Saarein krijgt een mannen-wc De opkomst van het mobiele onzingesprek c TV WEER Het Gesprek van de Dag COMMENTAAR Tijdbom onder de coalitie Als Erwin Kroll met het dagelijkse vveerpraatje één ding duidelijk maakt, dan is het wel hoe lastig het is om het weer te voorspellen. Niet alleen de weercomputers in De Bilt. ook de economische re kenmodellen zijn verre van volmaakt. Voor het eerste paarse kabi net was dat een meevaller. Tegen alle verwachtingen in werd het vier jaar zomer en kon het kabinet alles doen wat leuk was: bezui nigingen afzwakken, belastingen verlagen en ook nog eens het fi nancieringstekort terugdringen. Paars-2 besloot vervolgens dat het nog maar vier jaar zomer moest blijven en stelde een regeerakkoord op dat financieel aan alle kan ten rammelde. Feitelijk is het alleen uitvoerbaar bij een groei die stukken hoger is dan de 2,25 procent waarop het gebaseerd heet te zijn. Nu de groei daadwerkelijk terugvalt tot een procent of twee, komt boontje om zijn loontje. Voor de grote tegenvallers sinds de start van het kabinet - wateroverlast, asielzoekers, ambtenaren- CAO's, infrastructuur en sinds vorige week de varkens - is eigenlijk geen geld. Bezuinigen is dus het parool. Maar waarop? De zorg is geen optie. De 5.5 miljard extra zijn slechts genoeg om de kwaliteit van de zorg niet te laten verslechteren. Voor echt terugdringen van de wachtlijsten is ook onder Paars-2 al niet eens geld. Het onderwijs dan, de tweede grote extra-uitgavenpost? Daar is net een CAO af gesproken die veel meer kost dan was voorzien. Bezuinigen op on derwijs betekent daarom hakken met de botte bijl in niet-salaris- posten. Bezuinigen op de infrastructuur ten slotte is gezien de met extra miljarden afgekochte woede rond het meerjarenplan van mi nister Netelenbos onmogelijk. Feitelijk blijft er dus maar één ding over en dat is korten op de voorgenomen lastenverlichting. Daarvoor heeft het kabinet vijf miljard uitgetrokken, die in één keer wordt uitgegeven bij de in voering van het nieuwe belastingplan in 2001. Iedereen krijgt er dan geld bij, ook de mensen die meer dan een ton verdienen. Eco nomische tegenwind eist dat het kabinet prioriteiten stelt. Wat is belangrijker? Het extra geld voor zorg en onderwijs of de lastenver lichting voor de hoge inkomens? Wie de vraag zo stelt, geeft eigenlijk het antwoord al. Behalve dan voor de WD, die deze lastenverlichting heilig heeft verklaard. Ook al omdat het kabinet er met het schrappen van de lastenverlich ting voor de hogere inkomens nog lang niet is, komen door de la gere economische groei de aloude tegenstellingen tussen sociaal democraten en liberalen weer tot volle bloei. Als de armoede de achterdeur binnenkomt, sluipt de liefde de voordeur uit, zegt het spreekwoord. De komende jaren zal blijken of dat ook bij het paar se verstandshuwelijk het geval is. Zoete koek De krant, zei mijn moeder vroeger altijd, de krant brengt de leugen in het land. Ze stopte ermee toen ik bij een krant ging werken. Maar zo'n uitspraak blijft hangen, 't Is net als met die boeren-weerpraat- jes: als het rijmt zal het wel waar zijn. De moeder van Maya Eksteen zei waarschijnlijk ook weieens dat je in de krant de waarheid niet vindt. Maar Maya werkt bij de televi sie. en daar hebben ze de zotte gewoonte om van elk idee een pro gramma te maken. Dus vult Maya nu bij RTL5 een uurtje op zater dagavond. waarin merkwaardige krantenberichten op hun juist heid worden getoetst. Zoete koek, heet dat. 't Is geen gek idee. Het is alleen jammer, dat er dan twee vaste gas ten bij worden gezocht die geen enkel niveau hebben. Ene Wendy Brouwers en ene SilvesterZwaneveld, van wie mijn zoontje me wist te vertellen dat die een rol hebben in een Nederlandse soap. Die zit ten bij Maya aan de bar en mogen zeggen of ze krantenberichten wel of niet geloven. Dat gaat. om u een idee te geven, ongeveer zo. Maya leest een kop voor uit het Leidsch Dagblad. 