"In het Engels heb je gewoon meer kans'
De eer van het meedoen
ZATERDAG 13 MAART 199?
Opwinding rond Nationaal Songfestival
Onder de componisten en
tekstschrijvers wier werk te
horen is op het Nationaal
Songfestival, bevinden zich
traditiegetrouw bekende
namen. Want, zo blijkt uit
de historie, veel
liedjesschrijvers zien
meedoen aan het Eurovisie
Songfestival nog altijd als
een grote eer.
Veel grote namen uit de Nederlandse
amusementswereld hebben zich
sinds 1956 bemoeid met het Natio
naal Songfestival. Alexander Pola, Annie M.G.
Schmidt en Hans Vermeulen bijvoorbeeld, zijn
meerdere keren van de partij geweest. Topsco
rer is nog altijd de in 1997 overleden tekstschrij
ver Gerrit den Braber. Hij werkte mee aan maar
liefst 26 liedjes die de finale van het Nationaal
Songfestival bereikten. Hij is daarmee nog altijd
de onbetwiste Mr. Songfestival van Nederland.
Vooral in de jaren zestig was Den Braber veel
vuldig van de partij. Vijf keer drong hij door tot
de Eurovie-finale: 'Katinka' (1962), "Fernando
en Filippo' (1966), 'Ring dinge ding' (1967),
'Tijd' (1971) en 'Ik zie een ster'. (1974). Laatstge
noemd liedje werd uiteindelijk in de Engelse
versie gezongen.
Pieter Goemans en Hans van Hemert com
pleteren de top drie van liedjesauteurs die het
vaakst hun naam aan het Nationaal Songfestival
verbonden. Goemans was betrokken bij zestien
inzendingen en leverde drie Eurovisie-bijdra
gen: 'Wat een dag' (1961), 'Een speeldoos'
(1963) en 'Waterman' (1970). Maar 'Ploem
ploem jenka' gezongen door Trea Dobbs en
'Geweldig' in de versie van Ronnie Tober beho
ren tot zijn meest bekende songfestivaldeuntjes.
Hans van Hemert is een geval apart. Hij beland
de dertien keer in de nationale pré-selectie en
leverde drie keer het uiteindelijke Eurovisielied:
'Als het om de liefde gaat' (1972), 'I see a star'
(1974) en 'The party 's over' (1976), stuk voor
stuk goed voor vette Top Tien-noteringen op
het Eurovisie Songfestival. Andere inzendingen
van hem haalden klasseringen in de hitparades.
Dat maakt Hans van Hemert in commercieel
opzicht de meest succesvolle componist/tekst
schrijver die zich voor het Nationaal Songfesti
val inspande.
Van Hemert heeft dat succes van geen vreem
de. Zijn vader Willy van Hemert leverde de tek
sten voor de eerste twee Nederlandse winnaars
'Net als toen' (1957) en 'Een beetje' (1959). Met
in totaal negen bijdragen aan het Nationaal
Songfestival staat ook Van Hemert senior nog
altijd in de top tien van de meest succesvolle le
veranciers van songfestivalliedjes.
Onder de regelmatig terugkerende namen,
bevinden zich die van onder anderen Peter
Koelewijn (zeven pogingen, één keer raak), Bol
land Bolland (zes pogingen, één keer raak),
Hans Vermeulen (zeven pogingen) en Eddy Ou-
wens (negen pogingen, twee keer raak waaron
der 'Ding-a-dong' in 1975). Maarten Peters
schreef acht inzendingen zonder ooit de eerste
plaats te bereiken. John Möring leverde zeven
Nederlandse liedjes, maar mocht pas in 1978
via Duitsland naar het Eurovisie Songfestival.
Naast tekstdichters en componisten zijn er
onder de Nederlandse artiesten ook heel wat te
rugkomers te vinden. Corry Brokken en Sandra
Reemer hebben elk tien finaleliedjes op hun
naam staan. Brokken stond uiteindelijk drie
keer in de Europese finale (met winst in 1957),
Reemer vier keer waarvan één keer als achter
grondzangeres.
