Denksport
ft
ft
"<\G 6 MAART 1999
965
het contract bij het opengaan van
onmaakbaar. Er zijn één of zelfs
jsslagen te veel. Soms kan een
r weggewerkt worden met een
met een ingooi. Maar heel zelden
er gewoon een slag. Als dat met
e' troefslag van de tegenpartij ge-
ft dat ook een naam in de bridge-
F)e coup. waarbij de troeven van
ij 'verdampen', smoren, 'smo-
t de Smother Coup. Het eerste
iet er zo uit:
'i ést Oost
(Ie gever en allen waren kwets-
Arjiieden: West 1 ru (NZ speelden 5
jeijgen in de hoge kleuren); Noord
l sch; Zuid doublet (informatief);
i; Noord 3 kl; Oost 3 sch. Zuid
iiet kl 4. In principe zijn er vijf
;en in elke kleur en twee in rui-
ler pakte het aas en speelde har
heer. Zuid nam met hartenaas.
verenvrouw en vervolgde met ru
rouw van Noord. Noord speelde
DSer na. Die troefde West af. Har-
aa*verd gevolgd door ruitenaas, har-
1 een aftroever in harten (Zuid
irtens). Het hele spel zag er zo
ij de onderstreepte kaarten nog
t 874
H V 8 5
i. HB32
ruiten werd door Noord geno
de heer. Welke kaart Noord ook
I de rest was voor OW. De 'zekere'
ras 'verdampt'. Het contract werd
erjen tweede voorbeeld zag er zo
(est Oost
Ar<853 ♦H1094
3ei,H8 4 v 7 5 2
108 A 5
2 VB105
■ever en NZ waren kwetsbaar. NZ
Hds. West 1 ha; Oost 1 sch; West 2
kl; West 4 sch. De uitkomst was
■teer. De leider nam het aas en
Tkiten terug voor de vrouw van
anen door was voor het aas. Klave-
l de vrouw naar de heer van Zuid.
eeiarten was voor de heer. Op rui-
loide Oost een harten weg. Een
:d getroefd (Noord bekende niet).
oer nam Noord. (Zuid bekende
^d kon alleen klaveren of troef
twas het spel:
o B76
r B 1093
H V 6 4 3
jk tegenspeelden, ze maakten
r plagen. Elke introever werd door
ftroefd. U ziet natuurlijk, dat de
lis in het eerste spel altijd een
loet verliezen als hij zelf met .troef
t begint! Het derde spel laat een
iejiant van de Smother Coup zien:
v V9862
VB10
B 9 5 2
V B 10 9 8
't v A 5
w n^o ,AH2
Z H73
H763
t B 103
£ver opende het bieden met 1 ru;
e'j West 1 SA; Oost 2 SA (superstay-
s dan een manchepoging en 2 SA
t mancheforcing en een poging
West 3 sch; Oost 4 kl (controle);
l {(controle); Oost 4 SA; West 5 ha
l); Oost 6 sch. Zoals het spel ligt,
d^r een ruitenslag moeten verbe
ef heer. Weliswaar zit de heer bij
oif na drie rondes snijden blijft de
l en wordt alsnog een slag. Maar
»ist daar als volgt raad op: De eer-
is voor ruitenheer. Dan volgde
troefvrouw en troefboer. Zuid
eer natuurlijk niet! Noord beken-
jer. Na hartenheer werd een har-
■fd. De drie klaverenslagen wer-
■nomen. En na ruitenaas speelde
■iten, die Noord mocht maken.
I alleen harten en klaveren over
Jn de driedubbele renonce spelen,
de met de 10. En Zuid?? De heer
r |^or<^ en kwam niet meer over
h voor het 34-ste Kaasstadtoer-
ónaar op 10 en/of 11 april kan
li via 072-5053455 van Johan
PUZZEL
DAMMEN
Oplossing
nummer 8
De twee g evraagde woorden van de puz
zel van vorige week waren: MAKELAAR
en GELDGEBREK
Kruiswoordraadsel
nummer 9
Horizontaal:
1. Soort treinkaartje; 8. nageslacht; 9.
oorkonde; 10. boom; 12. in elkaar; 13.
conus; 15. gezellig praten; 16. waswater;
18. scheepsexploitant; 20. eenheid
(Eng.); 21. piraat; 22. rivier in België; 24.
bijenproduct; 26. lidwoord; 28. buffel
soort; 30. gekheid; 33. voorzetsel; 34.
innig; 35. zegeteken; 36. landbouwwerk
tuig; 37. naaldboom; 39. nevelsluier; 40.
idem (afk.); 42. vreemde munt; 45. punt;
48. dot; 49. geliefde van Zeus; 51. oud
kaartspel; 53. deel van een schip; 54.
keukengerei; 55. maatbuis; 56. gissen; 57.
