'De Koran is niet een tekst die alles dek
Kerk Samenleving
Duitse bisschop secretaris
Vaticaanse oecumeneraad
IKON voldoet aan Kerken bezorgd ove
Hervormde wensen crisis in Europese l
WOENSDAG 17 MAART 1999
REDACTIE DICK VAN DER Pi^.
Eerste gesprek hoge geestelijken
zagreb De katholieke aartsbisschop Josip Bozanic (rechts) ver-
welkomg in zijn kantoor in Zagreb de Servisch Orthodoxe patri
arch Pavle. De hoogste geestelijk leiders van de twee kerken in
voormalig Joegoslavië ontmoetten elkaar gisteren voor het eerst
sinds het land in 1991 in een aantal staten uiteen viel. foto ap
Alkemade naar Stille Omgang
alkemade Parochianen uit Alkemade die op 21 maart mee wil
len lopen met de Stille Omgang in Amsterdam - dit jaar onder
het motto God tegemoet - kunnen zich nog tot en met donder
dagavond opgeven bij een viertal personen. Dat zijn J. Gansefles
aan de Zuidweg 8 in Rijpwetering, Kos de Jeu aan de Mr. Peek-
laan 8 te Oude Wetering, A. van Velzen aan de Populierenstraat
14 en C. van Velzen aan het Westeinde 61 in Roelofarendsveen.
Telefonisch aanmelden kan ook op telefoonnummer 071-
331.26.89.
Kerkmuziek voor Lijdenstijd
oegstgeest Organiste en dirigente M. Stoel van de Houtrust-
kerk in Den Haag vertelt vanavond in het gemeentecentrum van
de Vrijzinnige Hervormden aan de Lytweg 9 in Oegstgeest over
kerkmuziek voor de Lijdenstijd en Pasen. Ze geeft een beknopt
overzicht van de verschillende vormen die door componisten in
de loop der eeuwen zijn gebruikt en laat delen van muziekstuk
ken horen. De voordracht in het gemeentecentrum begint om
acht uur.
Derde Lijdensvesper in Witte Kerk
noordwukerhout In de Noordwijkerhoutse Witte Kerk wordt
vanavond de derde Lijdensvesper in een serie van vier gehou
den. Deze avond staan muziek, stilte en meditatie centraal. Do
minee J. Rinzema verzorgt de overweging met als thema: 'Spel
brekers: over de aard van de zonde'. De muziek wordt verzorgd
door 'St. Martins Choir', onder leiding van E. Wassink. Het pro
gramma bestaat uit werken van de Engelse componisten Tho
mas Morely, Arthur Wills, Kenneth Leighton en John Stainer. De
vesper begint om 19.30 uur en de toegang is vrij.
Cheque voor ziekenhuis in India
katwijk Dominee Weegink overhandigt vanavond in de zaal
van het Maranathacentrum aan de Poolster in Katwijk een che
que aan eindredactrice Joke Tan van de Elisabethbode voor het
Lady Willingdon-ziekenhuis in India. In de speciale bijeen
komst van wijkgemeente Rehoboth vertelt Tan over het werk
van het evangelisatieblad. Tijdens de dienst, die om acht uur
begint, worden liederen gezongen onder begeleiding van orga
nist Johan Haasnoot en er speelt een gitaargroep onder leiding
van Arie van der Boon. De gemeenteavond begint om acht uur.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Beroepen: te Zaandam (toez.):
M.C. van der Meer te Nieuwer-
kerk aan den IJssel (herv. gem.
De Bron).
Aangenomen: naar Monnicken-
dam: M.G. Pettinga teVianen.
Bedankt: voor Delft (wijkgemeen
te Binnenstad Bethlehemkapel):
C.G. Graafland te Aalsmeer.
GEREFORMEERDE KERKEN
Aangenomen: naar Siddeburen:
K.Th. Vaatstra te Opende.
GEREF. KERKEN (VRIJGEMAAKT)
Aangenomen: naar Venlo: J.A.
Roose te Brouwershaven.
Bedankt: voor Hoogkerk: A.H.
Driest te Zeist.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen: te Hilversum: A.J.
