Denksport
ft
ft
ft
ridge
Oskam PUZZEL
RBO in Krommenie slaagt er elk jaar in
i buitengewoon bridgetoernooi te orga-
eren in Scheveningen. Dit keer, de 7-de
waren 64 internationale viertallen
iwezig. waaronder de nationale teams
wereldkampioen Frankrijk, Nederland,
jilië, Polen, Oostenrijk, Zweden, Dene
rken, Italië, België, China, IJsland en vele
ionale jeugd- en damesteams. Het hon
djarig bestaan van FORBO gaf aanlei-
p tot deze geweldige entourage. En in de
dagfinale wist het team met volstrekte
siders, met de sterke jeugdspelers Jaap
jleman, Schelte Wijma en met Hans de
id, Frans ten Brink de eerste plaats te
véren. Dat het wedstrijdbridgen in Ne
land in de breedte heel sterk is bleek ook
de uitslag, waar negen van de 16 teams
|e finalegroep uit Nederland kwamen en
ivan de vier bovenste plaatsen wisten te
enen. Tweede werden Tuwanakotta-
mohammed-van Eijck-Zhao. De mooie
lendeden de rest:
West
A3
t H 9 7 2
984
I, B754
Oost
was het eindcontract 4 sch te spelen
Oost. Zuid kwam uit met ru 2. Noord
|e de wouw in en Oost nam met het aas.
contract werd vele malen gespeeld en
its eenmaal gemaakt door Zia Mah-
d.Troeftrekken kan altijd nog en harte-
moet toch bij Zuid zitten. Steeds werd
ig 2 harten gespeeld en Zuid nam het
Ruiten door bracht Noord aan slag, die
eren inspeelde. Hoe verder? De tegen-
1 doet heus niet in cadeautjes en dus
Zuid de vrouw. In principe heeft de
ir 10 slagen als de troeven lopen. Daar-
gingen de meeste spelers troeftrekken.
r dat moet de leider goed doen: Eerst
eer en dan het aas. Dan blijkt, dat Zuid
B 9 5 2 heeft en een zekere troefslag.
beste vervolg is om een ruiten te troe-
Dan volgt hartenheer en harten ge-
d. Onder klaverenheer valt de vrouw
Maar de leider heeft wel zijn contract.
9' ag 11 wordt Zuid met klaveren vrouw
ilag gebracht. En de laatste twee slagen
och voor sch V 10. De zekeré troefslag
wrs Zuid bleek te zijn verdwenen. Dit was
ill pel:
7 2 t v B 5
4 W 4^0 ,AB
54 Z A H 9
B952
v A V 6
632
V83
spel 2 werd maar een keer goed behan-
West
Oost
ein t
sfe-
a B10
A AH
arat
f V2
AB8 76
eru
AHB1073
8
id.
B102
A653
1 was de gever en allen waren kwets-
Noord opende het bieden met 1 kl;
2 ha (sterk); Zuid pas; West 3 kl (een
bod); Oost 3 SA. Zuid kwam uit met kl
liep via de 10 en vrouw naar het aas.
s duidelijk, dat Noord alle honneurs
Moet de leider op de ruitens of op de
lis af gaan? Er zijn negen slagen als de
is 3-2 zitten. Hoe kan de leider de
in vergroten? Er zijn twee wegen naar
;en. De minst spectaculaire is de
en placing: Hartenboer, die Noord
luden. Dan volgt hartenaas en harten
iord had H 10 9 3). Die speelt schop-
feer harten en schoppen maken bei-
:en wij. Maar Oost is aan slag en kan
;eer harten spelen. Noord moet drie
en klaverenheer vast houden en
met klaveren aan slag gebracht in
I. De rest is dan voor West. De meer
iculaire speelwijze werd aan tafel uit-
den: Speel na klaverenaas direct rui-
»■- heer en -boer en gooi daarop
ipenaas en heer bij! Noord is aan slag,
,zal in een van de kleuren West aan
ftoeten brengen! Daarna zijn er altijd
'""in. Dit was het spel:
latste spel zag er zo uit:
106
8
V107653
A842
i N a A 9854
>2 -r V 10 7 6 3
3 2 w 0
Z H93
V B 3
sU# A H 4
B94
B 10 7 6
ndcontract was steeds 4 sch. Aan en
gels kwam Zuid uit met ruiten. Hoe
leider spelen? De vraag is waar kla-
jelef laas zit. Toen Oost aan tafel 1 meteen
aas nam, was hij direct al down. Aan
troefde Oost de le ruiten en speelde
ert<? en; Aan tafel 3 troefde Willem Gos-
Oost de le slag en speelde troef,
'am Zuid het aas, de heer en speelde
p derde troefslag. Hoe verder? Hier
ent' le aanwijzing duidelijk: Noord moest
or renaas wel hebben. West nam de der-
res afslag en speelde kl 5 Dat was op-
Morton's Fork! Noord kon niet ne-
nel ii ^ant dan ging sch 2 weg op klaveren-
ict' Dus maakte klaverenheer deze slag.
