Sporen van God in het
leven
van
alledag
Kerk Samenleving
Stichting bidt om wonder voor heiligverklaring Titus Brandsma
Noor gekozen tot presiT
zevendedagsadventisL
ZATERDAG 6 MAART 1999
RUSWLtK ANP
De behoudende Titus Brandsma Stichting heeft haar 6000 sym
pathisanten opgeroepen te bidden om een wonder dat nodig is
voor de heiligverklaring van pater Titus Brandsma. De Friese kar
meliet, die in 1942 door de nazi's in Dachau is vermoord, werd in
1985 zalig verklaard.
Sindsdien voert de stichting actie voor de heiligverklaring van
Brandsma. Een handtekeningenactie heeft sinds 1997 ongeveer
2000 steunbetuigingen uit de hele wereld opgeleverd, aldus se
cretaris G. Wessels. De stichting heeft het Vaticaan verteld dat er
ook veel verzoekschriften zijn binnengekomen.
Maar de paus kan pas tot heiligverklaring overgaan als de be
trokkene na de zaligverklaring door zijn voorspraak een wonder
heeft bewerkstelligd, schreef de cohgregatie voor de heiligverkla
ringen in een brief aan de stichting. Daarom spoort de stichting
iedereen aan daarvoor te bidden.
„Laten we daarbij niet het accent leggen op het wonder dat de
Kerk verlangt, maar eenvoudig bidden om de heiligverklaring, zo
God ons die wil geven. Dan komt dat gevraagde wonder ook
wel", schrijven de voorzitter en secretaris in het informatiebulle
tin De Brandende Lamp. Ze putten hoop uit de recente erken
ning door de Rooms-Katholieke Kerk van het 66e wonder in het
Franse Maria-bedevaartsoord Lourdes.
Dit wonder deed zich twaalf jaar geleden voor. Enkele uren na
dat een door multiple sclerose aan een rolstoel gekluisterde man
van een reis naar Lourdes was teruggekeerd, stond hij op en kon
weer lopen. „Als er dan in Lourdes 5 minstens 66 echte wonde
ren op voorspraak van Maria zijn gebeurd, zouden wij dan niet
om één wonder mogen vragen op voorspraak van pater Titus
Brandsma die altijd zo voor de Moeder Gods heeft geijverd?"
De stichting wil paus Johannes Paulus II vragen Brandsma te
vereren als patroon van de goede pers, als voorbeeld in de strijd
tegen drugs en als beschermheilige van de slachtoffers van eutha
nasie. Als aalmoezenier van de Nederlandse pers had de pater
ran de bisschoppen de opdracht de rooms-katholieke bladen te
waarschuwen dat zij geen propaganda voor het nationaal-socia-
lisme mochten maken. In 1942 arresteerden de nazi's Brandsma
vanwege dit werk. De pater overleëd in het concentratiekamp Da
chau nadat een verpleegster hem een fenolinjectie had toege
diend. De Nederlandse provincie van de karmelieten zet zich
overigens ook in voor de heiligverklaring van hun ordegenoot.
REDACTIE DICK V
WASHINGTON ANP
De Noor dr. Jan Paulsen is de
nieuwe president van de Kerk
van de zevendedagsadventis
ten. De 244 leden van het alge
meen bestuur kozen hem in
Washington uit elf kandidaten
tot opvolger van de Amerikaan
Robert Folkenberg, die onlangs
opstapte na beschuldigingen
van dubieuze zakelijke transac
ties.
Dat meldt de adventistische
persdienst APD. Ik
Paulsen is de zestii
dent van het ruim t|d<
leden tellende y
schap. Hij is tevenT
niet-Amerikaan in diw
De Kerk van de zcqj-
adventisten heeft ir£
ongeveer 15.000 1^
merken van het 6n
schap zijn de verwT
de spoedige wedef
Christus en de vieioi
rustdag op zaterdag^
Leidsch Dagblad
Foto uit de archieven
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing een ingevulde cheque
L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
1 Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr. 18.00-19 30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071 -512
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
F. Blok, chef eindredactie algemeen
T Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en-Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties: 071- 5323!