'Politie jaagt op vos met tivee kop pen. En ze vertelt erbij, dat mensen in de duinen bij Wassenaar zo'n vos hebben gezien. Daar mag Silvester dan op reageren. ,,Nah, daar geloof ik niks van", zegt Silvester. „Op het moment dat je niet goed geboren wordt in de natuur dan is er natuurlijke selec tie en die zorgt en<oor dat je het niet overleeft. Bij mensen is dat an ders. Dan is er allemaal technieken blablabla...?" Er komt een bio loog in beeld, en dan zegt Maya ter afsluiting van het ondenverp: „Goed. het was duidelijk, het was niet waar.Volgende onderwerp. Een krant uitAlmere meldt dat een hond daar een bankrekening heeft gekregen. Wendy is op reportage gegaan en toont ons een be jaard echtpaar, dat een gedegenereerd mormel op vier pootjes huis vest. Het beest wordt uitgelaten in een wandelwagen, eet boerenkool met een kuiltje jus en slaapt onder een dekbedje. Om het beestje ver zorgd achter te laten is er inderdaad een bankrekening geopend. Silvester mag nog even zijn commentaar laten horen. En dat gaat dan weerzo: „Ja, nah, ik vind 't wel mooi, ik vind 't wel leuk, ik vind 't wel grappig, als mensen zo omgaan... Maya, Wendy en Silvester vinden van alles. Helaas vinden ze niks wat u en ik zelf niet kunnen bedenken. Het publiek vindt dat niet erg. Bij elk commentaar van het drietal wordt geklapt, gejuicht en gefloten. Maar dat zal wel geregisseerd zijn. Want de zeldzame ke ren dat de camera ons een blik op het publiek gunt zie je op die ge zichten niets dan verveling. En da's toch een troostrijke gedachte voor de kijker: Je bent niet de enige die hier niet warm of koud van wordt. WIL BUYS» Regen, regen en nog eens regen Regen, regen en nog eens regen. Daar draait het tijdens de eerste week van maart om. Tot het einde van de week kan er in totaal zo'n 50 tot 70 mm vallen. Dat zijn hoeveelheden die in de buurt komen van wat er normaal in een hele maand valt. Het vele hemelwater - de werkzaamheden op de akkers komen weer helemaal stil te liggen - heeft alles te maken met de positie van de frontale zone. Dat is het overgangsgebied tussen luchtmassa's uit de poolstreken en subtropenlucht. Deze zone bevindt zich de gedurende de eerste helft van de week boven ons land. Storingen die zich aan het front naar het oosten verplaatsten, veroorzaakten vandaag volop regen; morgen is het de beurt aan de hoofdrolspeler. Even ten wes ten van Schotland bevindt zich het centrum van een sterk in bete- t kenis toenemende depressie die zich naar de Noordzee ver- J plaatst. Woensdag arriveert het systeem ten noordwesten van Den Helder met tijdelijk een laagste luchtdrukwaarde in de kern Q van rond 970 hPa. Kortom net als vandaag draait het ook morgen om veel en langdu- rige perioden met regen. De aangevoerde lucht is wel zacht. De temperaturen komen uit op maximaal 10-11 graden. De tijdelijk naar zuidelijke richtingen krimpende wind is eerst zwak tot matig. Later op de dag ruimt de wind naar het zuidwesten en neemt aan de kust toe tot hard of stormachtig, windkracht 7-8. Ook woens dag is er veel wind en enige tijd regen of buien. Gedurende de rest van de week, van donderdag tot en met zater dag, blijft het wisselvallig doordat de depressie zich boven de Noordzee weet te handhaven. De neerslag krijgt echter wel een meer buiig karakter en de temperaturen gaan enkele graden om laag. JAN VISSER Aarzelend staat de dertiger bij de koelvers-afdeling. Besluiteloos over het toetje waaraan hij zich vanavond zal wagen. Uit zijn jaszak trekt hij een mobiele telefoon. ,,Ja schat. Met mij... De aardbeienvla is op... Ja... Nee.. Zal ik maar bananenvla doen dan? Wat? O, ja natuurlijk... Nee dan kom ik er zo aan." Zonder toetje loopt de man weg. Er