4 Wim Sonne veld: 25 jaar dood, artistiek nog steeds in leven f Cliniclowns vliegen elkaar in de haren TV WEER Openbare aanklager ZATERDAG 6 MAART 1999 152 C O E N T A A R Fevenoord-speler Peter van Vossen is al het vijfde 'slachtoffer' van de openbare aanklager die sinds het begin van dit seizoen in het betaalde voetbal actief is. Van Vossen werd gisteren in Zeist voor drie duels geschorst naar aanleiding van een overtreding tegen Jean-Paul de Jong in de bekerwedstrijd tegen Feyenoord op 4 fe bruari. De vijf juristen, die namens de KNVB op de tribunes plaatsnemen om toezicht te houden op de gedragingen van de profvoetballers, treden op waar de scheidsrechter te kort schiet. Zo werden eerder Harry Decheiver, Jan van Halst. Brutil Hose en Jean-Paul van Gas tel geschorst voor overtredingen die de arbiter waren ontgaan. Ajax-speler Dani, die PSV-doelman Patrick Lodewijks opzichtig te gen het hoofd trapte, ontkwam aan de toorn van de openbare aan klager. Die treedt namelijk alleen op als de scheidsrechter geen sanctie heeft opgelegd. In het geval van Dani trok de spelleider de gele kaart, maar hij had de Portugees natuurlijk rood moeten ge ven. Het is een lacune in het tuchtrecht die zo snel mogelijk moet worden gladgestreken. Uiteraard schreeuwt Feyenoord moord en brand en spreekt de club van een heksenjacht, want Van Vossen is al de tweede Rotter damse speler die op grond van verklaringen van een der KNVB-ju- risten wekenlang aan de kant staat. In het geval Van Vossen is er inderdaad veel aan te merken op de handelwijze van de door Fey enoord als inquisiteur aangemerkte openbare aanklager. Zelfs De Jong. die door Van Vossen zou zijn geschopt, ontkende te zijn ge raakt en televisiebeelden lieten slechts een overtreding zien die de scheidsrechter niet eens met een gele kaart zou hebben bestraft. In alle andere gevallen was van grove misdragingen sprake. De el leboogstoten van Van Halst en Van Gastel horen niet op een voet balveld thuis. De openbare aanklager is aangesteld om het voetbal te ontdoen van dit soort gewelddadigheden. En slaagde daar in voornoemde gevallen in. Maar in de kwestie Van Vossen is de openbare aanklager het spoor bijster. Als tv-beelden zijn ongelijk aantonen, dient de straf te worden ingetrokken. Het fenomeen openbare aanklager heeft desondanks zijn bestaansrecht bewezen. SBS zonder blote juffen Trouwhartig zocht zijn blik even na tienen het oog van de camera. Als hoofdredacteur presentator van Morgeit gebeurt het leek het er Bernard Hammelburg vooral om te doen zijn kijkers gerust te stellen. 'Maak u niet druk over dat nieuws lieve mensen, het is zo weer voorbij.' Dat bleek te kloppen. Net5 mag dan zijn aangekondigd als de serieuze tegenhanger van alle commer ciële stations die de afgelopen jaren uit de grond zijn ge stampt, van enige diepgang was in de eerste week nog niets te bespeuren. Zo'n beetje tien procent van de Nederlandse televisiekijkers blijft vooralsnog van de nieuwe zender verstoken omdat de ka belmaatschappij in hun woon plaats Net5 nog niet doorgeeft. Ook bij mij bleef het scherm op zwart, maar een beetje recen sent is niet voor één zo'n gat te vangen. TV-kijken kun je ten slotte overal. Welnu, gemist hebt u niets, bleek na een paar dagen. Of het moet zijn dat u enorm gehecht bent aan de zo veelste herhaling van Married with children, The A-team of Popeye. Trots als een pauw kondigde SBS6-baas Fons van Westerlo destijds zijn nieuwe kindje aan als een Nederlandse Channel 4. Nou is die Britse zender ner gens in Nederland te ontvan gen, dus moeten wij het doen