Behangbranche kruipt uit hp* Sculpture [OA^ WSÊm jcma s y. i f-ri fi it» Na moeilijke jaren gaat het weer beter met de behangindustrie. Een kwart eeuw geleden plakte Nederland per jaar een slordige 30 miljoen rollen behang weg. Vorig jaar bedroeg dat aantal tussen de 11 en 12 miljoen, een omzet van een circa 200 miljoen gulden. Er zijn lichtpuntjes, vooral dankzij productinnovatie. Het zogenaamde vliesbehang wint terrein. Dat is een speciaal behang dat niet rekt, niet krimpt en ook niet hoeft in te weken en makkelijk is te verwerken. HAARLEM HENK VAN DER POST Martin Stam uit Alphen aan den Rijn verkoopt al 29 jaar lang behang en draagt een lange geschiedenis van de branche in zich mee. Eerst heeft hij lange tijd bij R D in Helmond gewerkt. Sedert een jaar of drie is Novo/Wallco International in Haaksbergen zijn baas. Hij is blij dat het na vele jaren weer beter gaat met de branche. „We merken dat mensen bereid zijn duurder behang te kopen. Dat heeft waarschijnlijk te maken met de hoogconjunctuur. Dit jaar verwachten we ook dat de verkoop van het aantal behangrollen zal toenemen." De magere periode begon met het verdwijnen van de kolenkachel en de komst van de cv-ketel, een jaar of 25 jaar geleden. ,,De kolenkachel vervuilde het huis. Als die in het voorjaar niet meer werd gebruikt, dan begon de schoonmaak. En kwam er vaak ook een nieuw behangetje. Dat was in de jaren dat behang ook nauwelijks nog concurrentie had van andere materialen. Later kwamen de schrootjes, kurk en was er vooral sprake van - zo noem ik dat - het Jan des Bouvrie-effect; muren in effen kleuren verf." Vooral de opkomst van geverfde muren heeft de behangindustrie veel geld gekost. Behang heeft in de loop der jaren een stoffig imago gekregen, alsof het product niet meer van deze tijd is. „Dankzij promotieacties is behang voor veel mensen weer een serieuze optie. Ook voor jongeren. Want vooral die categorie kende het product niet goed. Als ze het al kennen, dan is het meestal via hun ouders die als het nodig is bij hen komen behangen. Maar de laatste paar jaar is er een ontwikkeling die er op wijst dat behang meer en beter gewaardeerd wordt." Onder invloed van de hoogconjunctuur is de consument bereid meer geld uit te geven voor behang. In drie jaar tijd is de gemiddeld prijs per rol bijna met 3 kwartjes gestegen van 16,88 naar 17,50 gulden per rol. „Dat betekent natuurlijk meer omzet. In 1999 verwachten de gezamenlijke behangproducenten ook daadwerkelijk meer behangrollen af te zetten." Het is volgens Martin Stam een echt doe-het-zelf- product geworden. Waren er vroeger veel behangers die beroepshalve in hun eten konden voorzien, tegenwoordig wordt tussen de 80 en 90 procent van het aangekochte behang door de consument zelf verwerkt. „In dat licht bezien is het ook niet zo gek dat er een behang op de markt is gekomen dat in gebruik prettiger en vriendelijker is. Behangen op de traditionele manier is inderdaad lang niet voor iedereen een gemakkelijke klus. Het vergt nog een hele organisatie." Het nieuwe vliesbehang maakt het leven aangenamer'. Eingelijk bestaat het al een jaar of acht, maar breekt het nu pas echt door. De consument hoeft niet meer lange banen papier in te smeren met lijm en vervolgens laten inweken op incourante behangtafels. En er is geen sprake van rek of krimp. De lijm wordt op de muur gesmeerd en het behang kan er zo tegenaan worden geplakt." Daarmee is het aantal gangbare soorten behang op drie gekomen: het traditionele papieren behang, het afwasbare vinyl en het vlies dat is opgebouwd uit onder meer polystervezels die verantwoordelijk zijn voor de bijzondere kwaliteiten. Novo/Wallco International behoort met BN International uit Huizen en Esta en Sanders (voorheen Delfgauw), samengevoegd in Enschede, tot de laatste bedrijven die behang op Nederlandse bodem produceren. Daarnaast zijn er nog een stuk of 12 importeurs op de markt. De omzet in de branche wordt voor de helft gemaakt in verf- en behangspeciaalzaken, de andere helft komt voor rekening van grotere en kleinere bouwmarkten. Een vijfde deel van de omzet van Novo/Wallco wordt in Nederland gemaakt, de rest in West-Europa en sinds een paar jaar ook in China. „Dat is een eghte groeimarkt. We hebben het ook nog in Rusland geprobeerd. Dat ging een tijdje goed, maar sinds kort is daar geen geld meer. Daar komt een einde aan", aldus Martin Stam. Het duurdere behang wordt vooral gekocht in de circa 1600 verf- en behangspeciaalzaken die Nederland rijk is. Die hebben ook de meest uitgebreide collecties, volgens Stam circa 200 kleinere en grotere behangboeken om hun waar aan te prijzen. En wat brengt het voorjaar op het gebied van behangdesign? „We komen van de geel-tinten en gaan naar beige en terra. Hier en daar zelfs een enkele tint grijs. En er wordt veel gewerkt met randen, smalle stroken behang van circa 10 centimeter die als een soort bies worden gebruikt als scheiding van twee soorten behang", aldus Martin Stam.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 32