is geen ontkomen meer aan. In de trein, de tram en het restaurant, over al rinkelt de telefoon. Schaamteloos legt de mobiele telefoonbezitter zijn privé-leven bloot. Wat zich voorheen in het verborgene van huiskamer of telefooncel afspeelde, ligt tegenwoor dig op straat. Het openbare privé-ge- sprek is in opkomst. De weerzin daar tegen groeit en daar zijn ook de tele- communicatie-aanbieders zich van bewust. Ze dringen aan op verstandig gebruik. Zo hoopt men degenen die twijfelen of het bezit van een mobiel toestel wel gepast is alsnog over de streep te trekken. Een paar jaar geleden werd nog gek opgekeken als iemand zomaar alleen op straat plotseling schijnbaar tegen zichzelf begon te praten. Voorbijgan gers tikten tegen hun voorhoofd. En wie al te opzichtig zijn inmiddels pre historische, grote en zware mobiele toestel ophield, werd voor komediant versleten. Een autotelefoon zonder auto. Wat een potsenmaker! In minder dan geen tijd heeft de mo biele telefoon zich een vaste plaats in de maatschappij verworven. Dik drie miljoen Nederlanders lopen er al mee en dat zijn echt niet allemaal mensen die 24 uur per dag bereikbaar moeten zijn. In 2010 hebben naar verwach ting 12 miljoen Nederlanders altijd een telefoon op zak. Niemand hoeft meer een gesprek te missen. En de omstanders genieten mee. In de forensentrein van even over achten doet een indringend gerinkel de reizigers opschrikken. Quasi non chalant beklopt toch gauw een man of tien jas dan wel tas. Het rinkelende exemplaar blijkt echter toe te beho ren aan een tiener die hem uit zijn jaszak vist. „Hallo", schettert het door de coupé. „Neeeeeee... écht?Na tuurlijk gaan we daar heen. Vet gaaf!" Even later kunnen de reizigers, terwijl de tiener zijn gesprek voortzet, ook meegenieten met een omstreeks der tigjarige vrouw die uitgebreid de voor- en nadelen van een contactad vertentie bespreekt. Maar dit zijn nog gesprekken die er gens over gaan. Steeds vaker echter vallen conversaties te beluisteren die echt nergens meer over gaan. „Hoi, ik sta nou op het station.... wat eten we vanavond?" Alsof zoiets geen uitstel tot in de beslotenheid van het eigen huis zou kunnen dulden. Een heel nieuwe vorm van communicatie is in opmars: het onzin-gesprek. „We hebben het er op de faculteit wel over, maar onderzoek is er nog niet naar gedaan", vertelt M. van Selm van de vakgroep communicatiewe tenschappen aan de Universiteit van Nijmegen. Wel kondigt zij een onder zoek aan naar het gebruik van de mo biele telefoon. „Wie hem gebruikt, hoe lang en waarom." V. Frissen van de vakgroep communi catiewetenschappen in Amsterdam kan er wel iets over zeggen. Zij deed onderzoek naar het gebruik van de 'gewone' telefoon, maar is in de snel veranderende wereld van de telecom municatie nog niet aan nieuw onder zoek toegekomen. „Het is opvallend dat je nu dezelfde verhalen over de mobiele telefoon hoort als honderd jaar geleden bij de introductie van de gewone telefoon. Ook toen bemoeide de industrie zich met de discussie over het gebruik en werden allerlei etiquetteregels opgesteld." Volgens Frissen is dat puur in het eigen be lang. „Een van de barrières toen en nu is toch de verstoring van de priva cy. Door dat bezwaar zo veel mogelijk weg te nemen, proberen ze de twijfe laars over de streep te trekken." De nieuwe mobiele telefoonmaat schappij Ben speelt op de twijfelaars in met een reclamespot. „Wat is er toch met ons aan de hand?", waagt een vrouwenstem zich af, onder steund door zwart-wit-beelden van mobiele bellers. „Als onze mobiele te lefoon afgaat, is het net of de rest van de wereld niet meer bestaat." De aan sporing om toch vooral rekening met de omgeving te houden is niet door verkoopbevordering ingegeven, be weert de woordvoerder. „We doen dat zuiver om over te brengen dat je 1 je