SPLATSCH
Goedkoop, schoon en mooi
R
Toerisme
...als een walvis van de hoge
7ERELDWIJD WEG
E I J E 5TT C H r E N
Takkenvent
KDAG 20 FEBRUARI 1999
het kanaal in. Weinig tewaterlatingen zijn zo spectaculair als die in Groningen.
De vijf scheepswerven in
Hoogezand-Sappemeer
is, n samen tien tot twintig
pen per jaar. De VW van
dubbelstad zet rond elke
aterlating een driedaags
rangement op stapel. De
e nemers zijn te gast op de
en staan er met de neus
f enop als het reusachtige
ip het Wïnschoterdiep in
imelt. Omdat het kanaal
23 meter breed is, moet
iet schip er dwars in. Dat
levert een spectaculair
schouwspel op.
Bij Bodewes' Scheepswerven
Martenshoek zingt een shan-
tykoor. In de vrieskou stijgen de
woorden als wolkjes uit de
monden. De stoere mannen en
ferme knapen hebben voor hun
optreden de verkleedkist ge
plunderd. Koddige zeekapi
teins, piraten en matrozen voe
ren de boventoon. Hun stem
banden hebben een Gronings
profiel.
De bronzen stemmen bassen
een tranentrekkend zeemans
lied. Er komt een lelijk wijf in
voor en een lekke schuit met
een lading 'zo nat als stront'.
De ongekuiste tekst slaat in de
verste verte niet op de tewater
lating die op stapel staat. De
dame die de doopplechtigheid
verricht, .is bepaald geen lelij
kerd. En het schip waar het al
lemaal om draait, is geen lekke
pieremachochel, maar een
staaltje van moderne, hoog
waardige techniek, waar de
Groningse werven wereldbe
roemd om zijn.
Het schip heeft nog geen naam.
Tot de doop wordt het kortweg
aangeduid met het bouwnum-
mer van de werf: 585. Het is een
zogeheten multi purpose gene
ral cargo vessel, kortweg: cotnbi
trader. Daar is geen woord
Grunnings bij, maar het bete
kent dat de coaster geschikt is
voor het vervoer van zowel con
tainers als losse lading. Het
veelzijdige schip kost veertien
miljoen gulden, meet 4100 ton
en is 90 meter lang en bijna 14
meter breed. De werven kun
nen tot maximaal 16 meter
bouwen; dan kan een schip
zich nog net tussen de bruggen
wringen die de weg naar zee
versperren.
Klodders
Op het droge torent bouwnum-
mer 585 hoog uit boven de tal
rijke genodigden die de werf
overspoelen. De vijftig stalen
steunen waarop het schip tij
dens de bouw rustte, zijn in
middels verwijderd. De stalen
zwaargewicht leunt nu nog
slechts op houten sledes, die
hydraulisch in bedwang wordt
gehouden. Klodders vet moeten
er voor zorgen dat de tewaterla
ting straks gladjes verloopt.
Maar eerst loftrompetteren
sprekers over de bouwtijd van
amper vier maanden. Ook
klinkt er optimisme over de
toekomst. Bodewes heeft in
middels drie orders en twee op
ties op zak voor een nieuw en
nóg groter boegbeeld: een schip
van 6600 ton, 118 meter lang en
ruim 15 meter breed. Prijs: 21
tot 25 miljoen gulden per stuk.
Daarmee is de werf verzekerd
van werk tot ver in het jaar 2000
en de VW Hoogezand-Sappe
meer van een reeks spectaculai
re tewaterlatingen.
Als het beleefde applaus na de
speeches wegsterft, grijpt de
'doopdame' de fles champagne
en roept plechtstatig op dïc-
teersnelheid: „Ik doop u Para-
mar en wens u en uw beman
ning een behouden vaart." Om
haar woorden kracht bij te zet
ten, haalt mevrouw vervolgens
uit als de werper van een Ame
rikaans honkbalteam uit de
hoogste klasse. Het lijkt alsof zij
de Paramar eigenhandig in zijn
element wil keilen. Met een da
verende klap spat de fles uiteen
en fluimt de godendrank over
de boeg.
