Office 2000 hecht vlechtwerk
Mystieke strijd
Multi Media
Newtouch-toetsenbord: 't is even wennen
PM*
ZATERDAG 20 FEBRUARI 1999
Het sprookjesachti-
Myth, the Fallen
Lords van Bungie
Software sloeg vorig
jaar in als een bom:
prachtige driedi
mensionale beelden
en een uitdagende
speelstijl. De komst
van Myth II kon na
tuurlijk niet uitblij
ven. Wederom krijgt
de speler de be
schikking over een
klein legertje met
voetvolk, boog
schutters en tove
naars en moeten de
duistere horden aan
de hand van een
aantal gekoppelde
missies worden
gestuit. De grote tegenstander
is dit keer de Soulblighter, een
gruwelijk wezen dat zijn ziel
aan de duivel heeft verkocht.
In het begin krijgt de speler
nog niet veel van deze Soul
blighter te zien, maar des te
meer van zijn handlangers. Uit
een dorp is een noodkreet ge
komen: een groep zombies ver
grijpt zich aan de dorpelingen
en het is aan de speler om orde
op zaken te stellen. Er zijn een
stuk of acht ridders beschik
baar, een paar boogschutters
en een dwerg, die als de geniet
roepen in het leger te werk
gaat. De dwerg kan de vijand
met dynamiet bekogelen en
van alles opblazen.
Bij het betreden van het dorp
rennen de bewoners in paniek
alle kanten op om te ontsnap
pen aan de zombies. Het is nu
zaak om het legertje in een
goede formatie op te stellen.
De ridders vormen een schild
op de eerste rij, de boogschut
ters en de dwerg kunnen de vij
and van afstand bestoken. Als
de ridders in direct contact ko
men met de zombies moet de
dwerg zich terugtrekken, want
zijn bommen zijn net zo dode
lijk voor de ridders. Het ma
noeuvreren is lastig in het be
gin, want er zijn veel perspec
tieven mogelijk en het komt
voor dat je niet meer weet wel
ke kant je uitgaat. Gelukkig is er
een overzichtskaartje beschik
baar.
Om te winnen moeten alle
zombies worden vernietigd
•oordat het eigen legertje is
uitgeroeid. Is dat gelukt, dan
volgt de tweede missie: er moet
een kerkhof worden gezuiverd
van gespuis. Deze missie is al
een stuk moeilijker. In een later
stadium moet de speler een
kasteel zien te veroveren. Dat
vraagt weer om een subtielere
Kruiswoordraadsel
HORIZONTAAL:
1. Zangstem; 4. bundel; 7. zeeboezem; 10. voorzetsel; 12. laag;
13. familielid; 14. puntig staafje; 15. wig; 16. voorzetsel; 17.
woonschip; 19. rondhout; 20. bloeimaand; 21. tevens; 22.
familielid; 23. veerkracht; 25. voorzetsel; 27. deel v.e. fuik; 28.
zandheuvel; 29. compact-disc; 30. keukengerei; 32. familielid;
33. lange nekharen; 35. nog eens; 36. blikken trommel.
VERTICAAL:
2. Verbrandingsrest; 3. hengelsnoer; 4. viskaar; 5. rund; 6. op
het kantje; 8. inwendig orgaan; 9. brilslang; 11. geen mens; 13.
transactie; 17. houding; 18. keukenmeester; 22. glimmer; 24.
geestdrift; 26. zode; 30. oogholte; 31. vogelbek; 33. muziek
noot; 34. thans.
Oplossing van vrijdag:
Horizontaal: 1. Akelig; 7. loper; 8. Seine; 9. griet; 10. drom;
11 Figaro; 12. kortaf.
Verticaal: 2. Korst; 3. loeier; 4. geheim; 5. slag; 6. springer:
K) doof; II. lok
benadering. Een stormloop is
vruchteloos, dus er moet ie
mand naar binnen sluipen om
de ophaalbrug neer te laten.
Myth II heeft allerlei fraaie rea
listische effecten. Zo kunnen er
brandende pijlen worden afge
schoten, altijd handig als de
vijand net in een grasveld staat
en dus vervolgens in een brand
terecht komt. Maar het kan
ook regenen in het spel en dan
werkt deze tactiek dus niet.