Engelse titel; 58. ankerplaats; 60. huive
ring; 61. larve van de meikever.
Verticaal:
•1. Leefregel; 2. palmsoort; 3. rubidium; 4.
werelddeel; 5."buisverlichting; 6. melk-
klier; 7. neerslag; 8. onenigheid; 11. bode;
12. elektrisch geladen deeltje; 14.
Europeaan; 15. geregeld busvervoer; 16.
nat rijstveld; 17. vreemde munt; 19. deel
van een auto; 23. dwaas; 25. zeer spoe
dig; 27. akelig; 28. verhoogde toon; 29.
familielid; 31. Griekse letter; 32. godin
van de dageraad; 33. uitroep van schrik;
38. bolvormig; 39. deel van de maand;
41. ziektenverwekker; 43. wijnglas; 44.
stekelige plant; 46. ruitertje; 47. huidope
ning; 49. leeg; 50. boom; 52. middelpunt;
54. boterton; 58. muzieknoot; 59. oude
lengtemaat.
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters uit de volgende vakjes:
37 46 28 51 40 29 44 en
5 38 27 10 22 22 41 32 7 54
4 31 60
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per briefkaart,
dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat Leidsch Dag
blad, Postbus 54, 2300 AB Leiden.
Winnaars
De winnaars van een cadeaubon zijn:
CA. Eradus, Sparrenrode 33, Leiden
(kruiswoord).
L.J. Lagendijk, W. de Zwijgerlaan 5,
Oegstgeest (cryptogram).
Cryptogram nummer 9
HORIZONTAAL:
4. Vloeistof om op te pakken? (8); 7. Verzamelpost?
(12); 9. Jengelende kanarie (8); 10. Bloem die als eer
ste de reclame haalt (5); 12. Het is leuk geweest in de
badkamer (6); 14. Rund om aan te klampen? (8); 15.
Pas maar op als dit dier los is! (4); 16. Voorschrift
voor boksers? (10); 18. Geef de organen weer van
deze keizer! (4); 19. Vuil kledingstuk? (7); 20. Arbeider
die een ander verdringt (9); 22. Het idee dat de vijand
binnenkomt (5).
VERTICAAL:
1. De herfst komt niet voor z'n tijd (6); 2. Biertje voor
een baby? (8,4); 3. Door voorspoed zit er inderdaad
gang in (8); 5. Dames die niet in het geheim werken
(8,7); 6. Zo voelt een vlieger zich niet prettig (9); 8.
Keurige slip met mazen (10); 11. Arbeiders die het
wel klaarspelen (7); 13. De vakken van een predikant
(8); 17. Hier kan het (waanzinnig) warm zijn (6); 21.
College van advies (4).
Oplossing
nummer 8
Horizontaal: 6.
Gemeenplaats; 7. sectie; 8.
goor; 12. huwelijksleven; 13.
naaktslakken; 15. metier; 16.
ploeg; 17. rammelaar; 18. in;
19. katten; 20. boxen.
Verticaal: 1. Wezen; 2. restau
rateur; 3. in de pen klimmen;
4. slagzij; 5. ster; 9. opslag
plaatsen; 10. werkwoorden;
11. weinig; 14. spreekkoor.
Op ondubbelzinnige wijze heeft
Hans Jansen in de halve finale
zijn entreebewijs voor de natio
nale titelstrijd afgedwongen.
Met de sublieme score van 14
uit 8 bleek hij de onbetwist pro
ductiefste speler uit deze voor
ronde van het NK 1999.Met na
me in het derde weekeinde
toonde Jansen zijn alom beken
de veelzijdigheid. Eerst werd
Tjeerd Harmsma met effectief
omsingelingsspel overrompeld.
