Leidsch
Dagblad
ijzeling in ambassade Den
16
19
J
Roep om jacht op zeehond in Waddenzee
Toezicht minderjarige asielzoekers slecht
Pronk wil
autogebruik
ontmoedigen
The Works van Chaucer voor 175.000 gulden te koop
Geen vervanging zieke
leerkrachten door Flexwet
Tientje op laatste benen
TWEE WEKEN GRATIS
DE WERELD OM U HEEN.
X
©AG 16 FEBRUARI 1999
OPGERICHT 1 MAART 1860
NR. 41928
LOSSE NUMMERS ƒ1,85
ZATERDAG 2,40
Binnenland
Jorritsma treedt af
als ze heeft
Economie
•Cultuur en Kunst
Bais ze n«
gefaald
'Reclame op grote
9 hoogte' voor
automobilist
Kunstenaar Brusse
exposeert op drie
plaatsen tegelijk
Sport
Hoogmade loopt
massaal uit voor
Helen van Goozen
alan gearresteerd en naar Turkije gebracht
vrouw en het 8-jarig zoontje van de Griekse ambassa-
in Nederland worden door Koerden gegijzeld in de
L bassade in Den Haag. Niet bekend is of ze bedreigd
den met een handgranaat, zoals de Griekse minister
buitenlandse zaken Pangalos eerder verklaarde. De
kse premier Bulent Ecevit verklaarde vanmorgen tij
een persconferentie in Ankara dat de Koerdische
leider Abdullah Öcalan is gearresteerd en inmiddels
'urkije is.
plaats te geven.
öcalan zal voor de Turkse rech
ter verschijnen 'om voor de on
afhankelijke Turkse justitie ver
antwoording af te leggen'. Hij
wordt niet door de Turkse ge
heime dienst, maar door justitie
verhoord, voegde Ecevit eraan
toe. Turkije wil öcalan berech
ten voor het leiden van een op
stand die het leven kostte aan
meer dan 30.000 mensen. De
Koerden strijden voor een onaf
hankelijke staat in het zuid
oosten van Turkije, öcalan kan
in Turkije de doodstraf krijgen.
Een woordvoerder in Neder
land van de RNEK, de politieke
tak van de Koerdische Arbei
derspartij PKK, zegt dat met de
aanhouding van leider öcalan
in Turkije de situatie in Europa
volstrekt oncontroleerbaar is
geworden. ,,In de landen waar
vandaag bezettingsacties
plaatsvinden, kunnen nog har
dere acties worden verwacht",
zo zei hij vanuit het Koerdisch
Informatiecentrum in Amster
dam. „Niemand heeft de indivi
duele PKK-leden nu nog in de
hand."
KAAFP-DPA-Rtr-ANP-GPD
rden bezetten de afgelopen
hi Griekse ambassades in
Bonn, Londen, Ko-
lagen en Brussel. Dat ge-
rde naar aanleiding van be
en dat öcalan door de
kse ambassade in Nairobi
de Kenyaanse autoriteiten
handigd was. De Griekse
ter van buitenlandse za-
rheodoros Pangalos vertel-
it öcalan de afgelopen
ilf dagen in de ambassade
:f, waar hij heen gebracht
vanuit Athene. Volgens de
kse minister was hij van
naar Nederland af te rei-
maar werd hij gisteren ge
teerd bij het verlaten van
plomatieke post.
alan arriveerde om 2.00
in Turkije. Hij is tijdens een
:ime operatie gearresteerd
ongedeerd, aldus een ge
doneerde Ecevit. „De PKK-
ir heeft zijn eindbestem-
niet bereikt. Op het
nent dat dat is gebeurd,
;n wij dat bekendmaken",
de premier die weigerde
ere details over de verblijf-
Koerden houden de Griekse ambassasde in Den Haag bezet.