Familieberichten: 023- 53
023- 5320 216
Redactie: 071- 5321 921
Hoofdredactie: 071-531!
ADVERTENTIE
Maandag t/m vrijdag vi
071- 5356 230
RUBRIEKSADVERT
Maandag t/m vrijdag v;
071- 5143 545
ABONNEMEN1
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtig»
het automatisch afschrijven v;
abonnements- geld, ontvangen
betaling.
VERZENDING PER-1
Voor abonnementen die per pcfi
worden verzonden geldt ei
aan portokosten per verschijnd
LEIDSCH DAGBLAD OP CA
Voor mensen die moeilijk lea
hebben of blind zijn (of een
leeshandicap hebben), is een
van het regionale nieu
Dagblad op geluidscassette b
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lei
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth'. 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezon
feestdagén).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
ANNO 1899
Maandag 6'maart
NOORDWIJKERHOUT - Op Donderdag 16 dezer, des
voormiddags te 9 uren, zal in het lokaal het oude school
gebouw gelegenheid worden gegeven tot kostelooze inen
ting en herinenting aan de ingezetenen-, die zich daartoe
ter secretarie aanmelden vóór of op Zaterdag 11 dezer tot
des namiddags één uur.
HAZERSWOUDE - Het jongste nummer van "Ons Stre
ven", periodiek blad gewijd aan de belangen van land
bouw en nijverheid, het volgende: "Voor het keuren van
vleesch en spek interesseert men zich bijzonder veel den
laatsten tijd, en dat juichen we toe, indien de billijkheid
en rechtvaardigheid niet uit 't oog worden verloren; maar
zou 't voor de volksgezondheid niet even goed, zoo niet
beter zijn, ook eens scherp toe te zien op de Boterverval-
sching?
Mij dunkt, slechte boter is evenzeer schadelijk voor de
gezondheid als slecht vleesch.
In slechte boter, grootendeels uit margarine samenge
steld (herkomstig van bedorven vet), zijn zoowel zeer
schadelijke ziekte-bacillen als in 't vleesch. Van waar
dan die eenzijdigheid? Is het bij 't eene niet goed, dan
deugt 't ook bij 't andere niet. Laat men de volksgezond
heid bedreigen door een product geheel of gedeeltelijk
van de koe afkomstig, wat zal dan de scherpste controle
en de meest nauwlettende keuring baten op het vleesch
van de koe? Zou het niet hetzelfde zijn of we door de bo
ter of door het vleesch vergiftigd worden? Laten de hee-
ren leden van den Gemeenteraad te Leiden daar eens
ernstig over nadenken. Er komt geregeld nog altijd veel
bedroven en min goede qualiteit boter in het Waagge
bouw."
ADVERTENTIE - Oude Pannen te koop gevraagd. Aan
biedingen aan het Bureel van dit blad.
ANNO 1974
Donderdag 7 maart.
LEIDEN - Er wordt bij tijd en
wijle in de molen "De Valk"
behalve baldadigheid ook ero
tiek bedreven. Vooral dat laat
ste is volgens drs. M. L. Wurf-
bain nogal gênant voor andere
rnolenbezoekers. De directeur
heeft daarom in samenspraak
met de politie een plan ont
wikkeld, dat zowel aan het ge
vrij als aan het gesteel van al
lerlei voorwerpen een einde
moét maken. Het plan behelst
het aanbrengen van een geslo
ten televisiecircuit, waarbij
het blauwe oog van de monito
ren wakend zullen toezien.
KATWIJK - Vrijdag moet de
Katwijkse bevolking een ton
uit de beurs schudden. Ten
minste, als men de oude
Dorpskerk aan het Kerkplein
in het Rijndorp niet verloren
wil laten gaan. Tussen zeven
en acht uur zullen een groot
aantal banken en schoolge
bouwen'in Katwijk worden ge
opend, waar iedereen zijn of
baargeld in een stembus kan
deponeren. De restauratie van
de kerk gaat 1,6 miljoen gul
den kosten volgens de huidige
opstelling. Van dat bedrag
Theoloog Erik Borgman zoekt naar
'nieuwe verhalen
moet de hervormde kerkvoog
dij van Katwijk aan den Rijn
tien procent of wel 1,6 ton be
talen, plus de zo geheten niet-
subsidiabele kosten. Dat zijn
de kosten bijvoorbeeld voor de
montage en de demontage
van het orgel dat tijdens de
restauratie uit het bedehuis
moet worden gehaald. Derge
lijke kosten worden door het
rijk niet gesubsidieerd. Voor
de restauratie moet dus twee
ton op tafel komen.