Een dag later was het Jansen
zelf die voor een offensieve par
tij koos en ook toen bepaald
niet zonder succes.Wit: T.
Harmsma; zwart: H. Jansen
(HF NK '99). Partij: 1. 33-28
18-22 2. 38-33 12-18 3. 43-38
7-12 4. 49-43 1-7 5. 34-30
20-25 6. 30-24 19x30 7. 35x24
14-20 8. 39-34 20x29 9. 34x23
18x29 10. 33x24 22x33 11. 38x29
10-14 12. 42-38 5-10 13. 32-28
17-22 14. 28x17 11x22 15. 38-33
14-20 16. 37-32 10-14 17. 43-39
14-19 18. 40-35 19x30 19. 35x24
9-14 20. 45—40 4-9 21. 50-45
14-19 22. 40-35 19x30 23. 35x24
9-14 24. 45-40 3-9 25. 31-26
22-27 26. 32x21 16x27 (zie dia
gram 1) 27. 47-42? Na deze zet
maakt Jansen de partij min of
meer geforceerd uit. Beter was
33-28 geweest omdat wit dan
bij een zelfde partijverloop tij
dig 28-23 kan spelen waarna de
stand houdbaar blijft. Nu gaat
het goed mis: 27. 14-19 28.
40-35 19x30 29. 35x24 9-14 30.
Pi
m
p
m
m
9
9
9
9
O
9
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
9
M
9
9
9
9
9
9
9
9
9
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
o:
O
P
Diagram 1
44-40 14-19 31. 40-35 19x30 32.
35x24 13-18 33. 33-28 27-32 (de
pointe) 34. 28x37 18-23 35.
29x18 20x29 36. 42-38 12x23 37.
48-43 25-30 en wit gaf het op.
Tijd: 1.48/1.05 uur. Een vlotte
zege van de oud-kampioen van
Nederland. De spelopvatting
van Hans Jansen maakt vaak
een romantische en
(ogenschijnlijk) bijna dromerige
indruk. Maar zo nu en dan kan
Jansen ook een speler zijn die
z'n tempi pakt en een droge
aanvalspartij kan neerzetten. En
ondanks een halve doorbraak
kon ook Cor van Dusseldorp
daar geen weerstand aan bie-
den.Wlt: H. Jansen; zwart C.
van Dusseldorp (HF NK '99).
Partij: 1. 32-28 17-21 2. 37-32
21-26 3. 41-37 11-17 4. 34-29
17-21 5. 40-34 19-23 6. 28x19
14x23 7. 47-41 20-25 8. 32-28
Daar komt de eerste voorsprong
Diagram 2
in ontwikkeling: 8. 23x32 9.
38x27 21x32 10. 37x28 26x37 11.
41x32 12-17 12. 43-38 17-21 13.
45-40 6-11 14. 46-41 11-17 15.
41-37 8-12 16. 49-43 21-26 17.
50-45 3-8 18. 29-23 De tweede
ruil die terreinwinst oplevert:
18x29 19. 34x23 10-14 20. 35-30
25x34 21. 39x30 17-22 22. 28x17
12x21 23. 32-28 8-12 24. 44-39
12-18 25. 23x12 7x18 26. 40-34
14-19 27. 34-29 18-23 28. 29x18
13x22 29. 28x17 21x12 30. 45-40
5-10 31. 40-35 10-14 32. 37-32
1-7 33. 32-28 12-18 34. 33-29
26-31 Zwart neemt al dan niet
terecht zijn toevlucht tot een
doorbraakcombinatie die echter
niet het gewenste resultaat zal
hebben: 35. 36x27 18-22 36.
28x17 19-23 37. 29x18 7-12 38.
17x8 2x31 39. 39-33 31-36 40.
42-37 16-21 41. 33-28 14-19 42.
30-24 19x30 43. 35x24 (zie dia
gram 2) 9-1344. 28-23 4-10 45.
Diagram 3
43-39 21-26 46. 38-32 10-14 Het
offer 26-31 en 36-41 faalt op 23-
18 en 32-27. 47. 32-27 14-20 48.
23-19 20x29 49. 19x8 26-31 50.