met de aanname dat de vele loftuitingen voor dit commerci ële zusje van de BBC terecht zijn. Het voordeel van de twij fel: soms zie je op de aftiteling van een mooie documentaire wel eens dat kanaal vier de kos ten van het draaien heeft be taald. Van Net5 echter nog geen eigen werk gezien. Zelfs de repo over moordzuchtige kinderen (had den we maar oog voor de signa len: een kind dat met zijn mar mot gaat gooien is een potenti ële killer) in Prime time magazi ne blijkt ingekocht bij een twee derangs productiebureau uit de buurt van Los Angeles. Net als die hele reeks 'bekroonde se ries', die deze week door de nieuwe zender werd uitge braakt. In zo'n weekje kun je moeilijk beoordelen of Van Westerlo goed heeft ingekocht, maar vooralsnog lijkt het toch vooral meer van hetzelfde. De NRC op TV. laat me niet la chen. Met deze programmering kan Net5 zelfs de VPRO geen concurrentie aandoen. De in formatievoorziening komt er met Morgen gebeurt het wel heel mager vanaf en die paar filmklassiekers komen ook el ders wel tot hun recht. Net 5 heeft nog het meeste weg van SBS6 zonder blote juffen. Want alleen de ranzige seksprogram- ma's ontbreken. Aanhoudend buiig Het wordt er niet beter op dit weekeinde. Een opvullende lagedrukcel, die gisteren met een slakkengangetje van Zeeland naar het noordoos ten trok, krijgt een sterk activerende opvolgster boven Denemarken. Daar gaat het weerglas de komende nacht onderuit en morgenmiddag wordt het systeem boven het midden van de Noordzee verwacht. On der invloed van deze depressie gaat het morgen regenen - tijdelijk zelfs vrij stevig - en de zuidwestenwind trekt aan de kust flink aan. Boven land wordt een matige, aan de kust een krachtige tot harde wind ver wacht. Bewolking en regen stoppen het kwik af op maximaal 5-6 gra den. Na hef weekeinde verplaatst de depressie zich naar het westen maar van deze ontwikkeling worden we niet veel wijzer. Een volgend Atlan tisch lagedrukgebied schuift op naar de Britse eilanden en veroorzaakt van tijd tot tijd regen. Wel gaan de temperaturen omhoog: met name tijdens de tweede helft van de week. Dan namelijk ontstaat er boven het westen van Europa een zuidelijke stroming tussen het lagedrukge bied bij de Britse eilanden en hogedrukontwikkeling boven het oosten van Europa. Zoals het zich nu laat aanzien beweegt het kwik zich naar waarden omstreeks 12-13 graden. Vandaag is het, net als gisteren, meestentijds bewolkt met enkele buien. Onweer is daarbij niet uitgesloten. De wind waait uit westelij ke richtingen en neemt geleidelijk wat in kracht toe: aan zee tot vrij krachtig, over land tot matig. De temperatuur stijgt tot maximaal 6-7 graden. Gisternacht was het in het noordoosten nog vrij koud. In het Groningse Winsum werd -0,7 graad geregistreerd. Overdag kwam daar de zon er nog geruime tijd aan te pas hetgeen leidde tot aardige temperaturen. Bij ons vrijwel geen zon, soms wat regen en temperaturen tot rond 6-7 graden. In Bloemendaal aan Zee werd het 5,9, op Schiphol 6,2 en op Valkenburg werd 6,8 graad geregistreerd. jan visser In het ziekenhuis zorgen ze voor de komische noot. maar onderling botert het nu niet echt lek ker. De stichting Cliniclowns in Amersfoort en de Stichting Clown en Ziekenhuis in Losser verkeren al tijden op voet van oorlog met elkaar. De Over ijsselse club, die voorstellingen geeft in alle Drentse ziekenhuizen, verwijt hun tegenhanger enkel op te treden voor doodzieke kinderen. „Terwijl een kind wiens amandelen net zijn ge knipt zich zieker kan voelen dan een kind met kanker. De stichting Clown en Ziekenhuis