Dan is de tovenaar weer han
dig die een waterbestendige
vuurspreuk op de tegenstander
kan loslaten. Ook de genezer is
een prettige aanvulling, om de
aangeslagen troepen weer in
topconditie te krijgen.
De vijand heeft de beschikking
over allerlei gruwelijke eenhe
den die het de speler heel lastig
kunnen maken. De zombies
verlammen de soldaten bij
voorbeeld tijdelijk, en er loopt
een mummie rond die als een
kamikaze ontploft in de buurt
Myth II is wat mooier dan deel
I maar over het geheel geno
men is er niet zoveel aan het
spel veranderd. Er lopen nu
bijvoorbeeld ook dieren rond
die in het strijdgewoel kunnen
sneuvelen. Maar een beschaaf
de speler probeert dat natuur
lijk te voorkomen.
Wie alle missies uitgespeeld
heeft en de confrontatie met
Soulblighter dus heeft over
leefd kan zelf scenario's gaan
bouwen. En dan zijn er na
tuurlijk nog mogelijkheden om
in een netwerk of op Internet
te gaan spelen.
Min. systeemeisen: PC: Pentium
133, 32 Mb Ram, Windows
95/98. Apple: System 7.5,100
Mhz PowerPC 601, 32 Mb Ram.
Prijs: 99 gulden. Beschikbaar ge
steld door Homesoft.
De tijd is voorbij dat elke pc-gebruiker ge
noegen neemt met het goedkope stan
daard toetsenbord, dat bij zijn machine is
geleverd. Wie veel tikt, wil dat comfortabel
kunnen doen en bij voorkeur met zo min
mogelijk vermoeidheid voor handen en
polsen. Op hand- en polsaandoeningen zit
niemand te wachten.
De Zwitserse fabrikant Logitech kwam on
langs met een keyboard dat is ontworpen
volgens strenge ergonomische eisen: het
NewTouch Compact toetsenbord. De ont
werpers hebben goed gekeken naar het
Natural Keyboard van Microsoft, dat al
sinds enkele jaren op de markt is. Het
NewTouch-bord lijkt daar vrij sterk op. De
lettertoetsen zijn in twee groepen verdeeld
en enigszins gekanteld geplaatst, zodat de
handen vanzelf een natuurlijke stand aan
nemen als je ermee aan het werk gaat.
Daarnaast zijn er de gewone groepjes toet
sen voor de cursorbesturing en het blok
met cijfertoetsen.
Plezierig is dat het toetsenbord vrij com
pact is uitgevoerd: het neemt niet meer
plaats in op het bureau dan een normaal
keyboard. Praktisch en handig is dat de fa
brikant een stukje software bijvoegt waar
mee je aan de functietoetsen gemakkelijk
zelf taken kunt toewijzen. Door de 'Logi
tech'-toets vast te houden en tegelijkertijd
op F1 te drukken krijg je bijvoorbeeld di
rect toegang tot het Internet, of je start
meteen de tekstverwerker op, net wat je
zelf hebt geprogrammeerd. Overigens blij
ven ook de gewone taken van de functie
toetsen beschikbaar.
Enkele nadelen hebben we tijdens een
aantal weken gebruik wel ontdekt. Zo is de
plaatsing van het groepje toetsen boven
de pijltjes, met functies als 'home', 'end,'
'insert' enzovoort, veranderd. De delete-
toets, die je de hele dag door grijpt, zit nu
niet meer links onder, maar rechts onder.
We konden daar ook na langdurig gebruik
niet aan wennen en grepen steeds mis.
Ook lastig zijn de pootjes aan de onder
kant. die het bord in een schuine stand
zetten. Die pootjes zitten niet achteraan,
maar opzij. Als je het bord maar enigszins
in zijdelingse richting verplaatst, dan klapt
zo n pootje meteen dicht.
De NewTouch wordt geleverd met een vrij
grote polssteun, die eventueel afgekop
peld kan worden. Dat laatste hebben we
niet gedaan, want die polssteun is juist
uitstekend.
