Bezem door taxiwereld
Kinderen nemen koffer vol met problemen mee
Binnenland
Rijles
Vogels krijgen meer
beschermde zones
Eén loket voor een
baan en uitkering
Leidse taxibedrijven verdeeld over nieuwe plannen
IÓÊNSDAG 24 MAART 1999
cht maanden cel voor hoteldiefstal
iigLEMEen 53-jarige Israëliër is gisteren door de Haarlemse
(htbank voor onder meer diefstal uit hotels veroordeeld tot
ftt maanden cel. De man werd november vorig jaar opgepakt
k jdat hij bij het Golden Crown Plaza hotel in Hoofddorp als on-
A «wenste bezoeker van een hotelkamer was verjaagd. Hij pro-
B jerde de sieraden van een echtpaar te stelen. Officier van justi-
m eM. Steinmetz zei dat de man als een keurig persoon veel
B iensen om de tuin heeft geleid.
Jezond verstand tegen straatgeweld
;rdam Omstanders kunnen veel meer doen dan ze besef-
nals ze getuige zijn van geweld op straat. De campagne 'Meld
iveld' legt de komende tijd uit 'hoe toeschouwers helpers
linnen worden'. Grootste probleem is volgens de gelijknamige
jchting dat publiek vaak bevriest als ze geweld op straat ziet.
ijtiatiefneemster J. de Jong ondervond dit aan den lijve toen ze
>nzt nd 1997 zelf in elkaar werd geslagen op koopavond in een
:(vh( ukke winkelstraat in Rotterdam. Niemand deed iets. Met de
.nduizend gulden smartengeld die ze van de daders kreeg,
tte ze de stichting Meld Geweld op. Nuttige acties zijn volgens
•stichting: 1-1-2 bellen, de daders goed in je opnemen, ver-
jrking halen, het slachtoffer troosten, eerste hulp verlenen en
politie vertellen wat je gezien hebt.
roef met rijden over vluchtstrook
:ht« Verkeer op de A15 kan binnenkort tussen Papen-
ht en Sliedrecht (richting Gorinchem) over de vluchtstrook
jden. Rijkswaterstraat test van juni tot december apparatuur
jarmee de vluchtstrook tijdens de ochtend- en avondspits kan
orden opengesteld. Met de proef, een primeur voor Neder-
nd, is een bedrag gemoeid van acht miljoen gulden. Met licht-
ementen kan de doorgetrokken lijn tussen de vluchtstrook en
•rechterrijbaan worden veranderd in een onderbroken lijn,
dat een extra rijbaan ontstaat. Als iemand met pech langs de
ïgkomt te staan, kan de markering onmiddellijk worden uit-
schakeld.
niversitaire leraren goed ontvangen
De gezamenlijke onderwijsbonden vinden het accep-
;1 dat sommige lerarenopleidingen een universitair niveau
;en. Door de hogere toelatingseisen van de studies zou het
ien van het lerarenberoep kunnen worden vergroot. De
len reageren hiermee op de voornemens van minister Her
en staatssecretaris Adelmund van Onderwijs. W. Dres-
van de Algemene Onderwijsbond (AOb) zegt dat ten min
de tweedegraads lerarenopleidingen tot een universitair ni-
iu kunnen worden opgekrikt. Maar ook voor de pedagogi-
he academies voor het basisonderwijs (pabo's) kunnen stren-
re instroomeisen gelden, menen de bonden.
leisjes via asiel in prostitutie
De Tweede-Kamerleden Middel (PvdA) en Dittrich
66) vinden dat Nederland ,,de prostitutiebranche faciliteert"
r asielaanvragen van Nigeriaanse meisjes in behandeling te
nen. Nigeriaanse minderjarige asielzoekers worden vaak
r vrouwenhandelaars naar Nederland gehaald. De meisjes
dvvijnen meestal na enkele dagen uit de asielopvang en be-
- iden in de prostitutie. Nigeria is een veilig land, zo benadrukt
ttrich. Hij pleit voor 'controleposten' in het land van her-
mst om misbruik door mensensmokkelaars tegen te gaan.
atssecretaris Cohen staat niet afwijzend tegenover de ideeën.