maakt dat onderscheid niet. Wij treden op voor ieder kind dat is opgenomen", zegt Marita Wevers. Zij richtte uit onvrede over dit beleid in 1992 haar eigen stichting op. „De stichting Cliniclowns koos ervoor alleen in academische ziekenhuizen op te treden, en dan alleen nog voor de meest zieke kinderen. Dat vond ik onbegrijpelijk. Elk kind heeft naar mijn mening recht op een clown. Want als je op zo'n jonge leeftijd naar het zieken- huis moet is dat zeer ingrijpend, wat je ook man keert." De stichting Cliniclowns is verbaasd over de kri tiek. „Zij waren verbolgen omdat wij veel spon sors naar ons toe trekken, maar wat ons betreft is het allemaal oud zeer. We hebben met Clown en Ziekenhuis twee maanden geleden juist voor het eerst gesproken. We denken zelfs aan een vorm van samenwerking", zegt Arlette Bordes, hoofd clownzaken bij Cliniclowns Bordes spreekt overigens tegen dat de Clini clowns alleen in academische ziekenhuizen op treden. „In het begin was dat wel zo, maar we komen nu ook in andere hospitalen. En we ma ken heus geen onderscheid tussen doodzieke en minder zieke kinderen." Bordes vindt dat haar stichting ander werk ver richt dat de stichting van Wevers. „Clown en Zie kenhuis is er puur voor het vermaak, terwijl de Cliniclowns ook proberen in te spelen op de ge moedstoestand van een kind", zegt Bordes. On juist, vindt Wevers. „We houden goed in de gaten hoe een kind reageert. Het is zo te zien als een patiëntje er geen zin meer in heeft. Dan gaan we door naar een volgend bed. Juist de interactie tussen clown en kind is van groot beL]t Wevers. et j In tweede instantie laat Wevers weteiwj0 derdaad gesprekken tussen beide sti(| s zijn. Het is bijna koek en ei tussen deTet en Clown en Ziekenhuis, dus het zouCj. zijn als de pers er nu doorheen zou fkge zitten op de goede weg, maar tot voqli( ze inderdaad wel schieten. Maar er zL z, goed nieuws in het vat." Wevers verbj^ overigens over dat Cliniclowns tegenj kei in academische ziekenhuizen opi „Ja, misschien nog in één niet-acadeP* kenhuis. Wij doen juist de andere ho^G p .Als je vijf jaar je neus niet laat zien, ben je vergeten", zei Wim Sonneveld kort voor zijn dood. Hoe anders zou het gaan. Maandag 8 maart is het 25 jaar gele den dat de cabaretier/zan ger op 56-jarige leeftijd overleed. Maar vergeten? Bij lange na niet. Omroe pen komen met herinne ringsprogramma's, er ver schijnen nieuwe cd's en artiesten van nu zingen zijn liedjes. Al een kwart eeuw terug overle den, maar artistiek nog steeds in leven. Geen Nederlandse zangstem die zo nagalmt als die van Wim Sonneveld. Met de verkoop van cd's en videoban den, maar ook met repertoire. Luister slechts naar het jonge cabarettrio De Vliegende Pan ters die 'Het Dorp' van Sonne veld in een snelle versie op cd hebben gezet. Ze oogstten lof, maar ook kritiek, want zo'n pa reltje mag je zogenaamd niet aantasten. „Overdreven ge doe", vindt tekstschrijver Friso Wiegersma. De nu 73-jarige Wiegersma moet er zelfs een beetje om lachen. „Ik snap niet dat de mensen zich daar zo over opwinden. Alsof ze een snor op de Mona Lisa hebben geschilderd. Als De Vliegende Panters 'Het Dorp' slecht zou den zingen, zou dat vervelend zijn. Maar daar zijn die jongens veel te muzikaal voor. Dat het .opnieuw wordt opgenomen, bewijst alleen maar dat het lied nog volop leeft." Het was in de zomer van 1966 toen hij de woorden voor 'Het Dorp' op papier zette onder de schuilnaam H. Verhage. Sonne veld had het nummer 'La Mon- tagne' van Jean Ferrat gehoord en vroeg zijn vriend Wiegersma om een v ertaling. „De originele tekst