37x28 36-41 51. 8-2 41-46 52. 2-
35 46-23 53. 27-22 en zwart gaf
het op. Tijd: 2.01/2.29 uur.Vol
gende week meer fragmenten
uit de halve finales. Ter afslui
ting geef ik u een compositie
van Harm Wiersma, de rege
rend kampioen van Nederland
die zijn titel niet zal verdedigen
in het NK dat gehouden zal
worden van 27 maart tot en met
10 april in het Gelderse Huis-
sen. Het gaat om de volgende
opgave (zie diagram 3). Wit: 27,
28, 32, 33, 34, 35, 37, 38, 40, 42,
43, 45, 46, 47, 48; zwart 7, 8, 10,
12, 14, 16 t/m 21, 23, 24, 25 en
26. Wit neemt een winnende
combinatie.
SCHAKEN
Paul Bierenbroodspot
Jeroen Piket heeft voor een goe
de prestatie gezorgd door Ana
toli Karpov in een match over
acht partijen op 4-4 te houden.
Hoewel Karpov niet meer zo
sterk is als vroeger, blijft hij de
meest ervaren matchspeler ter
wereld. Erg opwindend was de
match niet: alle acht partijen
eindigden in remise. Jeroen Pi
ket zal hier niet rouwig om zijn.
In meerdere partijen stond hij
moeilijk, maar mede door tijd
nood van Karpov kon hij zich
staande houden. De laatste par
tij toont dit het duidelijkst (Zie
diagram 1).
Beide spelers zijn hier in hoge
tijdnood en met zijn laatste zet
35.La5-c3 heeft Karpov een aan
tal lastige dreigingen in de stel
ling gebracht.
35...Pg4?
Dreigt damewinst met 36...Pf2+.
Zwart had het evenwicht kun
nen behouden door 35...Df5!
36.Dxf5 Pexf5 37.Pxd4 Lxd4
38.Lxd4 Pxd4.
36.Kg2?
Karpov had nog luttele secon
den voor zijn laatste zetten en
daarmee is deze zet verklaard.
De winst lag voor het oprapen
met 36.Txa7. Nu werkt 36...P£2+
niet, omdat de zwarte dame
hangt. Na 37.Kg2 Dxa7 38.Dxd4
heeft wit een gewonnen stelling
bereikt.
36...Pe3+ 37.Khl Pg4
Piket is natuurlijk zeer tevreden
met remise door zetherhaling
en aangezien hij ook erg weinig
tijd had zal deze zet hem niet
veel moeite gekost hebben. In
dien Piket meer tijd had gehad
zou hij voor een dilemma ko
men te staan. 37...Pg4 is objec
III
lil
m
i
i
i
üif
m
PI
"ill
e
s
Pi
lil
P||
lil
li!
Ifll
i
i
i
i
a
m
lil
i
lil
lil
B
II
lil!
B
H
tief niet goed, maar lijkt snel tot
de gewenste remise te leiden.
Het betere 37...Df5 kun je op
zo'n moment nog wel zien en
het besef dat dit waarschijnlijk
de juiste zet is kan ook nog
doordringen, maar dat dit direct
naar remise leidt is minder een
voudig te zien. Er moeten na
melijk nog wat slagwisselingen
uitgerekend worden. 37...Pg4 is
dus duidelijk een minder slech
te zet dan 35...Pg4?, hoewel de
stelling hetzelfde is. De zet is
nog beter wanneer hij snel uit
gevoerd wordt, zodat de tegen
stander niet de gelegenheid
krijgt om zich in de stelling te
verdiepen.
38.Kg2? Pe3+
Met remise, omdat 39.Khl ge
dwongen is (39.Kf2? Dh3!). Na
39...Pg4 is dan drie keer dezelf
de stelling ontstaan.
In Linares maakt Gary Kasparov
gehakt van zijn tegenstanders.
Met name zijn score met zwart
is indrukwekkend: vier uit vier.
's Werelds beste speler voert de
ranglijst aan met de fantasti
sche score van 7 uit 9. Kramnik
volgt op anderhalf punt achter
stand, Anand staat daar weer
een half punt achter. De rest
van het veld ligt nog verder ach
ter.