mobiele telefoon op het juiste mo ment moet gebruiken." Volgens hem probeert Ben niet bewust de twijfe laars over de streep te trekken. „An ders zouden we in de bioscoop niet het spotje uitzenden waarin wordt gezegd dat iedereen even moet chec ken of zijn telefoon wel uit staat". Ben is niet de enige die de klanten aanraadt het mobieltje verstandig te gebruiken. Libertel gaf anderhalf jaar geleden het boekje 'Mobieletiquette, vermakelijke verhalen over de eti quette van het mobiel bellen' van co lumnist Jan Mulder uit. Ook fabrikant Nokia, leverancier van de vooral on der de jeugd populaire modellen, heeft een lijst met tien geboden. Het gebod toch vooral op te nemen met het noemen van de eigen naam, wordt echter door bijna alle gebrui kers overtreden. Ooit wel eens ie mand op straat zijn mobieltje horen beantwoorden met meer dan 'hallo' of zijn voornaam? „Hallo?.. Ja, hoi- ...Met mij..„Nou dag, hè!" WANDA VERVEST Legendarisch vrouwencafé in Amsterdam opent deuren voor de 'vijand' De barkeepster van vrouwencafé Saarein zet een bandje met The Beatles op en leegt met een forse teug haar glas bier. Ze hoeft zich niet over de kop te werken: het aantal bezoeksters is opnieuw op de vingers van één hand te tellen. Wie dezer dagen het enige alleen voor vrouwen toegankelijke Amsterdamse café bezoekt, snapt meteen waarom het dicht gaat. De sfeer is ver dwenen en dat de nieuwe eigenaressen na de verbouwing voortaan ook mannen welkom he ten, lijkt in commercieel opzicht bitter noodza kelijk. De geschiedenis van het bruine café aan de Elandsstraat in hartje Jordaan begint in 1978. In de geest der tijden was tot aankoop besloten door een col lectief dat zich had verenigd in de Stichting Vrouwencafé Am sterdam. Dat mannen er niet welkom zouden zijn, sprak van zelf. Er was dringend behoefte aan een plek waar vrouwen on gestoord door drinkende machomeneren-met-haantjes- neigingen bijeen konden zijn voor vertier en/of vergaderin gen. Het waren de hoogtijdagen van het feministische activisme en de reputatie van het café als vrijplaats voor vrouwen werd al gauw legendarisch. Dat 'vrij plaats' kreeg ook een letterlijke betekenis: Saarein was het eni ge café in de hoofdstad waar lesbische vrouwen zonder hin derlijk commentaar van hetero seksuele haantjes hand in hand konden zitten of op de versier toer konden gaan. „Ik sprak er vaak af met vrien dinnen voor ik naar het COC ging. Het was er altijd vol en heel gezellig", vertelt Louise (37). Als negatief puntje herin nert ze zich wel dat ze nogal eens kritisch werd bekeken door de vele kortgekapte be zoeksters-in-tuinbroek die de cursus 'Hoe zie ik er zo onge zellig mogelijk uit?' hadden ge volgd: „Ik weigerde er ook zo uit te zien en dat werd me niet in dank afgenomen." Louise is inmiddels getrouwd, heeft een dochter en komt er nooit meer. Ook Barbara (46) vertelt en thousiast over de vele keren dat ze in het verleden gezelligheid in Saarein vond. Ze heeft nu zestien jaar dezelfde vriendin en typeert zichzelf geamuseerd als 'bankzitter'. „Ik kom er nooit meer, maar ga ook zelden naar andere cafés, want 's avonds laat ben ik gewoon moe. Maar volgens mij voelen lesbische vrouwen zich tegen woordig gelukkig veel sterker dan vroeger. Als ik nu met mijn vriendin in een 'gewoon' café kom durf ik rustig openlijk hand in hand met haar te zit ten." Als Saarein weer opengaat, zijn Louise en Barbara echter zeker van plan de sfeer te gaan proe ven die de nieuwe eigenaressen Marjo Meijer en Marjan Sax er Passerende mannen kijken nieuwsgierig binnen bij vrouwencafé Saarein, dat binnenkort ook heren gaat toelaten. foto gpd cees zorn zullen scheppen. Sax was lid van het oorspronkelijke collec tief en heeft het langzame af glijden van 'haar' café met lede ogen aangezien. Ze is er altijd veel blijven komen tot ze