Gunst te Benthuizen, die be
dankte voor Ouddorp en Meeu
wen; te Leerdam: C.A. van Dieren
te Stolwijk.
vaticaanstad afp
De Duitse bisschop Walter Kas-
per van Rottenburg-Stuttgart is
benoemd tot secretaris van de
Pauselijke raad voor de eenheid
der christenen. Hij volgt de
Franse bisschop Pierre Duprey
op. Die had al in 1997, toen hij
75 jaar werd, zijn ontslag bij de
paus aangeboden.
De pauselijke raad, in 1960
ingesteld door paus Johannes
XXIII, voert de dialoog met de
andere kerken om de eenheid
der christenen te bereiken.
Sinds 1974 maakt de commissie
voor de betrekkingen met de
joodse gemeenschap ook deel
uit van de raad. Kardinaal Wil-
lebrands was van 1969 tot 1989
president van de raad. Hij werd
opgevolgd door de Australiër
mgr. Edward Cassidy, die van
1984 tot 1988 pauselijk nuntius
in Nederland was.
De gematigde Kasper is sinds
tien jaar bisschop in het Zuid-
Duitse bisdom. Daarvoor was
hij hoogleraar dogmatische the
ologie in Tübingen. In die tijd
behoorde hij tot de kring van
wetenschappers die door paus
Johannes Paulus II in diens zo
merverblijf Castelgandolfo wer
den uitgenodigd.
In reactie op het boek Kerke
lijk ambt van prof. Schille-
beeckx zei Kasper in 1990 dat
de relativering van het onder
scheid tussen gewijde en niet-
gewijde ambtsdragers tot anar
chisme leidt. Vier jaar later be
rispte hij de progressieve theo
loog Greinacher. Die had de
Duitse rooms-katholieken op
geroepen de eucharistie te boy
cotten als- protest tegen de af
wijzing door de bisschoppen
van vrouwelijke priesters.
Met zijn collega's Karl Leh-
mann van Mainz, voorzitter van
de Duitse bisschoppenconfe
rentie, alsmede Oskar Saier van
Freiburg pleitte Kasper in 1994
voor de toelating van hertrouw
de gescheiden katholieken tot
de eucharistie.
HILVERSUM ANP
De godsdienstige program
ma's van de IKON zullen een
'aanzienlijke versterking' on
dergaan. Dit schrijft IKON-
voorzitter S. Faber aan het be
stuur van de Hervormde sy
node, die vorig jaar een duide
lijker identiteit van de inter
kerkelijke omroep vroeg.
De brief van Faber, die in de
informatienota voor de ko
mende synode van de Neder
landse Hervormde Kerk staat,
wijst op veranderingen in het
IKON-programmabedrijf. Vo
rig jaar werd IKON-pastor do
minee A. Grandia ook be
noemd tot teamleider voor de
godsdienstige programma's.
Mede dankzij die benoeming
zal deze categorie program
ma's een aanzienlijke verster
king ondergaan, aldus Faber.
Vragen die in kerk en sa
menleving leven, krijgen in
nieuwe programma's de aan
dacht. In een Leerhuis zullen
kernwoorden uit de kerkelijke
tradtie nader worden be
schouwd. Onder de titel 'Geel'
schenkt Jacobine Geel aan
dacht aan cultuur en levens
beschouwing. Verder zoekt de
IKON naar de middelen voor
een nieuwe tv-rubriek over
ontwikkelingen binnen kerk
en oecumene.
De Hervormde synode had
ook gevraagd om criteria
waaraan IKON-programma's
moeten voldoen. Faber zegt
daarover dat hier in eerste in
stantie een rol is weggelegd
voor de door de kerken afge
vaardigde IKON-bestuursle-
den. Bovendien worden de
programma's achteraf getoetst
door een adviescommissie.
Verder garanderen redactie
statuten journalistieke en re
dactionele vrijheden aan de
programmamakers.
brussel epd
De Europese kerken hebben
bezorgd en teleurgesteld gerea
geerd op de crisis in Europa als
gevolg van het aftreden van de
Euopese Commissie. Zij pleiten
voor meer democratie in de in
stituten van de Europese Unie.
De EU heeft het in haar gestel
de vertrouwen beschaamd, al
dus Keith Jenkins, directeur van
het bureau in Brussel van de
Konferentie van Europese Ker
ken.
