Bevolkingsconferentie maakt balans op
Afghanen kerej
terug naar de
Middeleeuwei
Conservatief Amerika jaagt nu
weer op 'Clinton de verkrachter'
Buitenland
DINSDAG 9 FEBRUARI 1999
In Den Haag blikken 120 landen tentg op 'Cairo
Vandaag begint in Den Haag een internationale bevol
kingsconferentie waar een tussenbalans wordt opge
maakt van wat er tot nu toe terecht is gekomen van 'Cai
ro'. In de Egyptische hoofdstad werd in 1994 een zestien
hoofdstukken tellend actieplan aanvaard waarin voor
twintig jaar de hoofdlijnen werden vastgelegd voor een
'duurzame bevolkingsontwikkeling'. Volgens velen was
Cairo een keerpunt, maar er moet nog veel gebeuren.
ro was een keerpunt. Werd
daarvóór het bevolkingsvraag
stuk op een wat geïsoleerde en
min of meer dwangmatige ma
nier aangepakt - denk maar aan
de transistorradiootjes die je in
India kreeg als je geen kinderen
nam na Cairo is dat veran
derd. Niet alleen werd het be
volkingsvraagstuk in een breder
verband gebracht met andere
zaken als onderwijs, voorlich
ting en vrouwengelijkheid,
maar werd ook het recht bena
drukt op een vrije keuze die
met name vrouwen hebben.
Willen ze kinderen? Wanneer?
Hoeveel?"
Het recht op 'reproductieve en
seksuele gezondheid', heet het
in het jargon. Maar een vrije
keuze kunnen maken, houdt in
dat er iets te kiezen valt. Dat be
tekent allereerst scholing en in
formatie. Bijvoorbeeld geïnfor
meerd worden over anti-con
ceptie, over de gevolgen van
'onveilig vrijen'. Vervolgens
moeten de middelen - denk aan
condooms - ook beschikbaar
zijn. Ten slotte moeten zwange
re vrouwen terug kunnen vallen
op deskundige hulp. Van alle
onderwerpen die in Den Haag
worden geëvalueerd, is dit een
van de belangrijkste. En het is
tegelijkertijd het item dat de
meeste controverse zal oproe
pen.
Voor het concretiseren van de
bevolkingsprogramma's is geld
nodig. In Cairo werd bepaald
dat daarvoor in 2000 zeventien
miljard dollar beschikbaar zou
moeten zijn: 5,7 miljard op te
hoesten door de rijke landen en
11,3 miljard door de ontwikke
lingslanden. Maar daarvan is
niet veel terecht gekomen. On
derzoek heeft inmiddels aan
het licht gebracht dat de donor
landen ongeveer eenderde van
de 5,7 miljard hebben toege
zegd, de arme landen tweeder-
DEN HAAG-BRUSSEL GERARD CHEL
Dat vindt ook Wout Meijer, di
recteur van het Wereld Popula
tion Fund (WPF). „We moeten
bijvoorbeeld af van de mythe
dat kinderen in ontwikkelings
landen worden gezien als oude
dagsvoorziening. Dat de vrou
wen daarom tien kinderen of
meer willen. Onderzoek wijst
het tegendeel uit: vrouwen wil
len helemaal niet zo veel kinde
ren. Als ze de keuze hebben,
beperken ze het kindertal tot
vier of vijf."
Meijer voelt zich soms een roe
pende in de woestijn. Vindt dat
maatregelen en voorzieningen
om de groei van de wereldbe
volking te laten afnemen, on
voldoende aandacht krijgen,
dat er nog steeds landen zijn
die te weinig prioriteit toeken
nen aan het creëren van basis
voorzieningen voor hun bur
gers, zoals een goede gezond
heidszorg. Rapporten van de
UNFPA wijzen uit dat een snel
le bevolkingsgroei en een hoog
kindertal de ontwikkeling van
een land afremmen en de ar
moede laten voortbestaan.
„Het is een weerbarstig thema,
maar het gaat wel om een van
de meest structurele proble
men. Mensen zijn de motor van
een land: als dat 'op orde' is,
komt economische groei van
zelf. Kijk maar naar Zuid-Azië."
