Instituut voor Beeldcultuur
Rotterdam kost 72 miljoen
Sleetse plekken
in circus Kiss
Cultuur&Kunst
Oude kinderstem'
zingt Moesorgski
'Picasso' open
esignprijs Rotterdam in teken ontwerpen voor buitenruimte
Ruim 1400 zangers
komen naar Gouda
:RDAG 13 MAART 1999
liegende
start TEFAF-beurs
tricht De internationale kunst- en antiekbeurs TEFAF in
j^chFbeleefde afgelopen weekeinde een vliegende start.
20.000 mensen bezochten de vele stands in het MECC.
finee lag de publieke belangstelling ongeveer 5 procent ho-
jan vorig jaar. De organisatie toonde zich zondagavond te
en met de verkopen. Zo wisselde een zeventiende-eeuws
mstuk van de schilder Jacob Vosmaer van eigenaar en was
jkeen koper voor het bijbelse tafereel van de Venetiaanse
(jende-eeuwse meester Giovanni Pellegrini. Verder ging een
ekende aan de haal met het bronzen beeld dat Ossip Zadki-
van Vincent van Gogh. De TEFAF duurt tot en met 21
boortehuis vrouw Rembrandt ontdekt
warden Het geboortehuis van Rembrandts eerste bruid,
j^vanÜylenburgh, is door een medewerker van het
iwarder gemeentearchief achterhaald. De Leeuwarder bur-
eestersdochter is in 1612 aan de Ossekop in de Friese
fdstad ter wereld gekomen. De vermaarde schilder trouwde
134 met haar in Sint Annaparochie. Historici hebben tal van
n over het leven van Rembrandt van Rijn aan de vergetel-
weten te ontrukken. De plek waar Saskia is geboren, bleef
usver echter onbekend. In de akte die vader Rombertus
iburgh in 1595 voor de koop van het pand liet optekenen,
tde omschrijving 'bij de Blockhuyster piep'. Dat zette de on-
oekers op het verkeerde been. Archiefmedewerker Jan Faber
ekte in de 'transportregisters' dat Uylenburgh naast ene Jan
dricks woonde. Zo kon de link met de Ossekop worden ge-
„Eris geen twijfel over mogelijk", aldus Faber.
Gemeente betaalt aanzienlijk deel
De verbouwing van het grote havenpand Las Palmas op
de Kop van Zuid in Rotterdam tot een Instituut voor
Beeldcultuur kost 72 miljoen gulden. De gemeente Rot
terdam is bereid een aanzienlijk deel hiervan te betalen
als het rijk, andere instanties en sponsors er ook in willen
investeren. Ter vergelijking: de aanstaande verbouwing
plus nieuwbouw van Boijmans mag hoogstens 28 mil
joen kosten, eenderde van wat nodig is voor Las Palmas.
rotterdam gpd
Optreden Gerasimova in Den Haag
KLASSIEKE MUZIEK. RECENSIE
AAD VAN DER VEN
entie Orkest o.l.v. Jevgeni Svetla-
,m.v Natalia Oerasimova (so-
Ouverture 'Russisch Paasfeest"
timski-Korsakov, 'Zonder zon' van
orgski (orkestratie Svetlanov) en
nr. 5 van Glazoenov. Den
Haag (Philipszaal).
en het heet Natalia
asimova. Zij is Svetlanovs
iriete sopraan. Hetgeen be
nt, dat zij af en toe met het
dentie Orkest optreedt,
oudste kinderstemmetje
wereld zong dit weekend
ederencyclus 'Zonder zon'
Moesorgski, door deze
iponist van een pianobe-
voorzien, maar door
had gelachen kunnen
den, indien Natalia Gerasi-
>a zich bij deze gelegen-
over een niemandalletje
ontfermd. Maar het ging
om navrante muziek van
sorgski. Bij deze sopraan
er echter geen vuiltje aan
jicht. Een half uur zoete,
nerige zangkunst van deze
ie zet een muziekliefheb-
er toe aan zijn tanden in
felrode bekleding van de
Jen te zetten en vervolgens
zijn hoofd tegen de pas-
roene wanden van de Phi-
zaal te bonken. Maar Nata-
Jerasimova had niets in de
:n en gaf onbekommerd,
een enthousiaste Svetla-
in haar kielzog, een toe
een aria uit Moesorgski's
opera 'De jaarmarkt van
Sorotsjinski'. Ook daar valt
weinig sympathieks over te
zeggen.
