Albanezen aanvaarden vredesplan
COLLECTIE
TOMO
Voor Schroder begint het regeren nu pas echt
mahm
Buitenland
Noord-Ierse advocaat gedood
Drie ton voor 24 kantjes
'wetenschappelijke tekst'
Moordenaars peuter
naar Europese Hof
)AC 16 MAART 1999
B
straf voor dissidenten Cuba
De Cubaanse regering heeft gisteren de vonnissen be-
remaakt tegen vier dissidenten die veroordeeld werden
\s opruiing. De straffen lopen uiteen van drieëneenhalf tot
jjcel. De zwaarste straf was voor Vladimiro Roca, een
talige piloot van het Cubaanse leger en zoon van de com-
itische volksheld Bias Roca. De academicus FelLx-Bonne
advocaat Rene Gomez Manzano kregen vier jaar cel en de
iom Marta Beatriz Roque werd veroordeeld tot drieënhalf
jezaak tegen de vier kreeg internationaal veel aandacht.
>rden in juli 1997 opgepakt, nadat zij kritiek hadden gele-
Jdv; jp het communistische regime en hadden opgeroepen tot
Dileu inningen. Zij zitten ondertussen al 19 maanden in de cel.
.piloot ramptoestel niet vervolgd
icton Het Amerikaanse korps mariniers heeft gisteren
^jjëaanklachten laten vallen tegen de co-piloot van het
jdat in het Italiaanse skioord Cavalese de dood veroor-
>van twintig toeristen. Zij zaten in de cabine van een ka-
n. Onder de slachtoffers waren een Nederlandse en vijf
De co-piloot, Joseph Schweitzer, zou donderdag in het
^aanse kamp Lejeune voor dezelfde krijgsraad moeten
Itjn lijnen die de piloot van het toestel, David Ashby, begin
vrijsprak van onopzettelijke doodslag en talrijke minder
ge beschuldigingen. ,,Het is onrechtvaardig de co-piloot te
gen wegens beschuldigingen waarvan de piloot is vrijge-
inaldus een verklaring van het korps.
helikopter neergestort in Haïti
jRK» Een helikopter van de Verenigde Naties die zondag-
Imet dertien mensen aan boord in Haïti verdween, is
•stort. Gisteren vond de Amerikaanse kustwacht het wrak
fijftig kilometer ten noordoosten van de hoofdstad Port-
nce. De kans op overlevenden lijkt uitgesloten. Het is niet
lijk wat er precies met het toestel is gebeurd. Twintig mi-
nadat het was opgestegen om een gewonde Finse vrouw
lalen. werd het radiocontact verbroken. De inzittenden
zes Russen, zes Argentijnen en een Amerikaan. Bij vijf
irgentijnen gaat het om VN-politiefunctionarissen. De
arts. De Russen zijn allen bemanningsleden van de he-
HU
misch-Servische premier blijft
luka» De demissionaire premier van de Bosnisch-Servi-
'erinfepubliek, Milorad Dodik, is gisteravond teruggekomen op
iaat Jesluit om op te stappen. Dodik en zijn kabinet vertrokken
parJiaart, uit protest tegen de uitslag van de arbitrage over de
léden stad Brcko. Sinds de verkiezingen van vorig jaar sep-
tr is Dodik demissionair omdat de toen gekozen - en in
ks uit zijn functie gezette - president Nikola Poplasen van
i afwilde. Poplasen wees enkele malen een kandidaat-pre-
•W maar geen van hen slaagde erin een regering te vor-
pe kan rekenen op steun van het parlement. Het westen
lat Dodik aanbleef. Die zei na het afzetten van Poplasen
zullen opstappen, maar blijft nu alsnog.