Het WPF is de Nederlandse
'vertegenwoordiger' van de
UNFPA, het bevolkingsfonds
van de Verenigde Naties, orga
nisator van de conferentie. De
ze week blikt de UNFPA, samen
met vertegenwoordigers uit
zo'n 120 landen, terug op de
top in Cairo. Wat is er sindsdien
bereikt, wat moet er nog gebeu
ren? Nog weinig, luidt het ant
woord op de eerste vraag, nog
veel op de tweede. Toch over
heerst optimisme.Meijer: „Cai-
„We moeten af van de mythe dat kinderen in ontwikkelingslanden worden gezien als oudedagsvoorziening. Dat de vrouwen daarom tien kinde
ren of meer willen. Onderzoek wijst het tegendeel uit: vrouwen willen helemaal niet zo veel kinderen. Als ze de keuze hebben, beperken ze het
kindertal tot vier of vijf." foto reuters corinne dufka
de van hun 11,3 miljard. Bij lan
ge na niet genoeg. Vandaar dat
ook dit in Den Haag hoog op de
agenda staat.
Tot slot zal worden nagegaan
wat er terecht is gekomen van
afspraken over het ongedaan
maken van de achterstand die
vrouwen hebben. „Ontwikke
ling kan niet duurzaam zijn als
vTOUwen niet de garantie heb
ben op gelijke rechten en de
zelfde status als mannen", her
haalde Nafis Sadik, hoogste
baas van de UNFPA, vorige
week tijdens een internationale
bijeenkomst voor parlementari
ërs. „Vrouwen wordt nog steeds
het recht ontzegd op funda
mentele zaken als het hebben
van grond, maar tegelijkertijd
zijn zij wel verantwoordelijk
voor ons voedsel. Ze werken op
het land. handelen op de
markt, koken en zetten het eten
op tafel."
In het verlengde hiervan moet
voortdurend worden gehamerd
op voldoende onderwijsmoge
lijkheden voor meisjes. Eerder
dit jaar stelde Unicef, het kin
derfonds van de VN (overigens
om onduidelijke reden niet be
trokken bij de bevolkingsconfe
rentie) al vast dat 'het sterftecij
fer van kinderen onder de 5 jaar
met tien procent daalt als een
meisje één jaar langer naar
school gaat'. Ze trouwt ook la
ter en krijgt minder kinderen.
„We moeten ook af van de
voorkeursbehandeling die zo
nen krijgen", aldus Sadik. Vol
gens haar heeft het niet uitvoe
ren van het actieplan van Cairo
'dramatische gevolgen'. „Niet
alleen zal de bevolking nog
sneller groeien, ook zal het aan
tal ongewenste zwangerschap
pen stijgen, evenals de kraam-
vrouwsterfte. We gaan de dis
cussie niet overdoen."
Dat zegt ook de voorzitter van
de conferentie, de Nederlandse
ambassadeur bij de NAVO, dr.
Niek Biegman. Hij was in Cairo
een van de co-voorzitters en
mede onder zijn leiding werden
op gevoelige onderwerpen als
abortus, gebruik condooms,
vruchtbaarheid, compromis
teksten geschreven waarmee ie
dereen kon leven. Met name de
rol die het Vaticaan in 1994
speelde, kwalificeerde Biegman
indertijd als 'dirty tricks'. Maar
bij de komende discussie over
het slotdocument van 'Den
Haag' - waarin aanbevelingen
worden gedaan waar de ko
mende jaren het accent op
moet liggen - zal het Vaticaan
niet opnieuw fel van leer trek
ken en blokkades opwerpen, zo
denkt Biegman.
Dat verwacht hij wel van een
sterke anti-abortus lobby uit de
VS, waar volgens Biegman met
name onder conservatieven
steeds meer verzet komt tegen
de UNFPA en haar 'te progres
sieve' programma's, waarin bij
voorbeeld soms ook de mor-
ning-after pil is opgenomen. De
diplomaat vindt het jammer dat
die hetze bestaat. „Familieplan
ning en abortus worden ten on
rechte op één hoop geveegd."
PUL-E-CHARKHI KATHY CANNON
Gehuld in een smerige bruine
deken tegen de winterkou
wrijft Gul Mohammed over de
rechterhand die hij binnen
kort zal moeten missen. Hij is
op diefstal van bijna 120 gul
den betrapt en tot amputatie
veroordeeld. In afwachting
van het vonnis wordt hij vast
gehouden in de Pul-e-
Charkhi-gevangenis, aan de
rand van de Afghaanse hoofd
stad Kabul.
Mohammed erkent dat hij het
bedrag van een buurman
heeft gestolen, maar voert ter
verontschuldiging aan dat hij
het deed om zijn negen kinde
ren te kunnen voeden. De Ta
liban-rechters hebben hier
echter geen boodschap aan:
van dieven wordt een hand of
een voet geamputeerd, en in
ernstige gevallen beide. Moor
denaars worden in het open
baar terechtgesteld, personen
die minder zware overtredin
gen begaan worden publieke
lijke gegeseld.