Volgend seizoen staat Nata
lia Gerasimova weer geno
teerd bij het Residentie Orkest,
met nota bene 'Shéhérazade'
van Ravel. Mocht Svetlanov
binnenkort voorstellen enkele
aria's van Tsjaikovski door een
buikspreker te laten uitvoeren,
dan zal het Residentie Orkest
zijn eredirigent ongetwijfeld
geen strobreed in de weg leg
gen.
Svetlanov zonder solist, dat
is altijd de beste oplossing.
Dan kan er, althans in muziek
die hem ligt, iets gebeuren
zoals gisteravond. Eerst was er
Rimsld-Korsakovs ouverture
'Russisch Paasfeest', robuust
en dramatisch gespeeld en
daardoor indrukwekkend,
maar niet werkelijk uitzonder
lijk. Uitzonderlijk was wel de
uitvoering van Glazoenovs
Vijfde symfonie, weer één van
die niet zo vaak gespeelde par
tituren die deze Russische diri
gent als geen ander beheerst.
Als het tijdperk Sveüanov zal
zijn afgelopen en de balans zal
worden opgemaakt, dan zul
len tegenover hier en daar een
gillende sopraan en een aan
vechtbare Bach-interpretatie
uitvoeringen van Russische
muziek staan, vol muzikale
grootsheid en orkestrale glans.
Dan hoeft niemand in Den
Haag ontevreden te zijn.
De vloeroppervlakte van het
voormalige opslaggebouw van
de Holland Amerika Lijn is ruim
20.000 vierkante meter. In Las
Palmas is plaats voor vijf natio
nale instellingen die gaan fuse
ren en huisvesting willen in dit
gebouw. Dat zijn het nu in Am
sterdam gevestigde Filmmuse
um en vier organisaties die nu
in het voormalige NRC-pand
aan de Witte de Withstraat ge
huisvest zijn: het Nederlands
Foto Instituut, het Nederlands
Fotoarchief, het Nationaal Foto
restauratie Atelier en V2. Rotter
dam hanteert voor het fusieplan
de naam 'Las Palmas, Interna
tionaal Centrum voor Foto,
Film en Mediatechnologie'.
Rotterdam gaat de concur
rentie aan met Amsterdam. Die
stad heeft het gebouw van het
Sweelinck Conservatorium aan
de Van Baerlestraat in de aan
bieding. Het is echter nog niet
duidelijk wanneer dit vrij is. Las
Palmas staat al jarenlang zo
goed als leeg en is dus onmid
dellijk voor verbouwing be
schikbaar. Amsterdam heeft bo
vendien als nadeel dat het Film
museum, nu versnipperd over
panden in en buiten Amster
dam, gekozen heeft voor Rotter
dam als vestigingsplaats.
Maar Amsterdam heeft weer
het voordeel dat de stad de 23
miljoen gulden van het Wert-
heimerlegaat mogelijk kan ge
bruiken voor het nieuwe insti
tuut. Het Prins Bemhard Fonds,
beheerder van dit geld, heeft al
tijd een zeer sterke voorkeur
voor Amsterdam getoond.
Staatssecretaris Van der Ploeg
van Cultuur, geconfronteerd
met de strijdige belangen, heeft
destijds beide steden opgeroe
pen uiterlijk vandaag hun plan
nen aan hem te presenteren.
Amsterdam deed dat vorige
week al, Rotterdam vanochtend.
Rotterdam wil het nieuwe
centrum graag openen in het
Culturele Hoofdstad-jaar 2001.
Om dat te halen moet een be
sluit uiterlijk juni dit jaar vallen,
luidt de waarschuwing van Rot
terdam aan staatssecretaris Van
der Ploeg.