dar stak over naar schoppenheer en
mitenhonneurs verdwenen de twee
B|rs van Oost. Het spel kan alleen
als NZ steeds maar ruiten blijven spe-
de leider de positie van klaverenaas
*eet te vinden, kan 4 sch met deze
Fork niet down. Vanavond 13
'vordt de traditionele Wikken We-
Ve in café De Ooievaar in Warmen-
Weer gehouden. Aanmelden kan tot
!'Jr °P 13 maart bij Adrian van Lier-
poonnummer 0226-392649 of Nien-
•ter, telefoonnummer 0226-391845.
m2 i' r jj' r
^■12 1^
Ï6 17 jHHTÏÏ 19 ■■20 21
22
25 2^^^K7 2^^^®9
mmsö 31 ■■32 3^
H
36 38 40
42 43 ■■44 45 ■■46 47
48
51
57 ■■58 59
60 ||^k|61
I m„
Kruiswoordraadsel
nummer 10
Horizontaal:
1. Beroep; 5. eenheid van geluidssterkte;
10. grondsoort; 11. honingdrank; 12.
rivier in Oost-Europa; 14. soort sand
wich; 16. bijwoord; 18. rond wafeltje; 20.
knevel; 22. Spaanse eretitel; 23. taxi
(Eng.); 24. door middel van; 25. droog
plaats; 27. dakspar; 29. bijbelse naam;
30. stad in Frankrijk; 32. hijstoestel; 34.
haaruitval; 35. praatvogel; 37. leed doen;
39. hoger personeel; 42. boterton; 44.
wasgelegenheid; 46. metaal; 48. tijdperk;
49. door; 50. aansporing; 51. verlichtings
middel; 53. pen waaraan stukjes vis gere
gen worden; 55. post (Eng.); 56.
lichaamsslagader; 58. inviteren; 60. ont
kenning; 61. roem; 62. gesyncopeerde
dansmuziek; 63. deel van een auto.
Verticaal:
1. Voorzetsel; 2. wang; 3. mager; 4. bijge
volg; 6. struisvogel; 7. verlaagde toon; 8.
een weinig; 9. op goed geluk; 12. voor
deel; 13. etterbuil; 14. autonome provin
cie van China; 15. idee; 17. strafwerktuig;
19. doek; 21. nageslacht; 26. hoog bouw
werk; 27. aardappeltje; 28. korting; 29.
stad in Zuid-Korea; 31. deel van een
etmaal; 33. paardje; 36. go-cart; 37.
toneelspel; 38. soort leer; 39. afWeren; 40.
Spaans riet; 41. roofvogel; 43. papegaai;
45. boerenbezit; 47. vrouwelijk dier; 52.
vaartuig; 53. orgelregister; 54. gezicht; 55.
binnenwater; 57. koordans; 59. spoedig.