Als het applaus is verwaaid ge
beurt er... niets. De Paramar
blijft onbeweeglijk staan. De
zee van vips houdt de adem in.
Alleen de wind is te horen, die
vanaf Eems en Dollard over de
kale kruin van Groningen aan
stormt en een deuntje fluit in
de reusachtige torenkraan op
de scheepswerf. Meeuwen krij
sen in koor de tweede stem.
Siddering
Plotseling klinken onder de
buik van de Paramar hamersla
gen. Een werknemer in een
blauwgeruite kiel duikt op on
der de boeg en geeft de genade
klap. Samen met zijn collega's
zet hij het op een rennen. Voor
de Paramar is de weg naar het
water vrij. Een lichte siddering.
Het is alsof de dopeling water
vrees heeft. Maar plotseling rolt
de coaster opzij en glijdt als een
stervende zwaan met donde
rend geraas het Winschoterdiep
in.
Splatsch... Het is alsof een wal
vis van de hoge springplank in
een badkuip duikt. Het water
schuimbekt van woede over zo
veel geweld. Het kolkt over de
werf. Een kleine vloedgolf
sprint naai de andere oever en
slaat over de weg zijn natte
klauwen uit naar twee woon
huizen. Die zijn uit voorzorg
gebarricadeerd met containers.
Voor de ramen zijn planken ge
spijkerd. Geen overbodige
maatregelen, want de kracht
van de golf is groot. Dat onder
vond ooit een Duitse automo
bilist aan den lijve. Hij negeerde
de wijze raad even te stoppen
en passeerde de werf precies op
het moment, dat de stapelloop
vele tonnen water de oever op
dreef. De golf spoelde de Duit
ser met zijn Mercedes en al van
de weg.
Als de Paramar zich in het nau
we corset van het kanaal aan de
slagzij ontworstelt, breekt de
hel los. Applaus. Gejuich. Mu
ziek. Twee sleepboten geven
een fluitconcert, terwijl zij met
vereende krachten het schip in
toom houden. Minutenlang
deint, stampt en rolt de Para
mar als een schipschommel in
een pretpark. Ing. Johan Schou-
wenaar, sales manager van Bo
dewes Scheepswerven haalt op
gelucht adem. „We doen dit
hier zo'n vier keer per jaar. We
weten dus hoe het moet. Maar
toch is het elke keer weer span
nend. Je weet nooit of 'ie goed
FEITEN
EN
CIJFERS
Het tewaterlatings-arrange-
ment van de VW Hooge
zand-Sappemeer was een
van de vijf genomineerden
voor de Toerisme Prijs '98;
een initiatief van de Stich
ting Toerisme Recreatie
AVN, waarin ANWB, WVs
en het Nederlandse Bureau
voor Toerisme initiatieven
op stapel zetten om het toe
risme in eigen land te bevor
deren.De prijs ging uitein
delijk naar Slot Loevestein
voor 'Natuur-lijk Bijzonder',
een arrangement waarin na
tuur en cultuur samensmol
ten. „Maar van de 75 inzen
dingen zaten wij dus wel bij
de laatste vijf. Dat is een
kroon op ons werk", glun
dert Aldy Ploeger van de
VW Hoogezand-Sappe-
Het driedaagse weekend-ar
rangement kost vanaf 160
gulden per persoon, inclu
sief een prominente plaats
op de werf tijdens de stapel
loop op zaterdag (met bege
leiding door een VW-hos-
tess), een driegangen-diner
en twee overnachtingen, in
clusief ontbijt. Deelnemers
kunnen kiezen uit diverse
accommodaties, waaronder
een motel, bungalowpark en
een intiem familiehotel,
waar de vierde generatie van
de familie Faber de pollepel
zwaait.
