Tsjechië, Hongarije en
Polen lid van de NAVO
Hans Eichel betrouwbare pragmaticus
Buitenland
'OVSE-chef Walker in
Kosovo moet vertrekken'
EU durft onafhankelijk
antifraudebureau niet aan
Schroder herstelt rust
in regering en partij
Rellen bij herdenking Istanbul
13 MAART 1999
Hannah Njoki Kinyua gaapt bij haar huis in het Keny-
Kiambu. De vrouw is ongeveer 150 jaar oud en
oudste mens ter wereld. Volgens de Italiaanse an-
?rruci, die haar onlangs heeft ontdekt, is het niet ze-
Kinyua precies is. Volgens hem kan ze zelfs ouder
,DJiaarziin-
foto reuters antoninjucuna
el ijk
ït ni
real
Kc
ist krijgt miljoenen van Britse pub
Een Nederlandse toeriste heeft gisteren in Groot-Brit
sen schadevergoeding toegekend gekregen van 3,4 mil-
Iden, omdat ze een hersenbeschadiging heeft opgelopen
n schoolbord met het menu van een Londense pub op
■jofd viel. De 31-jarige vrouw heeft haar beroep van civiel
p»ur sinds de klap in 1996 niet meer kunnen uitoefenen,
aanvaardde de aansprakelijkheid voor het ongeval,
Dcht de ernst van de hersenbeschadiging aan. De advo-
"(jJan de pub deden de verwonding af als een scheurtje in
del.
arije weigert sluiting kerncentrale
let Bulgaars parlement heeft gisteren unaniem besloten
\jf ctoren van de omstreden kerncentrale Kosloduj open te
Dat is tegen de wens van de Europese Unie die het
deel van de centrale wegens gevaar voor ongelukken wil
In 1993 kwam de Bulgaarse regering met de EU en de
iropabank overeen de oudste vier reactoren van de
i via fnlra^e "n etappes tussen 1997 en 1998 te sluiten. 'Om
ider( imvoorziening van industrie en bevolking niet in gevaar
*en' is Bulgarije nu op zijn besluit terug gekomen.
9ac tegen landbouwhervorming
De Franse president Chirac heeft gisteren gezegd dat
c de voorstellen voor een Europese landbouwhervor-
ïtuurlijk niet heeft geaccepteerd'. Volgens de presiderit
regelingen, waarover in de nacht van woensdag op don-
in Bnissel overeenstemming is bereikt, te duur en on-
nd. Over de maatregelen moet nog verder worden on-
D£ leid, aldus Chirac. Het Franse staatshoofd bevestigt
^1/! f de eerder geleverde Franse kritiek op de voorstellen,
lterjj r Parijs slechts worden gezien als een etappe op weg
an(jr Europese top over twee weken in Berlijn.
\m en willen samenwerking EU
Groot-Brittannië wil op onderdelen toch weer mee-
de justitiesamenwerking in de Europese Unie. De
OW1 tcontroles aan de grenzen zullen de Britten echter
23231 ven. De samenwerking moet zich toespitsen op uitwis-
an informatie over georganiseerde criminaliteit en be-
van illegale immigratie. Tijdens een overleg van de Eu-
lewindslieden, gisteren in Brussel, gaf de Britse minister
duin|nenlandse zaken Straw te kennen mee te willen doen
Schengen Informatie Systeem (SIS). Hierin werken nd
ie van het Verdrag van Amsterdam dertien lidstaten sa-
het gebied van coördinatie van gegevens. Tijdens de
indelingen over het Verdrag van Amsterdam bewerk-
:n Groot-Brittannië en Ierland dat zij buiten de verder-
*ustitiesamenwerking konden blijven.
niet in hoger beroep
idmond Hervé, de Franse oud-staatssecretaris van
.ondheid die als enige bewindsman door een rechtbank
werd bevonden in het schandaal rond met HIV besmet
eeft gisteren gezegd geen beroep te zullen aantekenen
et vonnis omdat hij geen vertrouwen heeft in de recht-
iliai noemde zijn veroordeling 'onterecht en absurd'. Her-
vorige week schuldig bevonden wegens zijn rol in twee
ingen. Hem werd echter geen straf opgelegd. Voormalig
Fabius en oud-minister van volksgezondheid Dufoix
ZE! vrijgesproken van betrokkenheid bij het schandaal.