Tot nu toe heeft Kasparov vier
keer de gelegenheid gekregen
om met zwart zijn favoriete Si-
ciliaanse opening op het bord te
krijgen. Inmiddels weten zijn
tegenstanders wat het betekent
dat Kasparov zich het laatste
jaar voornamelijk heeft bezigge
houden met het uitwerken van
zijn openingenrepertoire. De
ontwikkelde nieuwtjes blijken
achter het bord voor (te) grote
problemen te zorgen en de rest
van de wereldtop zal dan ook
hard aan het werk moeten om
deze achterstand op Kasparov
in te halen.
In de clubbladen komen de
laatste tijd verslagen over het
Hoogovenstoernooi aan bod.
De speler met de beste score
speelt bij Santpoort. Xander
Schouwerwou scoorde maar
liefst 11,5 uit 12. Hij won zijn
vierkamp met de maximale sco
re, terwijl hij in de tienkamp
slechts een halfje afstond. In het
clubblad 'Caissa' becommenta
rieert Schouwerwou een aantal
van zijn overwinningen. De vol
gende partij werd gespeeld in
de weekendvierkamp.
Schouwerwou - Van Willigen-
burg
Benoni
I.d4 c5 2.d5 Pf6 3.c4 d6 4.Pc3
e6 5.e4 exd5 6.cxd5 g6 7.f4 Lg7
8.Lb5+ Pfd7 9.a4 a6 10.Ld3 0-0
II.Pf3 Pf6 12.0-0 Lg4 13.h3
Lxf3 14.Dxf3 Pbd7 15.Le3 Dc7
Zwart wijkt nu af van de partij
Lapienis-Kasparov, 1978. Zwart
ging daar verder met 15...Te8
16.Tael Tc8 17.Te2 c4 18.Lc2
b5.
16.Tadl c4 17.Lbl Tfb8 18.Tfel
b5 19.axb5 axb5 20.Pe2
Dit paard gaat op weg naar c6.
Zwart heeft actief gespeeld op
de damevleugel, maar daarbij
zijn koningsvleugel enigszins
verzwakt. Het laatste blijkt
zwaarder te tellen.
20...b4 21.Pd4 Pe8 22.De2 c3
23.Pc6 Tb7 24.Ld4!
Forceert min of meer afruil van
de belangrijke fïanchetto-loper,
omdat er anders een pion verlo
ren gaat.
24...Pb8 25.Lxg7 Kxg7 26.Pd4
cxb2 27.Dxb2
Ook 27.e5 was het overwegen
waard.
27...Dc3 28.Df2 b3?
Schouwerwou geeft 28...Pd7 als
beter. Nu gaat het snel.
29.Tcl Db4 30.Tc8 Pf6
Ook 30...Da4 faalt op 31.Pf5+!
31.Pf5+! (Zie diagram 2) 1-0
Wit wint na 31...gxf5 32.Dg3+
Pg4 33.exf5.
FILATELIE
Groot-Brittannië lanceert 9
maart een nieuwe set hoge
waarden met de beeltenis van
koningin Elizabeth. Beter be
kend als Machin-zegels. Vier
waarden: 1,50 pond (rood),
2,00 pond (blauw), 3,00 pond
(purper) en 5,00 pond (bruin).
De set vervangt de serie met
kastelen, die in oktober 1988
werd geïntroduceerd, alsmede
de 10 pond Britannia-zegel uit
1993. NB.
In 1969 werden ook al eens kas
teel-zegels (uitgegeven in 1955:
2 s6 d, 5 s, 10 s en 1 pond) ver
vangen door Machin-zegels met
hoge waarden. Zo te zien zijn de
Britten dus nog lang niet van
plan een einde te maken aan de
reeks zegels met de beeltenis
van de koningin, waarmee in
1967 een begin werd gemaakt.
Twee jaar geleden werd bijvoor
beeld het beeld op de zegel al
iets bijgeschaafd en nu worden
de kastelen weer vervangen
door Machin-zegels.Het aantal
uitgegeven Machin-zegels (ge
noemd naar de ontwerper) na
dert inmiddels de tweehonderd.
En dan heb ik het nog niet eens
over de vele kleurverschillen, of
zegels met diverse tandingen.
