Fiscus slaat autobranche
voor miljoenen extra aan
Liefde Hoogovens voor Boël was van korte duur
Economie
alisten positief over
leiding Hoogovens-Boël
Angst voor computermuis
breekt mensen straks op
Nieuw Amstelkratje binnenkort in winkel
Geen stroom meer
IrDAC 13 MAART 1999
litsland houdt sloop autowrak tegen
Onder druk van vooral de Duitse auto-industrie nemen
U-ministers van milieu voorlopig geen besluit over een Eu-
;e regeling voor de verwerking van wrakken. De autofabri-
jn vrezen dat zij hun prijzen te veel moeten verhogen bij de
jjge voorstellen. Nederland dringt echter aan op snelle Eu-
ise afspraken. Een meerderheid van de EU-milieuministers
lorstander van een regeling waarbij vanaf 2003 elk autowrak
speciaal bedrijf wordt verwerkt. In 2015 zouden dan 95
:ent van alle onderdelen van wrakken moeten worden her-
uikt of teruggewonnen. De Europese industrie vreest dat bij
ering van een regeling voor alle autowrakken de premie zo
5 zal zijn, dat deze consumenten mogelijk afschrikt.
catel slankt tien procent af
Het Franse telecom-concern Alcatel vermindert zijn per-
•éissterkte met tien procent. De grootste klap valt in de VS,
rdochter Alcatel Data Networks sluit. Op het ogenblik wer-
ernog 120.000 mensen. De banenvermindering levert een
paring op van 660 miljoen gulden. Alcatel behaalde in 1998
nettowinst van 5,15 miljard gulden. De omzet daalde van
naar 21,26 miljard euro (46,8 miljard gulden).
insumentenprijzen stijgen licht
imG', Schoenen en kleding hebben de consumentenprijs-
xin februari 0,5 procent hoger doen uitkomen dan in janu-
Deze stijging is gebruikelijk voor de tijd van het jaar. In ver
ing met 1998 lagen de consumentenprijzen in februari 2,1
;ent hoger. Dit is vrijwel hetzelfde inflatiecijfer als in januari,
leidt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De stij-
van de consumentenprijzen komt vooral door de schoenen
eding die duurder zijn geworden. Ook voor fruit, frisdran-
en vakantie-accomodaties moest vorige maand meer wor-
betaald. Goedkoper werden de autobrandstoffen, gereed-
ppen, verse groenten en eieren.
lie kritiek Jackson op Shell-Nigeria
De speciale Amerikaanse gezant voor Afrika, Jesse Jack-
heeft de activiteiten van Shell in Nigeria fel bekritiseerd,
ens hem brengt de Brits/Nederlandse oliemaatschappij
jge schade toe aan het milieu en draagt ze bij aan de verar-
>van de plaatselijke bevolking in het gebied van de Niger-
i, Jackson bracht een vierdaags bezoek aan het Ogoniland
ndere delen van de delta in het zuiden van het Afrikaanse
Vier jaar geleden liet de Nigeriaanse dictator Sani Abacha
n activisten uit die regio executeren. Reden was hun pro
egen het gedrag van Shell, waarmee de Nigeriaanse over-
nauw samenwerkt.
ilf miljard verlies door crisis Rusland
De Oost-Europabank is vorig jaar diep in de rode cij-
:echtgekomen. Oorzaak is de economische crisis in Rus-
|0ver 1998 bedroeg het verlies 261,2 miljoen euro (575,6
»en gulden). Het jaar ervoor werd nog een nettowinst ge-
tvan 16,2 miljoen euro. Ondanks de verliezen in Rusland
Oost-Europabank zich niet uit het land terugtrekken, zo
financieel directeur S. Kaempfer gezegd. In totaal heeft de
ivoor 908,9 miljoen euro (ruim 2 miljard gulden) aan voor
ingen moeten treffen om slechte leningen aan Oost-Europa
dekken. Rusland kwam half augustus vorig jaar in grote
lemen door de val van de roebel, de Russische munt.
was een strategische investering'
I
IAM RONALD FRISART
ten vinden het positief
ens afscheid neemt
pr Waalse staalfabriek Boël.
ui gers kunnen opgelucht
lalen", aldus een van
)p de Amsterdamse effec-
ïrs ging de koers van het
ïl Hoogovens gisteren
nhoog.
jeven de omstandighe-
dit de enig mogelijke uit-
aldus S. Smit van Bank
chère. H. Jongschaap van
ierson sluit zich daarbij
In België is rationalisatie
bedrijfsvoering moeilijk
itbaar", zegt hij. ,,Het ef-
n de investering was twij-
Als je dan moet kie-
issen investeren in La
re of in IJmuiden, dan is
sniet moeilijk."
isten zijn het erover eens
oogovens er goed aan
jedaan het Boël-bedrijf in
inse Maubeuge wel in te
Daar maken ongeveer
nderd mensen zaken als
staal, onder meer voor
•industrie.