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters uit de volgende vakjes:
52 8 41 38 15 20 14 61 en 54
28 10 55 49 25 26
Oplossing ©jfs
nummer 9
De twee gevraagde woorden van de puz
zel van vorige week waren: STATION en
TREINVERKEER
D
A
G
R
E
T
O
U
R
O
1
R
1
B
U
L
I
1
E
P
I
N
E
E
N
1
R
K
E
G
E
L
B
O
M
E
N
1
S
O
P
1
R
E
D
E
R
U
N
1
T
K
A
P
E
R
N
E
T
E
S
1
N
1
1
1
W
A
S
I
A
1
L
M
D
E
A
N
O
A
O
E
L
E
1
O
P
I
N
T
1
E
M
T
R
O
F
E
E
E
G
S
P
A
R
w
A
A
S
1
1
D
N
I
V
T
1
O
R
E
1
S
1
N
1
A
S
T
1
P
1
S
N
O
E
S
I
L
E
D
A
T
A
R
O
K
1
D
E
K
K
E
T
E
L
B
U
R
E
T
1
M
1
R
A
D
E
N
S
1
R
1
R
E
E
1
R
1
L
E
N
G
E
R
L
1
N
G
Winnaars
De winnaars van een cadeaubon zijn:
F. te Winkel,
Europalaan 89, Alphen aan den Rijn
(kruiswoord).
G.C. Wisman,
Israëlhove 6. Sassenheim (cryptogram).
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per briefkaart,
dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat Leidsch
Dagblad, Postbus 54,2300 AB Leiden.
Cryptogram nummer 10
HORIZONTAAL:
6. Goed dat het niet aankomt! (9); 8. Zo imposant
moet een rustig slot zijn (12); 10. De tijd voor een
conferentie? (7); 11. Die honkballer is een soort echt
genoot (7); 13. Geschikt meubel voor een conferentie
(5,5); 14. Elastische oversteek (4); 15. Soort landtong?
(6); 17. Net zo'n ogenblik (4); 18. Een gaatje in een
sok? (10); 19. Dat waterdier maakt een onaangenaam
geluid (8); 21. Ordinair afwezig op eenvoudige wijze
(9).
VERTICAAL:
1. Eerste macho? (7,2,7); 2. Hierdoor wordt een ramp
nog rampzaliger (8); 3. Hinderlijk aan het been (4); 4.
Het schijnen kisten te zijn (17); 5. Geschenk in
duplo? (9); 7. De mooiste voorstellingen (7); 9.
Dansend gebakje (9); 12. Minder gewichtige renegaat
(11); 16. In dit water komt een vis terug (3); 20. Veel
wind om een rund te stoppen (4).
Oplossing
nummer 9
Horizontaal: 4. Raapolie; 7.
spaarbrieven; 9. zeurpiet; 10.
aster; 12. wasbak; 14. enter
koe; 15. beer; 16. vuistregel;
18. nero; 19. stofjas; 20. weg
werker; 22. inval.
Verticaal: 1. Najaar; 2. klpintje
pils; 3. welvaart; 5. publieke
vrouwen; 6. opgelaten; 8. net-
broekje; 11. rooiers; 13. beroe
pen; 17. tropen; 21. raad.
DAMMEN
De opgave die ik u vorige week
ter oplossing aanbood kende de
volgende cijferstand: wit 27, 28,
32, 33, 34, 35, 37, 38, 40, 42, 43,
45, 46, 47, 48; zwart 7, 8, 10, 12,
14, 16 t/m 21, 23, 24, 25 en 26.
Oud-wereldkampioen Harm
Wiersma bedacht in deze stand
een even fraaie als originele
combinatie: 1. 27-22 18x27 2.
33-29 24x22 3. 37-31 26x28 4.
38-32 27x49 5. 34-30 25x34 6.
40x27 21x32 7. 48-43 49x38 8.
42x4. Een onvervalste achtklap-
per!
Van mijn damvriend Richard
Mooser ontving ik een fragment
uit zijn partij (interne competi
tie IJmuiden) tegen Arjan van
Roode (zie diagram 1). Cijfer
stand: wit 25, 27, 28, 32, 33, 34,
35, 36, 37, 39; zwart 3, 13, 14, 16,
17, 18, 19, 23, 24 en 26. Richard
met wit staat lastig. Op 28-22
17x28 33x22 volgt 24-30 etc. En
na 34-30 17-21 39-34 3-8 34-29
23x34 30x39 8-12 28-22 18-23
33-28 23-29 39-34 29x40 35x44
12-18 staat wit heel slecht. Maar
vanuit de diagramstand ging
het even anders: 36-31 3-8.