ging over de leegloop van het Franse platteland, de ten dens dat iedereen maar naar de stad trok. In Nederland was daar helemaal geen sprake van, dus daarom koos ik een eigen benadering over dat dorp dat door de tijd wordt aangetast. Dat ging me aan het hart." Eigenlijk gaat 'Het Dorp' over Deume, de plaats waar Wie- gersma's was geboren. Sonne veld zong het in de show met Ina van Faassen, die in 1967 in première ging. De tekstdichter: „In dat programma was het ge woon een aardig liedje, tussen door. Pas later, toen het milieu bewustzijn zo opkwam, is het populair geworden. Misschien kwam dat ook wel omdat ver- Wim Sonneveld als Willem Parel. De film 'Het wonderlijke leven van Willem Parel' uit 1955 wordt zondag 28 maart vertoond in het Filmmuseum in Amsterdam. foto anp anderingen daarna zo snel gin gen. Maar wat is eigenlijk tijd? Je hebt kans, dat de jongelui van nu over dertig jaar denken: waar is mijn mooie betonnen winkelcentrumpje gebleven?" Teruglezend in oude dagboe ken van Sonneveld, is het bijna ondenkbaar dat hij na al die ke ren 'Het Dorp' nu nog graag zou hebben gezongen. Gulzig zocht hij steeds naar wat nieuws, naar wat anders. Op zoek naar die afwisseling was hij als jongen al de kruideniers zaak thuis, in Utrecht, ont vlucht om in 1936 secretaris te worden bij Louis Davids, bij wie hij ook zou debuteren. De 'Gro te Kleine Man' was destijds een fenomeen in het Nederlands amusement. Sonneveld deed vervolgens ervaring op bij ge zelschappen in Duitsland en Frankrijk om later zijn eigen ca baret te beginnen waarin onder anderen Conny Stuart veel zou optreden. Met etentjes en uitjes onderweg, leidde hij zijn gezel schappen als een gezin. Zijn ster steeg en hij trok naar Amerika, waar hij naast Fred Astaire in de film 'Silk Stoc kings' speelde. Maar heimwee bracht hem terug naar Neder land, waar hij voortging met talloze optredens voor radio, te levisie en duizenden theater voorstellingen. Voor zijn tek sten leunde hij op de pen van anderen. Zo schreef Annie M.G. Schmidt 'Margootje', Michel van der Plas maakte 'Tearoom Tango', voor 'Ome Thijs' deed hij zelfs een beroep op de om streden Davids-tekstschrijver Jacques van Tol en zijn huis vrienden Hubert Janssen, ofte wel Jean Senn schreef "Verliefd op juffrouw Van Dam' en Friso Wiegersma 'Nikkelen Nelis'. Een aantal van zijn nog altijd sterke conferences ontleende hij aan 'Kronkels' van Simon Carmiggelt. Tijdens de 9000 keer die hij op Nederlandse podia moet heb ben gestaan, zong hij zelf liefst romantisch repertoire. Toch kerfde het grote publiek hem vooral van zijn hilarische crea ties als (op de radio) orgeldraai er Willem Parel met het relati verende 'Niet op reageren, Le na!' en (op de televisie tijdens een Grand Gala du Disque) Fra ter Venantius, de zingende geestelijke met de zachte g. Wim Sonneveld was artiest ge noeg om zich erbij neer te leg gen dat de zalen vooral roman tisch, onschuldig vermaak van hem wilden horen. „Ik zie mijn werk niet als iets wat me vervult als met het brengen van een boodschap zei hij in een vraaggesprek. „Ik vind het leuk om mensen te vermaken, te amuseren. Ik wil alleen maar een paar heel gewone liedjes zingen. Politieke bedoelingen heb ik nooit gehad. Zou ik ook niet willen. Door niet aan de politiek of de actualiteit gebonden te zijn, overleefde het Sonneveld-re pertoire de jaren, meent caba ret-historicus en radiomaker Jacques Klöters. „De melancho lie, de liefde en de romantiek in zijn programma's gaan over al gemeen menselijke onderwer pen van alle tijden. Daarbij was zijn muziek niet modieus, dus langer houdbaar. Maar het is niet alleen zijn materiaal dat zo veel mensen aanspreekt. Bij al les wat hij deed, proef je zijn vakmanschap." Het moeten die vakmanschap, de melodie en de nostalgie zijn waarom ook 'Het Dorp' over leefde. Want het verdwijnspook dat vat kreeg op het Nederland se platteland, kon het lied er over niet te pakken krijgen. 