het vorig jaar ineens spuugzat was: „Ik werd er buitengewoon on aardig bediend, de asbakken waren altijd vol en in de gordij nen zaten gaten." Dat je in het café steeds vaker een kanon kon afschieten vindt ze dan ook geen wonder: „De oorzaak is simpel: het werd gewoon slecht gerund." Meijer en Sax kochten Saarein met de nadrukkelijke bedoeling het 'voor de vrouwengemeen schap te behouden' en het te gelijk aantrekkelijk te maken voor (homo) mannen. De twee nieuwe barvrouwen met een ruime ervaring in de horeca gaan de huidige amateuristi sche bedrijfsvoering professio naliseren. Sax twijfelt er geen moment aan dat een authen tiek bruin café als Saarein dan opnieuw een volle bak gaat trekken. Is ze niet bang dat ze straks vele exemplaren van het geheel verkeerde type man over de drempel krijgt? „Nee hoor, het publiek zal zichzelf selecte ren en mannen die zich hier niet thuis voelen blijven vanzelf weg." Saarein organiseert van 8 tot en met 13 maart nog een feest- week die alleen voor vrouwen toegankelijk zal zijn en her opent op 23 april. De verbou wing zal het bruine karakter van het café niet aantasten. Maar voor wie last heeft van misplaatste nostalgie is het we licht ingrijpend te vernemen dat Saarein voor het eerst in haar geschiedenis een heuse mannen-wc krijgt. FRAN<OISE LEDEI3QHR Met de meeste hoogachting Op literaire veilingen kom je ze nog weieens tegen: gebonden stapeltjes in mooie krulletters geschreven liefdesbrie ven die gepassioneerd eindigen met 'In de hoop spoedig van u te vernemen, verblijf ik, met de meeste hoogachting', gevolgd dooreen adres van voorde uit vinding van de postcode. In groep drie van de basisschool van mijn dochter leert de Internet-generatie het schoon schrift nog steeds met een vulpen. Maar voor types die een brievenbus beschou wen als strategisch geplaatst straatmeu- bilair waar je rond de jaarwisseling je vuurwerk in gooit, is blind typen be langrijker dan netjes schrijven. Corresponderen doe je tegenwoordig elektronisch. En daarom is het zo aar dig dat de onderwerpen van die e-mail, zo heeft onderzoek uitge wezen, wel van alle tijden zijn: het aanknopen van relaties en liefdesverdriet Het lijkt haaks te staan op het onpersoonlijke imago van de computer, maar het beeld scherm nodigt uit tot het uitwisselen van intimitei ten. Het simpele feit dat je elkaar niet recht in de ogen kijkt, neemt allerlei rem mingen weg. Je richt je niet tot een persoon, maar tot ie mand met een apenstaartje achter zijn naam. Nu het redactiesysteem van deze krant de afgelopen maanden compleet is ver nieuwd, beleeft ook het elek tronische postverkeer - inmid dels bereikbaar voor alle vestigingen - weereen revival. Het wordt gebruikt voor zakelijke mededelingen ('Waar blijft dat onderschriftje?', Kan deze pa gina worden afgemeld?') maar ook voor vuige roddel. Wist je al dat puntje puntje zwanger is?', zag ik afgelopen week over mijn scherm flitsen. Op de plek van puntje puntje stond de naam van een collega die ons recentelijk heeft verlaten, maar die nog altijd in onze harten is. Nadat ik op gepaste wijze blijk had ge geven van mijn ontsteltenis kreeg ik. vanuit een andere bron, de mededeling: 'Iedereen wordt tegenwoordig maar zwanger' op mijn scherm. Nu doen wij intern niet aan apenstaartjes: de afzen der is te herkennen aan de hand van de meegezonden initialen, samengesteld uit een combinatie van de eerste letters van de voor- en de achternaam. Elke code is uniek, dus als een combinatie al voorkomt, wordt er één bedacht die in de buurt komt. Het berichtje had de co dering MKR en na even piekeren tra ceerde ik de afzender als Margje Kraak (naam om privacyredenen gefingeerd), die op een meter of twintig afstand van mij zat te werken. Ik besloot in de interpretatie van haar bericht niet uit te gaan van het laat dunkende karakter, maar te zoeken naar de dubbele bodem. Vaak is zo' n bericht toch een schreeuw om aan dacht. 