bes is presidentskandidaat
Icton De Amerikaanse uitgever en multimiljonair Steve
heeft zich vanmiddag als eerste mens in de geschiedenis
jemet aangemeld als presidentskandidaat. De Republikein
is van plan zijn campagne ook via de elektronische snel
voeren, liet hij weten. Volgens hem is dat de beste ma
in iedereen goed op de hoogte te houden. Met de opening
m website is Forbes de vijfde Republikein die zich kandi-
teltvoor de opvolging van president Clinton. Senator Bob
commentaarschrijver Patrick Buchanan, ex-gouverneur
jAlexander en oud-minister Elizabeth Dole gingen hem
litionele verklaringen voor. Er volgen waarschijnlijk nog
Republikeinen. Onder hen bevinden zich gouverneur
W. Bush van Texas en ex-vice-president Dan Quayle.
bij kettingbotsingen België
enen» Enkele grote kettingbotsingen hebben gisteren
Waamse Menen gezorgd voor urenlange stremmingen,
tomobilist uit Wallonië werd door artsen klinisch dood
rd nadat hij in coma raakte. Daarnaast raakten 36 men-
vond, van wie twee ernstig. Ruim honderd voertuigen
i zwaar beschadigd. De ongelukken aan beide zijden van
weg A19 Kortrijk-Lille ontstonden in de ochtend als ge
inlichte mist. Tot twaalf uur was alle verkeer gestremd,
ir geleden vielen op dezelfde anelweg tussen Kortrijk en
en doden bij verschillende'kettingbotsingen in de mist.
aat ontkent oorlogsmisdaden
Met tien dagen vertraging is gisteren het proces tegen
oorlogsmisdaden beschuldigde Dinko Sakic hervat. Sa-
y die in de Tweede Wereldoorlog commandant was van
4 oatische kamp Jasenovac, zei na het aanhoren van de 35
'stellende aanklacht 'een schoon geweten' te hebben en
in geen van de aanklachten schuldig te voelen. Het pro-
Ie Kroatische hoofdstad Zagreb was opgeschort vanwege
hte gezondheidstoestand van Sakic, die vorig jaar door
juëwerd uitgeleverd. Sakic wordt beschuldigd van
ïn, martelingen en mishandelingen. Volgens de aankla-
)nd Sakic zijn ondergeschikten toe om 'uit pure willekeur
kelen en te moorden'. Sakic zou ook eigenhandig ver-
lide gevangenen hebben omgebracht.
erland steunt Spaans asielplan
k Nederland schaart zich verrassend alsnog achter het
ie plan om de kosten voor de asielopvang uit een nieuw
ies fonds te betalen. Minister Zalm van financiën ver-
|dat Den Haag hiermee 1,6 miljard gulden per jaar kan
■en. Nog maar twee weken geleden schoot staatssecreta-
Ischop van buitenlandse zaken het asielvoorstel van de
je premier Aznar af als 'waardeloos'. De 'bekering' van
pag heeft vooral te maken met het feit dat Nederland al
Jjen in Brussel voor een Europees asielbeleid pleit. Daar-
fou de opvang van de asielzoekers eerlijker over Europa
Ji worden verdeeld. De aanvankelijke weigering Aznars
trieus te nemen, wordt door diplomaten dan ook als een
fciefout' bestempeld. „Inmiddels is het document alsnog
prullenbak gevast en gladgestreken", merkt één van hen
pie Londen pakt imam op
t De politie van Londen heeft gisteren de fundamenta
ls imam sjeik Abu Hamza Al-Masri aangehouden op
van de wet ter bescherming tegen terrorisme. Ook wer-
se andere verdachten gearresteerd. De drie worden on
overdacht van betroldcenheid bij de ontvoering en dood
•groep westerse toerisen in Jemen, vorig jaar december,
©pte geboren Al-Masri (41) is imam van een moskee in
Tonden. Van daaruit leidt hij de fundamentalistische or-
öe 'Aanhangers van de Sharia', die optreedt als woord-
rvan allerlei islamitische organisaties. Al-Masri's organi-
•u jonge moslims werven om in kampen te worden opge
ld ejihad, de heilige oorlog. Volgens Jemen staat hij aan
°fd van de bende die vorig jaar december drie Britse en
stralische toerist ontvoerde en vermoordde.
er vijf doden bij treinramp VS
Een trein tussen Chicago en New Orleans is gis-
1d tachtig kilometer ten zuiden van Chicago ontspoord
•botsing met een vrachtwagen op een overweg. Zeker vijf
p kwamen om het leven. Van de 215 passagiers raakten
pste 100 gewond. Vanmorgen werden nog twintig men-
pist. Ze lagen waarschijnlijk nog tussen de wrakstukken,
'gons en twee locomotieven ontspoorden na de botsing
jachtwagen, die was geladen met betonijzer. Drie wa
pen op hun kant. Een deel van de trein vloog in brand.