ïba neemt plaats Tembo in
da
fERDAM Artis heeft een nieuwe gorillaman, Kumba. Hij is af-
nstig uit Duisburg en vervangt Tembo, die ruim een jaar geleden
1 FOTO ANP COR MULDER
ijna halve ton tegen geweld
snchem Scholieren uit Gorinchem hebben de afgelopen
ie dagen 47.000 gulden binnengehaald voor de stichting Gor-
t 6 in tegen Geweld. De stichting werd opgericht na de schiet-
bij muziekcafé Bacchus in Gorinchem, waarbij Froukje
itmaker en Marianne Roza werden gedood. Van de dui-
id bedrijven die de jongeren vanuit het stadhuis belden, gin-
ler bijna honderd in op het verzoek. Ook hebben de jonge-
ibijna 2000 stuks verkocht van de onlangs opgenomen cd
oit Meer. De opbrengsten zijn bedoeld voor lespakketten die
latgeweld moeten helpen voorkomen.
eer Ajax-supporter opgepakt
jstrichtDe politie heeft opnieuw een Ajax-supporter aan-
|aai ouden op verdenking van poging tot doodslag. De verdachte
en 21-jarige vrouw uit Wijchen. Zij is afgelopen zondag tij-
OK. sde wedstrijd Ajax-Vitesse van de tribune geplukt. De Ajax-
ihangers sloopten vorige week dinsdag in het stadion van
een groot aantal hekken en bekogelden de politie en ove-
met scherpe, stervormige onderdelen daarvan. Di
sc personen werden daarbij geraakt, onder wie een 10-jarig
getje dat in het ziekenhuis moest worden behandeld aan
wondingen aan de onderarm. Meteen na de wedstrijd arres-
rde de Maastrichtse politie een 24-jarige man uit Bloemen
regens poging tot doodslag danwel zware mishandeling,
ötie heeft inmiddels beeldmateriaal in beslag genomen van
tonale zender TV8 en van Canal+.
msterdam kan weer CNN kijken
ÜErdam Burgemeester en wethouders van Amsterdam zijn
oord gegaan met de afspraken die wethouder Van der Gies-
heeft gemaakt met kabelexploitant A2000. Inwoners van
sterdam moeten volgens dit akkoord per maand 3,40 gulden
fr gaan betalen voor een basispakket van 32 zenders, waarin
CNN en MTV zijn opgenomen. Momenteel worden er 26
tiers doorgegeven. Het besluit wordt volgende week in de
ïieenteraad behandeld. Het pakket van 32 zenders is tijdelijk.
Ie loop van 2000 komt er een basispakket met vijftien zen-
sen een veel lager abonneetarief. Mensen die meer zenders
len, kunnen dan voor drie gulden per maand een decoder
Schaffen die de commerciële zenders doorgeeft.
t l) houdt referendum op
[0 jl üaac_ï De WD-fractie in de Eerste Kamer wil van de rege-
iweten welke besluiten wel of niet onderwerp kunnen zijn
teen correctief referendum, voordat de Eerste Kamer een
luit neemt om de grondwet te veranderen. Voor deze grond-
ktwijziging is een meerderheid van tweederde van de stern-
nodig en de stemmen van de WD-fractie worden zo goed
sker doorslaggevend. In politiek Den Haag wordt met span-
juitgekeken naar de opstelling van de WD. De liberalen
'het referendum als een prijs die moest worden betaald om
larse coalitie mogelijk te maken. Vooral onder druk van
dat het referendum als sinds de oprichting van de partij
tert als haar 'kroonjuwelen', zijn hierover passages opgeno-
in de regeerakkoorden van paars-1 en paars-2. De fracties
Eerste Kamer zijn niet gebonden aan een regeerakkoord,
trectief referendum houdt in dat de bevolking wetten kan
ien, nadat ze door de Eerste kamer zijn aanvaard.
ANP Algemeen Nederlands Persbureau CPD Geassocieerde Pers Diensten
numegen Een instructeur leert ziekenhuisper
soneel door de gangen te rijden. Ongelukken
hebben zich nog niet voorgedaan met het
transport van bedden, linnengoed of zieken
huiseten, maar het Radboudziekenhuis in Nij
megen neemt liever geen risico. De bestuur
ders van de ongeveer 45 transportkarren kre
gen gisteren rijles. De rijlessen van de EVO,
een organisatie van verladers, bestaat uit een
theoretisch en een praktijkgedeelte. Soortge
lijke lessen werden begin jaren negentig al
gegeven in ziekenhuizen in Groningen en
Utrecht.
