Elim is allang geen paradijselijke oase meer
'Joodse jongeren worstelen met identite
Kerk Samenleving
51
ZATERDAG 13 MAART 1999
redactie dick van der pu
frankfurt De skyline van Frankfurt wordt allang niet meer be
paald door de torens van de kerken. De ene na de andere kan
toorkolos drukt de oorspronkelijke bebouwing weg. Voor de
drie glazenwassers op deze foto begint het echte werk pas als ze
de spits van dit godshuis zijn gepasseerd.
foto reuters
Gebrek aan solidariteit gehekeld
brussel De rooms-katholieke bisschoppen in de Europese
Unie hebben het gebrek aan solidariteit met asielzoekers en
vluchtelingen gehekeld. In de voorstellen voor een nieuwe Eu
ropese asielwetgeving is nauwelijks nog sprake van solidariteit
met de betrokkenen. De vervolgden moeten worden beschermd
en hun mensenrechten moeten worden gegarandeerd, aldus de
commissie van de bisschoppenconferenties in de Europese
Unie in de verklaring Een n oord over de vrededie gisteren in
Brussel werd gepresenteerd. De bisschoppen roepen verder de
lidstaten van de Europese Unie op de kosten van het opnemen
van asielzoekers gezamenlijk te dragen.
Nieuwe Jezus op Passiespelen
tegelen De stichting Passiespelen Tegelen heeft nieuwe acteurs
gevonden voor de rollen van Jezus en Judas voor de uitvoerin
gen van het beroemde vijfjaarlijkse openluchtspektakel in het
jaar 2000. De acteurs die deze rollen aanvankelijk zouden spe
len hadden zich teruggetrokken, omdat ze zich niet konden vin
den in de nieuwe opzet van regisseur Ben Verbong. Werd in de
traditionele passiespelen uitgegaan van de zucht naar geldelijk
gewin bij Judas, die tot de arrestatie van Jezus leidt, in de nieu
we versie verschillen de mannen van mening over hoe de we
reld te verbeteren. Jezus wil dat dit meer bij de mens van bin
nenuit zal gebeuren. Judas denkt aan aardse middelen. Daar
door raken de Verlosser en zijn uiteindelijke verrader in conflict.
Jezus wordt in 2000 gespeeld door de 49-jarige etaleur Cor van
Leipsig uit Venlo, Judas wordt vertolkt door de 30-jarige verko
per Erik Derikx uit Heerlen.
Gratis bijbels voor asielzoekers
haarlem Het Nederlands Bijbelgenootschap verstrekt gratis
ruim duizend bijbels in verschillende talen aan openbare bi
bliotheken. De bijbels worden vooral verstrekt in talen die ge
sproken worden door asielzoekers. Inmiddels hebben al hon
derd bibliotheken positief gereageerd op het aanbod van het
NBG. De actie staat in het kader van het Jaar met de bijbel,
waarvan het bijbelgenootschap een van de initiatiefnemers is.
Het NBG stelt per bibliotheek slechts één bijbel beschikbaar.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Bedankt: voor Wierden (wijk 3 -
Noord): C.B. Stam te Harderwijk.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Leimuiden: mw. J
Paans-Spoelstra. kandidaat uit
Kampen, die dit beroep heeft
Beroepbaar: mw. G. Jongsma (tot
febr. 1999 zendingspredikant in
Indonesia). Basilius van Brug-
gelaan 2, 5363 VA Velp (N.Br.),
tel. 0486 475798.
GEREF. KERKEN (VRIJGEMAAKT)
Beroepbaarstelling: W.L. de
Graaft, Melis Stokelaan 324,
1813 DT Alkmaar, tel. 072
5406138.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen: te Kruimngen: M.
Mondria te Waardenburg; te
Nieuw-Beijerland: J.J. Tams te
Middelburg-Centrum.
elim koos bulsma/gpd
Elim is een bijbelse term voor paradijselijke oase.