Wie er een compleet mari
tiem weekend van wil ma
ken, kan de stapelloop (te
gen meerprijs) combineren
met een zeilles op het Zuid-
laardermeer en een bezoek
aan het Noordelijk Scheep
vaart Museum, dat met het
Niemeyer Tabaksmuseum
de voordeur deelt van een
aantal middeleeuwse pan
den in de binnenstad van
Groningen.
Het weekend kan ook wor
den opgetuigd met wande
lingen en fietstochten die
duidelijk willen maken, dat
er niets boven Groningen
gaat. VW-routes leiden
dwars door de Veenkoloni
ën, met hun vergezichten,
naar bijvoorbeeld de Hortus
in Haren, de fotogenieke
Fraeylemaborg in Slochte-
ren, de veenkoloniale lint
dorpen Kielwindeweer en
Borgercompagnie, musea en
natuurgebieden. Omdat de
data van de tewaterlatingen
in de periode april-oktober
nog niet vaststaan, kunnen
belangstellende vrijblijvend
inschrijven.
Informatie:
WV Hoogezand-Sappemeer,
telefoon 0598.391.441.
et is een onuitputtelijke bron van informatie,
or reizigers. In deze rubriek wordt de komende
ndacht besteed aan een stad die voor toeristen
isant is.
me is voor Cuba een belangrijke bron van inkom-
worden, na de ineenstorting van het communis-
de voormalige Sovjetunie. Fidel Castro wilde aan-
ijk niets weten van de 'kapitalistische' toeristen-
rie. Maar financiële nood breekt behalve wetten
incipes, zelfs die van Castro en hij ging overstag
de westerse valuta binnen te krijgen,
lanen zijn een hartelijk en gastvrij volk en, door
start, nog niet bedorven door het toerisme. De
tad Havana ontstond als haven in 1519. Type-
jn de oude Amerikaanse auto's in het stadsbeeld,
erblijfsel van de periode voor de revolutie,
ana is het momenteel 15 graden Celcius en zon
de temperatuur zal de komende tijd nog wel wat
:n.
website van Yahoo bekijkt komt er achter dat
ondanks het feit dat het een ontwikkelingsland is,
met musea. Er zijn diverse musea met kunst,
estaat een natuurhistorisch museum dat een
ic Pare' heeft, met modellen van dinosaurussen,
n Parfummuseum, een museum dat is gewijd
beroemde schrijver Ernest Hemingway en er is
:n Humormuseum, waar vooral cartoons te zien
ima website is die van Lahabana (Havana). Veel
iatie over muziek, nachüeven, hotels en restau-
Dok veel 'links' naar infonnatie over de revolutie
beroemste zonen, zoals vrijheidsstrijder Che
i.
eiland alvast een beetje wil bekijken gaat naar
van Tomco. Veel foto's en interessante achter-
nformatie. Een goede website is verder die van
Planet, ook rijkelijk van illustraties voorzien en
ittige informatie over hotels en dergelijke.
KLAAS GOINGA
De gerenoveerde jeugdherberg (city hostel) in Den Haag.
Bevorderen van internationale con
tacten tussen jongeren over de ge
hele wereld is nog steeds een van
de doelstellingen van de Neder
landse Jeugdherberg Centrale
(NJHC). Jongeren van nu willen
echter ook steeds meer comfort. De
NJHC speelt daarop in met een
nieuwe generatie herbergen, waar
van die in Amsterdam, Den Haag
en Ameland een voortrekkersrol
vervullen.
Allan komt uit Chicago. Hij 'doet'
Europa. In zijn eentje. Het nieuwe
City Hostel Vondelpark vindt hij een
prima plek om Amsterdam te ver
kennen. 'Cheap, clean, very nice'.
Goedkoop, schoon en erg mooi. Ja-
nine komt net uit Parijs. Ze reist een
week langs een aantal Europese
hoofdsteden en profiteert van een
actie, waarbij ze vijf overnachtingen
boekt, maar er slechts vier betaalt.
Zou ze dertien overnachtingen in
Amsterdam, Parijs dan wel Londen
hebben geboekt, dan zou ze een vrije
overtocht met de boot hebben ge
kregen. „Helaas", lacht ze. „Ik moet
weerwerken."