se jongen 'vindt' drie ton
Een 13-jarige jongen uit de stad Bielefeld, heeft zich
lang schatrijk kunnen voelen. Bij een vriendje thuis
281.000 mark, omgerekend zo'n 300.000 gulden, en
■8e'd in zijn zak. Hij kleedde vervolgens zichzelf en twee
nakkers in een dure kledingszaak, maar deelde ook
mark uit op het schoolplein. Er kwam een kink in de ka
de vader van het jongetje 90.000 mark bij zijn zoon
0111 Hij ging er mee naar de politie die een groot gedeelte
geld nog terug kon vinden. De jongen zei eerst dat hij
had gevonden, maar gaf later de diefstal toch toe.
z tenland onderzoekt affaire Öcalan
Het Griekse parlement stelt een 'onderzoek in naar de
a; erscheidene politici in de affaire rond de Koerdenleider
rl| 1 öcalan. Het parlement besloot hiertoe, nadat een
3 (e0 sie van juristen donderdag het advies uitbracht om
n__ niet met naam genoemde, personen te vervolgen in
6 I met de zaak. De leider van de Koerdische partij PKK
dge maand door Griekse sympathisanten, onder wie
Heden van de Griekse regeringspartij PASOK, Grieken-
j-^pengesmokkeld. Athene weigerde hem politiek asiel te
■3 i. waarna hij onderdak kreeg in de Griekse ambassade
a. Midden februari viel hij in Turkse handen. Drie Griek-
APfl terS wer<^en 'n verband met het schandaal ontslagen.
J1 "d wil walvissen gaan vangen
IJsland wil na een pauze van tien jaar de omstreden
ngst hervatten. De regering komt als gevolg van een be-
het parlement met concrete plannen opdat in het jaar
eatie Msvaarders weer kunnen uitvaren. Het parlement
wan 'n met 37 tegen zeven stemmen, bij twaalf onthoudin-
voor hervatting van de traditionele walvisvangst in de
rond de kust van IJsland. Officieel werden de dieren in
ir het laatst gevangen 'voor wetenschappelijke doelein-
""gelijke vangsten vielen niet onder het moratorium van
(1g rationale Walvisvangstcommissie (IWC).
vrouw ter wereld
Bescheiden feestvertoon rond een historische mijlpaal
Polen, Tsjechië en Hongarije zijn sinds gisteravond vol
waardig lid van de NAVO. In alle drie de landen, die am
per een decennium geleden nog lid waren van het War
schaupact, spraken politici van 'een historische mijl
paal'. „We zijn nooit eerder lid geweest van zulk een bre
de, sterke en bindende alliantie; een alliantie die onze
identiteit en de wil van onze natie zal beschermen", al
dus de Tsjechische president Havel.
boedapest hans gertsen
correspondent
De toetredingsceremonie vond
plaats in de Harry S. Truman
bibliotheek in Independence in
de Amerikaanse staat Missouri,
waar de defensieministers van
de drie nieuwe lidstaten de rati
ficatiedocumenten overhandig
den aan de Amerikaanse minis
ter van buitenlandse zaken All-
bright. Maar ook in Praag, War
schau en Boedapest vonden tal
van kleinere plechtigheden
plaats rond het historische mo
ment.
De Hongaarse premier Orban
nam gistermiddag op het ter
rein van de Nederlandse am
bassade in Boedapest symbo
lisch de NAVO-vlag in ont
vangst. De Nederlandse ambas
sade in de Hongaarse hoofd
stad vervulde tot gisteren de rol
van contactpunt tussen Honga
rije en de NAVO.
„Dat we vandaag getuige
kunnen zijn van deze mijlpaal,
is te danken aan het beleid dat
de opeenvolgende Hongaarse
regeringen sinds 1989 hebben
gevoerd", zo hield ambassa
deur Niehe de Hongaarse pre
mier voor tijdens een plechtig
heid die werd bijgewoond door
de ambassadeurs van de in
Hongarije vertegenwoordigde
NAVO-landen, een groot deel
van de Hongaarse legertop en
diverse militaire attachés.
Voordat premier Orban de
vlag in ontvangst nam, wees hij
op de waarden die de vlag vol
gens hem vertegenwoordigt.
„Waarden als stabiliteit, veilig
heid en partnerschap zijn de af
gelopen eeuw pijnlijk afwezig
geweest in het leven van het
Hongaarse volk", aldus Orban.
Het NAVO-lidmaatschap is in
geen van de drie nieuwe lidsta
ten echt omstreden. In Honga
rije en Polen keerden alleen en
kele extreem-rechtse parlemen
tariërs zich tegen het lidmaat
schap, terwijl in Tsjechië alleen
de nimmer hervormde commu
nistische partij campagne voer
de tegen tegen 'het verkwanse
len van de soevereiniteit'. Van
grote, spontane volksfeesten
om het NAVO-lidmaatschap te
vieren, was gisteren echter in
geen van de drie landen sprake.