Het Logitech-bord heeft een adviesprijs
van 99 gulden inclusief btw. Informatie op
internet: www.logitech.com
Microsoft slaagt er weer in om verbeteringen aan te brengen
SANDER LINDENBURC
Eerlijk gezegd enigszins sceptisch de zeven
'preview' cd-roms van het Microsoft Office
2000-pakket in de computer gezet. Wat valt
er nog te verbeteren aan Word en Excel zo
als we dat nu kennen? Hooguit iets margi
naals. Na twee dagen kriskras door alle ele
menten heen geklikt te hebben, moet ech
ter geconstateerd worden: het is Microsoft
weer gelukt. De programma's werken meer
dan ooit als een eenheid, inhoud op Inter
net publiceren is makkelijker en er is de
wereld aan sjablonen en hulpjes zodat echt
iedereen met de computer kan werken.
De verschillende onderdelen lijken qua ui
terlijk erg veel op elkaar, zodat je soms zelfs
als je een programma opstart even in de
linker bovenhoek moet kijken om te zien
waar je eigenlijk in zit te werken.
Maar de voordelen daarvan zijn duidelijk.
De gebruiker kan sneller de weg vinden
naar de functieknoppen, om bijvoorbeeld
een ander lettertype te kiezen. En die knop
pen (en dus mogelijkheden) zijn alleen
maar meer geworden, maar Microsoft is
wel zo slim dat je het aantal en het uiterlijk
van die knoppen eenvoudig aan je eigen
voorkeuren kunt aanpassen. Niet hele bal
ken - zoals nu - uit beeld schuiven, maar je
eigen balken samenstellen.
Het uiterlijk van de verschillende program
ma's is meer toegegroeid naar het uiterlijk
van Word uit Office 97. Aan de Internet-
browser Explorer versie 5 is op zich niet
veel gewijzigd. In plaats van bij de vorige
uitvoering, waarbij nog 'kanalen' van Inter-
net-uitgevers op het bureaublad geplaatst
werden, krijgt de gebruiker nu eenzelfde
aanklikbaar balkje met zijn eigen Internet-
favorieten op die plaats. De browser biedt
ook een andere manier om te zoeken naar
een onbekend adres.
Outlook 5, het e-mailprogramma, is in een
ander jasje gestoken. Bij het versturen van
een mailtje krijg je een uitgebreider adres-
veld in beeld en, wat aardig is, als je een
bericht van iemand beantwoord hebt dan
komt er een speciaal tekentje daarvoor te
staan. In één oogopslag kun je dan zien of
je je zaakjes afgehandeld hebt.
Zeker voor kleine(re) bedrijven is een in
vestering in Office 2000 gauw lonend. Door
alle 'wdzzards' wordt de gebruiker door alle
processen heen geloodst. Ook met pro
gramma's als Excel of Acces, waar je je als
beginner toch niet zo gauw aan waagt, is
goed te werken. Loonadministratie opzet
ten, ledenbestanden, het is een fluitje van
een cent.
Moet er een folder gemaakt worden? Open
'Publisher 2000', maak je keus uit de in
drukwekkende reeks sjablonen (weer veel
meer dan de '98-versie) en binnen de kort
ste keren heb je als ondernemer materiaal
om bijvoorbeeld op een beurs uit te delen.
Goedkoper dan het uit te besteden.
Een eigen website is te maken met Front
page. Ook dat bij webbouwers 'standaard'-
programma bleek te verbeteren. Het is snel
ler (er hoeft geen virtuele server op de ge-
bruiker-pc aangemaakt te worden) en de
standaard thema's, waarbij iedereen wel
iets kan vinden dat qua kleur en uitstraling
bij hem of haar past, zijn op details aan de
eigen wensen aan te passen. Met name dat
laatste is een pluspunt, want het voorkomt
'eenheidsworst' op het net.
Op een Pentium 233 MHz. met 32 MB in
tern geheugen loopt het allemaal lekker
vlot. Na het aanmaken van verschillende
bestanden meldt Microsoft zich na het op
starten met de 'Tune up wizzard', die de Of
fice-bestanden op een zodanige wijze com
primeert en rangschikt dat het systeem op
timaal kan presteren. En ondanks dat het
maar een 'preview' is, waarbij de makers
zelf waarschuwen voor nog aanwezige fou
ten, loopt geen programma vast.