Fjteiten onderzoeken of de spoorbomen en waarschu-
pten, die na het ongeluk knipperden, vóór de botsing
Pgewerkt. Over het lot van de vrachtwagenchauffeur is
p bekend. De cabine van de truck werd niet geraakt.
Serviërs nu onder druk om voorbeeld te volgen
De Albanese delegatie heeft gisteren op de topconferen
tie in Parijs het vredesplan voor Kosovo onvoorwaarde
lijk aanvaard. Daarmee staat nu grote druk op de Ser
viërs om dat voorbeeld te volgen, zo zei de Britse minis
ter van buitenlandse zaken Robin Cook. Bij het uitblijven
van een Servische handtekening onder het document
dreigt de NAVO met bombardementen op Servische po
sities.
Tot ergernis van Madeleine Al
bright, de Amerikaanse minis
ter van buitenlandse zaken,
weigerde het Albanese rebel
lenleger UC^K het plan toen te
aanvaarden. Daarna werd een
der felste tegenstanders van het
parus cees v
CORRESPONDENT
De top in Parijs is een vervolg
op de conferentie van Ram-
bouillet, die twee weken gele
den zonder resultaat eindigde.
vredesplan binnen de beweging
echter op een zijspoor geran
geerd.
Het vredesplan bestaat uit
twee componenten. Het geeft
de 2,1 miljoen Kosovaren, die
in meerderheid Albanees zijn,
autonomie. Het voorziet tevens
in de aanwezigheid van 30.000
man NAVO-troepen, die op de
uitvoering van het akkoord toe
zien. De Serviërs hebben de au
tonomie aanvaard, maar zijn fel
tegen de aanwezigheid van
NAVO-troepen op hun grond
gebied.
De NAVO, die met Rusland
de onderhandelingen leidt, wei
gert echter de componenten
van het vredesplan te scheiden.
„Dit is geen vragenlijst", zo zei
Cook over het document dat op
tafel ligt. „Het is niet zo dat je
'ja' tegen het ene element en
'nee' tegen het andere kunt
zeggen. Je aanvaardt het hele
document, of je verwerpt het.
In Rambouillet was een deel
van de Albanese delegatie om
twee redenen tegen het vredes
plan. De eerste was dat het do
cument niet voorziet in een re
ferendum over onafhankelijk
heid. De tweede was dat het de
ontmanteling eist van het UQC
Gevraagd of de Albanezen op
die punten nu hebben inge
bonden, zei minister Védrine
van Frankrijk dat het antwoord
'onvoorwaardelijk ja' was.
De vraag is nu welke onder
handelingsruimte er nog voor
de Serviërs is. Védrine zei dat er
nog enige ruimte is 'bij het
puntjes op de i zetten'. Een Ser
visch voorstel voor een onge
wapende troepenmacht die
moet toezien op het akkoord,
zou echter voor de NAVO onbe
spreekbaar zijn.
BRUSSEL GPD
„Een glashelder voorbeeld
van vriendjespolitiek", con
cludeert het Comité van
Wijzen over tandarts Bert-
helot die door Europees
commissaris Edith Cresson
als speciale 'wetenschapper'
werd ingehuurd. Dertig
maanden stond Berthelot
op de loonlijst van de Com
missie, een periode waarin
hij ruim drie ton opstreek.
En dat voor alles bij elkaar
24 kantjes tekst met een we
tenschappelijke waarde van
nul komma nul.
Het verhaal over Berthelot
die door zijn oude 'vriendin'
Cresson aan een vetbetaal-
de baan werd geholpen, is
onüuisterend. Het tweetal
kent elkaar uit Chatellerault,
de Franse plaats waar Cres
son tot eind '97 burgemees
ter was - een baan die zij
moeiteloos combineerde
met het Commissariaat. In
augustus '96 wordt Berthel
ot door Cresson aangesteld
als 'bezoekend wetenschap
per', ook al voldoet hij op
geen enkele wijze aan de ei
sen die daarvoor gelden. Dit
blijkt evenwel geen beletsel
om het contract van zes
maanden tot twee keer toe
te verlengen.