SCHIPHOL-Fokker heeft een
contract gesloten met de Au
stralische regering voor de le
vering van drie Fokker Fellow
ships. De vliegtuigen zullen
worden gebruikt voor de kali-
bratie van navigatieappara-
tuur en andere grondhulpmid-
délen voor de luchtvaart. De
eerste machine zal in januari
1976 worden afgeleverd,
waarna de volgende twee ma-
chihes snel volgen.
Als theoloog is hij in dienst
van de orde der Dominicanen
in Nederland en daarnaast
werkt Erik Borgman aan een
studie over Edward
Schillebeeckx, de Nijmeegse
theoloog van het naoorlogse
•Nederlandse katholicisme, die
wereldwijd grote bekendheid
verwierf. Zelf staat Erik
Borgman bekend als de
'huistheoloog' van de Acht
Mei Beweging, het platform
van katholieke
vernieuwingsgezinde
organisaties. Hij behoort tot
een nieuwe generatie
theologen die het niet tot hun
taak rekent in het
postchristelijke tijdperk de
christelijke traditie onverkort
te herhalen. „Ik ben op zoek
naar nieuwe verhalen."
Drie dagen in de week werkt hij in Nij
megen. Daar op de zeventiende verdie
ping van het Erasmusgebouw van de Ka
tholieke Universiteit Nijmegen stelt hij het
Tijdschrift voor Theologie samen en legt
hij de laatste hand aan het eerste deel van
zijn studie over Edward Schillebeeckx. De
ze zomer moet die 'intellectuele biografie'
verschijnen.
Wat Borgman in Schillebeeckx zo boeit?
„Als persoon heeft Schillebeeckx altijd uit
gestraald dat een intellectueel modem kan
zijn en toch katholiek. Hij heeft altijd ge
tracht het menselijk bestaan en de cultuur
gelovig te begrijpen. Hij heeft me erop ge
wezen dat het de cultuur zelf is, die de
echte theologische vragen stelt."
De andere twee dagen van de week werkt
Borgman thuis in Utrecht. Hij"past er als
huisman op zijn kinderen op, hij werkt
aan een lezing of artikel voor een tijd
schrift, of hij bereidt zich als voorganger
van de Amsterdamse Dominicusgemeente
voor op de diensten van dat weekend.
Borgman is ook betrokken bij de theologi
sche studiecommissie van de Acht Mei Be
weging.
Die kerkelijke hervormingsbeweging heeft
dringend een nieuwe impuls nodig, vindt
de grijsbebaarde theologische intellectueel
(42). Immers het ledenbestand vergrijst,
het aantal bezoekers aan de jaarlijkse ma
nifestatie daalt gestaag, en 'echte resulta
ten in de zin van kerkelijke hervormingen
zijn niet geboekt. De politiek van kerkher
vorming acht Erik Borgman een te smalle
basis voor de Acht Mei Beweging. „Zeker,
zaken als de vrouw in het ambt en de be
voegdheden van pastoraal werkers in rela
tie tot priesters blijven van belang. Maar
de grote theologische vragen stellen zich
ook buiten het kerkelijke circuit. Hoe leef
je? Waar leef je voor? Waar gaat het met
mijn bestaan en de wereld naar toe? De
vragen worden door mensen tegenwoor
dig ook buiten de kerkelijke kaders opge
lost. Als het christendom enige toekomst
heeft, dan zal de christelijke traditie zoda
nig met deze vragen bezig moeten zijn dat
het voor deze mensen iets verheldert. De
vraag naar de toekomst van het christen
dom is daarom ook de vraag van de Acht
Mei Bèweging geworden."
