Boijmans moet zwijgen
V- Geen mooimakerij, geen leugens
isco Classics Party een
an grootste Leidse feesten
Cultuur Kunst
Tijdcapsule verbindt verleden en toekomst in Openluchtmuseum
^\0tf
Queen: nieuwe cd
Ook statistiek geeft geen
greep op het bestaan
- Wereldtournee Halliwell gaat door
las
a yfRSUMEx-Spice Girl Geri Halliwell gaat op wereldtournee,
t heeft haar platenmaatschappij EMI gisteren wereldkundig
naakt. Het Britse showbizzpersbureau WENN verspreidde
rige week het bericht dat Halliwell de tour zou hebben afge-
t omdat haar uitgever, Transworld Publishing, eiste dat zij
Id st haar autobigrafie The STOP! zou afmaken.
i'vvi lgens EMI gaat het om een onjuist gerucht en doet de zange-
sle de komende zeven dagen vijf continenten aan om haar sol-
:arrière te lanceren. De tournee begint in Londen en voert
Ju volgens langs Rio de Janeiro, New York, Tokyo, Sydney en
is» laan. De eerste solosingle van 'Ginger Spice', 'Look at me',
en mt op 10 mei uit.
'h
0 2
ucchero slot Haagse KoninginneNach
na J.HAAC» De Italiaanse zanger Zucchero is 29 april de afsluiter
'on i de tiende Haagse KoninginneNach. De organisatie van het
ïtis popfestival maakte eerder bekend dat de band Blof, Ilse
•Lange, Rory Block en de Haagse groep Grof Geschut hun op
richting maken.
drie locaties in de stad draait het de hele avond uitsluitend
'dance' met dj's uit onder meer Engeland en Nederland,
t festival, aan de vooravond van Koninginnedag, trok vorig
1300.000 bezoekers. Dat veroorzaakte grote problemen. Veel
•nsen raakten onwel in het gedrang, waardoor de politie het
luitende concert van Anouk vroegtijdig beëindigde,
nen met politie Haaglanden heeft de organisatie dit jaar een
ligheidsplan opgesteld om het verwachte bezoekersaantal
n 250.000 in goede banen te leiden.
Ne>
chef jan rijsdam. 071-5356444. plv chef annet van aarsen 071-5356443
Het nieuwe panoramatheater annex 'tijdmachine' bij de ingang van het te moderniseren Openluchtmuseum in Arnhem.
arnhem anp
van de grootste festijnen in
len beleeft op zaterdag 17
1 zijn tweede aflevering in
Jrcenoordhallen. The Grea-
Disco Classics Party, zoals
organisatiebureau Fun Par-
het evenement heeft ge-
pt, pakte vorig jaar zo goed
net 6.000 bezoekers en en-
ïsiaste reacties uit het hele
dat het Leidse driemans-
ip Paul Louwers, Richard
teboom en Aart Kok het
t aangedurfd om het avon-
nog eens aan te gaan.
3 het lijstje van optredende
sten staan de namen van
Londonbeat, Pasaden-
limmv 'Bo' Home, Gibson
hers, Rose Royce en Three
rees. De presentatie is in
den van Comé Klijn, be-
van de radio.
voorverkoop van de kaar-
(55 gulden) is reeds begon-
en als de signalen niet be-
gen kan het streefcijfer van
3 bezoekers dit keer wor-
gehaald. In principe mogen
30 mensen de hallen aan de
im de Zwijgerlaan bevolken
rt Fun Party's wil dans
ruimte garanderen en stelt
daarom de bovengrens van
8.000.
Met het discofeest mikt het
trio op 'dertigplussers'. Een gat
in de markt, stelt Neuteboom.
Voor de generatie die is opge
groeid met 'Grease' en 'Satur
day Night Fever' is vrijwel niets
te doen qua uitgaansleven. De
liefde voor de muziek waar soul
transformeerde in disco is on
verminderd groot maar er wor
den geen feesten meer mee ge
bouwd. „Niet dat we vies zijn
van house maar housefeesten
hebben een heel andere ambi
ance. Bovendien hebben we
een leeftijd bereikt dat we niet
uren achtereen kunnen blijven
dansen."' Dat de behoefte aan
dit type festijnen groot is, heeft
Fun Party's al gemerkt met zijn
disco-avonden in de Duin- en
Bollenstreek.
The Greatest Disco Classics
Party, 17 april, aanvang 20.00
uur in de Groenoordhallen.
Kaartverkoop onder meer via
de Ticketlijn (0900-3001250) en
bij zo'n 30 winkels in Leiden,
Roelofarendsveen en de Duin
en Bollenstreek.
