rootste schildergenie van de eeuw
^rink heeft nog veel goed te maken na Sassafras
Cultuur Kunst
Hot House wil zaaltje onder Waagplein Herbouw als restauratie
Tonen zo plat als een euro
Boogie Woogie is al
130 miljoen waard
12 MAART 1999
N RIJSDAM, 071-5356444, PLV CHEF ANNET VAN AARSEN 071-5356443
aturalis zoekt vrijwilligers
Naturalis is op zoek naar vrijwilligers. Aanstaande
juidag wordt een voorlichtingsdag gehouden waar geïnteres-
H fden zich kunnen informeren over werken en leren in dit na-
rhistorisch museum. Opgeven kan via telefoonnummer 071-
f7677.
ugdvoorstelling 'De Tocht' afgelast
De voorstelling 'De Tocht', een muzikaal sprookje van
ater Sirkel dat aanstaande zondag zou worden opgevoerd in
LAK theater, is wegens ziekte van een van de spelers afgelast.
an hijn opent anti-racisme week
Ed van Thijn, oud burgemeester van Amsterdam, opent
staande zondag om half vier de Leidse anti-racisme mani-
,tie 'Colour your Mind'. In sociëteit de Burcht reikt hij ook
irijzen uit aan de winnaars van de anti-racisme tekenwed-
d. Aanluitend is er een open podium waarop mensen uit di-
ait e culturen een literair optreden verzorgen. Ook wordt de
ille racisme foto-expositie geopend in de stadsbus bij voor de
!el,c jnbare Bibliotheek aan de Nieuwsstraat.
LEIDEN WIM KOEVOET
Een klein podium, specifiek voor het avon
tuur. Dat is de grote wens van Hot House.
De Leidse jazzclub beleeft dit jaar haar zes
de lustrum en leidt nog altijd een 'noma
denbestaan'. De nieuwe zaal die de plan
nenmakers voor ogen hebben moet komen
onder het Waagplein, als onderdeel van de
Aalmarktplannen.
Het Waagplein ontstaat als de pakhuizen
van V&D in de Mandenmakerssteeg onder
de slopershamer vallen. In de plannen voor
de Aalmarkt en omgeving is al de mogelijk
heid geopperd een filiaal van Albert Heijn
onder het plein te vestigen. Of er dan nog
ruimte is voor de zaal die Hot House voor
ogen heeft, is onduidelijk.
Behalvee jazz wil Hot House op het nieu
we podium verschillende andere podium
kunsten, op vaste dagen in de week, aan
bod laten komen, zoals komedie, cabaret,
folk, klassieke- en wereldmuziek, literatuur,
dans en beweging. De indieners van het
plan beschouwen hun vondst als een
'waagstuk', waarvoor vooralsnog geen geld
is, maar dat het verdient op z'n haalbaar
heid te worden onderzocht.
„Een koppeling met het Waaggebouw is
realistisch. Dit prachtige 17de-eeuwse mo
nument kan zo zijn publieke functie be
houden. De Boterhal heeft voor niet elek
tronisch versterkte (unplugged) muziek een
uitstekende akoestiek. De culturele evene
menten op het nieuwe Waagplein en de re
creatieve aspecten van het Waterplein wor
den door het nieuwe podium en het Waag
gebouw aaneengesmeed", schrijven de in
dieners van het plan.
Ze zijn zich ervan bewust dat de Aal
marktplannen reeds zijn voorzien van een
culturele component, te weten de tweede
zaal voor de Stadsgehoorzaal en de nieuw
bouw voor het LVC. Dat is een oplossing
voor de poptempel en voor de programme-
ringsperikelen voor de Stadsgehoorzaal,
„maar of het op vernieuwing beluste pu
bliek er zal komen, is twijfelachtig."
Wethouder A. Pechtold (D66) van kunst
en cultuur reageert zeer afhoudend. „Ik
waag te betwijfelen of er in Leiden een te
kort aan podia is. Mijn behoefte aan een
debat over het aanbod van de reeds be
staande podia is groter."