In het Taliban-recht staan op
het knippen van een baard vijf
zweepslagen en maximaal
drie weken gevangenisstraf.
Ook het spelen van muziek is
verboden, evenals het bezit
van een videorecorder of boe
ken die buiten Afghanistan
zijn gepubliceerd. Vrouwen
die tijd doorbrengen in gezel
schap van een man die niet
tot de directe familiekring be
hoort, riskeren honderd
zweepslagen. Dezelfde straf
geldt voor vrouwen die zich in
het openbaar niet fatsoenlijk
kleden, dat wil zeggen niet de
verplichte 'burqua' - een van
de kruin tot de tenen vallende
jurk met vitrage voor de
ogen - dragen.
De directeur van Pul-e-
Charkhi, Maulvi Sharifuddin,
is een fervent aanhanger van
het systeem: „Voordien had
den we meer misdadigers,
meest dieven, maar het pu
bliekelijk straffen van mensen
en geselen van vrouwenfl
de mensen geleerd, en nj
luisteren ze."
De amputaties vinden, nj
alle andere bestraffingen
regio van de hoofdstad, J
in het voetbalstadion into
bul. De dieven worden n[
een bestelwagen naar h
dion gebracht en door ai
lances afgevoerd. Artsen#
blauwe kiel en met een
genmasker voor dienen 1
doving toe voor de ampi|
worden uitgevoerd.
Moordenaars worden dof
milieleden van hun slactf
fers terechtgesteld. De fa
leden hebben krachtens^
lamitische wet, de shai
recht de misdadiger g
verlenen. In dat geval k
zij recht doen gelden opfei
financiële schadevergoef
Er wordt echter zelden cj
nooit van die regeling g
gemaakt.
Niet alle straffen zijn duifr
gedefinieerd. Zo kwam of
langs een college van gea
lijken in Kandahar, de z(
van het Taliban-bewindI
een om zich te beraden!
vraag hoe homoseksuele!
straft moeten worden. A
vankelijk was het plan di
schuldigen tot de nek in|
zand te begraven, om vey
gens een stuk muur op zf
laten vallen. Uiteindelijk!
echter besloten ze voort!
muur te plaatsen en die»
een tank omver te latenf
Na een half uur wordt h
puin verwijderd. In het gl
de gestrafte nog leeft, ga
verder vrijuit.
Sommige Afghanen zeg
dat de benadering van d
ban vruchten afwerpt: zt
hoeven zelfs hun deuren
langer te sluiten. Andere
wen van de straffen en h
bliekelijke karakter daan
In januari werden in hel
trum van Kabul de geart
teerde handen en voeten
verscheidene dieven aan
kele bomen gehangen.
WASHINGTON «JOHN WANDERS
Soms bellen
Regelmatig bellen
Vaak bellen
Je koopt per maand
0 minuten
30 minuten voor 15,-
120 minuten voor 30,-
Daarna betaal je per minuut
ƒ1.-
0,50
0,25
Ongebruikte belminuten neem je mee naar de volgende maanden. Bij betaal je dus wat je belt.
De meeste contracten van 3erzijn direct opzegbaar.
o.a. bij: BelCompany, T for Telecom, Telepact, Phonehouse, Let's Talk, Telemasters, Telecom Today,
Radio Modern, BCC, Foka-Kinorama, Info Europa Foto, de Block, Kijkshop, Kral Fotostore, Foto Klein, Combifoto,
Filmpost, Flandria, Scheer Foppen en meer dan 200 andere officiële verkooppunten van
Wil je meer weten over
Bel me dan: 0800-7123 of zoek me op www.ben.nl. Met de groeten van
Ben" een nieuw mobiel netwerk
CORRESPONDENT
Nu het einde van de Lewinsky-affaire na
dert, lijken Bill Clintons felste tegenstan
ders met dubbele inspanning op jacht naar
een nieuw seksschandaal dat de Democra
tische president dan toch eindelijk de nek
zou moeten breken. Haalden ze een maand
geleden tevergeefs Bobbie Ann Williams
van stal, de vrouw die al zeven jaar beweert
dat Clinton een kind bij haar verwekte, nu
duwen ze Juanita Broaddrick weer naar de
voorgrond. Broaddrick beweerde ooit dat
Clinton haar in 1978 'op brute wijze' ver
krachtte.