Concrete voorstellen om de katholieke
vernieuwingsbeweging van een nieuwe
impuls te voorzien heeft Erik Borgman
niet direct voorhanden. In het doorgaan
met een jaarlijkse manifestatie zoekt hij
het niet. Eerder denkt hij aan congresach
tige bijeenkomsten op het raakvlak van
cultuur en religie, die bijdragen aan het in
tellectuele en maatschappelijke debat in
Nederland. „Neem het asielbeleid. Allerlei
vrijwilligers op en buiten het kerkelijke erf
zijn bezig met de opvang van asielzoekers.
Hun motivatie is niet op naïeviteit geba
seerd, maar is ook inhoudelijk te recht
vaardigen. Hun verhalen doen niet on
der voor die van Melkert en Dijkstal.
Maak dat zichtbaar." Het beïnvloeden
van het intellectuele debat in Nederland
zou een speerpunt van de Acht Mei Be
weging moeten worden.
Hoe Erik Borgman als vertegenwoordi
ger van een jongere generatie theologen
zelf de theologie beoefent? „Ik ben op
zoek naar nieuwe verhalen", legt hij uit.
Hij stelt vast dat voor mensen in de te
genwoordige postmoderne en post
christelijke cultuur de grote oriëntaties
weggevallen zijn, zowel in de klassiek re
ligieuze als in de geseculariseerde vor
men. „Ieder mens moet persoonlijk de
vraag naar de zin, het doel en het waar
om van zijn bestaan beantwoorden. Die
antwoorden zitten in de persoonlijke
verhalen die mensen vertellen. Of in de
verhalen van mensen die voor anderen,
en soms zelfs voor henzelf verborgen
blijven. Het is volgens mij een belangrij
ke taak voor de theologie die naar boven
te halen."
Zoeken naar de sporen van God, noemt
Erik Borgman dat. „Zo las ik het verhaal
over een jongen die ernstig ziek was. Hij
zag hoe de gemeente de kanten van de
sloten schoonmaakte met grote graaf-
en grijpmachines. Hij zag hoe alles ka
potgemaakt werd en vooral de woon
plekken van de vis. Die leggen daar hun
kuit, vinden er hun voedsel, schuilen in
het groen. Die jongen was zeventien
jaar. Hij wierf honderd donateurs, stapte
naar de gemeente om te vragen het
voortaan met de hand te mogen doen.
Dat gebeurt sindsdien. Negentien jaar
oud stierf de jongen aan kanker."
Dat verhaal heeft hem zeer geraakt. Om
de betekenis daarvan te verhelderen,
verweeft Borgman het met elementen
uit de christelijke traditie. „De bedreigde
vissen worden een symbool van taaie
hoop, laten de afwezigheid zien van de
situatie waarin het leven erkend en be
schermd wordt in zijn heiligheid. Het
dwingt de jongen ertoe zich samen met
anderen in te zetten om voor dit heilige
ook daadwerkelijk ruimte te maken. Dat
lukt soms. Maar het lukt slechts in alle
beperktheid, zoals de dood van de jon
gen onontkoombaar duidelijk maakt."
Het is een heel andere manier van theo
logie bedrijven dan de gebruikelijke,
geeft Erik Borgman toe. „Ik zie het niet
als de taak van de theologie om te her
halen wat in de christelijke traditie ge
zegd is. Ik probeer sporen van God te la
ten oplichten in het leven van mensen.
Daar wordt duidelijk wat waar en zinvol
is, bij die levens ligt de bewijslast van de
waarheid. En dus niet in de overeen
komst met de christelijke traditie of bij
het kerkelijk leergezag."
Erik Bo
„Schillf
heeft a
straald
mod err
toch ka
De Voorschotense vestiging van de Nederlandse Middenstandsbank heeft ter gelegenheid van de opening
van het bankgebouw in de Schoolstraat een hoeveelheid balletjes in de etalage laten zien. De juiste hoe
veelheid was 282 stuks, d^t niemand had geraden. Enkele 'neuzenplakdrukkers' waren tot 286 gekomen.
Gisteren werden de prijzen uitgereikt. foto archief leidsch dagblad