Veel Polen, Tsjechen en Hon
garen staan tamelijk onverschil
lig tegenover het lidmaatschap,
zoals telkens weer uit opinie
peilingen blijkt. Ze zijn veel
meer bezig met hun alledaagse
materiële zorgen. De val van
het communisme heeft welis
waar veel meer vrijheid ge
bracht, maar voor nog lang niet
iedereen meer welvaart.
berlun-pristina ap-dpa
Het hoofd van de OVSE-
missie in Kosovo, William
Walker, zou van een aantal
Europese landen moeten
vertrekken. De massamoord
bij het Kosovaarse dorpje
Racak, in januari, zou door
de etnisch Albanezen geën
sceneerd zijn, terwijl Walker
zonder onderzoek vooraf de
Serviërs de schuld gaf. Dat
schrijft het Duitse dagblad
de Berliner Zeitung van
daag.
Volgens hoge ambtenaren
van de Organisatie voor Vei
ligheid en Samenwerking in
Europa (OVSE) eisen onder
meer Duitsland, Italië en
Oostenrijk het vertrek van
de Amerikaanse diplomaat.
Recent onderzoek van de
OVSE zou aantonen dat de
45 etnische Albanezen die
medio januari dood werden
aangetroffen bij Racak, geen
onschuldige burgers waren.
Het Kosovaarse Bevrij
dingsleger (U(^K) zou de li
chamen van een aantal ge
sneuvelde UQK-strijders uit
de wijde omgeving van
Racak hebben bijeenge
bracht en burgerkleding
hebben aangetrokken. Oor
spronkelijk zouden de man
nen gevallen zijn bij artille
riegevechten met het Joego
slavische leger.
De kwestie Racak vormde
de directe aanleiding tot de
besprekingen in het Franse
Rambouillet over de toe
komst van Kosovo. Midden
volgende week zal een
groep Finse pathologen de
conclusies van haar onder
zoek naar de moord open
baar maken.
De persdienst van het
Kosovo Bevrijdingsleger
heeft gisteren gemeld dat
het U£K het door het wes
ten voorgestelde vredesplan
voor de omstreden provin
cie zal accepteren.
Maandag begint in Ram
bouillet de tweede ronde
van het vredesoverleg dat
een einde moet maken aan
de strijd in Kosovo. In het
voorstel is onder meer de
ontwapening van het U£K
voorzien. Ook zou er een
NAVO-vredesmacht in de
provincie moeten worden
gestationeerd.
Nederland teleurgesteld
brussel marc peeperkorn
correspondent
De Europese Unie ziet af van de
oprichting van een nieuw onaf
hankelijk fraudebestrijdingsbu-
reau. Veertien van de vijftien
lidstaten dulden binnen de
grenzen geen zelfstandig opere
rende speurders die gesjoemel
met Europees belastinggeld
moeten voorkomen. Neder
land, dat als enig land de komst
van het nieuwe bureau wel toe
juichte, noemt deze houding
teleurstellend.
Maandag zullen de ministers
van financiën het lot van het
onafhankelijke speurdersteam
OLAF bezegelen. Het tijdstip is
extra pijnlijk omdat diezelfde
dag het Comité van Wijzen ver
slag uitbrengt over de mogelijk
frauduleuze handelingen van
Europese Commissarissen.
Juist om dit soort praktijken te
gen te gaan, was een onafhan
kelijk antifraudebureau ge
wenst. De bestaande fraudebe
strijdingsdienst UCLAF valt na
melijk onder gezag van de
Commissie en komt in proble
men als het haar eigen 'bazen'
moet onderzoeken.
Afgelopen weken is op diplo
matiek niveau evenwel geble
ken dat de meerderheid van de
EU-landen een onafhankelijk
OLAF niet ziet zitten. De nieu
we dienst, die ook de EU-instel-
lingen in de verschillende lid
staten zou controleren, wordt
beschouwd als een te grote in
breuk op de nationale rechtsre
gels. Opeenvolgende rapporten
van de Europese Rekenkamer
tonen aan de meeste fraude
met Europees geld in de lidsta
ten plaatsvindt.