Ben Cramer mocht in 1973 met een liedje van
Pierre Kartner naar Dublin, maar heeft meerde
re pogingen ondernomen. Saskia Serge verlo
ren in 1970 nipt van The Hearts of Soul, maar
maakten zoveel indruk dat ze een jaar later car
te blanche kregen. Bonnie St. Claire probeerde
het met vijf liedjes, zonder succes. In 1980 zong
zij echter 'Pierrot' de hitparades in, een liedje
dat het tijdens de nationale selectie achter ge
sloten deuren moest afleggen tegen 'Amster
dam' van Maggie MacNeal.
Er zijn ook heel wat artiesten die wel wilden,
maar de kans niet kregen om in de nationale
voorronde te schitteren. In 1976 stond niemand
minder dan Hennie Vrienten als reserve-kandi
daat op de lijst. Ook wijlen Tante Leen was ooit
geselecteerd, maar haakte op het laatste mo
ment af. 'Zo'n songfestival is niets voor mij', gaf
ze als reden op. Trea Dobbs liet een tweede
kans schieten omdat ze het aangeboden liedje
maar niets vond.
Rob de Nijs zong tijdens de nationale finale
van 1970 en eindigde ergens onderaan. Patricia
Paay was dat jaar ook van de partij, eveneens
zonder succes. Willy Alberti zong in 1958 twee
liedjes, maar ging smadelijk af. Rudi Carrell
haalde de Europese finale wel, maar legde daar
het loodje. Rita Corita bleef in 1962 in de natio
nale middenmoot steken. Dave maakte een val
se carrièrestart tijdens de Nederlandse selectie
van 1969. Herman Emmink hield het na één po
ging in 1960 voor gezien.
Ruth Jacott pakte het in 1993 slim aan: zij leg
de met 'Vrede' de basis voor een succesvolle
carrière als platenartiest. Maywood greep het
songfestival van 1990 aan als podium voor een
grandioze comeback, die genadeloos mislukte.
Conny Vink hield in 1969 in elk geval een natio
nale hit over aan de voorronde met 'De toete
raar'. En Frédérique Spigt mocht vorig jaar dan
niet naar Birmingham, maar zag haar songfesti
val-deelname wel beloond met een nieuwe im
puls voor haar loopbaan.
1969. Lenny Kuhr eindigt ex aequo op de eerste plaats met 'De troubadour1, foto archief»epp
de nationale finale, terwijl al maanden daar
voor bekend was dat er dit jaar in een taal
naar keuze gezongen mocht worden."
Als voorzitter van de commissie die de fi
naleliedjes selecteerde, snijdt Van Beusekom
nog een ander belangrijk onderwerp aan.
„We hadden verwacht dat er veel meer Ne
derlandstalige liedjes met enige kwaliteit in
gezonden zouden worden. Maar die kwali
teit viel tegen. De Engelstalige liedjes waren
gewoon beter."
Platenbaas Tony Berk ziet de vrije taalkeu
ze wel als een verdere verloedering van het
songfestival. „Het wordt zo niet meer het
leuke avondje folklore van vroeger. Daardoor
boet het songfestival als amusementspro
gramma aan kracht in. Maar ik denk dat er
toch wel landen zullen zijn die - uit toeristi-
De Nederlandse deelnemers, hun lied en klassering in
het Eurovisie Songfestival
1956: Corry Brokken - 'Voorgoed voorbij' en Jetty Paerl
- 'De vogels van Holland' (geen eindklassering)
1957: Corry Brokken - 'Net als toen' (1)
1958: Corry Brokken - 'Heel de wereld' (9)
1959: Teddy Scholten - 'Een beetje' (1)
1960:Rudi Carrell - 'Wat een geluk' (12)
1961: Greetje Kauffeld - 'Wat een dag' (10)
1962: De Spelbrekers - 'Katinka' (13)
1963: Annie Palmen - 'Een speeldoos' (13)
1964: Anneke Grönloh - 'Jij bent mijn leven' (10)
1965: Conny Vandenbos - 't Is genoeg' (11)
1966: Milly Scott - 'Fernando en Filippo' (15)
1967: Thérèse Steinmetz - 'Ring dinge ding' (14)