FOTO ANP ERIC VAN HET HULLEN AAR
den haag anouk middelkamp
De Vogelbescherming viert dit
jaar twee feestjes. Ter ere van
haar honderdjarig bestaan en
omdat het aantal beschermde
gebieden voor vogels wordt
uitgebreid van dertig naar ne
gentig. De coalitiepartijen
WD, PvdA en D66 schaarden
zich gisteren alsnog volledig
achter het kabinetsbesluit om
57 gebieden onder de Europe
se Vogelrichtlijn te brengen.
Vogelbescherming voert al
twintig jaar actie voor uitbrei
ding van de beschermde zo
nes. Sinds Nederland in 1979
de Europese Vogelrichtlijn on
dertekende, waren er welis
waar enkele gebieden als be
schermd aangewezen, maar
dat waren er niet genoeg,
vond de organisatie. Ze maak
te een lijst met belangrijke vo-
gelgebieden en lobbyde inten
sief bij de Europese Commis
sie om de Nederlandse rege
ring op haar verantwoordelijk
heden te wijzen.
Onderzoeksbureau SOVON
bevestigde het belang van de
uitbreiding van de bescherm
de gebieden. A. van Dijk, co
ordinator van SOVON: „Voor
al in de graslanden en natte
gebieden vermindert het aan
tal vogels zienderogen als ge
volg van het toerisme. De vo
gels vluchten voor het ge
schreeuw van kinderen en
vaak trappen picknickende
dagjesmensen de nesten plat.
Het gevolg is dat ze geen jon
gen meer krijgen en de popu
latie uitsterft."
De weigering van de rege
ring om meer beschermde ge
bieden aan te wijzen, leidde in
mei vorig jaar tot een uit
spraak van de Europese Com
missie. Deze stelde dat Neder
land uiterlijk in mei dit jaar
het aantal zones moet uitbrei
den, op straffe van een boete
van een half miljoen gulden
per dag. Op de nieuwe lijst
staan ruim zestig nieuwe be
schermde gebieden die in to
taal een zesde van Nederland
beslaan. Driekwart van de zo
nes is watergebied, waaronder
het IJsselmeer, de Loosdrecht-
se Plassen en de Waddenzee.
„Daar broeden de meeste wa
tervogels", zegt Van der Hoop.
Hoewel de gebieden niet
helemaal voor publiek worden
afgesloten en er volgens de
staatssecretaris nog voldoen
de mogelijkheden zijn voor re
creatie en industrie, voelen
veel ondernemers zich bena
deeld. Vooral de snelheid
waarmee het ministerie de
lijst samenstelde, wekt irrita
tie. De uitbreiding van de be
schermde gebieden is vanwe
ge de bezwaren inmiddels en
kele maanden uitgesteld. De
Vogelbescherming verwacht
dat alles in augustus rond is.
Netelenbos wil meer sen'ice en lagere rittenprijs
den haag gpd
Minister Netelenbos (Verkeer) haalt de bezem door de
taxiwereld. Een nieuw landelijk vergunningensysteem
moet de taxipassagier in de toekomst meer service en
een lagere rittenprijs opleveren. Taxibedrijven mogen
voortaan zelf bepalen wat ze vragen voor een rit. Vanaf
volgend jaar worden de eerste stappen gezet om te ko
men tot een landelijk maximum tarief, waar de bedrijven
onder mogen zitten. Over uiterlijk vier jaar zijn de tarie
ven vrij.
den haag/leiden gpd-anpDe huidige vervoersgrenzen
worden afgeschaft. Elke taxi
Het kabinet, dat al langer zint mag overal in het land werken,
op maatregelen om het taxiver- Ook mag iedereen straks een
voer minder streng te regelen, taxibedrijf beginnen. Onderne-
heeft de knoop nu doorgehakt, mers moeten wel over een vak
diploma en een verklaring van
goed gedrag beschikken.