Evenals Williams is Broaddrick inwoonster
van Arkansas. En net als bij Williams voert
het incident waarover Broaddrick sprak te
rug naar de tijd dat Bill Clinton nog actief
was in het politieke leven van die staat. Hij
was minister van justitie van Arkansas en
stond - toen net de 30 gepasseerd - op het
punt te worden verkozen tot de jongste
gouverneur in de Verenigde Staten.
Broaddrick heeft bij verschillende gelegen
heden beschreven hoe Clinton haar de kle
ren van het lijf rukte, hoe hij in haar lip
beet en hoe hij haar met geweld verkracht
te. Haar claim werd ondersteund door een
verklaring van een verpleegster die haar
daarna zou hebben behandeld voor haar
verwondingen. Een probleem voor Clin
tons vijanden is dat Broaddrick zelf de ver
krachting even zo vaak heeft ontkend als
bevestigd.
Volgens vrienden van de vrouw is zij bang
dat haar zakelijke belangen gevaar zullen
lopen. Broaddrick bestiert twee bejaarden
tehuizen in Arkansas en is zowel voor de fi
nanciering daarvan als voor haar vergun
ningen afhankelijk van de staat. Anderen
beweren dat Clinton haar zwijgen heeft af
gekocht. Clinton verklaarde vorig jaar on
der ede dat hij nooit van zijn leven onge
wenst seksueel gedrag vertoond heeft je
gens wie dan ook. „Ik heb nog nooit een
vrouw seksueel lastig gevallen en ik zou dat
ook nooit doen", aldus Clinton.
Het conservatieve dagblad The Washington
Times kreeg onlangs de geluidsband in
handen van een gesprek dat Broaddrick
eind 1997 voerde met twee privé-detectives
uit Dallas, Texas. Broaddrick, die niet op de
hoogte was van het feit dat haar woorden
werden opgenomen, zei tegenover de de
tectives dat haar verhaal zo afschuwelijk
was dat zij het niet wenste te herhalen.
„Vreselijke, vreselijke, vreselijke dingen. Ik
kan er niet over praten", aldus Broaddrick.
Op de vraag wat ze zou doen als ze mocht
worden gedagvaard, antwoordde de vrouw:
„Ze zullen niets uit mij krijgen. Het spijt
me. Het is allemaal zeer persoonlijk. We
hebben het over iets dat twintig jaar gele
den plaatsvond. Ik zal alles ontkennen."
Broaddrick werd vorig jaar april verhoord
door agenten van de FBI. In de verslagen
van aanklager Kenneth Starr - die Monica
Lewinsky's relatie met Clinton onder
zocht - keert zij terug onder het pseudo
niem 'Jane Doe nummer 5'. Broaddrick
werd volgens The Washington Times eind
De Republikeinen grijpen in hun jacht op Clinton terug op een vermeende verkrachting^
1978. foto reuters win'
vorig jaar ook ondervraagd door juristen
die het team van aanklagers ondersteunen
in de lopende rechtszaak tegen Clinton in
de Amerikaanse Senaat. Volgens het dag
blad, dat nauwe banden onderhoudt met
de Republikeinen, speelt haar verhaal een
belangrijke rol in de verbetenheid waarmee
het team van de Republikeinse afgevaardig
de Henry Hyde jacht maakt op Clinton.
De Republikeinse havik Tom DeLay, afge
vaardigde uit Texas en een van de leiders in
het Huis van Afgevaardigden, zei ooit 'dat
er wel eens 67 stemmen uit de lucht zou
den kunnen vallen als de Senaat voldoende
tijd zou steken in het bestuderen van het
bewijsmateriaal tegen de president'. De Se
naat kan Clinton uitsluitend met een twee
derde meerderheid, ofwel met minii
stemmen, veroordelen en daarmeei
ambt zetten. Vooralsnog is er geens
van kans dat 67 senatoren zullen ste
voor een veroordeling van de presid
Volgens The Washington Times hee
Witte Huis deze week getracht druk
oefenen op de Amerikaanse nieuws:
Fox News Channel om een verhaalt
Broaddrick niet uit te zenden. Ooko
NBC heeft zo'n verhaal op de plank
De advocaat van Broaddrick bevesD
teren dat zijn cliënte afgelopen maa
interview heeft afgestaan aan NBC-*
geefster Lisa Myers. Het is vooralsni
duidelijk of, en zo ja wanneer, NBCl
terview zal uitzenden.