In plaats van een nieuw onaf
hankelijk bureau moet de reeds
bestaande antifraudedienst
UCLAF meer bevoegdheden en
personeel krijgen. De dienst
krijgt bovendien een beheers
raad boven zich die als buffer
fungeert tegen eventuele druk
vanuit de Commissie. Voordeel
van het versterken van UCLAF
is dat dit veel minder tijd in be
slag neemt dan de oprichting
van een nieuwe dienst.
berlijn peter van nuusenburg
correspondent
„Hij zingt niet als Caruso en
danst niet als Fred Astaire,
maar hij heeft in Hessen goed
werk geleverd." Deze typering
door bondskanselier Gerhard
Schroder van zijn nieuwe mi
nister van financiën is vermoe
delijk de beste die van Hans Ei
chel (57) bestaat. Het is Eichel
ten voeten uit: geen ster, maar
een waterdrager: geen man van
de grote visie, maar een prag
maticus die zijn zaakjes kent.
De karakteristiek stamt uit de
campagne voor de verkiezingen
in de deelstaat Hessen, die vori
ge maand uitliepen op de ne
derlaag van de door Eichel ge
leide rood-groene coalitie. Acht
jaar hadden de SPD en de
Groenen in de welwarendste
deelstaat van Duitsland gere
geerd. De coalitie verloor haar
meerderheid doordat de kiezers
de Groenen massaal de rug toe
keerden. Eichel slikte de teleur
stelling, zoals van hem ver
wacht kon worden. Geen excu
ses, geen gedraai. De kiezer had
zijn oordeel geveld en het leven
ging verder.
Inderdaad, en voor Eichel gaat
het verder op het departement
van financiën in Bonn. Makke
lijk heeft hij het zich met deze
keuze niet gemaakt. De rood
groene coalitie van bondskan-
Hans Eichel, de nieuwe Duitse minster van financiën met achter hem
bondskanselier Schroder. foto reuters arnd wiecmann
selier Schroder verkeert in een
diepe crisis en zijn voorganger,
de donderdag onverwacht afge
treden Oskar Lafontaine, is een
van de, zo niet dé, hoofdschul
dige aan de malaise.
Lafontaine slaagde er in de vijf
maanden dat hij minister was
met zijn arrogante optreden en
achterhaalde opvattingen vrij
wel iedereen in de gordijnen te
jagen: het bedrijfsleven, de Eu
ropese Centrale Bank (ECB), de
collega-ministers in de EU en
de grote industrielanden, de G-
7, en ten slotte ook de bonds
kanselier. Alleen de vakbewe
ging hoorde je niet klagen,
maar ook dat was volgens een
cynische commentator slechts
een kwestie van tijd. De puin
hoop die Lafontaine heeft aan
gericht, heeft voor Eichel ook
een groot vordeel: hij kan het
alleen maar beter doen.
Eichel (getrouwd, twee kinde
ren) was leraar geschiedenis en
Duits, voordat hij in 1975 bur
gemeester van Kassei werd. In
die jaren was hij een traditione
le sociaal-democraat, gematigd
links, met een open oog voor de
werkelijkheid. Die eigenschap
werd nog versterkt toen hij in
1991 naar Wiesbaden verhuisde
om minister-president van
Hessen te worden.
Eichel kent het bedrijfsleven en
de financiële wereld en weet
wat zij van een regering in het
tijdperk van de globalisering
verwachten. Frankfurt, Duits-
lands financiële centrum en de
zetel van de ECB, ligt in Hessen
en een politicus die daar acht
jaar heeft geregeerd, weet dat
hij signalen uit Frankfurt niet
kan negeren.
Eichel was geen vriend van
Schroder, maar de verschillen
in htm economische denkbeel
den zijn te verwaarlozen.
Als politicus brengt Eichel erva
ringen mee naar Bonn, die hem
in de rood-groene coalitie van
pas komen. Hij kent de Groe
nen en hun gevoeligheden van
uit zijn tijd in Wiesbaden, maar
heeft als het er op aan kwam al
tijd duidelijk weten te maken
dat hij en niet de kleine coali
tiepartner het laatste woord
had. Eichel kan daardoor de
stabiliserende factor worden in
de regering die in de eerste vijf
maanden van haar bestaan
zwalkend en vergeefs haar
koers heeft proberen te vinden.
berlijn peter van nuusenburg
correspondent
De Duitse bondskanselier
Schroder heeft gisteren met de
benoeming van een nieuwe mi
nister van financiën en zijn ei
gen kandidatuur voor het voor
zitterschap van de SPD de rust
in zijn regering en partij her
steld. De demissionaire minis
ter-president van de deelstaat
Hessen, Hans Eichel, neemt,
zoals verwacht, het departe
ment over van Oskar Lafontai
ne, die donderdag verrassend
aftrad. De tweede vacature die
Lafontaine met zijn vertrek ver
oorzaakte, het voorzittersschap
van de SPD, zal Schroder nu
zelf vervullen.