Een futuristisch, groenkoperen ei met daarin een
tijdcapsule gaat verleden en toekomst met elkaar
verbinden in het Nederlands Openluchtmuseum
in Arnhem. De vernieuwde ingang met ei en cap
sule, Hollandrama genaamd, moet medio 2000
klaar zijn.
Het groenkoperen ei is ontworpen door Fran-
cine Houben van het Delftse architectenbureau
Mecanoo. Het vijftien meter hoge ei is alleen te
bereiken via het nieuwe ingangsgebouw, dat
Houben eveneens heeft ontworpen. Paul Gallis
en Janine Brogt van Toneelgroep Amsterdam
hebben de tijdcapsule in het ei verzonnen. Onge
veer 150 bezoekers kunnen tegelijk in de koepel
gaan zitten. Die beweegt naar alle kanten, kan
ruim zeven meter omhoog en draait 360 graden
om zijn as. Voor het ontwerp is mechanica, hy
draulica en computertechniek gebruikt.
De capsule legt een afstand van elf meter af.
Temperatuurschommelingen, geluids- en geuref-
fecten moeten bezoekers allerlei emoties en illu
sies bezorgen. In een kwartier zien zij tal van ob
jecten en landschappen uit de Nederlandse ge
schiedenis. Volgens de ontwerpers is het Hol
landrama niet te vergelijken met een Disneyland-
achtig spektakel. Brogt: „De objecten die mensen
zien zijn echt. We gebruiken geen filmbeelden.
We zijn niet uit op oh's en ah's. Het is de bedoe
ling dat mensen terugkijken naar hun eigen leven
en dat van hun ouders en grootouders."
Museumdirecteur J. Vaessen noemt het Hol
landrama „een cruciale stap in de ontwikkeling
van het museum." „Het is de brug naar de nieu
we generatie bezoekers. We willen het stoffige
imago afschudden en het bezoekerscijfer laten
stijgen tot ongeveer een half miljoen mensen per
jaar. Door de overdekte attractie is het museum
minder afhankelijk van mooi weer en kunnen we
het seizoen verlengen", aldus de directeur.
De bouw van Hollandrama kost dertig miljoen
gulden. De entree omvat behalve het ei een 160
meter lange muur met oud-Hollandse metsel
technieken, een digitaal kenniscentrum voor de
Nederlandse volkscultuur en twee tentoonstel
lingszalen. De collectie kleding en sieraden van
koningin Wilhelmina krijgt een vaste plaats.
Directie akkoord met bemiddelingsvoorstel van wethouder Kombrink
rotterdam gpd
Directie en staf van Museum Boijmans Van Beuningen
zijn akkoord met een bemiddelingsvoorstel van de Rot
terdamse wethouder Kombrink (onder meer van cul
tuur).
um schriftelijk weten of zij
staan achter de zeer negatieve
bewoordingen waarmee zij vo
rige week in de media directeur
Dercon bejegend hebben. „Zij
zijn natuurlijk wel ambtena
ren," aldus de wethouder.
Kombrink heeft gisteravond
in een ruim vier uur durende
crisisberaad met de Boijmans-
conservatoren te horen gekre
gen dat zij volledig achter de
nieuwbouwplannen van het
Om de vertrouwensbreuk tus
sen directeur Chris Dercon en
diens conservatoren te herstel
len, wil Kombrink een of meer
onafhankelijke buitenstaanders
in de arm nemen. Tegelijk heeft
hij directeur Dercon en zijn staf
een spreekverbod opgelegd,
„om geen nieuwe brokken te
laten ontstaan." Kombrink wil
van de stafleden van het muse
museum staan en dat zij de di
rectie geen financieel wanbe
leid verwijten. Over de aan
vaardbaarheid van verkoop van
een kapitaal schilderij van Mark
Rothko uit de collectie van Boij
mans is eveneens nader overleg
afgesproken met hulp van bui
tenstaanders, bijvoorbeeld des
kundigen van het Instituut Col
lectie Nederland.
De staf van Boijmans protes
teerde vorige week schriftelijk
tegen een plan van Dercon om
genoemd schilderij te verkopen
en met de opbrengst een deel
van de nieuwbouw te financie
ren. Uit de brief bleek dat de
museumstaf het vertrouwen in
de directeur had verloren. Vol
gens Kombrink hebben de staf
leden tegenover hem de kern
van hun verwijten tegen Der
con weer ingetrokken.
„Ik zie nog perspectieven
voor een oplossing, maar daar
voor is een forse investering no
dig van alle betrokkenen," zei
Kombrink vannacht na zijn ge
sprek in het museum. Zijn top
ambtenaar Cees Weeda: „Er
zijn over en weer harde woor
den gevallen, maar toch was
het een open en constructief
gesprek."
en oude man zit in zijn
hemd op de rand van een
bed. Bovenop hem, haar
:elderige derrière naar ons toe ge-
;erd, zit een ruim bemeten jonge
ouw. De handen van de grijsaard
ivatten hebberig het lichaam van
ijn 'minnares', zijn kale hoofd rust in
ïjgende onmacht tegen haar borst,
loe de vrouw hem ook berijdt, het
aait uit op een teleurstelling. De
ide man kust wat en streelt wat, en
larbij blijft het. Wie geen tanden
leer heeft, kan het knapperige brood
laar beter soppen.
