Behangbranche
kruipt
uit hp*
Sculpture
[OA^
WSÊm
jcma s y.
i f-ri fi
it»
Na moeilijke jaren gaat het weer beter met
de behangindustrie. Een kwart eeuw
geleden plakte Nederland per jaar een
slordige 30 miljoen rollen behang weg.
Vorig jaar bedroeg dat aantal tussen de 11
en 12 miljoen, een omzet van een circa 200
miljoen gulden. Er zijn lichtpuntjes, vooral
dankzij productinnovatie. Het
zogenaamde vliesbehang wint terrein. Dat
is een speciaal behang dat niet rekt, niet
krimpt en ook niet hoeft in te weken en
makkelijk is te verwerken.
HAARLEM HENK VAN DER POST
Martin Stam uit Alphen aan den Rijn verkoopt al 29
jaar lang behang en draagt een lange geschiedenis
van de branche in zich mee. Eerst heeft hij lange
tijd bij R D in Helmond gewerkt. Sedert een jaar
of drie is Novo/Wallco International in
Haaksbergen zijn baas.
Hij is blij dat het na vele jaren weer beter gaat met
de branche. „We merken dat mensen bereid zijn
duurder behang te kopen. Dat heeft waarschijnlijk
te maken met de hoogconjunctuur. Dit jaar
verwachten we ook dat de verkoop van het aantal
behangrollen zal toenemen."
De magere periode begon met het verdwijnen van
de kolenkachel en de komst van de cv-ketel, een
jaar of 25 jaar geleden. ,,De kolenkachel vervuilde
het huis. Als die in het voorjaar niet meer werd
gebruikt, dan begon de schoonmaak. En kwam er
vaak ook een nieuw behangetje. Dat was in de
jaren dat behang ook nauwelijks nog concurrentie
had van andere materialen. Later kwamen de
schrootjes, kurk en was er vooral sprake van - zo
noem ik dat - het Jan des Bouvrie-effect; muren in
effen kleuren verf." Vooral de opkomst van
geverfde muren heeft de behangindustrie veel geld
gekost.
Behang heeft in de loop der jaren een stoffig imago
gekregen, alsof het product niet meer van deze tijd
is. „Dankzij promotieacties is behang voor veel
mensen weer een serieuze optie. Ook voor
jongeren. Want vooral die categorie kende het
product niet goed. Als ze het al kennen, dan is het
meestal via hun ouders die als het nodig is bij hen
komen behangen. Maar de laatste paar jaar is er
een ontwikkeling die er op wijst dat behang meer
en beter gewaardeerd wordt."
Onder invloed van de hoogconjunctuur is de
consument bereid meer geld uit te geven voor
behang. In drie jaar tijd is de gemiddeld prijs per
rol bijna met 3 kwartjes gestegen van 16,88 naar
17,50 gulden per rol. „Dat betekent natuurlijk meer
omzet. In 1999 verwachten de gezamenlijke
behangproducenten ook daadwerkelijk meer
behangrollen af te zetten."
Het is volgens Martin Stam een echt doe-het-zelf-
product geworden. Waren er vroeger veel
behangers die beroepshalve in hun eten konden
voorzien, tegenwoordig wordt tussen de 80 en 90
procent van het aangekochte behang door de
consument zelf verwerkt. „In dat licht bezien is het
ook niet zo gek dat er een behang op de markt is
gekomen dat in gebruik prettiger en vriendelijker
is. Behangen op de traditionele manier is
inderdaad lang niet voor iedereen een
gemakkelijke klus. Het vergt nog een hele
organisatie."
Het nieuwe vliesbehang maakt het leven
aangenamer'. Eingelijk bestaat het al een jaar of
acht, maar breekt het nu pas echt door. De
consument hoeft niet meer lange banen papier in
te smeren met lijm en vervolgens laten inweken op
incourante behangtafels. En er is geen sprake van
rek of krimp. De lijm wordt op de muur gesmeerd
en het behang kan er zo tegenaan worden
geplakt."
Daarmee is het aantal gangbare soorten behang op
drie gekomen: het traditionele papieren behang,
het afwasbare vinyl en het vlies dat is opgebouwd
uit onder meer polystervezels die verantwoordelijk
zijn voor de bijzondere kwaliteiten.
Novo/Wallco International behoort met BN
International uit Huizen en Esta en Sanders
(voorheen Delfgauw), samengevoegd in Enschede,
tot de laatste bedrijven die behang op Nederlandse
bodem produceren. Daarnaast zijn er nog een stuk
of 12 importeurs op de markt.
De omzet in de branche wordt voor de helft
gemaakt in verf- en behangspeciaalzaken, de
andere helft komt voor rekening van grotere en
kleinere bouwmarkten. Een vijfde deel van de
omzet van Novo/Wallco wordt in Nederland
gemaakt, de rest in West-Europa en sinds een paar
jaar ook in China. „Dat is een eghte groeimarkt. We
hebben het ook nog in Rusland geprobeerd. Dat
ging een tijdje goed, maar sinds kort is daar geen
geld meer. Daar komt een einde aan", aldus Martin
Stam.
Het duurdere behang wordt vooral gekocht in de
circa 1600 verf- en behangspeciaalzaken die
Nederland rijk is. Die hebben ook de meest
uitgebreide collecties, volgens Stam circa 200
kleinere en grotere behangboeken om hun waar
aan te prijzen.
En wat brengt het voorjaar op het gebied van
behangdesign? „We komen van de geel-tinten en
gaan naar beige en terra. Hier en daar zelfs een
enkele tint grijs. En er wordt veel gewerkt met
randen, smalle stroken behang van circa 10
centimeter die als een soort bies worden gebruikt
als scheiding van twee soorten behang", aldus
Martin Stam.