De wethouder wijst op het ontbreken van
een financiële paragraaf in de plannen van
Hot House. „Het is een misvatting dat door
het Aalmarktproject grote hoeveelheden
geld vrijkomen waarmee we allemaal leuke
dingen kunnen doen."
ectie van 450 werken van Picasso in Rotterdamse kunsthal
niel
ide»
IAM EVELIEN BAKS
is de kunstenaar van de eeuw, het grootste schep-
jeg le 8er"e ^at ^gelopen honderd jaar op aarde
sior t rondgewandeld. Als we het over Picasso hebben,
;ten superlatieven kennelijk tekort. Pablo Ruiz Pi-
istrof) (1881-1973) was echter ook een zeer media- en fo-
genie, dat zich maar al te graag liet vereeuwi-
Een superposeur, die zich al op jonge leeftijd be
was van zijn marktwaarde. Het artistieke leven van
jJeroemdste kunstenaar van deze eeuw, dat ruim ze-
ig jaar heeft geduurd, is vanaf morgen onderwerp
een grote tentoonstelling in de Kunsthal Rotterdam.
[J* wordt de grootste expositie die ooit over Picasso in
land is gehouden. Twee zalen vol Picasso: zeventig
derijen, zestig stuks keramiek, vijftig foto's en 250
;en op papier, waaronder etsen, aquarellen en li-
Inclusief affiches en boeken zo'n 450 catalogus-
mers, voor het grootste deel in bruikleen gegeven
buitenlandse particulieren.
den bekeken," vervolgt hij. „En
wat ook telt is dat-zo'n actie
goed is voor de marktwaarde
van het betreffende kunstwerk.
Maar er zijn ook genoeg men
sen die hun eigendom absoluut
niet willen afstaan."
Een eerste zoektocht in eigen
land betrof de musea. Het bezit
van Picasso's bij Nederlandse
kunstinstellingen is echter op
een paar handen te tellen. Veer
tien stuks om precies te zijn. Al
leen wat grafiek betreft zitten
we iets beter: Boijmans van
Beuningen bezit onder meer
een paar honderd bladen uit de
jaren '60.
Pijbes: „Een grote Van Gogh-
tentoonstelling kunnen we
makkelijk maken. Er is voldoen
de werk in Nederland aanwe
zig. Hetzelfde geldt voor Mond
riaan, zit ook goed. Zo ook
Rembrandt. Nederland heeft al
tijd sterke eigen schilders ge
had. Dus waarom duur inko
pen? Het betekent wel dat een
schilder als Picasso of een an
dere buitenlandse kunstenaar
van grote faam relatief onder
vertegenwoordigd is in ons
land."
De Picasso's in Nederland
vormden het vertrekpunt voor
de samenstelling van de grote
expositie in de Kunsthal. Ook
intoonstelling volgt Picas
carrière: van de
tepafe blauwe en roze perio-
via het kubisme naar de
e jaren die de schilder in
Frankrijk doorbracht. Van
'arijse jaren van rond de
wisseling tot zijn laatste
in het roze atelier in de
s'° tiende-eeuwse villa met
it op Cannes, die Picasso
ikert (aren '50 had aangeschaft,
je gaat nadenken over
jeven kunstenaar van de
kom je bijna automatisch
casso terecht," zegt Wim
Bm adjunct-directeur van de
hal en samensteller van
tentoonstelling 'Picasso,
enaar van de eeuw'. Hoe
kunstwerken Picasso in
even heeft gemaakt blijft
vestie van ruwe schattin
lok de pakweg vijfduizend
J in die over hem zijn ge-
ren bieden hierover nau-
i,ü s uitkomst. Er zijn ooit ge-
genoemd van vijftigdui-
kunstwerken, en dan re-
we alle tekeningetjes die
:hterliet op de tafelldeden
ei.RJfé's en restaurants nog niet
i
n#&
Medewerkers van de Kunsthal zetten het schilderij 'La Ceinture Jaune' op
zijn plaats, vanaf morgen te zien op de Picasso-tentoonstelling.
FOTO ANP
(ER
laai
schilderijen bevinden
iver de gehele wereld. Een
ef groot aantal hangt per-
nt in Musée Picasso in Pa-
Indere zijn eigendom van
ven Picasso. Musea in Eu-
ïet grootste deel van zijn
is eigendom van vermo-
particulieren. „Vooral de
e jaren is zijn werk ver-
de- ielijk duur geworden en
[ha n nu eenmaal meer ver-
nde particulieren dan vei -
nde musea op de wereld,"
Pijbes.
irtl ticulieren in met name
and, Frankrijk en Zwitser
die door de Kunsthal wer-
lenaderd, hebben hun be
de schilderijen in bruik-
(egeven voor de duur van
'^positie. „De een wat mak-
dan de ander, want je
natuurlijk wel hun
'juwelen. Vooral het argu-
dat er heel lang niet zo'n
De Picasso-tentoonstelling
M [eweest wilde nogal eens
n om mensen te overtui-
•vendien zijn de meesten
op dat hun eigendom
Nederlandse particulieren
staan hun eigendom tijdelijk af.