eskrant' moet
holieren het
jeken afleren
IAG CPD
lond tegen het Vloeken wil
een leskrant over schut-
taal, scheldwoorden, vloe
en andere krachttermen de
lemende taaiverruwing bij
ilieren tegengaan. Basis-
iol De Sjofar uit Apeldoorn,
van de 350 christelijke ba-
cholen die het lesmateriaal
toegestuurd, neemt
het eerste exemplaar
ntvangst.
lerkrachten en directies
®n zich steeds meer zorgen
de taaiverruwing bij hun
Schelden en vloeken
len kinderen te vaak van-
prekend. meent directeur
bnan van de christelijke
Frankschool uit Gronin-
Hij vindt het dan ook een
idee van de Bond tegen
Vloeken om met lesmateri-
over 'niet-passend taalge-
"tfe komen.
et veranderen van de Ne-
andse normen en waarden
iet slechte voorbeeld dat tij
televisieprogramma's
dt gegeven liggen volgens
irdvoerder Van der Linden
de Bond tegen het Vloeken
grondslag aan de taalver-
dng. „Je hoort wel eens wat
corrigeert een kind dan,
soms weten ze niet eens
ze fout zeggen. Iedereen
it toch 'Kankerlijer' of 'Krijg
Pleuris'?", verklaart Van der
'en. „In de krant vragen we
deren om te vertellen waar-
ze vloeken, wat ze dan zeg
en of ze het zelf leuk vinden
uitgescholden te worden,
umee proberen we ze be
ter van hun taalgebruik te
ten."
'oordvoerder Huis van de
tarenraad Protestants-
istelijk Onderwijs vindt dat
allemaal wel meevalt. „Kin-
eo uiten zich anders dan
jaar geleden. Maar om
eggen dat er meer gevloekt
dt? Vloeken s iets van alle
maar het kan natuurlijk
kwaad om kinderen erop
ijzen wat ze nu precies zeg-
BAKKEVEEN GPD
Het aantal zeehonden in de Waddenzee
neemt zo snel toe dat de roep om afschot
op termijn niet kan uitblijven. Weten-
schappers en vissers verwachten dat over
een aantal jaren de discussie over zee-
hondenjacht in Nederland zal losbarsten.
„Het gaat goed met de zeehond. De po
pulatie is fitter dan die in tientallen jaren
is geweest", zegt Peter Reijnders. Hij
werkt bij het Instituut Bos- en Natuuron
derzoek van het ministerie van landbouw
en visserij en telt momenteel 2000 gewo
ne en 350 grijze zeehonden'aan de Neder
landse noordkust „Het ziet ernaar uit dat
die groei doorzet"
Reijnders verwacht dat er op termijn
permanent tussen de 7000 en 14.000 zee
honden op het Wad zullen leven. „De
kans is groot dat er dan onenigheid zal
ontstaan over de bescherming van de zee
hond of juist het openen van de jacht.
Vooral als het met de visserijsector slecht
mocht gaan."
Begin jaren zestig werden er voor het
laatst zeehonden geschoten in Nederland.
Het ging sindsdien bergafwaarts met de
populatie, door vervuiling en de virusepi
demie eind jaren tachtig. Pas daarna heeft
het dier zich boven verwachting hersteld.
Volgens Reijnders vreten de zeehonden
momenteel een paar procent van het to
tale visquotum op. „Dat is al behoorlijk
veel." Neemt hun aantal volgens progno
ses toe, dan worden de dieren goed voor
een kwart van de visconsumptie (20.000
ton per jaar).
Johan Nooitgedagt van de Nederlandse
Vissersbond meent echter dat zeehonden
nu al de helft van de hoeveelheid vis op
vreten die jaarlijks in Nederland wordt
aangeland. „Het gaat om 400 miljoen gul
den aan vis. Als de overheid ons dat be
drag nu eens zou geven, dan willen wij
die zeehonden nog wel voeren ook." Hij
voorziet dat de vraag om afschot van zee
honden ooit gaat komen. Hans Revier van
de Waddenvereniging waarschuwt vissers
om de zeehonden niet zwart te maken.