Een shockerend schilderij van de
'uitse kunstenaar Otto Dix (1891 -
'69). Titel: 'Wanhopig paar'. Eén
de vele schilderijen waarop Dix
iet verval van het menselijk lichaam
beeld heeft gebracht. De aftakeling
Ji de man op het schilderij wordt
geschermd door de imposante ge-
talte van de vrouw. Dat is karakteris-
'k voor het werk van Dix. De vrou-
m daarentegen heeft hij in al hun
ftakeling op het doek gezet. Gerim-
elde buiken waarover het schaam-
aar woekert als onkruid; geil lachen-
e, tandeloze monden, slappe bor
den, dijen waarvan de huid een per-
amentachtig aanzien biedt.
Het zijn die door de tijd gemaltrai-
ierde lichamen die Dix' aandacht
okken. Zijn modellen waren veelal
rostituée's, vrouwen die gepokt en
emazeld waren in het exposeren en
xploiteren van hun lichaam, net zo-
ing totdat dat lichaam failliet ging.
'ix. die in twee wereldoorlogen vocht
an het front, had zo zijn eigen idee-
n over het portretteren van de mens.
•r is overal oorlog', schreef hij, 'over-
I prostitutie, overal rottigheid. De
ude meesters wilden met hun af
meldingen van vrouwen vooral het
oog strelen. Hun vrouwen beant
woorden aan een schoonheidsideaal
dat in een beschermd natuurpark
thuishoort. Ik teken en schilder uit
weerstand daartegen en probeer door
mijn werk de wereld in al haar ziek
heid en leugenachtigheid weer te ge
ven.'
Dix werd door zijn critici beschul
digd van een onbarmhartig realisme.
Alle kunst is erotisch. Een uitdagend 'statement' van Bauhaus-architect Adolf Loos (1870-1933).
In de horizontale lijn zag Loos een liggende vrouw, in de verticale een man die de liefde met haar
bedreef. Die Freudiaans gekleurde visie gaat wellicht iets te ver. Maar dat veel belangrijke kunst
een erotische lading heeft, is een onwankelbaar gegeven. In de serie 'Het blote oog' zwerven wij
van de fraai gewelfde schouder naar de tere knieholte, laten wij een strelend oog gaan langs een
aantal erotische kunstuitingen en gaan wij in op de achterliggende thematiek. Aflevering 7: de
beschadigde lichamen van Otto Dix.
is de juiste." "Vertrouw je ogen', dat
was de lijfspreuk van Dix.
De in 1891 in Thüringen geboren
Dix, vocht aan het front van twee we
reldoorlogen. Hij maakte gruwelijke
tekeningen van het oorlogsbedrijf. De
meeste kunskenners vergaven hem
die exercitie nog wel. Maar dat hij le
lijke vrouwen en oude hoeren tot in
de finesses weergaf en zo de vrouw
ontheiligde, vonden ze onvergeeflijk.
Dix schilderde zijn modellen altijd
met respect en deernis. Je ziet aan de
blikken van de geportretteerden dat
ze ondanks alles verzoend zijn met
hun lichaam. Ze hebben maar één lijf
en daarmee moeten ze het doen. Kijk
naar de ontroerende tekening van
Hansi, die de toeschouwer een beetje
droevig en gelaten aankijkt. Haar
rechterborst is groter dan de linker,
haar benen zijn veel slanker dan haar
buik. Een figuur waarin de symmetrie
en harmonie ver te zoeken zijn. In het
lichaam van Hansi spiegelt zich haar
bewustzijn.
De schilder doorbrak met zijn werk
vele taboes. Zo portretteerde hij in
1922 een lustmoord, met humor. Zo
probeert Dix de gruwel te bezweren.
Zo alleen kan hij het zelf verdragen.
Maar hij legt het geweld en het verval
bloot, eerlijk. Veel mensen willen de
dood, het verval en het geweld niet
zien. Ook nu nog niet. Bix schreef:
'De Berlijner heeft altijd wat te doen,
hij telefoneert, maakt afspraken,
komt verhit op een afspraak, altijd
iets te laat. De Berlijner is een slaaf
van de maatschappij waarin hij leeft.