Voortaan geeft het Rijk de
vergunningen uit in plaats van
de provincies. Die bepaalden
tot nog toe hoeveel taxibedrij
ven, taxi's en chauffeurs er
mochten zijn. Deze eisen ver
vallen, evenals de voorwaarde
aan taxibedrijven om 24 uur
beschikbaar en bereikbaar te
zijn.
Het gevolg hiervan kan zijn
dat mensen in dunbevolkte ge
bieden verstoken zijn van taxi's
tijdens nachtelijke uren. Een
protest van bijvoorbeeld Fries
land tegen dit onderdeel van de
plannen wuifde voormalig ver
keersminister Jorritsma weg
met het argument dat een
taxiondernemer uit oogpunt
van klantenbinding zelf zorg
draagt voor voldoende beschik
baarheid.
Het kabinet houdt vast aan
de invoering van de bij chauf
feurs omstreden chauffeurspas.
Die komt in de auto te hangen
zodat de passagier kan zien bij
wie hij in de auto zit. Daarmee
krijgen passagiers meer moge
lijkheden om zich over het ge
drag van een chauffeur te be
klagen. De chauffeurs zien dit
als bedreiging van hun privacy.
leiden annet van aarsen
In de Leidse taxiwereld, de plek waar als
eerste werd geëxperimenteerd met vrijere
taxiprijzen, zijn de reacties op het besluit
van minister Netelenbos verdeeld. Som
mige ondernemers zijn woedend over het
gemak waarmee alle regels in één keer op
zij worden gezet en voorspellen complete
chaos. Anderen denken dat dat laatste wel
zal meevallen, zolang de overheid maar
goed toezicht houdt op bijvoorbeeld de
Arbeidstijdenwet.
Vooral het loslaten van de huidige ver
voersgrenzen stuit bij J. Koenes van Taxi
Koenes op onbegrip. „Mijn eerste gedach
te is 'en Schiphol dan?' Daar begint de el
lende nu als eerste", zegt hij. „Op dit mo
ment kost een vergunning op Schiphol
vier ton. Dat is zo duur omdat je daar
goud verdient. Als iedereen bij Schiphol
mag staan, staan de dwaze dagen op het
punt van beginnen. Met een vakdiploma,
een auto met vier deuren en tien dansles
sen ben je kampioen. Na Schiphol volgen
de andere plekken in Nederland waar
goed geld is te verdienen."
Hij peinst er zelf niet over om straks au
to's op de nationale luchthaven te statio
neren. Hij vreest dat het er oorlog wordt.
„Ik kan me de woede en de acties van
chauffeurs uit andere steden nog goed
herinneren, toen begin 1998 in Leiden de
pilotproef begon", zegt hij. „Wat ik er ver
der van wil zeggen is dat degene die Den
Haag heeft wijsgemaakt dat de taxi te duur
is, een kampioen volksverlakker is." Direc
teur C. van der Meyden van Taxi Schutte
denkt dat het. allemaal wel zal los lopen.
„Met de Leidse taxipilot loopt het ook
goed. Het gaat best zolang de overheden
goed to'ezien dat de concurrentie eerlijk
blijft. Kijk, als straks iemand besluit om
met zijn auto bij het station te gaan staan
om na een paar uur te vertrekken als er
geen klanten meer zijn... Zo mag het niet
werken." Een zegsman van de Vrije Rij
ders in Den Haag voorziet harde acties. De
woordvoerder van taxicentrale St Job in
Rotterdam sluit zich hierbij aan. Een posi
tief geluid komt van de Haagse HCT City
Tax. „We kunnen zelf bepalen hoeveel
taxi's we inzetten. Nu raak ik klanten kwijt,
omdat ik niet kan voldoen aan de vraag."
Niet meer verstrikt raken in
het bureaucratische web van
dc sociale zekerheid. Voor
werk en uitkering komt er één
loket. Dit beloofden minister
De Vries en staatssecretaris
Hoogervorst van sociale zaken
bij de presentatie van hun
plannen over de toekomst van
de sociale zekerheid. De kri
tiek op de kabinetsplannen
klinkt luid.
Nu moet een werkzoekende
naar het arbeidsbureau en naar
zijn uitvoeringsinstelling (uvi)
voor een uitkering. Een bij
standsgerechtigde moet naar
de gemeentelijke sociale dienst.