'Is dit een ingewikkelde manier om mij te vertellen dat je ook in den blijde bent?' Ik selecteerde de initialen MKR, verstuurde de mededeling met een druk op de knop en kreeg een ver baasde reactie terug. 'Dat lijkt me biolo gisch niet helemaal tot de mogelijkhe den behoren. Biologisch niet tot de mogelijkheden? Zo'n gezonde, Hollandse meid? Wat volgde was een complexe corresponden tie over de toename van de menselijke soort, die gaandeweg zulke bizarre vor men aannam dat ik u de letterlijke tekst maar bespaar. Het meest opvallend vond ik nog dat Margje (op twintig me terafstand) met een stalen gezicht stug doorzat te tikken aan haar artikel, ter wijl ze ondertussen zonder enige schroom allerlei wetenswaardigheden over haar fysieke gesteldheid over het netwerk stuurde. De verwarring duurde voort tot aan lunchtijd, toen ze achter me langs naar de kantine liep en ik mijn deelneming betuigde met het feit dat het maar niet wilde vlotten met de gezinsuitbreiding. Zelden iemand zo glazig naar me zien kijken. De reden daarvoor werd me duidelijk toen er uit gerekend op dat moment weer een be richt van. wat ik beschouwde als haar hand, op m'n scherm verscheen en ze belangstellend over m 'n schouder meel as. „Hé, er zit iemand onder jouw code te werken", probeerde ik te redden wat er te redden viel. „Mijn code? MKR is Marcel Kromhout. (Ook gefingeerd - DVP). „Ik werk onder de initialen MAK." Als ik de vulpen van m'n dochter mag lenen zal ik MAK de komende week in een lange, met mooie krulletters ge schreven brief proberen uit te leggen wat er precies mis ging. Met de meeste hoogachting, dat spreekt. DICK VAN DER PLAS MENSELIJK Uitgevers staan in de rij om de autobiografie van GERI HALLIWELL u te geven. Penguin Books heeft zelfs een contactadvertentie geplaatst om de vroegere zangeres van de Spice Girls binnen te halen. Halliwel verliet eind mei de Britse meidengroep om een solocarrière te begin nen. Ze heeft volgens het Britse showbizzpersbureau WENN een ma nuscript gereed waarin ze schrijft over haar jeugd en de tijd dat ze bij de Spice Girls was. Volgens haar woordvoerder is het niet een „tradi- oneel roddelboek vol pikante details, maar vooral een eerlijk, inzichte lijk en inspirerend verhaal dat naar zijn aard de lezer sterk moet boei en." In een contactadvertentie in de Londense krant Evening Standal laat Penguin Books weten: Uitgever, 63, zoekt de best verkopende ai| teur, 26. Voor een relatie die deze herfst tot bloei zal komen." MONICA LEWINSKY vergelijkt zichzelf met prinses Diana. Zij vindt dat ze evenveel heeft gele den als de prinses omdat haar ook onrecht gedaan is door een man die zei dat hij van haar hield en die zijn macht gebruikte om haar te kwetsen. Tegen de Britse krant Sunday Mirror zei Lewinsky: „Vergeet niet, ik hield van hem. Ik zat ook in de val. Ik stond net als Diana onder grote druk, ik kon nergens heen, kon me nergens verbergen." In een op band opge nomen televisie-interview met Barbara Walters van ABC, dat woensdag wordt uitgezonden, zegt Lewinsky dat ze er nu van overtuigd is dat de president al leen maar spijt heeft over het feit dat hij tegen de lamp gelopen is. Lewinsky kwam meer dan een jaar geleden centraal te staan in het seksschandaal op het Witte Huis na een geschreven getuige nis in de Paula Jones-seksaffaire tegen Clinton. Daarin ontkende Lewinsky met Clinton een affaire te hebben gehad. Newsweek schrijft dat de nu 25-jarige Le- Monica Lewinsky. foto winsky zowat alles gelezen heef* wat er over haar is geschreven e dat ze het meest inzit met opme kingen over haar gewicht. Hoe zl eruit ziet blijft voor haar een zed gevoelig punt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 2