Daarop combineerde de Haar
lemmer zich naar de volle
winst: 35-30 24x35 34-30 35x24
27-21 16x29 39-34 23x41 34x3
26x37 3x47 en met nog slechts
schijf 19 op het bord capituleer
de de zwartspeler.
Vandaag wordt de slotronde
van de clubcompetitie gespeeld.
m
9
9
9
9
P
l!
O
O
O
O
9
9
9
9
m
9
9
9
9
m
9
9
8
•1
9
8
[J
O
O
o:
p
O
O
O
p
O
O
O
O
O
O
O;
h
Diagram 1
Met natuurlijk in de hoofdklasse
de absolute thriller Rinsuma-
geest-Hiltex waarvan de win
naar de landstitel opstrijkt.
Maar daarover later meer. Eerst
nog even terug naar de halve fi
nales van het NK. Ook de min
dere goden waren dit jaar tot
aardige dingen in staat. In
groep 2 eindigde bijvoorbeeld
Leo Faber op de gedeelde voor
laatste plaats. Ondanks een leu
ke winst in de partij tegen Henk
de Witt (zie diagram 2). Cijfer
stand: 27, 29, 32, 33. 34, 35, 37
t/m 42, 44, 45, 46, 48, 49; zwart
2 t/m 9, 13, 15, 16,18, 19,21,23,
25 en 26. In deze stelling speel
de De Witt' 16. 29-24 19x30 17.
35x24 en speelde daarmee Fa
ber in de kaart die op themati
sche wijze naar dam combi
neert: 17. 15-20 18. 24x15 25-
30 19. 34x25 23-28 20. 32x1
21x34 21. 40x29 13-18 22. 1x23
4-10 23. 15x13 8x50. De dam is
een feit, doch het afspel blijft
Diagram 2
een spannende aangelegenheid:
24. 41-36 2-8 25. 25-20 50-22 26.
42-38 22-4 27. 20-14 6-11 28.
29-24 11-17 29. 46-41 17-21 30.
38-32 8-13 31. 24-20 21-27 32.
32x41 16x27 33. 20-15 13-18 34.
45-40 18-23 35. 40-35 4-13 36.
49-43 23-28 37. 43-38 28-33 38.
38x29 en hoewel de partijnota
tie hier 13-9 aangeeft, neem ik
niettemin aan dat zwart 27-31
en 13x9 gespeeld heeft. Boven
dien viel de vlag van wit in deze
stelling. Tijd: 2.00/1.44 uur.
Dan nog wat korte berichten.
Ook dit jaar wordt het Open In
ternationale damkampioen
schap van Nijmegen gehouden.
Het is welgeteld de vijftiende
editie van een evenement dat in
de loop der tijd is uitgegroeid
tot de belangrijkste 'klassieker'
onder dit soort toernooien. Ver
ontrustend is de mededeling
van de organisatie dat een be
langrijke sponsor is weggevallen
waardoor het nog maar de
vraag is of er volgend jaar een
vervolg komt. In elk geval kunt
u nu nog inschrijven voor
Nijmegen. Het toernooi wordt
gehouden van 25 tot en met 31
juli a.s. in de Jan Massinkhal in
Nijmegen. Voor meer informa
tie en inschrijving kunt u te
recht bij Frans Kalsbeek, Van
Hogendorpstraat 33, 6535 VB
Nijmegen. Gelet op de grote be
langstelling is enige haast gebo
den!
Geheel nieuw en zeker bijzon
der is de organisatie van het
eerste WK rapid dammen. Dit
evenement zal plaatshebben
van 15 tot en met 28 april a.s.
Wie anders dan Harm Wiersma
zou op dit idee gekomen zijn?