In maart '97 regelt Berthe
lot zelfs een tweede contract
via zijn vriendin Edith. De
wederom vaag omschreven
taak blijkt in ieder geval
zwaar genoeg om een
loonsverhoging van 25 pro
cent te rechtvaardigen. He
laas wordt Berthelot in april
van dat jaar door een hart
aanval geveld, een zaak die
hij overigens pas in decem
ber aan de hoogste ambte
naar meldt. Al die tijd van
ziekte loopt het salaris ge
woon door.
Het Comité der Wijzen
verbaast zich over de hele
gang van zaken. Het verle
nen van de contracten is
'manifest' tegen de Europe
se regels in gebeurd. De mi
nimale verslagjes die de
tandarts over zijn werk
zaamheden heeft afgele
verd, blinken uit in vaagheid
en blijken bovendien alle
maal direct aan Cresson ge
richt.
Cresson zelf erkent in
middels 'bepaalde fouten' te
hebben gemaakt. „Ik was
misschien onvoorzichtig,
maar wat ik heb gedaan,
heb ik in het algemeen be
lang gedaan", aldus Cresson
voor het Franse televisiesta
tion France-2. Zij zegt de af
gelopen jaren belangrijk
werk te hebben verricht. „Ik
geloof dat ik daar, terugblik
kend, tevreden over kan
zijn", zegt zij.
Na de aanslag op Rosemary Nelson braken in Lurgan relletjes uit. Republikeinse jon:
bommen naar de politie.
LONDEN HARM HARKEMA
CORRESPONDENT
Een toonaangevende republi
keinse Noord-Ierse advocaat is
gistermiddag bij een bomaan
slag om het leven gekomen. Ro
semary Nelson (40) overleed in
het ziekenhuis nadat'een bom
in haar auto was ontploft, kort
nadat ze was weggereden bij
haar woning in Lurgan.
In katholieke kringen in
Noord-Ierland is geschokt ge
reageerd op haar dood. Nelson
heeft jarenlang op de bres ge
staan voor katholieke burgers
die het slachtoffer waren van
machtsmisbruik door de
Noord-Ierse politie,en heeft
voor de rechtbank menig pro
minente republikein verdedigd.
Ook vertegenwoordigde zij de
katholieke bewoners van Port-
adown in hun strijd tegen de
jaarlijkse protestantse Oranje
mars die door hun wijk gaat.De
bomaanslag werd gisteravond
opgeëist door de Red Hand De
fenders, een loyalistische splin
tergroep die tegen het vredes
proces is gekant.
De aanslag vond plaats aan
de vooravond van de voor het
vredesproces kritieke onder
handelingen in Washington. De
Amerikaanse president Clinton
gooit deze week zijn gewicht in
FOTO AP» PETER MORRISON
de strijd om het vastgelopen
proces weer op gang te krijgen.
Republikeinen en Unionisten
bakkeleien nu al een halfjaar
over de vorming van een
Noord-Ierse ministerraad. Sinn
Féin, de politieke tak van het
Ierse Republikeinse Leger IRA,
eist daarin twee zetels op.Maar
de beoogde eerste minister, de
Unionist David Trimble, wil
daar pas aan als de IRA daad
werkelijk begint te ontwapenen.
Tot nu toe hebben IRA en Sinn
Féin geweigerd daaraan te vol
doen. De partijen moeten er ui
terlijk op Goede Vrijdag - 2
april - uit zijn.
STRAATSBURG Rtr-AFP
De twee Britse jongens die in
1993 de wereld schokten met
de moord op de 2-jarige peuter
James Bulger, hebben geen
rechtvaardig proces gekregen.
Dit heeft de Europese Commis
sie voor de Mensenrechten in
Straatsburg gisteren vastge
steld. De commissie wil dat het
Europese Hof voor de Mensen
rechten zich over de zaak buigt.