Maar in de hervormde gemeente Elim in Drenthe
gaat het al lang niet meer zo paradijselijk toe. Al
tien jaar zijn er wrijvingen in deze achthonderd
leden tellende gemeente.
Vanouds is hervormd Elim 'goed confessio
neel', zoals voorganger drs. L. van Bruggen (32)
het noemt. De afgelopen jaren is de gemeente
een nóg behoudender koers gaan varen.
Dat gaat sommige gemeenteleden te ver. Ze
zouden vaker gezangen willen zingen in de zon
dagse eredienst, vrouwen willen toelaten tot het
kerkelijke ambt en in Samen op Weg-verband
ook toenadering zoeken tot de plaatselijke gere
formeerde kerk.
Dat heeft geleid tot botsingen tussen de twee
stromingen. De meningsverschillen in de kerken
raad slepen al zo lang voort, dat sommige leden
op uit elkaar uitgekeken zijn geraakt. ..Als be
stuursorgaan is de kerkenraad van Elim helemaal
verlamd zegt scriba L. Giethoorn van de Pro
vinciale Kerk Vergadering in Groningen en Dren
the (PKV).
Voorjaar 1998 werd de PKV gealarmeerd over
de zorgelijke situatie in de Drentse gemeente.
Volgens Giethoorn staat dominee Van Bruggen
buiten het conflict. Hij dreigde gemangeld te
worden tussen de strijdende partijen. Dat was
voor de predikant, die nu drie jaar aan Elim is
verbonden, reden om de synode toestemming te
vragen binnen de officiële ambtstermijn van vier
jaar naar elders te mogen vertrekken. Op dit mo
ment heeft hij een beroep uit het Friese Wijnje-
woude in beraad. Giethoorn zegt dat zijn organi
satie van alles heeft ondernomen om de strijden
de partijen bij elkaar te brengen. Daarbij is gegre
pen naar het instrument van de buitengewone
visitatie: ambtsdragers uit andere gemeenten
kwamen naar Elim om zich in de problematiek te
verdiepen en bemiddelend op te treden. Reeds
een jaar geleden had de kerkenraad overigens
zelf het idee opgevat om en bloc af te treden en
op die manier plaats te maken voor een nieuwe
lichting.
De PKV-scriba doet liever geen uitspraak over
de slagingskans van deze manoeuvre. ,,Ik weet
niet of het lukt om zoveel nieuwe ambtsdragers
te vinden." Hij benadrukt dat het conflict niet te
rug te voeren is op de inhoud van de prediking.
De onderlinge verschillen hebben inj
maken met de praktische uitwerking li
pes op het gemeenteleven: ook wel
genaamd. Een vergelijking met situi
Groninger hogeland, zoals in WageL
Stedum, waar de (behoudende) Gei Jl
Bond 'geregisseerde' pogingen zou
vormde gemeenten voor zich te uj
volgens Giethoorn niet op. „In Wag
het de voormalige predikant ds.Feit-
lid van de Gereformeerde Bond, diedl
van kleur heeft doen veranderen. In E U
behoudende krachten werkzaam bn
meente." De PKV-scriba wil in algent
spreken van 'verrechtsing' van de 5
hervormde kerk. „Elders zie je tendf v
genovergestelde richting."
Menachem Sebbag morgen geïnstalleerd als jongerenrabbijn
Joodse jongeren worstelen met hun identiteit. In het dagelijks leven in een niet-joodse
omgeving weten ze zich vaak geen raad met hun jood-zijn. Door een gebrek aan
kennis over het jodendom dreigen ze bovendien hun eigen cultuur te verliezen.
Dat zegt jongerenrabbijn
Menachem Sebbag (30), die
zondag in Amsterdam wordt
geïnstalleerd. Veel jongeren en
studenten weten wel dat ze
joods zijn, maar „voelen zich er
niet lekker bij". Anderen zijn er
juist trots op, maar doen er
niets aan. Weer anderen weten
niet wat het betekent jood te
zijn. „Iedereen worstelt met de
vraag: wat ben ik nou?"