Uit alles blijkt dat de Nederlandse
(jeugd)herbergen het vroegere, stof
fige imago aan het afwassen zijn.
Vandaar dat er een 'new generation'
aan herbergen is ontstaan, waarvan
het City Hostel Vondelpark in Am
sterdam (475 bedden), de nieuwe
herberg op Ameland (144 bedden)
en het nieuwe City Hostel in hartje
Den Haag (224 bedden) de meest
sprekende voorbeelden zijn. Dit jaar
(1999) voegt Haarlem zich ook in dit
rijtje. Van het groepsgewijs onder
brengen van mensen, die elkaar niet
of nauwelijks kennen, is men echter
niet afgestapt. Dat zou de prijs, die
nu varieert van 25 tot 38 gulden per
persoon per nacht drastisch omhoog
hebben gejaagd.
Het ledental van de inmiddels 70-ja-
rige Nederlandse Jeugdherberg Cen
trale (NJHC) blijft rond de 47.700
hangen, ondanks dat leden vijf gul
den per overnachting minder beta
len dan niet-leden. In de afgelopen
jaren werden er zestien locaties ge
sloten. „Het waren herbergen, die op
plekken lagen waar weinig mensen
kwamen", zegt voorlichter Taco
Ruighaver. „Erfenissen uit het verle
den, toen de herbergen op fietsaf-
stand van elkaar moesten.liggen."
De slaapzalen zijn er nog steeds,
maar in de nieuwe generatie herber
gen zijn het kamers met maximaal
zes tot acht bedden. Privacy ont
breekt. Douche en toilet zijn op de
kamer. Er bij geleverd worden een
laken, een dekbed en een kussens
loop. Wil de gast zeep, douchegel en
een handdoek dan kost dat een rijks
daalder bovenop de 38 gulden, die in
1999 voor een overnachting moet
worden betaald.
De reductie in het aantal jeugdher
bergen in Nederland heeft veel witte
plekken opgeleverd. Vandaar dat de
NJHC is op zoek is naar locaties die
enkel in de zomermaanden geopend
zijn. In het Drentse museumdorp
Orvelte gaat in dit kader dit jaar (van
17 juli t/m 21 augustus) een herberg
open; Limburg en Brabant moeten
nog worden ingevuld. Over de gehe
le wereld verspreid zijn er 5.000
jeugdherbergen, verdeeld over 64
landen.
REDACTIE: ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
Suntrekkers
Bij Jan Doets America Tours verscheen voor het 19e achter
eenvolgende jaar de brochure 'Amerika Suntrektours 1999'
speciaal voor zogenoemde 'thrill-seekers'. Vakantiegangers op
zoek naar actie en avontuur, die toch niet te veel geld kwijt
willen zijn (zo'n 30 dollar per dag) kunnen kiezen uit tiental
len mogelijkheden waaronder een 17-daagse reis dwars door
Amerika in een MaxiVan, een tocht door de Grand Northern
Rockies (3 weken) en een 14-daagse door Dreamin' Califor-
nië. Overnacht wordt er op en in zowel campings als eenvou
dige hotels.
Informatie: telefoon 072.575.33.33.
Schotse bungalows
Scandinavian Seaways gaat bungalows, appartementen en 6-
persoons lodges in het Engelse Lake-district en Schotland
verhuren. Dit in combinatie met de overtocht IJmuiden-New-
castle. Een brochure met daarin tevens een overzicht van on
der meer bed breakfast-arrangementen kan worden opge
vraagd bij de reserveringsafdeling van Scandinavian, telefoon
0255.53.45.46.
Portugal
Evenements Reizen heeft kort geleden voor het eerst een spe
ciaal Portugal-programma uitgebracht. De Nederlandse tour
operator doet een gooi naar de marktleiders-positie op dat
land en stelde teneinde dat doel te bereiken een brochure sa
men van maar meteen 132 pagina's. Opvallend is het grote
aantal mogelijkheden voor een vakantieverblijf aan de Costa
Verde ten noorden van Porto. Ook kunnen er ettelijke rondrei
zen langs pousada's (karakteristieke hotels) en pensao's
(pensionnetjes) worden geboekt. De Portugal-gids is af te ha
len bij alle ANVR-reisbureau's.