Revier: „Een groot deel van hun voedsel
bestaat uit niet-commerciële vis. Boven
dien is overbevissing een veel grotere be
dreiging voor de beroepsgroep."
HILVERSUM/LEIDEN
ANP/CAROLINE VAN OVERBEEKE
De problemen met alleenstaan
de minderjarige asielzoekers
(ama's) in Nederland nemen
sterk toe. Onder hen zou steeds
vaker sprake zijn van doodslag
en zelfdoding, meldde het actu-
aliteitenprograma NOVA gister
avond.
Stichting De Opbouw in
Utrecht is als voogdij-instelling
verantwoordelijk voor de op
vang en begeleiding van alleen
staande minderjarige asielzoe
kers. Zij zouden ernstig tekort
schieten in hun taak, zegt ook
de werkgeversorganisatie VOG
namens de beheerders van de
huizen waar de jongeren te
rechtkomen. De VOG heeft een
brandbrief aan De-Opbouw ge
stuurd waarin ze een gesprek
met de stichting eist.
Nederland kent 32 instellin
gen die vijfhonderd kleinschali
ge wooneenheden beheren.
Daar wonen 2500 asieljongeren
zelfstandig. De Opbouw pro
beert de begeleiding van die in
stellingen zo beperkt mogelijk
te houden. Directeur R. van
Dijk van de VOG wil hier veran
dering in brengen. Bij De Op
bouw zelf zou sprake zijn van
een chaos. De stichting wordt
autoritair gedrag venveten, te
weinig contact tussen de voogd
en de jongeren en wanbeleid
van de financiën. De Opbouw
zou te grote reserves aanhou
den door het uitsparen van
voogdijgelden.
Professor J. Doek, hoogleraar
kinderrecht, vindt dat De Op
bouw de integratie van de jon
geren in de Nederlandse sa
menleving belemmert en dat de
stichting zich veel te 'gouverne
menteel opstelt als een buiten
dienst van het ministerie van
Justitie'. Dat is verantwoordelijk
voor de stichting.
Volgens de Stichting Vluchte
lingenwerk in Leiden is er hier
geen sprake van ernstige mis
standen. „Wij begeleiden ama's
die zelfstandig gaan wonen. Ik
ken die verhalen over doodslag
en zelfdoding niet. Misschien
doet zich in Nederland wel eens
iets extreems voor, maar dat wil
niet zeggen dat de hele organi
satie niet deugt", aldus direc
teur L. van Bleiswijk.
Het Opvangcentrum (OC) in
Leiden dat plaats biedt aan 150
ama's in de leeftijd vanaf 14
jaar herkent de problemen ook
niet. „Doodslag noch zelfdo
ding heeft zich hier afgespeeld.
Wel is er gebrek aan huisvesting
voor ama's die normaal gespro
ken na drie maanden worden
overgeplaatst naar kleine
wooneenheden in gemeenten.
Om die reden plaatsen wij
ama's eerst nog een keer door
naar een ander asielzoekers
centrum. Maar van ernstige
problemen heb ik niet ge
hoord."
foto gpd phil nijhuis
DEN HAAG ANP
Minister Pronk van milieu heeft
in het kabinet een aantal voor
stellen op tafel gelegd, met be
trekking tot het zwaarder belas
ten van de auto om het milieu
te sparen. Volgens ingewijden
gaat het om 'varianten' en zijn
nog geen knopen doorgehakt in
het overleg over de Uitvoerings
nota Klimaatbeleid.
Pronk wil de auto van de zaak
aanpakken door de bijtelling,
het bedrag dat opgevoerd moet
worden voor de inkomstenbe
lasting, te verhogen. Bij een ei
gen auto moet de belastingvrije
vergoeding per kilometer om
laag. Ook het reiskostenforfait,
de fiscale vergoeding voor
woon-werkverkeer, staat op de
tocht.
De bewindslieden van Vrom,
verkeer en waterstaat, econo
mische zaken en financiën
overleggen ook over een motor
rijtuigenbelasting, waarvan de
hoogte afhangt van de vervui
ling die de auto veroorzaakt.