Hij is passagier van een tram, restau-
rantgast en ambtenaar. Maar hij is
maar zeer zelden mens.'
tekst: cees van hoore
Hij was zelf van mening dat de kun
stenaar de moed moest hebben om
het verval, de dood, recht in de ogen
te kijken. Geen mooimakerij, geen
leugens. De erotische uitstraling van
zijn naakten is nihil. Hij keek naar al
die beschadigde lijven omdat ze hem
iets vertelden over de ziel van de ge-
portretteerden. 'Als je iemand por
tretteert, moet je hem liever niet ken
nen. Ik wil hem helemaal niet ken
nen, wil alleen zien wat er is: het ui
terlijk. Het innerlijk komt dan vanzelf
naar voren. Het spiegelt zich in het
zichtbare. Veel meer in de oren en in
de handen dan in de ogen en de
mond. Als je iemand te lang kent,
raak je geïrriteerd. De onbevangen
heid van de blik gaat verloren. De
eerste indruk die je van iemand krijgt,
londen Acht jaar na de dood van zanger Freddy Mercury willen
oud-leden van de Engelse popgroep Queen een nieuwe cd maken.
Drummer Roger Taylor heeft tegenover het Engelse showbizzpers
bureau WENN bevestigd dat hij met gitarist Brian May later dit jaar
de studio ingaat. Hij hoopt dat basgitarist John Deacon, die hij
„eeuwenlang" niet heeft gesproken, zich bij hen voegt. Wie als zan
ger optreedt, is nog niet duidelijk, maar de meeste kans maakt Ge
orge Michael. Michael is eens voor zijn vriend Mercury ingevallen
bij de vertolking van het bekende Queen-lied Somebody to Love.
FOTO EPA
foto's: archief
recensie dick van teylingen
Voorstelling. Dood paard speelt Mission
Impossible van Rob de Graaf Met Kuno
Bakker, Manja Topper. Oscar van Woen-
sel en dj Steve Green Gezien 6/4, LAK-
theater, Leiden. Nog te zien aldaar van-
Op het moment leven er 5,8
miljard mensen op aarde. Het
totaal aantal ooit geboren men
sen bedraagt 85 miljard. De cre
ativiteit van het marktdenken
kent geen grenzen. Onze herse
nen bestaan voor tachtig pro
cent uit water. Driekwart van
alle bowlingbanen liggen in
China. De goedkoopste land
mijn kost vijf gulden. Een be
doeling hebben maar die niet
kunnen benoemen.
Mission impossible is de
nieuwste voorstelfing van Dood
paard, de groep die behoort tot
de allerjongste lichting theater
makers. Het leeuwendeel van
de tekst bestaat uit (echte of
quasi-)statistische gegevens en
stellingen. Drie acteurs spreken
ze de zaal in, meestal via micro
foons. Ze hebben niet of nau
welijks contact met elkaar. Een
dj zorgt achter zijn apparatuur
voor een klankdecor.
Tussen alle uitspraken en ge
gevens door vertellen acteurs
persoonlijke verhaaltjes over
een wandeling naar de markt,
scheldpartijen, nieuwe kleren,
ruzie met de buren. Aan het
woord lijken vaak onzekere,
twijfelende, soms zelf licht psy
chotische personages. De ac
teurs streven er niet naar om de
toeschouwer werkelijk te raken
of zelfs te betrekken bij hun we
derwaardigheden.
„Ik denk dat er lang geleden
grote verhalen waren. Zulke
grote verhalen dat je er je hele
leven in kon wonen. De Mach
tige handen van God en het
Lot. De Reis naar de Verlich
ting. De Opmars van het Socia
lisme. Maar die zijn allemaal
dood of de wereld is volwassen
geworden of werd seniel of
heeft ze vergeten, dus daarom
verzinnen we nu allemaal onze
eigen verhalen. Kleine verhalen.
Maar we hebben er allemaal
een."
Dat citaat uit Shopping
fucking van Mark Ravenhill,
nog zo'n jonge theatermaker,
geeft de achtergrond van Mis
sion impossible goed aan. Dood
paard presenteert zijn bood
schap over het einde van de
boodschappen niet zonder ta
lent, maar het gevolg van de ge
kozen machteloosheid en af
standelijkheid is een wat na-
velstaarderige, kabbelende
voorstelling. Een wereldbeeldje
hier, een stellingnametje daar,
en allemaal tamelijk inwissel
baar. Statistiek klinkt exact,
maar geeft ook geen houvast in
de mission impossible van het
leven. Het individu zegt wat het
te zeggen heeft en dan is de vol
gende aan de beurt. Een soort
Montessoritoneel. Toch is het
geen straf om anderhalf uur te
kijken en te luisteren, bijvoor
beeld door de humor die geluk
kig niet uit de voorstelling ge
bannen is. Want wist u dat in
China twintig procent minder
architecten tien procent meer
gebouwen afleveren in dertig
procent minder tijd?