Het overige werk is in de afgelo
pen weken per vrachtwagen of
vliegtuig vanuit tal van Europe
se steden en de Verenigde Sta
ten naar Rotterdam gebracht.
In gewone klimaatkisten en vol
gens de gangbare procedure.
Picasso of niet.
„Elk werk dat werd toegezegd
voelde als een kleine overwin
ning," zegt Pijbes. „En omdat
er zo verschrikkelijk veel is, wil
je ook heel veel binnenhalen.
Het smaakt naar meer."
Wat de Kunsthal echter niet
heeft kunnen bemachtigen zijn
twee kleine schilderijen die Pi
casso in 1905 heeft gemaakt tij
dens een kort verblijf in Noord-
Holland. „Juist deze twee wer
ken hebben een duidelijke link
met Nederland en zijn op zich
erg zeldzaam," verklaart Pijbes.
„Maar het museum dat de wer
ken bezit wilde ze geen vier
maanden kwijt."
Wat wel is gelukt is het vrou
wenportret dat Picasso in 1898
schilderde in zijn Spaanse pe
riode en dat het oudste werk in
particulier bezit is. Van Boij
mans Van Beuningen komt 'Fe
mme assise la terrasse d'un
café' uit 1901. Het Rotterdamse
museum kreeg dit in 1935 aan
geboden ter gelegenheid van de
een groot publiek zal wor- Pichet et coupe de fruits, Pablo Picasso, 1931.
nieuwbouw. Het was de eerste
Picasso in Nederlands museaal
bezit.
Zelden tot nu te zien geweest
zijn zes schilderijen, nu in par
ticulier bezit, die begin jaren '30
werden afgebeeld in Cahiers
d'Art, een prestigieus kunsttijd
schrift in Frankrijk dat een mo
nografie wijdde aan de beroem
de kunstenaar. „Picasso werd al
bij leven tot legende verklaard.
Die publicatie bewees hoe bij
zonder hij toen al werd be
schouwd. Het heeft bijgedragen
aan de mythevorming rondom
de schilder."
Picasso's schilderijen worden
in de Kunsthal gepresenteerd in
vijf thema's. 'Stilleven' bevat de
wereldberoemde kubistische
collages die Picasso in nauwe
samenwerking maakte met Ge
orges Braque. De twee noem
den zich Orville en Wilbur naar
de gebroeders Wright die in
1903 als eersten in een vliegtuig
vlogen. 'Stilleven' toont echter
ook werken uit de jaren '40
waarin Picasso zijn ongerust
heid over de oorlog uit.
Alle belangrijke vrouwen uit
zijn leven, van zijn eerste vrouw
Olga tot de droeve Dora Maar
en zijn tweede vrouw Jacqueli
ne, passeren de revue in Vrou
wen'. Picasso maakte vele schil
derijen van zijn kinderen en fa
milie, waaronder een schilderij
van zijn oudste zoon Paulo,
verkleed als Pierrot (1923), dat
altijd op diens slaapkamer heeft
gehangen, en dat van zijn spe
lende dochertje Paloma (1953).
Een selectie uit deze werken
wordt getoond onder de titel
'Familie'. „Vooral met de komst
van deze schilderijen ben ik erg
blij," zegt Pijbes. „Dit zijn hele
persoonlijke documenten, fa
miliestukken. Wat we ook heb
ben gekregen voor deze ten
toonstelling zijn schilderijen
van Paloma.
Het vierde thema is 'confron
tatie en inspiratie': Picasso in
dialoog met schilders uit zijn
eigen tijd en uit het verleden.