Het initiatief van Wiersma heeft
zelfs geresulteerd in een verbin
tenis tussen organisator SPRON
Nederland en de FMJD. Vrijwel
de gehele wereldtop zal deelne
men aan dit evenement dat in
tien verschillende plaatsen in
Nederland zal worden gehou
den. De ronden met telkens
twee partijen van circa twee uur
worden gespeeld in achtereen
volgens Zwolle, Leeuwarden,
Hoorn, Apeldoorn, Delfzijl, Gro
ningen, Haren, Hengelo, Til
burg en Eindhoven (twee ron
den en sluiting). Een damtoer-
nooi als rondtrekkend circus
met uitsluitend topartiesten.
Komt dat zien, komt dat zien!
SCHAKEN
Gary Kasparov heeft er in Lina
res geen twijfel over doen be
staan wie de beste speler ter
wereld is. Met grote overmacht
bleef hij zijn concurrenten voor.
Zijn score van 10,5 uit 14 is on
gekend in zo'n sterk veld. Kram-
nik en Anand volgden op eer
biedige afstand met acht pun-
ten.De rest van de deelnemers
moest genoegen nemen met
scores onder de vijftig procent.
Bij het Hoogovenstoemooi had
Anand Kasparov nog aardig
kunnen bijbenen. Er werd dan
ook enorm uitgekeken naar de
tiende ronde, waarin de ont
moeting Anand-Kasparov op
het programma stond. Bij winst
zou Anand de spanning in het
toernooi terug brengen. Kaspar
ov had echter zijn voorgaande
vier zwartpartijen gewonnen,
mede door een ijzersterke voor
bereiding in de Siciliaanse Na-
jdorf.
Anand ging de uitdaging aan en
Kasparov kon zijn geliefde Na-
jdorf op het bord brengen. De
Rus stelt niet teleur en brengt
een nieuwtje op de zestiende
zet. Er komt een razend inge
wikkelde stelling op het bord,
die door het analyseteam van
Kasparov al uitgebreid geanaly
seerd is.Anand moet zich ge
voeld hebben als iemand in een
doolhof, die het moet opnemen
tegen een opponent die de weg
kent.
De wereldkampioen speelt in
deze fase vrijwel zonder naden
ken en Anand komt in tijdnood.
Dit is zeer ongebruikelijk voor
de Indische grootmeester, die
zelf juist bekend staat om zijn
snelle spel en meestal zijn te
genstanders in tijdnood ziet.
Kasparov lijkt af te stomen op
een regelmatige overwinning,
tot Anand in tijdnood met een
opmerkelijke vondst komt, die
niet in de voorbereiding van
Kasparov was bekeken.
VAnand - G. Kasparov
Siciliaans
l.e4 c5 2.Pf3 d6 3.d4 cxd4
4.Pxd4 Pf6 5.Pc3 a6 6.f3 e6
7.Le3 b5 8.g4 h6 9.Dd2 Pbd7
10.0-0-0 Lb7 11.h4 b4 12.Pbl
d5 13.Lh3 g5 14.hxg5 hxg5
15.exd5 Pxd5 16.Lxg5
Tot zover was alles al eerder
gespeeld in de derde ronde in
de partij Leko-Topalov. Die
partij ging verder met 16...Da5
17.Lg2 Txhl 18.Txhl Dxa2
19.Th8 Tc8 20.Pf5 Pc5 21.Txf8
KxfB 22.Lh6+ Ke8 23.Pd6+
Kd7 24.Pxc8 met remise na 53
zetten.
16...Db6! (Zie diagram 1)
Kasparov komt met een voorbe
reid nieuwtje. De pointe is dat
na 17.Lg2 Txhl 18.Txhl Lg7 het
paard op d4 aangevallen staat,
waardoor zwart tijd wint voor
zijn aanval.. Wit voelt zich dan
ook genoodzaakt om met de lo
per op hl te slaan.
17.Lg2 Txhl 18.Lxhl Tc8
19.Tel Da5 20.f4 Dxa2 21.f5
Pc5 22.fxe6 Lg7!
Michael Greengard geeft op In-
temet de volgende remisevari
ant na het voor de hand liggen
de 22...£xe6: 23.Dh2! Pd3+
24.Kd2 Pxel 25.Dh5+ Kd7
26.Df7+ Kd6 27.Dxe6+ Kc7
28.Lf4+ Kd8 29.Lg5+ Kc7 30.Ü4+
met zetherhaling.