Zo zijn er bij voorbeeld kleur
verschillen bij vijf 4 p-, vijf 5 p-,
vijf 18 p-, vijf 22 p- en zeven
20 p-zegels.De Machin-zegel is
dan ook, net als de Noorse post
hoorn, een moeilijk verzamel
gebied. Toch zijn er heel wat
verzamelaars verslingerd aan
Machin-zegels, zelfs verzame
laars die Groot-Brittannië niet
in hun portefeuille hebben. Eén
van hen is A.F.G. Verstappen in
Leiden.Jaren geleden raakte ook
hij in de ban van Machin-ze
gels, maar ook hij werd al snel
voor vele problemen gesteld.
Om die op te lossen ging hij in
Britse catalogi en boeken spit
ten. Toen hij uiteindelijk genoeg
gegevens boven water had ge
kregen besloot hij als lid van de
Studiegroep Britannia een
handleiding te schrijven voor
Machin-verzamelaars, nu geti
teld Machin Mania. Een 186
bladzijden tellend boekwerk
waarin - bijgewerkt tot jl. 1 ja
nuari - alles is te vinden over al
le uitgiften, van die ene 1/2 d-
zegel van 5 februari 1968, via de
Non Value Indicators tot de
twee 63 p-zegels uit respectie
velijk 96 en '97. De prijs van dit
naslagwerk bedraagt fl. 35,-; het
telefoonnummer van de heer
Verstappen is: 071-589 77 07.
Thematisch zit Luxemburg op
de eerste emissiedag van dit
jaar (8 maart) goed: dieren, Eu
ropa en de NAVO. Net als Bel
gië (22 februari) komt Luxem
burg met een uilen-serie. Drie
zegels, waarvan één met een A
als waarde-aanduiding (16 Luf.).
Afgebeeld worden een bosuil
(Strix faluco, op de A-zegel),
twee oehoés (Bubo bubo) op
een 32 Luf.-zegel en op een
60 Luf.-zegel een kerkuil (Tyto
alba).
Ook de invoering van de euro
wordt met een A-zegel (16 Luf.)
gememoreerd. Op deze zegel
een munt, een detail van een
van de euro-bankbiljetten met
op de achtergrond een satelliet
foto van Europa.Op en top een
zegel die in een Europa-verza
meling thuis hoort. Dat geldt
ook voor de 16 Luf.-zegel waar
mee het 50-jarig bestaan van de
Raad van Europa (opgericht 5
mei 1949) wordt herdacht. De
zegel toont de zetel van de Raad
in Luxemburg, het logo en de
tekst 1949-50-1999-Conseil de
L'Europe.Tot slot herdenkt
Luxemburg met een zegel van
80 Luf. het 50-jarig bestaan van
de NAVO (OTAN). Motief: het
beeld dat voor het NAVO-ge-
bouw in Brussel staat met op de
achtergrond een deel van de
wereldbol.
Noorwegen heeft 8 februari
voor de tweede keer een Valen-
tijn-zegel uitgegeven. Op een
4,00 kr.-zegel (oplage 4 miljoen)
blaast een mannetje, wiens
hoofd de vorm heeft van een
hartje, op een posthoorn waar
uit bloemen als klanken kome-
n.Eerste vluchten - Op 28 en 29
maart worden in verband met
drie eerste lijnvluchten drie bij
zondere stempels '1-ste vlucht'
gebruikt. Op 28 maart worden
met een KLM Cityhopper de
eerste lijnvluchten uitgevoerd
van Amsterdam naar Kristian-
stad en naar Torp, beide in
Noorwegen, en op 29 maart
met een KLM-toestel naar
Shanghai (China). In de stem
pels (behalve vliegtuigen) res
pectievelijk de vuurtoren van
Kristianstad, een vikingschip en
de hangbrug bij Shanghai.Tot
15 maart kunnen poststukken
(voldoende gefrankeerd en aan
adreszijde voorzien van eigen
naam en adres of die van de ge
adresseerde) worden opge
stuurd naar PTT Post Verzamel-
service. Postbus 30051, 9700 RN
Groningen. Voor elke vlucht een
aparte (gefrankeerde) omslag
met daarop: 1-ste KLM vlucht
Kristianstad, of 1-ste vlucht
Torp, of le vlucht Shanghai.