Euro-arrangementen
Als eerste VW in Nederland komt die van Maastricht met drie
hotelarrangementen die in euro's kunnen worden betaald:
een culinair-, een winkel- en een cultuurarrangement. Nadere
informatie staat in een brochure die kan worden aangevraagd
bij de VW Maastricht, telefoon 043.325.21.21.
Gouden cirkel
Bij 'De Gouden Cirkel', een samenwerkingsverband van een
aantal plaatselijke, aan het IJsselmeer gevestigde VW's, ver
scheen onlangs een brochure met daarin een groot aantal va
kantie-aanbiedingen. Daaronder zowel trips van één enkele
dag als meerdaagse arrangementen van het gebied rondom
de voormalige Zuiderzee. De catalogus kan worden aange
vraagd bij de Zuiderzeelijn, telefoon 0320.28.67.67.
Stripmuur
In Brussel, midden in de volkswijk Marollen, werd onlangs de
20e stripmuur in de Belgische hoofdstad onthuld. Afgebeeld
zijn Blondie en Blinkie, de Sjors en Sjimmie van België.
Blondie, de blonde Europeaan, en Blinkie, de zwarte Afri
kaan, zijn een creatie van Jijé. Het tweetal is afgebeeld op
een pand aan de Rue des Capucins 15, niet ver van het Zuid
station. Een folder met daarin informatie over alle stripmuren
in Brussel kan worden aangevraagd bij het Belgisch Verkeers
bureau voor de Ardennen en Brussel, telefoon
023.534.09.78.
M
Eén van de aardigste aspecten van een grote stad is de straatar
tiest. Soms ontroeren ze, soms verbazen ze en soms brengen
ze het publiek in extase. In Riga (Letland) hoorde ik eens een
piepjonge violiste Vivaldi spelen. Zo mooi, dat er binnen enke
le minuten zeker honderd mensen om haar portiek stonden. In
een concertzaal kon het niet stiller zijn. Adembenemend.
Maar top of the bill, was die 'takkenvent'. Zo noemen mijn
vrouw en ik de man die ons op de Fisherman's Wharf in San
Francisco laat op de avond ooit een uurtje of wat bezig hield.
En met ons duizenden anderen. Iedereen die het zag, huilde
van het lachen. Ze zaten zelfs gehurkt op straat. Denk niet. dat
ik overdrijf.
De act was nochtans de simpelste die ik ooit heb gezien. Het
mannetje - misschien anderhalve meter hoog - droeg twee
sparrentakken waarachter hij zich gehurkt verborg. Kwamen er
mensen bij hem in de buurt, dan sprong hij plotseling omhoog
en riep 'Boehoe'.
That's all.
Maar wij, die aan de andere kant van de straat stonden, kwa
men niet bij van het lachen. Daar liepen er weer drie. Likkend
aan een ijsje. Je zag ze denken: 'Wat doen al die lui daar, aan de
overzijde.' Dat takkenbosje vlakbij viel ze niet op. Of misschien
dachten ze wel dat het een struikje was. Totdat:
'Boehoe'.
Gegil, sprongetjes, armen in de lucht, witte smoeltjes, ijs op
straat... Enzovoort, enzoverder.
Na tien minuten ongeveer onderbrak de artiest zijn act. Hij
stak over en zei tegen ons: 'Jullie
hebben geweldig gelachen hè?
Okay, folks, laat mij dan nu eens la-
üj chen.Zijn vliegensvlug uitgevou-
wen dekentje zag al snel wit van de
dollars. Waarna hij opnieuw begon.
Hoeveel zal hij in dat uurtje hebben
opgehaald? Vier-, vijfhonderd dol
lar? Minstens.
'Boehoe'. Die man moet binnen
zijn, onderhand.