De vijf initiatiefnemende in
stellingen voor het nieuwe
beeldcentrum zijn overtuigd dat
gezamenlijke huisvesting el-
kaars functies versterkt en de
kans op vernieuwingen ver-
Rotterdam Kleurrijke schilderijen aan de wand, kleurrijke vogels over de vloer. De grote overzichtstentoonstellling van Picasso in de Kunsthal
Rotterdam is afgelopen weekeinde officieel geopend. De expositie is nog te bezichtigen tot en met 4 juli. foto cees kuiper
ge bureau .NL Architects winnaar
RDAM EVELIEN BAKS/GPD
ipenbare ruimte als ont-
het goed in Neder-
want bij de uitreiking van
esignprijs Rotterdam 1999
dagavond gingen zowel de
van veertigduizend gulden
enige 'buitengewone' eer
vermelding naar inzendin-
ip het terrein van de archi-
ur. Het jonge bureau .NL
itects won de Designprijs
raam met hun ontwerp
het Warmte Overdracht
m 8 in een nieuwbouwwijk
Utrecht. De eervolle ver-
ïg naar Zwart
na Architecten en Hans
voor de KW 4-20 onder-
r ng Rijksweg 4 in Leids-
idam.
MeesPierson Publieks-
waaraan deze keer voor
?erst een geldprijs was ver-
"i van tienduizend gul-
gewonnen door de ont-
'ers van de Functionele Te-
Staatssecretaris Rick van
'loeg reikte zaterdagavond
njzen uit in de Remon
te Kerk, gelegen tegenover
ieum Boijmans van Beunin-
dat dit jaar voor het eerst
tfdak biedt aan de tentoon-
van de Designprijs Rot-
Warmte Overdracht Sta-
8. kortweg WOS 8 geheten,
•NL Architects is gebouwd
Ihoeve van de toekomstige
Leidsche Rijn, een wijk van
fjduizend nieuwbouwwo-
in de nabijheid van
ent. Tweederde daarvan
f| straks aangesloten op
prwarming. In het ge-
lw komen machines en an-
ftechnische apparatuur te
I1, De eerstkomende jaren
het gebouw echter nog
De winnaars van de Designprijs 1999 worden gefeliciteerd door staatssecretaris Rick van der Ploeg (rechts).
'functieloos' in zijn omgeving -
een weiland met boerenschu
ren. WOS 8 heeft een zware tac
tiele huid van polyurethaan. Dit
materiaal wordt doorgaans ge
bruikt voor dakbedekkingen.
De jury van de Designprijs
1999 prijst de WOS 8 om zijn
mysterieuze karakter (een bijna
dreigend zwart gevaarte), de
vormkwaliteit en de vele extra
functies die aan het gebouw
worden gegeven waaronder een
klimwand. Toch was de jury, dit
jaar bestaande uit de New York-
se publiciste Karrie Jacobs, de
Oostenrijkse Peter Noever en
Sarah Lerfel uit Parijs - die op
het laatste moment de zieke
Jasper Morrison verving, niet
unaniem in zijn oordeel. Want
ook de onderdoorgang KW4-20
had op hen een verrassende in
druk gemaakt.
Het is voor het eerst in het
bestaan van de Designprijs dat
geen product, maar een ont
werp voor de buitenruimte de
prijs heeft gewonnen. Eerder
ging de prijs naar een leestafel
voor oude en nieuwe media,
röntgenapparatuur, tapijt, affi
ches en een boek. Voor de zesde
editie van de Designprijs Rot
terdam, dit jaar voor het eerst
onder de hoede van een zelf-
foto cees kuiper/gpd
standige stichting, waren 47
producten genomineerd. ,,Een
grote diversiteit", oordeelde
staatssecretaris Van der Ploeg.
,,Van een tunnel tot een lenzen-
doosje. Ook een grote diversiteit
in gebruikte materialen. Een
aantal producten dat is genomi
neerd zou ik best willen aan
schaffen. Wat ik dan ook mis in
de catalogus is informatie over
waar je dit alles kunt kopen.
Wellicht een tip voor de volgen
de keer, want er kan een be
langrijke markt worden ontgon
nen."
In het huitenland ontstaat, zo
stelde Van der Ploeg, steeds
meer belangstelling voor Neder
landse vormgeving. Daarvan ge
tuigen onder meer exposities in
Duitsland en de Verenigde Sta
ten en het succes op de interna
tionale beurs in Milaan. „De
Nederlandse vormgeving wordt
gekenschetst door een zekere
no nonsense, door eenvoud en
helderheid en humor. Veel pro
ducten uit de Designprijs zullen
straks terugkeren op die exposi
ties."