23.exf7+ Kxf7 24.Lxd5+?
24.Df2+! maakt geforceerd re-
a
sis
i
i
i
W
i
1
fflli
til
111
Él
7\
III
11!
O
m
illf!
Sf
2
111
2
Paul Bierenbroodspot
mm
ill
111
w
i
PP
i
1
lil
ill
IB
Pl|
a
mise. Na 24...Kg8 25.Df5 Lxd4
26.Dg6+ Lg7 27.Te8+ Txe8
28.Dxe8+ ontsnapt zwart niet
aan eeuwig schaak en ook
25...Tf8 26.Dg6 Dc4 27.Tdl Tfl
28.De8+ Tf8 29.Dg6 of 27.Le4
Tfl 28.De8+ Tf8 29.Dg6 Tfl leidt
tot zetherhaling.
24...Dxd5 25.Tte7+ Kg8
26.Txg7+ Kxg7 (Zie diagram 2)
Tot zover had Kasparov het alle
maal al in de voorbereiding op
het bord gehad. De volgende zet
kwam als een enorme verras-
De enige manier om door te
vechten. 27.Pfo+ Dxf5! 28.gxf5
Pb3+ 29.Kdl Lf3+ 30.Kel Pxd2
31.Pxd2 Lg4 wint geruisloos
voor zwart.
27...bxc3 28.Pf5+ Kf7 29.Dxd5+
Lxd5 30.Pd6+ Kg6 31.Pxc8
KxgS
Deze stelling lijkt op het eerste
gezicht eenvoudig gewonnen
voor zwart, maar Anand heeft
goed gezien dat de technische
problemen groot zijn. Zwart
mag zijn a-pion niet kwijtraken
en ook het eindspel koning te
gen koning plus loper en rand-
pion is remise, omdat zwart de
loper van de verkeerde kleur
heeft.
32.Pb6 Le6 33.bxc3 Kxg4
34.Kb2 Kf4 35.Ka3 a5 36.Pb4
Pe4?
De enige fout van Kasparov in
deze partij. Beter was 36...Pd7
en het paard gaat op weg naar
b6 met winst (Greengard).
37.Pb2 Pxc3 38.Pd3+ Ke3
39.Pc5 Lf5 40.Kb2 Pd5 41.Pb7
a4 42.c4 Pb6 43.Pd6 Ld3 44.c5
Pd5 45.Ka3 Lc2 46.Pb5 Pe7
47.Pa7??
Net nu Anand de kroon op zijn
verdediging kon zetten met het
voor de hand liggende 47.Pc3,
blundert hij verschrikkelijk. Na
47.Pc3 gaat de a-pion verloren,
waarna er een theoretische re
misestelling resteert. Kasparov
geeft nu geen kans meer weg.
47...Kd4 48.c6 Pd5 49.Pb5+
Kc5 50.c7 Lf5! 0-1
Na 51.Kxa4 Pb6+ 52.Ka5 Pc4+
53.Ka6 Lc8+ of 51.Pa7 Pxc7
52.Kxa4 Kb6 verliest wit zijn
paard.
FILATELIE
Op 4 april 1949 werd in Washington door
België, Denemarken, Frankrijk, Groot-Brit-
tannië, Italië, IJsland, Canada, Luxemburg,
Nederland, Noorwegen, Portugal en de Ver
enigde Staten de NATO opgericht (North
Atlantic Treaty Organisation). In 1952 tra
den Griekenland en Turkije toe, in 1955 de
Bondsrepubliek Duitsland en in 1982 Span
je.
Het 50-jarig bestaan van de NAVO wordt
postaal door enkele lidstaten herdacht. De
nemarken kwam als eerste NAVO-land met
een herdenkingszegel (24 februari, 4,25 kr.,
embleem), Luxemburg gaf 8 maart een
80 Luf.-zegel uit waarop het beeld dat voor
het NAVO-hoofdkwartier in Brussel staat,
Duitsland volgde 11 maart met één zegel en
België presenteert 15 maart met een serie
van niet minder dan vijf zegels.