Die en andere vragen stellen, is
gezond, vindt Sebbag. De
meeste jongeren met wie hij
contact heeft, zijn niet opge
groeid in de joodse traditie. Ve
len gaan eens in het jaar, op
Grote Verzoendag, naar de sy
nagoge. „Hun ouders zijn blij
zonder na te denken. Die zeg
gen: we hebben een religie, dan
moet ik x, x en x doen om joods
te blijven. De jongeren vragen
zich af waarom ze dat en dat
moeten doen. Ze zijn nieuws
gierig naar de achtergronden."
Daarnaast speelt het probleem
van de aanpassing aan de Ne
derlandse cultuur, die vaak ge
paard gaat met het verliezen
van de joodse identiteit. Oor
zaak van de assimilatie is vol
gens Sebbag een gebrek aan
kennis over de joodse religie en
cultuur en een gemis aan jood
se opvoeding en omgeving.
Daarom wil hij er alles aan
doen om het „echte gezicht van
de joodse traditie" door te ge
ven. Het jodendom is gegeven
om ervan te genieten. „Het is
niet claustrofobisch."
In zijn contacten met jongeren
benadrukt Sebbag dat aanpas
sing aan een cultuur wel dege
lijk kan samengaan met behoud
van de eigen identiteit. „Waar
om niet? Dat is mijn vraag. Het
enige antwoord daarop is: om
dat het moeilijk is. Dan zeg ik:
het is de moeite waard." De
rabbijn hoopt dat jongeren
door zijn toedoen weer een
„goed gevoel" krijgen, dat hij ze
„uit de verwarring" kan halen
door hen de juiste kennis bij te
brengen.
Sinds het vertrek van de vorige
jongerenrabbijn. ruim vijftien
Jongerenrabbijn Menachem S
jaar geleden, klonk herhaalde
lijk de roep om een eigen rab
bijn met wie jongeren hun vra
gen en problemen kunnen be
spreken. De drempel van het
rabbinaat bleek en blijkt te
hoog. Jongeren kunnen volgens
Sebbag jaren met een probleem
rondlopen zonder aan te klop
pen bij een rabbijn. Die wordt
nog altijd gezien als een oude
man, met een lange baard, die
uit de vorige eeuw komt.
Met de aanstelling van de licht
bebaarde Sebbag hoopt het Ne-
„ledereen worstelt met de vraag: wat ben ik nou?"
derlands-Israëlietisch Kerkge
nootschap weer aansluiting bij
jongeren te vinden. De Brit, die
sinds 1991 in Amsterdam
woont, noemt zichzelf „zwaar
orthodox". Hij probeert te le
ven volgens de halacha, de
joodse leefregels zoals God die
voorschreef. Sebbag draagt een
zwart keppeltje, eet kosjer en
zegt: „Ik zou liever doodgaan
dan op sabbat in een auto stap
pen."
De jongste rabbijn van Amster
dam moest de eerste maanden
na zijn benoeming, vorig jaar
september, gebruiken om bij
jongeren het stigma weg te ne
men dat iedere orthodoxe jood
„extreem" is. „Ik wil geen ziel
tjes winnen of een fundamen
talist van iemand maken.".
Sebbag nodigt de jongeren
thuis uit, maar hij ontmoet ze
het liefst in hun eigen omge
ving. Vaak wordt hij gebeld om
even te komen „babbelen" in
de kroeg. „Na een, twee biertjes
komt het eruit."
Jongeren staan open voor bijna
alle onderwerpen, concludeert
Sebbag op basis van de inmid
dels honderden gesprekken die
hij met jongeren en studenten
heeft gevoerd. Maar ze praten
nog altijd nauwelijks over de
traumatische ervaringen in de
Tweede Wereldoorlog. Ook op
het onderwerp homoseksuali
teit rust een taboe. De rabbijn
kent een paar jongeren die ho
mo zijn. Hij keurt hun gedrag
af, maar ze „blijven voor mij als
persoon dezelfde".