Tot slot de 'leken-test', waarbij iemand die
normaal computers verafschuwt, een pre
sentatie op 'PowerPoint' moet maken. De
digitale assistent, er zijn overigens een paar
nieuwe hulpjes die ditmaal 'drie-dimensio
naal' over het beeld huppelen, loodst de di
gibeet moeiteloos door het proces. Binnen
vijftien minuten is een presentatie gereed,
die met behulp van een laptop-computer
en een projector vertoond kan worden.
Niemand hoeft meer zenuwachtig te zijn
voor een spreekbeurt.
Rest eigenlijk nog maar één vraag: Wat valt
er nog te verbeteren aan dit product? Het is
echter te verwachten dat Microsoft over
een paar jaar weer een nieuw Office-pakket
tevoorschijn tovert dat weer beter is. Maar
ja, bij computers en software geldt: Wie op
de beste wacht wacht altijd.
Office 2000 omvat in volledige versie de
nieuwste uitvoering van Word, Excel, Out
look, PowerPoint, Access, Publisher, Front
Page, Explorer en PhotoDraw. Voor publiek
is de Nederlandstalige versie naar verwach
ting in juli van dit jaar beschikbaar. De prijs
is volgens Microsoft nog niet bekend. De
vorige versie kostte bijna 1600 gulden.
'Preview' van Office 2000 op Internet:
www.microsoft.com/office/
HEINZ
OMOP-WOOOS-l 'j*r 0L'£S TVFTOF
A/er aPzbTroQM -
~70e7£WWU> z>£ ..JACOBA
v /£^5V^£ KPVOSV
TOM POES
Tegen de avond liep heer Ollie huis
waarts. Het was koud, de wind rukte
ruw aan de kale takken en aan zijn
jas, maai" de wandelende heer
trachtte zich ontspannen voort te
bewegen.Lopen is beter dan in een
auto zitten", sprak hij tot zichzelf.
„Het is gezond en het geeft rust. En
dat heb ik wel nodig nu ik zon be
langrijke taak op mijn schouders heb
genomen. Ik moet nadenken..." Een
plotselinge windvlaag sneed hem de
adem af en aan de andere kant van
de heuvel hinnikte een paard. Hij
huiverde. „Ik weet het niet", hernam
hij, de pas wat inhoudend. „Het lijkt
allemaal zo gemakkelijk, die vrije tijd
en zo. Maar voor een heer van mijn
stand is die Kid de Killer toch eigen
lijk te ruw. Mijn goede vader zou het
nooit hebben goedgekeurd, wanneer
zijn tijd gedood werd. Veel te tijdro
vend, zou hij hebben gezegd..." Zo
peinzende was hij een kromming in
de weg genaderd en toen hij die
rondde, zag hij plotseling een zwarte
gedaante op zich afkomen. „Nee,
niet doen!" riep hij, terwijl hij ach
teruit deinsde. „Ik w-wil niet! Het is
v-veel te tijdrovend! Te ruw, bedoel
ik!" „Ontspan, Old Fat", zei de
vreemdeling. „Wees niet zo springe
rig! Als ik in de buurt ben, kan je vij
and je niks maken. Mijn proppe-
SAMENSTELLINC
DRUKWERK
Het maken van een eigen web
site kan een heel aardige bezig
heid zijn. Vooral nu er steeds
meer programma's op de markt
komen, die het de 'artiest' ui
terst gemakkelijk maken. Front
Page van Microsoft is tegen
woordig een van de meest ge
bruikte pakketten, niet alleen
omdat er een 'light' versie is in
gebouwd in Windows 98, maar
vooral omdat er geen enkele
HTML-kennis aan te pas komt
om de fraaiste pagina's te kun
nen maken.
Het is dan ook geen wonder dat
er behoorlijk wat boeken op de
markt zijn, die uitsluitend over
FrontPage gaan. We selecteer
den er twee. Boeken die net zo
eenvoudig zijn als het program
ma zelf.
A.W.Bruna
hoeft ei
genlijk
geen uitleg.