'Het Dorp' bleef en blijft. Niet alleen De Vliegende Panters namen het op, zij het in een verkorte versie. Ook Rob de Nijs zette het op cd en binnenkort be zingt ook Marco Borsato het tuinpad van mijn vader. Deze Noord-Hollandse zanger is een van de Nederlandse artiesten die op 21 maart meewerken aan het 'Gala van het Neder landse Lied' waar uitsluitend Sonneveld-repertoire wordt ge bracht. Karin Bloemen zingt dan 'Aan de Amsterdamse Grachten', Liesbeth List waagt zich aan de 'Tearoom Tango', Gerard Cox doet het valse 'Lie veling' en ook Robert Long, Clouseau, Blöf en Volumia! stu deren voor dat gala op Sonne- velddiedjes. Radio 2-luisteraars kunnen het concert recht streeks beluisteren, de KRO zendt het een week later uit op de televisie. Ook herhaalt deze omroep de komende maand in zeven tv- uitzendingen shows van Son neveld en zendt het een docu mentaire uit over zijn werk en leven. Kijk- en waarderingscij fers rechtvaardigen dat, weten ze bij de KRO. Muziekuitgeverij Omepieteren Sommige werkwoorden zijn afgeleid van ei gennamen. Zo komt boycotten van de Schotse qraaf Boycott. Die behandelde zijn pachtboe ren zo slecht dat deze besloten om cle graaf niet meer te qroeten. Ander voorbeeld: pasteu riseren, afgeleid van de Franse wetenschapper Louis Pasteur. In mijn ouderlijk huis. ik kom uit een groot Brabants gezin, werd het werk woord 'omepieterengebruikt. Oom Pieter, mijn vaders oudste broer, zat in zaken. Later heb ik begrepen dat die term een eufemisme was voor zeer uiteenlopende handel tjes. Hij verkocht muziekinstru menten aan de plaatselijke harmonie, waarvan hij tevens bestuurslid was. hij had een mandenmakerijtje en deed ook nog iets in vage verze keringen. Zo'n man. Zijn karakter wordt het best ge tekend door een wedden schap die hij ooit van mijn vader won.'Deze was als jon ge man verliefd op een meis- ja je. Tegen de zin van zijn broer Pieter. ..Dat meisje zit iedere f zaterdagavond met een andere F vent in danszaal Smulders. Ga zaterdag maar kijken dan zie je het zelf, daar zet ik een fles wijn op", aldus mijn oom. De volgen de zaterdag ging mijn vader polshoogte nemen in de dans zaal. Hij trof zijn geliefde inder daad aan met een andere heer. Die heer was uiteraard mijn oom MENSELIJK Pieter zelf. Hij begroette mijn vader met de woorden: „Ik krijg geloof ik nog een fles wijn van je. Als de eerste aardbeien van het seizoen ge plukt werden, ging oom naar de plaatselijke fruitveiling, waarvan hij, ik vergat liet u te vertellen, mede-eigenaar was. Uit alle doosjes pikte hij de beste aardbeien. De protesten van de tuinders bezwoer hij met de mededeling: „Ik selecteer een zending voor Hare Majesteit, onze geliefde koningin De Friezen sturen kie vietseieren. wij Brabanders kunnen nier ach terblijven. Daarna gaf hij de verse aardbeien aan zijn trouw met de mededeling: ..Marie, voor jou is het beste niet goed genoeg. Met zijn vrouw had hij het altijd goed voor. Zo kwam hij eens terug van het casino in Blankenherge dat hij samen met een vriend had bezocht. „Tweehonderd gulden gewon nen vrouw riep hij, „en die zijn helemaal voor jou zodat jij ook eens iets leuks voor jezelf kunt kopen." Later kwam ik zijn vriend tegen. „Ik hoor dat ooth Pieter