Tijdens al zijn ontmoetingen
probeert Sebbag dn
scheid tussen de me ;ri
daden te maken. de ot
tora, de wet van Moj >t<
doet me veel pijn at r
de verkeerde keuzei z
maar ik accepteer hi D
niet om mensen tei jn
Ik probeer te helpee s
geren voldoening et i
het leven krijgen." g<
Sebbag schat dat rut ?n
cent van de joodsej i
Nederland in Amste in
woont. Ongeveer 20
zijn daar lid van de; is
meenschap of aangi
een van de drie jong t
gingen (Ijar, Sjoecht iei
Maar ook talloze nic i
streerde joodse jong idi
een beroep op 'hun e
De hoofdstad telt vt i
bag hooguit vijftig a z
jongeren. Die vertre h\
naar levende, bloeit ie
gemeenschappen ii
Verenigde Staten en
In Amsterdam ontbi g(
hen de juiste facilite o
voldoende kosjere r ip
„Het is moeilijk om Ni
dox te zijn en hier tl )g
weet de rabbijn. hi
In zijn omgang mei
laat Sebbag zich leid t
voorbeeld van zijn
was rabbijn en werl n
joodse jongeren die
ver van het geloof1! >oi
ging onbevooroordi 'ai
hen om en waardee
voor wie ze waren
wat ze deden
Sebbag blijft doceni
nis en joodse wet
derlands-Israëlietist
rium en rabbijn van
ge aan de Gerard D n:
had me nooit tot do
om rabbijn te won
De samenkomsten!
goge zijn volgens hi P'
laagdrempelig en o ivc
gen, in de hoop dal
ren zich thuisvoeli
chris bakker
Leidsch Dagblad
Foto uit deiarchieven
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing een ingevulde cheque
(geen overschrijvingskaart) ter waarde van vijf gulden (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) op te stu
ren naar het Leidsch Dagblad, t a v. Leidsch Dagblad Archieven, Postbus 54, 2300 AB Leiden of door contante
betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad aan de Rooseveltstraat 82. U ontvang de foto binnen drie weken.
ANNO 1899
ANNO 1974
Maandag 13 Maart
WARMOND - Een schoon eeuwfeest in het gezicht!
In de volgende maand zal het honderd jaren gele
den zijn, dat het Groot-Seminarie, werd geopend.
Klein en zorgvol was hier de aanvang. De Fran-
sche revolutie deed de beroemde Roomsche Uni
versiteit van Leuven, in 1425 door Jan Van'Bra-
band gesticht, te niet gaan, en de Hollandsche jon
gelingen, die aldaar voor het priesterschap studeer
den, zagen 'nu in hun nabijheid teevergeefs om naar
een priesterschool, zooals de algemeene kerkverga
dering van Trente die voorgeschreven heeft in haar
23ste zitting. Minstens moest de hoofdafdeeling
van zulke priesterschool of seminarie, dadelijk, ter
studie van de godgeleerdheid, ingericht, terwijl ook
de zorg voor een onderafdeeiing niet mocht verge
ten, waar de meer gymnasiale studiën met eenige
uitbreiding te huis behooren.
Want dezelfde revolutie, die Leuven sluiten deed,
had, hier te lande, bijgedragen tot het losmaken
van den staatsdwang over den godsdienst. En van
die vrijheid gebruik makende, werd, in 1799, door
de zorg van den hoogeerwaarde heer H.F. Ten
Hulscher, Aartspriester van Holland, Zeeland en
West-Friesland, onder medewerking van de zeereer-
waarde heeren Henricus Beukman en Gerardus He
geman, pastoors te Amsterdam, en van den zeereer-
waarde heer Bernardus Ocke, pastoor te Leiden,
een Seminarie voor zijn kerkdistrict in dat aloude
Warmond geopend, onder welks lommerrijke dre
ven, reeds vóór de reformatie, zooveel achtbare
kloosterlingen hadden gewoond.