Voorts wordt gesproken over
het beteugelen van de maxi
mum-snelheid, tot 100 kilome
ter per uur op alle snelwegen.
De voorstellen om de uitstoot
van het broeikas-gas C02 terug
te dringen gaan niet alleen over
verkeer, maar ook over het ver
bruik van energie in het alge
meen. Zo zou de energieheffing
omhoog kunnen in ruil voor la
gere belastingen.
LEIDEN/AMSTERDAM
The Works of Geoffrey Chaucer, volgens de dichter William Butler
Yeats 'het mooiste van alle gedrukte boeken'. foto henk bouw-
PABLO CABENDA
Bibliofielen loopt het water in de mond. Het
Leidse antiquariaat Aioloz biedt het boek The
Works van Geoffry Chaucer te koop aan tijdens
de twintigste Europese Antiquaren Beurs, van
donderdag tot en met zaterdag in de Rai in
Amsterdam. Van het boek zijn ooit 438 exem
plaren gedrukt. Eén daarvan is in Nederland te
zien in het Museum van het Boek. Maar die
heeft niet zo'n mooie band als het exemplaar
van Aioloz.
Wie deze Kelmscott Chaucer wil kopen,
moet overigens een goed gevulde portemon
nee meenemen. Piet van Winden van Aioloz
biedt het aan voor 175.000 gulden. Het atiqua-
riaat kreeg het topstuk in bezit via een van de
grootste verzamelaars in Nederland.
De hoge vraagprijs is niet uitzonderlijk. De
Engelse dichter William Butler Yeats noemde
The Works 'het mooiste van alle gedrukte boe
ken' en 'één van de twee meest opzienbarende
ikonen voor de echte bibliofiel. Het andere is
de Guttenberg bijbel'.
De negentiende eeuwse editie van de werken
van Geoffrey Chaucer, waaronder de Canter
bury Tales, heeft een varkensleren band met
daarop in reliëfdruk de naam van de schrijver
en de drukkerij, een brede marge gesierd door
wijnranken en lozenges aan beide kanten. Het
achterblad is weelderig versierd met bloemmo
tieven. Een rug met fleur-de-lys decoratie en
koperen klemmen, waarvan alle hoeken zijn
verguld.
'Arts and Crafts' kunstenaar William Morris
onwierp voor The Works 32 houtsneden en 26
initialen en en passant een nieuw lettertype.
Morris overleed in 1896, hetzelfde jaar dat The
Works van de Kelmscott Press 'rolde'. Geen
toeval volgens bibliofielen. De legende wil dat
Morris het leven liet na de titanenklus.
Twaalf jaar geëist
tegen overvallers
Sassenheims café
DEN HAAG/SASSENHEIM
PERSBUREAU CERBERUS
Voor de overval op eetcafé De
Voogd aan de Hoofdstraat in
Sassenheim en zes andere roof-
vervallen in Den Haag en Am
sterdam zijn gisteren voor de
Haagse rechtbank celstraffen
tot twaalf jaar geëist.
Tegen een 20-jarige Hage
naar, die wordt beschuldigd
van zeven overvallen, viel een
eis van twaalf jaar gevangenis
straf. Een 25- en 23-jarige Ha
genaar hoorden officier van
justitie J. Remmerswaal respec
tievelijk tien en acht jaar cel
vorderen. De zaak tegen een
vierde verdachte van de overval
in Sassenheim wordt later be
handeld.
De vier overvallers maakten
deel uit van een bende van zes
mannen, allemaal tussen de
twintig en dertig jaar. Volgens
de officier werd bij de overval
len zoveel geweld gebruikt dat
veel slachtoffers daardoor ge
schokt zijn en mogelijk nog veel
problemen te verwerken krij
gen.