De toen 10-jarige Jon Vena-
bles en Richard Thompson lok
ten James Bulger op 14 februari
1993 in een supermarkt in
Booüe in Noord-Engeland weg
bij zijn moeder. Zij sloegen
hem vervolgens op een afgele
gen plek dood. Ze konden niet
vertellen wat hen tot hun daad
had gebracht.
„De toepaste strafprocedure
verhinderde dat de jongens
doeltreffend aan het proces
konden deelnemen, wat in
strijd is met de Europese Con
ventie voor de Mensenrech
ten", aldus de commissie. Zij
bekijkt de gevallen die aan het
Europese Hof worden voorge
legd en bepaalt welke zaken
door kunnen.
BERLUN PETER VAN NUIJSENBURG
CORRESPONDENT
Hij geldt als de winnaar van de machts
strijd met zijn superminister van finan
ciën en 'co-kanselier', Oskar Lafontaine.
En inderdaad, na de spectaculaire af
tocht van Lafontaine, vijf dagen geleden,
is bondskanselier Gerhard Schroder de
sterke man van de Duitse sociaal-demo
craten. Die machtspositie wordt volgen
de maand bezegeld, wanneer hij als op
volger van Lafontaine ook tot SPD-voor-
zitter wordt gekozen. Deze functie is in
Duitsland belangrijker dan in ons land,
want de voorzitter is de politieke leider
van een partij.
De keuze van Lafontaine tégen de poli
tiek en vóór het privé-leven zou ook
moeten betekenen dat Schroder de han
den vrij heeft om met een modern,
'paars' beleid een einde te maken aan de
chaos die het korte, maar heftige Lafon-
tainse tijdperk heeft achtergelaten. Bete
kent het vertrek van Lafontaine 'een
nieuwe kans voor Schröder', zoals het
weekblad Der Spiegel deze week op de
omslag meldt, of had de redactie beter
een vraagteken achter deze kop kunnen
zetten?
Schröder heeft een aantal niet makkelijk
op te lossen problemen. Het vertrek van
Lafontaine verlost hem niet alleen van
een rivaal, het is ook het verlies van een
alibi. Lafontaine was de boeman van de
natie. Veel van wat er in de eerste maan
den van de rood-groene coalitie mis
ging - en ongeveer alles ging mis - werd
op het conto van de minister van finan
ciën geschreven. Schröder kon mooi
weer spelen, omdat Lafontaine zijn blik
semafleider was. Die tijd is voorbij. Als
het onweer nu losbarst, staat ook de
kanselier in de regen.
Het verdwijnen van Lafontaine heeft
grote verwachtingen bij het bedrijfsle
ven gewekt. De voormalige minister van
financiën leek vooral geïnteresseerd in
een reprise van een 19de-eeuws drama,
de klassenstrijd. Het 'kapitaal' was de
vijand. De onderne'mers rekenen erop
dat de 'kanselier van de kapitalisten', zo
als Schröder door tegenstanders in zijn
eigen partij wordt genoemd, nu voor de
lastenverlichting zorgt die het creëren
van nieuwe arbeidsplaatsen mogelijk
maakt. En dat is tenslotte Schröders ab
solute prioriteit.
Schröders secondanten hebben de eer
ste signalen al uitgezonden: de ven-
nootsschapsbelasting zal per 1 januari
2000 fors worden verlaagd. Dat stuit nu
al op verzet van de linkervleugel van de
SPD. Lafontaine mag hen in de kou heb
ben laten staan, hij blijft hun idool. De
linkervleugel kwam het afgelopen week
einde bijeen in Berlijn, en waarschuwde
Schröder tegen een koerswijziging.
De kanselier wordt op 12 april ongetwij
feld tot voorzitter gekozen, maar popu
lair in de partij is hij niet. Daar draagt hij
zelf regelmatig toe bij, en niet alleen met
omstreden standpunten. Vorige week
debuteerde hij in een lifestyle tijdschrift
als dressman. Schröder liet zich in ex
clusieve designpakken fotograferen. De
'kasjmier-kanselier', hoonden zijn te
genstanders, die een sociaal-democraat
liever in het traditionele SPD-uniform,
het slecht gesneden kostuum, zien.