heeft gewonnen in België zei ik. „Klopt zei zijn vriend, „zes honderd gulden. Goed, u hebt mijn oom nu enigszins leren kennen. Misschien hebt u inmiddels een vaag idee van de betekenis van omepieteren. Even terug naar mijn ouderlijk huis. Daar werd zondags na de hoogmis gekaart, zoals in veel Brabantse gezinnen in de jaren vijftig. Voor wij begonnen zei mijn moeder altijd: „Er wordt in dit huis niet ge-omepieterd. Pak uw dikke van Dale, zoek de letter 0 op en vul aan:Omepieteren=vals spelen met kaarten (genoemd naar P. Prinsen, Haarsteeg 1887-Vüjmen 1959). De acteur ROGER WILSON (41 eist van zijn collega Leonardo Di- Caprió 45 miljoen dollar, omdat DiCaprio'een van zijn vrienden er- toé zou hebben aangezet Wilson een klap te geven. Volgens de stukken die bij.de rechtbank zijn gedeponeerd, was dit op 4 maart 1998 gebeurd voor een restau rant in Manhattan, waar Wilson naar toe was gegaan om DiCaprio en diens vriend Jay Ferguson te vertellen dat zij moesten ophou den zijn vriendin Elizabeth Ber kley, bekend van de film 'Show girls', telefonisch lastig te vallen. Er ontstond een woordenwisse ling, waarop Ferguson Wilson uit nodigde om naar buiten te gaan. Daar zou de groep van DiCaprio om Wilson heen zijn gaan staan om hem uit te schelden en hem te kleineren. Vervolgens zou een niet nader genoemde man uit de groep hem een klap op zijn adamsappel hebben gegeven. Behalve DiCaprio en Ferguson zijn ook DiCaprio's publiceits- agente Karen Tenzeren diverse John Doe's - in de VS de gebrui kelijke benaming van een anonie me persoon - gedaagd, evenals het betreffende restaurant omdat dat alcohol zou hebben geschon ken aan personen die al genoeg op hadden. De advocaat van Di Caprio noemde de vordering van Wilson „een litanie van valse be weringen, leugens en schandali ge verdraaiingen over een inci- JOOST PRINSEN Een Britse leraar heeft een schadevergoeding gekregen van omgerekend bijna 400.000 gulden, omdat hij sinds een auto-ongeluk lijdt aan een waanidee. De man en zijn vrouw raakten in 1995 buiten hun schuld betrokken bij een verkeersongeval, waarbij zij lichte verwondingen op liepen. Zij werden apart behandeld in een ziekenhuis. Sindsdien gelooft de 52-jarige ALAN DAVIES, dat zijn vrouw Christine bij het ongeluk om het leven is gekomen en dat haar plaats is ingenomen door een dubbelgang ster. Hij behandelt haar als een vreemde en noemt haar 'Christine Twee'. Volgens psychologen lijdt Davies aan het syndroom van Capgras, dat veroorzaakt is door de schok van het ongeluk. Hij werd twee jaar lang behan deld, maar zonder succes. De leraar eiste een schadever goeding van de bestuurder van de auto die het ongeluk heeft veroorzaakt. De partijen troffen een schikking voor een vergoeding die de psychologische schade en de in komstenderving die Davies heeft geleden moet compen seren. De Groninger studentenverenigingc. neemt de vader van Reinout Pfeifff in de strijd tegen overmatig alcohcuee Reinout overleed in september 19foe drinken van een liter jenever tijdenf, kingsritueel in een studentenhuis.Kvi PFEIFFER uit Rotterdam is eind apn< de sprekers tijdens een voorlichtingen studentensociëteit Mutua Fides on*te wijzen op de gevaren van alcohol, \feij tor G. Kloppenburg van Vindicat dtèrs komend studenten meer dan een al o geleden. „Dat leren ze al op de miip i school. Op allerlei manieren probecU er op te wijzen dat niet alle evenerrêflt alcohol gepaard hoeven gaan. Tijde-1 ductieperiode mogen ze helemaal jid gebruiken. Daarnaast doen we veeljt s lichting." Sje

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 2