Bij de overvallen, die plaats
hadden in een periode van nog
geen drie weken in oktober en
november vorig jaar, was vooraf
geen taakverdeling gemaakt. De
daders waren veelal dronken en
gingen uiterst chaotisch te
werk. In Sassenheim richten de
25- en 20-jarige Hagenaar een
pistool op de man en vrouw,
die het café exploiteerden. De
overval op De Voogd had in de
nacht van 15 op 16 november
plaats. Er werden 5.000 gulden,
sieraden en flessen drank buit
gemaakt.
Billy Wilder
Slecht nieuws verkoopt het
best, omdat goed nieuws
geen nieuws is.
771° 5710° 7710°
Spg 60% 50% 60%
ranneschijr? 20% 10% 10%
Uitgebreid weeroverzicht op pagina20
vandaag 2© PAiams
Binnenland
Buitenland
Cocktail
Cultuur
Economie
Gesprek van de Dag2
Kerk en Samenleving14
Regio13,15,17,18
RTV/programma's11
Sport19
De kortingsbon betreft een
voorstelling van Robert Jan
Stips die muziekstijlen te lijf
gaat in het LAKtheater in
Leiden.
Scholen zien af van invalkrachten
LEEUWARDEN GPD
Op de christelijke basisscholen
ontstaan enorme problemen
om vervangers te vinden voor
zieke leraren. Sinds gisteren is
de zogeheten Flexwet ook in dit
onderwijs van kracht, nadat
werkgevers en werknemers
geen akkoord konden bereiken
over een manier om de gevol
gen ervan te beperken.
De Flexwet, die op 1 januari
1999 inging, moet tijdelijke
werknemers in allerlei sectoren-
meer rechten geven. Een regel
die voor de scholen veel gevol
gen heeft, is dat invallers een
vaste baan moeten krijgen bij
hun vierde invalbeurt binnen
drie maanden bij dezelfde
werkgever. Daar zijn invallers
doorgaans snel aan toe.
Openbare scholen hebben
niets met de wet te maken. Die
vallen onder het bestuur van de
overheid. Invallers staan te
boek als tijdelijk ambtenaar en
hiervoor gelden andere regels.
Bijzondere scholen worden wel
beschouwd als zelfstandige
werkgevers, die vallen onder de
Flexwet.
Toen eind vorig jaar bleek dat
veel scholen in problemen zou
den raken, is de wet binnen het
onderwijs opgeschort tot 15 fe
bruari. Werkgevers en werkne
mers konden afspraken maken
over een afwijkende regeling,
maar zij werden het niet eens.
De Besturenraad Protestants-
Christelijk Onderwijs vond de
plannen van de Onderwijsbond
CNV te duur. Het overleg
strandde vorige week. Daarom
werd de wet gisteren alsnog
voor de scholen van kracht.
AMSTERDAM GPD
In totaal werden er 110 miljoen
stuks van gedrukt.
De DNB geeft al sinds 1814
bankbiljetten uit. Het eerste
tientje dateert van 1904. In to
taal zijn veertien verschillende
versies van het tientje uitgege
ven, allemaal blauw van kleur.
De laatste serie tientjes heeft
een dubbele vernislaag, waar
door het biljet sterk genoeg is
om tot 31 december 2001 mee
te gaan.
Met de overhandiging van het
laatste velletje tientjes aan de
president van De Nederland-
sche Bank (DNB) A. Wellink, is
een tijdperk definitief ten einde.
Bij geldrukkerij Joh. Enschedé
zijn in de loop van de jaren
meer dan één miljard tientjes
gedrukt. Het IJsvogeltje, zoals
het huidige tientje heet, is vanaf
september 1997 in productie.
la, ik wil een abonnement op het Leidsch Dagblad.
(I v.m controle bezorging)
Na de eerste twee weken betaal ik mijn abonnement:
(O Pér maand Per kwartaal O automatisch (f. 96.90)
i automatisch (f. 33.70) Oacceptgiro (f. 97.90)
Leidsch Dagblad
DE WERELD OM JE HEEN.
Deze bon in een envelop, zonder postzegel.
Leidsch Dagblad. Abonnee-service,
Antwoordnummer 10050,2300 VB Leiden
OF BEL 071-51 28030