Monumentale schilderijen,
waaronder 'Les femmes d'Al
ger' uit '55 en 'Le déjeuner sur
l'herbe' uit 1960. Tot slot be
wijst 'De kunstenaar in zijn ate
lier' de enorme vitaliteit die de
schilder in zijn laatste jaren in
Zuid-Frankrijk aan de dag legde
met onder meer 'Le peintre et
son modèle' uit 1963 en schil
derijen van het atelier in La Ca-
lifomie.
Eén schilderij, waarover de
Kunsthal in onderhandeling
was, heeft het in elk geval niet
gehaald. 'Le Peintre' uit 1963,
een van de vele zelfportretten
die Picasso schilderde, ligt
sinds september vorig jaar op
de zeebodem: het schilderij be
vond zich in het toestel van
Swissair dat neerstortte voor de
kust van Canada.
Wat velen waarschijnlijk
graag zouden willen zien, maar
nauwelijks verrassend niet naar
Rotterdam komt is de 'Guerni
ca'. Dit grote schilderij maakte
Picasso voor het Spaanse pavil
joen op de Wereldtentoonstel
ling die in 1937 in Parijs werd
gehouden. Hij had zich laten
inspireren door de aanval van
Duitse vliegtuigen op de Baski-
sche stad Guernica. Het schil
derij, dat nauwelijks transporta
bel is, bevindt zich sinds begin
jaren '80 in Madrid. Enige
troost biedt wellicht de replica
die in de Kunsthal op ware
grootte wordt getoond.
'Picasso, Kunstenaar van de
eeuw', van 13 maart t/m 4 juli
'99 in de Kunsthal Rotterdam.
Afgelopen zondag organiseerde
het Cultureel Platform Leiden
een discussie over het Aalmarkt
project. Daar merkte wethouder
Alexander
Pechtold en
passant op, dat
het huidige ge
bouw van V
&D op de no
minatie staat
om spoedig
rijksmonu
ment te wor
den. Een kwart
eeuw geleden
oordeelde de
Rijksdienst
voor de Monu
mentenzorg
bepaald nega
tiever over dit
gebouw van J.
A. van der
Laan uit de ja
ren 1934-1936.
In december
1975 publi
ceerde deze
Rijksdienst de
'Nota te be
schermen stadsgezicht Leiden'.
Op de bijbehorende waarde-
ringskaart van de bebouwing
stond het V&D-gebouw toen
aangegeven als "beeldversto-
rend". Daarmee bevond het zich
in het goede gezelschap van bij
voorbeeld de Meelfabriek en het
Van Nellegebouw aan de Aal
markt.
Tijdens mijn wethouder
schap, in 1976, sloopte V&D als
eigenaar het Van Nellegebouw.
Juridisch was niets tegen die
sloop te doen. Belangrijker was
dat er geen echte oppositie tegen
de sloop was. Slechts met de
hulp van initiatieven en acties
van burgers krijgen bestuurders
ruimte voor nieuwe inzichten.
De jaren zeventig kenden veel
actiegroepen, maar niet één
voor het behoud van de monu
menten van het Nieuwe Bou
wen. Slechts een enkeling vond
het Van Nellegebouw interes
sant. Eigenlijk was men het wel
eens met de negatieve waarde
ring door de Rijksdienst voor de
Monumentenzorg. Sloop leek
toen beter dan behoud.
Al bij de bouw in 1927 was er
kritiek op het Van Nellegebouw.
De Kampioen van 5 augustus
1927 schreef dat een nieuw
bouwwerk vlakbij de Waag 'het
fraaie stadsbeeld doodslaat'.
Heemschut sprak over 'eene
jammerlijke ontsiering. Het
Bouwkundig weekblad 1927 on
derkende wel dat het pand con
trasteerde met de omgeving,
maar schreef ook dat dat 'een
bewijs van leven is, een over
winning op de dood in de pot
van Leiden'. Nu vinden we het
juist getuigen van dynamiek en
differentiatie, indien bouwstij
len uit verschillende perioden in
de binnenstad aanwezig zijn;
mits de gebouwen zich voegen
in het ritme van de stad. Ook
opvattingen over duurzaamheid
EES WAAL
(naast dynamiek en differentia
tie de derde karakteristiek van
de hedendaagse stedelijke vorm
geving) pleiten voor minder
sloop en meer
hergebruik.
Lokale politici
roepen nu dat
het Van Nelle
gebouw nooit
gesloopt had
moeten wor
den. Al in
1985 kreeg
Het Van Nel-
pj legebouw een
prominente
plaats in het
boek 'Ooit ge-
I sloopt Neder-
land' van Jord
den Hollan-
JHV der.