Maubeuge heeft Hoog
ovens een goede basis voor af
zet in Franlaijk en Zuid-Duits-
land", aldus Jongschaap. Hij
denkt dat het Boël-avontuur
voor Hoogovens een strategi
sche investering is geweest in
afzetkanalen. ,,Dat zelf vanaf
nul opbouwen, is duurder dan
het Boël-avontuur."
Smit meent daarentegen dat
Hoogovens voor een stuk
marktaandeel een hoge prijs
heeft moeten betalen. De kos
ten van de episode Boël belo
pen volgens analisten 400 tot
500 miljoen gulden. „Per saldo
een dure acquisitie, die be
drijfseconomisch niet op voor
hand verantwoord is", aldus
Smit.
Hij zegt wel te begrijpen dat
het Nederlandse staal- en alu-
miniumconcern zoekt naar
meer grip op de markt. „Op ter
mijn heeft Hoogovens een fun
damenteel probleem: het is vrij
klein. Het is speculatief, maar je
zou je bijna afvragen wanneer
Hoogovens zelf wordt overge
nomen. Voor grote buitenland
se concerns is de Hoogovens
locatie aan de Noordzee heel
aantrekkelijk."
ommercieel Talent gezocht
el.nr. 071-5122222. Zie SBS 6 tekstpagina 166
ARJO KLAMER
Hoogleraar economie
Erasmus Universiteit
Zieners zijn gewild zo vlak
voor een nieuw millennium.
Mensen willen weten hoe de
toekomst er voor hen uit zal
zien. Wat zijn de trends?
Gaan we straks massaal
thuis werken? Zullen boeken
en cd's verdwijnen? Zijn ge
zinnen gedoemd? Beleven
we de nadagen van het Ne
derlandse koninkrijk?
De neiging is
groot om glo
baal te denken
en te beden
ken hoe de
wereld er an
ders uit gaat
zien met het
flitskapitaal
dat geen gren
zen kent en de
digitale com
municatieka
nalen die net
zo goed grens
overschrij
dend zijn.
Maar ook
dicht bij huis
staat er veel
op het spel. Zelfs al werkt u
niet voor een bank of een
groot bedrijf, ook u zal met
de veranderingen te maken
krijgen.
Stel maar eens voor dat u
een boekhandel hebt, of
boeken uitgeeft. Straks kun
je boeken via een schermpje
lezen dat je via internet op
laadt en dat zo klein is dat je
er bij wijze van spreken mee
naar bed kan gaan. Dan kun
je zaak wel afschrijven. Ook
bibliotheken dreigen te ver
dwijnen tenzij ze iets anders
gaan doen dan boeken uitle
nen. Ik zelf denk dat biblio
theken meer kenniscentra
moeten worden, plekken
waar je dingen te weten kan
komen.
De kans dat cd-zaken hun
deuren spoedig kunnen slui
ten, is groot. Het kopiëren
van cd's is al een fluitje van
een cent. Een gekopieerde
cd is nog geen kwart van de
prijs van een originele versie.
Het enige schaarse goed zijn
de lege hoesjes (die dan ook
op grote schaal worden ge
stolen), maar daar is gemak
kelijk een oplossing voor te
vrinden. Binnen afzienbare
tijd zullen zelfs de cd's een
achterhaalde technologie
zijn, want dan halen we de
muziek gewoon van het in
ternet af. Hoe de muziekpro
ducenten dan aan hun geld
komen, is op dit moment
volstrekt onduidelijk. Mis
schien zullen artiesten een
belangrijk deel van hun in
komen moeten ontlenen aan
hun optredens, want die zijn
immers niet te kopiëren. Wie
weet?
En wat te denken van de gro
te supermarkt om de hoek?
Het zal niet lang meer duren,
of we bestellen de kruide
nierswaren via internet. Wat
mij betreft, gebeurt dit eer
der vandaag dan morgen. El
ke week die onderneming
met de lege flessen, het wa
gentje, het gescheur langs de
schappen (om aan het eind
te merken dat je de zout ver
geten bent) en het zeulen
van de spullen uit de auto
naar binnen, kan mij gesto
len worden.