Duitsland heeft het heel eenvoudig gehou
den. Op een 110 pf.-zegel enkel het NAVO-
embleem tegen een tweekleurig blauwe
achtergrond, waarin de afkorting NATO valt
te onderscheiden.
De Belgische NAVO-zegels hebben alle een
waarde van 17 frank en zijn achtereenvol
gens gewijd aan de Landmacht (een
Leopard-I), de Luchtmacht (een F-16), de
Marine (een fregat), de medische dienst
(met een legertent waaruit een gewonde
wordt gedragen) en de Generale Staf (een
militair met aanwijsstok voor een kaart). Op
de zegels ook de tekst '50 ans OTAN/jaar
NAVO en wapens van de diverse krijgs
machtonderdelen.
Op 15 maart verschijnt tevens een 34 fr.-
herdenkingszegel '125 jaar UPU' Motief:
een kaart van de wereld met een symboli
sche weergave van briefwisseling.
Duitsland is 11 maart niet alleen met de
NAVO-zegel gekomen, maar tevens ver
schenen twee zegels in de reeks
'Landesparlemente in Deutschland'. Deze
keer op twee 110 pf.-zegels: Bürgerschaft
der Freien Hansestadt Hamburg (Hambur
ger Rathaus) en Landtag Mecklenburg-Vor-
pommem (slot Schwerin).
En dan nog een 110 pf.-zegel ter gelegen
heid van het 50-jarig bestaan van het on
derzoeksinstituut Fraunhofer-Gesellschaft,
genoemd naar de wetenschapper, uitvinder
en ondernemer Joseph von Fraunhofer
(1786-1826). Op de zegel de ontwikkeling
van enkele kleurige naar een witte lichtdio-
de.
Liechtenstein is altijd één van de eerste
Posteurop-landen dat met Europa-zegels
komt. De zegels die dit jaar natuur- en/of
nationale parken als gemeenschappelijk
thema hebben, verschenen 1 maart. Zoals
gebruikelijk twee stuks, met achtereenvol
gens het park Schwabbriinnen/Aescher
(90 rappen) en Ruggeller Riet (1,10 fr.).
Op 1 maart werd ook de permanente serie
'Dorpsgezichten' uitgebreid. Ditmaal met
drie zegels die beelden geven van Ruggell
(80 rappen), Nendeln (1,00 fr.) en Triesen
(1,20 ff.).
Een velletje is in Liechtenstein iets heel bij
zonders. Op 1 maart verscheen er echter
weer één en wel ter gelegenheid van 300
Jahre Liechtensteiner Unterland. Op de ze
gels in het velletje (vijf van 90 rappen en
een sierveld) ontvouwt zich in doorlopende
beelden een landschap met dorpjes, bossen
en in het dal een rivier, de Rijn.
In januari viel in Liechtenstein het onver
wachte besluit om, met uitzondering van
drie zegels en een serie, op 31 december
1999 alle zegels, die voor 1 januari 1996 zijn
uitgegeven, ongeldig te verklaren. Geldig
zouden blijven de zegels waarop vorstin
Marie (3,00 fr.), vorst Hans-Adam (3,40 ff.),
beide uit 1991, erfprins Alois (2.50 ff.) uit
1992 en de automaatzegels uit 1995 met de
gemeentewapens.
Direct na het bekendworden van dit besluit
stak een storm van protesten op uit de hoek
van filatelie en handel. Daarvan is Die Re-
gierung des Fürstentum Liechtenstein zo
geschrokken dat meteen werd besloten het
einde van de frankeergeldigheid op te
schorten tot 31 december 2001.
Zweden heeft 11 maart twee rolzegels uit
gebracht die de aanleg schilderen van de
brug over de Sont die Denemarken met
Zweden moet verbinden. Waarden: 6 kr.
(voor gebruik binnen Skandinavië) en brev-
/inrikes (voor binnenlands gebruik). Als de
brug in het jaar 2000 gereed is, zal de ver
binding Zweden-vasteland aanzienlijk zijn
verbeterd.
50 Jahre NATO
SVERIGE
Deufschland
FUERSTENTUM LIECHTENSTEIN
FÜRSTENTUM
LIECHTENSTEIN