De tekst is minimaal en veel
plaatjes doen het werk. Als één
plaatje meer zegt dan duizend
woorden, is het boek van Colet-
ta Witherspoon het equivalent
van een complete bibliotheek.
Ruim 300 bladzijden lijkt nog
heel wat, maar met steeds twee
plaatjes op een pagina schiet je
er als een raket doorheen. Het
ideale boek over FrontPage
voor mensen, die zeer visueel
zijn ingesteld.
FrontPage 98 Visuele Leermetho
de. Auteur: Colette Witherspoon.
Uitgever: A.W.Bruna. ISBN: 90-
229-4254-6. Prijs: 39,95 gulden.
Ook in de populaire reeks 'Snel
op Weg' van Addison Wesley
verscheen een FrontPage 98-
uitgave en ook hier wordt veel
gewerkt met plaatjes, maar de
hoeveelheid tekst een een stuk
groter. Niet afschrikwekkend
overigens, maar het onder de
knie Hijgen van het program
ma gaat daardoor in een wat la
ger tempo. De Snel op Weg-
reeks werkt echter met een
soort tabbladen, waardoor het
zoeken naar een bepaald over-
deel erg gemakkelijk wordt.
FrontPage 98 Snel op Weg. Au
teur: Edwin Olij. Uitgever: Addi
son Wesley. ISBN: 90-430-0004-
3. Prijs: 49,95 gulden.
Eenmaal begonnen met een
webpagina moet'ie er natuurlijk
nog echt leuk gaan uitzien. En
dus moeten er plaatjes en foto's
in komen. Nu zijn er zo langza
merhand zó veel fotobewer
kingsprogramma's, dat je door
de bomen het bos niet meer
ziet. Adobe Photoshop is eigen
lijk een programma voor pro
fessionals en inmiddels al toe
aan de vijfde versie. Een peper
duur programma ook. De
thuisklusser kan echter prima
uit de voeten met eerdere ver
sies, die ongetwijfeld nu voor
een wat leukere prijs te koop
zijn. En aan boeken geen ge
brek.
Bij Addison Wesley verschenen
twee boeken over de versie 4
van heel verschillend niveau.
Wie snel een aantal zaken on
der de knie wil krijgen komt
prima weg met het boek uit de
Snel op Weg-reeks. Net als in
het FrontPageboek veel plaatjes
en duidelijke tekst. Binnen de
kortste keren kun je eigen, inge
scande foto's of van het inter
net gedownloade afbeeldingen
aanpassen en geschikt maken
voor jouw site.
Photoshop 4 Snel op Weg. Au
teurs: Elaine Weinman en Peter
Lourekas. Uitgever: Addison We
sley. ISBN: 90-6789-884-8. Prijs:
49,95 gulden.
Ja, en dan het 'echte' werk, De
Adobe Photoshop 4 Ontwerp-
gids. Een schitterend boekwerk
waaraan je je overigens bijna
een breuk tilt. Achthonderd pa
gina's liefst en nog een heieboe
extra's op de bijgevoegde cd-
rom. Geen stuf voor amateurs,
maar dat is ook absoluut niet
de opzet. Dit is de bijbel voor
de prof en degene die dat wil
worden. De Ontwerpgids be-
gint namelijk helemaal bij het
begin en wie het geduld kan
opbrengen en echt zijn tanden
erin wil zetten kan aan dit kloe
ke boek een prima 'leraar' heb
ben.
De Adobe Photoshop 4 Ontwerp
gids. Auteur: Deke McClelland.
Uitgever: Addison Wesley. ISBN
90-6789- 838-4. Prijs:
Heer Bommel en de Killers
schieter is vlug." „Ik heb geen vijand!
riep heer Bommel met schrille
stem. „Ik bedoel: ik heb geen tijd! Ik
moet nadenken, als je begrijpt wat ik
bedoel." „Ja, ja", neuzelde de ander
door zijn zakdoek. „De tijd is je vij
and; je begint het te snappen, merk
ik." Heer Ollie wierp hem een
schichtige blik toe, maar toen hij
merkte, dat de killer geen kwaad in
de zin had, begon hij haastig voort te
stappen. „Dat lopen is verkeerd",
vervolgde Kid, hem volgende. „Je
moet je niet zo inspannen, pal! Hoe
kan je nu nadenken over het gebruik
van vrije tijd, als je je tijd verkeerd
gebruikt?"