Krijgt de nieuwe technologie
een kans. dan worden die
grote winkels in de buurt
overbodig. Daarvoor in de
plaats komen grote overslag
centra waarvandaan kleine
bestelauto's de spullen naar
de klanten brengen. Wat
overblijft dichtbij zijn kleine
gespecialiseerde winkels
voor de kleine en laatste mo
ment bood
schappen, voor
speciale spullen
en voor het
contact.
De aard van het
werk is reeds
sterk veran
derd. Produ
ceerden twintig
jaar geleden de
meeste werkers
nog tastbare
goederen, nu
zijn ze voor het
overgrote deel
met concepten
bezig. Kennis is
het belangrijk
ste product ge
worden, zoals kennis om een
cd te verkopen, een organi
satie te stroomlijnen, goede
ren te verplaatsen, evene
menten te organiseren, of
mensen te motiveren.
Nog organiseren we de
werkplaats alsof het nog
steeds om tastbare produc
ten gaat, met kantoren, vaste
uren en prikklokken, maar
dat zal niet veel langer kun
nen. Flexibilisering is het
antwoord op veranderingen
in de aard van het werk die
onvermijdelijk lijken.
Laatst bezocht ik een hyper
modem communicatiekan
toor. Het is meer een ont
moetingsplek voor de werk
nemers die zo nu en dan
langs komen met hun lap
top, voor hun werkzaamhe
den een bureau krijgen toe
bedeeld en met elkaar in een
gezellige ruimte over hun ac
tiviteiten praten. Het meren
deel van hun tijd werken ze
thuis of bij de klant, maar ze
zijn wel steeds bereikbaar via
hun mobiele telefoon en lap
top. Het zag er erg goed uit.
Voor sommige mensen zijn
deze veranderingen inspire
rend. Dat zijn de mensen die
plezier beleven aan de nieu
we communicatiemiddelen
en graag voor het slapen
gaan nog even achter de
computer gaan 'surfen' op
het net. Mensen die niet we
ten wat een muis is, laat
staan de computer aan dur
ven te doen, krijgen het las
tig. Zij voelen zich als de
mensen aan het eind van de
vorige eeuw die de telefoon
en de fiets maar enge dingen
vonden.
De hoop van deze mensen is
dat de verbeelding van de
zieners een loopje met ons
neemt. De geschiedenis van
innovaties geeft aan dat ech
te veranderingen bijna altijd
veel meer tijd in beslag ne
men, dan eerst voor mogelijk
gehouden werd. Dat neemt
niet weg dat de ontwikkeling
van internet wel erg snel
gaat. Enige geestelijke voor
bereiding op veranderingen
in de toekomst is daarom
wel raadzaam.
ITERGROND PAUL KOOPMAN
de tussen Hoogovens en
alse staaldochter Usines
'Boël is van korte duur
st. Al daags nadat de
oj jnse staalfabriek in 1997
ttig-procentsbelang in
'ad genomen, gingen de
o s' van Boël boos de
5' °P- De vakbond FGTB
iken :ek de moeizaam Frans
te ende directieleden uit
^Holland met 'Batavie-
le een kroonjuweel van
she industriële revolutie
inpikken.
il UCB een lange historie
verstoorde sociale
tdingen, verkeek Hoog
te °P nrbeidscultuur
hart van Wallonië, een
i9| met ruim dertig procent
20osheid. Als gevolg van
330,na sociale strijd, bleken
"'beeld voor de ruim
tweeduizend werknemers van
het staalbedrijf liefst zeshon
derd functie-indelingen te be
staan. Toen Hoogovens een en
ander wilde stroomlijnen, werd
het werk onmiddellijk neerge
legd. Zo werden in de eerste zes
maanden duizend stakingsda
gen genoteerd.
„In Nederland wordt er bij een
sociaal probleem eerst gepraat.
Maar hier volgt meteen een al
dan niet wilde staking. Dat is
erg moeilijk zaken doen", ver
zuchtte de Nederlandse Hoog
ovens-woordvoerder H. Brink
in oktober vorig jaar. Premier
Kok kaartte de 'starre arbeids-
cultuur' zelfs aan bij zijn Belgi
sche collega Dehaene, toen de
ze hem vorig jaar tijdens een
Europese top in Oostenrijk over
de problemen bij Boël had aan
geklampt. Kok maakte duidelijk
dat de fabriek in zijn ogen een
betere toekomst zou hebben als
de bonden zich flexibeler zou
den opstellen.
Maar in La Louvière bleef men
de 'Batavieren' zien als een vij
andige mogendheid. De Waalse
minister-president Robert Col-
lignon werkte de overname
door Hoogovens al lünge tijd
tegen, omdat hij de voorkeur
gaf aan een Belgische (lees:
Waalse) oplossing voor het
staalbedrijf. Hij ging pas over
stag nadat bleek dat het even
eens Waalse Cockerill Sambre
niet in een fusie met UCB was
geïnteresseerd.