De publieksprijs, waarvoor
ruim 2600 stemmen werden
uitgebracht door bezoekers van
de tentoonstelling in Boijmans
van Beuningen, ging naar Erik
Jan Kwakkel, Peter van der Jagt
en Arnout Visser. Zij zijn de
vormgevers van een serie tegels
die meer mogelijkheden biedt
dan alleen afwerking van een
natte cel. De tegels bieden een
oplossing voor de vele badka
mer- en toiletaccessoires. De
heren van de Keramiek Fabriek
hebben 24 functietegels ontwik
keld voor onder meer ventile
ren, spiegelen en stroomvoor
ziening. Er zijn er vijf in produc
tie genomen, waaronder een te
gel die kan dienen als hand
doekhouder en eentje die wordt
gebruikt als afvoerstophouder.
De vloertegels met gesmolten
glasdruppels dienen als antislip
en geven meteen voetmassage.
De tentoonstelling met de ge
nomineerde producten voor de
Designprijs 1999 is nog tot 11
april te bezoeken in Museum
Boijmans Van Beuningen.
groot. Het aanbod kan groter
worden en voor een breder pu
bliek. De vijf krijgen nu samen
jaarlijks ongeveer 70.000 bezoe
kers: ze schatten dat een ver
dubbeling te halen is. Geza
menlijke presentaties door de
drie pijlers fotografie, film en
nieuwe media worden mogelijk
waarin bijvoorbeeld dwarsver
banden tussen die drie te zien
zijn.
Het fusie-instituut past bin
nen de Rotterdamse culturele
speerpunten technologie en
toegepaste kunsten. De ge
meente vindt dat het ook goed
aansluit bij de gewenste verster
king van de audiovisuele sector
in de stad. Huisvesting op de
Kop van Zuid is gunstig wegens
de uitstekende bereikbaarheid
per openbaar en per eigen ver
voer. Voor dit stadsdeel, waar
ook het nieuwe Theater Luxor
verrijst, is vestiging van dit insti
tuut met een internationale be
tekenis een versterking van de
culturele en toeristische infra
structuur, aldus cultuurwethou
der Kombrink vanochtend.
Bassist Gene Simmons van Kiss weet dat een lange tong in camouflage
gezicht geld oplevert. foto wfa/paul bergen
POPMUZIEK» RECENSIE
PETER BRUYN
Concert Kiss: zaterdag 13 maart 1999,
Prins van Oranjehal, Utrecht.
Tijdens het vierde nummer, 'Do
you love me', verschijnt op het
immense beeldscherm achter
het podium het dwingende ver
zoek '3-D brillen opzetten'. Ver
volgens laat bandleider-bassist
Gene Simmons zijn boven
maatse tong driedimensionaal
over het publiek rollen en lijkt
het alsof gitarist Ace Frehley je
met zijn instrument letterlijk
om de oren wil slaan. Grappig.
Maar de 3- D filmpjes waren te
gelijk ook het enige nieuws wat
er over het weerzien met Kiss,
afgelopen zaterdag in de
Utrechtse Prins van Oranjehal,
te melden valt.
Tussen 1974 en 1980 schreef
Kiss popgeschiedenis. De for
mule van eenvoudige, bijna kin
derlijke popliedjes in een bizar
re verpakking met de musici ge
schminkt en verkleed als fanta-
sy-stripfiguren bleek een gou
den vondst. Begin jaren tachtig
was de rek er echter naar alle
kanten uit. Drummer Peter
Criss en gitarist Frehley verlie
ten het langzaam zinkende
schip, dat echter met regelmatig
wisselende gitaristen en drum
mers - maar zonder de
kostumering - door bleef varen.
Totdat voor een 'unplugged-
sessie' bij MTV de oude dmm-
mer en gitarist ook weer uitge
nodigd werden. De dollar-radar
van Kiss-brein, -bassist, en -be
denker Gene Simmons werkte
feilloos. Hij besloot de reguliere
Kiss-drummer en gitarist van
dat moment ergens te parkeren
en nodigde Criss en Frehley uit
voor een reunie-tournee in de
originele jaren zeventig bezet
ting - inclusief schmink en 'out
fit'. Bingo! Overal ter wereld lie
pen de stadions vol voor de
groep. En juist dankzij de
schmink was Kiss nog precies
dezelfde band als twintig jaar
eerder - zoals je je bij oude
clowns vaak niet realiseert hoe
zeer ze al op leeftijd zijn.
