin, zo beklem
toont het bedrijf.
De ontwerpers borduren
voort op de zeppelins van het
begin van deze eeuw. Tot de ja
ren dertig waren in Europa vele
luchtschepen in gebruik, onder
meer voor transatlantische
vluchten. De ramp in 1937 met
impression van een zeppelin en een luchthaven bij Lelystad. Ter plaatse wordt een
r de luchtschepen worden ondergebracht. foto anp
Een zogenoemde arti
hangar gebouwd, wa
de Duitse zeppelin Hindenburg
betekende het einde van dit
roemruchte tijdperk. Het met
zeer brandbaar waterstofgas ge
vulde gevaarte ontplofte, waar
bij veel doden vielen.
Veiligheid staat voorop, zo
beklemtoonde de Schotse initi
atiefnemer en ontwerper I.
Alexander gistermiddag bij de
presentatie in Lelystad.„We zijn
van plan om het veiligste lucht
vaartuig van de wereld te bou
wen." Het gevaarte met een
aluminium skelet zal volgens
Alexander gevuld worden met
onbrandbaar heliumgas, ver
deeld over gescheiden compar
timenten. De kleinste details
worden doorgenomen met de
Rijksluchtvaartdienst, die het
ontwerp nog moet goedkeuren.
Pas daarna kan het luchtschip
in productie worden genomen.
Er zouden al enkele serieuze
gegadigden zijn.
Het project kent nog grote
onzekerheden, zo erkent
Deuzeman. Behalve onduide
lijkheid over de exacte veilig
heidseisen speelt daarbij ook
geld een rol. Voor het ontwerp
en de bouw van een eerste
luchtschip is 120 miljoen gul
den nodig. Daarvan moet nog
tweederde worden binnenge
haald uit allerlei subsidierege
lingen en bij marktpartijen.
Hoewel serieproductie nog
ver weg lijkt, buigt Rigid Airship
zich nu al over de opleiding van
piloten. Er zijn plannen om een
eigen vliegschool voor lucht
schepen te beginnen aangezien
die nog nergens bestaat. Proef
vaarten zullen grotendeels bo
ven het IJsselmeer worden uit
gevoerd. Een Britse ex-officier
van een nucleaire onderzeeër is
inmiddels al bezig met zijn om
scholing.
foto anp
Honderden CBS'ers uit het Limburgse Heerlen de-
30 nstreerden gisteren in Den Haag tegen de plannen van mi-
jer Jorritsma om de activiteiten van de instelling te concen-
i en in Voorburg. Jorritsma zei in een overleg met CBS'ers en
;ede Kamerleden 'open overleg' toe over haar reorganisatie-
wen. Zij verbond er echter wel de voorwaarde aan dat Voor-
g de hoofdmoot zal vormen van haar toekomstige efficiente-
n effectievere 'cijferfabriek'.
verleg touringcars-CAO afgebroken
[haag Werkgevers en vakbonden in het touringcarbedrijf
ben afgelopen nacht geen overeenstemming bereikt over
tweejarige CAO.Als beide achterbannen akkoord gaan is
AO rond", zei woordvoerder J. Stokman namens de werk
ers. FNV-bestuurder C. van der Berg benadrukte daarente-
dat er 'absoluut geen sprake is van een akkoord'. Volgens
der Berg is het bereikte onderhandelingsresultaat te mager
aan de leden voor te leggen. „We zijn gestopt. Het was zin-
om verder te onderhandelen. Het onderhandelingsresul-
zullen wij nu voorleggen aan de kaderleden". De uitkomst
de onderhandelingen voorziet voor de touringcarchauf-
rs in een loonsverhoging van 3,25 procent per 1 april 1999.
1 april 2000 gaat hun loon met nog eens 2,75 procent om-
>g. De bonden willen 3,5 procent structureel.
ïilip Morris grijpt in bij bierdochter
[york Het Amerikaanse concern Philip Morris heeft hard
'grepen bij het kwakkelende dochterbedrijf Miller Brewing
npany, de op twee na grootste bierproducent ter wereld,
iman J. MacDonough is de laan uitgestuurd, samen met de
!-presidenten die verantwoordelijk waren voor marketing en
coop. Miller verliest in de VS steeds meer terrein aan concur -
t Anheuser-Busch, met het merk Budweiser. De verkoop ver-
ïderde vorig jaar met twee procent van 50 miljoen hectoliter
49 miljoen hectoliter. Heineken, nummer twee op de we-
ranglijst, raakte verder uit het zicht met een groei van zeven
cent tot 79 miljoen hectoliter. Anheuser bleef onbedreigd
ite met 117 miljoen hectoliter.