In het nieuwe voorstel worden
alle uitkeringsgerechtigden ge
holpen aan één loket: het Cen
trum voor Werk en Inkomen
(CWI). Deze instantie begeleidt
mensen direct door naar een
baan. Inmiddels is er vanuit de
Tweede Kamer al kritiek geuit
op het kabinetsplan. Oppositie
partijen Groenlinks en CDA
zijn bang dat het nieuwe CWI
alleen maar tot meer bureau
cratie leidt. Het CWI is in hun
ogen alleen een extra loket.
PvdA en D66 zijn er geen voor
stander van dat de u\i's worden
geprivatiseerd. WD is bang dat
de omschakeling naar het nieu
we systeem grote problemen
met zich meebrengt.
Ook de vakbond FNV is bang
dat het CWI niet meer duide
lijkheid schept in de chaos. Na
het eerste loket dreigt een
'doolhof aan sociale diensten,
reïntegratiebedrijven en uitvoe
ringsinstellingen'. Het CNV
vreest dat de kansarmen in het
nieuwe systeem worden verma
len. De werkgevers daarentegen
vinden de plannen voor meer
marktwerking niet ver genoeg
gaan.
Wie niet direct aan werk kan
worden geholpen, wordt straks
door het CWI doorverwezen
naar de sociale dienst of de uvi.
Deze zorgen, net als nu, voor de
uitkering en het zoeken naar
werk. Voor WAO'ers verandert
er het minst. Zij hoeven niet
eerst langs het CWI, maar moe
ten gewoon naar hun uvi (GAK,
Cadans, GUO, SFB of USZO).
De uvi's worden afgestoten
door de overheid. Zij moeten
als zelfstandige ondernemingen
WW'ers en WAO'ers aan een
baan helpen. Hiervoor krijgen
ze een budget van de gezamen
lijke CWI's. Als de uvi's hun cli
ënten voor een goedkoper be
drag aan het werk krijgen, mo
gen ze het verschil houden. Het
kabinet hoopt dat door deze
geldprikkel uitkeringsgerechtig
den sneller aan een baan wor
den geholpen.
De beoordeling of iemand in
aanmerking komt voor een
WW- of WAO-uitkering komt in
handen van het CWI. Nu is de
keuringsarts nog in dienst van
de uvi. Het nieuwe systeem
herbergt het gevaar dat uvi's
zich alleen druk maken om
WW'ers en WAO'ers waar geld
aan te verdienen is. Om te
voorkomen dat personen die
niet makkelijk aan het werk te
helpen zijn tussen wal en schip
vallen, denkt het kabinet over
de mogelijkheid van boetes.
Geweld op de basisschool vaak moeilijk bespreekbaar
amsterdam thea van beek
Een onderzoek op middelbare
scholen in Amsterdam deed
onlangs veel stof opwaaien.
Eenderde van de scholieren en
één op de vijf docenten is
slachtoffer van geweld. Vooral
de jongste leerlingen in de
brugklassen begaan opvallend
vaak zware overtredingen. De
agressie begint dikwijls al in
het basisonderwijs. „Eén klas
versleet zes leerkrachten in
een jaar tijd. Eén van die lera
ren ging volledig door het lint
en kneep een leerling bij de
keel. Collega's hebben zeker
tien minuten op hem staan in
praten voordat hij weer losliet.
Die man is nooit meer op
school teruggekomen."
Laatst kreeg Ton Brandsma een
denkbeeldig pistool op zijn
hoofd gedrukt door een tienja
rige leerling. Hij betrapte de
jongen terwijl die in de weer
was met een brandslang. „Mijn
vader weet je wel te vinden en
dan... poeffff", dreigde de jon
gen. Het incident staat niet op
zichzelf. Bedreigingen, vecht
partijen, bezit van messen en
agressief gedrag zijn volgens de
onderwijzer op zijn basisschool
schering en inslag.
Brandsma omschrijft zijn
school in een Amsterdamse
probleemwijk als „een groot,
log apparaat". De leerkrachten
hebben er weinig onderlinge
contacten en het verloop van
leerkrachten is groot. Praten
over geweld en agressie is er
niet aan de orde en zeker niet
met de pers. De eer en goede
naam van de school zijn be
langrijk. Reden waarom deze
onderwijzer liever niet met zijn
eigen naam in de krant komt.