In mijn
middelbare
■p schooltijd
fietste ik bijna
dagelijks
langs het toen
al vervallen
Van Nellege
bouw; een gebouw dat mij intri
geerde, al was het maar omdat
ik toen niet begreep waarom het
gebouw zo heette. Het Leidse
Van Nellegebouw was een filiaal
van het Rotterdamse, dat zo
goed te zien is als je met de trein
naar Rotterdam gaat. Zowel de
Rotterdamse fabriek als het
Leidse filiaal waren ontworpen
door L. C. van der Vlugt en J. A
Brinkman. Al was de schaal van
de gebouwen totaal verschil
lend, de verwantschap was tref
fend. Inmiddels heeft de Van
Nellefabriek in Rotterdam al
een nominatie gehad voor
plaatsing op de internationale
monumentenlijst van de UNES
CO.
V&D zei het Van Nellegebouw
te moeten slopen om beter te
kunnen laden en lossen. Nieuw
bouw ter plaatse zou de straat-
wand weer sluiten. Tegelijk zou
den de lelijke bouwsels op het
hoofdgebouw verdwijnen. Van
de beloften van V&D is niets te
recht gekomen. Nog steeds is er
aan de Aalmarkt het storende
gat van Van Nelle, dat beter het
gat van V&D zou kunnen heten.
Was het Van Nellegebouw
niet gesloopt, dan was het nu
zeker aan restauratie toe. De
materialen die het Nieuwe Bou
wen gebruikte, lenen zich echter
nauwelijks voor restauratie. Bij
het herstel van de Zonnestraal
van Jan Duiker (Hilversum) is
eigenlijk sprake van herbouw.
Het café De Unie van J. J. P. Oud
(Rotterdam) is gewoon weer
herbouwd.
Bij het Nieuwe Bouwen is her
bouw de goedkoopste vorm van
restauratie. Het zou Leiden, de
stad waar in 1917 De Stijl is op
gericht, sieren als het Van Nelle
gebouw werd teruggebracht. De
herbouw van het Van Nellege
bouw zou de ideale start zijn
MUZIEK
RECENSIE LI DY VAN DER SPEK
K&O Lunchconcert door Ida CavaJiere, vi
ool en Pierina Cavaliere, piano, met wer
ken van Dvorak, Brahms en De Sarasate.
Gehoord 11/3 KapelzaaJ, Leiden.
Het optreden van het duo Ida
en Pierina Cavaliere, viool resp.
piano, valt niet echt mee. Van
de drie werken op het program
ma komt de violiste Ida Cava
liere nog het meest tot overtui
gend spel in Pablo de Sarasates
'Romanza Andaluza'. In de an
dere stukken, van Dvorak en
Brahms, is haar toon zowel in
piano als in forte zo plat als een
euro. Hoewel de werken van
deze drie componisten be
zwangerd zijn van tempera
mentvolle en melancholieke
volksmuziek, is van beide as
pecten weinig te merken en dat
komt in de eerste plaats door
Ida's spel.
Bij Pierina zit meer passie. Zij
zoekt naar klankschoonheid
van binnenuit. Dat is dan ook
de reden dat de prachtige Sona
te voor viool en piano in d van
Brahms niet in balans raakt.
Pierina speelt veel doortasten
der, heftiger dan Ida waardoor
de piano zeker niet op een on
aangename manier vaak over
heerst.
Het ontbreekt dit jonge Kroa
tische duo nog aan afwerking,
aan een wezenlijk op elkaar af
stemmen. Daarbij kan Ida nog
heel wat doen aan toonvor-
ming, zuiverheid en subtiele
dynamische verschuivingen.
Zoals gezegd, is de balans in
De Sarasate het meest aanwe
zig. Ida is hier los van de noten,
heeft geen partituur nodig,
staat boven de stof, maakt der
halve 'muziek'. Voor Pierina is
hier slechts een begeleidende
rol weggelegd. Ze speelt hier
met een soepele ritme vastheid,
letterlijk en figuurlijk aange
vend op de achtergrond. En zo
hoort dat ook.