Het aftreden van Lafontaine,
die vaak met Schöder van me
ning verschilde, betekende het
einde van een machtsstrijd die
de rood-groene coalitie sinds
haar start in oktober verleden
jaar zwaar heeft belast. De dag
na de dramatische aftocht van
Lafontaine stond in het teken
van de snelle beslissingen. De
SPD-fractie stemde gisteren in
met het voorstel van Schröder
om Eichel tot minister van fi
nanciën te benoemen. Eichel
zal vermoedelijk pas op 7 april
kunnen aantreden, wanneer
een nieuwe conservatieve rege
ring zijn rood-groene coalitie in
Hessen aflost. Rood-Groen had
op zeven februari haar meer
derheid in de welvarendste
Duitse deelstaat verloren. Tot
Eichels komst naar Bonn zal
minister van economische za
ken Müller (partijloos) diens ta
ken waarnemen.
Een zelfde voortvarendheid
werd bij het kiezen van een
nieuwe partijvoorzitter aan de
dag gelegd. Het partijbestuur
besloot met 23 tegen, zes stem
men voor en drie onthoudin
gen Schroder voor deze functie
voor te dragen. Een speciaal
congres op 12 april in Bonn zal
de bondskanselier formeel ook
tot partijleider kiezen. Schroder
nam al met onmiddellijke in
gang de taken van Lafontaine
over.
De beurs in Frankfort rea
geerde gisteren positief op de
nieuwe man in Bonn. De koer
sen stegen met vijf procent en
weerspiegelden daarmee de
verwachtingen die het bedrijfs
leven in Eichel stelt. De onder
nemers hopen op een terug
draaien van Lafontaine's belas
tingplannen, die voor hen een
lastenverzwaring betekenen.
Deze hoop werd gelijk door
Schroder en Eichel de bodem
ingeslagen. De belastinghervor
ming zal volgende week onge
wijzigd naar de Bondsdag, de
Eerste Kamer, worden gezon
den.
Wim Duisenberg, president
van de Europese Centrale Bank
(ECB), is blij met Eichel. Dui
senberg zei dit gisteren in Ro
me, waar hij een toespraak
hield op een congres. Over het
vertrek van Oskar Lafontaine
zei Duisenberg geen mening te
hebben. Het is geen geheim dat
de Europese centralebankpresi-
dent zich ergerde aan de her
haalde uitspraken van Lafontai
ne dat de rente in Europa om
laag moet.
Premier Kok meent dat het
opnemen van SPD-partijvoor-
zitter Oskar Lafontaine als mi
nister van financiën in de rege-
ring-Schröder een 'weeffout'
was. Volgens Kok was dat, afge
zien nog van de vele inhoudelij
ke verschillen tussen de don
derdag afgetreden Lafontaine
en bondskanselier Schroder,
een oorzaak voor de politieke
crisis in Duitsland. Kok kent La-
fontaines beoogd opvolger als
minster, scheidend premier van
de deelstaat Hessen, Hans Ei
chel, heel goed. „Een goed en
ervaren politicus, heel geschikt
als minister van financiën.
Intussen volhardde Lafontai
ne in zijn stilzwijgen. Hij heeft
zich verschanst in zijn huis in
Saarbrücken en weigert nog de
motieven voor zijn dramatische
vertrek uit de politiek publiek te
maken. Ook Schroder was er
gisteravond nog niet in ge
slaagd met zijn voormalige ri
vaal in contact te komen.
Istanbul De Turkse oproerpolitie heeft gisteren ongeveer zeshonderd betogers in de volkswijk Gazi, in Istanbul, opgepakt De betogers na
men deel aan de jaarlijkse herdenking van de dood in 1995 van tientallen alevieten, aanhangers van een liberale richting in de islam. Volgens
het Turkse persbureau Anatolia sloten zevenduizend agenten en negenhonderd militairen de wijk enkele dagen hermetisch af. In 1995 kwa
men tientallen demonstranten om bij onlusten die ontstonden na de moord, door onbekenden, op drie alevieten voor een koffiehuis. Onge
veer 15 tot 20 procent van de Turkse moslims is aleviet. Vanwege het liberale karakter van hun geloof, zij bidden niet in moskeeën en bena
drukken de gelijkwaardigheid van man en vrouw, liggen zij vaak onder vuur van orthodoxe islamieten. Ook nationalistische Turken staan
wantrouwend tegenover alevieten, omdat veel Koerden deze geloofsrichting aanhangen. foto epa kerim okten