ADVERTENTIE-Te koop gevraagd door B. van der
Plas, Landbouwer te Noordwijk: een flinken 4-Roe-
den-Hooiberg. met of zonder roeden.
Woensdag 13 maart
DEN HELDER/KATWIJK - De
Russische hektreiler ..Morshank"
met dertig man aan boord is van
morgen overvaren door het uit
Griekenland afkomstige schip
Natal. Het Katwijkse vissersschip
KW 125 „Maarten Sr." heeft de
dertig bemanningsleden opge
pikt. Later zijn de dertig Russen
overgestapt op een Russisch
schip, dat koers zette naar Rot
terdam.
Schipper Haasnoot van de KW
125 voer juist in de buurt van de
Russische hektreiler, toen de
aanvaring plaats had. „Haasnoot
zag op zijn radar de twee schepen
in elkaar vloeien", vertelde de
Katwijker Kuyt, firmant van de
rederij Haasnoot en Kuyt, die
vanmorgen de gesprekken met
Radio Scheveningen volgde. „Hij
was net bezig met het optrekken
van het net. Hij is er direct naar
toe gevaren. Toen hij aankwam
zat de achterkant van het Rus
sisch schip al onder water. De
bemanning zat al in de dingy."
De aanvaring gebeurde vanmor
gen rond elf uur in dichte mist,
dertig mijl ten oosten van Den
Helder. Schipper Haasnoot is
mede-eigenaar van de KW 125.
LEIDEN - Burgemeester Vis heeft gistermiddag het totaal vernieuwde pand van Peek en Cloppenburg aan de Bree-
straat geopend. Nieuw is de afdeling voor de vrouw. De gehele begane grond is voor haar gereserveerd. De heren
zullen voortaan hun heil op de eerste etage moeten zoeken. foto archief leidsch dagblad
De KW 125 haalde voor de eerste
keer tijdens deze reis het net op.
NOORDWIJK-De afdeling
Noordwijk van Philatelica heeft
gisteren het honderdste lid kun
nen verwelkomen. Het is de heer
Kroon uit de Bernhardstraat.
Aanbrenger Van Duin ontving het
uitgeloofde kroningszegel uit
1898.
LEIDERDORP - De oudste in
woonster van Leiderdorp, me
vrouw Th. de Wolf-Dagelet aan de
Steenbakkerslaan 24 kreeg op
haar 97e verjaardag gistermiddag
bezoek van burgemeester Van der
Have, die Leiderdorps oudste een
presentje kwam brengen.
NANCY - Een caféhoudster in
Nancy is gisteren veroordeeld tot
tien dagen voorwaardelijk en 300
franc boete omdat zij tijdens een
ruzie de rechtertepel van een
vrouwelijke klant had afgebeten.
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
(lii
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/ vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.MJ. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
F Blok, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
telefmi
Advertenties 071 - 5323J
Familieberichten:
023- 5320216
Redactie: 071- 5321 92j
Hoofdredactie. 07l-53f
advertenlf
Maandag t/m vrijdag v«
071- 5356 230
RUBRIEKSADVEI
Maandag t/m vrijdag van!
071- 5143 545
ABONNEME» ger
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro'
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die oi
het automatisch afschrijvenv:
abonnements- geld, ontvanf
betaling.
VERZENDING PE
Voor abonnementen die pen
worden verzonden geldt er
aan portokosten per vers# P
LEIDSCH DAGBLAD Of Me
Voor mensen die moeilijk I m
hebben of blind zijn (of eet
leeshandicap hebben), isee
van het regionale ni
Dagblad op geluidscassette
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproker
KhD
(UV
K
N H U I
ONGEVALLEN DIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgez: n jp
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendierf
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
W