Dubbelzinnig allegaartje hoort niet op podium schouwburg
THEATER
KENSIE WUNAND ZEILSTRA
35blijspel van Jos Bnnk Muziek:
okkinga. Spel. Jos Bnnk, Mary Mi-
tota Rutten, Arie Cup en Paul van
Gezien 11/3, schouwburg Leiden
hoort nog steeds tot het stan
daardrepertoire van Jos Brink.
Of nog erger: af en toe schieten
de acteurs zogenaamd per on
geluk in de lach. Noem het ge
rust afgezaagd. Ook een man in
vrouwenkleren is naar zijn stel
lige overtuiging altijd per defi
nitie leuk. Dus hult Brink zich
in de kleren van tante Jo en Ma
ria Callas.
Op deze gemakzuchtige ma
nier heeft hij het verhaaltje
rond Madame Sassafras tot een
avondvullend geheel weten te
rekken. Jaren geleden was zo
iets bij uitstek geschikt voor een
avondje patronaatsgebouw,
waar vele mensen gewoon on
bekommerd plezier aan beleef
den. Misschien vinden mensen
dit nog steeds leuk, maar op
een kwaliteitspodium hoort het
echt niet meer thuis.
Maar Brink wil niet de onbe
nulligheid zelve zijn, Brink is
ook bekend van de kansel en
als de schrijver van pastoraal-
theologisch werk. Een beschou
welijk moment is derhalve on
vermijdelijk. Zo bezingt hij de
zorgzame zoon die zijn demen
terende moeder liefdevol ver
zorgt.
En er valt zelfs een scheutje
maatschappijkritiek te bespeu
ren op de Jomanda's en con
sorten die ons paranormaal
trachten te beduvelen. Madame
Sassafras is er ook zo eentje.
Met behulp van de werkeloze
derderangs-acteur Bo Hemel
rijk (natuurlijk een rol voor
Brink zelf) houdt zij succesvolle
bijeenkomsten onder de naam
Spirit City on Tour. Als iemand
tijdens een spiritistische séance
Godfried Bomans wil laten op
roepen, dan geeft Brink - eerlijk
is eerlijk - qua stem een heel
aardige imitatie. Toch zit er ook
hier iets onwaarachtigs. Als hij
bijvoorbeeld een beetje scham
pert over de pretfabriek van
Joop van den Ende of de onzin
in de roddelpers, dan klinkt dat
uit zijn mond niet bepaald ge
loofwaardig. Brink zelf heeft
immers in beide branches ja
renlang gewerkt.
Sassafras is al met al een alle
gaartje geworden: klucht, show,
mini-musical, cabaret en toneel
- en van dat alles maar een
klein en kwalitatief dubieus
beetje.
Brink is het middelpunt, vier
goedwillende maar eigenlijk
onopvallende acteurs staan
hem terzijde. Volgend seizoen
keert Brink terug naar het 'ech
te' cabaret. Na al dit gesassefras
heeft hij nog veel goed te ma
ken.
DEN HAAG GPD
De prijs die de internationale
kunstwereld wil neertellen
voor Mondriaans "Victory
Boogie Woogie' is in een paar
maanden tijd opgelopen van
tachtig tot 120 130 miljoen
gulden. Er is ook 'zeer serieu
ze' belangstelling uit de Ver
enigde Staten en Europa ge
toond om het doek, dat nu in
het Haags Gemeentemuse
um hangt, samen met Neder
land te delen. Verkoop is vol
gens mr. J.M. Boll, voorzitter
van de Stichting Nationaal
Fonds Kunstbehoud, echter
uitgesloten. Vorig jaar haalde
Boll met een schenking van
de Nederlandsche Bank het
doek naar Nederland. De
aankoopprijs van tachtig mil
joen gulden veroorzaakte
veel opschudding in de poli
tiek en de Nederlandse sa
menleving. „Door alle com
motie hier hebben verschil
lende mensen in het buiten
land gedacht dat de aankoop
mogelijk zou worden terug
gedraaid."
Volgens Boll waren er vorig
jaar ook serieuze plannen om
het doek samen met „een
buitenland" aan te kopen.
„Het zou dan elk jaar zes
maanden hier worden ten
toongesteld en een half jaar
elders. Dat vond ik geen goed
idee. Het schilderij is van es
sentieel belang voor de Ne
derlandse culturele identiteit
en daarom hoort het hier
permanent thuis en nergens
anders."