De weerstand van de linkervleugel zal
op 12 april niet van doorslaggevend be
lang zijn. Links heeft na Lafontaine geen
leiders van allure en kaliber meer, en ie
dereen weet dat er geen alternatief is
voor Schröder. Maar het gemor verwijst
naar een ander, belangrijker probleem.
Schröder moet hervormingen in gang
zetten met een partij die daar niet op
voorbereid en vermoedelijk ook niet toe
bereid is.
Schröder laat zich graag vergelijken met
de Britse premier Tony Blair. Blair is een
vernieuwer en ook nog populair. Maar
Blair ging regeren, nadat hij zijn partij
tot 'New Labour' had gemoderniseerd.
De SPD heeft 16 jaar - het tijdperk-
-Kohl - de tijd gehad om zich van oude
ballast te ontdoen en de aanhang voor
zichtig te laten wennen aan de nieuwe,-
hardere werkelijkheid. Ze had kunnen
profiteren van de ervaringen die haar
geestverwanten in Nederland, Oosten
rijk en Zweden tijdens dit heroriënte
ringsproces hebben opgedaan. Die 16
jaar in de oppositie hebben echter wei
nig meer opgeleverd dan de leus 'het
nieuwe midden', waarmee vorig jaar wél
de Bondsdagverkiezingen werden ge
wonnen, maar die vooral een vlag zon
der lading blijkt te zijn.
Dat is niet alleen de schuld van Schrö
der. Zijn invloed op de partij was in die
jaren te verwaarlozen, en ook de CDU
van Kohl liet de hervormingen verslof
fen, maar het is wel een hypotheek
waarmee hij moet regeren. Om als kan
selier te slagen moet hij nu als partij
voorzitter impopulaire maatregelen (de
sanering van de verzorgingsstaat) zien te
verkopen aan een partij die hem op zijn
best tolereert, en het beleid afwijst waar
voor hij zegt voor te staan, afwijst. Het
regeren gaat nu pas echt beginnen voor
Gerhard Schröder.
VETERSCHOEN OP SLEEHAK
In zwart-wit combinatie.
Maten 36-41.
BOOT MET KLITTEN-
BANDSLUITING
In zwart.
Maten 37-42. shoes
Behandeling zaak-Bulger niet rechtvaardig
De commissie heeft ook kri
tiek op het feit dat de twee zijn
berecht door een rechtbank
voor volwassenen. Zij heeft ver
der geen goed woord over de
manier waarop de toenmalige
minister van binnenlandse za
ken Michael Howard de zaak
heeft behandeld. Hij verzwaar
de de door de rechtbank opge
legde straf nog eens.
De moeder van James Bulger
zei dat het besluit van de com
missie haar 'met walging ver
vulde'. „De daders lijken alles
in het werk te stellen om hun
straf niet uit te hoeven zitten",
zei haar advocaat. Maar een
van de advocaten van Venables
zei: „Dit is een principekwestie.
Het gaat over hoe dit land om
gaat met minderjarigen en kin
deren die van ernstige misda
den worden beschuldigd."
Het Hof zal de zaak naar ver
wachting later dit jaar behande
len. Als het oordeelt dat Groot-
Brittannië de rechten van de
jongens inderdaad heeft ge
schonden, kan het Londen
dwingen de twee een schade
vergoeding te betalen, en kan
het de regering-Blair sommeren
tot aanpassing van de wet.
SPORTIEVE KINDERSCHOEN
In blauw-wit.
In canvas leer combinatie.
Met grote klittenbandsluiting.
Maten 24-35.
ZOMERSE MEIDENSCHOEN
In blauw en geel suède.
Slijtvaste zool en ademende
voering. Maten 2&-35.
I VROLIJKE MEIDENSCHOEN
j Mooie kinderschoen in roestbruin
nubuck. Met ademende voering
len slijtvaste zool. Maten 24-35.
54r95
I COMFORTABELE HERENSCHOEN
Leren voetbed en leren voering.
In grijs. Maten 41-46.
HERENBROQUE
t Met leren binnenvoering.
In zwart en bordeaux,
j Maten 41-46.
Geldig t/m 27-03-'99