1968: Ronnie Tober - 'Morgen' (16)
1969: Lenny Kuhr - 'De troubadour' (1)
1970: Hearts of Soul - 'Waterman' (7)
1971: Saskia Serge - 'Tijd' (6)
1972: Sandra Andres - 'Als het om de liefde gaat' (4)
1973: Ben Cramer - 'De oude muzikant' (14)
1974: Mouth MacNeal - 'I see a star' (3)
1975: Teach In - 'Ding-a-dong' (1)
1976: Sandra Reemer - 'The party's over' (9)
1977: Heddy Lester - 'De mallemolen' (12)
1978: Harmony -'t Is o.k.' (13)
1979: Xandra - 'Colorado' (12)
1980: Maggie MacNeal - 'Amsterdam' (5)
1981: Linda Williams - 'Het is een wonder (9)
1982: Bill van Dijk - 'Jij en ik' (16)
1983: Bernadette - 'Sing me a song' (7)
1984: Maribelle - 'Ik hou van jou' (13)
1985: geen inzending
1986: Frizzle Sizzle - 'Alles heeft ritme' (13)
1987: Marcha - 'Rechtop in de wind' (5)
1988: Gerard Joling - 'Shangri-la' (9)
1989: Justine Pelmelay - 'Blijf zoals je bent' (15)
1990: Maywood - 'Ik wil alles met je delen' (15)
1991: geen inzending
1992: Humphrey Campbell - 'Wijs me de weg' (9)
1993: Ruth Jacott - 'Vrede' (6)
1994: Willeke Alberti - 'Waar is de zon' (23)
1995: geen inzending
1996: Maxine Franklin Brown - 'De eerste keer' (7)
1997: Mrs. Einstein - 'Niemand heeft nog tijd' (22)
1998: Edsilia Rombley - 'Hemel en aarde' (4)
sche overwegingen - er juist voor kiezen om
zich te presenteren in hun landstaal. Omdat
ze daar trots op zijn. Dat zijn wij ook, maar
in het Engels is voor ons de kans op succes
nu eenmaal groter."
(Het Eurovisie Songfestival wordt op 29 mei
gehouden in Jeruzalem)
MARTIN HERMENS
1956. In alle opzichten een historisch moment: het eerste Eurovisie Songfestival en de
eerste overwinning voor Nederland, danzkij Corry Brokken met het lied 'Net als toen'.
foto archief anp
dj jet Nationale Songfestival niet meer in de belangstelling in Nederland...
Meteen na het bekend worden van de tien Engelstalige liedjes voor de
voorronde (morgen, zondag te zien op TV2-20.55 uur) als aanloop naar
het Eurovisie Songfestival, kwamen van alle kanten boze reacties.
Waarom, zo luidde de vraag, kan er niet gewoon in het Nederlands
rezongen worden? Antwoord: tekstschrijvers en componisten zijn fervent
vorstander van zingen in het Engels op het songfestival, „Dat is de enige
manier om popmuziek van Nederlandse bodem aan een internationaal
publiek te presenteren", klinkt het eensgezind.
f
Opwinding over alleen maar En
gelstalige liedjes in een Neder
lands Songfestival. Componist
Ed van Otterdijk, bekend van de hits van de
damesgroep Close II You en zondag verant
woordelijk voor 'Maybe love' van All of Us,
snapt die deining niet. „En ik heb er ook
geen begrip voor", stelt hij resoluut. „Ik vind
het geweldig dat de popmuziek die hier ge
maakt wordt het nu zo goed doet. Maar als je
die muziek in Europa wil profileren, moet je
dat doen in een taal die daarvoor het meest
geschikt is." Collega Tjeerd 'Total Touch'
Oosterhuis valt hem bij. „We kunnen nu la
ten zien wat voor goede Engelstalige popmu
ziek we in Nederland maken."
Van Otterdijk en Oosterhuis lijken het ge
lijk aan hun zijde te hebben. De grootste
songfestival-successen van vaderlandse bo
dem werden indertijd in het Engels gezon
gen op het Eurovisie-podium: 'I see a star'
en 'Ding-a-dong' groeiden uit tot internatio
nale hits. En ook al kwam Edsilia Rombley
vorig jaar naar huis met een dikverdiende
vierde positie, haar veelgeprezen bijdrage
'Hemel en aarde' resulteerde niet in een
commercieel succes.