Hoogovens had aanvankelijk
hoge verwachtingen van de
nieuwe dochter. De directie in
IJmuiden versterkte het eigen
vermogen van UCB met hon
derd miljoen gulden en volgens
FNV Bondgenoten werd de
laatste twee jaar nog eens twee
tot driehonderd miljoen geïn
vesteerd. Bij een blijvend gun
stige staalmarkt had UCB
Hoogovens niet alleen de
broodnodige extra capaciteit
kunnen bieden, maar tevens
een betere toegang tot de fran
cofone staalmarkt in Europa*
Hoogovens wilde de kosten
drukken via de inkrimping van
het personeelsbestand van
2.100 naar 1.300 functies. Maar
dat ging niet zonder slag of
stoot. Bij een referendum over
het met de bonden uitgewerkte
sociaal plan werden de stem
bussen kort en klein geslagen.
De Azië-crisis zorgde vorig jaar
tot overmaat van ramp voor
een inzinking van de vraag en
dalende prijzen op de wereld
markt. Die ontwikkeling trof
niet alleen Hoogovens in IJmui
den zwaar, maar vooral ook
Boël. In oktober zag het staal
concern zich daarom genood
zaakt uitstel van betaling aan te
vragen. Het 'reddingsplan' dat
in de maanden daarna werd
uitgewerkt voorzag in het slui
ten van de storingsgevoelige
elektrische oven en continu-
gieterij, de afvloeiing van nog
eens zevenhonderd werkne
mers en een extra investerings
impuls van ongeveer 336 mil
joen gulden. Voorwaarde was
wel dat het Waalse gewest 84
miljoen gulden in een nieuw
sociaal plan zou steken. Daar
toe bleek premier Collignon,
enkele maanden voor de ver
kiezingen in België, niet bereid.
Nu Hoogovens zich uit UCB te
rugtrekt, lijkt een faillissement
onafwendbaar aangezien de
surcéance begin mei afloopt.
Hoogovens moet een omvang
rijke schadepost incasseren, die
overigens al grotendeels in de
jaarcijfers over 1998 is verdis
conteerd. Daar staat tegenover
dat de drastische stap het con
cern van een dochter verlost die
de directie de laatste maanden
permanent hoofdpijn bezorgde.
De Waalse gewestregering
hoopt op haar beurt een andere
gegadigde voor het bedrijf te
kunnen interesseren. Het Zwit
sers/Italiaanse concern Dufer-
co zou al belangstelling hebben
getoond. Duferco kocht ruim
een jaar geleden het Waalse
Cockerill op en publiceerde tot
veler verrassing onlangs fraaie
winstcijfers. Dat moet voor
Hoogovens een bittere pil zijn.
Inspecteur mag
kijkje nemen bij
Nike-fabrieken
BEAVERTON AP
Nike is bereid zijn buitenlandse
bedrijven open te stellen voor
onafhankelijke inspecteurs als
concurrenten dat ook doen.
Dat heeft directeur P. Knight
geschreven aan verschillende
Amerikaanse universiteiten die
een contract hebben met de
sportschoenen- en kledingfa
brikant.
In heel de Verenigde Staten
hebben studenten de afgelopen
weken van hun universiteiten
geëist dat ze druk uitoefenen op
Nike. Zowel Nike als Adidas en
Reebok weigeren tot nu toe
waarnemers toe te laten in hun
buitenlandse fabrieken, omdat
werknemers dan zouden weg
lopen en bedrijfsgeheimen zou
den worden onthuld.
De aankondiging van Nike is
enthousiast ontvangen door
een van de felste critici van het
bedrijf, de arbeidsrechtenorga
nisatie Global Exchange. Deze
instelling heeft beweerd dat er
misstanden zijn in buitenland
se fabrieken van Nike. „Dit is
een grote doorbraak", reageert
woordvoerder M. Benjamin van
de organisatie. „Ik denk dat an
dere bedrijven onder enorme
druk komen te staan om het
zelfde te doen."
Nike heeft verder vastgesteld
dat het bedrijf zich wil aanslui
ten bij de Fair Labor Associati
on (Instituut voor eerlijke ar
beid).
Ook BPM over extra accessoires
ECONOMIE WIJZER
De belastingdienst en de autobranche zijn met elkaar in
conflict geraakt over de BPM (belasting op personenau
to's en motorrijwielen). Belangenvereniging Rai vreest
dat auto-importeurs naheffingen van in totaal tientallen
miljoenen guldens te wachten staan.