Het rapport van de commis
sie van wijzen heeft niet alleen
fraude en vriendjespolitiek aan
het licht gebracht, maar vooral
aangetoond dat het ontbreekt
aan controle en verantwoorde
lijkheidsgevoel. Positief is vol
gens Jenkins dat het rapport
van de EU zelf afkomstig is.
De representant van de koe
pelorganisatie van 124 angli
caanse, orthodoxe en protes
tantse kerken
nieuwe start, „met ia
cratische verant.
plicht, transparentiei
le". De kerken kunne
een bijdrage leveren
te dringen op een
standaard, waaraan d
heeft te houden.
De commissie vant
katholieke bisschoi_
renties in de Euroj
(Comece) vreest dal
tussen 'Brussel'
nog groter zal words
Noel Treanor, sects
raai van de Comece.
Op korte termijn u
litieke wil duidelijk;
de EU-Commissie 'i
ter en eerzamer' te
op handen zijnde I
van de Unie en de
van nieuwe lidstate
volgens Treanor
ging oplopen.
Islamoloog Zayd wil vrijheid om te debatteren
Vrijheid is alles wat Nasr Abü Zayd wil. De vrijheid om te
debatterenover religie. De vrijheid om in een tolerante
samenleving te wonen. Maar dat werd de 55-jarige
Egyptische professor in de islamologie in eigen land ont
zegd. Als hij bleef, zou zijn leven zeker in gevaar zijn.
Daarom vluchtte hij in oktober 1995 naar Nederland, en
kwam terecht bij deLeidse universiteit. Bij het Oosters
Genootschap het Rapenburg hield hij gisteravond een
lezing over het onderwerp waarvoor hij in Egypte gehe
keld wordt: de Koran in de moderne tijd.
LEIDEN HENK VAN BEEK
Centraal stond de vraag hoe de
teksten in de Koran geïnterpre
teerd mogen worden, een pro
bleem dat elke religie gebaseerd
op een schrift heeft. Zayd:,,De
Koran is het woord van God.
Het is een heilig boek, dat staat
vast. Maar is de tekst letterlijk
zo gegeven door God, of is het
geschreven door mensen? Met
andere woorden: mogen we
tomen aan de goddelijkheid
van het boek? Deze discussie is
eeuwenoud."
Voor gelovigen lijkt het een
onoverkomelijk probleem: hoe
een weg te vinden tussen au
thenticiteit van het woord en de
moderne tijd? „Misschien moet
aan deze vraag een aantal extra
vragen worden toegevoegd",
vindt Zayd. .Alles wat een mos
lim doet moet gebaseerd zijn
op de Koran. Altijd moet in het
Schrift steun gevonden worden,
waardoor moslims extra pro
blemen te overwinnen hebben.
Religie heeft nou eenmaal zijn
beperkingen; niet alles wat je
doet staat in de Koran. We ge
ven het boek zo een extra last
mee."
Wat Zayd betreft is de au
thenticiteit van de Koran hele
maal geen kwestie. „We moe
ten het niet als een tekst zien
die alles dekt. De verzen zijn in
een bepaalde context geschre
ven. Maar hoe pas je de teksten
van toen toe op de problemen
van nu? Over iets modems als
een levertransplantatie bijvoor
beeld staat er niets in."
Volgens de orthodoxe isla
mieten is de Koran het eeuwige
woord van god. Het heeft altijd
bestaan, en is nooit gecreëerd.
Het boek moet dan ook letter
lijk gelezen worden en is altijd
waar. Hierop volgde kritiek van
de zogenaamde modernisten.
Die beweerden dat een schei
ding gemaakt diende te worden
tussen God - die voor altijd was
en wat de mens niet kon bevat
ten - en zijn woord, wat in taal
gevat is en dus begrijpelijk.
Nar Abü Zayd staat aan de
kant van de modernisten, wat
volgens hem tot zijn vlucht uit
Egypte heeft geleid. Na zijn
boek 'Kritiek op de Islamitische
dialoog' uit 1992 werd Mj door
een mede-professor afgeschil
derd als ketter. „Dat werd vrij
dagavond omgeroepen in de
grootste moskee van Caïro. Een
dag later was ik voor heel Egyp
te een afvallige", kijkt Zayd te
rug.