Met de 'original Kiss' - een mar
keting-concept als 'original Le
vi's' of 'original Coke' - werd
ook een nieuwe plaat gemaakt,
'Psycho Circus', en dat moet
wederom een wereldtournee
rechtvaardigen. Het concert in
Utrecht blijkt weinig tot niets
toe te voegen aan die van 1996
en 1997. Een handvol songs van
de nieuwe plaat plus veel reper
toire uit de meest roemruchte
periode van de groep, de late ja
ren zeventig. En natuurlijk de
befaamde 'special effects' die
inmiddels ook vrijwel allemaal
overbekend zijn: Simmons die
vuur en nep-bloed spuugt. Ace
die zijn gitaar laat roken en let
terlijk lanceert. En zanger Paul
Stanley die hangend aan een
soort kabelbaantje naar het
midden van de zaal getranspor
teerd word. De fans hadden het
stuk voor stuk al eerder gezien.
Met betrekking tot The Rol
ling Stones wordt nog wel eens
discussie gevoerd of de muziek
van Jagger en dezijnen in de ja
ren negentig nog relevant zou
zijn. Bij Kiss speelt die vraag
überhaupt niet. De simpele mu
ziek was nooit meer dan een
kapstok voor een extravagante
rock-spektakelshow die in de ja
ren zeventig z'n weerga niet
kende en tijdens het fin-de-sie-
cle nog heel even mag schitte
ren. Maar bij de herhaling van
de reünie, afgelopen weekeinde
in Utrecht komen de sleetse
plekken aan de oppervlakte van
het circus dat vooral drijft op
nostalgie. De grote shows van
Metallica en The Stones maak
ten de afgelopen jaren aanmer
kelijk meer indruk.
Het 3-D grapje is even leuk,
maar went snel. Alle 'special ef
fects' in een half uurtje proppen
was een alternatief geweest,
maar waarmee hou je het pu
bliek dan de overige negentig
minuten bezig? Toegegeven,
Kiss is een stripverhaal dat iede
re twintigste eeuwse mens een
keer gelezen moet hebben. Een
unieke uitwas van de rockmu
ziek. Maar voor de huidige tour
nee had de groepsnaam wel als
Kass(a) gespeld mogen worden.
Grootste mannenkoorfestival van Nederland
GOUDA GPD
Het grootste mannenkoorfesti
val dat ooit in Nederland is ge
houden speelt zich binnenkort
af in Gouda. Meer dan. 1400
zangers van 26 koren verzame
len zich zaterdag 5 juni in vier
Goudse kerken, waar de deelne
mende koren elk een concert
geven van een half uur. Het
hoogtepunt wordt een massale
samenzang voor het stadhuis.
Het mega-koorfestival begint
om 11 uur in de Sint-Janskerk.
De zeer grote mannenkoren
treden op in de Gouwekerk; de
grote koren zijn te beluisteren
in de Sint-Janskerk; de middel
grote koren gaan naar de Turf-
marktkerk en de kleine koren
tenslotte krijgen onderdak in de
Oud Katholieke Kerk. De sa
menzang is 's avonds om half
negen voor het stadhuis, waar
alle zangers worden begeleid
door Gouda's harmonie De Pio
nier. Ook publiek kan aan deze
samenzang meedoen.
Het mannenkoorfestival van
Zuid-Holland kent geen wed
strijd-karakter. Niettemin zal
een deskundige jury een oor
deel vellen over de optredende
koren, die na afloop een diplo
ma met een beoordeling ont
vangen. De 26 koren komen uit
alle delen van de provincie, in
grootte variërend van een dub-
belmannenkwartet tot het 148
zangers tellende Rozenburgs
Mannenkoor.
Deelnemende koren zijn: A1-'
brands Mannenkoor, Alphens
Mannenkoor, Lingezangers,
Noordzeezangers, Verenigde
Zangers, Gouwe Sanghers,
Gouda's Liedertafel, Hillegers-
bergs Mannenkoor, Die Haghe
Sanghers, Koninldijk
Dordrechts Mannenkoor, Schie
dams Mannenkoor Orpheus,
Maassluis Mannenkoor, Haags
Homo Mannenkoor Vox Roza,
Ons Koor, Orpheus Vlaardin-
gen, Papendrechts Mannen
koor, Pijnackers Mannenkoor.
Rozenburgs Mannenkoor, In
ternos, Voorne's Mannenkoor,
Dubbelmannenkwartet Vlaar-
dingen, Westlands Mannen
koor, Zanglust Lekkerkerk, Zang
Veredelt Wateringen, Zang
Vriendschap, Zoetenneers
Mannenkoor.