„Ik ben ervan overtuigd dat Edsilia gewon
nen had als ze in het Engels had mogen zih:
gen", beweert platenbaas Tony Berk van Di-
no Music. „We hebben een paar doorslagge
vende punten laten liggen door in het Ne
derlands te zingen. We probeerden met een
redelijk in het gehoor liggend liedje te ko
men zonder moeilijke woorden of klanken.
Het zag er ook naar uit dat ze hoger zou ein
digen. Maar op het laatste moment werd ze
ingehaald door een Engelse popsong en een
Israëlisch cabaretnummer."
In de beginjaren van trer Eurovisie Song
festival overheerste het Frans. Tal van landen
mochten in dje taal zingenJ^e afgelopen
kwart eeuw heeft het Engels die leidende rol
overgenomen. Opmerkelijk, want alleen En
geland, Ierland en Malta mochten zich tot
nu toe van die taal bedienen. Van 1973 tot en
met 1976 was de taalkeuze op het .songfesti
val vrij. Toen al werd duidelijk dat Engelstali
ge inzendingen beduidend hoger scoorden.
Voorkeur
„Twee jaar geleden had het grootste deel van
de Eurovisieleden al de voorkeur om de taal
vrij te laten", vertelt Willem van Beusekom,
de grootste songfestivalspecialist van Neder
land. „Veel landen hebben het gevoel dat je
beter in een andere dan je eigen taal kunt
zingen om je liedjes kans op internationale
bekendheid te geven.
De klassieke songfestivalliefhebbers, waar
toe ik mijzelf reken, vinden de charme van
het festival juist dat de eigen talen en cultu
ren duidelijk naar voren komen. Maar er zijn
ook veel mensen van mening dat een song
festivalliedje tot een internationaal succes
moet kunnen leiden. En dat gaat beter wan
neer je de taalkeuze vrijlaat.
Ik weet dat veel Nederlandse auteurs een
sterke voorkeur hebben om de taalkeuze vrij
te laten. De Nederlandse popmuziek is op
dit moment bijzonder succesvol. Maar over
de grens valt er weinig of niets van te mer
ken. Dus waarom zou je dan niet kiezen voor
het Engels?", zo vraagt Van Beusekom zich
hardop af.
„Het Nederlands is niet de meest makke
lijke taal om je in te uiten", vindt Tony Berk.
„En dan heb ik het niet alleen over die harde
g's. Onze taal klinkt minder plezierig omdat
die geen mooie, lange klanken heeft. Ik denk
dat je tegenwoordig met een Nederlands of
Fins lied niet makkelijk meer zult winnen op
het songfestival."
De bemoeienissen van D66-kamerlid Boris
Dittrich met de volledig Engelstalige voor
ronde van zondag doet Berk af als 'populis
tisch gedoe'. „Die meneer Dittrich kraamt
een hoop onzin uit; hij heeft pas recht van
spreken als hij de Nederlandse inzending
subsidieert. Ik vraag me af waar hij is bij an
dere problemen in ons vak. Je kunt hem er
niet van betichten dat hij zich intensief inte
resseert voor de problematiek van de enter
tainmentsector."
Willem van Beusekom over de politieke
songfestival-opwinding: „Discussie over de
taalkeuze vind ik prima zolang die maar ont
staat uit een gezonde achtergrond. Er zijn
veel reacties en brieven binnengekomen.
Ook heel vervelende, die zijn gebaseerd op
een gevoel van nationalisme. Ik vraag me af
of dat nou de beste argumentatie is. Opval
lend blijft dat de discussie pas los kwam na
het bekend worden van de tien liedjes voor
1974. Mouth MacNeal zijn als derde geëindigd
met 'I see a star'. foto archief»anp
1959. Een eerste plaats voor Teddy Scholten
met het lied 'Een beetje', foto archief»anp
1994. Willeke Alberti dingt naar de overwin
ning met 'Waar is de zon?' Het wordt een gro
te teleurstelling: 23ste. foto archief»anp