Het ergste voelt Zayd zich
aangevallen door de media. „In
Egypte zitten kranten aan religi
euze groepen vast. Als die iets
niet leuk vinden, vernietigen ze
dat. In een dagblad stond een
karikatuur van mij, waarop ik
een bloedig mes dwars door de
Koran steek. Het analfabetisme
in Egypte ligt zeer hoog. Lo
gisch dat die cartoon schadelij
ker is dan honderd artikelen."
„Maar de moslims zijn boos
op mij geworden, omdat ik in
Moslims, zegt islamoloog Nasr Abu Zayd, hebben extra problemen te overwinnen. „Alles wat je doet moet gebaseerd zijn op de Kon
hun ogen vreemde verhalen
vertel over moslims. Terwijl de
ze discussie al eeuwen aan de
gang is. Aan moslimstudenten
wordt de geschiedenis niet
goed geleerd. Zo blijven ze on
wetend, wat erg gevaarlijk is."
Daarom pleit Zayd voor meer
vrijheid om te debatteren in
zijn eigen land.
Zayd: „In Europa kunnen is
lamologen een open discussie
houden.Dat kan in veel Arabi
sche landen niet. Sommige
werkstukken van mijn studen
ten hier zouden bijvoorbeeld
nooit in Egypte uitgegeven mo
gen worden. Dus moeten we
meer vrijheid hebben. Dat krijg
je door betere opleidingen, die
weer voortvloeien uit meer vrij
heid. Het is gewoon het verhaal
van het kip en het ei."
De schuld van deze impasse
krijgen de regeringen in islami
tische landen.,,Veel van die re
geringen bestaan uit militairen
of hebben een slechte bestuur
lijke erfenis uit de koloniale tijd
overgehouden. Die machtheb
bers hebben dus geen demo
cratische legitimiteit. Om die
toch te krijgen, roepen ze de
hulp van de geestelijken in. De
ideologie van de regering moet
overtuigend zijn en openheid
tonen. Daarom is zijn de volks
vertegenwoordigers beledigd
als ik een religieuze conclusie
trek die de machthebbers niet
bevalt"
„Ik vind dat we door oude ge
schriften veel kunnen leren
over de Koran. Hoewel het het
belangrijkste boek is, zijn er
nog veel andere I
boeken. Die worde
door gebrek
Open discussie ove
moet mogelijk zijn.
zo'n toekomst,
moet ik wachten?"
Toch blijft de isll
sitief. „Omdat ik,
schapper, geen ke
positief te zijn. Zeil
der land. Dit bete
niet dat de zaken
mij goed uit zien. N
ker niet zo."
Leidsch Dagblad
Foto uit de archieven
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing een ingevulde cheque
(geen overschrijvingskaart) ter waarde van vijf gulden (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) op te stu
ren naar het Leidscn Dagblad, t a v. Leidsch Dagblad Archieven, Postbus 54, 2300 AB Leiden of door contante
betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad aan de Rooseveltstraat 82. U ontvang de foto binnen drie weken.
ANNO 1899
ANNO 1974
Vrijdag 17 Maart
ADVERTENTIE - Mest-Verpachting. De Raad van Admini
stratie ter llde Afdeeling van het 2de Regiment Veld-Artille-
rie, zal op Vrijdag 24 Maart 1899, 's middags te 12 uren,
ten bureele van den Majoor, Commandant der Afdeeling
(Wittepoort-Kazerne) in het openbaar verpachten:
Den mest der paarden van genoemde Afdeeling, gestald
te Leiden, staande:
lo. Op stroo.
2o. Op stroo en turfstrooisel.
3o. Op turfstrooisel.
De voorwaarden dezer verpachting liggen iederen werkdag
van 10 tot 12 uren v.m. op bovengenoemd bureel ter inza
ge.
NOORDWIJK - Gisteravond werd in café "Flora" een alge-
meene vergadering van de R.K. Kiesvereeniging "Kiesrecht
is Kiesplicht" gehouden die door een tachtigtal leden werd
bijgewoond. De rekening en verantwoording van den pen
ningmeester, nagezien en accoord bevonden dooreen com
missie van drie leden, sloot met een batig saldo van ruim
52. Op uitnodiging van het bestuur hield de heer H.
Spendel, van Katwijk, de aangekondigde lezing. Tot onder
werp had spreker gekozen: De Paus. Zed. schetste het paus
schap in het algemeen, van Petrus' tijden af, hoe het steeds
de belangen der christenheid bevorderd en aldus aan de in
zichten van den Goddelijken Stichter bewantwoord had, om
vervolgens i-n verheven en geestdriftige taal den tegenwoor-
digen plaatsbekleeder van Christus te schilderen. Na een
uitvoerige biographie stelde spreker den aanwezigen Z.H.