BMW Nederland heeft al een
naheffing gekregen van onge
veer zes miljoen gulden. De Rai
vreest dat andere auto-impor
teurs zullen volgen. Het minis
terie van financiën heeft be
kendgemaakt te onderzoeken
in welke mate de BPM wordt
ontdoken. De Rai gaat de im
porteurs die met een fiscale na-
heffing te maken krijgen onder
steunen.
De zaak heeft te maken met
het tijdstip van inbouwen van
extra accessoires in auto's. Te
denken valt daarbij aan airco,
leren bekleding, dure wieldop
pen en dergelijke. Als deze ele
menten worden aangebracht
voordat het kentekenbewijs
deel 1 is toegekend, vallen ze
ook onder de BPM-heffing. Als
het aanbrengen ervan gebeurt
na toekenning van het kente
kenbewijs, dan hoeft over de
extraatjes geen BPM te worden
betaald. Volgens de belasting
dienst zijn heel veel auto's voor
het toekennen van het kente
kenbewijs voorzien van luxe ac
cessoires, waarover vervolgens
geen BPM is betaald. Een
woordvoerder van de Rai zegt
dat dit een onwerkbare situatie
is. Als een af te leveren auto bij
de dealer staat, gebruikt deze
vaak al de lege uurtjes om zo'n
auto gereed te maken. Het is
niet bekend of op dat moment
het kentekenbewijs al bij de im
porteur is afgeleverd.
Een woordvoerder van de Rai
noemt het navrant dat alleen
garages die er een perfecte
werkplaatsadministratie op na
houden, waarin ook de tijdstip
pen van het werk staan Ver
meld, door de fiscus kunnen
worden aangepakt. Een advies
in het blad Automotive aan dea
lers om hun werkplaatsadmini
stratie te vernietigen vindt de
Rai geen goed advies. „Dat is
bovendien strafbaar", aldus de
zegsman.
De Rai gaat er vooralsnog
vanuit dat het conflict over de
BPM-heffing over accessoires
tot voor de rechter wordt uitge
vochten. Wanneer de BMW-
zaak voor de rechter komt is
nog niet duidelijk. BMW heeft
onlangs bezwaar aangetekend
tegen de naheffing en heeft
daar nog geen antwoord op ge
kregen.
Cadmium-houdende exemplaren vernietigd
ZOETERWOUDE RONALD FRISART
De eerste nieuwe kratten Am-
stel-bier staan vanaf 9 april in
de winkels. De Heineken-brou-
werij in Zoeterwoude, waar
Amstel wordt gemaakt, begint
op 6 april met levering aan de
groothandel. Omdat de distri
butie bij Albert Heijn snel ver
loopt, zullen de nieuwe kratten
het eerst opduiken in de AH-
supermarkten. Woordvoerster
S. Koenders van Heineken Ne
derland heeft dat gisteren laten
weten.
Op het nieuwe krat, dat een
wat andere kleur rood krijgt
dan het huidige, staat het Am-
stel-logo geheel in kleur, terwijl
daarvoor nu nog alleen wit
wordt gebruikt. Het krat voor 24
flesjes heeft naast handgrepen
aan de zijkanten ook een hand
vat in het midden. De reclames
die vanaf 12 april op televisie
verschijnen, benadrukken dat.
Met 1.899 gram is het nieuwe
zuiDWOLDEHet ziet er in een weiland bij het Drentse Zuidwolde uit als een modem kunstwerk, maar het is gewoon oud ijzer. Na jaren dienst te hebben gedaan, moeten de hoog
spanningsmasten tussen Zwolle en de Eemshaven wijken voor een moderne uitvoering. De oude masten zullen in stukken worden gezaagd en als schroot worden verkocht.
FOTO WFA HARM METER
krat ruim een half ons lichter
dan het oude, dat tien jaar gele
den werd ingevoerd.
Het omwisselen van de vier
miljoen kratten duurt ongeveer
twee maanden. Hoeveel geld
met de operatie is gemoeid, wil
Heineken niet kwijt. De nieuwe
kratten, waarin de giftige stof
cadmium niet meer voorkomt,
worden gemaakt door de firma
Wavin in het Overijsselse Har-
denberg.
De oude, cadmium-houden
de kratten worden in stukken
gezaagd en voorlopig opgesla
gen. Verdere verwerking volgt
zodra daarover met de milieu
beweging een akkoord is be
reikt. Dat gesprek spitst zich toe
op een nieuw procédé om het
oude plastic onschadelijk te
maken, aldus een woordvoer
ster van de Vereniging Milieu
defensie.
In september worden ook de
kratten van de merken Heine
ken en Brand vernieuwd. Het nieuwe kratje.