„Het eerste jaar dat ik op de
ze school werkte nam ik in mijn
klas drie messen in beslag. Dan
praat ik wel over groep zes, met
leerlingen van negen of tien
jaar oud. Vorig jaar was het ver
schrikkelijk in mijn klas. Zeker
de helft van de leerlingen ver
oorzaakte problemen. Altijd
vechten, duwen, gillen. Een
groepje leerlingen had ingebro
ken bij een kinderboerderij.
Dieren werden in de fik gesto
ken, aan het prikkeldraad opge
hangen of doodgestoken."
„Een van de daders spijbelde
vaak. Soms bleef hij weken weg
van school. Die jongen liep vol
ledig verwaarloosd rond, vaak
wekenlang in dezelfde kleren.
Zijn lunch bestond uit qhips of
chocola. De ouders kwamen
nooit naar een ouderavond.
Rapporten werden niet terug
gestuurd. Na veel moeite kreeg
ik de vader zo ver om te komen
praten. Walmend van de alco
hol kwam hij langs. Het enige
waar hij in geïnteresseerd
bleek, was een gunstig rapport
van de school voor de kinder
rechter."
Agressie en geweld in het ba
sisonderwijs zijn tot nu toe
slechts in beperkte mate onder
Kinderen met een speelgoedpistool. De agressie onder de jeugd wordt op scholen een steeds groter pro
bleem. FOTO CPD MARCO HOFSTE
zocht. In 1997 liet de gemeente
Amsterdam een onderzoek op
zeventien basisscholen uitvoe
ren. Het merendeel van de 540
ondervraagde leerlingen was elf
en twaalf jaar oud. Bijna de
helft van de kinderen zei ten
minste één keer te hebben ge
vochten en negen procent
vocht met een leerkracht. Tien
procent sloeg een medeleerling
zodanig dat het slachtoffer me
disch moest worden behan
deld. Twaalf procent dreigde
met een wapen en drie procent
raakte daarbij gewond. Een
kwart van de leerlingen scheldt
docenten regelmatig uit.
Bedreigingen naai- leerkrach
ten komen niet alleen van de
leerlingen. Ook familieleden
van de scholieren kunnen zich
tegenover docenten agressief
opstellen. Zo kwam Brandsma
eens te staan tegenover drie
zussen van een leerling. „Ik
werd uitgescholden voor 'vuile
travestiet'. Een zusje van der
tien zocht echt bonje en dreig
de er wel even op los te slaan.
En dat alleen omdat ik bij een
ruzie had ingegrepen."
Het incident aankaarten op
een lerarenvergadering kostte
Brandsma de grootste moeite.
Het punt werd eindeloos uitge
steld en kwam pas zes weken
later aan de orde. Concrete op
lossingen om de agressie op
zijn school aan te pakken zijn er
nog steeds niet.
Onno Bosma van de Algeme
ne Onderwijsbond (AOb): „Er is
sprake van een verharding op
scholen. Voor een deel spelen
maatschappelijke ontwikkelin
gen daarbij een rol. De hele sa
menleving verhardt. Maar de
school is zeker geen jungle. Be
langrijk is dat scholen adequaat
reageren op geweld. Hoe beter
die daarop inspelen, des te
minder problemen de leer
krachten ondervinden."
Volgens onderzoek zit Neder
land wereldwijd aan de top van
de werkdruk in het onderwijs.
Het ziekteverzuim staat op ze
ven procent, twee procent ho
ger dan gemiddeld. Brandsma
noemt het geen wonder dat
leerkrachten op zijn school
vaak overspannen raken. „De
kinderen nemen een koffer vol
problemen mee." Hij herinnert
zich het geval van een gezin
waar de oude en nieuwe part
ner van moeder elkaar achter
volgden met een hakbijl. Een
van de kinderen kreeg een ge
weer op het hoofd gezet. „Geen
wonder dat zo'n kind op school
is betrokken bij heftige vecht
partijen en je zelf soms ook ra
ke klappen oploopt."