Leo XII voor oogen als hoogepriester, geleerde, dichter en
staatsman, van wien zelfs de ongeloovige "Siècle" getuigt,
dat hij is "de grondwetgever der 20ste eeuw". Luide toejui
ching verwierf ook dat gedeelte der lezing, waarin spreker,
het onvervreemdbaar recht der Pausen op de tijdelijke
macht behandelend, krachtig protest aanteekende tegen
den statenroof van nu bijna 30 jaren gelden.
Maandag 18 maart
LEIDEN - De bewoners van een huis aan de Magdalena
Moonsstraat zijn gistermiddag versuft geraakt door een
niet goed functionerende gaskachel. De in de woonkamer
geplaatste gaskachel bleek al in geen jaren te zijn onder
houden.
De heer des huizes kon bij buren wat op verhaal komen,
maar zijn vrouw en een van zijn kinderen moesten voor on
derzoek naar het Academisch Ziekenhuis worden overge
bracht.
LEIDEN - Dankzij de enorme activiteiten van A. Akkerman
uit Noordwijk kon de penningmeester van de afdeling
Rijnland van het Nederlandse Rode Kruis het 7000-ste lid
inschrijven. De heer Akkerman wist in 1973 in Rijnsburg
1400 leden te werven en van eind 1973 tot begin maart
1974 1950 leden in Oegstgeest.
DORDRECHT - Bij de Nederlandse kampioenschappen
gewichtheffen tweede klasse in Dordrecht vielen vier van
de zes Leidse deelnemers in de prijzen. Arie Swagers werd
tweede bij het lichtgewicht en Mat Anneeze won zilver in
het middengewicht. De derde zilveren medaille ging naar
Wijnand van Tongeren.
Ook zwaargewicht Sam Holswilder viel in de prijzen. De
competitiewedstrijd tegèn Herkules uit Dordrecht ging met
acht punten verloren. Door dat resultaat is De Spartaan
uitgeschakeld voor het Nederlands kampioenschap.
LEIDEN - Hoezeer de gemeente verdeeld is in dezaak-
Daey Ouwens blijkt uit een nieuw uitgelekt feit: de ge
meentelijke commissie voor personeelszaken heeft zich in
een recente geheime vergadering in meerderheid uitge
sproken-tegen het plan tot schorsing van Daey Oyuwens
over te gaan.
De commissie vond dat het tegen de directeur aangedra
gen materiaal niet voldoende hard kon worden gemaakt.
Daarop heeft het college van B. en W. uit zichzelf het
schorsingsbesluit uitgevaardigd.
Een charmant plaatje van de regionale wedstrijden in moderne ritmische
gymnastiek die zaterdag in de Apollohal in Oegstgeest zijn gehouden.
Marian Tas van Neptunes is hier bezig met haar verplichte figuren, foto
archief leidsch dagblad
WtÊM
L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/ vr.18,00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
W. y
REDACTIE
F, Blok, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin-en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties: 071- 53235
Familieberichten: 023- 53
023- 5320 216
Redactie: 071- 5321 921
Hoofdredactie; 071- 5315
ADVERTENT
Maandag t/m vrijdag vanS
071- 5356 230
RUBRIEKSADVEB
Maandag t/m vrijdag vanl
071-5143 545
ABONNEMEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro) j
per kwartaal
per half jaar
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een ma
het automatisch afschrijven»
betaling.
VERZENDING F0!
Voor abonnementen die perpd
worden verzonden geldteenU
aan portokosten per verschijn
LEIDSCH DAGBLAD OPÖ
Voor mensen die moeilijklö
hebben of blind zijn (of t
leeshandicap hebben), is«
van het regionale nieuwsu'
Dagblad op geluidscassette^
informatie
(Centrum v
Auteursrechten voo»
Dagbladuitgever
K
N H U I l
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezflf
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendie^
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111