Handpalmcomputer met kleur
Hewlett Packard heeft onlangs
de eerste handpalmcomputer
met kleur op de markt ge
bracht. Tot op heden moesten
de gebruikers van de 'Palmsi-
ze PC's' zich behelpen met
zwart-wit-schermpjes, die wel
als voordeel hebben dat ze
minder stroom verbruiken.
Zoals gebruikelijk werkt de
Jornada 420, zoals de hand
palmcomputer is genoemd
met het uitgeklede Windows
CE. Het apparaat is bij uitstek
geschikt voor e-mail, en bevat
natuurlijk de gebruikelijke
agendafuncties. De Jornada
communiceert probleemloos
met de grote PC tKuis. De prijs
bedraagt omstreeks 1.400 gul
den. Informatie:
www.hp.com/jornada.
Dvd-rom komt op gang
Heel voorzichtig beginnen de
eerste titels op de markt te ko
men voor het nieuwste op
slagmedium voor de personal
computer, dvd-rom. Op een
dvd-schijf, die er hetzelfde uit
ziet als de gewone cd-rom,
past veel meer informatie. De
schijf is daarom ideaal voor
spelprogramma's en naslag
werken, die langzamerhand
met alle geluidsbestanden,
animaties en videoclips zo
groot zijn geworden dat ze
niet meer op een enkele schijf
passen.
Neem bijvoorbeeld het popu
laire spelprogramma Re ah van
de Poolse software-ontwikke-
laar L.K. Avalon. Reah behoort
tot de zogenaamde adventu
res, spelprogramma's die zich
doorgaans afspelen in een ge
tekende driedimensionale
omgeving. Reah springt er erg
uit wat de kwaliteit van de gra
fische beelden betreft. De spe
ler waart via zijn computer
scherm rond in de meest fan
tastische werelden, waarin hij
zich - op een voldoende snelle
computer - geheel vrij kan be
wegen, overal heen kan, 360
graden rond kan kijken enzo
voort. Om alle grafische beel
den die daarvoor nodig zijn te
kunnen bergen wordt het spel
geleverd op maar liefst zes cd-
roms. die stuk voor stuk toch
meer dan 600 Mb aan infor
matie kunnen bevatten. De
grafische beelden moesten
daarvoor dan ook nog behoor
lijk worden gecomprimeerd.
Reah is een van de eerste spel
programma's die nu ook op
dvd-rom zijn uitgebracht. Het
complete spel past dan op
slechts één schijfje en dan ook
nog in een betere beeldkwali
teit. Bij dvd hoeft namelijk
geen compressie te worden
toegepast bij het opslaan van
de grafische informatie. Er is
ruimte genoeg op de schijf om
dat samenpersen achterwege
te laten.
Reah zou wel eens de door
braak kunnen betekenen voor
dvd op de computer. Tot nu
toe worden alleen de duurste
modellen pc's standaard met
een dvd-romspeler verkocht.
Het grootste deel van de gele
verde apparatuur is nog uitge
rust met een gewone cd-
romspeler. De geschiedenis
zou zich daarmee herhalen,
want enkele jaren geleden wa
ren het ook de adventure
games die zorgden voor de
doorbraak van cd-rom op de
pc. Toen was het vóoral het
inmens populaire spel The 7th
Guest dat een stimulans bete
kende voor de verkoop van
cd-romspelers.
Inmiddels hebben ook de ma
kers van naslagwerken voor de
pc de voordelen van dvd ont
dekt. De Belgisch/Nederland
se uitgever Easy Computing,
die al enkele jaren de Neder
landstalige Grote Encyclope
die op de markt brengt, heeft
de '99-uitvoering nu ook op
dvd-rom uitgebracht. Easy
Computing heeft daarmee
voor het Nederlandse taalge
bied de primeur, want de con
currenten, uitgeverij Het
Spectnim met zijn Spectrum
Encyclopedie en
Microsoft/Elsvevier met En
carta, zijn zo ver nog niet.
Naar verwachtig zullen die na
slagwerken pas bij de volgen
de editie op dvd verschijnen.