PN sluit twee CAO's af
KPN heeft met de bonden twee CAO's afgesloten.
bieden het telecombedrijf de mogelijkheid een eigen call
ter bedrijf te beginnen. De 4.200 mensen van het hoger per-
eel mogen langer gaan werken dan de huidige 37 uur. De
n 30.000 KPN'ers kunnen, volgens gisteren gemaakte afspra-
vijf jaar lang maximaal 13 vrije dagen opsparen om die in
keer op te nemen als het hun beter uitkomt. Zij krijgen
maast een loonsverhoging van drie procent. De werknemers
nen vrije dagen sparen of kopen om die later voor studie- of
5 gverlof in te zetten of voor een jaar er tussenuit te gaan.
51 iell rond met bonden over meer loon
ivuK» De directie van Shell Pernis/Moerdijk en de bonden
I en CNV hebben afgelopen nacht een onderhandelingsre-
aat bereikt over een nieuwe tweejarige CAO. De bonden zul-
het resultaat aan hun leden voorleggen. Het akkoord behelst
structurele loonsverhoging van 2,5 procent per 1 april 1999,
procent per 1 oktober 1999 en 2,5 procent per 1 april 2000.
Ier is er overeenstemming over een eenmalige uitkering van
procent per 1 oktober 2000.
Albert Heijn is niet van plan de drie rode
huiswijnen uit de schappen te halen, die
worden genoemd in recent onderzoek van
de Consumentenbond. De wijnen bevatten
het schimmelgif ochratoxine A (OTA). Dit
gif is kankerverwekkend bij ratten en mo
gelijk ook bij mensen.
In Zaandam wordt koeltjes op de onder
zoeksresultaten gereageerd. „Schimmel
komt voor zolang er wijn bestaat", zegt AH-
woordvoerder E. Muller. „Alleen nu kan
men het aantonen ook.
De Consumentenbond onderzocht twin
tig 'slobberwijnen', rode wijn in de goedko
pe categorie. In dertien daarvan, meest Ita
liaanse, werd OTA aangetroffen in hoeveel
heden die varieerden van 3,1 microgram
(miljoenste gram) tot 0,2 microgram per li
ter. De uitschieter met 3,1 microgram be
trof een fles Francesco Di Assisi Del Um-
bria 1996. Deze was aangeschaft bij Little
Italy in Rotterdam. Dit bedrijfheeft de wijn
inmiddels uit de schappen gehaald.
Zoals eerder gemeld heeft het weten
schappelijk comité voor voedselkwesties
van de Europese Commissie vorig jaar een
norm aanbevolen. Een volwassene van zes
tig kilo zou dagelijks niet meer dan 0,3 mi
crogram OTA binnen moeten krijgen.
Hoofdbronnen voor de schimmel zijn
graanproducten (zoals brood, maar ook je
never), rode wijn, koffie en bier. Met één
glas van de genoemde Italiaanse wijn is de
voorgestelde norm al gehaald.
Uit het onderzoek blijkt dat het OTA-ge-
halte van de andere verdachte wijnen aan
zienlijk lager ligt dan die van Little Italy. De
drie Albert Heijnwijnen bijvoorbeeld - on
der eigen naam een Rosso Del Salento, een
Cotes du Roussillion en een Rineau 1997 -
scoren respectievelijk 1,1, 0,4 en 0,2 micro
gram. Na de wijn van Little Italy komt een
huiswijn van Super de Boer op de tweede
plaats qua OTA-gehalte: Super 1997 (Salice
Salentino) bevat 1,5 microgram per liter.
Ook in de huiswijn van C1000, een naar de
eigen keten genoemde wijn uit L'Aude,
werd OTA gevonden, 0,3 microgram.
Een bekende naam op het lijstje van de
Consumentenbond is J.P. Chenet. De D'Oc
uit 1998 van Chenet komt eveneens op 0,3
microgram. De onderzochte Spaanse wij
nen blijken OTA-vrij.
Muller van Albert Heijn betreurt het dat
er nog geen officiële norm voor OTA-gehal-
tes is vastgesteld. De Consumentenbond
dringt ook op wettelijke regelgeving aan,
voor alle voeding en dranken.
Het terugnemen van de drie gewraakte
huiswijnen is volgens AH-woordvoerder
Muller zinloos. „Er zijn honderden, dui
zenden wijnsoorten. Morgen onderzoekt
iemand er weer twintig en dan wordt er
vast ook wel wat gevonden."
oudvossemeer» Ondernemer T. Prince uit het Zeeuwse Oud-Vossemeer gaat een veld besproeien met een bestrijdingsmiddel. Hij is zojuist
met zijn vrachtwagen aangekomen en heeft de motor van zijn helicopter gestart. Prince hoeft niet te landen op een vliegveld omdat hij zijn ei
gen landingsplatform heeft laten monteren op zijn vrachtwagen. Ook heeft hij extra brandstof bij zich zodat hij zonodig kan bijtanken, wan
neer het sproeien langer duurt dan verwacht. foto anp wim van vossen
